Skip to main content

Full text of "Sprawozdanie Komisyi Fizyograficznej"

See other formats


obejmujące 


pogląd na. czynności dokonane. w ciągu roku 1911 a 


> 


SPRAWOZDANIE 
KOMISY! FIZYOGRAFICZNEJ 


obejmujące 
pogląd na czynności dokonane w ciągu roku 1911 
oraż 
Materyały do fizyografii krajowej 


| 


Tom czterdziesty szósty, 


(Sfl= JG;,- 
(Z 6-ma tablicami). 


W KRAKOWIE. 
NAKŁADEM AKADEMII UMIEJĘTNOŚCI. 
SKŁAD GŁÓWNY W KSIĘGARNI SPÓŁKI WYDAWNICZEJ POLSKIEJ. 
1912. 


,MKADEMIA UMIEJĘTNOŚCI W KRAKOWIE. 227-/ 
Ą+M der | |. Uhuę) Stroś RE 


jcie? 


z 


EE 
ZONE 


-5 „a SPIS RZECZY. 


Sprawozdania. 
Str. 
Ł. będe czynności Komisyi fizyograficznej Boze w eiągu 
a 4930/18. . : 
IL. ij atari Kowówią odj zkodowioktyć PNE XIX 
* III. Obrót funduszów Komisyi fizyograficznej w r. 1911 . . . . . . XXVI 
Materyały do fizyografii kraju. 
Dział I. 
Materyały do fizyografii „m zebrane przez Sekcyę meteorologiczna 
r. ZAL. 
szk gry meteorologicznych w Galicyi w roku 1911, zestawione 
astronomicznem w Krakowie s 1 
SA r. 1911 a śż 
_J. Hawrysiewicz: WASZE ów = kolce rolinagm i i zwie- 
;  rzecym, wykonane w r. 1911 w Ożydowie . 56 


2% aa Dział Il. A 
Materyały zebrane przez Sekcye zoologiczną, botaniczną i geologiczną. 
sk 8. Klemensiowicz: O nowych ARZSEWAJI gatunkach Ruiń Rz . 
yjskiej. ósmy 


m y => zyk grzyboznawcie z Skolie Zaleszczyk A > ż* 


Lo sry SFĘPry, PM WE 


o i ska 1. ads. 4. (ebiaj 8 

8 Zapałowicez: Ze strefy roślinności powin VI. 

A. >» Żmuda: =. sebrane na m przez Prof. Dra E. Pom 
_ skiego 


b 888 i R 


Rouppert: Grzyby zebrane w Tatrach, Beskidzie Zachodnim i na 
Pogórzu . . SZĄ" SARONOSA 
A, Kastory: Matajóży ż zykdlogić i Białej Rusi EM +4 
W. Poliński: Mięczaki okolic Nałęczowa w Królestwie Polikien: Ś 
nii Schille: Materyały do fauny owadów krajowych, 
„.Dziedzielewiez: Nowe gatunki owadów chrókókowacjek (Tricho- 
ptera), zebrane we wschodnich karpatach w ciągu lata 1911. 
(Ź tablicą) |. 
J. bar. Brunieki: Spis wózki AMEA w powiecie jek, Część. 1. 
A. Wróblewski i T. Biborski: Przyczynek do znajomości grzy 


L. 


Przegląd czynności Komisyi fizyograficznej akade- 
mickiej w cad roku 1911/12. 


W roku 1911/1912 oai Komisya fizyograficzna 45-ty tom 
swych Sprawozdań tudzież 25-ty zeszyt Atlasu geologicznego Ga- 
licyi, zawierający mapy: Turka, Ustrzyki Dolne i Bolechów, opra- 
'cowane przez Prof. Dra J. Grzybowskiego. W druku były dwa inne 

_ zeszyty tegoż Atlasu, mianowicie 22 i 24-ty. Mapy do tego ostatniego 

__ należące: Nowy Targ-Zakopane, Szczawnica i Tatry, po dokonaniu ko- 

rekt, przesłano e. i k. Zakładowi wojskowemu geograficznemu w Wie- 

dniu z poleceniem odbicia ich na czysto. Autor tych map, ś. p. 

Prof. Dr. W. Uhlig, zmarł w r. z., nie zdążywszy napisać tekstu 

„do nich; wobec tego zestawieniem krótkiego objaśnienia do 24-go 

zeszytu Atlasu zająć się będzie musiała Sekcya geologiczna Komi- 

_ syi fizyograficznej. Przewlekające się z powodów niezależnych od 

Komisyi wydanie zeszytu 22-go zbliża się do urzeczywistnienia; jak 

wspomniano w zeszłoroeznem sprawozdaniu, trzy mapy należące do 

tego zeszytu: Halicz-Kałusz, Komarno-Rudki i Żydaczów-Stryj zo- 

_ stały już wydrukowane; trzy drugie: Bóbrka-Mikołajów, Rohatyn, 

ś . e Przemyślany znajdują się w ostatniej rewizyi u autora, Prof. Dra 
da W. Teisseyrego. 

a ; L Komisya fizyograficzna odbyła w r. 1911 [12 dwa przepisane 

|... regulaminem posiedzenia, mianowicie w dniach 13-ym grudnia 1911 

|. i 1l9-ym marca 1912 r. Na pierwszem z nich m. i. Komitet ku ucz- 

zer of. Dra Władysława Kulezyńskiego z okazyi jego 30-le- 


jako zawiązek „funduszu im. Prof. Dra W. Kulczyń- 
atyczne a. was da ifory Ziem Polskich 


y misyi i Zarząd muzealny złożyły ano na po- 
siedzeniu w dniu. a 2a, b. r. h oesiuskoaie sprawozdania: 
saizyć Kom. fizyogr. T. XLVI. a. 


Sprawozdania z czynności Sekcyj. 


a) Sekcya meteorologiczna. 


Liczba stacyj meteorologicznych, należących do Komisyi fi- 
zyograficznej, które były czynne w roku 1911 nieustannie lub 
z przerwami, wynosiła 18. W porównaniu więc z rokiem 1910 
liczba stacyj się nie zmieniła. Z końcem jednak kwietnia z powodu 
śmierei dotychczasowego długoletniego, gorliwego obserwatora 
i członka Komisyi fizyograficznej, X. J. Markowa przestata funkcyo- 
nować skaza » w Smolna: Ł początkiem lipca zaczęła przysyłać 
awe sp giezne stacya Sekeyi przyrodniczej Towa- 

twa Tatrzańskiego w Zakopanem. — Z dawniejszych stacyj 
Towarzystwa Tatrzańskiego, których zapiski Sekeya otrzymywała 
za pośrednictwem ś. p. Prof. L. Świerza, nadesłały spostrzeżenia 
tylko stacye w Rabee i Klikuszowej. 

Sp żeń fenologicznych dostarczył niestrudzony obserwa- 
tor, p. Julian Hawrysiewiez z Ożydowa. 

Wykaz gradobić za rok 1911 nadesłało uprzejmie Towarzy- 
stwo oeded ch Ubezpieczeń w Krakowie. 

Przy pomocy zasiłku udzielonego przez Komisyę fizyograficzną 
i zapomóg uzyskanych z innych źródeł wykonał p. Stan. Kalinowski 
szereg pomiarów magnetycznych w 19 miejscowościach w Królestwie. 
-Polskiem i w następujących punktach Galicyi: Zakopane, Poronin, 
Bukowina. Gubałówka, dolina Kościeliska, Kopa Królowa, Czerwone 
Wierchy, Morskie Oko i Wielki Staw. 

Na posiedzeniu administracyjnem, odbytem dnia 1-go kai, | 
Sekeya meteorologiczna obrała swym przewodaa > na rok 1912 
po: łęk Dra M. Pepsi: 


D Sikoga goaajiezna. 


są 4) Sake kcya ania poleciła w roku 1911 badania w saba | 
zm kraju pp.: Prof. Drowi W. F riedbergowi, Drowi B. Kro- 


dberg zwi 


-i Kałusza w celu poznania tamtejszych utworów mioochskiek: i 
— z Rpg emo aero dość wyozorpojacyśe 


VII 


Zostaną one uzupełnione w lecie roku bieżącego i ujęte w wyczer- 
pujące sprawozdanie. Muzeum Komisyi fizyograficznej otrzymało 
od Prof. Dra Friedberga okazy petrograficzne z okolic wymienio- 
nych oraz otwornice wybrane z iłów. 

Dr. B. Kropaczek w szeregu wycieczek, przedsięwziętych w te- 
renie objętym arkuszami Atlasu geologicznego Galicyi: Tyczyn- Dy- 
nów, Brzostek-Strzyżów i Pilzno-Ciężkowice, uzyskał nowe fakta 
dla stratygrafii trzeciorzędu i warstw bonarowieckich oraz skon- 
statował nieznane występowanie warstw, ważnych dla kartografii 
tych obszarów. 

Dr. W. Kuźniar badał w dalszym ciągu zjawiska krasowe 
w Tatrach. Wynikiem było uzyskanie szeregu obserwacyj nad prze- 
biegiem sieci hydrograficznej w zależności od budowy tektonicznej 
i morfologii terenu. Więcej szezegółowemu badaniu poddane były 
okolice grot: Magury, Kasprowej i w dolinie „do Dziury*, nadto 
w obu kotłach Czerwonych Wierchów. Okazało się, że zadowala- 
jące wyniki można uzyskać tylko eo do Magury, Kasprowej i „Dziury*, 
gdzieindziej bowiem tektonika jest znacznie zawilsza, niż przypusz- 
czano, i z tego powodu z zyzł badaciacni edia czekać aż do jej 
rozjaśnienia. Dr. Kuź ół le pp. Dra E. Kier- 
nika, Cz. Kuźniara, Dra L.. "Sitowskiego.i iA. . mady zbadaniem utwo- 
rów dyluwialnych w Ludwinowie. W miarę postępu robót techni- 
cznych w cegielni Banku Hipotecznego można było nie tylko uzy- 
skiwać coraz nowe materyały paleontologiczne, lecz także określić 
stanowisko geologiczne znalezionych szczątków kopalnych. Napoty- 
kano także warstwy z florą, która wykazała bardzo ciekawe zbio- 
rowiska roślinne od peryglacyalnych pomi (Dryas octopetala, 


| Śaliz polaris?, Betula nana i t. d.)aż do wysoko rozwiniętej, bo- 


s. «gaj PA z dębem, bukiem, klonem i t. d. Wśród warstw 


są liezne, źle wprawdzie zachowane, ale oznaczalne szczątki > 


"a Bielanami ; =" = anie ae s *RaiĘ a aja ladekóc pa. | 
e. co w zestawieniu z obserwacyami z kilku dalszych pany e 


wy! niki, panną: niebawem osaka: 


dla Tatr: Burbaumii indusiata i i. Z materyałów zebranych -przez 
p. Źmudę złożona została druga serya zielnika mchów polskich „Bryo- 
theca Polonica*. 

Dr. H. Zapałowiez dokonał rewizyi dalszej części zielnika 
krajowego i rezultaty jej ogłaszał w Rozprawach Wydziału mate- 
matyezno- przyrodniczego Akademii Umiejętności. Rośliny naczy- 
niowe zebrane na Źmudzi w ostatnich sześciu latach i ofiarowane 
Komisyi przez Prof. Dra E. Janczewskiego opracował p. A. Żmuda 
i wykaz ich zestawił dla Sprawozdań Komisyi. Dr. R Namysłow- 
ski skontrolował i uzupełnił oznaczenia grzybów pasorzytnych kra- 
jowych z działu Uredineae; rezultaty tej pracy zamieszczono w 45-ym 
tomie Sprawozdań p. t. Prodromus Uredinearum Galiciae et Buco- 
vinae. Dr. K. Rouppert, wywiązując się z zadania podjętego w r. 
1909, złożył Komisyi zebrane grzyby i pracę p. t. Grzyby zebrane 
w Tatrach, Beskidzie Zachodnim i na Pogórzu. Do wydania w Spra- 
wozdaniach Komisyi otrzymała Sekeya nadto cztery prace, doko- 
nane bez zasiłku z jej strony, mianowicie: p. A. Wodziczki „Mate-- 
ryaly do mykologii Galicyi, I*, p. A. Wróblewskiego „Zzadidki grzy- 
 boznawcze z okolie Zaleszezyk*, p. A. Żmudy „Androsace septen- 
trionalis n. var. sessilidora* i p. A. Kastory „Materysły do 2188 
logii Białej Rusi*, 

W pracy nad podręcznikiem do Flory Polskiej, który wa 
; postanowiła Sekcya botaniczna, wzięli udział w r. u.: Prof. Dr. M. 
> Raciborski, Dr. W. Szafer, p. A. Żmuda i p. F. Lilienfeldówna. Do 
AE wymienionych w zeszłorocznem sprawozdaniu rodzin, opracowanych 
dla tej Flory w całości lub po części, przybyły: Cyperaceae, Junca- 
| €eae, Liliaceae, Amaryllideae. Orchideae, zbożem szer ca 
- Orobancheae, Verbenaceae, Labiatae i rodzaj | 
a Przewodniczącym Sekeyi nar 912 w wybrany został na. 
a siedzeniu w dniu 12-tym marca b. r. Prof Dr. E. Jzaczówiki że 
* gatem RA. do Zarządu muzealnego Prof. R. Gutwiński. 


dd lęgi zoologiczna. 


ra a udzieliła zasiłków na tadsyśń p. 
wi, kopii Edw. Sehechtlowi i Drowi Eug. Kiern | 
"badał, ; 


mianowicie z 


xi 


Pięcioma Stawami Polskimi i Stawami Gąsienicowymi (z wyjątkiem 
Zadniego i Czarnego, których faunę poznał w latach 1909 i 10), 
nadto robił wycieczki do Stawu Smreczyńskiego w dolinie Ko- 
ścieliskiej, Zmarzłego Stawu pod Zawratem i Czarnego Stawu pod 
Rysami, bawiąc zaś przez 10 dni przy Morskiem Oku dla badania 
żywego materyału z Pięciu Stawów, poznał także faunę stawku przy 
upuście Morskiego Oka i t. zw. młaki Morskiego Oka. Opracowa- 
nie zebranych obfitych materyałów jest w toku; w tymczasowem 
sprawozdaniu ze swych badań zestawił p. Minkiewicz wykaz ze- 
branych gatunków. z wyjątkiem wirków, nicieni, pajęczaków i owadów. 
Przedmiotem poszukiwań Dra E. Schechtla były roztocze, je- 
den z najbardziej zaniedbanych a obfitych działów fauny krajowej, 
mianowicie jedna ich rodzina: wodopójki (Hydrachnidae); przygo- 
dnie zbierał p. Schechtel także roztocze z rodzin Oribatidae i lxo- 
didae. Zbierająe w miesiącach kwietniu, sierpniu i wrześniu w Ro- 
datyczu (zwłaszcza w jeziorku „Kopanem*, odznaczającem się ob- 
fitością gatunków i okazów), starał się p. Schechtel m. i. poznać 
zmiany, którym ulega fauna wodopójek w ciągu roku. Poszukiwa- 
nia dokonane w powiecie kołomyjskim miały na eelu poznanie 
fauny górskiej rzeki (Prutu) w jej średnim biegu i porównanie jej 
(|. m fauną dopływów przy uwzględnieniu szybkości wody, jej głębo- 
©. kości i podłoża; z potoków wpadających do Prutu przeszukał p. 
 Sehechtel Czerniawę i Turkę z dopływami, Cieniawę, Wołezków, 
Krzaczów, Dobrowódkę, Tłumaczyk i Łuczkę. Przy sposobności tych 
i poszukiwań sbadał p. Sohechtel dwa stawki w Ostroweu, staw na Turee 
ą koło Słobódki Leśnej, stawki 
> cegielni kołe Baginsberga, błotka na legach Prutu w Tłumaczyku i So- 
powie, wreszeie stawek w dawnem łożysku Prutu w Wierbiążu. Praca 
(dd oznaczeniem zebranych wodopójek potrwa zapewne trzy 
ec htel zamierza bowiem przy niej uwzlędnić cały zgroma- 
7 |, siebie dawniej, bardzo obfity materyał z tego działu. 
e! ik prowadził dalej rozpoczęte w roku 1910 poszu- 
Magury w Tatrach, a nadto w innej małej i mniej 


xIM 


znajdują się na drugorzędnem łożysku. Grota na Kalatówkach oka- 
zała się o wiele uboższą od groty Magury, kości są w niej jednak 
lepiej zachowane. 

P. J. Bayger podjął się na prośbę Sekeyi zestawienia dla Ko- 
misyi fizyograficznej zbioru krajowych gadów i płazów. Zebrany 
dotychczas i spreparowany materyał zawiera m. i. z interesujących 
gatunków: Rana agilis z Pieniak, Bufo calamita z Rogóżna w Król. 
Pol. i Rawy Ruskiej. Triton Montandoni z Karpat, Kmys orbicula- 
ris z Berszad i Peljampola nad Bohem, Eremias arguta z Sawrania; 
do jesieni zostanie on uzupełniony tak, że Komisya otrzyma zbiór 

wszystkich ważniejszych form naszej fauny herpetologicznej. 

P. Wład. Kownacki, któremu Sekeya poleciła w roku 1910 
badanie wijów, nie mógł dotychezas z powodu złego stanu zdrowia 
wywiązać się z podjętego zadania. 

Do wydania w Sprawozdaniach Komisyi otrzymała Sekcya, 
jako rezultat badań podjętych bez pomocy z jej strony, eztery 
prace, mianowicie: Prof. Dra S. Klemensiewicza, © nowych i mało 
znanych gatunkach motyli fauny krajowej, Przyczynek VII, Dra 
W. Polińskiego, Mięczaki okolie Nałęczowa w Królestwie Polskiem, 
p. F. Schillego, Materyały do fauny owadów krajowych. II, p. J. 
Dziędziełewicza, Nowe gatunki owadów chróścikowatych zebrane 

8 we Wsehodnich Karpatach w ciągu lata 1911. 

R Na posiedzeniu Sekcyi, odbytem w dniu 11 b. m., obrano prze- © 
wodniczącym Sekcyi na r. 1912 Prof. W. Kulczyńskiego. a dele- 
gatem do Zarządu muzealnego Prof. J. Śnieżka. 


Sprawozdanie ogajoszią muzealnego. 


Ban. mające na celu amiaż i spisanie jj muzealnych 

ć ograniczyły się w roku 1911 do działów botanicznego i - zoologi- 

__ eznego, gdyż. dalsze porządkowanie zbiorów geologicznych jest, Roś 

_ zupełnym braku katejagz w Muzeum, rzeczą niemożebną. 
w. : > + ś 


XIII 


suje i wciela do zbioru bezzwłocznie po ich otrzymaniu, a nadto 

usuwa niektóre dawne, nieliczne zresztą zaległości. — Spisane 

też resztę nabytych po śp. J. Krupie mchów. Prof. Drowi. M. Ra- 

ciborskiemu wydano z zielnika działy roślin naczyniowych krajo- 

wych, potrzebne do pracy nad wydać się mającą „Florą Polską*. 

Dr. H. Zapałowiez dokonał rewizyi dalszej części zielnika krajo- 
jej < ę 


| maa Galicyi, wydawanym w Rozprawach Wydziału matematyczno- 
przyrodniczego Akademii Um. Dr. B. Namysłowski zwrócił wypo- 
życzone mu w roku zeszłym grzyby krajowe, po rewizyi oznaczeń 
w dziale Uredineae. Pp. A. Callierowi w Uarolath i H. Neumaye- 
rowi w Wiedniu wydano na ich prośbę: pierwszemu krajowe okazy 
z rodzaju Alnus, drugiemu (za pośrednictwem Instytutu botanicznego 
Uniwersytetu wiedeńskiego) rodzaj Heliosperma; p. Callier powie- 
rzone sobie okazy zwrócił już do Muzeum Komisyi po uwzgłędnie- 
niu ich w pracy swej p. t. Diagnoses formarum novarum generis Alnus. 
W dziale zoologicznym uporządkowano i spisano cały zbiór 
krajowych muchówek, o ile składa się z okazów oznaczonych (nu- 
merów muzealnych około 8300); ostateczne ustawienie tych oka- 
zów, które połączone będzie ze znaczniejszym wydatkiem na spo- 
rządzenie etykiet, odłożono na później, równie jak i uporządkowa- 
nie zbioru krajowych błonkówek, z którego spisano tylko rośliniarki, 
dalsze bowiem działy są przeważnie nieoznaczone. Rozpoczęto pracę 
nad ogromnym zbiorem chrząszczów krajowych, w którym zasto- 
sowanie nazw i porządku do obeenie obowiązującej nomenklatury 
_i systemu wymagać będzie niemałego mozołu. e. 
Ze zbioru geologicznege wydano p. W. Goetlowi spain 
paleontologiczne retyckie z Tatr celem opracowania ich w Zakła- 
zie geologicznym Uniwersytetu wiedeńskiego: materyały paleon- 

zne z produktywnego karbonu krakowskiego wypożyczył Dr. 
dzewski i zajmuje się ich opracowaniem w pracowni paleon-- 
U 


| 


'1 zwrócił część skamielin mioceńskich z Galicyi 

: "wstac mu ||4 z Muzeum. 

ś _ podręcznej biblioteki Komisvi PMBRTWA, ae 

azealnemi zajmowali się w r. 1911/12: Prof. Dr. 

W. --»samofaa 388 Asz r. 1911), p. kKM=.. | 
„ W. Tyrankie' a: *. m aż ; 


XIV 
tudzież stypendyści Akademii Umiejętności: pp. J. Popek, S. Wei- 
gner (od października 1911 r.) i p. A. Źmuda, który po zrzecze- 
niu się stypendyum pracuje od października r. z. w Muzeum da- 
lej bezinteresownie a z prawdziwą dla niego korzyścią. 

Zbiory Komisyi fizyograficznej. 


Do Muzeum Komisyi fizyograficznej przybyły od dnia 2-go 
marea 1911 r. do dnia 1-go marca 1912 r. --następniące. pezedmioty; 


4) Zbiory ko przez spółpracowników, którym yn udeieliła 
zasiłków na badanie kraju: 


k Bęiw szarańczaków z ; Pienin, złożony przez Prof. S. Smreczyń- 


2. Rośliny zebrane w r. 1911 w Karpatach Wschodnich, złożone 


przez Dra H. Zapałowicza, 
3. Grzyby z Tatr i Beskidu hodniegc ipełnieni 
żonego w r. 1910). złożone przez Dra K. Roup ppe 


: zbioru zło- 


TER, i 
4. Otwornice i okazy petrograficzne z Galieyi wzekodnccji, dokona 


przez Prof. Dra W. Friedberga. 


B) Dary: 


e; Foetorius vulgaris, Tinuneulus alaudarius, Turdus gó T. 
_ laris, Lanius minior, Fringilla montifriagilia, Acanthis Jinaria 


xv 


7. Ephippiomyia ephippium, Merodon equestris i 32 okazów innych 
muchówek krajowych, dar p. J. Popka. 
8. 78 okazów muchówek i 169 okazów błonkówek z Pienin i Mor- 
darki, dar Dra L. Sitowskiego. 
9. 67 okazów błonkówek z Galieyi i Moraw, dar p. J. Popka. 
10. Plusia chryson z Pienin, dar Prof. S. Smreczyńskiego. 
11. Saturnia pavonia z Krakowa, dar Dra A. Prażmowskiego. 
12. Trzy gatunki przezierników z okolie Krakowa, dar Prof. I. Króla. 
ł3. 22 okazów owadów siatkoskrzydłych krajowych, dar p. J. Dzię- 
dzielewicza we Lwowie. 
14. Kawałek pnia jesionu stoczonego przez kornika Hylesinus Fra- 
xini z Krościenka, dar p. Dziewulskiego w Krościenku n. D. 
15. Zbiór roślin ze Żmujdzi, dar Prof. Dra E. Janczewskiego. 
16. Rośliny naczyniowe z powiatu sokalskiego, dar p. A. Żmudy. 
17. Rośliny naczyniowe z okolic Nowogródka, dar p. J. Kołodziejczyka. 
18. Bryotheca Polonica, część I. dar p. A. Żmudy. 
19. Mycotheca Polonica, część IV, dar Dra B. Namysłowskiego. 
20. Zbiór grzybów z okolie Zaleszczyk, dar p. Ant. Wróblewskiego 
w Zaleszczykach. 
21. Zbiór grzybów z Królestwa Polskiego, dar Dra K. Roupperta. 
22. Zbiór grzybów z Galieyi, dar p. A. Wodziczki. © 
23. Grzyby i śluzowce z Białej Rusi i Galieyi, dar Dra B. Namy- 
: słowskiego. 
_ 24. Odlew gipsowy głowy i nogi nosorożea staruńskiego, dar Za- 
/.. rządu Muzeum im. Dzieduszyckich we Lwowie. 
w Czaszka wołu kopalnego z Ludwinowa, dar Zarządu Banku hi- 
_ potecznego. 
. Kręg z dyluwium w Ludwinowie. dar p. A. Żmudy. 
Część czaszki wilka kopalnego z Kutkorza w Złoczowskiem, 


XVI 


rach Pieprzowych, okaz z fyszu w Grabówkach, dar p. Hała- 
cińskiego we Luwowie. 
38. Gips z Kobierzyna, dar p. J. Popka, 
34. Kalcyt w wielkich różnoklińcach z Wapienna pod Pakością, 
dar Dra F. Chłapowskiego w Poznaniu. 
35. Achtundachtzigster Jahresbericht der Schlesischen Gesellschaft 
fiir vaterlandische Cultur, tom 1 i 2-gi, dar Towarzystwa. 
36. 35 prae z zakresu zoologii Ch. Janeta, dar p. T. Wolskiego. 
37. Dra B. Hryniewieckiego: Franciszek Błoński, wspomnienie po- 
śmiertne; Dr. Władysław Doe nekrolog; ejnażniejsze 
propozycye w sprawie no j, uezynione 
przez prof. Flahaulta i prof. Schrótera na a II Ś edi Wieść 
rodowym botaników w Brukseli, dar autora. 
38. Dra H. Zapałowieza: Nonnullae species et varietates plantarusę 
.  novae, dar autora. 
39. A. Calliera: Diagnoses formarum novarum generis Alnus, dar 
Pal Dra W. Kulczyńskiego. 
40. Prof. A. Sokołowskiego: Hodowla lasu, dar autora. 
41. G. Henriksena: Geological Notes, dar autora. 
42. Dra W. Friedberga: Mięczaki mioceńskie ziem Polskich, części: 
E t 1, dar autora. 
431) Jórtnokue der k. k. Zentralanstalt fiir Meteorologie na Gaa-| 
-_ dynamik, Jhg. 1907, Neue Folge Bd. 44: Anhang: Stunden- und 
- Tageswerte i t. d. 2) Jhg. 1908, N. F. Bd. 45, Anhang: Dr. De-- 


Grewitterstationsnetzes żę. den Jahren 1902 bis 1905, 3). JI 
1908, N. F. Bd. 45. dar Zakładu. 
4% Jahrbtcher der dem K. ung. A kerbauminist 


AA 


tomu 31-g0. część 1— 4, tomu 38-g0 cz 114 
- Untersuchung und Verbesserung des Winddruckr 
_ rates Ary „Dines* von Aurel von Biky; 23 
tigkeit der k. u. Reiehsa bsanstalt fiir Mete 

i Ra Ola, 


H 
|o>) 


SORw WH 


1 


© © 


(2. 


/;. terre 1875. 
14. 


XVII 


stationen in Bosnien- Hercegovina im J. 1909 i: im J. 1910, dar 
Rządu krajowego Bośnii i Hercegowiny. 


. Jahrbuch des k. k. hydrographischen Zentralbureaus im k. k. 


Ministerium fiir Offentliche Arbeiten, dar Bivra. 


C) Przedmioty zakupione. 


Część zielnika śp. R. Sobkiewicza z Polesia i Wołynia. 
Rośliny naczyniowe z Polski i krajów ościennych, zakupione 
od Prof. Sagorskiego w Almrich. 

Takież rośliny zakupione od O. Leonhardta w Nossen. 

Takież rośliny zakupione od I. Dórfłera w Wiedniu. 
Mycotheca Grermanica, faseykuł 20 i 21, zakupione od K. Sy- 
dowa w Schóneberg p. Berlinem. 

Skamieliny karbońskie z Paczołtowie. 

E. Andrć: Species des Hymćnopteres d'Europe et d'Algćrie, ze- 
szyt 109/110. 

E. Reitter: Die Kafer des Deutschen Reiches, tom 1, 2, 3. 
Reichenbach 6% Fil.: Deutschlands Flora, tomu 19-go zeszyty 
36—40 i t. 25-go zeszyty 10—13. 


. Ascherson % Gribner: Synopsis der mitteleuropaischen Flora, 


zeszyty 72—74. 


|. K. Coquand: Monographie du genre Ostrea. Terrain erćtacć. 1869. 
.F. Blanford % F. Stoliezka: Cretaceous Fauna of Southern In- 


dia, tom 1—3, 1866—71. 
Ch. Barrois: Ondulations de A Craie dans le sud de FAngle- 


J. E. „waj Etude gśologique sur es  dtages sy et sd. = 


XVIII 


19. Th. Marsson: Die Bryozoen der weissen Schreibkreide der In- 
sel Riigen, 1887. 

20. Ch. Barrois: Recherches sur le terrain erćtacć supćrieur de 
PFAngleterre et dTrlande, 1876. 

21. E. Kissling: Die Fauna des Mittel Oligocans im Berner Jura, 1896. 

22. J. Jukes- Brown: The eretaceous Rocks of Britain, tom 1—3, 
1900—1904. 

23. F. Kaunhowen: Die Gastropoden der Maestrichter Kreide, 1898. 

24. L. Pervinquitre: Etudes de palśontologie tunisienne, I, 1907. 

25. A. Dumont: Mómoires sur les terrains erćtacć et tertiaires, tom 
1—4, 1878 —1882. 

26. F. J. Kaufmann: Beitrage zur pasi ai l Karte da Schweiz, | 
Lfg. 5, 11, 24 (1 Theil), 1867—1886. 

27. 20 skrzynek na zielnik. 


D) Publikacye Akademii Umiejętności. 
1. Dr. H. Zapałowiez: Krytyczny przegląd roślinności Galicyi, tom 3. 


. Atlas geologiczny Galicyi, zeszyt 25. 
3. Sprawozdanie Komisyi fizyograficznej, tom 45. 


bO 


Powyższy wykaz nabytków sprawdziła Komisya a 
muzealna, złożona z pp. St. R. J. Bocheńskiego, prof. R. Gutwiń 
skiego i S. Stobieckiego. 


Zarząd i skład sma rojek 
© Zarząd AZER składał. się, >. w roku  popodzim, = 


XIX 


wybrani na posiedzeniu w dniu 19-go marca 1912 r.: Dr. Bole- 
sław Kropaczek w Borysławiu, Dr. Władysław Mierzejewski, Wła- 
dysław Pawliea, Dr. Władysław Poliński, Dr. Kazimierz Rouppert, 
Dr. Bronisław rei Stanisław Weigner i p. Dr. Jadwiga 
Wołoszyńska we L 

W roku 1911/32 ajóŃ Komisya przez śmierć członków: 
X. Jana Markowa w Smolniku, dobrze zasłużonego przez długo- 
letni spółudział w pracy Sekeyi meteorologicznej, i Dra Franciszka 
Tomaszewskiego we Lwowie. 


Przewodniczący Komisyi fizyograficznej. 


A. Witkowski. 


II. 
Spis członków Komisyi fizyograficznej akademickiej. 


1. Członkowie miejscowi: 


Dr. Bandrowski Ernest, Prof. nadzw. Uniw. Jagiell.. Dyrektor 
Wyższej Szkoły przemysłowej, Członek koresp. Akademii 
Umiejętności. 

„ Birkenmajer Ludwik, Profesor Uuienwywia Gel. 
| Członek korespondent Akademii Umiej. > 
/W. Bocheński Józef Maryan, c. k. Starszy Radca górniczy. „a 
/, Brzeziński Józef, Rządca pola doświadezalnego Stud. roln. a 
Uniw. Jagiell. 
 Bujwid Odo, Prof. Uniw. Jagiell. 
0 Adapęisię x Prof. Uniw. Jag., Członek ezynny 


Umi 
zi wulski Wiadyslaw noży pemikoiónu: astro- 
mi | 


Goliński S88 


XX 


Dr. Grzybowski Józef, Profesor nadzw. Uniw. Jag., Sekretarz 
Rekogi odedccay j. 
W. Gutwiński Roman, Prof. Gimnazyum IV, Sekretarz Sek- 
eyi botanicznej. 
Dr. Hoyer Henryk, Prot. Mów Jagiell., Członek i kocudise 
Akademii Umiej. 
Dr. Janezewski Edward, Prof. Uniw. Jag., Członek czynny 
Akad. Umiej., Przewodniczący Sekcyi botanicznej. 
W. Jastrzębski Ferdynand, c.k. Starszy Radca górniezy.. 
Dr. Jentys Stefan, Prof. Uniw. Jagiell. 
„ Kiernik Eugeniusz, Asystent Uniw. Jag. 
„ Kleeki Waleryan, Prof. Uniw. Jagiell. 
„ Kreutz Stefan, Docent Uniwersytetu Jagiell. : 
„ Kulczyński Władysław, b. Prof. gimnazyum św. Jacka, 
Docent Uniwersytetu Jagiell., Członek czynny Akademii — 
Umiej., Przewodniczący Sekcyi zoologicznej. Sekretarz 
Komisyi fizyograficznej. 
„ Kuźniar Wiktor. 
= Mierzejewski Władysław. : 
„ Morozewiez Józef, Prof. Uniw. Jagiell., Członek korespon- — 
ż -__ dent Akademii Umiejętności, Przew. Sekcyi sooznej. 
W. Mościeki Konrad, Asystent Uniwersytetu Jagiell. 
„, Nowieki Aleksander, c. k. Radca leśnietwa. 
Dr. Namysłowski Bolesław, Asystent Uniwersytetu Jag. 
'„, Olszewski Karol, Prof. Uniw. Jagiell., Członek czynny. : 
em. Umiej. 
W. Pawlieca Władysław, Demonstrator Uniw. Jag. 
>» Dr. Poliński Wł ady sław. 
|, Raciborski Maryan, Prof. Uniw. Jag, Człon. koresp. Akad. Um. 
: W. Rogó yski Kazimierz, Prof. Uniw. Jagiell. 
Dr. Józef, Prof. Uniw. Jag., Członek panika: Um. 
 Rothert k aro * Wła ładysław, b. Prof. Uniw. w Ode 
onek: kośeń = 


> Rydzewski p o. 


4 Fa s 3 


kJ 


XxX! 


„.Ryzner Józef, Asystent Obserwatoryum astronomicznego. 
„Sawicki Ludomir. Docent Uniwersytetu Jagiellońskiego. 


Siedleeki Michał, Prof. nadzw. Uniwers. Jagiell.. Członek 
koresp. Akademii Umiej. 


„Sikorski Tadeusz, Prof. Uniw. Jagiell. 
.Sitowski Ludwik, Asystent Uniwersytetu Jagiell. 


Smoleński Jerzy, Docent Uniwersytetu Jagiell. 


„Smłeczyński Stanisław, Prof. Szkoły realnej I. 


Stach Jan, Profesor Gimnazyum II-go. 
Stobiecki Stefan. Inżynier Wydziału Krajowego. 


.Szajnocha Władysław, Prof. Uniw. Jagiell.. Członek ko- 


respondent Akademii Umiej. 


. Śnieżek Jan, Prof. Giimnazyum św. Anny, Sekretarz Sekcyi 


zoologicznej. 

Vetulani Franciszek, Starszy Inżynier Wydziału krajo- 
wego, Szef ekspozytury Biura melioracyjnego. 

Walter Henryk, c. k. Radca górniczy. 

Weigner Stanisław. 

Weigt Herkulan, Profesor Akademii handlowej. 

Wierzejski Antoni, Prof. Uniwersytetu Jagiell.. Członek 
czynny Akad. Umiej. 

Wilkosz Ferdynand, b. Prezes krajowego Towarzystwa 
rybaekiego. 

Witkowski August, Prof. Uniw. Jagiell., Członek czynny 
Akademii Umiej. Przewodn. Komisyi fizyograficznej. 

Wójcik Kazimierz, Docent Uniw. Jagiell. 


2. Członkowie zamiejscowi. 


V BEA Leopold, Prof. Akad. roln. w Wiednia. 
Angermann Klaudyusz, Inżynier w Jaśle. 
, Bartonee. Franeiszek, e. k. Radca górniczy, w Haju 


(Freiheitsau) na Śląsku austr. 
Batyeki Andrzej, Nauczycieł w Starym Samborze. 


 Bayger Jan, e. erzęt! ry debowe im. Miekiawi- 


cza we Liwowie. 


XXII 


W. Blauth Jan, Starszy Inżynier Wydz. Kraj., Docent Szkoły 
politechn. we Lwowie. 
Dr. Bośniacki Zygmunt, w San Giuliano pod Pisą. 
W. baron Brunieki Julian, w Podhorcach obok Stryja. 
„ Bryk Andrzej, Kierownik szkoły w Chyrowie. 
Dr. Chłapowski Franciszek, Przewodniczący Wydz. przyda 
w Tow. Przyj. nauk w elk 
Chramiec Andrzej, w Zakopanem. g 
Dębski Bronisław Antoni, w Wólce Przybojewskiej (p. 
Zakroczym). 5 
W. Drobniak Franciszek, Inżynier, Dyrektor Gwarectwa maa 
glowego w Brzeszczach. 
Dr. Habdank Dunikowski Emil. Prof. Uniw. we Lwowie. 
W. Dziedzicki Henryk, w Warszawie. 
„ Dziędzielewicz Józef, em.e. k. Radca Sądu kraj. we Lwowie, 
Dr. Friedberg Wilhelm, Prof. gimnazyalny we Lwowie. 
W. X.Głodziński Antoni. w Balicach. 
„ Gorezyński Władysław, w Warszawie. 
Dr. Grochmalieki Jan, Asystent Uniwersytetu we Lwowie. 
„ Grochowski Mieczysław, w Trościańcu na Podolu gali- 
cyjskiem (p. Zabłotów). 
_W. Guńkiewiez, em. Profesor gimnazyalny, w Wadowicach. 
„ QGustawiez Bronisław, Dyrektor Szkoły realnej w Żyweu. 
„ Hann Franciszek, em. Dyrektor Szkoły wydz. w Bochn 
„ Hawrysiewićz Julian, Nauczyciel w Ożydowie. 
„ Hildt Ludwik, w Warszawie. 
Dr. Hirschler Jan, Docent Uniwersytetu we Lwowie. 
W. Holobek Jan, e. k. Starszy Radca górniczy, w Wiedniu. 
= Heyniewieoki uGuwAć? Wicedyrektor | żmia bots 
aa | w Dorpacie. 
żę w. Juackih eopold, Na i jeł w Pilźnie. | 
- Jarosz , Dyrektor gimnazyum realnego w CZT 
Kamieński. Franciszek, >> Uniw. w iły Osłónoją 
ża. : 


au 


RMA 


XXIII 


Dr. Klemensiewiez Stanisław, Dyrektor ce. k. Gimnazyum 
w N. Sączu. 
W. Kobryn Mikołaj, Dyrektor szkoły w Jarosławiu. 
'„ Kontkiewiez Stanisław. Dyrektor kopalni w Dąbrowie. 
„ Kornella Andrzej, Inżynier Wydz. Kraj. we Lwowie. 
„ Koroniewiez Piotr, w Warszawie. 
i Dr. Kosiński Ignacy, w Chojnowie. 
„ Kowalewski Mieczysław. Profesor Akademii rolniczej 
w Dublanach. 
W. Kowarzyk Hugo, e. k. Starszy Inspektor górniczy, w Ja- 


worznie. 
Dr. Kropaczek Bolesław, Kierownik stacyi geologicznej w Bo- 
| rysławiu. 
Dr. Krzemieniewski Seweryn, Profesor Akademii rolniczej 
w Dublanach. 


W. Lewiński Jan, w Warszawie. 

Dr. Lgoeki Henryk, w Kijowie. 

W. Limanowski Mieczysław, w Zakopanem. ; 
„ Łempieki Michał, Dyrektor górniczy w Dąbrowie. >. 
„ Łomnieki Jakdsków, Prof. Il-ej Szkoły realnej we Liwowie. | 
Dr. Łomnieki Maryan, Radia szkolny, we Lwowie. 

i /„ Łoziński Walery, we Lwowie. © A 

W. Łukaszewski Adam, Inżynier S drży, Docent Szkoły po- o 

litechnicznej we "POLO s 

5 Merecki Romuald, w Warszawie. 

„ Minkiewicz Stanisław, Asystent Akade ranie w Du- 

blanach. a 

Niezabitowski Edwiaa, Prof. gmin w wym a 

|. Targu. e 
wiedzki, em. peelotan: So 
me Członek Sny, : „m. miej. 

an 


TE O SEE AC WE KATZ A EA AEO ŻA i RAPŻE A py 2 NE NOŻA 90 Mz 1 AMCZ SEA OR AT 2 Pn W OR 100 >+ RYMER 200 ZLEC Rz oi r ay Er iF(E Rio ay At LE Rz rad Ni RA = zB A i ry. BOSEJDO nt os 2X UZ" 


XXIV 


W. Orłowski Józef, w Łuczyńczyku (p. Niemiercze). 
„ Paczoski Józef, Kierownik muzeum przyrodniczego w Cher- 
sonie. 
„ Piestrak Feliks. Zarządca górniczy i hutniczy w Dolinie, 
Dr. Piwowar Adam, w Zakk 
„ Pokorny Wilhelm, we Lwowie. 
„ Mikułowski-Pomorski Józef, Prof. Akademii rolniczej 
w Dublanach. 
W. Poźniak Wiktor, e. k. Starszy Inżynier we Lwowie. | 
„ Proszyński Konstanty, w Ustroniu (pow. słucki). | 
Dr. Radziszewski Bronisław. em. Prof. Uniw. we Lwowie, 
- Członek czynny Akad. Umiej. : 
A „ Rehman Antoni. em. Prof. Uniw. we Lwowie. ; 
> „ Rogala Władysław, we Lwowie. 
„ Romer Eugeniusz, Prof. Szkoły handlowej, Docent Uni- 
wersytetu we Lwowie. 
W. Schille Fryderyk, w Podhorcach obok Stryja. A 
„ Schimitzek Antoni, Inżynier, Dyrektor Galicyjskich ak 
cyjnych Zakładów w Sierszy. | 
Dr. Siemiradzki Józef, Prof. Uniw. we Lwowie. 
W. Słomski Tomasz, e. k. Starszy Inżynier we Lwowie. 
„ Sokołowski Stanisław, Profesor Wyższej Szkoły las 
we Lwowie. 
„A Syroczyński Leon, Prof. Szkoły politechnicznej we L 
wie, Inżynier Wydziału Krajowego. 
Dr. Szafer Władysław, w Wiedniu. 
W. Szafnagel Kazimierz, w Wilnie. 
Dr. Sznabl Jan, w Warszawie. 4 
w. Sztoleman Jan, w ' Warszawie. o me 24 
Kazi Profeso adj. Akademii marsz w D 


BE Teisseyre Wawrzyniec, Profesor Uiw. we km i 
iński J« 


ZE zew 


o ZES HcT REECE 2 TROP ZOP CZ EzST RE jc A PSŻ DA SECIE, ZOE BO AE TTW At ; AA ZĘTO iTEC SCR WÓD OPC 2 ID R Gi demi tRĘ A, 


xxvVv 


Dr. Wołoszezak Eustachy, em. Profesor Szkoły politechni- 
cznej we Lwowie, w Wiedniu. 

„ Wołoszyńska Jadwiga we Lwowie. 

„ Wysogórski Jan, we Wrocławiu. 

W. Zaborski Józef, Kierownik szkoły w Horodencee. 

„ Zajączkowski Józef, Profesor gimnazyalny w Sanoku. 

„ Załęski Edmund, w Górce Narodowej. 

Dr. Zapałowiez Hugo, Członek Korespondent Akademii Umiej., 
we Lwowie. 

W. Znatowicz Bronisław. w Warszawie. 

Dr. Zuber Rudolf, Prot. Uniw. we Lwowie. 

W. Wieniawa Zubrzycki Czesław, właść. apteki w Rzeszowie. 

„ Żukowski K. Nauczyciel w Podmanasterku 


IIL 


Obrót funduszów Komisyi fizyograficznej w r. 1911. 


Dochody: 
1. Zasiłek z p. Akademii Umiejętności na r. 1911 . . . 1340000 K 
2. Pozostałość z roku 1910 .- - ©. ZUQMÓZ 
3. Podarowane przez p. J. Bar. eńaiikicgo PAJEREEN za rozprawę 96:00 „ 
4. Zwrócony przez p. A. Mazurka zasiłek na wycieczkę . . . 20380 „ 
5. Fundusz na zakupno mórzgói „= yR . « sA STO „ 


Śaia aódjć © a 
Każoneć, | 


: „8. Kalinowskiema na pomiary magnetyczne . . . 
ryałów klimatograficzn 


jajodiios ao prze 


„XXVI ń 


3. Zasiłek Drowi Kuźniarowi na dokończenie badania zjawisk kra- 
sowych w Tatra SA PTR NAZWE OSOZ 
Zasiłek Prof. diowić s. Wikńiowskiównii na prace mapowe 
w Przemyskiem. . 
Zasiłek Drowi B. Kropaczkowi na A żwtópiGkkA w Świ: 
4» szowskiem |. 

6. Zasiłek p. $. Weignerowi na badanie zjawisk krasowych + w Ke 


z» 


GI 


7. Zasiłek p. A. Maacikień na Nils EMI w Ksakodiekicń 
8. Koszt wyzyskania pod wzgledem geologicznym cegielni w Lu- 


- PRKBRSZTE OC PAPA PNA ROA 
ec) Sekcya zoologiczna: 
1. Zasiłek Drowi E. Kiernikowi na dalsze badania grot w Tatrach 
2. Zasiłek p. S$. Minkiewiczowi na dalsze badania jezior tatrzańskich 
3. Zasiłek p. E. Schechtlowi na badanie wodopójek . z WOTĘ 
4. Zasiłek p. J. Baygerowi na zestawienie zbioru gadów i ptaków 
d) Sekcya botaniczna: 
. Zasiłek Drowi K. ży wjęsiętengeśij na badanie w Karpatach 
W. nich . 


2. Zasiłek p. A. adde na ; bodsik w interesie „Flocy | „Polskiej 

3. Zasiłek p. S. Waśniewskiemu na badania 
 Polskiem . : 
b. Gpadkolkkióca £ śp. ókiewicca za sakaśk: poleskó-wodyńaki A 
1. Koszt urządzenia i utrzymania Muzeum: 


Materyały 
o fizyografii krajowej. 


|. Dział 1. 


_'. Materyały do klimatografii Galicyi 
zebrane przez Sekcyę meteorologiczną > 
w roku I9il. 


, 1918 | 


WNWARONYĘE 7 


a wa: w czerwcu 1912. 


Wyniki spostrzeżeń meteorolośicznych w Galicyi w roku 1911 
zestawione W c. k. Obserwatoryum astronomicznem w Krakowie. 


Liezba stacyi meteorologieznych, należących do Komisyi fi- 
zyograficznej, które były czynne w roku 1911. nieustannie lub 
z przerwami, wynosiła 18. W porównaniu z rokiem 1910. liczba 
ich się nie zmieniła. Z końcem kwietnia z powodu śmierci dotych- 
czasowego, długoletniego, gorliwego obserwatora i ezłonka Komisyi 
fizyograficznej X. J. Markowa przestała funkcyonować stacya w Smol- 
niku. Qd ezerwca jednak objął dalsze jej prowadzenie p. W. Szy-- 
mański, kierownik szkoły miejscowej. Z początkiem lipca zaczęła 
przysyłać do obserwatoryum swe spostrzeżenia stacya meteorologi- 
czna Sekcyi przyrodniczej Towarzystwa tatrzańskiego w Zakopanem. 

Z dotychczasowych stacyi Towarzystwa Tatrzańskiego z po- 
wodu śmierci p. L. Świerza otrzymało Obserwatoryum tylko spra- 


wozdanie z Rabki i Klikuszowej. 
ż Średnie temperatury z małymi wyjątkami, które są w odpo- 


iednich miejscach zaznaczone, obliczano według wzorów poda- 


ny ch s. |rok wszystkie zaś inne średnie zwyczajnym +" e e 


Żywiec. Obserwator: P. Jan Bóhm, starszy werkmistre. 
„5 Ciśnienie powietrza | ; 
RZS") 

1911 SĘ 5 PR m 4 

- ; Bacci Mie Ło - MJ 

S$ » | 8 | 9 Średnie ximam m" nimam z AA 

| | 

Styczeń _ |7.2.9.|785.0 |735.0 |785.0 | 785.0 |744.3 | 17 |722.2 | i 

Luty „ | 309) 310 | 310 | 310 | 4Ł9 | 14 | 156 | | 
Marzec ż 29.4 | 29.0 | 29.2 | 29.2 | 35.3 | 20 18.8 
Kwiecień » 29.0 | 28.6 | 28.8 | 28.8 | 42.4 | 22 18.9 
„ 292) 288 | 29.1 | 290) 3359 819) 17.1 
Czerwiec * 31.7 | 514] 815) 3105) 3868 2 21.5 
ipiec „ | 341 | 33.7 | 38.9 | 38.9 | 409| 4 | 25.7 
Sierpień ś 313 | 30.8 | 31.0 | 31.0 | 37.1 8 23.0 
rzesi R 32.7 | 32.0 | 32.3 | 32.3 | 388 |1i2) 245 
Październik ż 82.3 | 31.7 | 823 | 32.1 | 43 r 9.5 
Listopad „ | 298 | 29.4 | 29.7 | 29.6 | 424 28i29| 08.0 

ień A 811 | 80.9) 309 | 310) 416) 8 19.1 | 

Rok „ (731.4 |731.0 |731.2 |731.2 |744.9 | 14/11 | 708.0 | 19/X1| > 

UWAGA: Barometr L. J. Kappeller Nr. 991; poprawka: — 0.b mm. 


_ Wszystkie, zachodzące w tym tomie, poprawki barometrów są podane na | 
podstawie porównań barometrów w roku 191 


s Z I 66 dni z 1 . : 
Ak Opad raze Ilość dni z 
1911 CJE ia | 2: 
EF Suma = Dnia a an xiIRIa|= a 
Styczeń 7.7 | 870 | 20.2 


1:57 
10 | 15 
12 8 
| 8. 
"49 | 18 
0 
JI 
1 
]162 | 125 


XA == 36052 od F. = 19”12' od G.; p =49*41' H. — 364 m. 


Temperatura powietrza 


7 2 - r ej Maximum | Dnia | Minimum Dnia 
—24| —04%4| —25 —20 | 7.2 6 — 15.2 16 
—B7 | —10| —36 — 8.5 8.4 19 — 29.6 15 
+0.7 | 8.1 | +24 L 3.4 33.2 31 — 78 10 

4.5 11.2 6.1 7.0 24.2 23 — 46 6 

10.8 16.8 11.2 12.5 25.2 15 + 12 22 

13.7 19.7 12.9 148 29.4 25 6.8 2 

16.4 23.1 15.2 17.5 31.4 28 18.6 6 

15.0 22.8 15.6 17.2 28.6 22 10.4 16 

10.5 19.2 11.6 132 29.2 9 2.6 

4.9 14.2 6.6 8.1 22.2 7 — 54 | 16i17 

4.2 21 4.3 5.5 16.2 10 — 4.8 8 

0.2 JI 1.3 15 11.8 — 6,8 31 

6.1 12.2 6.8 8.0 31.4 28/VII —29.6 15/UI 


Podział wiatrów 


N NE | CR SE 


m 
Z 
ą 
ź 
4 
= 
: 


Poawuorowwwa | | 


i 


Wadowice. Obserwator: P. Leon Guńkiewicz, prof. gimn. > 


m E Ciśnienie powietrza 
za 
1911 EJ > | E 
53] 7 2 9  |Średnie|_ | | Dnia | MF_| Dnia 
o | ximum nimum 
Styczeń _ |7,2,9.|742.2 |742.2 | 742.4 |742.3 | 750.8 | 17 |7280 | 12 
Luty z 3878 | 37.6 | 37.6 ) 37.7 ) 52.1 | 14 20.2 | 19 
Marzec je 36.2 | 35.8 | 35.8 | 35.9 | 43,6 20 26.3 14 
Kwiecień Ą 36.0 | 36.6 | 35.9 | 308 | 500 | 22 25 
Maj „ 36.0 | 35.8 | 35.9 | 35.9 | 42.2 2 23.6 
Czerwiec 38.3 | 37.9 | 37.7 | 38.0 | 46.4 2 27.3 
Lipiec ś 40.4 | 40.1 | 400 | 40.2 | 46.8 5 31.3 
Sierpień + 38.3 | 38.1 | 38.1 | 38.2 | 44.2 8 33.4 
Wrzesień s 39.3 | 38.9 | 38.7 | 38.9 | 46.2 2 30.0 
Październik p 38.9 | 38.6 | 38.7 | 38.7 | 51.8 17 23.7 
Listopad * 36.4 | 36.3 | 36.0 | 36.2 | 48.2 | 28 13.2 
Grudzień p 87.5 | 37.4 | 37.6 | 37.5 | 46.9 6 22.4 
Rok M 738.1 | 737.9 | 737.9 | 738.0 | 752.1 | 14/II | 713.2 


UWAGA: Barometr L. J. Kappeller Nr. 1062; poprawka: 0.0 mm. 


EJ Opad Sęzeti Ilość dni s 
u |2żf Maxi | —01 | >10| | 
i=> > ki „U | 
ZA o jaj © zgod | k|£ja|= 
36 | 1a ZA) — | — 
im 8 110) — | — 
|Błe| alsi-|- 
TB] |) 588-|— 
93%) © | ©) — 
9] 10 ; 9 |—|—/| — 
Podłe) 63-]2/— 
BB) 2 6 |-|-| — 
|l1] £| 8 |]-|-|— 
=%łoe! ałyl- 
łasi e) 7 ]8|—)— 
| sov] 96 | 74 |29| 8| — 


$! 


A=379 10.90 F.== 19930! od .G.; p==49*53 H. == 268 m. 


| Temperatura powietrza i 
| ję 2 | 9 ń EW pti Dnia | Minimóm Dnia 
|- 1DOFOSIZ Dr) - tz | + 0 6:1 — 498 3: 
|- 32/]— 08|— 23) — 20 | 9.6 | 24 — 20.0 
| + 80|+ 388| + 44 | 216| 30 8 *. 20 
110) - 66| 7.6 23.1 23 — 4B 6 
12 7 14.0 26.0 15 + 29 22 
14.9 16.4 29.3 25 8.8 2 
18.3 19.5 32.1 24 10.5 5 
18.4| 19.6 29.3 14 12.0 31 
14.1 15.5 29.8 9 4.9 
8.7 9.6 21.3 7 eż BAJ 17 
5.4 6.3 16.3 10 — 038 | 25i26 
1.3 1.6 9 8 4.6 
8.4 9.3 321 | 24/VII | —20.0 | 15/H 
Podział wiatrów 
| | 
E SE 3 Ad FASAD | cisze 
Ą 
ą 11 8 34 7 g z; 
2 4 3 51 4 5 a. 
12 25 12 18 — 7 = 
6 10 8 22 2 3 Am 
9 16 2 20 3 13 — 
7 10 4 27 K b 48 di 
5 11 10 28 1 14 a: 
7 14 3 15 30 S$ 
a 7 Ń 3 7 5140 SF | 8 RR 
| Balidit || ś|.:26 8 1 = 
EB. 45 12 13 => — sh 
"1. 86 13 21 8 2 mi 
82 | 185 93 | 313 85 89 > 


6 


Czernichów. Obserwator: P. L. Nowakowski, prof. szkoł. roln. 
> Ciśnienie „kaski 
kg 
1911 |5Ę | | > 
SŹ 7 | 2 | 9 Średni | a razy | Dnia | sir Dnia | 
Styczeń ka FIsi8 | GIAD=L |od 13 m) — | r 
Luty 7.2.9.] 46.4 | 46.7 | 747.0 | 746.7 | 764.7 15 | 7318 19 || 
s 45.1 | 44.5 | 448 | 44.8 | 53.1 | 20 33.6 | 15 [R 
Kwiecień x 450 | 44.1 | 445 | 44.5 | 60.3 22 32.3 3 
14.8 | 442 | 443 | 444 | 505| 2 | 828| 19 ||. 
Czerwiec - 47.1 | 46.4 | 46 46.6 | 56.0 2 35.8 |9i 14 
Lipiee 7:2. | 406) 487| — |= | mój — jo | — JJ 
Sierpień 7.2. 7.] 46.8 | 46.2 | 46.2*) 46.4 | 52.9 8 37.6 | 22 PR 
Wrzesie| 7.2.9.] 47.9 | 47.2 | 47.2 | 47.4 | 545 1 39.3 21 
Październik : 479 | 47.4 | 480 | 47.8 | 59.8 7 35.3 28 ||. 
Listopad > 45.9 | 45.4 | 45.6 | 45.6 | 57.9 29 22.4 19 
-|-|I-|=|-|-|-|-H 
= PE JE [38 |aaoi]  — 11 TO 
| | 
*) Notowano o 7* p. m. 
UWAGA: ósókóke” S. Płósl; poprawka: — 4.1 mm. 


a.2 Ilość dni z Ą Ę 

af opsa z opadem m... 4 

81 |3Ę - =01|=to| „| .| ER! 
| SE M _ |zsj 

R Ę: suma | „um Dnia odk x|R|a|= Ę > 


A= 37931" 0d -F. == 190.41" 6d GŁ; p =49909 H. — 2258 m. 


Temperatura powietrza 


7 2 9 Ł pi 2.9.9] Maximum Dnia Minimum Dnia 
— 241 | +0.2 — — 5.8 6 — ża 
— 3.4 | —04| — 2.8) — 23 9.7 24 — 214 15 
jra 78) 158] 4-48 | sto 30 — 36 21 

6.2 11.5 7.1 8.0 22.0 23 — 34 6 

13.1 17.9 13.5 14.5 26.2 15 -—- 5.2 ż3 

15.8 20.6 16.8 17.5 29.0 25 i 26 11.0 2 

18.4 24.7 — — 31.2 25 10.6 5 

17.0 23.9 | 19.7*) | 20.2**) 29.8 14 12.2 17 

12.4 19.4 15.1 15.6 26.2 9 6.8 30 

5.7 12.9 6.9 8.1 20.5 8 — 40 17 

3.2 8.5 4.0 4.9 16.2 10 — 25 8 

*) Notowano o 7* p, m. 

**) Średnia wyprowadzona na podstawie wzoru: 4 (7, 2, 7). 
Podział wiatrów 
N NE E SE s Sw Ww NW cisze 


8 


gimn. . 


Myślenice. Obserwator: P. Fr. Nowak, prof. 
SE Ciśnienie powietrza 
cd 
1911 |SĘ 
55 7 2 9. |Średnie| -* | Dnia |. 
o ximum nimum 
Styczeń 7. 2. 9.] 740.5 | 740.3 | 740.8 | 740.5 | 749.4 | 31 | 726.3 
Luty » 36.2 | 35.7 | 36.3.| 36.1 | 51.6 | 14 18.6 
Marzec » 34.8 | 34.2 | 345 | 345 | 420 | 20 | 23.8 
Kwiecień * 34.5 | 33.8 | 342 | 34.2 | 49.2 | 22 | 22.8 
Maj . ; 34.3 | 33.9 | 34.2 | 34.1 | 40.3 2.25 321.9 
Czerwi „ | 8671861 | 362 | 368| 461] 2 | 25.3 
Lipiec » | 38.9 | 38.5 | 38.6 | 38.7 | 455 4 29.4 
Sierpień N 36.0 | 36.6 | 55.7 | 35.8 | 41.9 8 | 27.3 
Wrzesień . 37.6 | 37.0 | 37.1 | 37.2 | 44.3 1 29.1 
Październik * 373 | 36.7 | 37.4 | 37.1 | 49.0 | 17 23.8 
Listopad R 35.1 | 34.6 | 34.9 | 34.9 | 46.9 | 28 12.1 
 Grudzi » 36.3 | 35.8 | 36.1 | 36.1 | 46.9 | 31 21.2 
Rok „ |736.5 | 736.0 | 736.3 | 736.3 | 751.6 | 14/11 | 712.1 


UWAGA: Barometr L. J. Kappeller Nr. 1034; poprawka: -L 0.1 mm. 


JEJ Opad przy Ilość dni z 
193-143 | Mazi —0.1 | >1o|_ | | 
RE oma | M | Doa |A| 5 a =| 


8 I il w I w s > | 


A=-$0DE 008. zz 19950, od 6.3 p > 4900 H. — 3059.m: 


Temperatura powietrza ZĘ Jota 

8 8019 [2,2 a R aa |F_| asa SE JENINE 
nl A o 

g7gj simam| *ni2 nimam Ż3 |*|E 

I | | 
— 31 00) — sza 15 + 5 30 6 PR 2] st | 37 [88.9 814/885 |86.3 
— 3.8] — 0.6) — 29] — 2.6, 9.619i24/—21.6| 14 | 3.2 |82.9 |72.9 |79.8 | 78.5 
+ 1.4) + 7.7| +- 3.3| +- 3.9] as 30 |— 46 10 | 46 |82.1 | 629 [81.4 |75.5 
5.6] 110, 6.6, 7.4] 228] 238 |— 44] 6 | 5.5 | 743 |58.2 |74.3 | 68.9 
111) 166 117] 128) 262) 16 +- 10] © | 89 [85.7 (667 86.1 |78.8 
13.6) 18.9) 13.8] 15.0| 27.4] 26 7.8] 2 | 9.3 | 75.8 | 58.7 [804 | 71.7 
16.7] 22.7] 16.9 18.0] 31.0| 28 9.6] 7 |10.3 |76.7 | 49.7 73.7 | 66.7 
16.6] 22.0) 16.8] 17.8] 30.0) 29 | 10.3| 17 |111 |82.7 | 59.6 |78.9 | 73.7 
12.2] 19.3] 140] 14.9] 28.6] 8 4.0| 30 | 8.5 | 77.5 |54.4 |72.8 | 68.2 
6.1] 14.1] 84] 9.2] 218] 7 |— 59] 17 | 6.2 [80.1 | 54.5 (75.5 | 70.0 
45) 94 52) 6.1) 173) 10 |— 0.6] % | 5.41 |79.8 |6b1 |76.7 |739 
123] 341) 16] 19] 104) 8 |— 66| 31 | 43 |88.7 | 77.3/88.2/81.4 
6.8] 12.0. 7.8, 8.6] 31.0/28/VII|— 21.6| 14/11 | 6.7 |809 |63.4 [79.2 | 74.5 


Podział wiatrów Temperatura 
| | e |Średniejśrednie sika | jabsolu- 
N |NE | E |SE| S |SW| W |NW|i Z | ma- | mi- ema- dnia |tne mi- dnia 
; |5 "ADB 
13 | + 14) — Łój -| BOJ 6 |—130,-31 
29 24 |—21.8) 14 
22) 1 | 30 |-- 86-230 
22 9) 24 — 45 6 
17 15 |-- 10| 22 
23 26 45) 2. 
28 28 79] 31 
28 | 1 $ |. 2%,% 
82 | 3 Ad Bilet 
26 $ |--33 2 
- 26]. 1.2 — B6] 31 | 
298 | 31.5, 28/VII — 21.8] 14/11 | 


Rabka. P. Fr. Ciborowski, admin. zakł. zdroj. 
SB Ciśnienie powietrza 
1911 "FE | | + j 
Ś A Średnie | kierą | Dnia | "9" | Dniaf i 
© | | mum | mum a 
Styczeń 7.2.9] — — = — zB = St. = 
Luty m — — sż) za. żE EA BE” a 
Marzec ż — — ka A uż sM zh <E 
Kwiecień * DA APES FO] gt] 09] ue] 3 
Maj A — — a = e, = aż żE 
Czerwiec s Z — aa: p = Ea de śś 
Lipiec s z — za = aż a ÓW i 
Sierpień „A — =» Ze s „iż ER uć Ź 
Wrzesień s -- — ja me ska s 8 Sa 
Październik : — a a s SS Żx AB: s 
|| Listopad » —- — SEM R Se żż: i 
Grudzień 6 — — = oi pe — ck A 
' Rok s a — zz Ak = m SE A 
| 
E Opad kad Ilość dni z 
1911 ZĘ i | a 
> B= Suma powa, Dnia 4 1|=10 RE a == |ż 
410-498 8 %6 15 
108) 8 10 9 
20.2 | 12 15 13 
13.7 | 14 12 11 
10.1 8 9 9 
12.4 | 31 18 17 
36.5 | 15 | 9 9 
41 | 28 +*/' 2 
21) 9 6 6 


11 
X=37037' od F. = 19957 od G.; p=49037' H. = 478 m. 
Temperatura powietrza 
| Średnia | k | Fide ż 
7 2 3 Ł(7. cy] Maximum | Dnia | Minimum Dnia 
PP PT 07 E 
— 67|— 20|— 58] -- 51 | + 60 | 19124 | —286 7 
| og „pIGRZ BO 
|- 88|-- 96|4 66] + 62 | ma| 2 |-— Gi] 6 
10.5 15.2 12.2 12.5 22.4 16 | ++ 19 | 21 
12.4 | 17.6| 144 14.7 28.0 26 7.8 | 2 
15.1 20.9 | 17.3 17.7 26.4 25 9.2 
144| 19.6] 16.2 16.6 24.0 | 22i23 10.2 17 
10.5 16.7 | 126 13.1 23.8 9 4.0 12 
43| 115 7.1 7.5 19.0 7 m4 6 
2.5 74 3.5 4.2 13.4 10 — 8 8 
Podział wiatrów 
N.|.NĘ E SE 8 SW w NW | cisze 
A BOL a OP 2 1a R. 
ma 3 3 m = 21 21 27 9 
o 4 28 — - — 14 jie | 22 8 
8) 6 6 > 7 6 17 8 
— | 8 a 5 > 6 30 14 12 
= dł 48 8 3 e 24 13 25 7 
4] JR 3 = = >> 35 20 21 
— a 10 |. + pi a 24 + 41 hh 
% |. 8611,18 > — 5 |-M | 3 
— 44 = sA AAA 32 15 16 3 


12 


Zakopane. Sekcya Przyrodnicza Tow. Tatrz. 


PE, Ciśnienie winy 
a.8 
1911 3sE ” | | 
53 7 2 9 lś róde Dnia | ME | Dnia 
ź "o p ximum swoich 
Styczeń 7.2.9] — — — — — — — e 
Luty „| + | — a | 4 =p — | 
Marzec s = — — — — — — — 
Kwiecień > = — — — — — — = 
j „| =] — sb | |] sj — dr | — 
Czerwiec = — = — — —, — — 
Lipiee | „ [693.3 |693.2 |693.5 | 693.5 | 699.3 685.1 17 


UWAGA: Poprawka barometru jeszcze niewyznaczona, 


sz „" Ilość dni ; 
AK Opad z opadem Ilość dni 
wa | || Ma '=tro 
"25 |gam |FHF*| pnia |>71| >" 
| EE pa duięyj | 0 F= | z Ę, *|Ria|= 


3 
z 


13 


; k== BSM E.— 19057 000O.; — o 49* 18 H. 838 m. 


: k $ je Wilgotność 
Temperatura powietrza SE względna 
ra 
sarednia wiz EK: E 
Ma- => Mini- -, |g 6 a 
7 2 9 "a ximum Po um | — EE 2 | * $ 


Podział wiatrów | Temperatura 
| a |Frednie|średnie absola-| absolu- 
E (SE) 8 |$W) W |NW), £ | ma- | mi- |tnema-| dnia tne mi-| dnia | 
ż o. |ximum nimum ximum | nimum 


14 
Kdward Kosiński, organista. 


Klikuszowa. 
„ B Ciśnienie powietrza 
de 
1911 A ć WA 
22 axi- Mini- „83 
53 | wik ak | Dnia | weak Dnia || | 


Ilość dni z 


Średnie za- 
chmurzenie 


16 


4A—=37939 odF.==19*59 od Q.; p = 49931” H. — 660 m. 


Temperatura powietrza 


F; 2 | 9 4072,9.91 Maximum | Dnia Minimam Dnia 
— 0) —-W3|— 29 —-Ą6| + ŚWI. 7. | 000 31 
— 75|— 36|— 66) — 61 | 48) 19 — 26.0 7 
=—88|+ 40|— 06) + 01 | (180 | -380 | —180 1 
4 38 8.7 | +- 3.2 | 46 | 208 | 28 =" BJJ 

108| 156) 94 113 | 246 15 — 18 21 

126 | 175| 106 12.8 29.0 26 + 38 2 

15.6 | 20.4) 130| 155 27.5 | 26128 7.0 9 

144| 196) 136) 163 25.8 2 7.6 16 

10.0 | 160 94] 112 23.4 3 0.5 30 

36| 107 5.2 6.2 18.4 7 = 64 16 

1.8 6.7 3.2 3.7 13.8 10 — SB 8 
sb Gi]— 15) - 15 5 9 10.0 | 19i31 
+ 46 93|-+ 4.7) + 58 29.0 | 26fvI | —260 | 7/1 


Podział wiatrów 


z 


cisze 
L3 


NE | E | dE 3 Sw | w | Sw 


SRSZEKEEEEESK 


ŚiowożEocEBEE 


16 
Bochnia. P. Jan Chudzik, tercyan gimn, 
„Bb Ciśnienie powietrza 
CIE 
1911 Ej Ę Ą weg pea 
m ó : axX1- * 1ni- ź 
5 8 7 | Ż 9 śnie rea Dnia | „um Dnia: 
| | BOY 
Styczeń 7.2.9.|744.1 | 744.0 | 744.4 | 7442 | 752.4 | 31 |781.0| 12 
u 3 40.1 | 39.8 | 40.2 | 40.0 | 55.8 | 14 25.0 19 
Marzec 5 38.81 38.5 | 38.6 | 38.6 | 45.7 20 29.2 15 
Kwiecień E 38% | 37.8 |:38.1 | 881 | 520 22 26.4 8. 
Maj e 384 | 379) 379] 880 ) 435 8 25.8 20 
Czerwiec > 40.2 | 39.8 | 39.9 | 40.0 | 47.6 2 29.3 
Lipiec ak 426 | 42.3 ) 42.4 | 424 | 476 |5121) 340 16 
Sierpień „ | 39.6 | 39.3 | 39.4 | 39.4 31.0 | 15 
pa 41.2.) 409 | 40.9 ; 41.0 | 46.0 |2i12| 33.7 21 
Październik A 41.4 | 40.9 | 41.4 | 412 | 52.7 17 28.4 25 
Listopad Ę 39%) 3901 39.2 | 39.2 | 51.4 24 16.4 19 
Grudzień s: 40.6 | 40.3 ;, 405 | 405 | 50:2 6 25.6 22 
| „ [740.4 | 740.0 | 740.2 | 740.2 | 755.8 | 14/II | 716.4 19/X1 ę 


UWAGA: Barometr: L. J. Kappeler Nr. 992; poprawka: 0.0 m. 


JEJ Opad kaza na Ilość dni z 
1911 2 E ą Ą | |35 
3 suma 2. mak Dnia M 28 X |R|a |= <EJ 
Styczeń 8.4 | 456 | 85 28 18 13 |12|—|—| 3|— 
ty 61 | 881 | 80| 18 | 19 | 14 |10) —| — | —)— 
61 FĘ 238 6.9 3 12 8 8 —| 8 
Kwiecień 6.3 | 48.3 | 12.0 12 9 | 3 —| 1|- 
81. | 8) 
8 |— E 
13 . 
kz 3.3 
5 | s 
„3t 2) 


4 — 380 6' od F. = 20026” od G.; y — 49058” H. — 226 m. 


Temperatura powietrza 


! 
7 | 2 | 9 NOD Maximum | Dnia | Minimum Dnia 
j 
i — 14 00 |— 1.3) — 10 | +64 | 6 — 115 51 
—41|- 18|— 28) — 27 9.0 24 — 21.6 15 
+24 |-- 71|+- 36) + 42 20.4 80 | — 38 21 
59| 109) 6.9 7.7 23.6 24 — 8 6 
19) 74) 7) m] 43 15 + 3.8 22 
141| 193) 144) 156 29.2 26 8 2 
166] 327) 128) 4A7 28.5 28 9.8 10 
6xj..21%) 2) 141 27.1 29 10.4 16 
12.4 | 18.7| 14.2) 149 27.3 9 6.7 30 
61|..183) 88 9.2 21.1 7 — 53 17 
40), 83) 51 5.6 15.6 10 — 0 29 
67). 384) 12 1.4 7.3 9 — 57 7 
saAj.d| 83 8.8 29.2 | 26/VI | —21.6 | 15/11 


Podział wiatrów 


| | | | | 
N | NE | u | SR) 6, | BW | w NW | cisze 
| | | | 

ś | | 
5 3 | 1 są — 2 2 56 24 
5 B= 4 1 8 8 | 4 12 
JAN 17 10 4 2 2 1 16 38 
o £ 21 3 1 — — +..] (BO 24 
5/9 11 4 — — z 0 30 
1.81 6 2 — 1 6 43 SO.m 
5 |. 5. R 2 1 14 45 1 19 
„3.2 5 + 4 19 37 2 26 
„% 008 P = 3 3 20 44 — 18 
s) 300%.1.4.] 4 9 35 5 31 
13 = |. — 5 18 25 2 26 

i U 1,9 W) 6 35 — | 36 

: 52 64 | 46 20. 20 104 | 309 | 174 | 306 


18 


Szczawnica. P. W. Wojakowski, ogrodnik. 
„BE | Ciśnienie powietrza 
Sa 
1911 = Ę | | | az s | 
a | |6 | Maxi- | ż ini- Św. 
sz] rej W wie | Dnia | ym Pia 
| U i | j 
| 
Styczeń 7.2.9.| 723.6 | 7228 | 728.3 |728.2 | 731.0 712.0 | 12 
Luty z 19. 18.8 | 19.5 | 19.3 | 28.9 | 16 08.6 | 18 
Marzec - 19.7 | 19.2 | 19.6 | 19.5 | 24.3 | 10 15.0 | 1% 
Kwiecień w 19.8.| 18.8 | 19.5 | 19.4 | 25.0 | 22 12.5 3 
Maj p 19.7 | 19.1 | 19.9 | 196 | 23.6 8 15.6 | 20 
Czerwiec „ | 212 | 20.7 | 216) 21.2 | 3820] 2 | 124| 9 
M 23.4 | 22.2 | 22.8 | 22.5 | 26.9 5 1711163 
Sierpień 20.8 | 20.3 | 21.0 | 20.7 | 25.2 8 15.7 | 21 | 
Wrzesień » 21.6 | 21.1 | 212 | 21.3 | 27.2 1 17.2 | 24 | 
Październik * 220 | 21.8 | 21.9 | 21.7 | 28.0 | 17 12.9 11 
Listopad 27 | 0%) 20.9 | 20.8 | 29.8 | 29 | 11.7 | 193 
Grudzień pa 21.8 | 20.7 | 218 | 21.1 | 285 | 31 16.1 | 37 
Rok » [721.0 | 720.4 | 721.0 A 782.0 | 2/VI | 708.6 18/11 


UWAGA: Barometr L. J. Kappeller Nr. 765; poprawka +- 0.2 mm. 


; Ilość dni 
Ghse z opadem 


_chmurzenie 


—041 =>L0 
| mm | mm 


glewowasal o | 


SBAFOZWCZT 


| 
| 19 
A= 38010' od F. = 20030” od G.; y — 490 26' H. — 484 m. 
| ! 
| | . 
i | Temperatura powietrza 
Ę JI : I 
| | 7 2 | 8.44 (7.2,9.9] ków: Dnia | Minimum | Dnia 
i | ra Lilażlnć) | 
> H j | | 
j E 28| - 08|— 23| — 20 | + 53 7 — 14,6 31 
. |= Gó/" 28]|-— 65) — 49 | 76 24 —264 | 16 
|  |- 12|+ 68|+ 16) + 21 | 20.2 30 — 18.3 1 
i |+- 86) 46 5.6. 6.4 22.2 23 — bł 6 
10.3| 170| 11.4 12.5 24.2 6 ++ 21 22 
118 | 18.7] 12.4 13.8 28.3 26 6.4 2 
13.9 | 21.4) 15.2 16.4 28.4 8.6 | 5i11 
138| 213| 150) 16.3 26.7 | 14123 10.2 | 17128 
9.8 | 18.3| 12.0| 13.0 26.6 3 3,1 19 
+6| 18.2 7.2 8.0 20.6 8 — Ł6 17 
2.6 8.3 4.5 5.0 14.2 13 — 6 8 
=" 2.2 0.6 0.8 | 6.8 9 = 2 25 
poyopira| 65 7.3 | 28 4 | 26/VII | — 26.4 | 15/II 
Podział wiatrów 
N NE | € | SE s | GW "W | ŃW 3 
| | | > 
22 5 7 — 2 10 25 10 12 
14 ZIBI 1 3 4 23 14 10 
+ 5 26 1 3 7 28 4 17 
|.,6)g'| — 4 4 | 0 8 
"M. 5 | © 1 3 8 17 +4 " 
=; 2 8 | — 3 11 24 6 A 
pm P> 18 1 10 3 18 8 23. 
w) reg ; 4 6 ji sł spe 
w |! *» lg |) — 5; 16 3) © 51 
| >ml) fr l e | $ |'17 $ 5 
Lrśż sm) 7 | ©) 2 14 2 17 
14 w |. £ 6. 3 14 sra 


20 


Krynica. Obserwator: P. Tomasz Kubicki, urz. zdrojowy. 
„b Ciśnienie powietrza 
BMZPOEPONOTOJCZA ! 
55 7 | 2 9 Średnie sw | mia | 08 
| I 


| ram nimum d 


Styczeń 7.2.9.|712.7 | 712.3 | 712.6 | 712.5 | 723.3 | 8 |701.1 
08. 1) 08.6 | 08 


u Z 9 | 08. 5 | 22.0 | 15 |6940 
M „ | 08.3 | 07.9 | 08.2 | 08.1 | 144 | 20 |699.6 
Kwiecień „ | 079 | 07.1 | 07.8 | 07.6) 221 | 22 |696.6 
„ | 08.1 | 08.0 | 08.5 | 08.2 | 144 | 8 |696.7 
Czerwiec „ | 10.2 | 095 | 10.3 | 10.0 | 182 | 2 |700.0 
Lipiee „ | 130] 12.6 | 181 | 129 | 192 | 4 |7061 
Sierpień „| 10.2 | 09.8 | 10.4 | 10.1 | 15.7 | 28 | 701.4 
Wrzesień „ 1117 | 118.116 | 116) 186| 2 |7048 
„ Ju7| na| 120 | 116 | 227 | 17 |6981 
istop „ | 09.3 | 08.8 | 09.7 | 09.3 | 20.2 690.8 
Grudzień „ | 09.6 | 08.9 | 09.3 | 09.3 | 194 | 6 |696 


j : 6| 22 P. 
„ |710.1 |709.6 |710.2 |710.0 |723.3 | 8/1 |690.8 | 19/XI| 


| 


UWAGA: Barometr L. J. Kappeller Nr. 1259; poprawka: —1'3 mm. 


+: © rę GE 
A sę Opad pop rraeą Ilość dni z 
|| PACSENJEDANP 
<J © mam mm mm | 
3 1-20 | 1738.06|—1-—]| 110 
2 | 17 | 6 ]|17|—/-|-| £ 
4| 11 7 44)—)]— | —10 
4 ]u | 9 ]8|—-|—|-|-] 
19 | 16 4 | 1)3)—| 1-8 
| 9 | 8 1-112/1)-] SH 
4]1 71—|8|—|-|-5 
OSDM|BI-|QX 
16 10 1 | 
s! za 
20 | 4 


| X— 380 37! od F. =20057' od G.; = 49025" H. — 586 m. 


Temperatura powietrza 


| 
| 
Lo 
| | 7 2 | 9 | A (,2,9,9] Malina Dnia | Minimum | Dnia 
3 | | i 
| |="S0| TO] SX] — 29 | L 88 6 |—1ó7| 8 
|  |- 77|- 40|— 72) — 65 | 40 19 —WB 15 
|] |- 30|+ 86|— 06) — 02 | 184 | % | —189 8 
|-- 83.1 8.3 + 35) + 46 | 20.2 23 — Sh 6 
92] 149] 98| 109 | - 2146 15 — 08 21 
10.6 | 17.4) 11.4) 12.7 26.6 26 + 43 10 
12.8 | 20.4] 128) 147 27.9 26 5.8 6 
12.4 | 19.2] 12.9) 144 24.0 23 6.9 17 
87) 27) ($0%0)  f£t 21.9 3 0 9 
39| 102] 5.4 6.2 19.2 7 — 41 | 16117 
S6|- 66) 82 3.7 11.5 1 ż_ Bł 8 
— taj 03|— 06) — 05 3.3 10 — 0B | ' 81 
+ 20| 9.2/+- 28) + 5.7 27.9 | 26/VII | —27.8 | 15/1 


A 
| Podział wiatrów 
| I ł 
| N NE | EB | Sa | 8 | 8W |"Ww_| NW | owe 
| | | 
A 
17 1 4 sa 1 3 15 13 39 
1 2 uż 1 2 19 3 40 
1 13 a 3 2 7 1 j,88 
> 7 2 ą i, 12 — KA 04 
„ 15 1 a = 3), 2 1 
aa 3 £ 2 1 14 8 47 
8 3 SE 1 3 16 3 53 
A 5 R 1 żż. 16 5 60 
a 4 a ka 19 4 53 
— 10 = o = 21 a 49 
8 aa a = 1 30 3 39 
"8 8 | — 1 1 25 3 43 
14 oj + 12 13 | 2% 46 566 


Tarnów. Obserwator: P. M. Dąbrowski i T. Niedźwiedź, sł. kol 
SE Ciśnienie powietrza 
CE 
1911 SE ; 
ż Mini- 
53 Średnie pazycą | Dnia pia 
© | um | 
Styezeń 7.1.9] — — zk RE Sz = ij 
Luty 5 — —- a> Rz za A c 
Marzec A — — ne > ER s m 
Kwiecień E — — — — m HEA apeż m 
aj pb — => > a ja gc sa > 
Czerwiec = -— — —. s a żĘ > pah 
Lipiec e, — — zę e GR Za >> A 
Sierpień a — sia wz e de Ar 137 aa 
Wrzesień % -— — = — 22 A = aa 
Październik M — — m | r śię mda sd. 
Listopad = — wje R | ei ya A Aa e 
wa po] m) S4E= | m.) na| —jmidaa 
m. RE, Hoa hz j RL: | geja Mszy wsze: 
| | 
, © PLS . > : 
EE Opad brfisa Ilość dni z 
s 
1931 | 55 = 
„A ae RAN. 1_ 
każ] "am | | „| 55% 
25 | 


23 


XA = 38*40 od FE. = 2190 :0d G.; go ==60*1' H. — 220 m. 


Temperatura powietrza 
| 7 1 9 |, rednia | Maximom| Dnia |Minimum| Dnia 
| | | t[7,1,9,9] | 
| |-009|+ 08 — 04 = d2 | + 1.7 | 6 ||-MRi „3 
—4H6|— 13|— B6) — 338 105 | 19 — 28.6 15 
+ 2.2 | + 75 |-+- 86| + 4.2 20.6 | 30 „m SĘ RATA 
6.3 111 | 69) 78 | 284 24 — 38 5 
12.4 | 178) 180) 140 254 | 16 + 41 21 
| 143 | 19.7| 146) 158 300 | 26 8.5 2 
| 164 | 227| 177| 186 | 301) % 9:9 | 10 
| 164 | 21.7] 171 18.1 273 29 10.4 16 
12.7 19.2 | 141 15.0 28.8 9 5.9 30 
i 7| 184 8.7 | 9.4 22.1 7 — 50 17 
| 4.6 5.4 6.0 14.6 6 — 06 8 
| 08) 30 1.5 1.7 "| 8.0 21 — 38 31 
28] 120] 82) 89 | 301 | 26/VIl | —286 | tójii 
3 | 
3 Podział wiatrów 
| N NE E SE 5 SW Ww NW cisze 
| 
| 6 4 m 5 m 10 10 29 29 
| 1 1 4 > = wi.» | 
| — 95 2 16 2 10 10 2 42 
a 2. 9 6 3 — 11 20 10.) © 
|: he.) «0 3.) %6 1 2 |. 6 9 | 2% 
= 0 | + 1 B 8 22 eo | 3% 
w] 3 1 m | = 6 25 14 35 
WM... kc 2 4 8 s waj * 
Pea o) 38 AR.) (6.1.9 
— 40,78) + | % 7 17 2 | 4% 
= o8 6 | £ 11 8 3 | 66 
19 8-08. 8,6% 117 210 140 | 398 


24 


Krosno. 


Obserwator: P. P. Kalinowski, prof. szk. real. 


b. 
gr 
R 


+ 


; 


„B Ciśnienie powietrza 

1911 |5Ę | IMIĘ: | 

5 xł 4 | 1 9 Średnie premi Dnia weż | Dnia i 

Styczeń 7.1.9.| — — — —_ hd a. 6 am. e 
Marzee > — gi zć n ai Etuj ró i , | 
za r aj ri zę A: 37 Szy erp — A 
Maj 4 pal uż A że SE aż = ż 3 i 
Omfóke |, | 2 | «| sd | j|-sgJ 
Lipiec » aa zak a iż zadk: GRĘ e, AB Ę 
Sierpień M — c= SA u js +. 2 w A j 
Wrzesień 5 ki 5%, se u 28 | RE M -—N 
aździernik » — imi a Az — | — A — 8 
Listopad = ca s ZE ya ARR "sa ala A » 
Grudzień JOW LF. |] a8/| 0p 2. „PONIE 
Rok " „21 FEMI SZER je 54 | s e: — i 
| | | |. 


Średnie za- 


chmurzenie 


Ilość dni z 


R 


-d 
„o k 


KIER 


18 


34 | 


t87v1 | 


8R - [A 
O! m s] M © © 0 OO! I W NI "I 


— ZJ 
— 


ne ls = HK | m 


| 
ow o 


m 
p 


25 

XA==39% 26' od F. —21946' od G.; p = 49941" H. = 278 m. 

| Temperatura powietrza 

| | | | | średnie | ma- | : | mi- | d 

| * | | " 1+(7,1,9, 9] ximum | „"— | nimum | — 

| | | | | 

| | -18| +01 | —08 | —07 | +76 | 6 | —filio 31 

—57 | —30 | —44 | —44 5.4 19 — 240 15 

+21 | +61 | 4356 | +38 18.8 30 — RÓ 1 

5.7 | 10.6 7.5 21.6 24 — b 6 
12.5 | 182 | 122 | 138 25.4 15 + 32 21 
143 | 194 | 134 | 151 28.4 26 80 2 

| 16.4 | 210 | 164 | 16.8 27.6 24 10.2 5 

| 15.6 | 213 | 166 | 17.0 26.5 23 8.9 17 
11.1 176 | 119| 181 24.6 3 3.4 19 
5.8 126| 76| 8% | 218 7 « BB "12 

0) $ąj 4$| 8B] Wkol „18R 1 — 80 | 616 

: jo] 2ł1 6]: 6 | 28 10 53 |" 81 

| | -67| 112 | 738) 81 | 284 | 26/V1 | —240 | 1B/il 

| Podział wiatrów 

= | j „ 

i N NE | E | 8E s św | w NW 3 

| | | | | na 

| 6 Ę: 5 5 15 1 148 38 | -28 

| 5 Na 3 A 21 6 | "24 9 19 

4 2 12 4 21 218 3 37 | 

| 13 6 4 = AWZ M 5 45 
5 6 2 29 7 «; 8 16 16: 
3 47 1 2 15 7977 29 9 

| 8 13 2 2 9 12 11 6 | "E. 

E 23 11 2 2 8 14 BĘ MM PZ 
2 s 1 15 8 | 16 | 1 29 + 6 
+) 8 3 1 | 4 2 ś 13%) 7% 
== ASYE 11 34 10 — 1 aa 
4 .|.15 0 9 36 4 3 mo] € 
79 | 100 35 90 | 224 74 | 106 | %0 | TY 


26 


Smolnik ad Baligród. Obserwator: Ks. J. Markow, prob. gr.-unicki. 
od 1/VI. P. W. Szymański. 


e Ciśnienie powietrza | 
= a 
1311 E : | | | M Mi 
rR © = | 6 +,| Ma- oić Mi1- > 
wi Es] s 9 Średnie |ximum w nimum — 
| | | 
Styczeń 1.9] — — — — — — za maż 
Luty » — — z A g2: ah z sA 
Marzec = — — wie mę a. se s + 
Kwiecień x — — > e= << se p s 
Maj „ |= -— |= | a] — = | — 
Czerwiee A — — m — dą ae R 3” 
Lipiec ĘM — — m kk e z sza 2 
Sierpień A a — z: = zę E <> FE 
Wrzesień Ś — — A m + „am Z z 
Październik ź — — — — pm s aż A. 
Listopad APR -— — — — — a — SmgS 
Grudzień R — | — a= > | — mi SĘ 
Rok < nm — -< a — | — A 
" © Marysi 
SE Opad „yadikyaa Ilość dni z 
* z opadem 
1911 ŻĘ 20 [a5] 
| FER, Maxi- _ ol | * [z% 
E) = = | a= |. 
EG Suma | „am | 77% | e x |R/a | E 
A U NSE 


A = 39047" od F. =2207' od G.; p = 4916 H. = 627 m. 


bo 
—.] 


Temperatura powietrza 

średnia | wp | | 
74 r | Kr | : zg) || : 
7 1 9 gi” | ximom | dnia 3 ukówdk | dnia 

| | | 
— | — 18] — 46] — BŁ | -4--79 | 6 —Maż |. M 
— 88|— 42) — 82) — 74 | 56) 2% — 31.0 15 

=ddtl+ R) — 45] 400 | BDB] % — 150 | 
4.5.7 795) 48 5.8 21.0 21,23i24) — 70 | 6 
9144| 176] 114| 145 26.7 | 26 60) 2 
321.007) , 30 16.9 28.2 1 33.) 4 
16.4 | 20.3) 13.9 16.9 25.6 23 ZR). 12 
115| 115 9.8 12.3 22.4 3 3.5 11 
*x)5.9 | 11.2 6.2 74 20.9 7 <= M 17 
3.7 7.3 4.7 51 | 190 | 13321 | — 80 |. 8 
nc 0.6 1.5 0.1 0.4 6.4 10 — JĄ 31 
AO TUL ać > ki 

*) Qd czerwea obserwowano 0:8, 12, 9. 
Ę **) Qd października obserwowano 0:7, 2, 9. 
| Podział wiatrów 

| | | | | ę 
N RE] Moi GE) 6, | SW 1|-.W.) mw) 2 
| | | | |> 
a 39 1 4 1 © | — 6.) — |.16 
e 9.) — 5 11 3% |-— 2 z | 38 
> 18 z 2 - 3: p. £ - |. 
| 35 2 1 1 32 — Hd). W 
sa] 2 a 15 1 BP]: ).% 
34 | R 1 a 7 12 8.34% 27 
3a) 8 8 — 12 E 1,4, 8 28 
m0 A 3 8.00%]. % 
BI. %i.2 s 15 AK) = 30 


28 


Jarosław. Obserwator: P. Jan Koim, prof. gimn. 
EJ Ciśnienie powietrza 
ZE 
1911 EE | | | ia. | | dk 
m | 4 a- J „9608 | M1- węŚ 
* E 7 | > | 8. Średnie ximum/ p mais = 
Styczeń _ |7,2,8.,|745.2 | 744.9 |745.0 |745.0 |758.7 | 81 |7834 | 12 | 
Luty „ | 412 | 40 8 | 410 | 58.9 | 14 | 244| 19 
Marzec „ | 410 | 40.7) 40.6 | 40.8 | 48.9) 21 | 38.8 | 14 
Kwiecień „ | 39.8 | 39.4 | 39.4 | 39.5 | 541 | 22 | 29.3 | 18 
j 39.7 | 39.2 | 39.3 | 39,4 | 472) 9 | 272| 20 
Czerwiec „ | 413) 411) 411) 412| 501 | 2 | 315 | 10 
Lipiec ń 43.4 | 43.2 | 43.8 | 43.3 | 49.7 |4i21)| 345) 17 
Sierpień 40.5 | 40.4 | 40.6 | 405 | 47.2 | 28 | 326| 15 
i „ | 425 | 42.2 | 42.3 | 423 | 49.1) 1 | 366 si 
Paździemik | „ | 43.6 | 48.2 | 43.4 | 43.4 | 56.8 | 17 | 30.8 |» 
Listopad ś 41.8 | 41.8 | 41.4 | 41.7 | 544 | 28 mą 0 
Grudzień „ | 429 | 427 | 42.8 | 428 | 526) 6 o 
Rok „ [7419 |7416 | 741.7 | 741.7 | 758.9 | taj | ky: 0. wt) 
| | 


UWAGA: Barometr Jos. Jaborka Nr. 404; poprawka: -- 1.5 mm. 


Opad Ilość dni 


A opadem Ilość dni z 


Sia | Msi okio >0.1 | 210 


wto "mm | mm 


Średnie za- 
| chmurzenie 


| | 
K g|a |a| 
| r 


20 13 
30.8 


6 

8 

13 

9 
0 

18 14: 

8 

4 

3 

6 

02 


SF |? 


29 
: 
| A= 40*21' od F.=22041' od G.;=g950*1' H.== 204 m. 
j Temperatura powietrza 
| | srednia | ET 
j 7. 2 8.5 +[7,2, |Maximum| Dnia - Minimum Dnia 
R | 8,.8.] | | | 
3 j | 
6) „Ów! AE | -d6]! +3 % |-66) 3 
| —60) —$b| —46) —żte/ 9.0 24 | — 23.1 | 14 
'  [-+09| +69 | +28) +34 208 29 — 85 | 10 
| | 6.0 12.6 6.9 | 8.1 | 2561 | 2% | — 8.7 | 6 
| 128 | 19.6 | 138 | 15.0 27.2 15 + 36 | 28 
15.2 | 20.6 | 15.6 16.8 301 | 26 9 2 
i 16.4 | 23.3 | 175 18.7 25 9.1 10 
| 16.0 | 22.7| 16.7 18.0 29.6 7 11.4 17 
116 | 19.1| 122 13.8 27.6 3 5.1 30 
i 55| 1380) 60 7.6 20.4 6 — 387 17 
| 2.6 77) 80 4.1 15.6 10 — 89 29 
j A | 15 | —07 | —03 8.4 22 — 59 | 6i81 
| | +64] 120 | +72) +-82 31.0 | 25/VII | —23.1 | 14jil 
4 , 
; 
; 
| Podział wiatrów 
4 
N NE e | sa | © św | W | NW | cisze 
; | | 
| | 
j 49 1 sm 18.) 30 — — 7 s 
E 40 8 i 8 13 1 ma ł 10 
o) 1 A - — 50 — _ — 24 
"SE 152 = 3 27 EJ 1 3 4 
s) m 2 16 46 2 — 11 
|. 86 3 1 15 30 żE _ 1 14 
|. 38 1 4 14 9 2 - Z 25 
| s | 6 3 8 29 s = 5 19 
| 38 — e - 19 5 | + 11 22 
| 29 5 ak ak 23 — 1.3 3 25 
1 | = - — 6 9 sa 2 63 
22 4 2 g 2 żż. 53 
| 338 | 48 11 84 271 30 | 278 


30 


Szczerzec k. Niemirowa. Obserwator: P. K. Krusenstern, ob. ziemski. 


„B Ciśnienie powietrza 
CE 
1911 ck ” 1 lna| 
a ć s Al - . h raki A 
SS 7 2 | 9 Średnie oo| maa OR | Dnia 
=) | | m mum | 


um | | 


Styczeń 7.2.9.| — — 84 
Luty e m AE a | a aa ZE e A REZ 


arzec k — m — — —_ — —- — 
Kwiecień 5 729.1 | 728.9 | 728.8 | 728.9 | 742.1 | 22 | 716.7 3 
Maj ja 291 | 289 | 2868 | 289 | 36.7 9 169 | 19 
Czerwiee 5 30%) 301| 2803) WOS) 329 2 19.6 9 
Lipiee ś 300 | 327 | 529) ZY | 889) 21 24.2 | 17 


Sierpień 

Wrzesie ” 32.6 | 32.4 | 326 | 32.5 | 387 27 25,8 15 
Październik p 383.0 | 32.6 | 32.9 | 32.8 | 452 | 16 20.2 | 26 
Listopad A 5 | 30.4 | 306 | 43.2 | 28 08.2 | 19 
Grudzień > 32.8 | 32.0 | 32.8 | 32.7 | 415 6 18.7 | 22 


UWAGA: Barometr L. J. Kappeller Nr. 1325; poprawka: +- 0.3 mm. 


ż3 Opad pa Ilość dni z 
Ej z opadem 
o 
1911 "8 E 0 | | EZ 
rg 1 axi- | : —(0. A = 
SB Suma == Dania == 1 =! x | Ria | = "al 
48) | mum | >" | «m | ZEj 


PERPEWIEPTEZNETETENPENNIJOENZEEPE TTE" 


o Ghz o d ÓE adAÓ KAC Ó  C  wc cGGÓÓKÓ GÓR 


3 = 41014" od F. =23034' odG.; y =50*6'5 H. — 


31 


: (około) 315 m- 


Temperatura powietrza 


| 7 2 9 tzu Mazimum Dnia | Minimum | Dnia 
jj | 
| | 
| j 
| -68)- 88 00  70| so | 8 | —Go|- 6 
| 141| 184| 154 148 | 244 | 16 BETTER 
15.3 | 195| 133 15.4 | 286 | % 381-8 
1RE|- Mp „BR 17 R. 2 80 | 10 
| 17.6 |- 204) 16.7 SA] MA 2 -  ABIGG 
| 146)|- 1637 116 18.0 | 224 | 15 5.0 30 
| -€6)- MET 7.4 83 | 1871 8 — +42) 17 
| Bf 6.5 3.6 42 SZ 0 — 60 |" 88 
| — 0.6 0.7 | — 0.8| — 04 0 | 28 —70| + 
Podział wiatrów 
1 | 
N NE o) s | 8. | BW rów | KW | cien 
| | | 
Joan) „| aja 
SARA JE > badge la 
* | | 
o 14 ęż + 3 20 15 ti 5f--18 
* 18 ro''| 16 2 9 3 8 | 
5 3 7 6 3 14 17 21 14 
5. |-M 8 1 2 18 18 4 10 
16.66 |-11 6 — 16 12 10 18 
£ |- 78 6 1 8 | 8 4, = 28 
«e poja 5 is g 4 34 16 1 17 
< 1=.7- 4019: 9 6 8) 8 — 19 
1 EPE) © 26 8 2 2 | 22 


32 


Dolina. Obserwator: P. Józef Hofbauer, sztygar 


„B Ciśnienie powietrza 
ŻA 
1911 ZĘ | | | FSŁG po: 
8 z | | zł axi- | 3 | ini- | sda 
53 | 7 | 2 | 9 p afonie | mam Dnia | mum | Psi 
| 
Styczeń 7.2.9] — ż— = AE DZE R, a p 
Luty n gl KĘ aj EK | tdi oda => = 
, k 3 m EM PRA W AB ah róż 
Kwiecień s — — > s. ea =R a BO 
k „e A a "e m 83 AW je 
Czerwiec ś — — pe PN ae — Ko 
Lipiec A — — — A rh ŻE za pa 
Sierpień - — — — p że Ra ar PAR 
Wrzesień 4 — —_ „R p " zka ża maż 
Październik I — cm A rea Fm AR nk ET 
Listop - — m ma e set „e Re — 
Grudzień k — — s a EE as Ra > 
PL | Ilość dni 
ż S ai z opadem 
1911 3% ć 
wadi axi- | pia [2201 10 
<A 8 Imre | mm | mm 
« 
8 


3 =419 40' od F. =2400' od G.; p = 480%58' H. — 450 m. 


Temperatura powietrza 


) | Ź, 
- BĘ 2 9 r PORE, Maximum Dnia Minimum Dnia 
m DBC LĘ|- REF — KI | 86 22 — 14.0 31 
IK SB] GE] —- BŁ 8.4 24 — 28.0 15 
OE $Ę 6B)-|- OE) + 14 18.1 29 —- AA 21 
| +47 11.8 5.1 6.7 24.4 24 — 40 6 
1185) ta1) is 13.2 27.0 15 + 26 22 
14.2 20.9 | 126 15.1 32 5 4.0 2 
i 159, 22.4! 144 16.8 30.0 | 24126 7.2 7 
| 153|  229|  1b.l 17.1 29 4 9.4 31 
i 11.7 17.2 | 10.8 12.6 28.0 15 5.0 19 
i 5.5 13.3 6.0 4.7 20.8 28 JAR 17 
| 2,4 7.5 2.9 3.9 14.6 22 = 42 19 
i =. 25 QE|- MM) — ŁO 7.6 22 — 10.6 
i -- 5.6 113 |-L 56| -- 7.0 382.0 | 25/VI | —28.0 15/11 
j ł 
] Podział wiatrów 
/ N NE E SE 8 SW W NW | cisze 
aż 3 3 1 13 sh sa. | 12 ;|-40 
: pe 1 5 2 _ 2 45 36 | .:48 
: — 10 5 31 1 17 | „R 
j Że " 1 29 10 2 11 9 28 
"0 1 17 - pat 6 19 | 44 
8 - 2 3 4 - 4 25 5 44 
.* BE |) 7 13 — 7 16 13 34 
© 16 4 10 ów 8 9 17 26 
— 8.8. 3 6 24 5 25 
6.6 18 1 10 18 E) 26 
S$. 11 - 5 16 4 39:, 
PWM) m 1 3 12 7 22 
72 73 162 35 18 241 116 | 342 


Spraw. Kom. fizyogr. T. XLVI. Dział L. 3 


34 
Lwów. Obserwator: Zakład fizyczny Uniu. 
Ej Ciśnienie powietrza 
E S 
z Ą aX1- ; h a= 7 4 
CE: 7 2)|9 ai mam | DNIA | mum | PSS 
| | Ę » 
Styczeń 7.2.9.|737.6 | 737.5 |737.7 | 787.6 |7481 | 8 |7266| 6 | 
Luty » | 336 | 33.1 | 38.5 | 33.4 | 51.7 | 14 | 174) 19 
ec 34.3 | 34.2 | 342 | 342 | 42.3) 21 | 27.3| 8. 
Kwiecień » | 327| 32.3 | 325 | 32.5 | 468 | 22 | 20.6| 5) 

j ś 32.6 | 32.8 | 328 | 41.4 | 9 | 20.8| 20) 
Czerwiec „ | 345 | 341 | 343 | 343 | 42.8) 2 | 24.3) 10) 
Lipiec „ | 36.6 | 364 | 36.4 | 365 | 42.5 | 5 | 27.6| 17. 
Sierpień » | 338.6 | 33.5 | 23.8 | 33.6 | 39.6 | 28 | 24,6| 16 
Wrzesień „ | 367 | 36.5 | 36.7 | 356 | 42.2) 2 | 28.4 | 158 
Październik | „ | 36.8 | 36.3 | 36.7 | 36.6 | 49.5 | 16 | 24.8 | 26: 

istopad „ | 348 | 349 | 36.0 | 34.9 | 47,9 | 28 | 14.2 | 19 
Grudzień „ | 36.9 | 35.8 | 36.0 | 35.9 | 464) 6 | 216| 22 
tok „ |7349 | 734.7 |734.9 | 734.8 |751.7 | 14/11 | 714.2 | 19/38) 

| "a> 


UWAGA: Barometr L. J. Kappeller Nr. 1284; poprawka 0.0 mm. 


Ilość dni I l ość d ni 5. 


3.2 
» Ęj Opad z opadem R 
a z: | Mazi- | —01 =Lo| EJ 
; BE Foma |, , Dnia =. Ue” 


mm mm 


) : 29 | 
BENU 


30 


A—=41041' odF. =2401' od G.; p==49050' H. = 307.6 m. 


: $* >, Wilgotność 
Temperatura powietrza SE wzgledna 
2) 
średnia | | Ek |5 
m1- . "J © CJ 
7 2 9 e; 9] 'simum dnia simm dnia CE 5 : : 3 
na 


— 30) — 11 — 2.4) — 2.2|-- 4.0) 22 |—135) 81 3.5 | 89.0 | 82.7 |89.1 |809 
— 70 — 3.3) — 5.4 — 5.3 6.5) 24 |—23.2) 7 2.8 | 85.2 | 77.1 |85.3 | 82.5 


+ 0.6| + 5.4] - 2.0|+- 2.5] 18.9] 29 |— 40| 20 | 4.4 |87.8 |67.1|81.6 | 78.8 
114] 7.3] 79] 2388] 24 |— 62] 6 | 58 |79.6 |56.7 |78.4|712 
12.9) 19.5) 14.1) 16.2) 26.5] 16 ||- 4.623i 24] 8.7 | 75.8 51.2 76.2 67.7 


+ 63] 110] 7.4 8.0] 29.4 26/V1|— 23.2] 7m | 7.0 | 84.3 | 668 [83.5 78.2 


Podział wiatrów Temperatura 
| | „ |średnie średnie|absolu-| ; swoj 
N |NE |E |SE| S |ŚW| w |NW| 3 | ma- | mi- jtmema- dnia tne mi- dnia 
| = Pa [nim 

3| 9| alrz| «| 21] 11] 26 —k es 484 sa 8 |-148 MI 
l38| 4| 2j8| 6] 36] 13) 11) 2|- 20|— 9.6) 68] 24 |—240| 7 

4) 7)12j31) 12) 10) 7) 6) 6|H- 65|— 0.6) 199] 29 (— 55) Bi | 
12 | 12| 6|10| 9] 12) 14) 8) 7] 128/--8.7) 242) 24 |— 60) 6 
14| 14|23|11) 4) 6) 8| 5] 8| 206| 9.9] 268) 15 |+- 20) 24 
|) 6| a|9| 5) 17) 21) 10) 9] 212] 110) 29.8) 26 500 3 | 
18) 8| 3|js| 9) 18) 16| 17] u] 282) 132) 289) 2 9.6 11 
16) 10) 66) 4) 7] 17) 7)21] 227) 136 27.7) 23 9.1) 17 
906) a) 827] 10/ 19) niu 8] 177 2% mA ło 5.7/19i 27 

2] 6|10|14| m) 156) 15) 4) 6] 137] +48 206] 6 |— 47) 17 

2) 8| 8/20) 16) 20) 7) 1/8 8.1] 2.1] 134) 22 |- 5.3) 30 

2| 5| 11/36) 5) 10) 8! 5/1] 1.4]— 18) 72) 22 |— 63) 5 | 
|l87| 89| 93 171 115 gaj se 110 | 86] 12.1] 43, 29.8] 2/VII — 24.0) 7/11 


36 3 


Dublany. Obserwator: P. Kazimierz Szulz, prof. akad. 


Ciśnienie powietrza 


m B 
1911 |SĘf— | ne” RT 
53 76 ją 9 |Srodnie | ALi- | Dnia | 72) BR 
= | | | | mum | = | mani k 
i I | | 

Styczeń 7. 2 9..741.6 | 741.4 | 741.6 | 741.5 | 751. 9 | 8 |730.7 | 86 
Luty i 375 | 37.0 | 878] 3738 | 56.8 | 14 | 210 | 19 | 
Marzec ź 38.1 | 38.0 | 38.0 | 3806 | 465 | 21 | 310] %) 

Kwiecień * 36.5 | 36.1 | 36.4 | 36.3 | 50.6 | 22 | 246 3 
| Maj ż 36.8 | 36.4 | 36.7 | 36.6 | 45.3 9 | 249) 5 
Czerwiec „ | 38.2 | 37.8 | 38.0 | 38.0 | 46.6 | 2 | 28.2 | 10) 

Lipiec 3 40-3 | 40.1 | 40.1 | 40.2 | 46. 5 | 814) 8 
Sierpień 4.*| SZ) 078) BZ 43.0 s,28si29| 28.3 | 15 

i 39.6 | 39.4 | 39.6 | 39.5 | 45.5 a | 327 | 16 P 


Październik | „ | 407 | 402 | 40.6 | 405) 534 | 16 | 288) 26. 


| Listopad „ | 38.7 | 38.8 | 38.9 | 38.8 | 51.9 | 28 | 18.7 | 19. 
Grudzień „ | 39.9 | 39.7 | 40.0 | 39.9 | 604 | 6 | 26.9 | 223 


Rok „ [788.8 | 738.5 | 738.7 | 7387 | 755.8 | 14/11 | 718:7 19/X1 


UWAGA: Barometr: L. J. Kappeler Nr. 1587; poprawka: 0.0 mm. 


3.2 ość dni „58 
>. 3a | p 3 w „datę z opadem deze: 4 
1911 CE "z Rab A IE 
2Ę | suma | Dnia |=" |=" [ 2 |.; 
<B8 PY a ggyjj pożć 105103 


j h = 41245' od F. =2405' od G-.; = p 490 54 „= 955m 
3 
Ą 
j - >>] Wilgotność 
| Temperatura powietrza 5 kmalęłeń 
| Ski | ZĘ ch) "3 
IRS 9 .|4[7,2, [77% .|.Dmia SS | na fSŻi 71a | 0 | $ 
| 9, 9] |a| mum j 5 R || 
) ] | 8 
—81|-13 |-26|-24 |--88| 148] 81 |3.3]887/814 841 88.1 
— 76 |-38 |—6.0 |—58 | 6.6 | 24 |—27.2|] 14 | 27|72.4/743 76.6. 74.1 
0.0 |--5.0 +18 --2.2 | 198 | 29 |— 46 0 |43|86.4/690 83.0 79.5 
H--48 | 11.3 | 6.7 | 7.4 | 23.6| 24 |— 62| 6 |5.7]81.7/68.6 78.1 | 72.8 


p 
w 
=] 
r 
ej 
[o o) 
ah 
He 
= 
| ud 
o 
[=p] 
He) 
DO 
[7 
jez) 
us 
ro 
1 
J 
o 
bo 
3 
_] 
je 2) 
De 
SJ 
m. 
Do 


(164 | 174 | 272 | 28 | 102) 17 |i17|865/64.2 841 78.3 

10.1 | 17.6 | 122 | 13.0 | 26.2 | 15 2.2) 27 |8.4|83.5|61.4 813 75.4 

6.7 | 180| 83| 88 | 207| 6 |— 67) 17 |6.7|8Ł6/615 798 75.3 

24) 69 | 86] 41 | 125) 18 |— 69) 30 |51/86.4/73.5,843 | 81.1 

|-18| 01 | —11|—08 | 68| 22 |- 64) 4 |3.9|88.4/87.2 869) 875 

|L55 | 10.9 wa -+-7.6 | 29.9 ań p. 27.2 14/11 | 6.7 | 82.6 66.3 80.7 766 
| | | | 


Podział wiatrów Temperatura 
BĘ | | | g |średnie/Średnie absolu-| jabsoła-| 
||N|NE| E |SE/ 8 SWI W NW) 2 | ma- | mi- jtnema-| dnia jtne mi-. dnia 
| | P Mi i i | nimum 
|7/-17/6|-—]|8/40/% 5|-02|- 43 40] 22 |-160 31 
M8.1) 9/|4/|—/5)68] 7] 2|-24|—-402. 66 24 1-975) 1% 
IDRDEJC 4|5ble8| s| 4|4-55|— 07| 200] 29 |— 55) 21 
| 46/2314) 2/7)31 |10| 5) 12.2 |+- 29 238] 24 — 65) 6 
16) 9/6/5| 2|—|12)| 9) 5] 20.2| 8.6) 269) 156 |4- 05) 24 
3| 8] 4|2| 2|4|36 | 18 | 13] 207 |. 10.2) 30.7) 26 30 213 
6|12| 5|—-| - |6|s1|22| 1] 231| 120. 296] 24 2 6 
je 14 |12|1)| — | 2 | 27 | 16) 16] 228 | 18.4] 272) 24 8.9) 17 
|3/1/16|—, 3 10 | 38 | 14 | 10] 18.4 9.1 26.2] 15 22 27 
M | 6|1718/8)/7.).38) 8) toŁ1B8.|.  £3.,310. 6 |- 70 17 
's| alaslw| 411 |28] —| 5] 79| 13] 127) 18 |- 74) 30 

2) 3|37]18| 1|7/14| 2) 9] 06|-— 24 70 22 |— 7 

47 | 68 |239 |76 | 20 67 - 128 | % | 119 + 8.7) 30.7) 26/VI |— 27.5, 14/11 

| | | 
* 


i 
38 | 
Stanisławów. Obserwator: P. Józef Zaborski, kier. szkoły. 
3 
_B Ciśnienie powietrza Ę 
a 8 4 
1911 c ż | | basóż | = [| j 
? a |6 | Maxi- | -. | Mini- : 
52 | pe past] Dnia | mam | Dnia ; 
| | | i 
Styczeń PARA: | SAM <= EM Fat: SIR kz ha ga | 
Luty m — — — — — za =, — 
Marzec a — — — — = wóz) pa == 
Kwiecień Mia = iż a „e: se ma <a3 
i SRA dł wk mi] 01: | ANI 
Czerwiec = — — — — = alsR źE aż 
Lipiec A a" m m dż EM e ję e 
Sierpień * — zż Rz =. z mae. a 233 
Wrzesień ję — ża że: Re Só RORAŃ ZĘ 2 
Październik | jaś) aóboudj ZLE mół LSK ua 8 
_ Listopad * — mi M a di 8 | zie <ż 
Grudzień > m — R w — Fa PPE ż3d 
Rok > m m > A ża PI | Az A 
| 
2 Ilość dni zk : 
S E Opad osada Ilość dni z JĄ 
: E E Gia || Dnia zt | =t0 xi ; 
2 o — mm | mm 
fk | (4418 
18 | to | 12 
4 | s: 
15 14 9 
14 U |—| 
12 9 |—| 
40 20 F—| 
6)" |]-— 
|< 2 
e 1:2 7 


39 


1— 420 23' od F. = 240 43' od G-.; y = 48055' H. — (około) 250 m. 


Temperatura powietrza 


7 2 | 9 |: (38/4 Mosina Dnia ina Dnia 
i 

— 88|— 11|— 2.7| — 24 | -- 562 22 — 13.0 31 
— 838|-— 31|— 58) — 58 8.4 24 — 28.0 15 
+ 023|-+ 54 17! + 22 20.1 29 — 34 21 
6.5 11.7 | 7.0 | 8.0 22.0 23 wa Sl 6 
5 20.3 14.8 | 16.3 304 | 26i27 7.3 2 
17.2 22.0 16.2 17.9 30.1 25 11.0 6 
— — | Z — — — — — 
13.5 | 18.2) 149] 154 24.1 3 9.2 20 
7.5 14.6 | 8.5 | 9.8 20.2 22 — 3 17 
3.1 7.0 | 3.8 44 14.3 17 s BĘ 29 

m DI 0.4 | — 0.5 > 03 5.3 22 a KE 4i31 
ki EM 2 | pe, Sz, PO ku 

Podział wiatrów 
N | NE | E SE s. | ŚW Ww XW | ue 


| 
| 


| 
Ślosl » 
| 
i ask SENSEKIE 
| 
| 


=. 12 — 2 16 

—: -|-.4 — W ) © a 17 — 
= | -.M.Bo > s. B. 6 = 
3 | 9 1 — — — 3 — 


40 
żydów. 'serwator: P. Julian Hawrysiewicz. naucz. miejsc. 
Qżyd Ob t P, Jul: Hawry j | 
. 
„b Ciśnienie powietrza 
3Ż 8 
1911 c Ę | z i | 
o Ś : = + >| | = » 
u: Średnie se? Dnia nimam Dnia 
Styczeń 7.2.9.) — — ak ES Paa zak, A m. 
Luty L sA są ssaki zy PY RE „= zew 
Marzec s za k R ak Ę zę f. sz», | 
Kwiecień 5 — — a A s wsk "m <ż j 
Maj * — — — — — m a — HA 
Czerwiec ś m — — — — wije a > AR 
upie |.|-|-|-|-|=|-|-|-| 
Sierpień M am — — — m s, sa AR 
Wrzesień — -B zę, waj AE wa że = 
Pulbbwdk ke boożij = Joe | az] drei kom | 
Listopad s — - — — ij aa iż z 
wadzie, a 2 gh e a je R: > sa | 
Rok ś s boboł woposk Po] uż. ma [om | 
a 
R 
EE Ilość dni kai a A 
A Ę Opad z opadem Ilość dni z 
OE Mazi | =10 El 
£. Suma == | Dsia >0Ł]| ZE | | ask zź 
26 | 16 | 9 ]15|—|-|-|2] 
18 | 8) 9 |11) —|-| -|-| 
16 5 + 5| łac] 1] 6) 
s| ©) 8 | 8|-|-|-|-| 
18 | 1. | 9 |-| 8|—| 1)-| 
mĘYG) S|-| 1|—| 1 Ę 
RIM) (68) «|| = 
£Ew) 6 |-| 3) — | 8|-| 
we) 24-) gł-| 1-0 
SE 4 |—|—|—| 1) 2| 
6 | 8 | 6 | 3|—|-| 8] 1] 
29 13 5 J|=t—| s 
18/V| 140 | 100 | 44 | 16 15 | 


41 
X =42*29' od F. = 24049 od G.; o = 49058" H. — 239 m. 
Temperatura powietrza 
| | gsacgi | | 
JE | 9 F 2 9, 9] sima Dnia tasaś Dnia 
| ] 
26 ME JEPŃ św waga 238 | —184 | 81 
— 67 | 5— M] — 00) 634] % |-- M6) 24 
+11 | + 57 |+ 81) + 28 | 18.6 9. || — SA 20 
6.6| 12.3|  75| 86 | 3%40| 2% | — Bś | 6 
14.0| 20.7| 18.9] 156 27.2 | 6 + 50 | 21i28 
14.9 | 20.8) 143) 161 30.0 | 26 7.8 | 2 
16.6 | 23.1| 15.9) 176 2%0 |- £ 11.6 5, 10i12 
16.5 | 22.5) 162) 17,8 28.0 | 29130 11.5 7 
1t9| (85) 12% 6 26.6 15 5.8 | 
77| 188 9.0 9.9 20.0 8 a KĄK KR 
3.6 8.2 4.4 5.1 15.0 13 _ 30 
— 0.4 1.7 0.1 04 | 7.5 22 —, KE 
+69| 119] 74] 84 | 300 | 26/V1 | —268 | 1ejil 
Podział wiatrów 
N NE £ | dk Bu JP | w | NW | cisze 
| ! — 
2 7 9 18 4 7 JM ko 9 bom 
2 SATYE 10 8 43 10 | 2.1 A 
4 3 9 40 5 20 1 — |dt 
7 16 5 13 4 28 6.5 |£ sio cba 
2 25 33 10 ię 13 5 — | B 
RO ZA: 4 7 4 42 11 8. Eo 
2 9 12 2 3 23 6 6 
AB 8.) 6 1 18 15 3 14 
= | oj 2 3 27 19 2 7 
au 07 11 19 5 24 15 aj 12 
> IR) % 10 26 3 — 4 
> 2 | 18 10 12 sj 2 m 
27 112 | 14 | 210 55 "440 | 3%0 77 


Jagielnica. Obserwator: Krajowa szkoła rolnicza. 
SE Ciśnienie powietrza 
1911 Ę Ę | | | pO ER 
SE | „Średnie eos nią. | 3% ,| Dkia 
| i | i 
Styczeń GRBŁ Gb eu kia Kom eż > km 
Luty A — — — — — — — — 
Kwiecień » — — — — — — — z 
aj » =Ę — — — — — — — 
Czerwiec % — — — — — — — — 
Lipiec 3 Kozj mau | aa] az jie sy 
Sierpień 5 — — m — — A A > 
Wrzesień M -— = — — m Reż a — 
Październik + — — — — — — — — 
Listopad Hr — pe: mia kk ah mą ska AA 
Grudzień JR — == pał = de, a aj Osa 
Rok KH Wolak | 481] ab = [ER 
| 
35 Opad spac ileśó dw s 
1911 FZĘ ! TE 
BE | sama || Dnia |JE%1) Z10] x | zj a | «s lep 
RuAB o mm | mm ZE| 
Styczeń 74 |a| 8Qj 6 | %.| 00418) —))-| si 1 
Luty 741 3046|.76| 6 16 | 10 [18]—|-—-|—| 1 
Marzec 2 2.1 10 > 3 1 2] — | — | -—| — 
Kwiecień 6.1 35.3 8.6 13 16 9 9 —| — 
Maj 4.6 86.4 | 31.6 20 12 11 1—/—) 1|—/— 
15 —| —| 1| =) — 
10 —| — | — | — | — 
* —|—) — | —| — 
6 m —— | —ał00 0 
8 (aj _|-]18 
s |UH-—l=FMoR 
11 —|—| 81 — 
5 2| 9) 3) 


ROT 


SE PRE gk SZEW ia BŁ KAŻE 


RZ ÓW SES WNE EK EE o PO GE CESE 


43 


1 =43'20 odF. = 25" 45' od G.; p— 48956 H. — 314 m. 


Temperatura powietrza 


7 2 8 ą (7.8,9,9] Maximum | Dnia pin Dnia 
AY%D|-ZK= 6] — Z | 4. ż6 18 | — 160 31 
ROWREJOZ SZ $8) — 78 5.0 | 1924126 | — 245 14 
o 'gRT R GBISCYKM HH | KE W | — 50 22 
— 52| 10.4 6.8 | 78 | 19.0 | 28 | — 20 6 

12.6 | 18.0| 145 149 | 246 6 | 4-%8 24 

146 | 193| 164] 16.2 29.6 19 8.0 16 

15.8 | 20.2] 17.2 17.6 26.0 19 11.2 5 

15.4 | 240) 170 17.6 27.0 23 10.2 31 

11.0 | 15.2] 12.1 12.6 | 220 50 | 28130 

6.7| 116 7.5 8.3 wa | Troo| — 88 17 

2.9 6.6 3.4 4.1 14.9 21 —120 30 
-—48]|-— 10) — 10] — 1h 2.6 3 — 4 
+ 67 | + 9.8|-- 68| + 73 | 296 | 19/VI | —245 | 14/1 

I 


Podział wiatrów 


i I 
1 NE | E | SE s | sw | w | NW | ż 
| | | 
4 — | 88 | 4 2 — 57 _ 3 
3 8.1 4 7 8 31 5 9 
2 1 | 24 | — 32 1 33 e "e 
7 %.| © 1 3 1 44 7 > 
- — 35 | + e 34 1 23 
20 2 AR ow 7 13 30 a” 
4 sa 6 o» 9 2 26 6 34 
7 = 6 EM e) 33 3 | 29 
3 — Bb ]|.4 1 32 2 39 
= 1 35 3 3- 1 21 8 24 
„k 2 31 23 3) 8 8]. 3 
kw 6 58 16 | — | — 8 | — 5 
50 16 273 8 | 0 | %8 360 | 35 | 196 
| | | 


Gradobicia w r. 1911. 


Podobnie jak lat poprzednich zestawiono gradobicia w Galicyi 
w r. 1911 w porządku chronologicznym na podstawie wykazu do- 


ezeń 


starezonego uprzejmie przez Towarzystwo Wzajemnych Ubezpie- 
w. Krakowie. 


| Gmina | Powiat sądowy | Data Gmina Powiat sąd 
| | 
| Latacz Tłuste 16/V | Babi 
Każnió Brody ałd dolny 
| iaaako Bakowsko Klecza dol 
| Urzejowice Przeworsk docza Wadowioś 
| Ma m. sa k ków 
j ano , omice 
| Babice = Sanem | Dubiecko Lackie małe Złoczów 
- Romanowe sioło Zbaraż 17[V | Oleksińce Borszczów 
Złoczów. Dobropole | 
Mielee Petlikowce stare uczacz 
Obert, ona ke 
Ład _Mikalińce Ostrów Busk 
Hołotki | uż i Chodorów 
Śr c4Nowe sioło EP 
|jrtste | Gorl 
Tłumacz 


45 


Powiat sądowy 


1 


Data | 


Data Gmina | Gmina Powiat sądowy 
17/V | Skwarzawa zó 18/V | Radłowice Sambor 
18/V | Wieprz Andrychów | Radcza Stanisławów 
ibusza | | Dardy 
| 
aa Sag | egioczya kasi 
Wójtowa | Tarnobrzeg 
Bohorodczany stare * dodaka | Bratyszów Tłumacz 
Horocholina | PTE Radocza Wadowice 
Lipica owa BB * | Czarnuszowice Winniki 
Sarnki gór mierci 19/V | Cygany Borszczów 
Nowosiółki "liskie ISA Dabie rody 
trów J | Połoniee Gliniany 
Rydoduby | Czortków | Horodni lg sat 
oi Postołówka | Waży 
zyłow Myszkowce lg ń 
r póóozak dębicki Debi Niżborg nowy przz=ere 
Latoszyn =" Sawałuski Monasterzyska 
Nagawczyna Iwanówka 
Zawada Zarubińce 
Kobylanka Żerebki szlacheckie 
Łużna Gorlic omanówka = 1 
Szal Stapki „jęa 
wwyajgrwyi = Bugaj Wola gołego were 
Biała ryczówka 
p |. Hleszczawa 
Grybów Grybów Iławcze 
Polna Semenów Trembowla 
Siołkowa Sozanówka ad Trem- 
Stróże wyżne bo 
ie Grzymałów 20/V | Załawie 
Gwoździee miasto Budynin 
Chwaliboga Gwoździec Cygany Borszczów 
Winograd Muchawka 
Głuchów Łańcut Rosochaez Czoreków 
Czajkowa Wygnanka 
chow rasne 
Józefów Mielec Sadzawki (eymat ów 
Tuszów narodo' saa 
_ Wola mielecka iżborg nowy n "BM 
Jakóbówka Obertyn Peremiłów pree | 
Borowa Pilzno worów ikaliń ; 
Sławentyn Podhajce wi jA ji 
Niżatyce wałus Monasterzyska | 
peł Pmawonsk Skoryki Nowe nioło / | 
Dąbrówka wisłocka otrów 4 
Radomyśl wielki Radomyśl wielki Justynówka Podhajce 
Zdziarzee Dorofiówka Po 
Antoniów ; kulee Potok złoty 
Pniów | 1 Skałat Skałat 
kowo Rozwadów kęs ż t isławów 
rzawy ; Borki wielkie i , 
Podhajezyki | Rudki ów po 


46 


| | 
E | Gmina | Powiat sądowy | Data | Gmina Powiat sądo 
l 
! 
20/V | Kipiaczka Tarnopol 24[V | Łoszniów 
| Krowinka | 8 emenów Prenkówa 
Łoszniów Tremhowla | Strusów RON 
| Strusów Załawie ; 
| Markowce Tyśmienica Bedrykowca Zaleszezyki 
Staje Uhnów Czerniechowce Zbaraż 
Czerniechowce Zbaraż Kozłów 
Nowosiółki 25/V | Milatyn st |Bask 
Ol : |złoczów aż E 
szaniea sb sj Dębica 
21/V | Horoszowa Mielnica 26/V 
22/V | Dry w Brzeżany doóoki Grzymałów 
Makowisko Jarosław wsie 
Domaszów Jezierzany Borszezów 
tob Uhnów 27/V Mośielsien Budzanów 
Woronów Kolędzian 
Tomice Wadowice Szwajkowce Nasedne 
23/V o: Bełz Niżborg nowy Kopyczyńce 
ewodów Oleszyce Lubaczów 
ia Fox Dębiea ojew Li Monasterzy 
Babice nad Sanem Porcehow otok złoty 
pe bieeko jobs Skawica l Rożwódów 
ienadowa Zaleszany 
Bacza| gorny Jasło Szatromińce Tłuste 
Szczepłoty Krakowiee Brykula nowa 
Oleszyce Chmielówka 
Sucha wola | Lubaczów Krowinka 
Smolin Niemirów Łoszniów 
Ostrów Ź ja 
Steniatyn Sokal Podhajczyki wg s Frembowia 
j.docza Ruzdwi [w 
Tomiee jwadowice Strusów z 
24/V | Waniów Bełz Warwaryńce 
Jankowice Zazdrość 
Munina |Jarosław Dabrowa 
Szezepłoty Krakowi: 30/V | Wujskie 
Mikulińce Mikulińce zutromiń 
Sawałuski Monasterzyska | 2/VI | Hołoskowice 
 Boratycze  4[VI ow c 
Darowice e poż Ini 
Koniuszki Niżankowice Wierzbowiee 
piatyez: | Chudorów 
i Żyrawa 
| Teofipólka 
| Nastasó 
' Telacze 
sis wg 
_ Popow 
Hacisko | oeeniekih 
Niża > 


| Kataoi wola 
Turbia 


41 


| Gmina 


| l 
Data | | Powiat sądowy | Data | Gmina | Powiat sądowy 
| | | 
4[VI | Zbydniów Rozwadów 9/VI | Jaco oł 
Chłopezyce JR udki | Kiebanówka je owe sioło 
_ Ostrów | Pniów 
Uhorniki Stanisławów | Turbia | 
Latacz |Tłuste | Wólka turebska PET 
Milow | Zbydniów 
Dubowica l | Baranó lp b 
egz Wojniłów | Suchorzów [| ""—— 
| Tom | 10/VI | Rusin łz 
| Czer r dal Zbaraż | Wołowe Bóbrka 
5/VI | Rusin UBełz | Bielawińce Buczacz 
| Wierzbiąż | | tonów | Czortków 
| Bóbrka aż | Czernelica l 
| Ernsdorf | woziza | Kopaczyńce || orodenka 
| Rażniów Brody | Siekierczyn | Obertyn 
" | Litiatyn Brzeżany amie Podkamień 
Horodyszcze cetnars.| Chodorów zczańce | 
Ro Potok zło Potok złot 
= Wók Jagiel- cech sry | J 
Wołczuch Majdan zbydniowski | Rozwadów 
Trościaniee Jaworów Drohieczówka | 
Niemirów Niemirów Popowce NTŁ 
; ę uste 
Budy przeworskie Szypowce | 
5 Przeworsk Worwolińce | 
Gorliczyna je Winniki 
mytrowi Radymno Bedrykowce Zaleszczyki 
Chłopczyce rościaniec wielki | Załoźce 
baniowi 11/VI Nowosiółka jazłow. | Bu 
Michalewiee jo hrów Bursztyn 
Nowosiółki gościnne Kolanki Horodenka 
Podhajczyki Piotrów Obertyn 
Pisarowce Sanok Nałuże Trembowla 
atyn 13/VI | Iwanówka ea: 
Dobracz 15/VI | Dapliska | wi 
Poiatajea. a | Zezawa pore 
| Tartaków 17/VI| Szyły Zbaraż 
Zawisznia 22/VI  Hodów Zborów 
Karów | 23/VI sezrią | i 
ŚW Klekotów y 
Szezepiatyn EE Sznyrów 
borze Krasne 
Zator Zator Ostapie sp 
; yy Stawki kraśnieńskie | fm 
e Urłów |zborów 
G6/VI | Wiktorów Haliez aksa | Monasterzyska 
„., | Snowiez Złoczów Gieski Olesko 
8/[VI | Wołowe Bóbrka nty J 
 Kozowa | Kosowa Nakwasza ||Podkamień 
Uwsie Podhajce opowce J 
Nowosiółki Skałat | Skałat 
Olszanica Złoczów | Borki wielkie A 
Pietrycze | Romanówka U zwis 


48 


| 


| 
| Powiat sądowy 


Data | 


Biertowice 


Myślenice 
Nowy Sącz 


Data | Gmina Gmina Powiat sądo 
| | 
23/VI | Stupki Tarnopol 27/VI | Hinowice 
| Zubów Trembowla oniuchy 
| Czerniechowce dbarui Kuropatniki 
| Opryłowce | pabatgi Leśniki 
| Kabarowce Zborów szyn 
są: kz Białe Przemyślany Mieczyszczów Brzeżany 
, 5awczyn Sokal Pliehów 
25/VL | Jasionów Brody Poruczyn 
26/VI | Korczyna Bisżz j 
ójtowa kRekszyn 
Mokrzyska Brzesko Rohaczyn 
Braciejowa Dęborzyn Brzostek 
' Grabiny ; Pilawa Buczacz 
Gumniska Fox ga Janów tażabć 
toszyn Słobódka „gor gpg | a. 
Łużna Gorlice Bukowsko Ę 
Bączal śllolny Nadolany |Bakowsko 
a Czahrów 
Bierówka unicze 
Gorajowice Lipiea dolna Bursztyn 
jewi Jasło SŚwistelniki 
Łubno szlacheckie Wisznió 
Ołpiny Mołodyńcze 
Śzebnić Podliski |Chodorów 
Zimna kl: Dukla 
Skawinki Kalwarya Bueyki 
Dobieszyn rzymałów 
Moderówka roo Leżanówka  |wskie 
Podlesie grzymało- |(Grzymałów 
he s 


49 


TERZ CENE 


Spraw. Kom. izyogr. T. XLVI Dia I 


| 


Data Gmina | Powiat sądowy | Data Gmina Powiat sądowy 
27/VI | Zastawie Mikalińce 27/VI | Bohatkowce 
Sudkaowiee | + Hajworonka 
pw tościska Małowody 
Sanoczany Niżankowice Rakowiec |4Wiśniowczyk 
edyń Nowe sioło » pat ao | 
g Nowy Sącz | 
Dzwonow | pko sig 
Jaworze górne Pilzno | Hodó | 
Lubcza | Krasna | 
Gniłowody | | Młynowce Zborów 
Justynówka | Zarud | 
Nowosiółka Podhajce Zborów | 
Podhajce | Gorzyce 
sie | Mytarka 
Korszyłówka Mytarz | . 
ap J eń |podwołoczyska Nie aa MA | Żmigród 
Danajów | Przemyślany Osiek | 
Hucisko jawornickie | Przeworsk Żmigród nowy 
lecze | Izydorówka | 
Honoratówka | Machliniec | 
Łuczyńee |,Rohatyn Nowesioło | 
Obelaica | Obłażnica Żarawno 
Putiatyńce | Pober 
zany ( : Żurawno 
Wistowiee J "=, 28/VI | Świstelniki Bursztyn 
Głębokie | Hlibów 8 
Klimkówka |ermanów Poznaunka hetmańska | "'* 
Rymanó | y wó 
Miłoszowice | Skoryki Nowe sioło 
| Ostrów |. Wolica baryłowa Radziechów 
Pustomy |(Szezerzec wusiadł Sokal 
Siemianówka | Trembowla 
Podsadki | 29/VI śazańńika | B ny 
Drahasymów Nóniat » 30/VI | Zubów | Trembowla 
Mikulińce | j aj 2/VIl Szyszkowce | Podkamień 
czków h : tok złoty | Potok złoty 
Janówka | | Strzelbice | Stary 
Kipiaczka |YTarnopol Katyska | Tłamacz 
Krasówka | 3/VII | Bybło = 
Zagrobela | Eożę żedł a 
_ Krowinka | olniki Hlp> 
Łoszniów | Podszn | pm 
% Nałuże | Skomorochy stare | 
| Pantalicha |YTrembowla Zagórze Inickie i 
 Strusów | Cygany | 
Warwaryńce | Koza |porcaów 
mę | powraatn | Brzeżany 
Hoszow b z 3d | yn j 
Pac fi yki / Świstel ieR 
C: uszowice > Kończaki nowe rażz 
Z ani |jwimiki PAPKA - 
Bieniawa | Wiśniowczyk Fitków | Nadwórna 


| 


Powiat sądc 


Data | Gmina | Powiat sądowy | Data Gmina 
3/VII | Becke. G[VII | Zwiniaez Czortków 
| Białokiernica Winograd Gwożdziec 
| Boków Kołomyja |Kołomyja 
| Litwinów rniez a 
Mądziełówka Hołhocze Podhajee 
Nowosiółka Podhaj cia Poto. oty 
Siółko RZ Opryszowce Stanisławów : 
Sławentyn odwy i 
Szeżepanów 7(VII | Zagórze Kałusz 
Szumlany Kośmierzyn Potok złoty © 
Wierzbów 8/[VII | Rekszyn Brzeżan, 
Wołoszezyzna Browary A 
' Białe Laskowce udzanów 
Dunajów || rsemyślany Iskań Dubiecko 
Tetewczyce Kosina ńcut 
Witków stary |(Radziechów Nowosiółka Podhajce 
Wolica baryłowa i łe 
Radeza Stanisławów Dunajów JP demand 
Cebrów Pawłów Radziechów 
Chodaczków wielki Zagórz anok 
Denysów orczów Uhnów 
Domamorycz 9/VII | Kozłów Bus 
Hladki brkó Pilzn: 
Hłuboczek wielki 11/VH| Młyniska Budzanów 
Horodysze 12/VII) Zorniska Janów 
Józefówka Tarnopol 15/ Ibowica Wojniłów 
kutk 19/VI1| Demeszko Bołszo 
Kupezyńce artynów stary Barszt 
Kurowee Muchawka Czortków 
wo” aliez 
Poczapińce Kołodziejów ęHalicz 
Pokrepiwna Meducha 
„jki 


Chodorów 
sog 
Młynis 


| Słohódka janowska 
ąda jod 


owosiółka 
' Supranówka 


51 


i 
Data 


| Powiat sądowy 


|| 
Powiat sądowy 


Gmina Data Gmina 
3/VIII| Suszno Radziechów 8/VIII| Malinie 
Hałaszczyńce Skałat Mielec ko A A 
rowica emi 
Kurowce Wojsław | 
Romanówka T 1 woró 
tupki ""— Grabowiec Mikalińce 
Zabojki Ładyczyn 
Zagrobe Batiatycze Mosty wielkie 
Brykula stara Sudkowie Mościska 
, Chmielówka (Trembowla Gołeczyna Pil 
Iaweze Głowaczowa | "- 
Korezów Uhnów | Uroż | odbuż 
Burkanów | Krasiece | Przemyśl 
Hajworonka Wiśni k | Markowa | Przeworsk 
Rakowiec i kodsnujskaw Doliniany WRohat 
Wiśniowczyk Psary | ka 
Trościaniec wielki | Załośce Ostrów | Ropczyce 
Berezowica a Brand | 
Czumale Zbaraż Charzewice | Rozwadów 
Nowiki Rzeczy | 
4/)VIII| Badzanów Budzanów Stojańce | Sądowa Wisznia 
Gumniska Fox Jebi Hałuszczyńce | 
5/VIII| Zagórzany Magdalów. | 
Czernelica Połupanówka  Skałat 
szo Poznanka gniła | 
Skowierzyn Żerebki szlacheckie | 
moe. Łuczyce kal 
Zagro Daszawa | Stryj 
Czsenięchowoo Borki wielkie | 
6/vVIM Zal Romanów jez 
7/VII) Soria koskolicka Stupki | 
ar Ta Brykula nowa 
8/YLI esi Ruzdwia | 
ygany Strusów |(Trembowla 
uda Warwaryńce | 
Suchrów Zazdrość | 
Zagóreczko Bistuszowa | 
Chodorów Tuchów |(Tuehów 
Korzeniów Uniszowa y 
trasze Dylągówka | Tyczy „ 
Gogolów Bieniawa | 
Kurowi Gliniany Bohatkowce |/Wiśniowczyk 
Czerlany Gródek jagiell. Chatki | 
Meducha Halicz gii p 
ssyry A Daplis ra | 
Kociibińczyki |Husiatyn Dźwiniac: | : 
Kowalowy Jasło Nowosółka kostiu- |jZaleszczyki 
| Kelb ) ż eta | 
y azuimńce ł 
| Kolbuszowa dolna | K dowi Błysu | Żółkiew 
Zóręk bki | Machliniee | Zura 
Chorzelów Mielec [9/VIII| Bouszów | Bołszowce 


52 


Data Gmina Powiat sądowy | Data Gmina Powiat sądo' 
9/VIII Konkolniki Bołszowce 9/VIII | Dańkowice 
Koniuchy Radymno Stasia 
Kuropatniki Brzeżany Święte """ 
ero Zabłotee ł 
anka Buczacz Dubaniowice Rudki 
| fs BIEN wieś Bukowsko Torki Sokal 
Niewszyn Miłoszowice > 
i górne PZA Pustomyty „wozi 
Świstelniki zę, tj Darachów 
Wisznió' zniów 
p" Busk Pantalicha 
ś Debica Rosdwiany Trembowla 
a. nad Sanem Tiutków 
" Bachów Dubiecko bó 
Średnia Nowosiółki przednie | Uhnów 
iew. Frysztak Sokolniki 
zerlany ; Nd Sokołów Wiśniowezyk 
Kiernica jaro dzi Złotniki ; 
Stawczany Gródek Zaleszczyki 
Kończaki nowe alicz Iwanczany k 
Ryszkowa wola Jarosław Kobyla (zaaż 
Żelechów mały Kamionka Kurnikiiwanczańskie 
Dzikowiec Beremow A 
ipni Kolbuszowa Jarosławice | R 
Wildenthal | Uhorce ZŁ m 
Kozowa Wieyń | = 
Płaucza wielka R Karsy Żabno 
pó. -Puzedęcy Kani PORE” 
Wilktorówka Skwarzawa nowa Penne: 
_ Oleszyce 10/VIII) Bezejów 
Stare sioło Waniów Bełz 
Szezutkó w rtórgntdnj Żabcze 
ał ubi Brody 
Brzeżany 
| Brzostek 
Buczacz 
sno 
jaaa 
krarnopol 
Trembowla 
Zaleszczyki 
, 4 
nowa Zółkiew 
rsze: 
Budzanów 
Złoczów 
Budzanów 


j 
| 
3 
| 
| 
i 


53 


Data | Gmina Powiat sądowy | Data Gmina Powiat sądowy 
13/VIII| Dubowica Wojniłów 17/VIII| Niebieszczany Bukowsko 
14/VIII| Lachowce Bohorodczany obrzany Gródek jagiell. 

ozłów |Busk Żorniska Janów 
a Żydatycze Lwów 
Wiszenka Janów Koziary N ioł 
Kowalówka |; RoRA: k Skoryki ph ksz 
Olesza poor» Jaćmie 
Sieniaw Sieniawa Markowce Sanok 
Czerniechów Tarnopol Sanok 
owce Zbaraż dka Sieniawa 
: | Zurawno | Zarawno Borki wielkie 
I NAJ 
AGJNT s dalia sę |Bohorodczany A p szawradł 2 
obowi moe eziwyjg Krasówk 
Pukasowce Halie Załawie | 
Kociubińczyki z arwi zdrość a 
Piadyki Kołomyja Winiatyńce Zaleszczyki 
Horoszowa IN ków Roznoszyńce Zbaraż 
Kudryń DS 18/VIII| Chłopiatyn B 
Kowalówka 19 chowce Bohorodczany 
lesza |Monasterzy "— i ebokie Rymanów 
Hawryłówka  Nadwórna Nowesioło Zarawno 
ieżów 20/VIII) Lubatowa Dukla 
Drohomirezan : > Ptaszkowa ry 
koda oai Pobiedno Sanok 
Uhorniki 22/VIII| Brzeżany B 7 
Markowce Tyśmienica | Milatyn stary Busk 
Seredne Chorościee Kozowa 
Sió Wojniłów Ruda brodzka tyn 
16/VMI Tomaszowce Młynowce Zborów 
| Nadolan, 24/VIII Dżurków Obertyn 
| owe M |Bakowsko Zborów Zborów 
Zarudce 25/VIII| Winograd Gwoździee 
Radcza Stanisławów Rusów iatyn 
17/VIII| Krywe ad Cisna Balieród [NIII| Hołhocze Podhajce 
| e SR '10/IX | Machliniec Żarawno 


Zbierając powyższe dane, widzimy, że miesiącami, py san 
ień. 


|< Pre 
811 gmin, a najwięk: 


mowało 82 gminy. 
a ostatnie 10 wrześ 


.- 


w największą ilość gradobić, były czerwiec i sierpi 


czerwcu do 


sie: 


maju było gmin dotknię ch gradem 248; największe, obejmujące 
60 a ge o wi 18-go. W tknęło gradobiei 

sze dnia 27-go obejmowało gmin 135. W a 
zanotowano grad w 111 gminach, a największe gradobicie zdarzyło 
się dnia 3-go i obejmowało 55 gmin. Wreszcie w 
dza gradobicie 289 gmin; największe zdarzyło się dnia *p i obej- 
Podaj gradobicie zanotowano dnia 4 


nawie- 


maja, 


Wszystkich gmin nawiedzonych gradem było 960 w 124 po- 


54 


wiatach; ponieważ jednak notowano grad dwukrotnie w 144 gmi- 
nach, trzykrotnie w 49, ezterokrotnie w 15 a pięciokrotnie w 5. 
gminach, apa różnych gmin było 653. 

do 


Co ozległości, największe gradobicie zdarzyło się w pow. 
tarńopolskim : i obejmowało 26 gmin. Następnie w pow. trembowel- 
skim nawiedził grad 21 gmin, podhajeckim i brzeżańskim 


i mikulinieekim po 13, zbaraskim, grzymałowskim i dębiekim po 12, 
ki 


lm 11, a wreszcie w powiatach: zborowskim, sokalskim, mie- 
pa kim po 10 aiz = nnych powiatach sbejii | | 
wało gradobicie mniej niż po 10 gm 3 


Spostrzeżenia 
pojawów w świecie roślinnym i zwierzęcym, 
wykonane w r. 1911 w Ożydowie 
przez 


Juliana Hawrysiewicza. 


Pojawy w świecie roślinnym. 


| 
AREA: itnie- jrzewa ief 
Nazwisko rośliny listnienie | me> ke poedojecę arczi 
Agrest 
30. III 22.IV 2. VII 14.X 


kiibes grossularia 
Gemeine Stachelbeere 


Akacya ę 
Pseudo-Acacia 21. V 26. V — r.4 BB 3 


Robtnia 
Wilde Akazie 


Bez czarny 
Sambucus nigra 2.IV 39. V 18. VIII 10. X 
Gemeiner Hollunder 


Bez turecki R 
Syringa vulgaris 4. PF 6. V — 30. X 
Flieder : 


Borówka czernica ż | 
oGówa E a 1T GU | 
Gemeine Heidelheere | | 


Brodawnik a. miecz, | | 
żabie oczy) T. ziaak office | 30.1m | %5.1V | 20.V | — 
nale key jet "Pfaffenrohzleiu | 


| Gemeiner Apfel 


56 
Nazwisko rośliny listnienie sięw 2 sjąstazeh gwary 
Brzoza biała 
Betula alba 16.IV 6. V — 252 
Weisse Birke 
pępek 
Hum lupulus 19.IV 30,VI | £7. VIIL 19.x 
Wist Hopfen 
eeacha (kocierpka) 
18.IV 29.IV — 
Oane * 'Traubenkirsche 
Dąb szypułkowy 
Quercus pedunculata 2. V — — 
Stieleiche 
Dąb wadużgsynw c: 
Quer sessilifiora — 25. V — 
Stdnejcha 
akc właściwy 
Cornus mas 15. IV 31. III 8.IX 
Gelber Hartriegel 
Fiołek wonny 
Viola odorata = 4. IV = 
Wohlreichendes Veilchen 
Głóg biały 
Crataegus ozyacantha 21. IV 12. V 2.IX 
Gemeiner Weissdorn 
Groch siewny 
Pisum satiw 20. IV 26. V 28. VII 
Gemeine Erbse 
ywa 
€OMMUNLS 23. IV RY 25. VII 
ed og Birne 
Iwa 
1 Saliz Prog — 14. IV — 
23.TV 6. V 1. X 


57 
Mch i « 42m: | kwitnie- | dojrzewa- opadanie 
Nazwisko rośliny listnienie ó słewicai - Jas 

Jarząb pospolity 

pik a aucuparta 16. IV 12.V | 10.VIII 16. X 
Gemeine Eberesche 
Jaśmin 

Philadelphus coronarius 19.IV 25. V — 14. X 
Gemeiner Pfeifenstrauch 
Jesion 

Fraxinus excelsior 30. IV 21.IV — rob 1 


Gemeine Esche 


| 

Jęczmień jar | 
dTordeum vulgare aesttwum — | — 25. VII — 

Sommergerste | | 


Kalina | 
Fiburnum Opulus 1817 | SRY 19.IX 11. x 
Gem. Schneeballstrauch 


Kasztan dziki 
Aesculus Hippocastanum 20.IV 


12.V 1012 |) GZ 
Rosskastanie 


Kłon PRIORNI 


Acer platanotdes 
Spitablatteriger Ahorn 


Kminek 
Carum Carvi — 21. V Ę sj: 
Gemeiner Kiimmel | 


Knieć błotna (kaczyniec bło- 
tny) Caltha palustris 


Gemeine Dotterblume 


Koniczyna łąkowa | 
Trifolium pratense 4.IV 16.V | 8.VII R 
Wiesenklee 


pan” 
| 


Konwalia lanuszka | 
Conrallaria majalis — 12. V s PONI PO emy, 
Maiglóckchen 


Zea Mays PoJRZY — | 20. VIII | — 
Tirkisches Korn | | 


Nazwisko rośliny 


listnienie 


kwitnie- 


dojrzewa- 
nie owocu 


| 
| 


opadanie 
liści 


Leszczyn 
Cory dk pa 
Gemeine Haselnu 


19. IV 


18. III 


4. IX 


16. X 


Lipa drobnolistna 
ilia parvifolia 
Kleiublatterige Linde 


26. IV 


Malina 
Rubus Idaeus 
Gemeine Himbeere 


16. IV 


28. V 


Morwa biała 
Morus alba 


Weise Maulbeere 


ZY 


Narcyz 
Narcissus poćlicus 
Rotrandige Narcisse 


28. III 


2. VII 


11. VII 


Olsz 
Alm nus ; głklióika 
Gemeine £rle 


23. IV 


Orzech włoski 
Juglans regia 


GGemeine Wallnuss 


Pierwiosnka pospolita 


| Primula sap 
] Gemeine Prime. 


Pierwiosnka więkóca, 
elatior 


Hohe Pół 


16.IV 


p za pó tiry 


Pikarys: lh psa 


: 


Podbiał poli 
; Soaiago p dek 
H 


8.IV 


Porzeczka 
Ribes 


ma rubrum 
4 Gemeine Johannisbeere 


23.IV 


| 
| 
> 


59 


Nazwisko rośliny 


listnienie 


kwitnie- 


dojrzewa- 


nie owocu 


opadanie 
liści 


eco jadalna 
vesca 
Wi de ofe 


30. III 


10. VI 


Przyłuszczak rojsnek 


Hepatica 
Dreilappiges głaz PAR 


Pszenica ozim 
writicum gosrwtadł hibernum 
Winterweizen 


PARA 


Róża dzika 
Rosa cantina 
Hundsrose 


| 
| 
| 
| 


Róża ogrodowa 
Rosa centifolia 
Gartenrose 


21.IV 


8. VI 


iwa 
Prunus domestica 
Gemeine Pfaume 


Tarnina 
Prunus spinosa 
Schlehenpfiaume 


3. V 


12. IX 


9.IxX 


Trześń 


Topola czarna 


us nigra 
Schwarze Pappel 


runus avt 
Sisse Kirsche 


kj yecnzianję: 
ieera Xylosteum 
> daapyrnóm Heekenkirsche 


Winograd winorodny 
Vitis vinifera 
Gemeiner Weinstock 


16. X 


Wiśnia 


Prunus C. 
Weichsel 


30.IV 


24. VI 


28. X 


20. X 


Nazwisko rośliny 


REST" kwitnie- | 
listnienie k 
nie 


| dojrzewa- | opadanie 
nie owocu | liści 


Ziemniak psianka 
Solanum tuberosum 
Kartoffel 


20. V 28. VI 


16.IX -— 


Żyto jare 
Secale cereale aestwum 
Sommerroggen 


DEV 25. VI 


8. VII — 


Żyto o 


der. || hibernum + 


Winterroggen 


Żywokost lekarski 
hytum » ospy 
oda ok 


Leucojum vernum L. 


28. II 12. III 


Wierzba biała 
Salix alba L 


18.IV — 


Pojawy w świecie zwierzęcym. 


a) Ptaki. 
Nazwisko ptaka Czas przylotu Czas odlotu 
Bekas Krzyk 
Scolopac gallinago 28. III 
Gemeine Sumpfschnepfe 
' la 26. III 


31.III_ 


61 


Nazwisko ptaka 


Czas przylotu 


Czas odlotu 


Czajka 
Vanellus cristatus 
Kiebietz 


—— 


Jaskółka oknówka 
Harundo urbica 


-———— 


Dudek 
Upupa epops 
Wiedehopf 


Gęś gęgawa 
Anser cinereus 
Graue Ga 


| 
ae 
O 


Hausschwalbe 


16. IV 


Kaczka dzika (krzyżówka) 
Anser ferus 


Wildente 


Kukułka 
Cuculus canorus 
Kuckuk 


24. IV 


age bwa 
Motacil. 


Pliszka *ongge 
Motacilla alba 
Weisse Bachstelze 


10. IV 


la fiava 
Wiesenbachstelze 


16.IV 


Pokrzywka słowik 
Sylria luscinia 
Nachtigal 


SHTY 


Skowronek rolnik 
dlauda arvensts 


Feldlerche 


23. II 


Oriolus gałbula 
Kirschpirol 


21.IV 


Żóraw 


Grus cinerea 


62 


b) Ssaki. 


ue Sa | 
PREY 


Nazwisko ssaka 


GiG 


Czas pierwszego pojawu 


Nietoperz myszatek 
Vespertilto murtnus 
Gemeine Fledermaus 


10. IV 


cy Płazy, 


| Nazwisko płazu 


Czas pierwszego pojawu 


Jaszczurka zwinka 


Eid 


Lacerta agilis KLTV 
echse 
Żaba jadł ka 
Rana esculenta RF 


W asserfrosch 


d) Owady. 


Nazwisko owadu 


Czas pierwszego pojawu 


Bielinek kapustniak 
Pieris Brassicae 


Baumweissling 


25. IV 
Kohlweissling 
Chrabąszcz 
Melolontha vulgaris 29.IV 
Maikifer 
: Niestrzęp złogowiec 
Aporia Crataegi 19.IV 


63 


Nazwisko owadu Czas pierwszego pojawu 


Pasikonik zielony 


26. IV 
Griine Baum-Henuschrecke 
Rusałka Pawik 
Jo 19. IV 


anessa 
Pfauenauge 


Rusałka ję rekrtetoneij 
Vanessa Polychloros 28.IV 
Riisterfalter 


Świerszcz polny 
Gryllus campestris 21.IV 
Feldgrille 


Trzm 
Bonbie iwżwjża 16. IV 
Erdhum 


Uwagi 


do zjawisk roślinnych i zwierzęcych w Ożydowie w roku 1911. 


Główna wegetacya tego roku rozpoczęła się od 20 kwietnia, 
gdyż bajt wtedy zaczynają drzewa wypuszczać liście, przedtem 
bowiem były jeszcze nagie, gdyż nizka temperatura powietrza nie 
pozwalała im wcześnie się rozwinąć. 

Dnia 16 października b. r. był mróz i odtąd rozpoczął się 
okres opadania sra tak, że przy końcu października b. r. drzewa 


były zupełnie n 

Orzech włoski Juglans regia b. r. zupełnie nie kwitł, przeto 
nie było owoców. 

Agrest Ribes grossularia b. r. w całym Ożydowie był ZE 
chorobą, to jest mączką amerykańską Sphaerotheca mors uvae k. 
et Curt.). Z ięówiąć > opad liści w jesieni był wcześniejszy, niż 


-w poprzednich lata 
Co do 


Świata „ARA było uwagi | at to, że w tym 


_ roku nie było prawie żadnych gąsienie na rzewach owocowych, 
'a to dlatego, że w latach 1909 i 1910 are się w Ożydowie 
RW o błonkoskrzydłe owady „Iehneumony*. Na rzewach 


w 


owocowych w tych latach można było widzieć bardzo liczne kokon 
baryłkarza Microgaster glomeratus. Jaja zaś gąsienicy pierścienni 


W. 
prawie zupełnie gąsienice w naszej wsi i w 
pożądanem. by ktoś bliżej zajął się powyższymi owadami i nap 
szczegółowo, jaki wpływ wywierają one wogóle na nasze sady. 


Materyały 
do fizyografii krajowej. 


Dział II. 
Materyały zebrane przez Sekcye zoologiczną, botaniczną 
i geologiczną. 


O nowych i mało znanych 
gatunkach motyli fauny galicyjskiej. 


Przyczynek ósmy. 


Napisał 
Dr. Stanisław Klemensiewicz. 


W czasie zimy r. 1910/11 dokonałem dalszej „rewizyi !) mo- 
jego zbioru motyli krajowych, z uwzględnieniem najnowszej doty- 
czącej literatury. Przy tej sposobności skonstatowałem w zbiorze 
znaczną ilość aberaeyi nowych dla fauny galicyjskiej (między 
niemi kilka form dotąd nieopisanych), które poniżej systematycznie 
koi” 1am. 


z zaj motyli galieyj 
emensiewiez Dr 3 0 nowych i mało znanych gatun- 
kach motyli fauny galicy yjskiej. Przyczynek siódmy. (Sprawozd. 
Kom. fizyogr. AKxa Umie » Krakowie. T. XLV; str. 48—55 
Brna ler Z. Przyczyek do fauny motyli okolie Lwowa. 
(FHEGODE Ki polski. Rok I, Ńr. 1; Łódź, 1910). 


3 | wozd. Kom. A Akad. Umiej. w Krakowie. T. XL 


1) Rewizyi poddała: ŁA motyle większe, z wyjątkiem rodziny Gać 


u ubiegłym trec następujące ważniejsze prace 


F. Materyały do fauny owadów Roa (Spra- | 


Kienzler wymienia w przyczynku swoim kilkanaście RB a 
racyi motyli dziennych z okolicy Liwowa. Dział I pracy Schillego © A 
/ zawiera wykaz motyli przeważnie z okolicy Żurawna, które autor 
" w. czasie 1.2992. ałtórea KANAP, pobytu tamże” zebrał. 


dae, które w parawany czasie zamierzam Psy zegiądnąć. Wyniki rewizyi cji da 
eż p ) podałem sg rokiem w moim przyczynku VII, do tej 
zdcdg. 


e. 


4 Di: STANISŁAW KLEMENSIEWICZ 


W obu tych pracach podano, łącznie z formami nowemi wymie- 


opisz w niniejszym przyczynku (a gwiazdką (*) ) oznaczonemi) 
2 gatunki, oraz 147 odmian i aberacyi nowych dla fauny gali- 
cyjskiej. 


Wielka ilość piezeci nowo w kraju spa e aberacyi 
tłumaczy się wydaniem w ostatnich czasach bardzo szczegóło- | 
wych ożdopuwakowi cadyk dzieł opisowych (zwłaszeza Seitza 
i Tutta), w których metoda ustanawiania nowych aberacyi bar- 
dzo rozległe znalazła zastosowanie. !) 

W Nowym Sączu, w mareu 1911 r. 


Sphingidae. 
*1 Smerinthus „Populi L . ab. Rectilineata m. „Alarum anterio- 
rum strigis subrectis 
W Brodach ida dn. 31-go sierpnia egzemplarz samicy 
| (I-go pokolenia), u którego na skrzydłach przednich trzy ze- 
wnętrzne rysy poprzeczne są prawie proste, gdyż nie są przy brzegu 
mi ennym ku nasadzie skrzydła zagięte. 
2. Dilina Tiliae L. ab. Macułata Wligr. Dwie © 9 znalezione 
| boga w drugiej |ageidzć maja. 
*3. Hyloicus Pinastri - ab. Typica- Virgata Tutt. Piękni 
dowałem ec l. w domu. 
mak 0) kd m. „Hascia oli iva: 
n cellulla 2 maculam: lu- 


© GATUNKACH MOTYLI 5 


Sączu przy końcu czerwca, stanowi wyraźne przejście do tej abe- 
raeyi, gdyż ma plamę przyramienną połączoną ze środkową. 
k w Euphorbiae L. ab. „Scapulis ubique albo marginatis*. 
aberacya o pokrywach łopatkowych także od wewnątrz 
delikatnie biało wee moać A eden egzemplarz wyhodowałem 
ex l. we ILiwowie przy końcu maja. 
8. D. Lineata F. v. Livornica Esp. Tego zmierzchnikowea, 


' znanego dotąd zasa wyłącznie z Galicyi wschodniej, złowiłem 


w sierpniu przy lampie elektrycznej, w śródmieściu Nowego Sącza. 
*9. Metopsilus Porcellus L. ab. Clara Tutt. Posiadam kilka 
okazów tego gatunku. znalezionych przeważnie w okolicy Nowego 
cza w czerwcu i na początku lipca (jeden także w Brodach), 
o bardzo żywej barwie nakreśleń ezerwonych, odbijających ja- 
skrawo od zielonawo-ochrowego tła skrzydeł przednich ; także nic 
barwy skrzydeł tylnych są wybitnie od siebie oddzielone. — Form 
tak ubarwioną uznał Tutt za odrębną aberacyę; jednak zdaje 554 


(wobee edy przejść), że nie jest ona dostatecznie uzasadniona. 


aris Fuciformis L. W Piwnieznej wyhodowałem w maju 
dwa okazy z gąsienie, znalezionych w jesieni roku poprzedniego 
na starych krzakach Symphoricarpus racemosa Michx. 


Notodontidae. 
11. Cerura Bicuspis Bkh. Dwa egzemplarze p REI WĄ 
w domu z gąsienie, nto z brzozy w Piwniezńej. Dotych- 
czas nie znalazłem w mianki o znachodzeniu się tego gatunku 


w Galicyi zachodniej 
: *12. Cerura Bifida Hb. ab. Obscurefasciała m. „Alar um ante- 
riorum fascia media maculaque anteapieali nigrescen centibus*. 

Szeroki pas poprzeczny i plama przed w ierzehołkiem skrzy- 


deł przednich są mocno zaczernione, również whozydła: tylne goa 


boczny w kształcie wstęgi bardzo ciemny, oraz wie 
ciemną „ss środk ową. kroję się, że ag ko | jest „zbliżona. do 


„o jakky ei 


Mam w dów: dwa okazy tej aberacyi z aoc eawiż > a 


= a Sącza, opat ża aloe W „pozmeia koło Wiednia. 5 
dE 3, 0: ab. Can 


dida Stgr. Okaz samiey, © - 
aa się. „zaponie z opisem wi formy, znalazłem we Lwowie ko 


tę SEA ma 


14. Pierostoma >. L. ab. „Alis anterioribus albidie, subii- Ę 


>» Por. oma ER Łol-bot, Ges. je Wioe. Tom LV, str. 271. 


6 i DR STANISŁAW KLEMKNSIEWICZ 


liter signatis*. We Lwowie wyhodowałem na wiosnę ex 2. bardzo 
jasną (siwą) samicę o słabem nakreśleniu. 


Lymantriidae. 


*15. Orgyia Antiqua LL ab. Q' Infernalis Reb. Okaz wyhodo- 
wany ex l. w Krakowie 1-g0 października należy zaliczyć do tej 
aberacyi, z powodu znacznie ciemniejszej, jednostajnie brunatnej 
barwy skrzydeł przednich, na których prawie brak ciemnych linii 

Dyseczny gh i także skrzydła tylne są bardzo ciemne. i 

„6: Lymant ria Dispar L. ab. Destrigata m. „Alae anteriores 

strigis | au in margine antico et interno bene expressis, ceterum 


4 fini poprzecznych koda przednich, pozostają tylk 
czątki przy obu brzegach przeciwległych. w kształcie Jamaiij ; 
plam (wyraźniej u samicy). — Posiadam w i onie samca 1 Sa- 


EW 


Aisanypi 
nych przejściami. 


eya samca o. aa ółte 
przy. mać EDA pretniek 


, = W Nory Sęoca z 


0 GATUNKACH MOTYLI S 


kłej czerwono-brunatne), nakreślenie słabe, kreseczkę środkową 
e * pne w mglistem białawem otoczeniu, 
astropacha QQuercifolia L. ab. Alnifolia O. Piękny, mo- 
so. zaczeraiony, okaz ' przyleciał do lampy w Nowym Sączu, 
dn. 19-go sie! 

"2 G. owrejolia L. ab. Dalmatina Gerh. W Brodach wy- 

lągł się u mnie w domu egzemplarz samca, który stanowi bardzo 
wyraźne przejście do tej bęracyi Gąsienieę znalezioną na wierzbie 
iwie karmiłem przezimowaniu tarniną. 

*20. Dendrolimus Pini L. ab. Grisescens Reb. Kilka egzem- 
plarzy wyhodowanych w Brodach z gąsienie, między 29-ym_ maja 
a 10-ym lipca 

*26. D. Pini L. ab. zę woki Brunnea Reb. Dwie samice ex 1. 
na początku czerwca w Krakc 

Prócz tych dwóch, pod waględóm ubarwienia skrajnych abe- 
racyi gatunku P/ni L., znana jest jeszcze odmiana górska v. Mon- 

1a Stgr. którą między innemi wykazuje Schille z mApracy Ry- 
"aj dk się jednak, że forma żyjąca w górach Rytrzańskie 
jest jakąś odrębną, do v. Montana zbliżoną rasą, o której w naj- 
bliższym czasie zamierzam dokładniejszą zdać sprawę. 

. D. Pini L ab. „Ałarum anter. area media interrupta (con- 
stricta)*. Pośród lieznych form tej nadzwyczajnie zmiennej prządki, 
zasługuje na wzmiankę aberacya, u której na skrzydłach przednich 
pierwsza pręga poprzeczna jest tak silnie ku krańcowi 
że dotyka drugiej, przerywając lub przynajmniej ścieśniając ask 
zwyczajnie zawarte między niemi środkowe pole skrzydła. — Ho- 
dowałem ją ex l. w Brodach w drugiej kóocóe czerwca. - 


Lemoniidae. 
|. +98. Lemonia Dumi L. ab. © Luteornata m. K ce ante- 
 riorum pictura lutea dilatata, alarum posteriorum basis luteo dense 


| pulverulenta, fascia lutea perlata usgue ad limbum dijfusa*. 

Rzadka aberacya, perm się nadzwyczajnie rozwinię- 
tem ubarwieniem a Asie Część żółta przy grać plama środ- 
kowa i pasek poprzeczny są na skrzydłach h znacznie © 
/ powiększone. Suraydłk tylne są (z wyjątkiem słabo cómniej na- 
ao: | oe; pola nasadowego) prawie całkiem żółte, żółta 


jest ab. Hauseri za — Znaleziona przy końcu październi 
w "ley Lwowa. 


jest po sam kraniec rozszerzona. (Przejściem do tej = s. 


8 DR STANISŁAW KLEMENSIEWICZ 


Drepanulidae. 


29. Drepana Falcataria L. ab. Samica znaleziona w Piwni- 
cznej przy końcu lipca (przeto należąca do Il-ej generacyi) różni 
się od zwykłej formy ciemniejszą, jednostajnie brunatnawo-ochrową 
barwą; plama środkowa skrzydeł przednich jest bardzo wielka, 
kropka nad nią leżąca kształtu obrączki. 

*30. D. Lacertinaria L. gen. aest. Aestiva Reb. Tę większą, 
bledszą formę koje pojawiającą się głównie w sierpniu, posiadam 
z Nowego 

"31 2 Ladiókinójka L. ab. Scincula Hb. Koło Lwowa w po- 
łowie maja. Aberacya właściwa okolicom północnym ; u nas poja- 
wia się w formie przejścio way > 

 D. Cultraria F. gen. aest. Aestiva Spr. Kilka okazów zło- 
wiłem w lipeu koło Rytra; srajiiń wykazana tylko ze Lwowa. © 


Noctuidae. 
A. Acronyctinae. 


*33. Diphthera Alpium Osb. ab. Rosea Tutt. Nieznaczna abe- 
raeya, zdarzająca się nierzadko w okazach mniej lub więcej Piac 
wych; piękny SPRAY wyhodowałem z gąsienicy w Brodac 
*34. Demas Coryli L. ab. Avellanae Huene. We Lwowie wy- 
> slina eg l. w zał 1060 i -oę ay samicę tej aberacyi o skrzydłock 
| pa Pozna npażyth - 
cronycta Aeeris L. ab. Infuscata Hw. Forma brunatno 
= stanowiąca przejście do ab. Candelisequa Esp. Posia- 
- dam w zbiorze dwa POP wyhodowane ev/. w Nowym Sączu. 
I, 4 Megacephala . Rosea Tutt. Jeden okaz ez pe 


we Lwowie, na na początku czerw. rea. 

37. A.. Strigosa: F. 8. Gatunek ten, podobnie jak wszystkie 

„rodzaju wielką skłonność do melanizmu. Jak- 
: Ą 


skrzydła ty Brodach i we Liwo 
ie w lipeu kilka: Praiearać Lid u aa sę na 
1 białawe —. rysy etap żółtawa z re- 


om » mienał a 


| © GATUNKACH MOTYLI U) 


tła. Także "ABA tylne są bardzo ciemne, kropka środkowa i łuk 
poprzeczny na nich  seediwyd rż Ta skrajnie melanotyczna forma 
PRS uć na odrębną naz 

=38. A. Tridens Schiff. * Rosea Tutt. Nieznaczna uberacya 
o różowawym nalocie. Hodowałem ją ex /. w Brodach i Piziextoj 
- koło Nowego Sącza 
Fa 8.4.Pa L. ab. Suffusa Tutt. W okolicy Lwowa ex ł. w po- 

łowie rg 2-0 aberacya. 
A. Auricoma F. v. Vernalis Frings. Jest to ciemniejsza 

forma kwa lęgła się u mnie ex /. we Lwowie, w maju. 

. A. Rumicis L. ab. Salicis Curt. Tę rzadką aberacyę zna- 
lazłem w okolicy Nowego Sąc za na początku sierpnia i koło Bro- 
dów (ex 1.) na początku maja. 

*42. Craniophora ligustri F. ab. Sundevalli Lamp. Jeden okaz 
na przynęcie jabłkowej w Brodach, w połowie lipca. 


B. Trifinae. 


*43. Agrotis Fimbria L. ab. Rufa Tutt. 
*44. A. Fimbria L. ab. Brunnea Tutt. 


*46. A. Fimbria L. ab. Solani F 
Pierwszą z wymienionych aberacyi złowiłem na przynętę jabł- 
kową przy końcu sierpnia w Brodach, inne pochodzą z ckolicy 
Lwowa. 
*4T. 4. Adugur F. ab. Hippophaćs H. G. Jeden żak przy- 
„as w Nowym Sączu do światła = w połowie cze 
*48. 4. 


wie wymienione aberacye sa ami (wraz z wielu egzem- 
plarzami formy zwyczajnej) z jaj, które zniosła samiea złowiona 
z końcem sierpnia w Piwnieznej. poki z reguły. sc yw kar- 
_ miłem w zimie w pokoju ogrzanym, z początku sałatą, później 
kapusty Eowaetej: motyle zaczęły się lęgnąć od Siępayć rne a. 
50. 4 uba b. Dwa egzemplarze tego zmiennego ga- 
_ tunku, złowione na poyome jabłkową w okolicy Brodów (w po 
łowie sierpnia) i Lwowa (w połowie września), zasługują na wzmiankę. 
Mają one skrzydła jaya jednostajnie brunatno ochrowe, zakryte 
równomiernie nalotem liliowym, upstrzone poprzecznymi szeregami 
- deli sroda siemniejszyśk kreseczek; z wyjątkiem ciemno brunatnej 
plamy m mowach parów stan plamki przy wierzehołku i sła- © 
cien ia przed — niewidoczną zresztą — linią falistą, po- 
ę zbawione aglk c: nakreślenia. 
> 51. A. Cemes Hb. W Zadni nad Dunajcem jeden okaz 


. 


„. 


10 DR STANISŁAW KLEMENSIEWICZ 


*52. A. C-nigrum L. ab. Rosea Tutt. Nieznaczna, jednak 
rzadka aberacya o bledszem, ezerwonawo-popielatem tle skrzydeł 
przednich. Znalazłem ją przy końcu sierpnia w Poroninie i w No- 


wym Sączu 
*53. A. Erclamationis L. ab. Pallida Tutt. W Brodach przy 
końcu czerwca 
*54. A. Ezclamationis L. ab. Obsoleta Tutt. W Pi wnieznej ex l. 


przy kożęu sierpnia. > 
*DD. 4. Eaxclamationis L. ab. Conjuncta Hirschke. Tę piękną 
aberacyę, opisaną i nazwaną dopiero w najnowszym czasie przez 
Hirscehkego?), złowiłem w Podhoreach ob. Stryja, przy lampie 
elektr sry na początku czerwca 1906 r 
56. A. Corticea Hb. ab. Clavigera Hw. W Piwnicznej w po- 
łowie I ipca 
4 Segetum 2 ab. są. VilH. W Brodach przy. 
każ gal gf i w Nowym Sączu ex /. 4-go października. 
Postióbalia Rott. Jeden okaz w Piwnicznej przy końcu 
lipea; W w Galicyi zachodniej je ki. | 
A. Vestigialis Rot a Albidior Peters. 
260. A. Vestigialis Rott. ab. Nigra Tutt. A 
ie te aberacye znalazłem w drugiej połowie sierpnia w Bro- 
dach, zośwód licznych okazów formy zwyczajnej 
1. A. Prasina F. ab. Lugubris Peters. W Lesienicach koło 
koda. na początku lipea; rzadka aberacya. 
*62. Pachnobia Rubricosa F. ab. Pilicornis Brahm. Koło Bro- 
dów w a kwietnia na baziach iwy. 

raeas Graminis L. ab. Albipunetata Lampa. Jeden 
e Podborcaci obo obok mię przy łampie sr wars na począj! 
» z64, Mamestra Adoena F. ab. Unicolor Tutt. We Lwowie ez I 
| w „ połowie czerwca. | 
m *65. M. Brassicae L. ak: Scotochroma Rób. oai abera- 

>. czai „mełanotyczna; dapilm: ją w Brodach na przynętę jabłkóń 
sw śię waj 1 na p września. 
466. M. Oleracea L. ab. cura Spal. Również w. Br 
ia i na A: 


| 


a pó Rytcze i na odzysk 7 
e. *10. Miana Strigilis CL a ab. Intermedia  Horm. Kilka okazów 


O GATUNKACH MOTYLI 11 


*69. Dianthoecia Cucubali Fuessl. ab. Conjuncta m. » Alae an- 

teriores dee ambabus in costa reg a fr 
ie plamy (nerkowata i okrągła), k u rstać zwy- 
czajnej a „arianóęc żyłce esta ają z. ką m są u tej aberacyi 
+ moyóiem hodowana z gąsienicy 


z " Lwowa w czerwcu 

. Hadena Adusta Esp. v. Baltica Hering. W Brodach zło- 
dia: - -go lipca na przynętę jabłkową egzemplarz, zgadzający się 
z pge: tej bałtyckiej odmiany. 

H. Monoglypha Hufn. ab. Intacta Peters. Koło Lwowa 
w Rós) czerwca i Nowego Sącza przy końcu lipea; nieznaczna 
aberacy 

*73. H. Rurea F. ab. Argentea Tutt. Jeden egzemplarz w oko- 
licy Lwowa w połowie czerwca. 

*14. H. Secalis Bjerk. ab. Struvei Ragus. Gatunek ten jest 
pod względem ubarwienia i nakreślenia skrzydeł przednich nad- 
zwyczajnie zmienny !); ab. Struveż znalazłem w połowie sierpnia 
w Gruszowie koło Tarnowa. 

*75. H. Secalis Bjerk. ab. Furca Hw. Jedna z najpiękniejszych 
aberacyi o skrzydłach przednich wiśniowo brunatnych, w większej 
części pachowej oraz w strudze wodnistej (między. tylną rysą „ef 
przeczną a linią falistąj ochrowo-żółtych. Forma ta naśladuje u 
wieniem gatunek H. Scolopacina Esp. — Posiadam kilka Śkazów 
z okolicy Nowego Sącza i Brodów, łowionych przeważnie w opezóe | 

6. Polia Chi L. ab. Sufusa Robs. Tylko jeden pó w 


liey Nowego Sącza, przy końcu lipca. 


*77. Brachionycha Nubeculosa Esp. ab. Suffusca m. „Multo ob- 
scurior, fuscescens*. 
Wszystkie skrzydła oraz ciało silnie brunatno zaciemnione. — 
Jedna samica znaleziona koło Lwowa przy końeu marca. 

*18. Trachea pet aornik mó ab. Deviridata m. „Alis. anterioribus 
violaceo griseis, non v. 

W okolicy Miano gore na przynętę jabłkową dn. 31-g0 - 
maja bardzo zajmujący okaz, u którego wszelkie miejsca zielone 


- są zastąpione kolorem fioletowo popielatym *); nakreślenie skrzydeł 


słabe i wogóle wszystkie kolory jakby wypłowiałe. 
+79. Hydroecia Nictitans Bkh. ab. Pallida Tutt. Kilka ggzem- 


© plarzy posiadam z okolicy Czarnego Dunajca i i Nowego S osa 
- 10. Nonaria Spargani sa ji Esp. ab. Jasno p. .. O o. o bar- » 


55 1) Tatt asólnia b i 30 jek form (Brit. Noet. rL, str. o 
zmianke o Ag >ogz, mę mame w ) 
„Lis tom XVIII, st 1 


ALĄ 


_ wego Sącza znala w połowie września aberacyę, u której cały 
_ brzeg oka między linią falistą a krańcem jest wybitnie jasny, 
żółtawo 


i jasno popielata Pony; posiadam w zbiorze liczne okazy z o olie 
s == Sącza, | uwowa i Biecza (ex ov0). 


32 DR STANISŁAW KLEMUNSIEWICZ 


dzo słabym nalocie ciemnym wzdłuż obu żyłek środkowych; u na- 
sady żyłki 3-ej i 4-ej znajdują się „cztery wybitne plamki czarne, 
ułożone w kwadrat, przy krańcu zaś szereg jaskrawo czarnych kro 
pek. Przyleciała do lampy w Brodach. 

81. Mythimna Imbecilla F. ab. Q© W Rzyczanowie koło Rytra 


kowi tej. 

=82. Caradrina Quadripunctata F. ab. Leucoptera Thnbg. Rzadka, 
ciemna aberacya 1). Jeden egzemplarz znalazłem w Brodach przy 
końeu sierpnia. 

83. (. Alsines Brahm. ab. Na skrzydłach przednich linia fa- 
lista od wewnątrz, w kształcie wstęgi szeroko ocieniona (podo obni 
jak u C. Morpheus Hufn.), cień środkowy wybitny. — Kilka o 
zów złowiłem przy świetle lampy elektrycznej w Podhorcach 
Stryja na „adi lipca, jeden wyhodowałem ex /. we Lwo 


w połowie 

84. aóow a Tragopoginis L. ab. „Alarum anteriorum limbo 
late testaceo*, Niektóre okazy tego gatunku mają tło skrzydeł prze- 
dniech w miejseu linii Apoęac © częściowo rozjaśnione. W okoliey No- - 


=85. Penis Gothica L. ab. Pallida Tutt. Dość zwyczaj 


żea L. ab. U okazu z Rytra jest część środko 
' zawarta między zwykłemi plamami, ezarno- 
moc no. odbij od. owo zaharwienia es 
ARŻEN 27 | 
ab. Pallida "Tul Tait w okoliey B 


6 Gartkkach MOTYLE a8 


GT. Incerła Hufn. ab. Pallida Kipa Znalazłem ją w Woli 
Jotowakiej koło Krakowa i w Brodach w kwietniu. 
2. T. Incerta Hufn. ab. Na uwagę zasługuje forma koalasioja 
w » okolicy Brodów, u której skrzydla „sieni są silnie jakby gsm 
 zgane drobnemi czarnia sr kreseczkami poprzecznemi. 


„a +93. T. Gracilis F. Sparsus Hw Odznacza się tą samą 
- właści wością co jisdnik: Kilka okazów wyhodowałem z gąsienie 
w Nowym. Sączti: 


*941. Panolis Griseovariegata ky ab. Grisea Tutt. Kilka oka- 
_zów = Brodów w połowie kwietni 
: 5. P. Griseovariegata Góze b. „Alis anterioribus pasz sou 
non Rol miztis'. Aberacya o skrzy dłach przednich brunatnawo- 
czerwonych, pozbawionych zupełnie siwej przymieszki, oraz ciemno 
ceglastych rysach poprzecznych; także skrzydła tylne mają wy- 
bitny odcień czerwony. 
łowiona na przynętę jabłkową w Brodach w połowie kwie- 
tnia obok lieznych okazów normalnych i kiłku ubarwionych czer- 
wono, od których różni się jednak zupełnym brakiem nalotu siwego, 
oraz czerwonawym odeieniem skrzydeł tylnych. — Według uprzej- 
mego orzeczenia Prof. Dra H. Rebla w Wiedniu, ma być ta forma © 
identyczna z ab. Flammea Hb. 91; przypuszczam jednak, że różni 
się od niej brakiem siwej przymies 
Mesogona Ozalina Hb. W. Chełmeu koło Nowego Sqcza 
na początku lipca. W Gaalicyi zachodniej — rep znana. 
lałymnia Trapezina L. ab. Rufa Tutt 
*98. 0. Trapezina L. ab. Ochrea Tutt Módówkłów ec l. we 
Lwowie i w Brodach, w drugiej połowie czerwca i w lipeu. 
*99. (. Trapezina L. ab. Pallida Tutt. Forma ta odznacza się 
bladą zielonawo-popielatą barwą etc śżecy przednich i takąż. ed = 
nieco jaśniejszą skrzydeł tyłnych. — Dwa egzemplarze wyhodo- 
wałem ex /. na początku lipca w Brodach i we Lwowie; u Ro» 
z Śp ij czarniawego nalotu na skrzydłach tylm: ch. 


EWówi ; 
*101. 0. Circellaris Hufn. m: Fusconervosa Peters. Koło Lwowa, 


| - w połowie września; rzadka aberacya. e 
- Po e102. O. Circellaris Hufn. dh Nigridens F uchs. Również w oko- 


todia Vaccinii L. ab. Canescens Esp. W Krz 
l w październiku; należy do rzadszych | D | 
tunku. 


. Seopełosoma - Satelliti ja A ab. Trabant, ta Huene. (EE dd. 
eta  gażady: Posiadam wiele 'egzemplarzy z okolie Rytra, 
wesyj „Lwowa i Brodów; pojawiają się od września, - areo 


. Orthosia Lota CI. ab. Rufa Tatt. Dwa kazy w okolicy P > 


14 DR STANISŁAW KLEMENSIEWICZ 


4 Xylina Socia Rott. ab. Rufescens Tutt o 
6. X. Socia rozy p Pallida Tutt ało się w okolicy 
R za i Lwow końca sierpnia do połowy listopada. 
Gatunek ten zimuje SMSY 20 w stanie doskonałym. 
"UE Socia Rott. ab. Nigricans m. „Multo obscurior, alis 
anter. nigrescentibus*. Skrzydła przednie moeno zaczernione. 
aleziona koło Brodów pry końcu sier 
. X. Imgrica H. 5. W Rytrze jeden Óbi: zresztą wyka-- 
zana dotychczas tylko z Pienin. 
Lithocampa Ramosa Esp. W Piwnicznej strząsałem w dru- 
giej Rawie sierpnia ze starych krzaków Symphoricarpus racemosa 
gąsienice tego rzadkiego gatunku; zapoczwarczają się one 
w tęgich kokonach, zmieszanych z mchem; (u mnie umieszczały 
swoje kokony na gałązkach lub w kac pudła odległych od dna 
zakrytego ziemią i mchem). Motyle lęgły się, przy sztueznie przy- 
 spieszonym rozwoju, od 22-go kwietnia do 17-go maja. 
110. Cucullia Lychnitis Rbr. Posiadam liczne okazy, przewa- © 
Żnie hodowane z gąsienic, z okolicy Brodów i i Piwnieznej. Gąsie- 
niee żyją na gatunkach Verbascum; poczwarki zimują często dw 
razy. Z he się od końca maja blizko do końca lipca. 
11. (. Asteris Schiff. Gąsienice tego gatunku żyją w jesieni 
BE na ah idago Virgaurea, rosnącej obficie w zrę- 
bach leśnych okolicy Starego Sącza. Poczwarki zimują; może 


| _ lęgną gie przy końeu maja i 
112. C. Artemisiae 


E F. ab. Lugubris m. „Alis posterioribus 
a a, wia solum. macula centrali (ovata) lurido-alba, ceteris fere 


o NZ o bardzo zredukowan anych oby bazeh plamach 
a skrzydeł eł t ge ei w = tychże, nieco bliżej brzegu ramiennego, 
_ mieści się ty taka plama, z innych wały jeno słabe 
* Formę tę znalazłem w okolicy Brodów 21-go lipea. 
- *114. Tha ' Purpurina Hb. v. gen. aest. Secunda 
Brodów 24-go sara 
i fascia obli 


"TAFT PERZYNY" 


a ta a pół jednak w pewnym kierunku brunatno, wskutek 


b GATUNKACH! MOTYLI 15 


dzo mały (długość skrzydła przedn. 7 mm), jednostajnie szaro za- 
ciemniony, o słabem, tylko w połowie pachowej wyraźniejszem na- 
nag gp di przednich. 
5. Rivula Sericealis Se. ab. U niektórych okazów tego ga- 
zajść aikają na skrzydłach przednich obie rysy poprzeczne nie- 
mal zupełnie (Rzeszów ex l. przy końcu maja, Brody przy końcu 
sierpnia). 


C. Quadrifinae. 


*117. Plusia Zosimi Hb. ab. Brunickii m. „Alis anterioribus 
plaga metallica cupreo- aurea* 
iękna aberacya o czerwonawo-złocistej barwie części meta- 
> ap po przednich, która u netto formy jest lśniąco 
zielon 


lipca łowiłem przy świetle lampy lekiycznej u WP. barona J. Bru- 
niekiego w Podhorcach ob. Stryja. też znalazła się ab. Bru- 


nickii. 

Tło skrzydeł przednich połyskujące, blado zielonawo-popielate, 
ku krańcowi z odcieniem różowawym. Barwa tła zajmuje jednak 
tylko brzeg ramienny po tylną żyłkę środkową aż do plamy nerko- 


 watej, oraz wązkie pole przykrańcowe; reszta skrzydła jest a oz 
dła 


metalicznie łśniąca, mosiężno zielona. Ta metaliczna część skrz 
rozpoczyna się u samej nasady i jest u góry ograniczona tylną 
żyłką środkową aż zal plamę nerkowatą, poza którą ku brzegowi 
ramienneimu pod kątem prostym się zagina, lecz go nie dosięga; od 
zewnątrz ogranicza ją tylna rysa poprzeczna, rozpoczynająca się 
Rogu, więcej przy */, części brzegu ramiennego, a kończąca przy 
, brzegu pachowego. Rysa ta tworzy aż po środek komórki 1 b 
wielki, ku krańcowi mocno wypakły łuk po: = się od- 


> ' gina niemal prostopadle do brzegu - paehowego: W map atscęj a 
- ) wastaapiacn mieści się ró zielona plama trójkątna, 


io z resztą metalicznej raz „Spa plama 


© reed łusek. Plama nerkowata i okrągła mają zielonawo- 


dk J między rysą tylną a nasadą skrzydła, 
wyraźna; AOGREK ona z początku łuczek, wy- 


pew. oki sj > 


16 DR STANISŁAW KLEMRENSIEWIC Z 


wszedłszy w metaliczną część skrzydła, załamuje się tuż pod tylną 
żyłką środkową ku zewnątrz i zdąża bardzo skośnie ku brzegowi 
„agadkęge Ta skośna część „ przedniej rysy, dalej bin dp 


są jakby wypukłe i mienią się raz brunatno, to znowu rdzawo 
cisto. Przed wierzchołkiem skrzydła znajduje się krótka brozaiśj <a 
linijka poprzeczna, jako pozostałość linii falistej. Linia perć 

jest delikatnie brunatna, strzępina popielata, u nasady różowa, w prze-- 
dłużeniu żyłek del ikatnie ciemno poprzecinana. Skrzydła tylne dość. 
„jasne, ae toieiatą, przy brzegu szeroko zaciemnione, o ciemnej 
| i takiejże wyraźnej linii poprzecznej; strzępina 
jasna. | ao aejnie dawac żółta. Na stronie odwrotnej są skrzy- 
dła przednie popielate, ich brzeg ramienny i wierzchołek oraz skrzy- 
dła tylne bardzo jasne, brunatnawo żółte; na wszystkich skrzydłach 
znajduje się za środkiem wyraźny ciemny łuk poprzeczny. Nasa 


często wśród formy głównej (okolice Nowego Sącza, Liwowa). 
119. Pl. Chrysitis L. ab. Aurea Huene. W Nowym Sączu pozę. 
- końcu sierpnia; rzadka. 
120. PI. Chrysitis L. ab. Scintillans Schultz. Tylko jesano) okaz 
| koło Lwowa złowiony 1-go lipca. 

*121. PL. Interrogationis L. ab. Flammifera Heyne oraz w 
*122. PI. Interrogationis L.. ab. Rosea Tatt, otrzymałem w po- 
darunku od p. Augusta Stóckla ze Iiwowa, który je znalazł 
w _Mikuliczynie ja lipea, wwie 28-go czerwca. 
ze ę wyraźnym różowym odcieniem skos deki 
dnich, czem się jo > od ac głównej, która jest więcej 


, kieskiro pointa | 
*123. Kuchidia Mi CI. ab. Ochrea Tutt. Aberacya o ochrowc 
_tle skrzy zwiabnaca . pio y! |. iż mę lą w 
kowej sza y ii "abo: 


© GATUNKACH MOTYLI 17 


W okoliey Nowego Sącza znalazłem dwa okazy (na poczaska 
sierpnia), które są przejściem do tej aberacyi. 

126. Towocampa Viciaę Hb. ab. Caecuła api 2» Brodów 
(w na z; Ak gg jabłkową, przy końcu cze 

127 accae F. ab. Immacułata Stgr. Na z Kościuszki 
koło Rake w połowie września 


b. Hypeninae. 


| *128. Parascotia Fuliginaria L. ab. Flava Horm. W Nowym 
| Sączu przy końcu czerwca i lipea, dwa typowe okazy ( $). 

*129. Zanclognatha Grisealis Hb. gen. aest. Aestivalis Spul. Zbie- 
rałem je koło Brodów i Nowego Sącza (na Koniecznej około 1000 m) 
w lipcu i sierpniu. 

. Pechipogon Barbalis Cl. ab. Anomalalis m. „Ałaru 
teriorum striga transvera anteriore acute fracta. vertice anguli śmie 
mediam atttngenti*. 

Szczególna aberacya, u której przednia rysa poprzeczna na 
skrzydłach przednich jest ku zewnątrz tak mocno załamana. że do- 
tyka punktem Ewa plamki środkowej. — Wyhodowana z gą- 
a> dn. 8-go maja. 

131. Spd Rostralis L. ab. Unicolor Tutt. Znachodzi się czę- 
sto wśród formy zwyczajnej. Mam wiele okazów z okolic Krakowa, 
Nowego brew Liwowa i Brodów. Pojawiają się od końca lipea, po 
przezimowaniu aż do wiosny roku następnego. 

SE 32. 'H. Rostralis L. ab. Variegata Tutt. óskawić rzadsza od 
poprzedniej. Zauważyłem ją pojedynezo w Gruszowie koło Tar- 
nowa, Aj aeac koło ropę Sącza i w okolicy Brodów. - 

3. H. Rostralis Bab." Między wielu formami tego zmien- 
nego esp zasługuje : uwagę say u której nasadowa po- 
łowa skrzydeł przednich aż po tylną orzeczną. podłoż 
szeroko białawą barwą, jest niemal jednośijkia ciemno oranatna, ł 
© ledwie serów, sea przedniej rysie brodów i wo - Posiadam 
dwa pea śwa lezione we wrześniu koło grać i wowa. | 


| _Cymatophoridae. sa 
dr waż drwi Confłua Rbl. -óeieciisk x o 
rodach odowałem ex /. okaz zbliżony do „saha asa? 2 
„hora Or F. ab. Unimacułata . Złowiona 
wużzowjye 


Spam. Km Et E XLVI. oma > a > . a z e > w s 


18 DR STANISŁAW KLEMENSIEWICZ 


*137. C(. Or F. ab. Obscura Spul. W Krakowie ex 1. przę 
końcu 2 rzadka. 

C. Or F. ab Fasciata Teich. Aberaeya ostro _znaczona. 
Kilka okazów z. w okolicy Rzeszowa, Lwowa i Brodów 
w maj i czerw 
*139. zeów Flavicornis L. ab. Scotica Tutt. Dwa Karósi 
ciemne egzemplarze wyhodowałem w marcu ex /. w Nowym Sączu 
i we Lwowie 
*140. P. Flavicornis L. ab. Confluens m. „Ałae anteriores ma- 
culis ambabus magnis confiuentibus*. Obie plamy są u tej aberacy 
e: oraz z sobą mniej lub więcej (czasem zupełnie) zlane. — 
okazów zebrałem w marcu i kwietniu w okolicy Lwowa. 

141 P. Flavicornis L. ab. U tego gatunku jest plama nerk 
= najczęściej znacznie mniejsza od okrągłej, a nawet czasem 
eg jej zupełnie. We Lwowie strąciłem z brzozy na początku kwi 
tnia egzemplarz pozbawiony obu plam. 


Arctiidae. 
A. Arctiinae. 


«142, AA Lubricipeda Esp. (Lutea Hufn.) ab. Unicolor. 
 Homb. W Brodach i we Lwowie ex /. przy końcu maja. 
|. 1143 S. Lubricipeda Esp. ab. Fasciata Tugwell. Piękny okaz 
p 1odowałem dn. 3l-go marca we Lwowie; bardzo wiągę” 
*144. Phragmatobia Fuliginosa L. ab. Fervida Stgr. W 


Parasemia Planiaginis L. v. (et ab.) g! Bicolor. it 
R Mal a szy 


ntaginis z 
Shaw jeg zaś s do lo właściwej s ia 


normalne. Samce pt 


O GATUNKACH MOTYLI 19 


okaz tej niezwyczajnej aberacyi wyhodowałem ex /. w Nowym 
czu 
*151. Coscinia Striata L. ab. Intermedia Spul. W Janowie koło 
Lwowa w połowie lipca. 


B. Lithosiinae. 


152. Endrosa Irrorella Cl. ab. W okolicy Brodów złowiłem 
owie sierpnia samea, którego skrzydła przednie są węższe 


niż zwyczajnie, o brzegu bocznym skośniejszym, wierzchołku ostrzej- 


SZ 
jedną kropkę przy wierzchołku, szereg środkowy do krańca bar- 
dzo zbliżony. 

153. Lithosia Lutarella L. ab. Skrzydła przednie są w połowie 
zewnętrznej wzdłuż komórki środkowej aż po kraniee szaro za- 
ciemnione, silniej i szerzej ku krańcowi. W zrębach borów sosno- 
wych koło Brodów w połowie sierpnia. 


Zygaenidae. 


| *154. Zygaena Purpuralis Briinn. trans. ad ab. Grossmannż Riihl. 
.... W Brodach znalazłem dn. 19-go lipea samca, u którego skrzydła 
tylne są częściowo żółte. 
: *150. Z. Scabiosae Schev. ab. Divisa Stęr. W okolicy Lowa 
dwa samce na począ po = 
*156. Z. Achilleae Esp. ab. Conftuens Dziurz. W Janowie i i Bro- 
dach jad „drugiej połowie lipea dwa okazy > 
a 1. Z. Cynarae Esp. ab. Canfuens Burg. Jeden da w Bro- 
| dach — sierpnia. 
3 *158. Z. Lonicerae Schev. ab. Privata Burg. Z Brodów posia- 
_ dam okaz 4, złowiony przy końeu lipca, u kac plama 3a jest - 
' prawie całkiem zanikła. | > 
159. Z. Lonicerae Schev. ab. W Brodach w ylągł się w - domu 
| ee 1. na początku lipca okaz, u którego „adEk plamy są zna- 
ez ne, plamy przy nasadzie ze sobą e, plama 


) wielka, se reowata, swem zwężeniem niemal dosięgająca 


OZ mpg L. ab. Sandeciensis m „Maculis | 

«. OQdznac: mo m ze sobą plamami 5i 6-tą. — Je- 
j jeszcze aberacyi znalazłem py końcu 
a (w dja ty 


20 DR STANISŁAW KLEMENSIEWICZ 


Athamanthae Esp., u „której plama 4 i 5-ta są białe, tylko w środk 

słabo czerwono naprószone; czerwona barwa skrzydeł tylnych jes 
na żyłee poprzecznej rozjaśniona. — Jeden okaz wyhodow 
w Brodach 23-go lipca. 


Cochlidiidae. 


. *163. Cochlłidion Limacodes Hufn. ab. Q£ Bufo F. Aberae 
| nierzadka; znalazłem ją w o olicy Nowego Sącza = Aa sjęSj lipca 
(1 hodowałem ez ł. we Lwowie i w Brodach w czerwcu. 


+ e ZE mie: 


i 164. Psychidea 
> samiec! w Brodach na KENA czerwca. 


| Hepialidae. 
% łus Sylvina L. ab. Gatunek zmienny. Na uwagę za- 
Ś, > — e de og pr świetle lam Rytrze na po tku 


ką 
pień zpw o skrzydłach osdaiat h poraz brunatnych, na 
|... rych białe znamię haczyko wate, mieszczące się w u skrzyd 
jest zapomacą łu msn linii i białej połączone z kocem przy 
! Am] rysy sko śnej. 


> > 


Zapiski grzyboznawcze z okolicy Zaleszczyk 
+ podał 
Antoni Wróblewski. 


Ą SOP OŁĄT SE dz 


Spis niniejszy jest trzeci z rzędu i wyczerpuje moje zbior: 
grzybów pasorzytnych z Źaleszczyk i okoliey. Dwa poprzednie opra- 
eowałem wspólnie z Drem Kazimierzem Rouppertem!); obe- 
eny pochodzi z pracowni botaniecznej przy „Musćum dHistoire na- 
turelle* w Paryżu, w której oznaczyłem większą część materyału, 
korzystając z rad i wskazówek p- Hariota, asystenta działu skry- 
topłeiowych. 

W gor w . 1911 r 


Mir mycetes. 
em Peronosporineae. 


Cystopus candidus (Pers. rs.) Lóv. na l.  Siegptriam o/ficinale, 
PES Z. S.'22 VI. 1910. 2 
C. spinulosus De By. na 1.  irsium arvense, ogród Kr. Z. s. a 
zd C.. ŚBL. De By. na l. Amaranthus 


n, ogród. Kr. z. 
10 VI 10. | sa 
Bremia Laciucae Regel na l. Sonchus oleraceus. ogród kr A s. i 
9 VI 10; na L. Frag plagi gody BNAIO 
ż Rossm. M RB "umaria kuny 


A. Wróblew A Mi, Zapiski ZA AE a PARA : 


Roupperti 

, Lwów. tom XXXV, 1910 (str. 260—. —2 ać , 
K. Roupport i- AL a. sd SZ: yk. woda 
| Fiz. Ak. Um. w Krakowie, tom 45. | 


22 A. WRÓBLEWSKI 


6. P. Arenariae De By. na 1. Melandryum album, Stefanówka, 

w parku 21 VI 10. 

P. grisea (Ung.) De By. na |. Veronica Beccabunga, Zaleszezyki, 
1 


w wąwozie za koszarami 32 


—] 


GO 
U 
% 
BEŻ 
kc 
Ś 
= 
[ę>) 
c 
a 
= 
". 
I) 
s 
5 
oe) 


. Okenopodum polyspermum b. 
rzadko, w ogrodzie Kr. Z 5.32 VI 10. 
p. Hyoscyami Thim. na 1. oŚank niger, ogród Kr. Z. S. 
VI 10. | 


© 


Basidiomycetes. 
Ustilagineae. 


10. Ustiłago Tritici (Pers.) Jensen w słupkach Triticum satioum, 
Uhryńkowce, Zaleszczyki, w całej okoliey pospolicie 12 VI 10. 
11. U. nuda (Jensen) Kellerm. et Świngle w słupkach Hordeum 
distichum, Zaleszezyki 14 VI 10. 
AW2072 aydis Tul. w pylnikach Zea Mays, Zaleszczyki i w oko- 
Beż pospolicie 24 10. 
13. Anthracoidea Caricis Brefeld w słupkach Carex sp. Stefanówka, 
w parku 19 VI 10. 


Uredinales. 


> 14. Uromyces „a. (DC.) Fuck w. sp. na l. Allium Schoeno- 
/./_ prasum, ogród Kr. Z. S. Niszezy kultury sery ają ŻY 23 > 10. ; 

15 U. eń pac Lasch aec. na l. Silene nutans, Łuka, w le 
5 


10 
16. U. Euphorbiae-Astragali Jordi u. sp. na 1. Astragalus glycyphył- 
los, Łuka, w lesie 5 VI 10. 
RU U. Trifoł = u. sp. na |. Trifolium pratense, ogród Kr. 
13 
8. U. Ewa ord SE ń. kj na l. Trifolium repens, Stefa- 
5 nów. ark 
8 U Kabae (E rs.) aka = na l. Drake: nij. Łuka, w le- 
5 NGO VE 10; u. sp. na L Vicia  safiva, Stefanówka, w par 
39. VI ać 
a ! 


wm 


ZAPISKI GRZYBOZNAWCZE Z OKOLICY ZALESZCZYK 23 


Uhryńkowee, na zamulonem jeziorku: „Olenyne bołoto* 
12 VI 10. 
24 P, Epilobii-tetragoni (DO.) Winter aec. na Kpilobium sp. Za- 
leszczyki, w wąwozie za koszarami, i Uhryńkowce: „Olenyne 
yL 30. 


25. P. Petroselini (DC.) Lindm. u. sp. na l. dethusa Cynapium, 
Zaleszezyki, ogród Kr. Z. 5. 13 VI 10. 
26. P. asarina Kunze t. spnal. Asarum ew; opaeum, Uhryńkowce, 
w lesie rzadko 12 10 IV. 
21. P. punctata Link * 1) aec. na Galium sp. Zaleszczyki, w wą- 
wozie za koszarami 2 V 10 
28. P. Acetosae (Sehum.) Koern.* u. sp. na Rumex Acetosella, Łuka 
nad Daiestrem 5 VI 10. 
29. P. Absinthii DC. u. sp. na Artemisia Absinthium. Zaleszczyki, 
ogród Kr. Z. S. 13 VI 1 wę 
30. P. Helianthi (Sehw.) u. sp. na Helianthus annuus, Zaleszezyki, 
pospolita w eałej 4 depih, 23 VII 10. 
31. P. Cirsii lanceolati Schroet. u. sp. na Cirsium lanceolatum, Za- 
leszczyki, wąwóz za koszarami 19 VI 10. 

. P. Phlomidis Thiim. aec. na l. Phlomis tuberosa, Śtefsnówka, 
w parku 15 V 10, ax Zaleszezyki nad Dniestrem, w stronie 
Peczarnej 19 V. 

38. P. nigrescens Kirch. aec. na Salvia verticillata, Łuka, w lesie 

Y A0: 


R 


34. P. Phragmitis (Schum.) Kórn. aec. na Rumezx Hydrolapathum. 
Uhryńkowce, przy stawkach: „Ołenyne bołotoś 12 VI 10; 
u. it. sp. na Phragmites communis na zamulonem jeziorku: 
„Ołenyne bołoto* 12 VI 10. 

35. P. Caricis Aoc Reb. u. sp. na Carex sp. w lesie i na 
Carex paludosa zamulonem ear. „Ołenyne bołoto* 
(Ubryńkowee) 12 VI 10. 

36. P. Phlei-pratensis Eriks. et Hen. u. sp. na Phleum pratense SAB a 
Zaleszezyki, ogród Kr. Z. S. 18 NI 1910. e a 


 Kriszezatek, zbocze Dniestru nad cerkiewką 26 VI 10; na - 
Triticum sativcum u. sp. Zaleszezyki, b. Dk. 12 WI 
ordeum distichum sb 


sb: ogród Kr. Z. 8. 13 VI 1910. 
| Z bromina Eriks. * aec. na kz kika » le- > 
|. sie 5 VI 10; na Symphytum of avpoeoy ma 
dwie ię gó p AE i m 


rko: „Olen' 
m, Żale ać Z. S.1 13 VI 10. 


2" 3 Gułoski wiej tiąky Gwocódikia, sgaczoo ponad po zanie, 2- i 
adj określone oi Dra B. mae ż 


24 A. WRÓBLEWSKI 


40. P. glumarum Furiks.* u. . na Secale cereale, Zaleszczyki, 
w ogrodzie Kr. Z. S. 13 VI 10. 
41. P. poarum Niels. w. sp. na Poa fertilis, Stefanówka, w parku 
nad wodą 19 VI 10. 
42. Phragmidium Fragariastri Schroet. caeoma na Potentilla alba, 
Uhryńkowce, w lesie, rzadko 12 VI 1910. 
13. H KA ojwoen Winter u. sp. na Potentilla argentea, Zaleszczyki, 
óz za koszarami 24 VII 10; t. sp. na Potentilla inclinata, 
Koiaczack: zbocze Dniestru koło cerkiewki 24 VI 10. 
44. A e Evonymi- Caprearum Kleb. Sprmg.* na l. Evony- 
verrucosa, Zwieniac nad Dniestrem koło mostu 16 V 10. 
45. I. Bibesti.oimindlis: Kleb. Sprmg.* na Ribes nigrum, Zale-- 
szczyki, ogród Kr. Z. „Ń 20 V 10; u. s na Salix viminalis, 
__ Zaleszczyki, ogród Kr. Z. S. 19 VII 1 
46. M. Albi-fragilis Kleb. w. sp. na Salix praga Zaliazeżyki, koło 
| toru kolejowego za dworcem 24 VII | 
47. M. M m, epa Wagn. w. sp. na Rośekie tremula, Zaleszczyki, 
AR ska 55 WŁ:10. 5 
48. Co obkoszarńine Campanulae- Trachelii Kleb. u. sp. na. Campanula i 
R2' Trachelium, Zaleszczyki, ogród Kr. Z. S. 14 VI 10. 
'49. (. Senecionis Fr. u. Śó na Senecio vulgaris, Zaleszczyki, ogród 
Kr ZG. Z2YLI 
bO. Gymnosporangium kajeWeO0 Sprmg.* na l. Pirus commu- 
> nis, Pięesętnć c ogród Kr. Z S. 30 VIi 24 VII I 1910 


1. Mierostroma Joga rom km na l. Sugln PA Za- 
-._ leszezyki, ogród Kr. Z. S. 9 * 


+ Ascomycetca „A 


-B2. Taphrina: Ulmi Fue "- liściach Ulmus. samupsti, 
oma wę wód: za kotami 22 M 10.5 


ZAPISKI GRZYBOZNAWCZE Z OKOLICY ZALESZCZYK 25 


jagodach Ribes Grossularia, szczepione na Ribes aureum, Za- 
leszczyki, w ogrodzie majora Turnaua 24 VII 10 
56. Erysiphe ak iacniwh DO. f. oid. na Thymus Serpyłlum, Łuka, 
przy torze kolejowym 5 VI 10; na Cynoglossum oficinale, Uhryń- 
owce, na zamulonem jeziorku: „Ołenyne bołoto* 12 VI 10; 
na Laciucu Scariola i Papaver Rhoeas, Zaleszczyki, ogród Kr. 
Z. = 30 VI 10; ori na Lappa communis, Zaleszezyki, 
ogród Kr. Z. S$. 15 VII 10. 
£. Połygoni DO. f. oid. na T rifolium pratense i Tr. ense, 
Łuka, przy torze kolejowym 5 VI 10, na Geum boi, 
Stefanówka, w parku 19 VI 10; otocznie na Polygonum avi- 
culare 15 VI 10 i na Melilotus officinalis 24 VII 10, Zale- 
szezyki, Kr. Z. 8 
58. KŁ. Gałeopsidis West. ta oid. na Marrubium vulgare, Zaleszczyki, 
ogród Kr. Z. 8. 13 VI 10. 
59. E. graminis Lóv. f. oid. na Hordeum distichum i Secale cereale, 
Zaleszczyki, ogród Kr. Z. 8. 18 VI 10. 
60. = fest Alni var. divaricata Walir. /. oid. na Rie ; 
s, Stefanówka, w parku 19 VI 10. 
61. M1. pów onymi Sace. otocznie na Hb vonymus europaea, Stefanówka, 
w parku 19 VI 10. 
62. M. Astragali mód otoeznie na Astragałus głycyphyllos, Kaka, 
i w łesie 2 VIE'1 
63. Oidium śkiodioiae (non Thiimen) - 1 Quercus sessilijlora, 
» Łuka, przy: torze kolejowym 5 VI 1 
ZE Polystigma rubrum Tul. f. conid. na u Prunus domestic, Za- 
leszezyki, ogród Kr. Z. S. 24 VII 10. a z 
65. Nectria cinnabarina 'Tode f. conid. na gał. Ażeciiua Hippoca- 
> | stanum „ Zaleszezyki, ogród Kr. Z. S. 7 II 10. 
66. Claviceps purpured Tul. Apele” w wyso Secałe cel redle, 
| Przakuka, rzadko % VI 1 


tw 
—] 


oe mportecti 


8. Płyt leona Sace. na 11 Helleboru purpurascens, Łuka, | 
Ą P. gowa |... e. na <a yć aałszowi w zbocze > 


Dniestru stra koło szowydzjiia 26 VI 10. 


26 A. WRÓBLEWSKI 


71. P.Chenopodii > Ry Chenopodium Bonus Henricus, Zaleszczyki 
ogród Kr. Z. 5 10. 
; 72. P. Betae = na zw vulgaris, Zaleszezyki, ogród Kr. Z. 8.. 
va. 1 


JRE Tiicieok Pass. na l. Quercus pedunodata (nowy żywiciel!), | 
Zaleszczyki, wąwóz za koszarami 25 V 0 i 


76. oria Stellariae Rab. et Diem: na działkach Stellaria me- 
©.  dła, Zaleszezyki, og zak 6. 29 I 
"1. S. Astragali Desm. na 1. Asti 'agalus odeyykytlić. Łuka, w lesie 


i; BVB" 10. 
10 8 Grossulariae West. na Ribes Grossularia, PARÓA ogród 
Kr. Z. 8. 15 VII 10; szkody wyrządza nieznaczn 
79. S. cornicola Desm. na Cornus sanguinea, Uhry ikosea, w lesie 
12 VI 10. : 
80. S$. spy s» sg Hariot na liśeieniach Rubia sp., Zaleszczyki, 
ogród Kr 
81. S. "oso SS= na Solidago Virgawrea, Kriszezatek, pr 
h ac od Dniestru ku cerkiewce w górę 26 VI 10. 


| 82. S. socia Pass. na Leucanthemum marimum DC. Zaleszczyki, 
„i ód Kr. Z s 1 III 10. 
88. S. Vincetori incetorici Auersw. na Vincetoricum officinale, Uhryńkowee 


| > lesie 12 VI 10. 

_ 84 S Convolvuli Desm. na Convoloulus mówęoę Zaleszezyki, « 
spu-d0R 240%, % VH40 ś. 

8. Lycopersici Speg. na Solanum lycopersicum,  Zaleszczyki. 


ogród Kr. Z. 8S., na odmianach pomidorów o skręconych 
s a Poz = _nizkich kas: występuje b. silnie, 
| rzuea się w oczy 24 
6. s rega West. | na l ś jói B bifolia, zakę, w 

kudbow Ubryńkowce, na zamu 

łoto* ag VI 1 : 
na L (xa zw | 


e) 
H= 


3d 


to 
8a 


98. 


0 


10. 


ZAPISKI GRZYBOZNAWCZE Z OKOLICY ZALESZCZYK 27 


Melanconiales. 


Gloeosporium BRibis Mont. et Desm. na l. Ribes rubrum, ogród 
Kr. Z. S. w Zaleszczykach 20 VII 1 

Gł. Populi-albae Desm. na 1. 1. lk; Repużyńce, w za- 
roślach nad Dniestrem 26 V 


,Marssonia Juglandis że na R Juglans regia, ŻA 


ogród Kr. Z 8.9 VI 1 


Hyphomycetes. 


Monilia fructigena Pers. na owocach: Prunus domestica i Pirus 

malus 2B5 IV 10, Armeniaca vulgaris i Cerasus avium 26 IV 10, 

Zaleszezyki, Kr. Z. S$. 

Fusieladium dendriticum Fuck. na l. Pirus małus, Stefanówka 

w parku 19 VI 10. 

Ramularia Urticae u na Urtica dłoica, Zaleszczyki, rów koło 

folwarku 22 VII 1 

R. Lampsanae Skad na l. ZW communis, Repużyńce, 

zarośla nad Dniestrem 26 V 

Cladosporium herbarum Kg" na | opadłych l. Betula alba, Za- 

leszczyki, ogród Kr. Z. S. 10 II 10; na EKuphorbia sp., Kri- 

szezatek, zbocze Dniestru koło cerkiewki 8 V 10, na plewach 

Sesleria Heufleriana 

A Ko Z 5 eres Sace. na Hordeum distichum, Zaleszczyki, 
ód Kr Z S. 13 0. 

Alte ternaria tenuis Nees na dfaśmatłych łod. Laserpitium lati- 

folium, Kriszezatek, koło cerkiewki. na zboczu Dniestru. 


| Sprawozdanie 
z badań geologicznych wzdłuż kolei L_wów-Stojan | 


napisał 


Dr. Jan Rychiicki. 


"Trasa 4 R RAN A wychodzi ze stacyi Podzam- 
do Zniesienia biegnie równolegie z linią kolejową do Po 


wie na Sa ma koła przez pn ylalechóykę 
BE sosie „RE metrów a rg 


SPRWOZDANIE Z BADAŃ GKOLOGICZNYCH 29 


opus eta 3 w dolinę Jaryczowską, przecina teraz zbocze wału 
do głębo «i m. W przekopie pzm mA w górze ga na- 


torfu, a robny lasek. Pod stacyą w Za towie trasa 
"Ap .P M PY , 


nawianą. Prz wierceniu studni w Zapytowie natrafiono na iiauię” 
pujące utwory: do głębokości 23 m glina piaszczysta, do 6 m wię: 
cej ilasta, od 6 m wiercono w glinie sinej. Za Zapytowem przecina 
trasa płytkiemi wcięciami, odslaniającemi tylko loes, zakończenia 
wału doroszowskiego. Przed Rudańcami wznosi się na wał kulikow- 
ski. Głębszych przekopów brak. Na stacyi w Rudańcach przy 
wierceniu studni przebito I m gleby, 25 m gliny żółtej, do 15 m 
wiercono w ile; w tej głębokości natrafiono na opokę, zrazu miękką, 


w miarę wiercenia aż do 25 m coraz zwięźlejszą. Za igre 
przecina trasa grzbiet wału kulikowskiego i w kilkumetrowym 
wkopie odsłania „opokę typu lwowskiego pod pokr e; na- 


głębokości gakóakójnej” na opokę, w tórej wiereono a” > 


Od Żółtaniec aż po Kamionkę Strumiłową trasa biegnie ciągle 
wierzchem i nie ma Ati przekopów. Dwa kilom etry *za Żółtań- 
eami mały przeko odsł łania p 
> y rj Przy moście za Nowym kęs”. rów ma sb y, zało 
a 15 kępa 
ok 


dabać studni je 50-cen istrową p wą gel do 2 Mietrów 
piasek, następnie do 730 m is żółtą, ad) 
Wkop znajduje się dopiero na lewym brzegu Bugu; 
w nim najpierw siną glinę warstwowaną, sa tem białą kesg sir 
_ białą gliną warstwy kredowe. Przekop ten ma u samego przyczółka. 
mostu na Bugu około 2 m głębokości. Warstwy kredowe odsłonięte — 
są w tem miejscu na dość "dużej przestrzeni, na spadzistym, około 
10 m wysokim brzegu. W kredzie tej znajdują się liczne okazy 
itella mucronata Schlth. i ułamki gruboskorupowych. inoce- 
ramów. Przy zakładaniu filaru mostu na Bugu. na łasze rzecznej. 
 przekopano 86-metrowy pokład piasku, gliny i iłu, naprzemian war- 
 stwowanych; pod temi warstwami spotkano kre dę. Za mostem na 
prawym brzegu trasa wcina się około I m i odsłania Lacoei Prze- 
_ kop ten ciągnie. się na A oo z dałes mtrów. Przed 


30 DR. JAN RYCHLICKI 


lasem koło osady Kruki wcina się tor w piaski; na samym kraj 
lasu odsłonięto przy budowie przepustu pod piaskiem siną gumę S do 
głębokości 15 m. Następnie biegnie trasa kolejowa ciągle po 

sypie, a w rowach obok toru aż do Jazieniey Polskiej odsłanyeśii 
są piaski. Na podmokłych łąkach jazienickich ukazuje się w ro-- 
wach siwa glina Następnie leżą znowu piaski silnie przesiąknięte 
limonitem. Na stacyi Sielec- Bieńków przebito przy wierceniu studn 


. 


18 m piasku i po Easesz gi Ag lk WANA: ky 


o tym samym kwa zywa co w AE 
wapówei: 

Od dworca w Sieleu trasa znowu odsłania w rowach obok 

ru piaski aż po łąki koło Budek Nieznanowskich, gdzie przy za- 

> Kada. drenów, jakoteż w pogłębionem do 2 m korycie Bobrówki, 

/..... odsłaniają się siwe warstwowane gliny. Obok stacyi w Woli 

>: łojowskiej założono fabrykę drenów i dachówek; materyał na nie 
biorą z siwych, a właściwie prawie białych glin dywany i 

które kopią między gośeińcem a torem kolejowym. Są to gliny 

> ie. jak te, które stanowią bezpośrednie pokrycie kredy w Ka- 
/.... mionce Strumiłowej. W lesie oęde Wolą Chołojowską a Szajn 

' gami, w rowach obok toru, odsłonięte są znowu piaski, Za Szajno- 

0 PM, wr przechodzi przez łąkę; za rowem osuszającym pod kilku- 

_ mastocentymetrową pokrywą gleby ukazuje się kreda. Od drogi 

ytrowa tor 


powłoką około 50 em gleby, priemieszanej u spodu 
zał kredą (ru one dsłania się lita skała. Kreda PARCIA, się. 
rzestrzeni kilkuse 
różn: 


SPRAWOZDANIE £ BADAŃ GEOLOGICZNYCH 31 


przestrzeni, głęboki na kilka metrów, odsłania pod cienką powłoką 
gleby białą kredę, poczem opuszeza się trasa w dolinę stojanowską. 
Na 80 km w przekopie odsłonięto pod metrową pokrywą gleb 
90 em gliny, następnie do 3 m głębokości piasek, na 88 km tak 
samo, na 84 km sondą stwierdzono w głębokości 3:80 m pod gliną 
kredę. W Stojanowie na dwore u przy kopaniu studni przekopano 
50 em gleby, do 25 m glinę żółtą, do głębokości 75 m glinę, po- 
mieszaną z kredą. od 75 czystą kredę. Wodę obfitą otrzymano 
w 14 m głębokości 
rzy sposobności badań wzdłuż linii SĘ OACYÓ zwiedziłem 
kilka innych odkrywek. W Malechowie przy budowie mostu na 
gościńcu ze Lwowa do Kamionki odnowiono przekop i Bada w 
sine warstwowane gliny z detritusem roślinnym i ślimakami: Pupa 
muscorum L., Helix hispida L. i Succinea oblonga. Przy bieiu pilo- 
w „pod ten most wiercono do głębości 8 metrów ciągle w tej samej 
sinej glinie. Odkrywka pod lasem w Żydatyczach okazuje kilku- 
metrowy pokład loesu. u dołu przechodzący w glinę żółtą, warstwo- 
waną. W Remenowie, na prawo od gościńca, na łące rozpoczęto 
eksploatacyę torfu. We wsi pod dworem, przy młynie odsłonięto 
ilkumetrową pokrywą — i gliny żółtej,  warstwowanej, 
opokę typu lwowskiego; skamielin w niej mimo skrzętnych poszu- 
kiwań nie znalazłem. Ostatnią, ass gn. typowego loesu ' spotkałem 
za mostem w Remenowie, na lewo od drogi, koło krzyża. Następnie 
zwiedziłem „odkrywki koło cegielni za Krzywola lanką koło Kamionki 


skami, A ialialS 2 okay Pisidium amni full. W olkzy 
kach kredowych na Zabużu znalazłem okazu Belemnitelia mucronata 
see Terebratul. i okruchy inoceramów. Z Kamiennej 


ry pochodzą ww kwarcytowego piaskowca batiatyckiego opo- 

-_ wierzchni ybkiaśći korrozyę eoliezną; podobne opisał M. Łom-= 
alek ze Złoczowa. W wydmie piaszezystej na Zabużu znalazły 
_ się również ua bryłki tego samego piaskowca o podobnej po-- 
_ wierzchni. W odkrywce 1 km na Pn. od Romanówki znajduje się: 


$zaciić na spodzie i zieók kasająs 


; _ Ogólne zestawienie. = 
z powyżej przytoczonego sprawozdania wiśni że A: AE 
a Lwów.Stojanów biegnie przez znane ję i poprzednio opisy- 
je ać kieżpe: czne?) 


> BE: akaleki. Atlas geol. Gal. Z. VII s ste; 29. 
M Łomnicki, aa kszzę Gal. DĄ ka 3455 


Lae seb najpierw cienka warstwa SI zaa me = AKU > - 


32 DR. JAN RYCHLICKI 


Najstarszym utworem jest kreda senońska, odsłonięta w 
krywkach naturalnych lub sztucznych i stwierdzona wierceniami. 
(Lwów Podzameze — sztuczna odkrywka, Zniesienie tak samo, stac 
Dublany Laszki — wiercenie, Zydatycze — odkrywka. naturalna, 
Remenów — naturalna i sztuczna, Rudańce — sztuczna, Żółtańce — 
wiercenie, Kamionka Strumiłowa — odkrywki naturalne, stacya 
Sielec-Bieńków — wiercenie, od zostac aż po Suszno — od- 


piszącóę wiekiem A oz a do dwu poziomów, co udało się twier- 

dzić przez znalezienie skowdojia przewodnich: 1-szy poziom starszy. 

(kwadratowa kreda): z Actinocamax quadratus Blv. i Act. quadratus- 
| ho 


” . 


"w zie nie znajdowałem, natomiast bardzo liczne są gą 
, wypokóiośić limonitem. 

Wzniesienie kredy nad poziom morza wzdłuż tej linii kolejo- 
wej przedstawia się, jak następuje. Liwów-Podzamcze około 280: 
u R*m pa! » wale malechowskim na stacyi Dublany-Laszki 

na pół ym stoku wału malechow wskiego koło Zydatycz „o PRA 


u ró utoró 


4 ZONE 2 1. OKNO SOWÓĆ Za MAKSA 
Ę 5) 


SPRAWOZDANIE Z BADAŃ GEOLOGICZNY CH 33 


za Łomnicekim!) dzielę na trzy poziomy: A) glina rumoszowa, 
B) glina uwarstwowana z piaskami, ) glina niewarstwowana z pia- 
skami nawianymi. 

nę rumoszową, białą lub żółtawą, spotykamy przy 
linii kalejówój najpierw nad brzegami Bugu w Kamionce dra. 
miłowej, gdzie tworzy dwametrowy pokład na *kiedśdć; następnie 
na staeyi w Woli Ckhołojowskiej, również w dwumetr rowym „prawie 
pokładzie, dalej koło cegielni przy gościńcu naprzeciw wzniesienia 
'"Terpinie 248, koło cegielni w Hanuninie i za Romanówką prz 
drodze. Powstała ona z przeławiconej kredy i wypełnia zagłębie- 
nia w podłożu kredowem. Rumosze kredowe uważam jedynie za 
zwietrzałą powierzchnię kredy, a nie za osobny utwór dylu- 
wialny, gdyż widziałem wzdłuż linii kolejowej kredę pomieszaną 
z glebą rodzajną koło Chołojowa i Radziechowa, z gliną na Ka- 
miennej Górze, z piaskiem między stacyą w Chołojowie a [o 
Dąbrowa. 

Gliny warstwowane z piaskami zajmują cały za- 
padły obszar nadbużański i wszystkie doliny rzek i potoków, 
przez które przechodzi kolej do Stojanowa. Miąszość glin war- 
stwowanych na badanym obszarze przedstawia się, jak następuje: 
w dolinie potoka Malechówki 8 m (spągu nie osiągnięto), w dolinie 
Remenówki 18 m, w dolinie Młyńca 18 m, w dolinie Kamionki 
8 m, koło stacyi Sielec-Bieńków 7 m, koło Śtojanowa 7 m. 

ina niewarstwowana, nawiana, przechodząca u spodu 

w glinę żółtą, warstwowaną, zajmuje na badanym obszarze 
py i zbocza wałów dyluwialnych i pokrywa je kilkumetro- 
ym A IRR na tick tach (Dublany Laszki, 3 m, 

5 m, wkop na ża 


) M. Łomnieki, Atlas geol. Gai upaść VU. 
— Kom. Bepogr. T. XLVI. Dział II. 


d Rim na zy koło Kaj i koło Pozciyna: w RAP (3 

giem miejscu pokłady torfu dochodzą kilkumetrowej gru bośei 2 

Badania wykonałem latem 1910 roku. Niech mi wolno bę 

na tem miejscu złożyć podziękowanie serce PP. Inżynie 

zajętym R. BERY budowie tej kolei, za łaskawe informacye i ok 
geologi 


Androsace septentrionalis LL. 
var. sessiliflora nov. var. 
Napisał 
A. J. Żmuda. 
(Z tablicą). 


1905 spostrzegłem na Krzemionkach pod Krakowem ro- 
ślinę, która uderzyła mnie swym ciekawym pokrojem; zainteresowa- 
łem się nią tem więcej, żenie mając potrzebnych książek, nie mogłem 
jej wtedy określić. Przez kilka następnych lat miałem sposobność 
roślinę tę obserwować i stwierdzić, że występuje ona w wymienio- 


" nem miejscu z roku na w eoraz większej ilośei osobników. 
W. ostatnich latach, po przejrzeniu odpowiedniej teratory przeko- 
nałem się, że roślina w e formie, w jakiej rośnie na Krzemion- 


kach, nie rj znana. 
i Androsace(s) raj Naradka, ma w pa florze kilku 
- paso rj zwłaszcza w górach; w okolicach pagórkowatych 
rośnie w całej Polsce rozproszono gatunek 4. septentrionalis W 
półnoena, z sekeyi Andraspis Koch, jedna z najpiękniejszych ki . 
__ ślin wiosennych, o drobnych białych kwiateczkach. Pax i Knuth 
w plenerze wie pierwiosnkowatych (1) uważają gatunek ten za dość 
stały, podlegający oagięscde tylko wahnieniom morfologicznym, 
| głównie eo do yezgęeni liści i wysokości rośliny. Dzielą go na 6 © 
_._ admian, z którye ak Goes > zamieszkuje znaczną część 
_ północnej półkuli, ae Amerykę. Nie będę tu podawał opisu 2. 
tunku; znaleźć go można w każdej orze; podam natomiast cech 
Poźniej wej, a eckajneć) Eutopę, dla przeciwstawienia jej 
„'statówczć róż j roślinie. 
Forma typowa osiki północnej (var. typica Knuth) ma _gla- 
Pei j dwa lub więcej, do 30 em wysoki, zakończony © 
baldaszkiem kwiatów, me" na 1-35 em dlugich a 


36 A. J. ŹMUDA 


Korona barwy białej, w gardzieli żółtawa. Kwitnie w maju. Od 
miana ta występuje w naszej forze w dwu postaciach: a) genuin 
Łodyżek kilka, 5—14 em wysokich; szypułki AŻ 1-2 —3'5 cm 
długie. 3—5 razy krótsze od łodygi '), kielich do 1/,—!/, wycięty. 
o działkach zaostrzonych lub tępych. Rośnie na miesaaj. suchych, 
kamienistych. b) gracilis: Łodyżka smukła. zwykle jedna, 8—30 em 
wysoka. Szypułki kwiatowe 09—25 em długie. 8—11 razy krót 
sze od łodygi. Kielich do 1/5 wycięty. o działkach zawsze zaostrzo- 
nych. Rośnie po piaszczystych polach, na glebie naogól wilgo- 
tniejszej. 

Nasza odmiana: sesillifłora nov. var., różni się od formy ty 
powej przedewszystkiem kwiatkami siedzącymi, tworzącymi zbitą 
główkę na wierzeholku łodygi, mniejszą wysokością (najwyżej 
zwykle 2—5 cm wysok.) i wcześniejszą o 2 tygodnie porą Kwrt 
tnienia. W pierwszych dniach maja, kiedy forma typowa dopiero 

wita, nasza odmiana nierzadko już wysypuje nasiona. Niekie 
łodyżka staje się bardzo krótką lub brak jej zupełnie, siedzące 
kwiatki tkwią wtedy bezpośrednio w różyczce liści: /. acaulis. 


rzytów omórkach, zrobiłem szereg skrawków przez 
i liście. ludowi jest u typui u odmiany sessiliflora naogół ta sam 
w szcz W» wne nieznaczne > Stosunek miąszości War- 


niż w tea typowej. W budowie liścia również są różnice : mię- 

kisz palisadowy tworzą w formie typowej dwie (rzadziej 3—95, 

„w odmianie prawie stale eztery warstwy komórek ; w tej ostatni 
/ bywa też blaszka liścia na brzegu lekko zawinięta. Ilość wiąze 
iej więcej Beowzwy pa: —22), w odmianie pr 
mniejsza. i 


K — n emy i odijć miej ; 
sama, "następującego otoczenia ia: Paca a vulgaris, - 
muralis, z Syper sh chum ut 


ANDROSACE SEPTENTRIONALIS L. 37 


tyki Cynoglosum offieinale, Salvia pratensis, Calamintha acinos, 
| s lanuginosus, Kuphorbia płonie Z media, Aspe- 
ir PGA, abiosa ochroleuca, Artemisia campestris, Centaurea 
rhenana, scabiosa, Achillea millefolium, Toruzńcwii officinale, Leonto- 
on hispidus, Crepis sRyak: Hieracium pilosella. Kwitnie w dru- 
giej połowie kwiet 
i Dyagnoza łacińska brzmieć een Flores sessiles vel fere 
sessiles, capitulum congestum in apiee ceaulis formantes; caulis hu- - 
milior, saepe nullus vel subnallus: /. acaulis. Floret medio m. Aprili. 
Roślina na podanem miejseu z powodu blizkośei miasta prawdopo- 
dobnie niedługo się utrzyma ; „posiana przed dwoma laty w alpina- 


sama się rozsiewa; hodowana w zmienionych warunkach: na innej 
glebie, wśród innego otoczenia i nie narażona na silne wiatry, na 


m 
samo zmienionych warunkach w alpinaryum, rośnie obecnie 
>. Tok bóz żadnych zmian. 
£ się poznać przyczyny, które mogły wywołać 
tak znaczne skrócenie a kwiatowych ; p. m 


w prz dzie ak iw hodowli. cwżzdwcża jes £- stala 

W literaturze opisu rośliny naszej nie dłoń Oka 

w kasa siedzących dotychczas nie widziano, natomiast znane „a 

| dawna formy o łodyżee skróconej, prawie żadnej, i i tak: | 

AO dy ssoć „pl A. wzrosnie na str. 19: AG > 
oris radie 


GOSP Z TAT = 
SA BR 


minoribus et sirys i foliis gr minus pozyoicsą deskaóę ete.". > 
tania oi (3) io prócz formy typowej, okaz, u któ | 
zamia. 


jony ya (3) podaje 2 innemi „rzadkościami fory oko- > 
orunia 


ezki liści 
artelli w, oai w r. 1880 > 6 rodzaja A 


st baldaszka, jest Iko jeden kwiatek ; roślina zresztą a 


sg gą La acaulis, o baldaszku wychodzącym wprost 5 


38 | J. A. ŻMUDA 


osace, nie zna literatury, uwzględnia przeważnie tylko formy w 
kia dla naradki północnej nie podaje żadnych odmian. 

Seholze (5) wspomina o podgatunku acaulis Froel., odnale- 
zionym po Froelichu w r. 1883 przez Preussa koło Torunia, któ- 
rego sam pomimo pilnego BT yna nie mógł znaleźć ; zmianę 
w kształcie „rośliny przypisuje odmiennej glebie i i odmiennym "ee 
asy odżywian 

i Knuth (1) wspominają tylko o formie TOWBE 

(4. zad Host) u roślin hodowanych. 
Tyle w literaturze. Podawano więe niejednokrotnie formy bez- 
łodygowe, co u naszej odmiany zdarza się tylko jako rzecz drugo- 
zędna, nie znana jest natomiast odmiana o kwiatach s 
obec tego, że roślina nasza pojawia się od kilku lat stale i w eo- 
raz większej liczbie. a nie można wykazać przyczyn, któreby 
pozę pe tę jej postać za chorobliwą, uważam ją za nową 3 


LITERATURA, 


Fax st Knuth, „Primulacene* w „Regni vegetabilis conspectus*. 
Lipsk, 1903. 
Bl 082 Lode ar: hig okazy pa sap piaty 
'B, Reiehenba 


"+. Frohlich:  Plążon von "Thorn w h Sehriówa ka SA -0ec0n. Ge su 
wage 1883, roczn. 24, I 
Śóżketli: 1 kivista ograła del genere Androsace. Florencya, 1890. 
= nasł JB: > tations-Verhiiltnisse des = men we ehse 


oruń, | 
i rógne flory. 


eh 


wale GUT PRA z 4 EAC O Wu ORNE CJĘ > WOFÓCJ AA 


Że strety roślinności karpackiej, VI. 


Napisał 


RSP RZE 


Hugo Zapałowicz. 


Do Karpat Wschodnich postanowiłem w b.r. wyjechać A] 
niż zazwyczaj. Zamierzałem bowiem przedewszystkiem zebrać dł 
szereg roślin w okazach dojrzałych, które przy opracowaniu zysłóć 
matycznem są zawsze niezbędnie potrzebne; z doświadczenia zresztą 

wiadomo, że w razie wyboru korzystniej jest wogóle zebrać nawet 


przeciąg ezasu podróży — wymaga wiele światła i ciepła, słowem 
trwałej góżódi Ta zaś, ług wieloletnich doświadczeń, ustala 
się w Karpatach Wschodnich dopiero koło 10-go sierpnia. 

Lipiec był tego roku w środkowej Europie wyjątkowo upalny. 
Wyjechałem ze Lwowa już 2-go sierpnia w przekonaniu, że po- © 
wszechne upały przyspieszyły i w Karpatach Wschodnich rozwój 
flory. Tymczasem górska roślinność nie wykazy wała śladu takiego 
przyspieszenia, jakby w Karpatach upałów wcale nie było. Nieba- 
wem też dowiedziałem się, że przez lipiec panowały 
ste deszcze; raz tylko, eoś przez niecały tydzień, ś ( 0 

|. "Także przez cały czas moich wycieczek więcej było w tym ży a: 
dni z deszczem niż Podnyez na kilka zawodów zapowiadała m. 
ć zart! da. ty | dwóch dniach, nieraz już nazajutrz 
zjawiały "się. choć nie na długo, mzły i rj ae) (grady) lub sMęsrą 
Amie burze. Tak więc nawet druga połowa I dktkch się właśni 
w tym roku ki żztg kx kraj na alone j Wachodnie, mniej pogo- 
= po części wprost słotn 
(Ganea szpice w ' Worochcie, Kiać wzdłuż Prutu „wy 


40 HUGO ZAPAŁOWICZ 


szedłem pod Howerlę. Skutkiem mgły i zrywających się co chwilę 
deszczów nie mogłem zwiedzić górnych skał pod szezytem 
werli. Poszukiwania w tej części Czarnej Hory kończyłem w niż- 
szej strefie na dopływach Cisy Białej. 
rugim eelem mej podróży był Cibles (Ciblesiu) 1842 m, 

położony na dopływach Izy, zaszyty w głębi gęstych pasm śródńicć 
wysokieh gór i skutkiem tego malo dostę ępny. Poświęciłem jemu 
samemu 3 dni poszukiwań. "Zbudowany z andezytu, przedstawia 
grzbiet wydłużony o trzech mniejszych czubach, zajmując wśród 
rzeszy niższych gór stanowisko wybitnie izolowane. Na mapie nosi 
wschodni czub 1840 m nazwę Branu, środkowy 1842 m Ciblesiu, 
zaś zachodni najbardziej skalisty 1831 m Dars. Ten ostatni nazy- 
wają miejscowi Rumuni „Tomnatieu*. Nazwa* „Dars* a szczególnie 
„Tomnaticu* jest bez wątpienia nowszą, uszczuplającą nazwę pier-- 
wotną | | iejscu dzi 


spostrzegaj ąc nawet niekie J: że pierwotna nazwa została przór 
mP nową zupełnie na drugie miejsce zepchnięta. (Zobaczymy coś po- 
A dobnego poniżej, zdążywszy do szezytu Pietrosul w Górach Kele- 
,.... meńskieh. Z dawniej kospanyc a Ę gór „Pe ocem np. Bardo na pra- 
wym brzegu Riu Vaseru, który na mapie otrzymał nazwę „Petro- 
sul* i t. d.). Północne rozległe Roki UBiesa ża zajmują lasy bukowe; 
dopiero wysoko w górze zjawia się świerk masowo, tworząc górny 
graniczny rąbek lesistego płaszeza. Flora łąk podnóża i lusów jest 
- bogata, krainy kosodrzewu średnio urozmaicona. Rodzaj Hieracium 
/ odznacza się największą. choć $ względną obfitością gatunków i form, 
żyjących na łąkach podnóża, leśnych polanach i w krainie koso- 
drzewu w pobliżu skał szczególnie pod zachodnim czubem. 
Z kolei zwiedzałem w Alpach Rodneńskich dolinę Repede, 
kotlinę. Bueuiesceu, Rebri, Vrf. R kózołnj, Vrf. i opole, Vrt. Ne- 
> wos i Vrf. ąda: rat dajeń ś ęciłem potem szczytowi 


ę u Bóatocacaha? 2. 
8 śhiej więcej p ówiką Ar pac 
Między temi żebrami ciągną się naprzemian: 
nku strome bujne ; wązkie polany, które są 
nie sięga po 1700 m, miejscami do 1800 m, pe 
ksią po czub 1994 m a nie wykazuje | 
zył ij ól cię Pk s 


ZE STREFY ROŚLINNOŚCI KARPACKIEJ 4L 


dB tica. Domyślam się, że pierwsza pidrwę się tylko lokalnie, podob- 
ś nie jak Ś. alpina na Czarnej Horze 1785 m i $. discołor na Czar- 
Ś nym Dile 1450 m, a nadto, jak ta na Czarnym Dile, |" 
: w niższem położeniu: może na dalszym południowym stoku Coron- 

gisu, na znacznie niżej położonych skałach wapiennych koło obni- 

żonej w tem miejseu granicy lasów — dokąd już jednak mych 
Ę ukiwań nie rozciągałem. W każdym razie jest to roślina skał, 
R Zaś Cineraria carpatica. pochodny gatunek od C. sibirica, jest wi- 
5 docznie. jak i ta ostatnia, rośliną bagienną i musi rosnąć gdzieś na 
: niższem stanowisku; nie należy zresztą do właściwej flory Co- 
rongis 


Dnia 18 go sierpnia, po słotnem przedpołudniu, podążyłem na 
Ineu. Popołudniu wśród gęstej m ngły i gwałtownego wichru piąłem 
się północno zachodnią granią w stronę szczytu. Z lewej „strony 
ziała bezpośrednio głęboka przepaść, z prawej roztaczał się stok 
stromy, lecz prawie całkiem gładki i trawiasty. Trudno o większy 
pF kontrast nad ten, jaki pezeliątawiają obie połowy tak gu tego smu- 

,_ kłego szezytu Ineu, gdyż ten wogóle w eałej swej . zachod- 
i: niej części jest gładki i trawiasty, z przeciwnej "= urwisto 
/... skalisty. Największą urwistością skalnych ścian odznacza się wła- 
śnie półn. ósizgięa kocioł, do którego AE zejścia. Wżera się 
> łęboko, samo seree szczytu i żywi Źródła potoka Ineului. 
| ochodae z ea wzdłuż Ineului, łatwo można się dostać do ko- 
tła. Inaczej jest, gdy się szuka zejścia z długiej grani. Znaląziem 
je wysoko w górze, o jakie 80—100 metrów niżej wierzchołka 
szczytu, w postaci przełęczkowatej szezerby. Gdy wiatr na dwa 

zawody rozwiał na chwilę morze mgły, widziałem szczyt. któr 
jak wieża kościelna wznosił się nade mną. Zaraz na wstępie. o 
kotła witała mię bogata i typowo alpejska flora: Salic reticulata, 
S. rełusa, S. herbacea, Oryria digyna, ow acaulis i t. d, nadto 
piękna i zarazem nowa roślina Papaver Sti Stephani o kwia- 
tach koloru jasno złotego, poeyęowiaaj poi sata ię papieską. 
Po zwiedzeniu kilku miejscowości w dolinie Bystrzycy Złotej 
na przestrzeni od Kirlibaby po Dorna Watrę, botanizowałem wcze- 
snym rankiem 23-go sierpnia na moczarach w Pojana Stampi, po- ka 

- eżem: podążyłem do siedmiogrodzkiej i zarazem najwyższej części 

"Gór Kelemeńskich. Przeszukałem górny bieg rzeki Dorny. dolinę 

woezną nad p. p/orowa, ao Maiereselu 1886 m i potężny grzbiet 
2102 K składa tu wszędzie andezyt, któremu już 
pray posada poświęciłem kilka uwag. Jest on na-- 


| |... pop elato, gs gdy andezyt Trojagi, łatwiej 
"i | bardziej rdzawo wietrzejący, czak gemej Re s 
mniejsze I tylko naziomne "e 


Piech tworzy często ' wielkie , sterczące: > 


. = tęsód bujna i i bogata, jak wogóle w Karpatach Wschodnich. 


42 HUGO ŻAPAŁOWICZ 


Największe wzniesienie Gór Kelemeńskich przypada na wy- 
mieniony Pietrosul 2102 m. (Jest to nazwa identyczna z Pietrosu, 
gdyż w rumuńskiem dodanie końcowego „l* oznacza tylko rodzaj-- 
nik; zaleca się jednak pierwsza forma, dla odróżnienia od Pietrosu 
Alp Rodneńskich). Wydłużony grzbiet jego wybiega w odstępach 
w podrzędne nizkie ezuby. Najdalszy południowy czub nosi na ma- 
pie nazwę Negoiul — która musi być chyba późniejszą 1) Przede- 
wszystkiem Negoi, szezyt w Alpach F ogaraskieh, sięgający 2536 m, 
jest nazwą nie powtarzającą się w geografii Sie miogrodu i Mar- 
maroszy, jak to się dzieje z nazwą Pietrosu (Pietrosul. Petrosul, 
ietrys, Pietrosz i t. d.). Specyalnie też co do 


datkowych nazw. lub z zupełna zmiana pierwotnych (np. Bardo na 
„Petrosu ul*), da się łatwo wyjaśnić, rozważając następujące okoli- 
czności. Uderza mianowicie to nasamprzód, że dodatkowe nazwy 
lub zupełne. zmiany spostrzega się tylko na szezytach zaszytych 
w głębi gór: niewidzialnych ze stałych większych siedzib ludzkich, 
potr nie » dominujących nad żadną osadą (Bardo, Cibles, Pietro- 


rz ierżawy, przyczem jedną lub drugą obejmują nieraz? 
gospodarze zamieszkujący zupełnie inne strony niż poprzedni, staje 
się zrozumiałem, że powstają nazwy dodatkowe lub że się nawet 
 tradycya pierwotnej nazwy zatraca. Na wielką skalę spostrzega się 
to w półn. wschodniej Marmaroszy i na granicy Pokucia, gdzie 
- wśród ludności rasińskiej Rumuni z odległych stron wydzierża- 
wiają coraz liczniejsze polan ny. 
"__ Roślinność leśna, łąk i Jypoeoja w tej części Gór Kelemeń- 


Postać rzeczy zmienia się *jedwsk powyżej granicy lasów: flora 

staje się uderzająco jędnostajna. jeszcze bardziej niż w niższej, 

 bukowińskiej części (zob. sprawozdanie z przeszłego roku). Rozle- 

ważnie gł reselu, ; ni słowa moeno spasiony, 

| ada aji pokładana w sad 
zo A Ś 


xk: 


ZE STREFY ROŚLINNOŚCI KARPACKIEJ 43 


Veronica Baumgartenii, Veratrum Lobelianum, Ranunculus crenatus 


v 
okazach, Alnus viridis często, Sawifraga stellaris. Chrysosplenium 
alpinum (opposittfjolium), Pulsatilla alpina, kestuca pieta, Grańkalim 
supinum, Campanula alpina, Soldanella, z. dn on i nieliczne 
inne rośliny, a od 2000 m po czub najwyższy: Rhodiola, Sazi- 
| fraga atzoon, Cerastium lanatum, Aronicum *Ćlusii 1 Senecio carnioli- 
| cus, ten w znamiennej obfitości. Spostrzegamy więc, że szata Pie- 
,.._ trosula jest skromna, lecz przytem ku szezytowi utkana z elemen- 
i tów wybitnie górnoalpejskich. Uderza brak alpejskich wierzb, go- 
ździków i t. d.. nadto skąpe zastępstwo łomikamieni, jastrzębeów 
i innych rodzajów. 

Zwiedziłem p tego północne stoki Mt Gruii (1882 m) 
i polanę Stina Gruiulu 

Jednostajność Pies na rozległych stokach tych gór w krainie 
kosodrzewu, nie może być złożona n na karb spasania, gdyż bogata 
flora Trojagi bywa jeszcze śe wypasana; przyczyny szukać 


należy wyłącznie w odmiennych właściwościach tutejszego ande- 
zytu — jak na to już w póbłańiażcw sprawozdaniu uwagę zwró- 
ciłem. 


W końcu, przed połową września, podjąłem jeszcze wycie- 
ezkę na Babią Górę. celem zebrania niektórych „gatunków w sta- 
nie dojrzałym. 

„Cały zbiór roślin oddałem - Akademii Umiejętności (uzo 

kj lo 


) z, ko Crucije 
obecnie opracowuję dla Przeglądu (Conspectus fl. Galie.). Poni- 
żej wyliczam pwwyiać age rośliny i bwin jako atiakó Bochie 


urus nasi Ski Koło <Kirlibóby <w prdmokiych | 

rowach brzydrożnych miejscami obficie, 930 m. 
> m. or. giganteum (Cote. II p. 221) | Powyżej | Kielibaby przy. 
| Ftb", na BRO wilgotnem koło e. 935 m ma 


b  aięgkam raud. Gozo od a. aióhón 1800 m 
. „ad L. Ww am Rodneńskich: Vrf f Repsie 1900 m. 


i All. wię see od dolu zachodu, na. polanie a 


44 HUGO ZAPAŁOWICZ 


105. P. laxa Haenke. p 

b) conferta Parlat. (Consp. III p. 227). Ineu w półn. zacho- 
dnim wozy koło 2200 m. 

68. P. Chaixi Vill. 

aj. purpurascens Hauskn. Corongisu od zachodu na polanie 

kob 1850 m. 

196. Festuca picta Kit. Cibles, koło skał zachodniego czubu: 

1660—1100 m; w Górach Kelemeńskich: Pietrosul 1900 m ob-- 

fiele. 


: 199. F. Porcii Hackel. Coringisu od zachodu na polanie 
1850 m. £ 
204. . gigantea Vill. Cibles z „> strony w bukowych la 
sach ezęsto. jeszcze i powyżej 1000 r 
206. F. varia Haenke. 
b) flavescens Gaud. 
for. POR (Consp. III p. 231). Corongisu od a 
chodu 1800 m 
Post num. 207. inseratur: 
208. F. Hackeliana m. (Consp. II p. 231). Corongisu od póła.. 
pana na akadach 1900 m ; 
. carpatica Dietr. Corongisu od zachodu na polanie. 
1850 1 m. 
| 211. Bromus Benekeni Syme. 
|. for. abbreviatus (Consp. LII p. 232) Cibles z półn. strony w 
sach bukowych koło 1100—1200 m 
. .. 220. B. hordeaceus L. W Alpach Rodneńskich: przy drodze 
leśnej nad p Pusiypeca koło 1150 m. 


„o zam ż ad var. dr = vergens: Gilex z półn. stronv wi 
>. sach bukowych na: Picioru Mestiacunului HO IE m bardz 


ZE STREFY ROŚLINNOŚCI KARPACKIEJ 45 


625. Salix Lapponum L. 
E b) carpatica m. Wierzbę tę odkryłem przed laty na dwóch 
; moczarach Czarnej Hory: w kotlinie Zaroślaka na górnem dnie 
,... 1625 m i w kotlinie Dzembronii na moczarze zwanym Cybulnik 
Ę 1645 m (Rośl. Szata str. 308). Rosła na obu miejscach w nielicz- 
| nych pcie zebrałem tylko parę okazów, węg s a resztę. 
(W b. r. poszukiwałem jej pilnie na górnem dnie Żaroślaka, lecz» 
jej już nigdzie nie spostrzegłem; była wprawdzie niepogoda, lecz 
sądzę, że jej nie przeoczyłem. W tem miejsen przeto widocznie 
wyginęła, albo sama, albo skutkiem doszczętnego wyrwania 
órego z fłorystów. Ponieważ oka azy tego w Karpatach Wschodnich 
j bardzo rzadkiego reliktu, znalezionego dotąd tylko na Czarnej Ho- 
; rze, mają znaczenie historvczneg: go dokumentu. przeto pozostały mi 
z dawnych lat okaz z Cybulnika oddaję do zbiorów Akademii. ży- 
wiąc przekonanie, że jak największa koncentracva, szczególnie 
w tym przypadku, gdzie się garaz” o przyszły muzealny ziel- 
nik krajowej flory, jest wprost nakaza 
646. $. dacie ica Pore. (Consp. II p ). 
zby r. valida (Consp. III p. 237). Owad od ssaęczyił ma 


660. > Jacquiniana Wild. 
var. corongisuana m. (Consp. III p. 23%). Corongisu oż PY 
i półn. żabhódu tu i owdzie 1900 — 1950 m. Znalazłem w b. r. n 
okazy i uzupełniłem opis tej YE > 
66 retusa L. Ineu, kocioł półn. sochodić 2200 m Sbócia.. 
| a brevipós m. Pusdreloru, w kotlinie wschodniej koło 2000 m. 
3. $. herbacea L. Ineu, koeioł . zaokodai 2200 m. 


664. 8. reticulata L. a 

var. galatiensis m. (Consp. II p. 311). > 

for. pumila jeże > P- 238). Ineu, kocioł ka zachodni > 
ficie. > 


| 700 m 
E wę glatius (Gosp LI p 


42403 w za samych AM „e 


wwszechnie. > 
4. 


ucovi m. (A. napellus X pi poośndnecat) (Oo 
lenie Bykruytj Złotej: powyżej Czok: >. 
z Jakobeny po o Dorna: Watrę A m, bioęska | 


2. for. nam 
nielieznie. 
FoR: 


46 HUGO ZAPAŁOWICZ 


1900 m często. Okazy owocujące, leez roślina pay, a do 


p": formy, jak i ta z Czarnej Hory i Alp ńskich. 
22. Ranunculus dee Waldst. et Kitaib. 
var. rodnensis m. Pietrosul 1800—1850 m miejscami koło pa 
toezka bardzo obficie, lecz zdka płono. | 
831. R. ace 


rk 
. d) Kładnii sdm „e Skały Pleczy pod Howerlą (wachądagy 
ściana Zaroślaka) 1600 m. 
38. R. Villarsii DC. 
Typieus (Consp. III p. 242). Corongisu od półn. zachodu 
1850 m. 
848. klpaę aj aquilegifolium L. 
3. for. trifidum. 4 śą Rodneńskich: Rebri od strony 
> kotliny Bucuiescu 1800 
ae) 854. T. aiw ki L. pro parte. Cibles, łąki na północenem 
> podnóżu 595 m. 
896. Ałsine Zarencznyi m. 

a) neglecta m. Corongisu, na skałach (wapiennych) odnogi po- 
łudniowo-zachodniej 1400—1850 m obficie. Oprócz podanej w po- 
przedniem sprawozdaniu odm. c) ocypetala, rośnie przeto na Coron- 
gisu i ta odmiana. 

921. Cerastium ię LA 

babi se m. (Vide annotationem Consp. III p. 245). 
_ Wierzchołek Pabiej Góry 1725 m i poniżej, obficie 

_928. ©. tum Lam. Ineu, w kotlinie półn „zachodniej 2200 m; 
magiem od strag -zachodu 1800 m. tu w formie przejściowej do i 

odm. 6) 'opense m. 
a. ae Ser. pro «p. W Górach Kelemeńskich: Pietrosul 


). Dianthue Carthusianorum L. 
i carpaticus Wołoszczak pro sp. 
2. for. elatus. Pormciaet od zachodu 1850 m. tu okazy do 
10 em wysokie. 
d W radą Rodneńskieh: e : 


ŻO0U 


. cymifer. Gie > pół. dray: aa Ple | 


wonna od  półn. » zachodu 1860 : m. 


ZE STREFY ROŚLINNOŚCI KARPACKIEJ 47 


ka | jęrnóca (All) DC. 
rmedia. Ineu 2200 m. 

986. s. Jundzilli m. 

a) typica m. Łąki nad górnym Prutem pod Kozmieską 935 m; 
w Górach Kelemeńskich: łąki i wyręby nad p. Vorova 1160— 
1185 m licznie. 

990. Heliosperma kojce (L.) Reichb. 

oęzyyizy carpaticu 

1. for. roseum: joke * rosea. W Alpach Rodneńskich: dolina 

p. Lazilor na polanie pod Corongisu nad potoczkiem koło 1500 m 
nielieznie. 

1014. e skiejh corona Sti Stephani m. Ineu, w kotlinie półn. 
zachodniej 2200 m i poniżej, obficie. Gdzieniegdzie w for. hispidu- 
łum i odm. aś oda m. 


Znacznie większa część roślin zebranych w b. r. popa zj 
gatunków nie opisanych jeszeze w Przeglądzie. Tu ws 
że np. Archangelica officinalis występuje w jakiesajolią obii- 
tości w dolinie p. Vorova (Góry Kelem.) już od 1170 m KOM 


_ Rośliny zebrane na Żmudzi 
przez Prof. Dra E. Janczewskiego. 
ZA AA 
Antoni Józef Żmuda. 


Spis świ ninie, jeky powstał z opracowania materyałów zielnikowych - 
» Komisji Sijogiakióncj Ak, Um. w Krakowie, zebranych na Żmu- 
dzi przef Prof. Dra E. faarwakiega. Nie będzie on zbytecznym 
> dla naszej literatury fłorystycznej, wobec tego, że dot tychczasowe 
prace o florze Żmudzi podawały tylko ogólnie gatunki 1), nie zazna- 


- mka sią 
ża nia a gatunków. | 
> Rośliny 


> | i SĄ wę: 1 w skalłay, o pro 

- mieniu kilkuwiorstowym. Niektóre tylko pochodzą ze stron nieco 
„dalszych, z Ag tai do Dzierżan, o "8 mile na południowy wschód 
od Rosień, i do Ja: 2 o $ mile na półnoćny zachód od Bli 

; strubiszek.. Przy każdej podana jest miejscowość. (folwark, wię 


 -zaścianek i t. P-> skąd okazy pochodzą. Do spisu tego zostały ró- 
ież włączon e gatunki, których w zielniku niema, ale które e 
Prof. E, Janezewskiego zbierane, lecz nie dały się o 
tępienia przez kulturę. lub odległości 
„ nieodpowiedniej pory roku i t. p. albo też 
nii some” "> stę interesu. 


ROŚLINY ZEBRANE NA ŹMUDZI 49 


przytoczonych gatunków 129, okazało się nowymi 
nabyżkańć dla flory żmudzkiej; zaznaczono je w spisie 
Następstwo rodzin i gatunków oraz nomenklatura, o ile nie jest 
sprzeczna z uchwałami kongresu botanieznego z roku 1905, wedłu. 
prac ersona i Graebne 
_ Literatury fłory Zdaadsi: nie przytaczam; spisana jest w zna- 
cznej części w ostatnich 2 pracach o fłorze Żmudzi, tj. 1) O. Mel- 
lendorfa: Materyały do flory gubernii Kowieńskiej, Kowno 1902 
(po rosyj -); która jest zestawieniem wszystkich dotychczas zebranych 
wiadomości o fłorze gubernii Kowieńskiej, i 2) Dra J. Trzebiń- 
skiego: Przyczynek do znajomości forv w gub. Kowieńskiej. 
Roeznik Tow. przyj. nauk IV. Wilno 1911. 
Z, książek, których używałem do określania roślin, naj- 
saaigęA 
Ascherson i > haeaateć Flora des Nordostdeutschen 
Flachiandes Berlin 1898 — 
Ascherson i P. Gzaalince, Synopsis der mittel-europai- 
schen „Flora Lipsk 1896—1911, 
. Koch, Hallier, rice Sza der Deutschen und 
Śakseeie Flora. "Ed. IIL 1 i 
4. Hegi. Tlastierte Flora von Mitteleuropa, I, I, III 
* Monachium 1906—191 
_5. R. Wettstein, ołooo d. Grattung Euphrasia. Lipsk 18%, 
6. L. Reichenbach, gam forae Germanicae. 
7. J. Sehmalhausen, Fl otw śreidaiej i. jatuioj: Rogkik 
Ą G. Beck, Flora von 'Nieder-Qesterrei ich. Wiedeń 1890-1892, 
H. pa Conspectus fłorae Galiciae, I, II, IL 
1906191 : 


o 10 F. N yman, Conspectus fłorae Europae. Oerebro 
i cały szereg innych mniejszych. 1 > 
| >, „Prof. Drowi E. poem za pomoce i cenne uwagi wy- 
| miam na tem miejscu głęboką wdzięczność i podziękowanie. 
| z pak botanieznej Uniwersytetu Jagielośskiego. 


4 

| 

Ę 
o” 
o 
k 


Jowezo szkieu okekaażże flory Żwódaś. b di o 
tam nigdy nie >. ograniczę się „rabi do ze: 
J: „awg ( | Blins 


50. z ANTONI JÓZEF ŻMUDA 


wyższej, cokolwiek falistej, przeważnie uprawnej, popa 
zdr yt płynący mi w szerszych lub węższych wą Gleba 
w obu lekka, piaszówyśka, rzadziej gliniasta, zawsze w kasi uboga. 
Ww SEM strefy pierwszej przeważa świerk, jodłą tu zwany; osika 
i brzoza kosmata zajmują także niemałą przestrzeń; sosna w odmia- 
nie hamata stanowi raczej pip wp yta do świerku niż zwarty 
drzewostan; dębu niema. Łąki kwaśne, po części bagniste, rozpoście- 
rają się nad ruczajami o brzegach płaskich i zajmują znaczne 
przestrzenie, nieraz wiorstowej szerokości. Pól uprawnych mało. 
W strefie drugiej spotykają się suchsze już gaje, w których sosny 
niema wcale, lecz pojawia się i brzoza płacząca. Pawie 
wzgórza są nieraz porosłe karłowymi dębami; pastwiska niższe na 
tomiast pokryte krzakami olehy białej, która tylko na zaedbaójsej 
dą „żamać glebie wyrasta w drzewa. Oleha ezarna tworzy gaje 
rach nad ruczajami; trzęsawiska w górnej części stawów — 
stawiszcza, — są nie do przebycia. Zbocza wąwozów często glinko- 
wate, iej w wapno zasobne. . doztawisk większych niema. Pola 
uprawne zajmują bardzo znaczną przestrzeń, łąki natomiast niezna- 
czną. Miejse niedostępnych dla zwierząt domowych lub dla kosy 
i tu i tam niema prawie, ztąd roślin moren trudniej się mno- 
żących mało, niektóre znikły w ciągu 30—50 lat ostatnich, jak 
kejatwozene coeruleum, Orchis spia Ne eottia, Listera ovata, Pedieula- 
Carolinum, Bromus inermis. Zwyczaj późnego ka 
hk a bardziej jeszcze krzaki ryżem lub olehy. na tych | 
p cane, pomiędzy które kosa wejść nie może, ochraniają pier- 
>> ieh roślinność od zupełnego zubożenia. Temu nie uległy je- 
- dynie stawy, stąd rodzaj Potamogeton jest w całym zielniku gaj? 
> piej zastąpiony *. | 
Żmudź | 


W | „kie p parię dro ma, jake m m Jnc się 
> IE roślin śnaczęł kie na rez morza zka arifima, 
ć enarłus i 1 


"NNT R TYT WOW ZZWAT WEEDS, OBEC .-WYZCYORNNEJEP" 


ROŚLINY ZEBRANE NA ŻMUDZI 51 


Betula nana (Inflanty), a więe już w m znacznych wpływów 
flory północnej, SE zaj z florą od północy, głównie 
flory finlandsko skandynawskiej. że; beż e. te przebijają się karaś 
zwłaszcza w niektórych zbiorowiskach; są niemi główn wyk 


ubogie dzie 
śzrologicznie z powodu więlkie ilości u. a "ab. zepol 


_cieli flory torfowisk z dziny wrzosowatych, stąd to, że np. wrzos 
(C 


vulgaris) i ak (Połytrichum) m" zarówno na glebie 
zupełnie suchej, jałowej (wrzosowiska), jak i na torfowiskach. 

Nawiasem wspomnę o ciekawej Rówicy w kolejnym rozwoju 

szaty Poe torfowisk w porównaniu z innemi zbiorowiskami, 

w ciągu roku. W innych zbiorowiskach w przeciągu Joco roku 
bie 


przebiega nam przed oczyma cały ak, RORISA po s nastę- 
pującye eh okresów, w których, począw od wezamiej, wiosny aż 
do późnej jesieni, pojawiają po kolei poda „flo jedne ga- 


tunki rozwijają się, rozkwitają, wydają nasiona, na ich. „miejseu po 
upływie pewnego przeciągu czasu, np. miesiąca, rozwijają się inne, 
zupełnie różne (należące np. do drugiej seryl w ciągu roku w da- 
nem zbiorowisku), po to, żeby po przebyciu swego okresu. ustąpić 
miejsea następnej RE tak cykl idzie przez eały rok, niekiedy 
w_ciepłej jesieni myka go pierwsze wiosenne ogniwo łańeucha. 
Wszystko to świadczy o tem, że rośliny poszezególnych „ogniw tego 
cyklu mają pewną „Pore. tóra. pomimo swej krótkości, może ich 
wymagania życiowe zupełnie zadowolić; wyzyskują ją one, gdy 
nastanie, pl oiesy bli, po to. żeby potem sy dla siebie nie- 
orzystne przeżywać w uśpieniu. A Na żozńowisksab. niema wcale wy- 

i samo jest ubogie: rośliny nawet 


óżnych „e w ciągu 


w. 
+. 


zbiorowiskach, doskona le przedstawić zapomocą 
to w innem mórz, da esa Jary krakowskiej, 
pa 


52 ANTONI JÓZEF ŻMUDA 


przypuszczać, że rośliny tortowisk, znoszące tak niedogodne warunki, 
muszą być do nich nadzwyczaj przystosowane. co więcej, dosko- 
nale od dawna do nich przyzwyczajone, że zatem ich ojezyzną mu- 
szą być kraje o podobnych danych, tj. o jednostajnie lichych wa- 
runkach życia, bez żadnych okresów lepszych, któreby mogły po- 
budzić roślinę do as waa objawów życiowych w jakimś 
krótkim przeciągu cz 
W tego aby akirdciekich przebywa, znajdując tu wa- 
runki, najbardziej zbliżone do ojezystych, cały szereg gatunków 
północnych, takich jak Rubus chamaemorus „moroszka*, Ledum pa- 
lustre '), Empetrum nigrum (Lehman); prócz nich cały szereg roślin 
zbliżonych do nich morfologicznie lub biologieznie, jak Andromeda 


poliżrolia, Comarum palustre, Drosera rotundifolia. Salix repens, 


Betula pubescens, Pedicularis sceptrum Carolinum i inne; re- 

szta jest alina ży innych zbiorowisk, np. Campanula latifolia. 
wny, albo raczej przeważający charakter nadają florze 
Żmudzi rośliny typu środkowo-europejs skiego; inne ele- 
menty PA jakkolwiek ilościowo słabsze, nie są jednako- 
 woż 1m porządkowan e, jak to ma miejsce we florze środkowo- 
europejskiej, ale dość równomiernie się wybijają, na dowód, że 
: ję już na granicy fiory środkowo-europejskiej, że wkraczamy 
w inną, w czem utwierdzają nas północne granice rozsiedle- 
a, przypadające na te strony, lub leżące w pobliżu, m i 
ych środkowo-europejskieh gatunków: Aiuga genevensis (Mellendorf) 
(półnoena granica w Inflantach). Carpinus bełulus (półn.-wschodnia 
granica biegnie od płd.-zachodniego kąta Kurlandyi linią płd- 
o wschodnią k u Oharkowu), Cuscuta epithymum (tylko na polach z ko- 
-_ niezyną uprawną, — półnoena granica), Cyperus fuscus (półnoena gra- 
nica w powtówE: ara a ssj (północna granica w Estonii), 


WEJ GI7" | 


KOŚLINY ZEBRANE NA ŹMUDZI 53 


| nica; prawdopodobnie już tylko zdziczałe), Ranunculus lanuginosus 
(północna granica), PE conglomeratus (półnoena graniea w Inflan- 
isorba 0 j j 


ca), 
pestris (północna granica) i inne. Z długiego szeregu ah pat".1 
środkc wo-europejskich, lub też o rozmieszczeniu dalszem (europej- 
i e ywo WIO dla przykładu następujące: Acer plata- 
um podagraria, Campanula głomerata, patula, persici- 
folia, | mieoiw amara, Corylus dAvellana, Epilobium montanum 
Kupatorium cannabinum, Geranium palustre, Hieracium umbellatum, 
Hypericum perforatum, Knautia arvensis, Lamium galeobdolon, Lotus 
corniculatus, Melandryum album, Orobus vernus, Prunus spinosa, 
(juercus robur. Ranunculus auricomus, lingua, Solanum dulcamara, 
Sorbus rodka Thalietrum angustifo folium, Veronica spicata. 
zym składnikiem flory żmudzkiej, ważnym ze względu 
na geograficzne położenie oai jest element (południowo-) 
| wse ni, t. zw. „pontyjskiś, z roślinami prawie stale trwa- 
łemi, Ai ini terz silnie naświetlone zbocza, stoki. wzgórza 
i i rzadkie zarośla. rzadziej lasy. Główny rozwój, wydanie kwiatów 
| i nasion, roślin leśnych tej kategoryi, przypada przeważnie na 
porę, w tórej one mogą stosunkowo naj więcej otrzymać światła 
i wilgoci, tj. na wiosnę, przed pokryciem się drzew liśćmi; inne 
z niech, których rozwój przypada na paincie porę ro roku, uży- 
ezn 


) 
| 


j wają najczęściej przystosowań ksero: ch celem największego 
ograniczenia ilości wyparowywanej wody, spotykamy u nieh 
( Ai 


silne olesia, kutner (Helich ss ar. poza) i inne za, 
ożenia 


ma thericus 


|. deltoides. Ea verruco granica biegni o: 
e aa etyi wschodniem wybreiem Bolka p” wes, przez 
2 ), płd. wschodnie I len w Kurlandyj, „oe a 

; wschodni "ua 10 nie, „zwł W kląsk, ląsk, Czechy, Morawy i t. d.), o 
a. mollugo, Geum strictum (płn.-zachodnia granica: Dor-- 
megi w owszęgtoia Karlandyś, Prusy stawania Gladiolus imbricatus, 


nica 2: pludniowa Szwecya, Libawa, Brek płd. wschodnie Infanty), 


54 ANTONI JÓŻEE ŻMUDA 


Hypochoeris maculata, Isopyrum thalictroides, Medrcago lupulina (b. 
Willdenowii), ery monogyna, Panicum lineare (północna granica, 
tu prawdopodobnie już zdziczałe). Peucedanum oreoselinum (północna 
granica Kraewiudi przez Kurlandyę i Inflanty), Phleum Boehmeri, 
Pieris hieracioides, Pulsatiłla patens | (stanowisko w Blinstrubiszkach 


dnie i południowe R. RYGA. wschodnia Kuriiidyk (do rzecze 
Dżwiny|. Troki. Grod d.. obecnie... Ryga, Blinstrubiszki, 
Troki. Grodno itd.), Scabiosa ochroleuca, Sempervivum  soboliferum 
(granica półn-zachodnia biegnie wschodniem wybrzeżem Bałtyku), 
Seseli libanotis, Stachys betonica ( Lęki granica w Finlandyi), 
Trifolium alpestre (północna granica) i in 

Jako ostatni. a konieczny składnik "fizy każdego dostępnego 
miejsca na kuli ziemskiej, wymienić należy rośliny wprowadzone 
przez ludzką kulturę, która korzystne dla siebie gatunki proteguje, 
inne, odbierając im przez wś jęk zwarte, karczowanie lasów, 
wypnsanie i uprawę łąk nieraz i „ele warunki bytu, niszczy 
bez litości. Tak zwaną „flora advena* składa szereg roślin, z któ- 
rych jedne, sprowadzone z nasionami innvch (hodowanych) roślin. 
rozsiały się. wozy daje i przyjęły obywatelstwo w rzeczonej 
hę ów prosze „consolida, osie m. kope ao rhoeas. 


należy 'wszym rzę elodi 
(z Kanady). dalej Briądiin: Janadensis (z Ameryki północnej). Aco- 
rus całamus (z Azyi południowej), Onothera bin (z DRóki ik pół. 
nocnej). einen Putrinii i inne. - . 
zynniki wpływające jgowąc na zmianę i stosunek składni- 
| 4%ów dory żmudzkiej, i siejczoć są n tea lwami Prof E. kiwi 
m. i 


ROŚLINY ZEBRANE NA ŻMUDZI 55 


Embryophyta zoidiogama. 
Pteridophyta. 


Polypodiaceae. 


1. Athyrium filic femina Rth. re i zarośla, pospolicie. 

2. Cystopteris fragilis Bernh. s. str. Lasy i zarośla, często. 
3. Aspidium "opł Baumg. Lasy Her Się Blinstrubiszki. 
4. A. filir mas Sw. Suche lasy. pospolicie 

5. Pteridium aquilinum Kuhn. Suche lasy, KARY: pospolicie. 


Equisetaceae. 


6. oredjicią silvaticum L. Zarośla na zboczach, pospolicie. 
Blinstrubiszki 

1. KE. arvense L. Pola. role -opokaćż ste; pospolicie. 

8. K. palustre L. Mokre łąki. czę 

9. £. heleocharis Ehrh. a. fuwiatile gw jaki i b. łimosum Asch. 
see stawów, często. 
j . E. hiemale L. Wrzosowisko, rzadko. Jukojnie. 


| 
i 
| 
| 
| 


Lycopodiaceae. 
13". Lycopodium selago L. Lasy, rzadko. Blinstrubiszki: gaj 
ki. 


-_ łotoe 

| 12*. L. annotinum L. Lasy. Blinstrubiszki: gaj łotoeki. 
13. L. cłavatum L. Lasy pospolicie. Blinstrubiszki. 
14. L. inundatum Li Lasy, na wilgotnym piasku bardzo 

rzadko. Blinstrubiszki: las użperkaski. 


Embryophyta siphonogama.. 


Gymnospermae. 


Pinaceae. 


s 15. Picea excelsa Lik. Pospolicie; tworzy lasy, zwane tutaj „jo- 

| dłowe* „ jelniaki 

: 16. Pinus silvestris L. var. hamata Steven. Pospolicie w = 

-_ odmianie. Blinstrubiszki, Jawniszki, — tu na torfowisku okazy kar- 
/ łowate, 1—2 m wysokie. o szpilkach do kuj em dług. (7. turfosa). 

m sauękć communis L. o" 


56 ANTONI JÓZEF ŹMUDA 


Angiospermae. 
Monocotyłedones. 


Typhaceae. 
18. Typha latifolia L. Brzegi stawów, często. Blinstrubiszki. 


Sparganiaceae. 


19. Sparganium ramosum Huds. * subsp. neglectum Beeby. Stawy, 
ra > PE» żacy „Blinatrabiszki. 

simplex Hudson b. angustifolium Beckm. Liście b. wąz- 

kie. Jak poprzedni często. Bolcze: Sujany. 


Potam POMPNSRCI 


2. P. perfoliatus L. Staw „wrak 2% jeg 
23%. P. praelongus Wulf. tawy, Karszte 

24. P. u. egg Stawy, kge Sujany, „Biónarabszki 
m. L. Stawy, często. Karsztele, Dzie 
„ 26. P osa oi M. = K. b. angustifolius Fieber. Śadeneki 
na torfowisku. Jawnisz | 
> 21 Ardy Schrad. Stawy, często. Karsztele, Blin- 
strubiszki. 
28*. P. pusillus L.. e popoliia. Blinstrubiszki, Karsztele. 
_29. P. s oaabtiojać L. Stawy. pospolicie. Karsztele, Sujany. 


luncaginaceae. 
30. ). Triglochin pati zy Mokre łąki, Sza: Biytrabieski. 


_ Alismataceae. 


„BL Alisma lan  agucicz | L. £ a Gluck. Brzegi 


ROŚLINY ZEBRANE NA ŻMUDZI 57 


| Hydrocharitaceae. 
| 34. Helodea Canadensis Rich. W strumieniu Upitka naprzeciw 
| Dowgirdowa za Dubisą. 
i 
| Gramina. 
SA 35. Phalaris arundinacea L. Wybrzeża strumieni, często. 
; Jukojnie. 
hoxanthum odoratum L. Łąki, pospolicie; b. longearistatum 
| Ćelak. (Beck, FL v. N. O... Blinstrubiszki. 
31*. Panicum lineare Kroeker. Role. pola, rzadko. 
38 P. crus galli L. Role. ogrody, pospolicie. te brevisetum 
Doell. „Ości krótkie, prawie ich brak. Blinstrubiszki, 
! Pola, role, pospolicie. b. wasriebegi A. et Gr. 
Często. Blinstrabiszki. e. Weinmonnii A. et Gr. Kłos fioletowo na- 
biegły. ości fioletowe. Często. Jukojnie. 
40. Nardus SEP L. Torfowiska, apa iwo 
41. Alopecurus pratensis L. (subsp. eupra Gr.. Łąki 
4 wilgotne, pospolicie. Ości niekiedy krótsze, zbliż. iż. do Ę booimę io 


Beck. Blinstrubiszki. 

2. A. geniculatus L. Łąki mokre, często. Blinstrubiszki. 

43. Phleum pratense L. Łąki. pospolicie. Blinstrubiszki. 

44. P. Boehmerż Wibel. Na poożaekiyatój glebie, rzadko. Wi- 
dukle. na cmentarzu. 

45. Agrostis alba L. Łąki, miedze, widne e lasy. pospolicie. B stow 
strubiszki. var. gigantea Mever. Rzadko. Blinstrubi szki, Bille 

46. A. vulgaris Wither. Łąki, widne lasy, często. Rasa — um- 
brosa Schur, znana według Aschersona i Graebnera (Syn. II. 1. 182) 
ew gry tylko 'z Byroła i Siędkikcginśkh Blinstrubiszki. 14. 
VII. i 


a w” canina L. Łąki. często. Blinstrabiszki. 
48. 4. spica veniż L.. Chwast w zbożu ozi 


goyś 
> 5I*. Siole lanatus Ł £ coloratus Rehb. "lai „mokre, pe 
lieie. Blinstrubiszki. Rye PP lanie ; 
0 52. Avena pubestens uds. 2 
s 4 swa Często jako ć chwast w owsie. Blin- 


ag u. Ząki k ważną 


== L. Sawy, cgno 2. 


A m ae m: Lasy, gaje, pospolicie 5 
'Rth. Las Zad „da i, często. Blinstrubiszki. 


ingia decumbens Bernh. Brzegi i Jchych lasów, o o 


58 ANTONI JÓZEF ŻMUDA 


57. Molinia coerulea Moench. Łąki kwaśne, lasy, pospolicie. 

58. wra nutans L. Zarośla, [ipo 

59. Dactylis gło ata L. s. str. Łąki, pospolicie. Blinstru- 
biszki. 

60. Poa annua L. Pospolieie. Blinstrubiszki. 

61. P. nemoralis L.. (var. vulgaris Gaud.) Często, zarośla. Blin- 
zek 

2. P. triwialis L. Łąki, pospolicie. Blinstrubiszki. 

ge: wów Asię L. Łąki m aśne. wzgórza, często. 

64%. Catabrosa aquatica P. B. Rowy, brzegi stawów, rzadko. 
kon. 

65. Glyceria fluitans R. Br. Brzegi stawów, mokre łąki, rowy, 
pospolicie. Według Aschersona i Graebnera Syn. IL 1. 446) kłoski 
maja mieć najwyżej 2 em dlugości; rośliny z Blinstrubiszek pac 

1911) mają kłoski znacznie większe, przeciętni ie 2:5—30 
długości. 

66%. G. plicata Fries. var. triticea Lange? Pylniki wprawdzie 


żółte, ale kłoski zamiast około 15 em dług. (według Aseh. i Graebn., © 


Hegiego i aru dochodzą 3 "m eny: nadto u nasady naj- 
niższej | iechy przeważnie - po 1—2 dodatkowe, zawsze 
jedn okece | Blinstrubiozki (14. VIE 1911) — Kłoski 
tak w tym jak i poprzednim gatunku, stale większe niż u roślin 
poskeseat pic. 
W ME. nemoralis Uechtr. et Koernieke. Źródliska, potoki, 

rzadko. wk „ny > 
- 68. G. aquatica Whbg. Brzegi stawów, bagniste rzeczki tu 

= 


*stuca ovina L. Wrzosowiska, pastwiska. Pospolicie. 
0*. F. rubra L. var var. megastachya. Graud. Stałe w tej postaci: 
kloski. „. mm długości. Łąki, często. Blinstrubiszki. 
F.  Hauds. Łąki, często. Blinstrubiszki. 
78 F. gigantea Vill. Lasy, zarośla, często. 
Pię” Cynosurus cristatus L. Łąki, popolce Jukojnie | 
14. Bromus inermis Ra a wniej w. okolicy. 


odc w ACP:  posolwie 
instrubiszki. 


Pola, jad 
E” Za | ie 


EP ETWA P CYPR 


| 


= i strubiszki. 


ROŚLINY ZEBRANE NA ŻMUDZI 59 


Cyperaceae. 


84. Carex "rg L. Łąki, często. Blinstrubiszki. 

85. C. L. Jak poprz. jaca 

86. ©. stricta Good. Torfowiska, pospolici 

87. ©. gracilis Curt. Bagna. torfowiska, tami Blinstrubiszki. 
88. (. Goodenoughii Gay. Mokre Raid bagna, torfowiska, po- 


spolicie. Blinstrubiszki. Często jako b. iune 
8 


ries. 

9. C. panicea L. Bagna, mokre ł: są często. Blinstrubiszki. 

0. (. vesicaria L. Rowv. brzegi stawów, mokre łąki, pospo- 
licie. Blinstrubiszki. 

. (. riparia Curt. Brzegi stawów, bagna, torfowiska, często. 

Blinstrubiszki. 

92%. ©. lasiocarpa Ehrh. Torfowiska, rzadko. Blinstrubiszki. 

93. r hirta L. Łąki, miedze. pospolicie. 

94*. Cyperus fuseus L. var. virescens Koch. Wybrzeża stawów, 
rzadko. Dzierżany. 

950. Scirpus paluster LL Mokre łąki, bagna, pospolicie. Blin- 
strubiszki. 

96. S. łacustris L. Stawy. często. Łowajei 

97. S. siłvaticus L. Rowy, mokre łąki, WARE, b. dissiti- 
forus Sonder: Blinstrubiszki. 

98. Eriophorum polystachyum 8 _ (angustifolium Rth). Mokre 
łąki, tor gile często. Blinstrubisz 

99. KŁ. vaginatum L. TP eiwidki; rzadziej niż poprz. Blin- 
strubiszki. ś, 


Araceae. 


100. Acorus całamus L. Brzegi stawów. pospolici 
101. Calla palustris Pares, stawiszcza. „ Blinstrubiszki. 


Lemnaceae. 
102. Lemna trisulca L. Stawy, pospolicie. Blinstru biszki. 
103. Lemna minor L. Jak poprz. Blinstrubiszki. 
104. Spirodela polyrrhiza Schleiden. Jak poprz. Blinstrubiszki. 


luncaceae. a 
105. luncus bufonius. L. Mokradła, torfowiska, rowy, drogi 
otne. ie. Blinstrubiszki. 
106. 1. fili jformis L. Łąki bagniste, często. Jukojnie, Blin-- 


strubiszki. 


M 1 wdgógca L. Bagna, brzegi stawów, pospolicie. Blin-- 


60 ANTONI JÓZEF ŻMUDA 


108. I. conglomeratus L. Jak poprzedni. Blinstrubiszki. 
109. I. lampocarpus Ehrh. Mokre łąki, o. Blinstrubiszki. 
= Pajo pilosa Willd. Lasy, pospolie : 
L. campestris Lam. et DC. s. str. Łąki: zarośla, pospolicie. 


away 
Liliaceae. 
112%. Anthericus ramosus L Suche zbocza, rzadko. ( Belweder 
nad Niemnem). 


113. Gagea silvatica Loud. Lasy, zarośla, pospolicie. 
M4. Aaianthemum bifolium Schm. Lasy, pospolicie. Blin- 


ki. 
16".  Polygonatum officinale AI. Zbocza z zaroślami, często. 
ojnie 
„4 16. e. verticillatum All. Zbocza z zaroślami, często. 


117. Convallaria mażalis L. Zarośla, zbocza. pospolicie. 
> Paris quadrifolia L. Zarośla mokre. Blinstrubiszki. 


Iridaceae. 


119. Iris pseudacorus L. > stawów i bagien. często. 
|... 120. Gladiolus imdricatne: L. Łąki, często. Łowajcie. 


Orchidaceae. 


wa morio L. Spostrzegany dawniej w Blinstrubiszkach. 
122. O. incarnatus L.. Łąki bagniste. często. var. brevical carakaę 
laneeatus Rehb.: wan 
L. Łąki bagniste. często. Blinstrubi 
iramida 


ROŚLINY ZEBRANE NA ŻMUDZI 61 


130. S. viminalis L. Nad wodam 

131. S. cinerea L. Mokre łąki, zam "Blinstrubiszki, 

152. S. caprea L. Bagna, lasy, pospolicie. 

133. S. aurita L. Łąki, lasy, nad potokami, częs 

134. S. repens L. Torfowiska. pospolicie w reg odnianasky 

a. eurepens Seemen, rzadziej, Blinstrubiszki; b. rosmarinifolia Wim- 

ksza ego Jukojnie. 
> 5. Populus tremula L. Lasy, pospolicie. 


Betulaceae. 


| 
| 136. Corylus Avellana L. Zarośla, lasy, pospolicie. 
137. Carpinus betulus L. Lasy, rzadko. 
138. Betula verrucosa Ehrh. ną zarośla, pospolicie. Blin- 
| strabiszki. 
| 139*. B. pubescens Ehrh. Torfowiska, lasy, pospolicie, Blin- 
strubiszki. 

140. Alnus glutinosa G. Gaje, łąki, moczary, Aeorętrsa 

141. A. incana DO. Zarośla, nad potokami, pospolicie 


Fagaceae. 
142. Quercus robur L. Lasy, zarośla, pospolicie. Blinstrubiszki. 
Uimaceae. 
143. Ulmus campestris L. Lasy, rzadko. 
Cannabinaceae. a 
144. Humulus lupulus L. Zarośla, nad potokami, często. | 


Urticaceae. | 6 4 

145. Urtica urens L. Pospolity składnik Hory radealej, ga 
146. U. dioeca L. Jak poprz. i w lasach, pospolicie. Blin- 
| Aristolochiaceae. u 
04. daru ropa L lc, popie | 


Polygonaceae. 


-14R: m obtusifolius L. Łąki, pospolicie, Blintirebiaako: 
149. R. p. Murr. Jak poprz. 


62 ANTONI JÓZEF ŻMUDA 


150. R. erispus L. Łąki, często. Skrzydlaki tylko z jednym 
odj **y A wada Pet.: Blinstrubiszki. 

51. R. aquaticus L. Rowy, mokre łąki, często. Blinstrubiszki; 
ea nowszych ków (Beck, Ascherson, Hegi, Koch- Hallier), 
mają być „pedunculi forum non artieulati*, eo się na żmudzkich 
roślinach nie sprawdza, jak to stwierdził jka dla flory galicyj- 
skiej waż jet (anek fi. Gal. II. 102). 

fw acetosa L. Łąki, ||... 
A mik L. Łąki, ugory, pospolieie. Blinstrubiszki, 


skami, — forma lądowa, na brzegach stawów; Blinstrubiszki. b. 
aquaticum ke = wodna. o liściach górnych pływających; 
Jukojnie, Dzierżan 
156. P. lapathifolium L. Rowy i pomiędzy zbożem, pospolicie. 
Blinstrubiszki. b. ruderale Schuster (v. prostrałum Asch.) o pędach 
pomce A się, silnie rozgałęzionych; Blinstrubiszki. 
persicaria L. Jak poprz. Blinstrubiszki. 
sa P. tona L. Rowy, mokre łąki, brzegi stawów, po- 
spolicie. 
159%. P. mite Schrank. Jak poprz. ale rzadziej, często z nim 
; >" Blinstrubiszki. | 
0. P. minus Huds. Mokre łąki, rowy, ezęsto. Blinstrubiszki. 
9 móomkiiwi Wirtg. Pędy silnie rozgałęzione, o licznych, drobnych, 
a pokładających się łodyżkach, z liśćmi 1—4 em. m. dług. F orma ana- 
_ logiezna z P. lapat. hifolium f. ruderałe jako wynik podobnych wa- 
> bletoray gd dek Blinstrubiszki, Meszkakulnie, brzeg wyschłego pr 
w 'o staw. 
15 P. avieulare L. Koło domów, przy drogach wszędzie po- 
_ procumbens Gilib. Pędy. pełzające, liście b. drobne; 


| | typową często; Blinstrabiszki. 


ha liściach b. drobnych," na ec brzegu sadza 


| . Role, o aa pospolicie. Blinstrubiszki. ; 
m Rowy, ugory, arek b. zywa 
Dzierżany 


0 ią wysok; 


AGI ZA. RE RTZ" 
ja 
z 


166. Ch. rubrum L. Ogrody; czę 
167. row nia pałulum L . war. jęz Sa. Joz ady, ać 
spolicie. szosa 
aGiniaceśe. 
168. Albtrsia: blitum Kth. Ogrody. Blisateabiaaki. 


Caryophyllaceae silenoideae. 


169. Silene venosa Asceh. »' infłatła Sm) Pola. suche łąki, 
piszę Blinstrubiszki. Jukojni 

170. Viscaria vulgaris Roehl. onecie stoki. zarośla Jukojnie 

171. Melandryum A X de (M. pratense Roehl.). Pola, przy- 
droża, oe zywo Blinstrubis 

1127. M. rubrum Gókeś (dh stlvestre Roehl.). Wilgotne łąki, za- 
rośla, źródliska często. Jukojnie, Blinstrubiszki. Wśród kosmków 
występują w górnej części na łodydze włoski gruczołonośne, — 
cecha, którą wielu autorów przypisywało poprzedniemu gatunkowi 
| formy gruczołowato owłosione z purpurowymi kwiatami uważano 
i za M. ać, ka var. coloratum Lange. 
113. Lychnis fłos cuculi L. Po łąkach wiłgotnych, pospolicie. 


- Szwendry, tu „flore pleno*. 

+ 174. Agr. ostemma githago L. Poe pospolicie. Blinstrubiszki. 

| : 115. Gypsophila muralis Ł. P role, często. *ędy b. silnie 
re pe f. ramosissima Hecbich; Blinstrubiszki. 


o. 176. Dianthus delididi L. Łąki suche, słoneczne zbocza. Blin- 
Ra "rogi Windukłle. 
a 177. Saponaria officinalis L. Roślina prawie naga. Suche miej- 

sea, ogrody. Jukojnie; okazy w części o mea śe aś Pos 
śniecią Ustilago amikerawk 


PCA diSdSZE: p 


- Łotoki; liście tu i ówdzie na brzegu orzęsione, przejście dc 
ides Froel 


5 6 KB Śkiliaia edia 1. Bole, pospolicie . confusa Zip. e 
1 = se) rzadziej. Bątnibiinki w: Zara p”: A. 
s. 180. $. kolostea L.- z, gaje, zarośl 


Po? doaka ticu Moench. Wybrzeża tra 
o. Blinerabiezki. : 


178. Sagina procumbens L. Na wilgotnych paskac (res a. 


iiere łąki, tor owi: e eetęg często. Blia- > 


64 ANTONI JÓZEF ŹMUDA 


183. Spergula arvensis L. (var. vulgaris Boenng.). Pola, pospala 
diecie. aranaki 


Paronychiaceae. 


184. Herniaria glabra L. var. sped Zapał. (hw. fi. Gal. 
m. 878 e.). Pola, przydroża, często. Jukojn 
185. Scłeranthus i oiąs* is L. Pola, pa A piaski, często. 
„Blinstrubiszki, Jukojn 


Nymphaeaceae. 


> 186. Nymphaea alba L. s. lat. Po stawach, „adoEA 
7 a 181. Nuphar luteum Sm. W rzeczkach bagnistych, zadziej. 


„aż i» Ceratophyllaceae. 


188. Ceratophyllum demersum L. Stawy, rzeczki bagniste, 
„często. Karszte tele. 


Ranunculaceae. 


189. Caltha palustris L. Mokre łąki, pospolicie. 
190. Trollius Kuropaeus L. Jak poprz., ale NAWE 
191. Isopyrum thalictrożdes L. Zbocza zarosłe. dość rzadko. 
192. Delphinium keri L. W zbożu, pospolicie. 
193. Actaea spicata L. Zbocza zarosłe. rzadko. 
"194. Thalictrum aquilegifolium L. Łąki, zarośla. kotowoly: 
_ 195. 7. angustifolium L. var. angustissimum  Orantz. Mokre. 
ki, często. Liście śr zę łu pokryte -grueaolonośnynzi:: włoskami: 
; £ si ( landu. , wajcie. 
196. Hepatica triloba Gilib. Zarośla, lasy, pospolicie ; 
197. Pulsatilla patens Mill. Suehe zarośla, zbocza. Anwuwiadki 
żę Beger oe L. Suche wzgórza. róde koło Dzierżan. 


ROŚLINY ZRBKANE NA 'ŹMUDZI 65 


f. Gal II. 250; kwiaty na ogół b. drobne, wielkość płatków waha 
się jednak w znacznych -ś ge iw w „jednym itym samym kwie- 
ele), pg 3—-6 mm. Dzierżany. 

R. flammula L. Mokre łąki, edia Łodyżki z 
pozajce forma miejse zalewanych wodą: f. reptans Rehb. aa cs 


206. R. liugua L. Brzegi stawów. razem z Typka i Phragmites, 
często. sę eye prawie naga: f. subglaber Zapał.; Blinstrubiszki. 

206. pospolicie. Liście dolne słabo podzie- 
lone: „var. Jaikochóo Beckć na tej samej ogni «saa: liść zeszło- 
roczny silnie podzielon y (f. typowa); Blinstrub 

LAB A s sedejewićdh L. Zarośla, na eo często. Blin- 
strubiszki 
R. repens L. Łąki, pospolicie. Pędy słabo, odstająco owło- 
sione. gba ar 

209. R. auricomus L. Łąki. 

210. R. sceleratus L. Mokre łąki, rowy, brzegi wód. Roślina 
nizka, do 15—20 em wysok., odpowiada „b. diminutus „Zapał. *. 
Blinstrubiszki. 

211. R. ficaria L. Zaróśla, rowy, pospolicie. 


Papaveraceae. 

212*. Papaver rhoeas L. Spostrzegany niegdyś po polach koło 

|. Roaień. 

| a 213. Chelidonium maius L. Chwast koło domów. 

i gesty 

| 214. Corydalis solida Sm. Zarośla, pospolicie. * 

= 215. Fumaria officinalis L. Po ogrodach i i polach, AE . Blia- 

strubiszki. , 

» e Cruciferae. 
216. Roripa silvestris Besser. Rowy, łąki, przydroża, pospolicie. 

1. siliquosa Neilr.: Blinstrubiszki. > 

> ie 

218. Cardamine pratensis L. Łąki mokre, pospolicie. Blin- 


Blinstrubi ; i Mori GREG; 2. wawa zz 0 > 
220. Klukia o/jieinalis Andrzejowski: 1 OP 
 podwór | Josr „m Blinstrubiszki. | 


|| 4R £.4, Piońiknicśńć %6 Kluia Kudżuć (1821) 
vor. take ali: caęęry da w <kliy. botan. ooo 1900. Nr. 2. | 
wu oetaeidinzado > > EJ 


217. R. palustris Besser. Brzegi strumieni, rowy, bagna, często. > 


"219. € amara JA var. hirta w. et Grab. Rowy, ląki mokre, ; 


66 ANTONI JÓZEF ŹMUDA 


221. Sisymbrium sophia L. Pola, przydroża, pospolicie. Blin- 
strubiszki. 

222. Stenophragma Thalianum Ćelak. Pola, pospoBi e Blin- 
strubiszki. 

223. Alliaria officinalis Andrzej. Zarośla. częst 
224. Erysimum cheiranthoides L. Pola, ody: często. Blin- 


strubiszki. 
225*. Brassica nigra Koch. Pola, rzadko. oi zpeęgywy: 
226. Sinapis arvensis L. Pola gliniaste, pos 


policie 

227. Berteroa incana DC. Przydroża, zarośla. Widukle. 

228. Camelina sativa Cr. Pola, wśród lnu, pospolicie. 

229. Thlaspi arvense L. Pola, pospolicie. 

230. Erophila verna Mey. Jak poprz 

231. Capsella bursa pastoris Mneb. Pospolicie. Długość łuszczy- 
nek prawie dwa razy większa od ich szerokości w wierzchołku: 
f. typica Beck. (Formy tej nie spostrzegałem w okolicach Kra- 
kowa). Dzierżany, Blinstrubiszki, tu f. integrifolia Sehleeht. 

232. maritima Seop. Nad morzem (Połąga 

238. Raphanus raphanistrum L. Pola piaszezy ste, jepiapokej 
ses 

Droseraceae. 


234. Drosera zobnęciaCA L. Torfowiska, pospolicie. Blinstru-- 
oO, Jawniszki. 


Crassulaceae. 


230. Sedum marimum Sut. Przydroża. słoneczne zbocza. Blin- | 
strubiszki. 
a RDZ ŚL acre L. jwn jałowe grunta, pospolicie. Blin- 


Sempervivum soboliferum Sims. Piaski na cmentarzu. 


Saxifragaceae. 
. Sairaga granulata L. Łąki, torfowiska, często. Blin- 


| allonajała c Zarośla wilgotne, po- 

urnassia p” łk. Mokre łąki, torfowiska. Blinsteę: 

i, „Jawniszki, Jukojnie. 
. Ribes ; teatrznśj ge var. sulgare Jancz. Po lasach i w 


- R. alpinum żę Zadie” Blinstrubiszki; zbocza nad 0! 
| 243. R. rubrum = var. Scandicum Janez. Zarośla i mie 
e, read ję ri 


WINEM WE m0 OW 


a 
* 
N 


ROŚLINY ZEBRANE NA ŻMUDZI 61 


Rosaceae. 


245. Prunus spinosa L.. Spostrzegana dawniej. (Belweder, 
stoki nad Niemnem). 

246. P. padus L. Zarośla, nad potokami, często. 
: 247. Fi lula ulmaria Maxim. Mokre łąki, często; var. 
denudata Fritsch: Łowajcie; var. glauca A. et Gr.: Bla steobieski. 

248. Geum urbanum L. Zarośla, często. Blinstrubiszki. ; 

249. G. Aleppicum Jacq. Jak poprz. Beswieieeką. 

250. G. rivale L. Łąki. zarośla. częs 

201. Rubus caesius L. Zbocza Słażzbń często. 

252. R. plicatus Wh. (R. /ruticosus L.) Lasy, zarośla, coraz 
częściej. Blinstrubiszki: gaj łotoeki. 

253. R. ldaeus l. Lasy, często. 

254. R. saxatilis L. Jak poprz. 

chamaemorus L. „Braszka*, „Moroszka*. Torfowiska, 


255 
| rzadko. Jawiinaki. reskskaoć 


"ragaria vesca L. Lasy. zarośla. pospolicie. 

251. Comarum palustre L. Bagna, często. Jukojnie. 

258. Potentilla argentea L.. Przydroża, lasy, zarośla, pospolicie. 
Jukojnie. f. septemsecta Meyer. Liście pokryte z wierzchu długimi 
przylegającymi włosami: Blinstrubiszki. var. incanescens Focke: 

dukle. 


209. P. anserina L. var. discolor Wallr. Miedze, pospolicie. 
oka "rk 
260. P. siłvestris Necker. Lasy, mokre łąki, pospolicie, Blin- 
strubiszki. 
261. Alchimilla vulgaris L. Łąki, .— pospolicie. Blin-- 


_ strubiszki. 


262%. Sanguisorba officinalis L. Łąki mokre, pospoli 
263. Agrimonia eupatoria L. Suche wzgórza. Blinstrubiszki. 
264. Rosa ranina e var. dumalis Baker. Zarośla, wzgórza, przy 
Pee, „często. Blinstrubiszki. 
„ Mespilus kagejćać Wilia. Zarośla. rzadko. 
Pirus malus L. Lasy. często. 
267. Sorbus kom L. Jak poprz. 


Łogursiknocne. 


"269. Authyllis vulneraria L. Suche wzgórza, Blinstrubiszki. 
270. Medicago falcata L.. (f. procumbens Besser). Przy drogach, 
wach, zbocza. pospolicie. Blinstrubisz 

> 3:1 M. lupulina L.* var. Wilidenowii. Asch. Łąki, koło rowów, 
pospolicie. Blinstrubiszki. 


5 ad 


268*. Ononis spinosa L. Spostrzegana dawniej nad Niemnem. ; o 


68 ANTONI JÓZEE ŻMUDA 


272. Melilotus albus Desv. Wzgórza, suche łąki. częs sto. 
213. Trifolium pratense L. var. sativum Schreb. Łąki, pospo- 
dicie. Blinstrubiszki 
ie. 1. alpestre L. Główki pojedynczo (f. woski ró Ser.) 
lub 5 dwie. Wzgórza, Hry nę Blinstrubiszki, Jukojni 
275. T. medium L.* subspec. fłecuosum Jacq. Zaróśla, zbocza” 
asa r" : 
. T. arvense L. Pola, pospolicie. Blinstrubiszki. ; 
T. montanum L. Łą i suche, lasy, wzgórza, pospolicie. 
Blinstrabiszki Liście ezęsto spodem prawie nagie: f. glabrescens 
Beck; Blinstrubiszki. 
278. T. repens L. Łąki, pospolicie. 
jaa T. hybridum L. Łąki wiigotne i mokre, często. 
T. agrarium L. (Tr. strepens ©r. — Tr. aureum Poll.). 
= psy wzgórza, pospolicie. Blinstrubiszki, Jukojnie. 
81. Lotus cornieulatus L. Łąki. pospolicie. Blinstrubiszki. 
282. Astragalus gycypkylkoś L. Lasy, zarośla, często. Jukojnie. 
283%. krvum hirsutum L. Pola, pospolicie. Blinstrubiszki. 
284. Ervum  mweteniwm L. Jak poprz. 
285. Vicia siłvatica L. Lasy, zarośla, rzadko. Jukojnie. 
286%. V. Cassubica L. var. paucifłora Domin. Lasy, wzgórza, 
rzadko. Jukojnie. 
287. V. cracca L. subsp. imbricata Gilib. W zbożu pospolicie. 


 Blinstrubiszk zt. 

> 288. V. villosa Roth. W zbożu pospolicie, często z białym 
kwiatem. (fiżro tiki” 

289. A sepia la  Zarośla, lasy, pospolicie. Blinstrubiszki 


(sk V. sativa L Pola, wśród zboża, pospolicie. Blinstrubiszki. 
3 zyl Thuill. Łąki, poła. Blinstrubiszki. 
. Lai s silveste rat ||" Ser. Zarośla, lasy, rzadko. 


3. L. pradenzie. L. var. jmus Schur. Prawdopodobnie 


dy m kraju, o ile dziko, w tej iR: % spolicie. Blin- 
a: Juk kojnie. ; m ZS | 


298 . palustre Sg” Iikóć "Rej p nory e gęcizz A 
: usillum L. Pola, pospolicie. Blinstrubiszki. a 
_ 290. | Broda cieutarium L'Her.* var. mieranthum Beck ( 


WITRZT RPK PERENZ MEET 


> w „Raate 


ROŚLINY ZEBRANE NA ŻMUDZI 69 


holoporphyreum Krause?) W Polsce zdaje się wyłącznie w tej 
odmianie. Przydroża, pola, koło domów, pospolicie. Blinstrubiszki. 


Oxalidaceae. 
300. Ozalis acetosella IL. Lasy. pospolicie. 


Polygalaceae. 
1. Polygala vulgaris L. Wzgórza, toiigi lasy, pospolicie. Blin- 


30 
_ strubiszki. Niekiedy jako f. rosulata Fri 


Euphorbiaceae. 
„. 802. Mercurialis perennis L. Zbocza zarosłe, często. Blin- 
strubiszki. 


303. ku uphorbia helioscopia L. Ogrody, pola, często. Blinstrubiszki. 


Callitrichaceae. 


304. Callitriche verna L. Mokre łąki, torfowiska, rowy, stawy, 
pospolita: w następujących formach: _ a. stellata Hoppe. „Liście prze- 
ż z rąbkiem. 


Dzierżany, brzeg stawu. Blinstrubiszki. b. caespitosa Schultz. Forma 
wyschniętego stawku torfowego, o liściach prawie równowązkich, 
owockach jak u poprzedniej, tworzy gęste puamiey PROW 
e. angustijolia Hoppe. Forma o pędach wydłużonych, 2 gim 
w wodzie, liściach „wszystkich równowąskięh; nie owocuje. Bli 
strubiszki, w. strumieniu. 


Celastraceae. 


305. Euonymus verrucosa Scop. Zarośla na zboczach. częst. | - 


zz 
Nerwy na Eater stronie liśei nagie: f. aria | Beck. Blin- © 
strubiszk 


Aceraceae. 
306. Acer płatanoides L. Lasy, wsie, często. 


 Balsaminaceae. 
307. p, noli. =" L. Mokre lasy, dia pospo- 
biszki. 


70 ANTONI JÓZEF ŻMUDA 


Rhamnaceae. 


308. Rhamnus frangula L. Lasy, zarośla, pospolicie. 


Tiliaceae. 
309. Tiuia cordata Mill. Często. 


Malvaceae. 


310. Małva neglecta Wallr. Koło domów, pospolicie. Blin- 
strubiszki. 


„se ina 


wązkie, po» nie var. Veronense Schr.  Blinstrubiszki, Billewicze. 
3 lum L. Jak poprz. Blinstrubiszki. 
Cistaceae. 
_ 318. Helianthemum vulgare G. Wzgórza, często. 


_Violaąceae. 


1 Fiola padac Sehrad. Bagna, torfowiska, mokre aj 
: z bone 
a L. Łąki, gaje, a | 
Rehb. Lasy, zarośla. ezęsto. Blinstrobieski. 
L. var. arvensis = tag pole, popa e. 


| Thymelacacene. 
*/losy, ezęsto, 


ROŚLINY ZEBRANE NA ŻMUDZI 71 


Onotheraceae. 


WYWEPMM 


"MOT 


322. Chamaenerium angustifolium Scop. Poręby, zarośla, często. 
Blinstrubiszki, ry. 

328. Epilobium hirsutum L. Stale jako a. vulgare Hausskn. 
Bagna. "r yi Jukojnie. 

324. rvifłorum Schreb. Bagna. Blinstrubiszki. 

325. r a L. Zarośla. pospolicie. Blinstrubiszki. 

326*. K. roseum Schreb. Mokre łąki, rzadko. Blinstrubiszki. 

321. E. palustre L. Bagna, pospolicie. Poweadeckzzyg 

328. Onothera biennis L. Widukle. na cmentarz 

329%. Circaea intermedia Ehrb. Lasy, zarośla, -Kladki Blin- 
strubiszki. 

330. C. ałpina L. Jak poprz. Blinstrubiszki: gaj łotocki. 


A REPPWEENEPREPYCWYZPTEPCPEZ "WICEJ 


REGA cii wta ÓW aoi Hak waciki = oC GE s ar K A 


Halorrhagidaceae. 
331. Myriophyllum owa L. Stawy, rzeki bagniste, Pope: 
licie. Dzierżany, Łowajci 
Hippuridaceae. 
382. Hippuris vulgaris L. Spostrzegana dawniej koło Kiejdan. 


> Araliaceae. 


338. Hedera helic L. Hodowany w Belwederze nad ma, 
ale przesadzony z lasów koło Średnika. 


Umbelliferae. 
X 334. Cicuta virosa L. dłowy, hnzegi mów, Rade Blin- 
> pion sh oe 

Rake szą Carum carvi = KA Fiki pos ktwią Ba 


kar R sarifraga L. Łąki, suche wzgórza, pospolicie. Blin- 
338. Oenanthe aquatica Lam Brzegi stawów, rzadko. Roiecłazy: | 
ethusa pium L. Przydroża, pod ócae: Blinstrubiszki. 


3428, Selinum carvijolia L Raki, każ często. Blinstrubiszki, 
si pew silvestris L. my, mokre zarośla, = Blin- 


341. Seseli libanof K Koch. Wzgórza, zaroś zarośla, często. Blin- | 
biszki. 


12 ANTONI JÓZEKE ŻMUDA 


344. Peu eny oreoselinum Moench. Łąki. wzgórza suche, 
często. - reż ce 
345. P. palustre e Moench. Bagna, torfowiska, często. Jukojnie. 
346. Tosia. rubella Moench (T. anthriscus Gmel.). Zaroś la, po-- 
spolicie. Blinstrubiszki. 
1. Chaerophyllum aromaticum L. Zarośla, lasy, pospolicie. 
Blinstrubiszki, Billewicze. 


Pirolaceae. 


348. Pirola rotundifolia L. "m Blinstrubiszki. 
349. P. uniflora L Jak poprz duże 


Ericaceae. 


850. ia palustre L. Torfowiska, często. Jawniszki. 
351. Vaccinium myrtillus L. Lasy, pospolicie. ja 


5 zęsto. 
B-> 353. V. vitis idaea L. Lasy, wrzosowiska, torfowiska, pospaliói 
= Blinstrubiszki Poupie. 

354. VP. orycoccos Li Tortowiska. często. Blinstrubiszki. 

355. Andromeda poliifolia L. Jak poprz. Blinstrubiszki. 
a Wa Calluna vulgaris Salisb. Lasy, wrzosowiska. torfowiska, 
"_ pospolicie; var. glabra Neilr.: Blinstrubiszki, Poupie, EE (e 
_ też z bitym kwiatem); var. var. hirewta Gra ray: Blinstrubiszki. | 


ROŚLINY ZEBRANE NA ŻMUDZI 13 


Gentianaceae. 


3650. Menyanthes trifoliata L. Bagna, pospolicie. Blinsteubiszki 

366*. Gentiana pneumonanthe A Łąki mokre, często. 
strubiszki. 

G. amarella L. subsp. euamarella Murb. Łąki, sikóii. 
Blinstrabicaki, las Werybie, polany 
368. Centaurium umbellatum Gilib. Łąki, często. Blinstrabiszki, 
Jukojnie. 
Asclepiadaceae. 


369. Tincetoricum officinale Moench. Dawniej spostrzegany na 
wzgórzu konwaliowem w Blinstrubiszkach. 


Convolv ulaceae. 


370. Convolvulus arvensis L. Pola, pospolicie. Blnstrabiski 
371. Cuscuta Kuropaea L. Często. Blinstrubiszki, Urtica 
dioica i Salix cinerea 
372. C. epithymum DC. Tylko na polach koniczyny koaóroć 


Polemoniaceae. = 


373%. Polemonium coeruleum L. u zwelęk owy A i Alta na są 
gach pst (Blinstrubiszki). 


Boiękgi naceae. 


374. Lycopsis arvensis L. Po polach często. Blinstrubiszki. 
375. Pulmonaria officinalis L. rasa obscura Dumort. Lasy, za- 
_rośla, pospolicie. : u 
376. Lithospermum arvense Li. Pola, pospoliei | 
371. Myosotis strigulosa Rchb. ( M. 40 s auet. A. Polon.). 
gest oj mokre, pospolicie. 
8: M. intermedia Lk. Łąki, często. Blinstrubiszki. 


'Labiatae. 


> 319. Elssholzia Patrinii Geke. Ogrody, zarośla, pospolicie, pa 
© ezała. Blinstrubiszki. > 
380. ta arvensis p. 3. ampl. Liście b. słabo owłosione, 
_ prawdopodobnie M. palustris Moench; Blinstrubiszki, rola. 
M. Austriaca Host? Liście-z obu stron slabo ow łosione, 
| w ogonek dwa razy dłuższy niż kwiatostan. Z książek i do-- 
' stępnych mi. je tia kaj nie mogę a rośliny ściślej oznaczyć, Blin- 
pk, rola, lecia 


"14 ANTONI JÓŻEF ŻMUDA 


382. Lycopus Europaeus L. Wszędzie a> var. o. Ben- 
tbam. Pod: brzegi stawów. Blinstrubiszki, Jaw 

hymus chamaedrys Fries. Łodyga sera silnie rozga- 

Koda * Wzgórza, zarośla, przydroża, pospolicie. Blinstrubiszki, 


384. Calamintha acinos Clairv. Jak poprz.  Blinstrubiszki, 
kasę: 
5. Clinopodium vulgare L. Zarośla, zboeza, często. Blinstru- 
ksi, J ukojnie 
z PS cataria L. Koło zabudowań. Blinstrubiszki. 
381. Nepeta glechoma Benth. Pospolicie 
388. Lamium amplezxicaule L. Role, pospolicie. Blinettibieski 
389. L. purpureum L. Jak poprz. Blinstrubiszki. 
390. L. maculatum L. var. truncatum (L.) Beck. Rzadko. 
Jukojnie. 
391. L. album L. Rzadko. Użperkasy. 
392. L. gałeobdołon L. Lasy, pospolicie. Blinstrubiszki. 
393. Galeupsis tetrahit L. Pola, ugory, pospolicie. Blinstrubiszki. 
394. G. speciosa Mill. Zarośla, Blinstrubiszki. j 
395. Stachys paluster L. Pola, role, często. Blinstrubiszki. 
396. S. betonie ca Benth. Zarośla, wzgórza. Blinstrubiszki, Ło- 


bawżęg” 


strubiszki. 
399. Brunella vulgaris L. Pospolicie. Blinstrubiszki. 

(|. 400. Aiuga reptans L. Łąki. zarośla, często. Nitki pręcików 

__ owłosione: f. kasiaskemon Beck: Jukojnie. 


|  Solanaceae. ; 
401. Solanem oz M Pola, podwórza, ogrody, często. Blin- 
| ajj S. duleamara Ło Zarośla, nad — pospolicie. 


0 stramonium L "Sredn e nad N | 


= yw Bala; owzęókak; czt Jekój 
gęsta age L. Lasy, "ardo, czę Bi 


boo kc o OE i ian || |. x adiłiga: ir tic 


| Jakojnie. 


ROŚLINY ZEBRANE NA ŻMUDZI 15 


407. Linaria vulgaris Mill. Wzgórza, przydroża, pospolicie. 
Blinstrubiszki. 
408*. Limosella aquatica L. Bagna, torfowiska, rzadko. Meszka- 
kulnie. 
409. Veronica scutellata L. Bagna, rowy, często. Blinstrubiszki. 
V. parmularia Poit. et Tourp. Roślina gęsto gruczoło- 
wato  aksiota. Nizkie łąki. Blinstrubiszki. Gatunek ten widziało 
również z nad jeziora Świtezi w Nowogródzkiem, gdzie rośnie wraz 
« lsoetes lacustris, Litorella lacustris, Lobelia Dortmannta. 
SIETY. anagallis L. Bagna, rowy. pospolicie. Blinstrubiszki. 
f. terrestris Schl. Forma lądowa, mniejsza, o liściach częścią cało- 
brzegich. Jukojnie. 
412. V. beccabunga L. Jak poprz. Blinstrubiszki. 
413. V. chamaedrys L. f. stenosepala Beck o działkach równo- 
wązkolancetowatych. Łąki, przydroża, pospolicie. Blinstrubiszki. 
414. V. officinalis L. Lasy, pospolicie. Kwiatostan zazwyczaj 
tylko w kącie jednego liścia: f. subspicata Kittel. Blinstrubiszki. 
415. F. longifolia L. Mokre łąki. Bohomoły, Szwendry. 
416. V. spicata L. Dawniej spostrzegana w lesie sosnowym 
nad Niemnem. 
411. V. serpyllifolia L. Pola, pospolicie. Blinstrubiszki. £. tenella 
(AID. spo wyschłe bagno 
8. V. arvensis L. Pol ola, pospolicie, Blinstrubiszki. 
419 posty rubra Gilib. Pola, łąki. pospolicie. Blinstrubiszki. 
420*. Kuphrasia brevipila Burnat et Gremli. (Wettstein, Momogr. 
p. 2 Bliusrakiaki 
*. E. strieła Host (f. genuina Sag. Wettstein, Mon. p. 105). 
o Rafezee z, | 
422. Alectorolophus głaber rej (A. maior W. et Gr... Łąki, 
pospolicie. paka Karszte 
423. cularis palustris "3 SA, pospolicie. Blinstrubiszki, 


a Gałkajcie, Jekojnie 


424*. P. Kam um Carolinum Li. Zarośla wilgotne, torfowiska, 


rzadko. Jawniszki. 
425. Melampyrum cristatum L. Zarośla, łąki. rzadko. Szwendry. 
426. M. nemorosum L. Zarośla, lasy, pospolicie. Blinstrubiszki, 


421. M. pratense L. kraj zarośla, pospolicie. Blinstrubiszki, 


> Utriculariaceae. 

498. wiażaia vulgaris L. Stawy, często. Sujany. 
429*. U. minor L. cst rowy, b. rz zadko. wojny? w sAa- 
zawce torfowiska. | 


16 ANTONI JÓZEF ŻMUDA 


Orobanchaceae. 


430. Lathraea squamaria L. Lasy, zarośla, często. 


Plantaginaceae. 


431. Plantago maior L. Pospolicie jak i następne. Blinstrubiszki. 
432. P. media L. Blinstrubiszki. 
433. +. lanceolata L. Blinstrubiszki. 


5 ŚP z. Rubiaceae. 


2 |, 
a. „jem B. Ak: gladka, o liściach b modę teczek Bliżóke 


6 ZANÓdA. "Mąki. często. Łowajcie. 

438. i verum rt. f. angustissimum Wallr. Zarośla. Widukle. 

439. G. mollugo L. subsp. erectum bd Zarośla, łąki, poż 
lcie. Blinstrubiszki. 


Caprifoliaceae. 


= poły Viburnum opulus L. Zarośla, pospolicie. 
- 441. Lonicera zylosteum L. Jak rz. 


Adoxaceae. 
Adora moschałellina L. Lasy, pospolicie. 


SR 


i > oai PRE! L. - 6. c Łąki podmokle, <a 


10 „a alba L. Blinstrubiszki, nie dziko, seem spo- 


„Campanulaceae. 

Koh moni zgórza, PRRYSCY Biistryiszki. 
4497. Campanula „kałkęci L. var. Kerner 

zy odpo wiądają. w zupełności opisowi Wolifartka * w.Kveka: 

- Halliera Spa n. sa Do tsch. u Schweiz. Flora ed. III. (1902) p. 1627. 

Pylniki długości ok pręcikowych, u C. rołundifolia mają być 

3 razy tak długie. Łanksminiszki. 
450. ©. trachelium L. Zarośla, wzgórza, często. Blinstrubiszki. 


451. (. latifolia L. Zarośla, mokre łąki, rzadko. Bohomoły. 

402. © patuła L. Łąki, pospolicie. Blinstrubiszki. var. zesto- 
caułon pz: jez; tamże. 

453 "sicifolia L. var. levicaulis Beck. Po zaroślach i la- 
sach w apa diecie. ezęsto. Blinstrubiszki, a) forma o słupkach 
nagich (leiocarpa Kit.) b) szezecinami pokryty ch (f. dasycarpa Kit.) 
i o koronie o połowę mniejszej, do Z em długości (var. minor Beck) 
tamże w zaroślach nad rze są. 

54. ©. cervicaria L. Zarośla, rzadko. Szwendry. 

455%. 0. jarinosa Rochel. Sujany, łąki. Rośliny tej niepodobna 
żadną miarą zaliczyć do następnego gatunku; wprawdzie -jostęjkę 
dolne liście mają blaszkę u nasady sercowatą, ale działki nie są 
równowązko guzik, a raczej jak u C. cervicaria ac ną 

- jajowate, lecz „dw 

456. omier. pa Zarośla, pospolicie. Blinstrubiszki. b. głabra 

Bluff et Fin ing. z pr Beck, często. Blinstrubi szki, 'Widukle 


Compositae. 


451. Kupatorium cannabinum L. . puberulum Bak. Wilgotne 
e meżżgeć kot biszki. as 
> W ted virga aurea L. Lasy, zarośla, pospolicie. Blin- 
Pa Widukle. | 
: 459. Erigeron acer L. Pola, wzgórza, pospolicie. Wisboży, i 


_ 460. E. Canadensis L. Pola, przydroża, często. Blinstrubiszki. 
_ 461. Filago arvensis L. Pola. często. Blinstrubi: 

/ 462. Aniennaria dioica G. Lasy. płone wzgórza, pospolicie. 
463. Gnapkalium silvaticum L. Zarośla, pzaby, często. Blin- 
a. 


adnie, B  Binstruiszki 


sum L. Bagna, torfowiska, rowy, często. Meszka- 


18 ANTONI JÓZEF ŻMUDA 


465.  Helichrysum arenarium DC. Wzgórza, zarośla, ezęsto 
: Widaukle. a 
466. Bidens trirartitus L. Bagna, rowy, pospolicie. Blinstrubiszki. 
467. B. cernuus L. Jak poprz. Blinstrubiszki. f. radians DQ.: 
z kwiatami języczkowymi, tamże 
468. Achillea millefolium A Pospolicie. 
469. Leucanthemum vulgare Lam. Łąki, zarośla, pospolicie. 
Blinstrubiszki. 
470. Anthemis cotula L. Przy drogach, pospoliei 
411. Chrysanthemum vulgare Bernh. Zarośla, rzddkó. Widukle, 
472. Ch. inodorum L. Pola, role, pospolicie. Blinstrubiszki. 
413. Ch. awe? Bernh. Przy dro 
sic 414. Artemisia vulgaris L. Zarośla, pospolicie. 
a 4 prrorgó hium L. Zboeza. Dubisy, naprzeciw Plemborga. 
a R". pestris L. Wzgórza, często. 
aa 0 ATR Talaga J/arfarus L. Zbocza gliniaste. pospolicie. 
a a _ 478. Petasites officinalis Mnch. Bagniste łąki, rowy, często. 
419. Senecio vulgaris L. Pospolicie. Blinstrubiszki. . 
480. S. Iacobaea L. Łąki. zarośla, pospolicie. Blinstrubisz 


481. S. paludosus L. Rowy, bagna, rzadko. Szw 
482. Lappa officinalis All. Przydroża, kj pospolicie 


483. L. tomentosa Lam. 
484. Kógoce: lanceolatum Seop. Przydroża, pospolicie. 
ki. 


D. C. oleraceum cwim Seo. Łąki siekwe, często. Jukojnie. 
_ 486. C acaule ALI Pastwiska. Sujany. 

_ 487. €. ati! Seop. Łąki, lasy key, często. Blinstrubis 
488. C. arvense Seop. Pola, pospolicie 
480. Gacka tinetoria L. "Wzgórza, przydroża, zarośla, częś 
częściej jako f. lancifolia Gray; Blinstrubiszki, Szwendry. 
1,7490. Centaurea rea iacea 4 s. str. GRA źródła, R BIL 


492. C. . Set ws (var. tyiea Bek): Was, często. 


Spraw. Kom. fizyogr. T. XLVI. Dz. II. Tabl. 1. 


Ji 
Ę 
| 


UE ezuicainia 


4 


BOA PENOEDTZYMIEPIOPĘ 


Androsace septentrionalis L. var. sessilifiora n. var. 


A. J. Zmuda. 


"k NęKżeC PAŃ taa 


ROŚLINY ZEBRANE NA ŻMUDZI 79 


498%. Pieris hieracioides. L. var. ruderalis Schmidt. Wzgórza, 
przydroża, często. Jukoj 
9. Scorzonera humilis L. Wzgórza, rzadko. akóać a 
500. Tararacum officinale Wigg. Przydroża, pospolici 
aa 501. Lactuca muralis Fres. Lasy, zarośla, pospolicie. Disea 
iszki. 
502. Sanchua arvensis L. Pola. często. f. uliginosus MB. Łod 


. w górnej części pokryta gruczołonośnymi włoskami. Blinstru biszki. - 
5 


03. S. ołeraceus L. Podwórza, często. 

504*. Crepis biennis L. var. Lodomiriensis e: Pospolicie 
w tej postaci po łąkach, polach, zaroślach. Jukojn 

505. C. tectorum I. Pola, często. Blinstrubiazki. 

506. C. pałudosa Moench. Zarośla,: bagniste lasy. Blinstrubiszki. 

507. Hieracium pilosella L. Pola, lasy, pospolicie w różnych 
formach. Blinstrubiszki. 

0 


BO8%. H. pilosella — auricula DE kaj H. miarę stigj Fr.?) 
Przejście między H. piłosella a H. auri Blinstrubisz 
9. H. auricula Lam. Pola, wią sie on 
Pa 


510. H. pratense Tsch. var. pratense Zahn (apud Koch-Hallier, 
Syn. ed. IIL. p. 1715). Zarośla, często. Jukojnie 
511. H. tridentatum Fries (Zahn l. e.). (H. sabaudum L. p. p.). 
Lasy, zaa Blinstrubiszki. 
512. H. umbellatum L. Łąki suche, lasy, zarośla, pospolicie. 
Blinstrubiszki. Po e, oe (skoszeniu) lub zamarciu „wdech zal 
odrastają w jesieni z korzenia liczne 


drobne pędy, 
'1—3 (5) kwiatowe; t. zw. „f. putata*. 'Blinstrabiszki 8 IX i 911) 


Addenda. 


W czasie druku rękopisu otrzymałem ze Żmudzi (z Blinstru- 


biszek i dalszych okolie) dwie ay: 
"16. Pinus silvestris L. var. Christ. JawA ta rośnie 


na miejscach suchych, na wilgotniejszych z czę: = v. Pasa Stev. 
163%.* P. uncinata Ant r 


- W prowadzona przed laty w aa eżaye. w  Gelęuiymk=ch po 
Górnych nad w. obeenie rozsiewa się sama 1 wstępuje a 
ód P.  siłwe 


Grzyby, zebrane w Tatrach, Beskidzie 
e A IA ina Pogórzu. 
Podał 
Dr. Rai. aja tyt 


Otrzymawszy w roku 1909-tyvm zasiłek od Komisyi Gsyogia | 
Śrem; Akademii Umiejętności w -rakowie, zbierałem grzyby 
obszarze Bej edęcntyi jg w nagłówku niniejszego spisu. 

Nad poznaniem grzybów tatrzań skich i ackalć jeż ciągu 
ubiegłego stulecia wielu mykol u m- 
ler, Bresadola, Endlicher. Greschik, RWE 
"Hollos, Holuby, Istvanffi G, Kślebbreńneż: Linhart, 
Loyka, Lumnitzer, Rehm. Schlógi, Secehulzer von Mae 
„dedrajai Tauscher. 
(0. Pax w swej monografii roślinności Karpat wylicza v w wy: 

 pojacej bibliografii paazaeżryj także apo YA oma 


3 REAL w "Tatrach Teb na SE np. Lachnea stercorea, - 
podia mat Otidea „  Mierogi | viride, Leotia 


wade 2 jw pierwszym (K 
w drugim (Spraw. K. 


GRZYBY ZKBRANE W TATRACH 81 


Wiktor Doleżan podał w „Wszechświecie* (1901) 12 gatun- 
ków tatrzańskich trufli, zbieranych przez Greschika; 

Bronisław Pawlewski zbierał reglami i na Gubałówce 
owoenie Choiromyces maeandriformis (Wszechświat 1901); 

Adam W od ziezko podał 7 gatunków grzybów z Tatr, dostar- 
ezonych mu A. J Żmudę; 

sam wreszcie zbierałem Cronartium ribicola (Sylwan 1910) 
i Puceinia Zopfii rage 1911). 

W Beskidzie Zachodnim zbierali grzyby: Krupa w Po- 
rębie i około Saatnogo Dunajca, Maluty w Rabce, Miczyński 
w Sądeczyznie, Namy słowski w Pieninach, Stecki w Ryma- 
nowie, Wodziczko w ok. Jasła, ja wreszcie koło Wiśniowej. 
Nadto znajdujemy po kilka gatunków w „Rdzach* Racibor- 
skiego i „Ascomycetes Lojkani* Rehma. 

Jako początkujący my Ró, zebrałem na Pogórzu zachodnio- 
karpackiem w roku 1907 32 gatunków, w tem 25 z Czasławia 
(Spraw. K. F. 1908). Nie mam tu a pi yć w dziale grzybów, 
jawnopłeiowe zaś zbierali: lekarz Białkowski, Krupa, Raei- 
borski, Rogalski, Wólałkekąk. 

enie uzupełniam zbiór grzybów z tej okolicy (powiat wie- 
skodt podając 138 gatunków. Najwięcej zebrałem z następujących 

wisk: Czasław, "dwór, 260 m na z. morza; Tuszyna, m; 
i panien 392 m. Z Beskidu podaję najmniej. bo 11 gatunków, 
z bie zaś 162 ać. cał NAJ Hszy spia ae zwój 

rze 


lewski, wę egr ti: Niw fałowski) RsesBoróki Za- 
lewski. Z Świdowca podał Fedorowiez 2 gatunki Gymnospo- 
rangium, wreszcie ja podalem 50 gatunków z Karpat bukowiń- 
skich (grupa Rareu i Poeana Stampi) 

nowisk kiłk 


i w my pad 
piowikacia. że stanowiska tatrzańskie są od czarnohorskich 


o 180—400 m wyższe; widać to z załączonego zestawienia (str. 82). 


Niniejszy zbiór oznaczałem: w pracowni Prof. Edwarda Jan- 


_  ezewskiego w Krakowie, iej w pracowni Prof. Adama 
- Maurizio a: jake dk | korzystałem z rad i boga- 
> księgoz Prof. Maryana Raciborskiego. = 
| Pobyt w "Patrach umożliwił mi zasiłek Akademii, w Czasławiu 
> inność Prof. Odona Bijwida sai bad: aoi? zkócd 
> aklędaca tu a aż) Tnstytucyi i i uł gee ba owobka 
_ podziękowan 
s We Leie ac 1911 r. 


IRE: 


82 KAZIMIERZ ROUPPERT 


" 
EM] 
Tatry: Czarna Hora: =<śl 
ch 
Ra 
sdgnc ycea apiospor aż Czerw. Wierchy 2100 Szpyci 1900 


a Primula minima 
Puccini 


! inia Soldanell 
AAJCTE rea h pazaci Pyszniańska przełęcz 1789 | Pożyżewska 1430 


powi śdlnoięać Rohacz Ostry 2050 Pop Iwan 1870 |18 
Melampsora alpina | Rohatka 2290 SE 2 


Błyszcz-Bystra 2200 Pop Iwan 2000 


i | "a wą = o gkrysophthal- | („ęrwone Wierchy 1900 |  Dancerz 1500 
' pig tey ę ż Błyszez 2150 Pietros 1800 


SĘ (Rouppert) (Chmielewski) 


Myxomycetes. 


Lycogala epidendron Bux. Na bramie wozowni w Czasła- 
wiu Y 08, zb. K. Jasinicki; na pniu w szkółce leśnej opodal ujścia 


dol. Lejowej a IX 09 
2. agilis Rost. Na skós Abies alba w półsążkae 
- Anal debrz m na Tuszynie I 09; na mchu, dol. Roztoki VIII 09. 


kooichać i 


GRZYBY ZEBRANE W TATRACH 83 


Zygomycetes. 
1. Pilobolus cristallinus Tode. Na mierzwie: Krzyworzeka, 


w lesie I. 09. 
. Kleinii v. Tieg. var. sphaerospora Grove. Na mierzwie: 
dol. Chochołowska IX 09 
9. Sporodinia ok Link. Zarodnie i gospory na kapelu- 
szach Hymenomycetów: Czasław, na Tuszynie I IX 08 


Basidiomycetes. 


Ustilagineae. 


10. Ustilago Avenae Rostr. W słupkach Avena sativa: Czasław 
VIII 08; Kościelisko VIII 09, Zakopane VIII 09, Pod Bańską- 
Przybylina 13 VIII 10, o leśniczówki w Zazadniej przy gościńcu 


do Nora Oka VIII 1 
U. levis Magn. Wal upkach Avena sativa: Czasław VIII 11; 
Fis IX 09. Pod Balaka Przybyli 13 VIII 10. 
12. U. Tritici Jensen. W słupkach Triticum sativum: Cza- 
sław. na p yjęsaaehg: VIII 08. 
18. Kell. et zed W słupkach Hordeum sativum: Pod 
Baia Pzydyina 13 VIII » 
14 U. dis Tul. w skl Żea Mays: ARR, ogród 
dworski VIII 08, rzadko. 
15. Anthr razoidea Caricis Bref. W ow. Ge: sp.: Witów 
VIII 08 zb. Prof. A. Maurizio. 
16. kę Tritici Winter. W słupkach Triticum satioum: 
08 


84 KAZIMIERZ ROUPPERT 


Uredineae. 


20. owi fcariae Winter. II, III na |. Ficarta verna: 
Czasław IV 1 i 
Bl. U: Fabae Sehroet. II na 1. Ficia Faba: Czasław, ogród 
dworski VII-IX 08; ani razu nie udało mi się znaleść teleutospor, 
nawet w późnej jesieni. 
22. U. Cacaliae Unger. III na l. Adenostyłes albifrons: dol. 
A” > VIII 09. 
U. apiosporus Hazsi. III na l. Primula minima: Rakoń 
VIII 089, Czerwony Wierchy 1% IX 09. : 
K611i „ U. Rumicis Winter. II, III na l. Rumex acetosa: Czasław 
334 IL. 


25. U. Veratri Sehroet. I na 1. gry nei albijrons: dol. - 
Koprowa, Niewcyrka VIII 09; II, III na | Veratrum Lobelianum: 
dol. Zimnej Wody VIII 09, dol. Staroleśna VIII 09, pew Smre- 
ezyny VIII 11, 1, Szkaradny Zleb na Krzywaniu VIII 11. 

26. U. Poae Rab. S, I na l. Ficaria verna: Czasław IV 11. 

27. Puccinia Całtkae Link. II. II na |. Caliha palustris: Za- 
kopane, w lasku przy drodze Kuźnie IX 10, Kościelisko nad (Cichą 
wa VWHFA 11, dol. >. żyska VIII 11. = VIII 1 1, dop 


0 


palustris 
. Kościelisko nad 
o" Wa zak vw 09, Rany Żłeb w na Krzywaniu VIII i 
 Qzasław, w głębi. debrzy na Tuszynie 2 stanowiska VIII 11. No- 
/  wość dla Polski i Królestwa węgier 
- ZEP. Malonceunum Mont 


a śr ski 
|| 81. P. Pruni-spinosae 


il Przy dworku poi II 


GRZYBY ZEBRANE W TATRACH 85 


P. Chrysospłenii Grev. III na |. Chrysosplenium alternifo- 
Gusa, na Tuszynie w debrzy nad strumyczkiem IV 11. 
<LioSGAR Owiinki Jacky. II, III na L Carłina acaulis: dol. Le- 
jowa VIII 0y. mar Kopieniec IX 09 
P. Centaureae Mart. II, III na |. Centaurea sp.: Czasław 
VIII 10. 


sze P. Crepidis Schroet. III na 1. Crepis tectorum: Kościelisko 
16 09. 

38. P. Hieracti Mart.1III na |. Hieracium sp.: Warzecha VIII 09. 

39. P. congłomerata K. et Schm. IIL na 1. Homogyne alpina: 
Rohacz Ostry VIII 09, dol. Piarżysta VIII 11. dol. Zimnej Wody 
VIII 09. 

40. P. Hypochoeridis Qud. II, III na | Hypochoeris sp.: łączka 
nad potokiem z Małej Łąki, Kościelisko VIII 09; na 1. Achyropho- 
rus et sory II, III Niżnia Przehyba = Krzywaniem VIII 11. 

. P. Prenanthis Lindr. II, MII na |. Lactuca muralis: dol. 
Oboekilów ska IX 09. 
P. variabilis Grev. II na l. Tararacum officinale : Dzałne, 
ogród Akiaryii 1 IR IX 
43. P. Sołdanellue Fuek. Na l. Soldanella hungarica: I ptzelżca 
Pyszniańska VIII 11. a III Kościelisko, w dole lasu na stoku 
Hrubego Regla 14 I 

44. P. Gentianae Link III na |. Genfiana ciliata: dol. Białego 
IX 09. 

45. P. Śwertiae Winter. HI na |. Śweniia p. dol. Za 
Bramką 8 IX 09. 2 

46. P. Bistortae DC. II, TV l. Pa Bistorta : Ko- 


ścielisko. łączka nad potokiem z Małej Łąki VII 09. 
41. 


w" Kleb. III na |. Pdłygówńć Bistorta: 
dol. Staroleśna VIII 09. 

. P. asarina Kunze. III na l. Asarum europaeum : Czasław 
IL VII 0 08; pod reglami 9 IX % dol. ka Dziurze 9 IX 09, 
dol. Chochoło wska IX, 09 


9. P. Graminis pań f. Avenae Kriks. 1. r na 1. Aoena sa- | 
> Kótkialiska IX 09 > 


> BOSE dead Corda S$, I na liściach, kwatkci" i po > e 
gula Alnus: Czasław, na Tuszynie A Czasław weu III—VI 08 o 


| K> Ra Rua 3 3 VI 09 (A. Żmuda 


KĘ Ina |. Fussilago Farfara: Kościeli- 


wodny wić B. Lr na Ł: aa sativa: Kościelisko p 


. — pokaż ad potokiem m. | 10 VIII 09, dol. Strążyska | | 
VIII 09, dol. Cbuchołowska 14 IX a 


86 KAZIMIERZ ROUPPRRT 


Ee communis : "deka V 09. 

5B. G. tremelloides R. Hartig. S, I na l. Pirus malus: Cza” 
sław, płonka na Tuszynie IX 10, "sad dworski IX 10, 11, szkółka 
VIII, IX, 10, 11. Przez zo sierpień tylko S, I zaś rozwijają się 


dopiero w końcu wrześn na |. Sorbus Aria: Strążyska, nad 
Kominami VIII 11 (zaŻRE stamtąd Krupie jako Aecidium peni- 
cillatum ). 


55. Phragmidium albidum mięty II, III na l. Rubus frutieo- 
sus: Czasław, na Tuszynie IX 10, 
| 57. P. Rubi Winter. III na 1. pah fruticosus : Dobra IX 10. 
58. P. violaceum Winter. II, III na l. Kubus fruticosus: Krzy- 
i ław III 08. 


59. P. Rubi-Idaei Winter. I na 1. Rubus ldaeus: dol. Niew- 
eyrka VIII 09; II, III: Czasław, sad dworski IX 09; II, III: pod 
reglami. dol. za BA dol. Strążyska, dol. Małej Łąki VIII 09. 

zę Ange Win ter. II, III na l. Kosa alpina: Przy 
źródła pod ay k 


+1. 
61 £. omawiać Fuck. I na l. Tormentilla erecta: Czar 
oz na czacie IX 11. 


62 Ulmariae Link. III na 1 Spiraea Ulmaria: 
kop POS: w ' Jasku  aetót 7h drodze Kaźnie IX 10. 
: 63. Pucciniastrum Goeppertianum Kleb. III na |. Vaccinium 

| Titis idaea: dol. Gbochółowiake VIII 09. 
kc Ta orum. KI cFos na l. Vaccinium gni: dol. 
y I 09, n: 


4 II na żę Biypriatm tetraptorum: dol. 
anqulum w sj -ssoąfeć Warzec. 


GRZYBY ZEBRANE W TATRACH 87 


lampsorella Caryophy. 
base, na. Tuszynie i Czasławeu; Kościelisko VIII 09; wi- 


| | | | 
ł Me. acearum Schroet. S$, I na Abies 
| 

działem BA przez tę rdzę wołane na jodłach w lasach 
| ogó 

| 


Krzywaniu VIII 11. 

73. C. path Trachelii Kleb. II na l. Campanula Tra- 
chelium: Warzecha VIII 

74. © rasie otundifoliae Kleb. II. na 1. Camp. rotun- 
dofolia : Kominy Tylkowe od Stołów IX 10 (K. Stecki). 

75. sę org Winter. II na |. Alectorolophus maior: Cza- 
sław, Wolica IX 10; na l. Kuphrasia officinalis: Czasław, na Cza- 
sławeu VIII 11; na s. uueirolhue alpinus: Pod Bańską-Przyby- 
| bylina 13 VIII 10, Gronik VIII 11. 
| 16. C. Melampyri Kleb. II na 1. Melampyrum nemorosum: 
| Czasław VII 08, Krzyworzeka na Tuszynie 0. 
| 77. €. Pełasitis De By. II na |. Petasites sp.: w zaroślach nad 
Rabą koło jazu powyżej Odażże IX 10: Czasław, na Tuszynie 
- na |. Petasites ałbus VIII 11; na 1. Petasites officinalis: Łysa Po- 
aa VIII 11. 

18. (. Senecionis Fr. I na szpilkach Pinus montana: dol. Ci- 
cha VII 09, zb. Prof, Wł. Kulczyński; II, III na 1. Senecio Fuchsii: 
Kościelisko, w lesie, dol. Zimnej Wody, u Pięciu Stawów Śpiskich 
VIII 09; Czasław, na Tuszynie VIII 1 

79. C. peace wy Wagner. II, Ti na l. Senecio subalpinus 
(ozn. A. Żmuda): echa, dol. Strążyska. dol. Nieweyrka, dol. 
Zimnej Wody VII ( 09; już Kalchbrenner zbierał w Tatrach i 
dał jako poprzedni gatune 
| 80. €. Tussilaginis Kleb. II na 1 Fussilago Farfara : Czaslaw, 
na Tuszynie VIII 11: nad potokiem z Małej Łąki VIII 09 

. sp. I na szpilkach Pinus silvestris: Czasław, na Tuszy- 
nie i + ówkoał | 
> 82. Cronartium asclepiadeum Fr. ae na „jesc rowna si 
|... westris: Czasław, na Tuszynie 1 V 10; I na gał. 
_ dol Wi ielicka. Zaliczam tu formę na ów satiwdsenać) że z agęsj 
jearskich podaje ją Ed. Fischer jako Peridermium Pini Kleb. 
- f. montana Wagner (zb. C. Scehróter), z Karawanek wymienia ją 
a O. J: aap (koło schroniska czeskiego) pod nazwą Peridermium trun- 
| eicola wale) p -efirecnn Wreszcie P. Hariot podaje, że na gałązkach 
kosodrzewu może występować Peridermium Bartetii Vuill o cha 
rakterze „acieoła*, więc ori 
tium. Od Prof. Wan „małem listowną cję! że jego 
Peridermium Bartetii poodzi i ze wzi kosówki w Laon-d Esbas 
w wata Bagnóres-do-Liuchon: (1600 m) (zb. p. ża i tylko na 


PETE PEPE e wik NEEE 4 ZOE ZEE GEO FE 0 AE AL ARG 
: RZE KASA ś 3 SiE ż 


88 : KAZIMIERZ ROUPPERT - 


szpilkach je Seer no, Wymiary spor: 33—52X14—22 p, wy- 
bitnie przenoszą wymiar tatrzańskich: 28 —30 X 16 p; te ostatnie 
nie różnią się niezem 24 czasławskich, 24—32 X 16 p liczących, 
typowego Cr. asclepiadeum. Przynależność tatrzańskich okazów do 
rodz. (ronartium jest pewna, czy do (r. asclepiadeum, tego bez do- 
świadezeń rozstrzygnąć niepodobna; tymezasowo umieszczamy je 
tutaj. Krupa zbierał w Tatrach Cronartium na Gentiana asclepiadea 
i za Winterem tu je zalicza. Hariotowi znów owo Thiimenowskie 
Cronartium gentianeum wydaje się innym gatunkiem, o jeszcze niewy- 
jaśnionem pokre wiodeiwa, Byćby mogło, że między II i III na 
Gentiana asclepiadea a I na gat. Pinus montana w Tatrach saa 
pokrewieństwo. 

83. Or. ribieołum Dietr. II, III na L. Ribes alpinum i R. petraeum: 
Nieweyrka, Szkaradny Źleb na Krzywaniu 11, 12 VIII 10; Zako- 
pane, 7 „Księżówce* IX 10. 

84. yno Sempervivi Lóv. III w l. Sempervivum mon- 


tunum : Rakoń 
13 85. Uredo "Aba, Winter. II na I Pirola untflora: Kościelisko 
X 09. 


'"Tremellineae. 


86. Dacrymyces fragiformis Pers. Na drewnie Picea padła 
pod reglami TX 09. 
87. Calocerą viscosa Pers. W lesie sosnowym: Czasław, na Tu-- 
Fin, Eż Czasławeu; pod reglami, Kościelisko, dol. Chochołowska 


88. Guepinia rufa Pat. = helvelloides DQ.). W lasach regla. 
dolnego obficie: dol. Strążyska VIII 09, 11, dol. Kościelika (K. 
B6RN, pod reglami, dol. Wd ka | VIll 09. . 

Auricularia sambucina Mart. Na pniu Robinia pseudoacacia: 
Wieliczka VIII 08; Witów VIII 08 (Prof. A. Manriio). | 
2 glandulosa Bull. Na gał. Betula alba: Czasław 
> 09; na g. Alnus incana: * m reglami VIII 09 
91 | Trenalla albida. Hude Na gal. Ribes pertracum : pm Ka 


p. Po amurszałych pniach 
IL PRL zł, oe 


aa drie „da Serena, a m jeż 
i, TX 00, 10, AA na dogozstyć sh 


GRZYBY ZEBRANE W TATRACH : 89 


rzadziej: Pyszniańska przełęcz VIII 11, nad Wyżnim Ciemno- 
Smreczyńskim Stawem 11 VIII 1 
94. Stereum tabacinum Sow. Na gał. Corylus Avellana: Czasław. 
na Ac IV 08. 3 „A - 
95. elephora laciniata ers. Na ziemi w szpi m lesie: 
Czasław, na Czasławeu VII 08. panie 
96. Craterellus >"eioóle Pers. Czasław, na Tuszynie VIII, 
IX 08. 
97. C. clavatus Wint. Pod reglami, dol. stary, th ogg 09. 
rassis crispa Fr. Czasław, na Tuszynie VI 
99. H ydnum auriscalpium L. Na szyszkach Pinus zr 
Krzyworzeka, na Tuszynie VIII 08; pod reglami VIII 09. 
100. H. repandum L.. Kościelisko 16 IX 09. 
101. H. imbricatum L. Kościelisko 16 IX 09, Koziniec 
1 IX Rei 
2. Merulius lacrimans Pers. Czasław, dwór, w piwnicy na 
belkach sufitu III 08. 
103. Panus stipticus Schroet. Czasław, na Tuszynie VIII 08. 
104 Lactarius deliciosus Fr. Ukazuje się masami jesienią 
w lasach regla dolnego w Tatrach: pod reglami, dol. Małej Łąki, 
= 1. Ohocholówska > IL 
105 pure betulinus Winter. Na Betula ałba rzadko: Cza- 
sław VIII 1 


Gasteromycetes. 


E os Scleroderma verrucosum Pers. Czasław. sad dworski, 
dębem, na Tuszynie w debrzach i sosnowym lesie VIII, IX 10. 
R Przy oznaczaniu uwzględniłem cenne uwagi, jakie porobił Ch. van 
Bambeke (1906) o budowie Sacz r. 

ię 107. Bovista nigrescens Pers. Młode i dojrzałe okazy obok sie- 
e: Raciechowice, na Tuszynie VIII 11; Pod Bańską 


108. Hymenogaster sp. Pod ziemią przy kłączach | 
8 w olszowych zaroślach nad strumyczkiem w dekazĆ na Tu- 


k Aatracia wise Morgan. Okaz zeszłoroczny: Kasprusie, 


SE = |. Małej Łąki VIII 11. 

l. Urueżi oz Tal. o ałej i 

: A us striatus Hoffm . Czasław, sad dworski i las na 
j-— VIE-IX 8. 

113. C. vernieosus DO. Na gal. Ribes Grossularia: Cóalmie, 

; neóć dworski; „ na  ziomniaczyska VIII 08. 


90 : KAZIMIERZ ROUPPERT 


114. Phallus impudicus L. Czasław, w debrzy na Czasłan 
pod jodłami VII 08, 9 VIII 11. 


Ascomycetes. 


Gymnoasceae. 


115. Taphrina Almi incanae Kiihn. Na żeńskich kotkach Alnus 
incana : Kuźnice, Kościelisko, dol. Roztoki, dol. Raczkowa VII, | 

09, = Dobra VIII 10. 

. Tosquinetii Magn. Na l. Alnmus incana i głdinowd 

| Cal, d Krzyworzeką VIII 08, na Tuszynie VIII 11. 

11. "T Pruni Tul. Na owocach Prunus domestica: Czasła 


ui. T. Carpini Rostr. Koltun na Carpinus betulus: O: 


VII 0 
Pezizaceae. 

iN Bhytisma acerinum Pers. Na l. Acer pseudoplatanus: |. 

źniee VII 09, śr „reglami VIII, IX 09. 

20. salicinum Pers. Na 1 Salie reticulata: Czerwone 


X 12i QI (I ris guercina Pers. Na gal. Quercus poduneudała:: 

_ sław, na onie VI 

a 122 $ wear bać ask Rehm. Na gedinyę liściach 
s pedunceul  owtimy 2 Ponzynie VIEOG; 1 a 1. Fagus 


PW Biało DE TX 09. 

23. Sderoderris ribesi, Pera. f. repanda Wedle z gał. 
ywania nad dol. Koprową 12 10. 
is oonaperaa Rehm. a Darus mal: z. 


paść 


(GKZYBY ZEBRANE W WATRACH ; M 


) Z Rehm.. Na deżańi pod sk 

20 V pea doł. - 'trą yska VII 09, na zgliszczach domku myśliw- 

skiego w Nieweyrce VIII 1 

131. 2 Na. senosć Hsm, Mloda okazy z nierozwiniętymi za- 

rodnikami w reglami: vw 
ula leucomelas Rehm. Czerwone Wierchy VII 09 


VIII 10. 
134. Plicaria viridaria Rehm. Czasław, na Tuszynie VIII 08. 
135. P. viołacea PE Na spalenisku wraz z Geopyris carbona- 
| ria pod reglami 20 
| 136. P. pustulata e Czasław, na Tuszynie, po drogach 
| i debrzach; dol. Strążyska, dol. yajć r VIII, 09, 10, 11. 
| 137. Otidea leporina Rehm. Czasław, w lesie na Czasławcu 
| VIII 08. 
| 138. O. cochłeata Rehm. Dol. Koprowa VIII i 
139. O. auricula Rehm. Mały Źlebek- „Lysanki DX 10 (K. Steeki), 
dol. Jaworowa VIII 11 (ipse legi). 


138. | Mooapodio macropus Rehm. Owaałam,; debrz na Taszynie ; 


| 140. O. onotica Pers. Pod jodłami: Czasław, nad stawęgm po 


p zirzejra VII 08. 
SĘ . Lachnea fuscoatra Reb. Czasław, na Tuszynie VIII 08. 
= L. stercorea Rehm. Na mierzwie: dol. Zuberska VIII 09. 
143. Ł. scutellata L. Na "ETA pniu: Kościelisko 13 
VIII 09, dol. Kamienista, Trzy źródła pod gnie danych VDI 11; 
Czasław, w debrzy na T osci VIII SĘ 
gregaria Rehm. Czasław, w dcwey na  Czasławeu 


10. > > 
"145. Lasiobolus equinus Rehm. Na mierzwie: dol. Białego >. 
20 V 09. na m. owczej: do L Kamienista 22 11. 

» 146. Thelebolus stercoreus Tode. Na mierzwie: wic? 
ma: Tuszynie w lesie I 09. 


Helvellaceae. 


lieznie wraz z Vibrissea truncorum VIII 10, 11. 
undulata Fr. Czasław, na Tuszynie VII 10. 
Janczewskianum Rouppert. Czasław, debrz 
Leżę młodych owocniach Microglossum vśride 
| ul.? Gzaslaw, debrz na Tuszynie VIII 11 
łych bukowych liści; znalazłem 2 młode 
>wyższego rodzaju należące, u podstawy 

una » sny, + nie mogę z całą sta- © 


temidium Karst. sp Czasław, na Czasław cu w ró a. 


92 KAZIMIERZ ROUPPERT 


nowczością obstawać przy oznaczeniu gatunku, gdyż worki nie za- 
wierały ani jednego = zarodnika, jeno młode kuliste, je- 
szcze poj "rwa con 
Ł. Mownożiencje viride Rehm. Czasław, w debrzach na Tu- 

„maścią i Czasławeu VIII 08 10. 

152. Geoglossum ophioglossoides L. Na łąkach: pod reglami 
29 IX 09, Kuźniee. dol. ok VIII 10. 

158. oe clavata Rehm. Czasław na Tuszynie (A. Mo- 
drzewska) VIII 08; dol. Koprowa VIII 19. 

154. Leotia gelatinosa Hill. Czasław, na Tuszynie VIII, IX 


156. Cudomia circinans Pers. W lasach szpilkowych: dol. Ma 
łej Pi IX 09, na wera, na -ęotrecy 
confusa B. Dol. 


VIII 10. 
j Łąki IX 09, Kościelisko 
16 IX 09, Ból. óówa VIII "e 
151. Vibrissea truncorum Rehm. Czasław, na Czasławcu w źró- 

dełku na gałązkach e 10. 
A 58. Gyromitra esculenta Rehm. Na Tuszynie IV 10; ok. My- 
- | ślenie (Rynek krakowski 29 IV 10). 

159. Verpa Rehm. Lasy pod Kalwaryą i Lanekoroną 
md» krakowski 29 IV 10). 

60. Helve 


lla lacunosa Afzel. Kościelisko, lasek na Krzeptów- 
kach V 10 (K. Steeki). 
161. Morchella conica Pers. Czasław, na Czasławeu IV 10. 
162 M. lata Pers. Kościelisko W 10 (K. Stecki). 


Pyrenomycetes. 
- "1638. Sphaerotheca Castagnei Lóv. atp na l żpalici 
a noli tangere: Czasław, nad sia yć wara ki 
o 164. S. mors wode B. et O. St. oid. na q2 Ribes Gr 
| aeiec Kuźnice przy Zakładzie ną Zamoyskiej IX 11; w ogró 
| na Bystrem dostrzegł T. Korniłowiez iasoke. w 1910 roku, ta 
"samo ogrodnik zakładowy w Kuźnicaeh. Otocznie w Czasławiu. 
- BĘ, się s nód Logi na agreście w drugiej połowie 


rak p dem u ( tr. 30); w roku 
=" F > MYMERŁ 8 a na | F 


GRZYBY ZERRANE W TATRACH 93 


u podnóża Tatr, nie ma 1 związku z północą, raczej musiał być tu 
„zodsei zawieczony z węgierskiej strony 
165. : communis (Wallr.). A na łodygach Aco- 
nitum Napellus: dol. Chochołowska 17 IX 09; na 1. Caltka palustris: 
kmiechowiza pod Tuszyną VIII ti. 
66. £ St oid. i otocznie na l. Gak 


DC. eobdolon 
luteum: pod reglami VIII 03; na l. Galeopsis sp.: dol. Lejowa 


VIII 


16% E. Cichoriacearum DO. Otocznie na 1. Lappa minor: Cza- 
sław IX 11; w Tatrach mączniak niesłychanie rozpowszechniony 
na starcach (Senecio Fuchsii), zarastających poręby, obok wierzbó- 
wek; otocznie na l. Senecio Fuchsii: Kościelisko, Pięć Stawów Śpi- 
skich „gc 09 

E. Martii Lev. Otocznie na l. Hypericum quadrangulum ; 
losioa, VII 11; w Czasławiu na Pisum sativum 5 IX 11. 
. Mi |od Alni DO. Otocznie na l. Viburnum lantana: 
Woliea VIII 08. 

170 m. Astragali DC. oonaię pa l. Astragalus glycyphyłlos: 
Czasław, na Tuszynie VIII 1 

171. M. divaricata Wall Otoeznie na 1. Frangula alnus: Cza- 
sław, na Tuszynie IX 1 

172. M. Evonymi DO. Otocznie na 1. EKvonymus europaea : Cza- 
sław 08. 
173. Oidium quercinum (non Thiimen). Występuje obficie na 
1. Quercus pedunculata na pogórzu od wiosny 1909 roku (Namysłow- 
ski 1910), jak zresztą w e Polsce i na Żmujdzi, oraz w Tatrach. 
siborsko, Czasław: na Tuszynie, Krzyworzeka, Wolica, Dąbie, 


VM JX .00-11 Na p ak w parku przy Sanatoryum 


Drstwa Dłuskich na Gubałówee 27 VIII 09, VIII 11. 
174. Eurotium herbariorum Winter. Otoeznie na |. Ribes pe- 
09. 


_traeum w zielniku z Warzechy VIII 


175. Nectria ięciokój, rat Rehm. St conid. na Aconitum 
Vapela 48 em hot VIII O 
Ribig Tode. Rpa na gał. Hibes wlgare 5 be > 
BRZ ad ii do worski IX 11. 
112. N. ditissima Tul. St. workowy na prakowaciałych ga- 
lskach Z wodoci Czasław, sad dodaki XII 
ią la rubrum Tul. St. conid. na l. ma z wg 


w. sadzie dworskim; na Czasławeu po sadach wło- 


Gwidżm, za sj e 
isę Sód aier rak dbuweo łaa PiE Wo- 
jadę LEZ 2 


p 
; 
e 


> Tal. „St. eonid. na |. Prunus padus: Krzywe 
MI 11. | 


180. Epiehloć powy Wint. St. > i młode otocznie na 
Agrostis alba: Krzyworzeka * 11 (Prof a wk. e 


94 KAZIMIERZ ROUPPERT 


181. Claviceps purpurea Fr. Przetrwalniki w kłosach 
eS isc VIII 08, 10; Pod Bańską-Przybylina 13 VIII 10. 
0. mierocephala (Wallr.)? Przetrwalniki w  kłoskach 

Bromus maa sdi śród pszenicy: Czasław, na Czasławeu VIII 10. 
Cordyceps ophioglossoides Link. 

myces cervinus: dol. Koprowa 09, koło leśniczówki w Podbańskiej 
VIII 10; we mchach nad Smreczynowym stawem 4 X 09 (Prof. 
M. Raciborski); na Bl. variegatus: Czasław, na Tuszynie VIII, 


, 10. 


» 185. C. militaris L. Na poczwarkach motyli: Czasław, na 
szynie IX 08, 09. 

186. Sporormia ambigua Niessl. Na mierzwie: Kniyweńssa 
na grywa IT 09. 

187. naa _Alchemillae Wint. Otoeznie na l. Alchemiłla 
e. cr += ap , dol. Strążyska, dol. Chochołowska, dol. Ni 
cyrka 


2 188: 58: Zły dkić m Hartig. Charakterystyczny posoweją 


 kosodrzewu, na Pinus montana: Warzecha, dol. Małej Łąki, 
Zuberska, Czerwone Wierchy, dol. Staroleśna, Hala Gy 


|| 190. Sphaerella depazeaefor 
pod sięwypynh VIII 09, ać Źródła 
na Ozasławcu VIII 1 


GRZYBY ZEBRANE W TATRACH 95 


VIII 08; s RJ Fagus silvatica: pod reglami 20 V 09, dol. Cho- 
II 


chołowska 

198. Phyllachora ck masz -ażary Na 1. Trifolium p uiente:  połana 
u ujścia dol Chochołowskiej IX 

199. Dothidea ) 


Wint. M gał. Ribes pe. zbocze 
Krzywania od Koprowej 12 VIII 10; na gał. Ribes 209 wana Gzaałań, 
sad dworski IX 10. 

200. Mazzantia Napelli Ces. St. spermog. (= Placospkaeria 
Napelli Maire et Sace) na Aconitum Napellus: Rakoń VIII 09; st. 
workowy na 4. Napellus: dol. Jaworzynka VIII 0 


'Tuberaceae. 


201. gory vulgaris Vitt. Czasław, w debrzy na Czasławcu 
1 okaz IX 1 orki bez rozwiniętych zarodników; dol. Małej Łąki 
VIII 11, adiądzy kisewinaść Picea excelsa, zarodni ki ślicznie rozwi- 
nięte, nawet w Komasa okazach. 
r puberulum (sp. eoll.) Ed. Fischer. Drobne owocnie 
E warstwą bukowych liści: Czasław, debrz na Tuszynie VIIL 
ZUS 
203. Elaphomyces cervinus Schroet. Czasław, na Tuszynie 
w debrzy pod jodłami IX 10, 18 IV, VIII 11. na Czasławeu VIII 
11; pod świerkami w Tatrae h: dol. Koprowa VIII 09, e, leśni: 
czówki w Podbańskiej VIII 10, dol. Małej Łąki nad hal ą pod 
erich VIII 11. 
> 204. El p. Vitt. Osialiw na Tuszynie pod brzozami 
12 20, 18 tv, IX ! 
205. Chokwikiyjii macaińdriforweis Vitt. Pod zn i na Gu- 
bałówce jesienią (Prof. Br. dieser) - 


Fugi Imperfecti. 


w orzeką,  Wierzbanowa VIII 08. 2 
se węże Saec. Na L dziczka Pirus communis: Czasław > 


e Mass. N; 1. Gentiana Pucumonanihe: wę 
sław. , na a, Ozasłarea 1 Toseynie VII 11; na L G. asclepi s dok 


sap. VIII 08... > 
209. P. ribiseda Bubak et Kabśt. Na Ribes ARAB dol. ka. 

_ jowa VIII 09; tu „ten został opikany: wL tomie „aw 

ć noe p X 08, zb. Kabat). 

A P. Grossulariae asie: Na L Ribes Grogmlaria: Czasław, 
b sad E Boska 


yllosticta cornicola Rab. Na 1. Gadki spaz Ozasław, nad o 


96 KAZIMIERZ ROUPPERT 


211 P. Aronici Sace. Na l. Aronicum CQlusii: dol. Staroleśna 
VIII 09, Błyszcz VIII O ; 
212. Fhoma Danish J. Kiihn. Na Gentiana ciliata: Mały 
Kopieniec [X 09, polana u ujścia dol. Chochołowskiej IX 11. 
213. Asteromu Gentiunae Fuck. 'Na |. Gentiana punetata: dol. 
Walentkowa VIII 09. 
214. As ARCH Bieniaszi ». sp. pycnidźis fawcieczę sparsis, 

vie conspicuis, immersis, subepidermicis, ostiolatis, contextu pse 
renchymatico okdóc, 120—140 m diam.: sporidóis 16 u Iny 


U 28 


Fig. 1. Ascochyta Bieniaszi n. sp., spora. 
Fig. 2. Septoria Ribis Desm. a: f. typica, b: f. tatrica. 


: > latis, rectis, ellipticis, utrinque rotundatis, uniseptatis, ad se 
> , OMA kaz ja Joliis Delphinii ozysepah a F. Bieniasz im 
zean Wierchy lectis (Herb. Ac. Litter. gębie Nr. 75,1432 
Owo i m ozysepa 


A trudnedo o spostrzeżenia 120—140 m średn nicy, zaopa trzone w EE 
/ m szczytu; stę (Rye. 1.) bezbarwne, smukło eliptyczne. z jex 

| X 4 a. Na okazach z Czerwonych Wierchów, zbie 

„ Zielnik Komisyi Fizyograficznej Ak. Um. 

A opal eg a 1 Anil Napa: do ol. . 

1. deroę Grzybowa VIII 09 4983 

Sace. Na k Arabis hirsuta: Wa 

Bla. KS: Bibis Desm. A ty” na 1. Ribes petraeum: Tr 
od ea jąc ygyaa amy na liściach adzy diaz 


GRZYBY ZEBRANE W TATEACH 97 


Na - kibes alpinum: Kościelisko, w ogródku przy leśniczówce 
14 IX O 
Plamy na liściach ACZ się od formy typowej: są one blado- 
żółte, nie przekraczają Ż mm: średnicy, natomiast posiadają czer- 
reno brunatną obwódkę z owocniami na spodniej i górnej pow. 
_2—3 mm szerokości; spory z owoeni y pierwotnej i wtór-- 
rasa s, Pnacój, „a sdi posiadają zdkake wymiary, zgodne z f. 
(| typową (Ryc. 2 a 
p 218. S. Onotherae West. Na |. Oenothera biennis: Skrzynka 


219. S. Rubi West. Na l. Rubus idaeus: dol. Lejowa VIII 09. 
| 220. 5. scabiosicoła Desm. Na |. Ścabiosa lucida: dol Lejowa 
| VIII 09. 

221. S. Fuckelii Sac. Na 1. Tussilago Farfara: pod reglami, 
| polana ABE ai VIII 09. 
222. S. Senecionis West. Na |. Senecio Fuchsii: dol. Zimnej 
Wody. dą Stawów Śpiskieh VIII 09 
"223. 8. Urticae Desm. et Rob. Na 1 Urtica dioica: dol. Strą- 
ma dl. Choehołówska VIII. IX 09 | 
S. Gładioli Pass. Na |. Gladiolus imbricatus w owsach: 
Koeiesko VIII 09. 
5. Phleospora p róne: Wallr. Na 1. Crataegus ozyacantha: 
Czasy, na Tuszynie IX 1 
: 6. Sphaeronaemella  Koięzyśńkiega n. sp. pycnidiis aggrega- 
* tis, Alen łuteolis, I mm altis. tn parte basali 216—300 u latis, in 
|. parte apicali śnmarginata. 80— Bia u latis, contertu pseudoparene hy- 
i matico, p. basali 20 m crassa, p. apicali S- 15 u crassa; sporulis nu- 
| merosissimis, bacilłaribus, 4 u longis, 2 u latis, gy "— 
|. eiliatis: cilia inferiore 4 u longa, cilia 8u 
||| ramulis sporiferis septatis, w»: 40 u koegia 2u aa, ak mono- 
> spore, 6 - 8 mu longis. : 
. Ad emortuos Hymenomycetes (ydnum Agaricus) in regione sil- 
varum. montium Tatricorum (in p. septentrionali) autumno bis i 


m hanc novam Vladisłao Kulczyński, de doctrina 
woen ie © roę moi AAIANĄ cienkościennne, barwy białawo nej » 
wysokości a mm. o. eż nieobrzeżonej u szczytu szyjce, b Ą | 
open arenchymatycznej; z średnica: owoeni kaj śes 


osadzona jedna spora; s ory | wypełniają śluzowatą masą wnętrze 
całej owoeni, po zwilżeniu | owoeni ćw się bea NB AGA 
>= sma dnia kły tac: | 7 


zm gabki (1910), m silva ad Hruby Regiel Kodó sa 


98 KAZIMIERZ ROUPPERT 


40 u w średniey, przez szezytowy otwór i gromadzą się w kulisty 
czop u szczytu owoeni. 
Spory są drobne, bezbarwne, 4 X 2 u, najdłuższe dochodzą do 


gas 
. 


- 
RP: 4; aaa 
bRo Ty 422 zę? 
PZ WEŻZ szzzea 
+ 
po ZGÓŁICA 
boski y Na? 332418850 
i NT) FZAŁLYL PA 3%% 
PSE = SZW Ne7ą sA>007493 
3 zaa Perr4 DAL 1 Ę 
LŁÓŻ) ZN s Z A 
5 ł 
R ZY mel s ORO PÓŚE m. Ź RAA cry 
PREDYZCO RK LUSJE 
syg ZY m SA WAS CYS WY 
DU POTOTAJ DOE FPPLERNII r, > 
żę, ŻY CLR LIO 
PZŁ, 2) ra) ADEL NORA 
NYNZSZZEE BY EPO) 
USPSZ 2 ZZ DY 
: ł ZPANOŁCCY szał 
BAC are, żę >, uj 2035 RP PACAN 
AOYZOSZY OPÓR PEACO 
4829583 '25va PAAJC A> 
se 177 


«loDo. > 


, 
O 
dk szą 7 
Ę 8 BRO ST 
p zw RC 
M Szgw zag, 7) 
z GMSRÓL MH s ZĘ ZA KA 
4 cą Wag Pa RZE 
SPORZ PSA 


ZŃ 
set 
wę 


x80. 


x Sphaeronaemella Aiaśnenrygie . 8p. 
; sią 3: owoenia. Fig. 4: strzępka skńódaikocókina. m 


HL, śe "zaopatrzone w włoskowate wi paz dolną 4 2 


"Żyje ae saprofit na ponoć obłonniakach z rodzin: kol- 
ych i i bedłkowatych w Tatrach. Zbierałem dwukrotnie: 


sporium Fragariae Mont. Na 1. truskawek, kan 
w, ogród dworski D IX 1 


GRZYBY ZEBRANE W TATRACH 99 


228. G., Lindemuthianum Sacc. et „a. Na strąkach Phaseolus 
vulgaris: Czasław, ogród dworski VIII 1 

229. G. Kibis Mont. et Desm. Na k porzeczek Ribes 
Kuźniee, ogród przy Zakładzie Generałowej Zamoyskiej IX 10; 
Czasław, sad dworski VIII, IX. 10, 11. 

230. G. taricolum Allesch. Na górnej powierzchni szpilek 7a- 
«us baceata: zbocze Grzybowca od Strążysk IX 11 — krzaki śród 
kosodrzewu; do stanowiska tego przyprowadził mnie kustosz Mu- 
zeum im. Chałubińskiego, p. Staszel. 

231. Cryptomela Allescheri Schnabl. Na zeschłych att 
limby, Pinus Cembra: zbocze Krzywania od dol. Koprowej 1 
VIII = 

Marssonia Violae Sace. Na 1. Viola bifłora: dol. Strążyska 
VIII 09, Aetos od Małej Łąki VIII 11. 


Hyphomycetes. 


3. Eidamia acremonioides Lindau. Chlamydospory na Płat- 
da bifolia: Czasław, na Tuszynie 
234. Aspergillus candidus zo! Na plewach Avena sativa, 
dotkniętego głownią: Czasław VIII 1 
235. Sepedonium chrysospermum p Na kapeluszach i trzo- 
nach spi dol. Roztoki 13 VIII 09; Czasław, na Tuszynie 
VII O 
236. Ovularia obliqua Lindau. Na l. Rumez alpinus: polana © 
Chochołowska VIII 09. 
237. O. Schroeteri Lindau. Na l. Alchemilla vulgaris: Koście- 
e nad potokiem z Małej Łąki, dol. Strążyska VIII 09; Czasław. 


238. haplospora Speg. Na |. Alchemilla vulgaris: pod re- 
glami, |. VIII 09; na A/. montana: Rząka 3 VI 09 


. igi Zmuda). 
"239. Verticillium WA Berk. Na l. Veratrum Lobelianum: 
Ciemne Smreczyny I1 
2480.  Ramularia Calm Lindr. Na 1. Caltha pałustris: dol. Strą- 
a VIII 09. 


RR Da linda Ba l Gówm montanum : Rakoń VIII 09. 

242. R. Armoraciae Fuek. Na l. Oocklnria drwaeackić Czasław, 
ogród dworski IX 11; niszczy chrza 

243. R. „circumfusa El r Bv.? Na 1. Rumer sp.: dol. Strą- 
żyska VIII 09. 

244. R. Geranii West. Na L. | silvaticum: dol. Lejowa 
-.- VIII 09, dol. Chochołowska 14 IX 09. 
AB 245. R. evanida Saee. Na k Gentiana sweiepiadaa: dol. Niew- 
a. <ośsią VIII 09. 


7* 


100 KAZIMIERZ ROUPPKRT 


| 246. R. Urticae Ces. Na l. Urtica dioica: dol. ku D 
9 T= 08. 

; 247. R. erilis Sydow. Na 1. Galeobdolon ae Czasław III 10; 
' występuje na górnej pow. liśei, spory wyno 6 X 4 u. | 
. R. rubicunda Saee api Aaianthamim bifotiwm: pod re- 

glami, Warzecha, dol. Zuberska VIII 09. 

9. R. Uredinis Voss. Na darów: II na 1. Vaccinium 
ja idaea: dol. Chochołowska VIII 09; na l. Rubus fruticosus: Cz 
na Tuszynie IX 10. 
250. Dendrostilbelia "e Lindau. 

na zboczu ra: ij awe 


z=spy Na łodygach i owo = 
pat: nad Ciemno- 


Materyały do mykologii Białej Rusi. 
Na podstawie zbioru B. Namysłowskiego 
opracowała 


A. Kastory. 


Zbiory p. B. Namysłowskiego, łaskawie użyczone mi do opra- 
eowania, pochodzą głównie z gubernii witebskiej, powiatu witeb- 
skiego (Malinopol, Pańtiuchy. Hłuszeniata, Płaksino i Korolewo), 
częściowo z gub. mohylewskiej, pow. orszańskiego (Czarnorucze, 
Stanisławowo. pęŚwea: i) i wreszcie z gub. smoleńskiej, pow. po- 
rzeckiego? (Korżeni, Podezasy). 

Spis obejmuje śluzowee i grzyby, ogółem 168 gatunków. 
Niektóre z nich zostały wydane w 1911 r. przez B. Namysłow- 
skiego w Mycotheca Polonica. fase. IV (kierownik wydawnictwa prof. 
M. een, co w spisie moim przy odpowiednich p 
zaznacza 

"Z sżabówókik, które wymieniam, tylko gub. smoleńska 


* _ pod kier mykologicznym dokładnie badana przez A. mę 


* de la toz s Nat. de . 18%5— 


M3 : Praca nieja została wykonana w Zakładzie anatomii To- 
; za | powania w Zakładzie i korzystania z środków 
rof. E. Janczewskiemu moją głęb 14 


ap? 


_naukowycl p wa 
czność. | Aeyiiawi Dr. B.  Namysłowskiemu za "alei agp 


cyi do opracowania, oraz za stałą pomoe w ciągu mej pracy bar 
dziękuję. facia również p . A. Żmudzie. asystentowi pracowni 
dla systematyki oślin za laskowe oznaczenie niepewnych zywo 


t) Catalogue ż Chazmpięnska m, Bai oa_ 1802 i ylkoma, 
Grouv. pał Smoleńsk. Bull. de la Soeietć zerka mi da P 1893. 
V Sórie de matćriaux pour la fłore uyelogiąe de Smoleńsk. Bull. 
1897. 


TARA SE 


102 A. KASTORY 


Myxomycetes. 


Tubulina cylindrica Bull. IX. Korolewo. 

ndrum Bux. VIII. Malinopol. 

Reticułaria Lyeoperdon Bull. VIII. Malinopol. 

Stemonitis fusca Rotl. VIII i IX. Malinopol i Korolewo. 
Arcyria incarnata cą VIII. Malinopol. 

Physarum viride Per Malinopol. 

Fuligo septica (L.) Gel Malinopol, sake i Ozarnoracjj 


D9 
om) 
Z 
O 
R 
o 


AKOLSZ 


Phycomycetes. 


Oomycetes. 
8. Cystopus Tragopogonis Schroeter. a) Na Cirsium arvense, 


b) na Tragopogon sp. IX. Korolew 


0. 
9. Peronospora |. (Gróv.) Rabenh. Na Chenopodium album. 
VIII. Walinozoł 1 Wydane także w Mycotheca Polonica, fase. IV, 
Nr. 151. 
10. P. alta Fuekel. Na Plantago maior. VII. Malinopol. Ę 
aa aa ojadoiaiska (Pers.) Tul. Na Capsella bursa pastoris. VII. 


12. p P. Umbeliferaram (Unger) Sehroeter. Na Aegopodium Po- 
dagraria. NIIL. Malinopol. 

o 41R Wiat r węć e Regal. a) Na Cirsium oleraceum:; b) na Sonchus 
arvensis. VIII. Mal 


_Zygomycetes. 


14. waz hiemalis W ehmer. Zygospory i zarodnie 1060 288 
pyhodował Dr. B. Namysłowski z ziemi ornej 3 


"Gatonek ten soi dotychczas tylko z zach. i środk. Europ, 
"wszy a wschodzie. żę ego Paa ema geogra” 

ięc ns 5 e tych ych spostrzeżeń 
Hannoweru, KORA | | Gale. także me | 


MATERYAŁY DO MYKOLOGII BIAŁEJ RUSI 103 
 Ascomycetes. 


Hemiascineae. 


17. Protomyces macrosporus Unger. Na Aegopodium Podagraria. 
VII. Malinopol. Także w Mycotheca Polonica. fase. IV, Nr. 154. 


Pezizineae. 


18. Plicaria pustulata (Hedw.) Rehm. VIII. Malinopol. 

19. Greopyxis cupularis (L.) Rehm. VIII. Malinopol. 

20. Humaria granulata (Bull.) Rehm. Na odchodach krowy. 
VIII. Malinopol. 

21. Aleuria aurantia Miiller. W lesie na wilgotnej ziemi, miej- 


seami Aę"sigt IX. Malinopol. Wydane w Mycotheca Polonica, 
fase. IV, Nr. 


22. Cor da, sareoides Jack. IX. Malinc opol. 
23. Fabraea Ranunculi (Fr.) Karsten. Na Ranuneulus cassubi- 
cus. IX. Korolewo. 


Phacidineae. 
24. Rhytisma acerinum (Pers.) Na Acer sp. _Malinopol i Czar- 


sino i Czarnorucze. Wyd ane także w M ycotheca Polonica, fase. IV, 
Nr 159. 


Pyrenomycetineae. 


26. Sphaerotheca Castagnei (DC.) Schroeter. a) Otocznie na Hu- 
mulus Lupulus. VIII. Malinopol. b) na Impatiens Nolitangere. VIIL 
A y. otoeznie. e) na Alchemilla vulgaris, otocznie. IX. Koro- 

lewo. B= także w Myeotheca Polonica. fase. IV, Nr. 160. 
||| 27. Sph. Mors uvae Best. a: Court. Otocznie na Ribes (irossularia. 
VIIL. „Aalinopol i Czarnorucz 
yy oggej ridaetyła (Wallr.) Sehroeter. Otoeznie na Pru- 
nus pods. VIIL Pań 
29. Erysiphe Rode (DC.) Schroeter. Otoeznie a) na 
leopsis pubescens;, w na. Brunella vulgaris. VII i VIIL Malinopol 
i Adaminki. | 
0. E. communis (Wallr.) Link. Otoeznie na Polygomum avicu- 
lare. YIL WW 


ż. 
| 
i 


31. E. Umbelliferarum de oai Na Heracleum mowia 
otocznie. VII. Malinopol. 


104 A. KASTORY 


32. E. Cichoriacearum DC. kaja a) na Plantago maior; 
b) na wos palustre. IX. Koro 
33. BE. Linkii Lev. onie. | na : akaówie vulgaris. VIII. Ma- 


linopol. 

34 E. Graminis DC. Konidia na trawie. IX. Korolewo. 

35. E. Martii Lćv. Otocznie na a) H cum perforatum. VIII 
i IX. Pańtiuchy i Korolewo; b) otocznie na Pisum stek VIIL 


a i e) konidia na Orobus vernus. IX. Korolewo. 
Mier ra alni DO. Otocznie na a) Rkaie catharcetica. 
VIII. "Malinopol Wydane także w Mycotheca Poloniea, fase. IV, 
Nr. 161; na b) Ałmus imcana. otocznie; c) na VFiburnum opulus, 
otocznie. VIII i IX. Malinopol. 
|| | 87. Microsphaera divaricata Wallr. Otoeznie na Rhamnus Fran- 
RE Malinopol. Wydane w Mycotheca Polonica, fase. IV, 
r. 16 
38. Uncinuła Salicis DC. Otocznie na tezą Ph VIII. Pańtiu- 
chy. jak ęwąj w Mycotheca Polonica. fase. IV, Nr. 163. 
Uactinia sufulta Rab. Otocznie a) na Coryłus Avellana. 
Paktiaehyć b) na Alnus incana. Malinopol VIII i IX. Wydane także 
w Myeotheca Polonica, fase. IV, Nr. 164. * 
j 40. Capnodium salicinum Mont. Na Salix sp. 1X. Malinopol. 
Wydane także w Mycotheca Polonica, fase. IV, Nr. 165. 
41. Nectria cinnabarina Tode Forma workowa i konidialna: 


vulgaris Tode. Na gałęziach Alnus. VIII i r» Mali- 


. nopol i Korolewo. | 
© atrype stigma (Hoffm.) Fr. IX. Stanisławowo. 
43. o: eoncentrica. Ces. et de Not. VIII i IX. Malinopol 


44. . Hypozylon multiforme Fr. VIII i IX. Malinopol, Ko- 
» role 
45. Znane Siypoeyiow Gróv. TR: Korolewo 


| Basidiomycetes. 


MATERYAŁY DO MYKOŁOGI! BIAŁEJ RUSI 105 


51. Sphacelotheca Hydropiperis Schum. Na Polygonum Hydro- 
ore. ja Malinopol. Wydane także w Myeotheca Polonica, fase. IV, 
Nr. 171. 

Tilletiineae. 


2. Tilletia caries Tul. Na Triticum pogo VIII. Czarnoru- 

| 0456. Wydaas w Mycotheca Polonica, fasc. IV. 169. 

Urocystis oceulta (Wallr.) Rabh. Na Śwodkę cereałe. VIII. 
Malinop. 


opol. 
54. U. pomphylogodes Rabend. Na Ranunculus sp. LX. Korolewo. 


Uredinales. 


55. Cronartium  asclepiadeum dee. Fr. Teleutospory na 
Paeonia ogficinalis. LX. Czarnorueze i Korolewo. 
. Coleosporium Sonchi (Pers.) Lev. Teleutospory na Sonchus 
sp. IX. Korolewo. 
C. anna A sag Kleb. Teleutospory na Melampyrum 
siloaticum. Farm Pań 
C. Petasitis pa ram Uredo- i teleutospory na Petasites sp. 
za. Koaałewo. 
poż 59. €. Euphrasiae (Schum.) Winter. Uredospory a) na Euphra- 
sia officinalis. VII. Czarnorucze; b) Teleutospory na Rhinanthus sp. 
I. Pańtiuchv. 
60. (. Campanulacearum ak, Lóv. Uredo- i teleutospory 
na Campanula sp. VIII. Malino 
61. Gedeona Sorbi (Ord) Diet. Teleutospory na Sorlnis 
Aucuparia. IX. Korolewo. 
> 62. Melampsora ie wenai (DC.) Schroeter. Caeoma ra Hy- 
perieum sp. IX. Korolew: 


folia hortorum. IX. koda Wydane także w Myeotheca Polo- 
| Śr IV. Nr. 183. 
x Tremulae Tul. Uredospory na Populus Tremula. vir. : 


| "VIII. M ya ydee także w Mycotheca Polonica, fase. IV, | 
z . i 66 aliei ża (auetoram veterum). Uredospory na Saliz sp. . 
VIII. Malinopol. _Pańtiuchy, Płaksino | 

67. 4 ” betulinum Kleb. Uredospory. na Betula 


soegje a także w Mycotheca Polonica, > 


38. Puc Padi. (Kae et Schum.) Diet. Uredospory na 
| Prunus Baka VIIL Pośtiach sk 


63. A Lariei pop aa Kleb. Utedospory na Populus salici- + 


) aoidojda Schroeter. Uredospory na Populus alba: 2 


106 A. KASPORY 


9..E. dc (Schum.) Sehroeter. Uredospory na Circaea lu- 
etanu VIII. Pańtiue 
. Gym więmiicęśś Juniperinum (L.) Fries. Aecidia na Sor- 
bus Aurupori. VIII. Malinopol. 
G. tremelloides R. Hartig. Aecidia na Pirus Małus. VIII. 
Malinopol 
12. Uromyces Pisi (Pers.) de Bary. Uredo- i teleutospory: 
a) na Pisum sativum; b) na Lathyrus pratensis. kac Czarnorucze. 
Wydane także w 5 ma Polonica, f. IV. Nr. 172. 
13. U. Trifoliż (Alb. et Schw.) Winter. Uredo- i teleutospory 
na ua sp. VIII. Malinopol i Czarnorucze. 
U. Rumicis Gu) Winter. Uredo- i piwne ji a) na 


RY acetosa ; b) na Rumex sp. Malinopol i Korolew 
s. 198.0. .Gerany BÓ "Winter, Teleutospory na óa sp. 
IX. Korolewo. 


16. U. Polygoni (Pers.) Fuckl. Uredospory na Polygonum avt- 
culare. VIII. Malino pol. 
19. U. Fabae (Pers) Schroeter. Uredo- i teleutospory na Ficia 
sp. IX. Korolew o. 
18. Puccinia 


siolaa, uiekaś DC. Uredo- i teleutospory na 
Viola <Ą ką alacro 
Epilobii DC. Teleutospory na Epilobium porńfiorume | 
VIII. Puśtichy. 
80. P. Circaeae Pers. Uredo- i teleutospory na Circaea lute- 
 tiana. VIII.i IX. Malinopol i Korolew 
81. P. Helianthi Schweinitz. Ueedp i. i teleutospory na Helian- 
|. thus annuus. VIII. Czarnorucze. Wydane także w Mycotheca Polo- 
| niea, * "a Br. LTL, | go 
a. P. Poly, hibii Pers. Teleutos na Polygonum 
ami VIII. deal. sa « 
3. P. suaveolens em Rostr. Urede- i teleutospory na Cir- 
) sium Ra 
2 R _E argentata Schule) Ad Uredo- i eleutospory | | 
_ lmpatiens popa dc VIII. Malinopol. 
z P. carduorum E. E. Jacky, edo. i teleutospory na 
Az Malinopo 
8 Goryle ca Śonneedh na. RRT” 
SE AieM 


era. Uredo- i  tlentoapory „na Gofum 
cze. 


 oGojectów GEO i MAG AGO "AEC r. «AR 


MATRRYAŁY DO MYKOLOGII BIAŁEJ RUSI 107 


'.__90. P. Arenariae (Schum.) Winter. Teleutospory na jasejei 
media. VIII. Malinopol. 

91. P. Spergulue DC. Teleutospory na Spergula arvensis. VIIL 
Malinopol. 

92. P. Centaureae DC. Teleutospory na Centaurea Jacea. IX. Ko- 
rolewo. 

93. P. coronata Corda. Aecidia na Rhamnus franguła. IX. Ma- 
linopol. 

94. P. Chaerophylli Purt. Uredo: i teleutospory na Anthriscus 
siłvaticus. VII. Malinopol. 

95. P. Menthae Pers. Uredo- i teleutospory na Mentha arven- 
sis. TX. oai Wydane także w Mycotheca Polonica, f. IV, 
Nr. 175 

96. P. asarina Kuntze. Teleutospory na Asarum euro. 

VIII inych Hłuszeniata, Wydane także w Mycotheca Płoężeń, 
f. IV, Nr. 174. 

97. P Bardanae Corda. Uredo- i teleutospory na Lappa sp. 
IX. Malinopol. Wydane także w Mycotheca = f. IV, Nr. 176. 

9 ibesti- Pseudocyperi Kieb., lub P. Kleb. Nie- 
stety sprawdzać można tylko mir Awiw aecidia na Hibes 
nigrum. VIII. Czarnorueze i Pańtiuch 

99. P. Lampsanae (Schultz.) i Fuckel Uredo- i teleutospory na 
Lampsana communis. VIII. Pańtiuehy. 

100. P. Urticae-hirtae Kleb. Uredo- i teleutospory na .Carex 
hirta. eg Pańtiuchy. 

. P. silwatica Salirteńcć waagć: i teleutospory na Carec 
odci VIII. Pańtiuehy. 

102. Phragmidium Rubi Idaei Wint. Uredo- i teleutospory na 
Rubus Idaeus. VIII. Malinopol. Pańtiuchy. Wydane także w My- 
cotheca demo" LIV, Ne 182. 

87 Potentillac Per.) kaśiągo Uredo- i teleutospory na 


"104, Ph. „zubeorticium (Sekraik). Winter. Uredo- i i fekeakospóry 


_ Tremellineae. 
m ulosa _(Bull.) Fr. IX. Mlinoppl. 
- . mesenth  Retz. IX. Malinopol. 
108. T. peak ją Ix a rzą 
109. 7. viscosa Se er 5 8 wow. 


108 A. KASTORY 


110. Tremellodon gelatinosus (Seop.) Schroeter. IX. Malinopol 
1 Korolewo. 
Dacryomycetineae. 
111. Dacryomyces chrysocomus Bull. IX. Malinopol. 
112. Całocera cornea (Batsch) Fr. IX. <SNo i Katsiejni 
113. Ć. viscosa (Pers. Fr. IX. Malinopol. 


Hymenomycetineae. 
114. Hymenochaete ferruginea Bull. IX. Malinopol. 
115. Clavaria pyxidata Persoon. IX. Malinopol. 
116. C. inaequalis Miiller. IX. Malinopol. 


0 1821. P. betulinus (Bull.) Fr. IX roma! 

> 122. P. versicolor (L.) Win 

pó. 123. w alneum iska IX. p kaikapch Korolewo. 
Lycoperdineae. 

124. Bovista plumbea Pers. IX. Malinopol i Korolewo. 

120. B. > Pers. IX. Malinopol i Korolewo. 
_Nidulariineae. 

126. Orucibulum od Tal. rx. Malinopol. 


HI i Imperfecti. 


| : MATEKYAŁY DO MYKOLOGI! BIAŁEJ RUSI 109 


| ź 132. Asteroma Alni Allescher. Na Alnus incana. IX. Mali- 
| nopol. ab yna także w Myeotheca Polonica, f. IV, Nr. 1983. 
| 33. "gas a malvieola Sace. Na Malva sp. 1X. Malinopol. 
| 34. Septoria Callae Sace. Na Calla „procy IX. Hłuszeniata. 
| Wydane w w Myeotheca stę f. IV. Nr. 190. 
135. ogis Sace. et Speg. Na Phlox sp. IX. Korolewo, 
pł sę s. Heraclei na Na. Heracleum sphondylium 1X. Czar- 
ace 
137, > Pseudoplatani Rob et Desm. Na Acer platanoides. 1X. 
QCzarnoru > 
138, "8 Galeopsidis Westend. Na Galeopsis pubescens. IX. Ma- 
| linopoł. 
13 


z 


. 9. Wełssiż Allescher. Na Chaerophyllum aromaticum. 
IX. Ra 
. 8. piricola Desm. Na Pirus communis LX. Malinopol. 
41. S. polygonicola dosk Sace. Na Połygonum lapatifolium. 
VIIL NAM opol. 
142. S. Polygonorum Desm. Na Polygonum  Hydropiper. VIIL 


prob wę 
8.. Podagrariae Lasch. Na Aegopedium dps IX. 
Maine Wy 'dane w Mycotheca Polonica, f. IV, N 
144. S. Bidentis Sace. Na Bidens tripartita. a  Malinopoi 
Wydane w Mycotheca Polonica, f. IV, Nr. 191. 
145. Leptothyrium periclymeni (Desm.) Sace. Na Lonieera Xy- 
losteum. IX. Korolewo. 
146. Discosia Alnea Fr. Na Alnus platinosń: VI i VIII. Ma- 
linopol, Czarnorucze. W vdane także w Mycotheca żone ERY, 
Nr. 1 


aoi w Sj dw. = 
* 


Malancońisież 


„> 147. Gleosporium Tremulae Passer. Na Populus Tronu. = 
/ Pańtiuehy. Wydane także w Mycotheca Polonica, f. IV. 48: 
148. < +aga Ulmi Fr. Na Ulmus awya Vit. jad > 
Bythómycetać sa 
jalie. worm Pers. Na Pirus Malus. VII. Ma- 
|  Grift et Maubl. Na dębach. mz. Ko- o 
orc  Spęgame Na Alchemilła nadgaria. - 
; A Rumez obtusifoliua. VIIL Ne 


110 A. KASTORY 


Ramularia urticae Ces. Na Urtica gó VIE. Malinopol. 

Wydane także w Mycotheca Polonica, f. IV, 197. 

154. R. Uredinis (Voss.) Liindau. Na „deska salicina Lev. 
IX. Malinopol. Wydane w Myeotheca Poloniea, fase. IV, Nr. a 

155. R. conspicua Bubak. Na Hieracium murorum. IX. 
rolewo. 

156. R Ramunculi Peck. Na Ranunculus acer. VIII. Malinopol. 

157. R. Lysimachiae v. Thiim. Na Lysimachia vulgaris. VIIL. 
Hłuszeniata. 

158. R. armoraciae Fuck. Na Cochlearia armoracia. VIII. Ma- 
linopol. 

159. Fusicladium pirinum Fuek. Na Pirus communis IX. Ko-- 


rolewo. 

. F. dendriticum Fuek. Na Pirus Malus. VIII. kai 
161. Polythrincium Trifolti Kze. Na Trifolium sp. VII. Ma-- 
ł. 


162. desa dzy herbarum Pers. Na Philadelphus coronarius.: 
VIII. Czarno 
i e Cereospora concors Casp. Na Solanum tuberosum. VIII. 
Malinopo. 
ty ©. lilacina Bresad. Na toła sp. VIII. Hłuszeniata. 
ę za C. opuli (Fuek.) badane Na Viburnum opulus. VIII. Ma- 
opo. 
. a lsariopsie pusilla F'res. Na Stellaria media. VIII. Pań- 


1167. Tubercularia vulgaris Tode. IX. Malinopol, Korojewo 
168. Ozonium auricomum Link. VIII. Malinopol. i 


| 
| 
i 
, 
j 
| 


Mięczaki okolic Nałęczowa 
w Królestwie Polskiem. 
Podał 
Dr. Władysław Poliński. 


Z, pośród szeregu EE w zasłużonych na polu medpwi 
Królestwa Polskiego, zaledwie kilku uwzględniło w swych b 
niach dział mięczaków. Piężwiży nieco pyzy „rykaz rwą 
mujący 23 gatunki, pojawił się dopiero w r. 1857 I). pakt 
okazalszy jest spis mięczaków krajowych, zamieszczony w dziełku 
Sapalskiego 2). Szereg prae specyalnie poświęconych faunie malako- 
zoologieznej Królestwa Polskiego ogłosił w latach następnych Antoni 


dzonych 
części też przez Dra L. Andersa i kilka innych osób 8). W praca cach 
swych wymienia Ślósarski 117 gatunków. wlicza tu jednak i formy, 
uznane dziś tylko za odmiany innych gatunków. Uwzględniając tę 
okoliezność oraz mając na uwadze fakty mylnego, następnie spro- 
stowanego oznaczenia, należy liezbę powyższą zredukować najpra- 
> pometobniej 4) do 109 gatunków i 5 odmian. Sapalski (loe. cit.) 


F 201 z oosrpj gr odbytej w r. 1854 do Ojcowa. Bibl. : 
Warsz. r 1855, t. II i 1857, 
R, 3 "Sapalski: ad . na historyą naturalną gubernii Radomskiej, 


| A. "Śiówaraki: Materyały do fauny malakologicznej Królestwa iego. 
arszan ćriaux pour la faune malaceologique du Royaume de paw 
Bull. de a dać be de France, Paris 1876. Przy fauny akolo- 


jdnej niema, , gdyż no: oaakiscia i synonimika, którą 
posługuje. się wspomniany „zasłużony au! tor, jest niekiedy dęsęd a. prócz 
Smpjset a fort to stwierdził 


em, 
|oae rów Ślósarskiego w  warszawskiem Muzeum pioowky ża i rolnietwa. 


112 WŁADYSŁAW POLIŃSKI 


113 gatunków i 10 odmian ślimaków i małży, Równa przez 
dotychezasowych badaczy do fauny Królestwa Polskie 

Na zasadzie materyału faunistycznego, niedawno zebranego 
przeze mnie w Lubelskiem — w Nałęczowie i jego okolicach, — 
dodać mogę obeenie do liczby powyższej 13 gatunków i 6 odmian. 
Mimo to rozmaitość form mięczaków, znanych na terenie Króle- 
stwa, nie została bynajmniej wyczerpana. Istotna bowiem liczba 
gatunków wynosi z pewnością nie 126, ale, zdaniem mojem, co- 
najmniej 150. Wszak w Prusiech Zachodnich i Wschodnich, a więe 
na terytoryum mniejszem i mniej jeszcze niż Królestwo urozmaieo- 
nem pod względem budowy geologicznej, ukształtowania powierzchni 
i klimatu. naliczył Hilbert?) w r. 1907 aż 158 gatunków i ok. 70 
odmian. W Galicyi zaś według dzieła Bąkowskiego i Łomniekiego *) 
żyje nie mniej jak 200 gatunków oraz kilkadziesiąt odmian mię- 

ków. 

Sama tylko niższość liczebna, jaką wykazuje obecny s 
faumy malakozoologicznej Królestwa Polskiego. nie może u chodzić 
za wyłączny metyw, skłaniający do dalszych poszukiwań w tej 
dziedzinie. Waźniejszy jest stan w tej fauny. nacechowany 
brakiem dość wielu jeszeze form, które ze względów zo0geOgra- 


>. SR apa przez "- |=iaa 
skie ezy ódwiiwńa cie o „aeo klm na półnoe — pod Kowno. | 
a _ Podobne luki . _ fauny malakozoologicznej Kr 
/ stwa się w : ierze tem, iż „pamadlięc dotych- 
a Spranienady.. się „ów. do kap Warszawy oraz. kilku: 

jseowości w Kieleek fauna noeno-zachi set 


MIĘCZAKI OKOLIC NAŁĘCZOWA 113 


nocnej i me. połaci Królestwa nie była weale lub prawie 
wcale badan 
Zdanió- powyższe stosuje się i do Iżyny lubelskiej. Spo- 
sobności do wa sog się z jej fauną dostarczył mi dwukrotn; 
pobyi w Nałęczowie, w r. 1908 (w „swe iw r. 1910 (od końca 
_ lipea do połowy kiowoć 6 
2 Charakter miejscowości. Poszukiwania odbywałem 
w granicach 0 obszaru, zajmującego nie więcej jak 20 km? i wcho- 
dzącego całkowicie w skład powiatu puławskiego (nowo-aleksandryj- 
skiego) gubernii lubelskiej. Jego częścią środkową jest park i zakład 
wodoleczniczy nałęczowski, położony pod 519 20” szer. półn. i2228' 
dł. wsch. od Greenwich, w odległości 22 km od Lublina i 15 km 
od kady brzegu Wisły, na wysokości ok. 210 m nad poziomem 
morza. Średnia temperatura roczna waha się tu około 70 C., w le- 
cie (czerwiec- sierpień) wynosi przeciętnie 179 zę” wilgotność wzglę- 
dna powietrza w tychże. miesiącach średnio 
sth rzeką jest Bystra, dążąca w PRE zachodnim ku 
Wiśle. Poza parkiem nałęczowskim łączy się z Bochotnieą, dzieląc 
cały ' obszar na 3 płaskowzgórza: półnoene, południowe i wschodnie 7). 
iny rzeczne oraz uchodzące do nich wąwozy nadają aka 
zowi „charakter ya góre W yniosłości, sięgające na wysoko 


ana oraz loesu, tworzącego San śa urwiska. Posiędiy pładko: 
wzgórzami ciągną się pasma torfiastych łąk nadrzecznych. Naj- 
obszerniejsze torfowiska leżą na wschód od terenu rz. Bystrej i jej 
Pine. nieopodal kolonii Maryanki. 
Dość urozmaieona jest szata roślinna oraz fauna, między 
innemi malakozoologiczna. Wodna fauna mięczaków ześrodkowuje 
i „duką mie w- dolinie bochotniekiej, w stawach zarośniętych pałką, 
n, st , wodną i żabieńcem. Obfita jest też w rowaceł 
ło Maryanki. Fauna łąk ma wielu przedstawicieli 
| olinie bochotniekiej, pokrytej ak roślinnością, mniej 
inie Bystrej i Rudek. Nizinne obszary dolin cechują się bra- 
7 8.30 ła wyjątek stanowi tylko Helkr arbusto- 
uże gatunki z rodzaju Helix wywępają najlieziej na po- 
r y Krzyżowej (w obrębie owzgórza wscho- 
rzadkim lasem mieszanym, w. którym prze- 


Pówi 1 = a GA 4 ARU FRZ ? 
w 


Spraw. Kom. fizyogr. T. XLVI. Dział Il. 


ŚĆ -oaokęadith ułamków " wadych o. 


114 WŁADYSŁAW POLIŃSKIi 


silne ogrzanie gruntu, w połączeniu z wilgotnem powietrzem płyną-- 
cem z nad rzeki Bystrej, sprzyja tu życiu Helicidów, wśród których 
ilościowo góruje Helix vindobonensis Fer. Gatunki leśne, lubiące 
act wilgotne, zamieszkują gliniaste wąwozy płaskowzgórza pół- 


ocnego, zwłaszcza wąwóz Kwaśniewskiego. Liczne są też na po- 
sLyłośiach płaskowzgórza południowego w lesie zakładowym i gę- 
sto zadrzewionym wąwozie Łukoszyńskim. 
Rozsiedlenie geograficzne zebranych gatunków uwy- 
datnia się w następującem zestawieniu 
A. Gratunki zamieszkujące Gałą Europę lub przeważną 
część jej powierzchni mm i wr środkowo-europej- - 
skie 49 gat. (= 803'/. - 
B. g4 KEĘ zamieszkujące głównie Sókośą iridkową oraz | 
PR obszary przyległe, przew 
wschodnie: Anodonta piona Nilss., Sphaerium rivicola Lm. 
Pisidium pallidum Gas 3 
2. o. i pół -zachodnie: He- 
ix pomatia SP Ró < 
3. HÓŃ audhodaia: Hel. arbustorum L. . . . 1 g. 
5 gat. (= 82'/,). 
C. Gatunki zamieszkujące głównie nie Europę środkową, lecz: 
1. wschodnią i płd.-wsehodnią: Hel. vindobonensis Fer., Cłausilia 


cana Held. : 2 g. 
2. powa wy! i połudn.-środkową: 'Hyalinia 
._ mitens Mich. ssd aw KE, 
> A ue i pól. -zachodnią: Pisidium 
nitidum Jen. kę 


'4. półnoeną (a częściowo iR | górzyste okolice 
_._ środkowej): Hyalinia alliaria Mil. Hyal. 
alla zarowka Gp] Pfr. Patula ruderata 


- =: - - . 


3 g. 
7 ga s» (= serw 
- mający 61 


w mięczaków w 


i m. "aby da fany Królestwa Rosiak oznaczone są 


MIĘCZAKI OKOLIC NAŁĘCZOWA 115 


I. Gastropoda. 


A. Pulmonata. 
a. Stylommatophora. 
1. Limacidae. 
Limaz Mill. 


. L. maximus L. var. cinereo-niger Wolf. Dość pospolity na 
płaskowzgórzu południowem: w lesie zakładowym i wąwozie Łuko- 
szyńskim w pobliżu wsi Łąki 

2. Ł. tenellus Nils. Pospolity w lesie zakładowym i wąwozach. 
zwłaszcza na pniakach spróchniałych. Barwa ciała zwykle żółto- 
cielista, znacznie rzadziej żółta. 

3. L. arborum B. dr W wąwozie Kwaśniewskiego na pniu 
drzewa w czasie deszezu. Gatunek ten znany jest z Królestwa, 
a prócz tego w granicach panstwa Rosyjskiego kn : sa 

gub. petersburskiej, Estonii i Infant (wedł. H. Sim 1901 r.). 

4. Z. łaevis Mull. Nierzadki w lesie a Ezenage i oieaih 
na pniakach i nizkieh roślinach. 

. agrestis L. Żyje wszędzie, zwłaszcza w ogrodach; w nader 
licznych i okazałych osobnikac. występuje w sadzie ków 
koło staeyi kolejowej Nałęczowa 


2. Vitrinidae. 
Vitrina Drap. 
6. V. pellucida Mall. W mięjęgach zacienionych wśród mchu. 


"Conulus Fitz. 


a 1 e fulvus Mill. Jest jednym z PMA A w 

! lesistych wąwozów i lasu zakładowego. Przebywa pó mchu 
I lisei i opadłych. Największe moje okazy nie pe 25 mm 
Roi ; 


| | Hyalinia Ag. 
"8: H. alliaria Miller. Na loesowych stokach siniaki i wil- 

gotnego wąwozu Kwaśniewskiego. Żyje wśród grubej warstwy prze- 

gniłych opadłych liści, w towarzystwie również północnego gatunku 

Hyal. zoróńlia (Chrp.) Pfr. Jedyny okaz mojego zbioru ma 6-2 mm 

Średniey, 4'/, skrętów, spód skorupki lekko białawy. Gatunek ten 

"na ziemiach polskich znany był > w sieni p W gra- 

A 8* 


1 


116 WŁADYSŁAW POLIŃSRI 


nicach państwa Rosyjskiego spostrzegany dotychczas jedynie w po- 
łudniowej Finlandyi w oranżeryach i ogrodach botanicznych (we- 
dług A. Luthra 1901 

*9. H. nitens Mich. Jeden niedorosły okaz w wąwozie Łuko- 
szyńskim. 

. H. hammonis Stróm. (toy Ald.). Gatunek najpospo- 
litszy i i najliczniejszy; w lasach i wąwozach wśród trawy oraz 
na pni 

i R petronella (Chrp.) Pfr. W wąwozie Kwaśniewskiego 
wśród opadłych liści. Największy z moich okazów ma 3'8 mm śre- 
ię ati: ZA 2 sont silne. 


* Zomitośdes Lehm. 
12 z nitida Miill. Nad odnogą rz. Bjaścej w pobliżu cha- 
_ rzowskiego młyna, pod korą spróchniałego pniaka, wraz z Patula 
ruderata Stud. i Hel. arbustorum L. 
8. Arionidae. 
Arion Fór. 
4. subfuscus Drap. W Bye m zakątkach jysk dość 
lezy na a poiakach i grzybach. 
4. Helicidae. 
- Punetum Morse. 


ych W. Bepoliy w sy aś Abe i wą- 
uż kszość okazów nie zen 


MIĘCZAKI OKOLIC NAŁĘCZOWA 117 
Helix L. 
Byd H.. pulchella Mill. Najpospolitszy i najliczniejszy z Heli- 
cidów, Aa sna a łąkach. 


PRL COACH madz Miill. var. enniensis Gredl. Wraz z formą 

typową w zachodniej części lasu zakładowego, w miejscach słabo 

- zadrzewionych, oraz na łąkach bochotniekich. Na ziemiach polskich 

odmiana ta nie była spostrzegana; podobnież na całym obszarze 

weg Rosyjskiego (według listownej informacyi p. W. A. Lind- 
ma). 


*18. H. excentrica Sterki. Żyje na g. Krzyżowej, w parku 
i lesie zakładowym wśród trawy na ziemi. Gatunek ten, opisany 
przez V. Sterkiego w r. 1593, jest, według autora. szeroko rozpo- 
wszechniony w Europie i Ameryce Północnej; w Niemczech środ- 
kowych żył już w dyluwium (E. Wiist 1906 r.. Dotychczas wy- 
mieniony w niewielu wykazach dka Z państwa 
Rosyjskiego znane są Sterkiemu (1906 r.) tylko okazy kaukazkie, 
z monarchii Austro-węgierskiej karpackie. W Niemczech wykryto 
ten YA między zany, w odmiałach Odry 

9. H. costata Mill. W nielicznych kw znaleziony na 

| | i olatatekiak w trawie; w dolinie Rudek nad strumieniem 
w mchu Mnium undulatum; w parkn nałęczowskim na omszonym 
pniu KRY 
H. hispida L. Jedną pustą skorupkę znalazłem w stawie 
dna ta młyna. 

21. H. strigella' Drap. Na 8. poko ij w lesie zakładowym 
=. "BA. 


> aa xieipni owo sr kalek w ZE oe m ("Maj 
„6 e Skorupki zabarwione białawo, blado-popielato, cielisto, 
o j czerwonawo z ciemnym oqdiónęł ke fasciata Moq. Tand.). 
tszy z moich okazów ma 23 mm. niey. > 
_arbustorum L. ów ka w r. 1908 jak 1910 wykryłem 
i ai "m — 


u nad 


doł is Fer. (austriaca Meg.). Gatunek ten, któ- 
chodnia graniea rozsiedlenia *) biegnie niezawodnie 


gdzieś w pobb e = żyje tu jedynie na a. najbardziej sło- | 


*) Por. = W. Kobelt: Die geographische Verbreitang der Mollusken in 
dem palacerktischen Gebiet. Wiesbadeg 1904, str. 89 i Dr. C. A. Westerlund: 
A= Fauna der in der inowięyza sry lebenden ge» ery Ii, esa 

"1889, str. 444. 


118 WŁADYSŁAW POLIŃSKI 


necznych, suchych i i wapnistych stokach płaskowzgórza wschodniego, 
zwłaszcza zaś góry Krzyżowej, gdzie jest nader liczny. W wąwozie 
Łukoszyńskim widziałem kilka okazów tylko w miejseu wystawio- 
nem na działanie słońca, koło łomów wapienia kredowego. W wą- 
wozie Kwaśniewskiego zapewne wymarł, jak świadczy parę pustych 
i wybladłych skorupek tam znalezionych. 

matia L. Wraz z poprzednim gatunkiem; w wąwo- 
zach płaskowzgórza północnego brak go zupełnie. 


5. Pupidae. 
Pupa Drap. 


P. muscorum Mill. Na łąkach bochotniekich i w dolinie 
Bystrej główny przedstawieiel rodzaju Pupa. Okazy dórodkć o 6 
skrętach, mierzą 3—36 mm wys. 1-7—1'8 mm średn. i z wyglądu 
niema] nie różnią się od f. pratensis Cl. Większość posiada ząbek 
w otworze (f. unidentata C. Pf.). 

a. P. muscorum Miill. f. pratensis CI. p ysopaje niemal 
sów w bezzębnych ogromnych okazach (3:8—41 mm wys. 
19—2 mm średn., 7 skrętów) wraz z formą typową na łąlkch bo- 
chotniekich nad rowem koło drogi Nałętsów.Cyńków. Miejsce to jest 
nieco wzniesione i prawie suche. Zaznaczam to z powodu, iż Clessin 
uważa odmianę prałensis za mieszkankę tylko bardzo wilgotny ch 
łąk torfiastych w przeciwieństwie do formy typowej 1). W państwie 
Rosyjskiem znana była tylko z Kurlandyi (Riemschneider 1906). 
|. *28. P. edentula Drap. W wąwozie Kwaśniewskiego i poblizkiej, 

również silnie zacienionej i wilgotnej odnodze doliny Rudek naj- 
pospolitszy gatunek z rodzaju Pupa. Okazy młode (poniżej 1 mm) 

pojawiają się w czasie asc gromadnie na nizkich roślinach i li- 
ściach” opadł! 


ZEE z ża Ę > RAR 
WAY OEDCTCHEŚ WADY ANY ANO ZPA TAN WO ACT DZE PZA ARROW BECZCPPZPCENEPEPE 


2008: p. Progi Drap. Dość liczny na łąkach bochotniekich 
zak rowem przydrożnym, a w lesie zakładowym w miejscach bar- 
_ dziej otwarty 
BL P. antivertigo Drap. 1 pusta skorupka na łąkach a 
 chotniekich nad rowem prz, roda s. 8 
*31. P. pusilła Mull. wi Pony Pupa w lesie zakładowym. 
Żyje też w kóbóyć m Pe na pniakach i wśród zi 
m: 


RE plic _Drap. Nie a: na PA zboczac h Roo 
dnich wą weetągi PŁakouzyjskieg, w lesie sakladówym i i wąwozie Kwa- ; 
śniewskiego w pnia pniakach spróchniałych. 
a = T zada „i  Mollaskonfuuna oai soja and der Schweiz. - 
pe 1887, str. „ 26. 


MTĘCZAKI OKOLIC NAŁĘCZOWA 119 


*32a. CI. plicata Drap. f. implicata Blz. Wraz z formą typową. 
W Rosyi odmiana ta znaleziona niedawno pod Moskwą (Lindholm 
1911). 
_*38. CI. cana Held. Wraz z poprzednim gatunkiem. 


6. Stenogyridae. 


Cionella Jeffr. (Cochlicopa Risso). 
34. C. lubrica Mill. Wszędzie rozpowszechniony i liczny. 


7 Sueecineidae. 


Suceinea Drap. 


50. S. putris L. Nadzwyczaj liczny wśród bujnej roślinności 
łąk aeg cio mniej na łące nadbystrzańskiej. 

36. S. eri Rossm. W  niezmiernej słości na brzegach 
i dnie Raki stawów bochotnieckich w bezpośredniem pobliżu 
wody. W dolinie Bystrej przeważnie tuż nad stawem charzow- 
skiego młyna. Skorupki często mają piękną barwę różowo-czer- 
wonawą. 

37. S. oblonga Drap. Niezbyt liczny na łąkach bochotniekich 


nad rowem przydrożnym. 


b. Basommatophora. 
8. Limnaeidae. 
-" Limnaea Lam. 


A 38. L. stagnalis L. Bardzo pospolity w stawach, a "> Ma- 
hon Ba] rowach were 


. L. stagnali: ek GR W stawie mó A 
rzowskiego i R Czesto wini Tu RTR też duże zegyć z Gar- 


') Por. np. D. Gezie Die Weichtiere Deutschlands. Stattgart (190%), str. 38. 


120 WŁADYSŁAW POLIŃSKI 


ów znajdujące się w nałęczowskim „Domu ludowym* w zbio- 
rach fizyograficznych dr. Lasockiego 
39. L. auricularia L. W stawach bochotniekich i antopolskich. 
*40. Ł. ovata Drap. f. fontinaks Stud. W niezmiernych ilo- 
ściach żyje w rowach torfowych koło Maryanki, gdzie wraz z L. 
zen Mill. jest głównym przedstawicielem fauny mięczaków 
odnych; nieliczne okazy w rowach torfowych na łąkach bo- 
dkuteloliak: Formy typowej tego gatunku nigdzie nie widziałem. 
41. L. peregra Miill. Na dnie spuszczonych stawów bochotni- 
ekich'w wilgotnym mule (okazy żywe). W dolinie Rudek w mu- 
listych dołkach przybrzeżnych koło strumienia i w samym stru- 
mieniu. w miejscach BE szeroko powsdry i nie zacienionych. 
- 82 1. palustris Mill. W ogromnej ilości w rowach koło Ma- 
ryanki, w postaci ij do "skróconych form odmiany corous 
Gmel. Największy z okazów (niezupełnie rose ma 29 mmo 
wys., 13 mm szer., 16 mm wys. otworu, skrętów 6'/,. 
42a. L. palustris Mull. f. rorvus Gmel. Duże kia (40 — 42 mm 
wys. 18—19 mm wys. otworu, skrętów 6!/,) w "stawach cze- 
sławiekieh. 


. 


42b. L. palustris Mull. f. turricula Held. Niemal wyłącznie 
w rowach w dolinie Bochotnicy. Bystrej i koło Maryanki. 
- 438. L. truncatuła Mill W rowach bochotniekich, w. dolinie 
Rudek w mulistych źródełkach, nawet tych, kłów w czasie suszy 
zupełnie tracą wodę. 


Physa Drap. 


ałśs L. W silnie zarośniętym rowie koło j 
a puste skorupki) Brak go wieki na terenie rz. Pm i m" 


MIĘCZAKI OKOLIC NAŁĘCZOWA 121 


: *40. Pl. complanatus L. W powyżej wymienionym rowie na 
lące nadbystrzańskiej, zagrzebany w gęstym mule wśród korzeni 
roślin dzą jah 

1. PL. nitidus Mul. PDT liczny w rowach koło Maryanki. 
B. Prosobranchia. 
9. Paludinidae. 
Bythinia Leach. 
52. B. łentaculata L. Dość liczny w stawach bochotniekich 
nki. 


1 rowach koło Maryan 


10. Valvatidae. 


Falvata Miill. 
58. V. piscinalis Mull. Dość rzadki w stawach bochotniekieh. 
(puste skorupk 1. 
54. V. cerisłała Mill. W rowach koło Maryanki nierzadki 
wśród roślin wodnych. 


"Il. Acephala (Lamellibranchiata). 


jt: Unionidae. 


i dodania Quv. A » 
*55. 4. piscinalis Nilss. Jedna pusta i uszkodzona ajma | 


leżąca do młodego okazu, znaleziona w mule na dnie jednego 
peb . stawów bochotniekich. 


_12. Cyeladidae. 


- Sphaerium Seopoli. 


a (Leach) Lm. Bardzo liczne puste ŻAR wm 
mag ą na sek w tym ostatnim jedna 


. Sph. corneum orneum L. jar sią „PARĄ koło. stawów bochotniekich. 
» 57 a.  corneum L. var. nucleus Stud. Jedna skorupka 
- w Wąwolnicy w źródełka koło rz. k Byte 


* 122 WŁADYSŁAW POLIŃSKI 


BRA Pisidium Q. Pfeif. 
ad |. 58. P. amnicum Mill. W o: w głębszych i spokojniej- , 
2 szych R zagrzebany w mule dna 
ś 59. P. fontinale C. Płeif. (fossarinum CL. W nader płytkiem, 
e gliniastem źródelieu w dolinie Rudek bardzo liczny. 
um Jen. Jedna eałkowita skorupka w pobliżu 
stawów win Zachodni ten gatunek znany był w grani- 
cach państwa Rosyjskiego dotychczas z Litwy, prowineyj nad- 
baltyckich, YĆ i jez. 
| SE 4 


tyggi 

ass. Jedna skorupka w Wąwolnicy w źró- 

dełku koło rz. "Bystrej Ok Fae właś JE jpg na obsza- 
wa Rosyj| fe. 


ion 


r" na jego 
pod Saratowem Pe A. S$. Skórikowa 


porówn. Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie. 


Materyały do fauny owadów 
krajowych, II. 
Podał 
Fryderyk Schille. 
I. Lepidoptera. 
Z okolice Nowego Targu. 
Przy sposobności pobytu w Nowym Targu w dniach 25 i 26-ym 


maja zrobiłem wycieczkę na torfowiska w okolicy miasta i znalazłem 
kilkanaście gatunków motyli, które poniżej podaję. 


Geometridae. 
1. Tephroclystia Nanata Hb. 
L 


+. |  igidina Śchifr 
| _ Facciniana A 
Hw. 


Gelechiidae. 
14. Gelechia Kricetella Hb. 


124 FRYDERYK SCHILLE 


15. paste cze r. Hb. „. 


Elachis 
16. Cołoipharó. Jurinipemedla Dup. 
17. — Albidella 'Tgstr 


neidae. 
18. kowo Rusticella Hb. 


Z innych okolie kraju. 


Psyche Viciella Schiff. 6 VI i 23 VI na moczarach i Ka 
w okoliey Strzałkoawa (Podhorce). 
-_ Sterrhopteryc Hirsutella Hb. 18 VI w Zuzanówce pod Zu 
rawnem (pow. ży wski). | 
ś Fumea Casta Pall. ex |. 28 VIi 5 VII Łotatniki pod Pod- 
horcami (pow. stryjski). 


Il. Thysanoptera p A 


oniżej podane formy py śe toz posia w okolicy Pod- 
aż Strzałkowa, Bereźnicy 1 Wiere w powiecie stryjskim. 
Jedna tylko forma, mianowicie Dendrothripo Degeeri Uzel, pochodzi 
z okolic Zurawna. 


ME 4. Aeolothripidae. 

_Aeolothrips fasciata. L. Q Q. Na polach strzałkowskich | 

* Linaria m (innych kwiatich polsych mi przez całe lato. 
a > Thripidae. da 
© Chirot ips manicata Halid. Na stawach. w 7 Stalkowi na 


: 1 war : 
lesie st akad strzęsiony z krzaków I 
k denticornis Halid. diego żyj e ie vej 


MATERYAŁY bO FAUNY OWADÓW KRAJOWYCH, li 125 


- Physopus ulmifoliorum Halid. Na stawach w Strzałkowie jak 
Chirothrips. manicata. — Var. obscura. Uzel. Na korze wierzbowej: 
Byrne 12 II, 20 1. — Var. bieołor Uzel: z. formą poprzednią. 
| wópi zubapiera Halid. Podhorce, w trawie mma na 
Iąkach 9 h 9X 
. ri. virgo Uzel forma ma 1croptera i brachyptera. 
"W._ Strzał pawia i Podhoreach na skoszonych trawach łąkowych 
>= VIII i 18 IX 
Aptinothrips rufa Gmel. i var. connaticornis Uzel. Podhorce, 
łąka, na trawach skoszonych 18 IX. 
* Dendrothrips Degeeri Uzel. Żurawno, z liśći dębowych w sier- 
pniu strzęsiony jeden okaz; forma bardzo rzadka. 
ndrothrips saltatrix 'Uzel. Strzałków 6 VIII, na kupatorium 


cannabinum. 
Thrips e aząj L. Strzałków, na Cirsium oleraceum : na tra- 
wach 6 i 22 VIII. 


zh communis i var. pułła Uzel. Strzałków, na korze wierz- 
bdwej29 dk 
Thrips major Uzel Strzałków, na korze wierzbowej 20 Ti 12 IL 
Mowańkiy: na Salvia silvestris 9 VIII. Strzałków, staw, na parze 
mites 6 VIII. 

*Thrips Sambuci ojc Las w Strzałkowie, na Sambucus nigra 
13 VIII trzy okazy, 22 VIII jeden okaz. Forma ta zdaje się być 
właściwą wschodniej części kraju; gdyż po. Rae poszukiwaniach 
tu ją tylko znalazłem 
eye epa la. Uzel 'Wierczany % VIII, na. Salvia silvestris 
i Artemisia 

-Thrips ywa i Sobr: Śtrzalków, łąki, na Cirsitm ddericnia:6 VIII 
i na owa cava 11 1 

nigropilosa Waal brać irechysiow. Podhorce, Jka 

zrodzi tran abso szonych trzy o okazy. — Var. laevior 18 IX z 


: zes Halid. pań brachygiera. Podhorce, „łąki, na 


pallidis pa ibus multarum aliarum spodierum pomijać 
istinete piach o 


I ma suchych owarai nad poza 


126 PRYDERYK SCHILLE 


*Thrips Króli Scehille var. picea nova var 

Corpus totum una cum alis antennis pedibusque valde infu- 
seatum, fere nigrum. Antennarum artieulus 3-us bruneus, 4-us totus 
obseurus, fere niger, 5-us parum pallidior, artieuli reliqui similes 


in forma typica, fasciis nigris itaque ornatae. Pedes toti obscure 
brunei, tibiis anterioribus tarsisque omnibus parum  pallidioribus 
exceptis. 

Staw w Strzałkowie, na suchych roślinach nad brzegiem 5 oka- 
zów 22 

* Bolacothrips Jordani. Uzel. Podhorce, łąka, na trawach sko- 
szonych 18 IX 3 okazy. 


Phloeothripidae. 


*Cryptothrips dentipes Reut. forma aptera f. Seaikiiwzadć 
brzegu stawu na suchych roślinach 21 X. 

":0 ryptothrips bicolor Heeg. forma brachyptera. Podhorce, łąki, 
na trawach skoszonych 9 1 okaz i 

dAnthothrips Statices Halid. Jaremcze; zebrał Dr. Niezabitowski 
9 VIII. Wierczany. na Salvia siłvestris 9 VIII. Strzałków, na Cir- 


na Kasę 
bitowski 9 VIII. Strzałków, na korze wierzbowej 20 I i 12 IL. 
Phloeothrips coriacea Halid. St zadków, na korze dębu 4! 20 X, 
na korze wierzb 20 I. Wierczany, na korze wierzb 14 IV. Sia 
>. staw, na Phragmites 1 4 6 VIII 


a SPE 


*Achorutide. 
L. „Na s. kałużach wodnych w lesie na 


ieh od kwietnia = 


2 na korze jodeł s V. 


MATERYAŁY DO FAUNY OWADÓW KRAJOWYCH, II 127 


Cystioceras (Achorutes) armatus Nie. Razem z gatunkiem po- 
przednim 
debowe (Neanura) loricatus C. ky. Zuzanówka (Żurawno) 
w sierpniu w ściółee liści dębowych i korą drzew. 
'enylla nitida Tullb. Kotoryny (hukwicj, w szyszkach świer- 
wyż 


, 


ra bielanensis Waga. Podhorce, w ściółce lasowej 
; stoki 14 IV. Skole, na korach jodeł 28 V. Libohora A rż 
winki), w mchu 24 VIII. Strzałków, na korach dębów 20 X. 
lem i Libohorze zbierał p. Bar. Brunieki 
Neanura muscorum Templeton. Podhorce, na trawach. 


Entomobryidae. 


Anurophorus laricis Nie. Łukawica, pod korą leżaków dębo- 
wych 12 VI. Wierczany. na korze wierzb 14 IV. Strzałków, łąka. 
na Cirsium oleraceum 6 VI rzałków, alea, pod korą ezereśni 
29 VII i pod korą wierzb 12 II w wielkiej ilości. 

5 wyje minuta Tullb. Łukawica, pod korą leżaków dębowych 


Isotoma palustris Miiller forma principalis Reuter. Podhorce, 
na kałużach w kwietniu. 

Isotoma palustris Miiller var. fuscicola Reuter. Podhorce, na 
trawaen. 

Isotoma viridis Bouret forma principałis. Podhorce, pe pod 
korą drzew 12 V. Strzałków, na trawach 23 VL na kałuży 8 IV, 
w ściółee w Strzałkowie 30 VI. 

lsotoma olivacea Tullb. = voraginum Uzel. Łukawina, pod korą 
leżaków dębowych 12 

Tomocerus tridentiferus Tullb. Podhorce, w suchej trzeini 
13 IV. Strzałków, w ściółee 30 VI. Skole (zebr. p. Bar. Branieki), 


ulgaris Tulib. Podhorce, las, na grzybach na areną 


dębowym Ró TV, w suchej trzcinie 13 IV, pod korą wierzb w Strzał 


e a is flavescens Tullb. Podhorce, w suchej trzeinie 13 [V. 
A: zebr. Dr. Niezabitowski w lipeu. Strzałków, koło staw wów 


Órekeniii rufescens SA principalis Reuter. Bereźnica, tak, 
na krzakach 2 VIII. Podhorce. las, na liściach 12 2V i 9 VIIL. 
Strzałków, staw, na Arundo phragmites NIL. Jaremcze, Zakopane 
i Skole 9 VII i 23 VIII, zebr. Dr. Niezabitowski. Strzałków, na. 
; Sambucus nigra 13 VIIL. Skole pe p. Bar. non na korze 
- jodeł VL 


128 " FRYDERYK SCHILLE 


Orchesella rufescens var. melanocephala Nie. Kryniea. w lipeu 
(Dr. Niezabitowski). 

Orchesella rufescens war. spectabilis Azow Zakopane, w lipeu, 
zebrał Dr. Niezabitowski. Podhorce, w suchej trzcinie 13 IV. 
Strzałków, na trawach 23 VI. bodi: na Salvia  silvestris 
7 VIII. 

Orchesella rufescens var. pallida Reuter. Podhorce, las, na li- 
ściach 12 V, na trawach 16 IX. Strzałków, na trawach 23 VI. 
Skole i Libohora 28 V i24 VII (Bar. Brunieki), Jaremcze i Skole 
91 23 VIII (Dr. Niezabitowski). Krynica, w lipcu. zebrał również 
Dr. Niezabitowski. 

chesella cineta Lubb. var. vaga L. Strzałków, las, na grzy- 
bach na pniu dębowym 14 IV, pod korą dębów 20 X. Podhorce, 
w mchach na drzewach 19 IV. Kryniea, zebr. Dr. Niezabitowski 
w lipeu. Skole, pod korą jodeł 28 V (Bar. Brunicki). 

_ Entomobrya orcheselloides Schaffer. Łukawiea. w czerweu z krza- 
ków strzepana. Podhorce, na pra 9, 16118 IX. Strmałków, koło 
stawów i na trawach 23 VI i 6 VIII. 

: M oaowytsajsa dorsalis Uzel. Wierczany, na Sałvia silvestris 

1. VIIL. 

Entomobrya puncteola Uzei. wii na krzakach 7 VIIL 
Łukawica, na krzakach VI. Wierczany, na Sambucus nigra 22 VI. 
Podhorce ip awach, w mchach aż iv i i 18 IX. Roekóm na 
krzakach 


erezany, na bzie 22 VI. Łotatniki, las (koło 
Entomobrya « arborea Tallb. Strzałków, alea, pod ŚW czereśni 

29 VII, na korze wierzb 20 I. 
| rya corticalis Nie i var. pallida Schiffer. Łukawieaj 
rych leżaków 12 VI. Podhorce, na grzybach na pniu. 
m 14 IV.  pskówi pod korą czereśni 29 NAK: owy ol- 
n alib. Wierczany, młynówka 17 VIL. 
| Nie. Skole, zebr. Dr.  Niezabitowski 


MATERYAŁY DO FAUNY OWADÓW KRAJOWYCH, II 129 


Sinella myrmecophila ee Saitw, a = w mrowiskach, 
zebrana aparatem Janeta V i 30 w dość znacznej 
ilości 

Lepidocyrtus zygophorus Schille. Podhorce, w mchach na drze- 
wach rosnących 19] IV, na krzakach 9 VIII, na trawach 16 

Lepidocyrtus ruber Schott. "Podkorce na trawach 16 IX. 

Lepidocyrtus lan |. Tullb. Podhorce, las, na grzybach 
na pniu dębowym 14 IV. Strzałków, na trawach 23 

rtus curvicollis Bourlt. var. a” Schille. Podhorce 
i Strzałków, na trawach 16 i 18 IXi 
Le) pidocyrtus albicans Reuter. Adrzślkoę i Strzałków, na tra- 
wach 16 IX i 23 VI. 
* Lepidocyrtus insignis Reuter. Na szyszkach świerkowych 3 XII 


w wielkiej ilości. Kotoryny (Żurawno). 


Sminthuridae. 


* Bourletiella sulphurea 0. B. i var. okna C. B. Ówitówka (Żu- 
rawno), w sierpniu na EHupatorium cann 

Sminthurus viridis Lubb. form. zawar Podhorce, na kwia- 
tach polnych i trawach 11 V, 9 i 18 IX. 

Sminthurus viridis Lubb. var. dorsovittatus Reuter. Podhorce 
i Strzałków, na trawach skoszonych 9 IX, 16 VI i 23 IX. 

Sminthurus viridis Lubb. var. speciosus Schótt. Podhorce, na 
trawach skoszonych 9 IX i 16 IX. 

* Sminthurus luteus Liubb. var. pruinosa ©. B. Żurawno, na 
kwiatach polnych VIII 

Sminthurus fuscus L. form. principalis. Zakopane i Krynica, 
zebrane w lipeu przez Dra Niezabitowskiego. 

inthurus faviceps Tulla var. fennicus Reuter. Skole 23 VIII, 

zebrał Dr. Niezakitówoki. 


Thysanura. 


Campodeidae. 


| Campodea s staphylinus Westwood. Podhorce, w mehach rosną- 
cych na siewne 19 IV. 


Machilidae. 
Machilis połypośi 1. Podhorce, zoói z skolskie; w VI, VII 


1 WIIIE pod korą drzew i w ściółee, ni 
| Spraw Kom. fizpogr. T. XLVI. Dział I. 3 


130 FRYDERYK SCHILLE 


IV. Psocidae !). 
Psocidae. 


Amphigerontia Kolbe. 
A. variegata Latr. Strzałków, zebr. Dr. Niezabitowski 17 VII. 
Koło stawów w Strzałkowie, na olsz szy 
A. bifasciata Latr. Zakopane, zebr. Dr. Niezabitowski w VII. 
Psoeus Latr. 
- Ę Pc mai F. Bereźnica, na krzakach 2 VIII. Strzałków 
26i 2 
A nebulosus Steph. Strzałków 27 VII i Podhorce 9 VIII. 
Grapbopsocus Kolbe. 
G. eruciatus L. Strzałków na korach dębowych 20 X. 


Stenopsocus Hag. 
St. stegmaticus Imhofi. Strzałków, na olszy koło stawów VII. 


Caeciliidae. 


Caecilius Curt. 
C. fłavidus Curt. Strzałków na dębach 13 VIII. 
C. obsoletus Stepkć Kryniea, zebr. Dr. Niezabitowski VII. Ja- 
: > s. przez Dra Niezabitowskiego m. 9 VIII. 
 Pterodela Kolbe. 
: P. pedicularia L. Podhorce i Strzałków, na trawach skoszo- 
niż na Tąkach we wrześniu. 


Peripsocus Hag. 


- Podkorce, las 9 va. Strzałków, na. 


a. Dział ten a aporządkowany kiej zablikocyi Dra Enderleina kar, Kenntnis 


auna Westpreussens*. Materyał zbi eraży w różnych 


kraj, nie m w m Podhorzec. 


 MATERYAŁY DO FAUNY owapów KRAJOWYCH, 11 131 
Mesopsocidae. 
Mesopsoeus Kolbe. 
* M. unipunctatus Mill. Krynica, zebr. Dr. Niezabitowski VII. 
Atropidae. 


Lepinotus. 
L. inquilinus ah Strzałków, w domu w książce 4 IIIi 15 XI 
w zbiorze motyli 8 VIII 


Troctidae. 
Troctes Burm. 
T. divinatorius Mill. Strzałków, w książce w domu 20 I. 
część materyałów z działu Collembola zebrał dla mnie 


|| Znaczną 
na p zestrnyk zuteiologzennyck JPan bar. Julian Brunieki w Pod- 
horeach, za co mu na tem miejscu najserdeczniejsze składam po- 


Strzałków, w styczniu 1912. 


"Nowe gatunki owadów chróścikowatych 
(Trichoptera), 


zebrane we wschodnich Karpatach w ciagu lata 1911. 
(Novae species Trichopterorum in Montibus Carpaticis Orientalibus 
anno 1911 collectae) 
opisał 
Józef Dziędzielewicz. 
(Z tablica). 


Z rodzaju Acrophylaxc Brau., należącego do rodziny Limnophi- 
lidae, znany był pierwotnie tylko jeden gatunek. a mianowicie A. 


trach. 2 Tatrach odszukał go pierwszy Dr. M. Nowieki przed 50 
aty, jednak szezegółowo miejsca pojawu; w latach 
1891 i "1893 geokowałim się. że gatunek ten pojawia się rzadko 
w Tatrach polskich, mianowicie w dolinie Olezys iej i w dolinie 
Kościeliskiej koło Lodowego źródła, w Pisanej i w wąwozi je zwa- 
nym Kraków. Kryje się on tam w szparach skał albo między szpil- 
kami świerków w poblizkości źródeł przez lipiec i sierpień. Lata- 
jącego w kodak : nie zauważyłem ni 
Drugi gatunek tego rodzaju, odszukany na Czarnohorze we 
wschodnich Karpatach, "A. czarnohoricus Dz., opisałem jako nowy 
w Sprawozdaniach Komisyi fizyograficznej, t. XLV, r. 1911. Jawi 
psd edek ia od około 1350 350 do 1900 m n. p. morza, 
koło usęę gi „age ród kosodrzewu. Spostrzegałem go w dość 
j ilości od l 29-go maja do 18-g0 czerwca, stosnakowo naj-- 


a yprzed: on swym pojawem gatunek 4. 
a | a © zka gdy t ten ostatni zaczyna się pojawiać. 


Acrophylax różni się od innych rodzajów do rodziny Limno- 
philidae należących głównie liczbą ostróg na nogach, wynoszącą 
u samca (, 3, 4, u samicy 1, 3, 4, jako też wydłużonym kształtem 

ich skrzydeł i ich długiem a wązkiem pólkiem przegrodo- 
| wem (cellula discoidalis), osadzonem na trzonku stosunkowo ała 
: bo długością dorównywającym tylko mniej więcej połowie pólka. 
Przednie skrzydła mają u wszystkich trzech gatunków rodzaju 
Acrophylaz ubarwienie podobne, są mianowicie brunatne, w różnych 
odcieniach u różnych gatunków, a bazy jasnemi, prawie prze- 
źroczystemi, korę akcję plamkam 

Dla łatwiejszego rozpoznania ża! trzech gatunków podaję 
przed opisem szczegółowym nowego gatunku 4. vernalis, zestawie- 
nie najważniejszych ich różnie. 

Odszukałem także we wschodnich Karpatach gatunek owadu 
chróścikowatego należący do rodzaju Stenophylax Kol. z rodziny 
Limnophilidae,. z ubarwienia podobny do Stenophylax millennii Klap., 
jednakże znacznie większy. Upewniwszy się u specyalisty G. Ul- 
mera w Hamburgu, że gatunek ten jest nieznany, opisuję go ni- 


s żej pod nazwą Stenophylaz carpaticus n. sp. 

JEŻ Rozpowszechniony w górskiej krainie dorzecza Prutu, koło 
źródeł pod szczytami wznoszącymi się ponad m n. p. m. owad 

, chróścikowaty Anisogamus aequalis Klap., należący również do ro- 


NOWE GATUNKI OWADÓW CHRÓŚCIKOWATYCH 133 


dziny Limnophilidae, opisał Dr. Fr. Klapalek, podług okazów 
przeze mnie znalezionych, jako nowy w Czasopismie Czeskiego To- 
warzystwa aitomalbcja naga roczn. 4, zesz. 1 z r. 1907. Samee tego 
gatunku, zebrane na Czarnohorze, ciemnem ubarwieniem skrzydeł 
tak są podobne r: Stenophyłaz milennii EA że sam Dr. Klapalek 
uznał je na pierwsze wejrzenie za należące do tego gatunku. Prze- 
konałem się jednak po dokładnem zbadaniu. że są one tylko wła- 
ściwą Czarnohorze odmianą gatunku Anisogamus aequalis Klap., 
w typowych okazach żółtawo ubarwionego. Prawdziwego Stenophy- 
lax millennii Klap., znanego z Alp Siedmiogrodu, nie natrafiłem 
w dorzeczu Prutu. Odmianę wyżej wymienioną opisuję kz Ani- 
mieć o weż var. czarnohorensis m 


Gen. Acrophylax Brau. 


_ A. zerberus Brau. 


Got 
boweślik OT useo_ favis, aureo 
Alae a seo. eo brannete fuseo ilona; maculis rotunda- 
tis, griseo iyalini lae vari e, nervis fłavo-tuscis. 
Ultimus artieulus dorsalis abdominis maris piceo-niger, mar- 
wał postieo simplici, m. in medio sułeato. 


„ meso- et metathorace rufo maculatis, e. 


134 JÓZEF DZIĘDZIELEWICZ 


Pedes genitales maris recti, subtus excavati, apice truncati. 

Appendices praeanales feminae dissolutae, lobatae. 

Long. corp. 9—12 mm, exp. al. 32—35 mm (in exemplaribus 
Tatricis). 


A. czarnohoricus Dz. a 


Corpus atrum, griseo nitens, bob non maculato, tubereulis : 
prothoracis atris, nigro et aureo pilosi > 

Alae anticae flavo-brunneae, maculia rotundatis, subhyalinis 
dense variegatae, nervis brunneis, nigro pilosis. 

Ultimus artieulus dorsalis abdominis maris extrema parte in 
processum cu uculliformem, rotundatum, laevem, atrum producta, mar- 


Pedes genitales maris segmento IX adhaerentes, in medio 
marginis exterioris artieulo oblongo, interiora versus fłexo, piloso 
instrueti. 

Appendices rep feminae zwi awg lobatae. A 

Long. corp. 1—8 mm, exp. al. + 

Czarnohora, cirea 1350— 1900 m. 


A. vernalis n. sp. Tabl. fig 1, 2, 3, 4. 


Corpus nigrum, plumbeo nitens, in dorso rufo maculatum, tu- 

berculis prothoracis rufis, nigro et aureo pilosis. 
lae anticae ni igro-brunnea ae, area costali et subcostali flave- 

scentibns, maculis rotundatis subhyalinis densissime variegatae, ner- 
vis brunneis, nigro strigosis et pilosis, anostomosi erassioribus. 

Ultimus artieulus dorsalis abdominis maris rufus, margine po- 
stico spirali, in centro truncato. 
___ Pedes genitales maris digitiformes, apiecibus interiora versus 
eurvatis, itacis. 

_Appendices praeanales feminae rej ela lobatae. 

Long. corp. 5—8 mm. exp. al. śokdólig 

Czarn: ohora, circa 1200 —15( 


i sawaia.. vernalis n. sp.  (rubl fg 1,254. 
* Bela + surięzę ołowiano „połyskujące. Różki smołowo Zero 


ówkach białawo obrączkowane, środkowy członek jaśniej u arw 
od  inozah u PE dodaje łoski m smołowo 


czarne. Spód głowy po środku i koło oczu, ezoło, brodawkowate 

narośle na św ci na RAE 8 i przy nasadzie przednich 

skrzydeł rude, porosłe włoskami kabłąkowatymi, przeważnie złoci- 

stymi, w części zaś mniejszej czarnymi. Grzbietna strona odwłoku, 
wszy 


sionemi brodawkami. Ostatnia |. odwłoku u samicy z wierzchu 
żółto-ruda, brzegi jej po bokach łukowate, w środku ucięte. Prze- 
dnie skrzydła czarno- brunatne, z wyjątkiem jaśniejszego pólka ra- 
miennego (ceł. costalis) i podramiennego (cel. subcostalis) jasnemi, 
prawie przeźroczystemi plamkami okrągławemi bardzo gęsto 
upstrzone, zaznaczone na przedsionku (thyridium) większą, na łu- 
kówce (arculus) mniejszą kropelkowatą białą plamką. Użyłkowanie 
przednich skrzy rube. guzowate, brunatne, czarno-brunatno 
prążkowane; żyłki na przegródce (anastomosis) grubsze i eiemniej- 
sze od innych żyłek, wszystkie żyłki z rzadka porosłe długimi, 
czarnymi, zakrzywionymi włoskami, brzegi zaś skrzydeł gęsto i kró- 
tko ezarniawo uwłosione. Tylne skrzydła przeźroczyste, na przed- 
nim brzegu i na końcach żółtawo zamglone i żółto śniado użyłko- 
wane. Biodra i uda nóg brunatne, piszczele i stopy rudawo-żółte; 
biodra dłuższymi, piszczele krótszymi, złocistymi włoskami porosłe. 
ś Ciernie nóg czarne, ostrogi żółtawe, pazurki stóp złoeisto ja tioiwc 


! 
NOWE GATUNKI OWADÓW CHKÓŚCIKOWATYCH 135 


sto płowo-żółto uwłosione, paleowate, w „górę pionowo wzniesione, 
w końcowej części nagie i jaśniejsze z różowym odcieniem, na koń- 
each główkowato zgrubiałe i do wnętrza nieeo zakrzy wione. Kle- 
szcze płodowe (ungues anales) samea ramionkami swemi nie bardzo 
od siebie oddalone, poreknito czarne, z końcami baczykowato za- 
krzywionymi. Prącie po środku zwężone, przed zaostrzonymi „ra 
eami płytko o. „ts bokach om na mma za0 


ORUNI 6» O W OI Ó NOT EO r, NOA": aicice gjj PE TOS PWS ŻENY DWIE RO MACTNZNY DE ry (ERA ACZ NDZ DE dn DEK 


blogość ntejyj dT 5—6 mm, Q ia 
sięei Ż=eę tj d' 20—22 mm, 9 24—26 mm. 


| Reza : 
> | i kamieni. Tak |. i sa- 
mice R wylkaja z kryjówek, gdy » Nańco: świeci, i w bojataa oświe- 


SB 


> ; | enewe „aniony A od poprzedzających. Spód głowy ściedy z żółtą obwódką, 


> - . ai = ciem „""—: 


136 JÓZEF DZIĘDZIELEWICZ 


tlonych przelatują szybko z biegiem potoku i w górę w wysokości 
około 1-5 metra nad powierzchnią wody; od czasu do czasu usia- 
dają na gałęziach drzew lub kosodrzewu, zwisających nad wodą, 
albo na krawędziach zasp śniegowych, na których biegują a od 
czasu do czasu MARINE się i podnoszące główkę i różki, rozglą- 
dają się po otocze 

Gąsienica Sposa koszyczki z odłamków roślinnych, jako 3 
to kory rdzenia drzewnego i eienkich gałązek, spajając je bezła- | 
dnie w prostą rurkę waleowatą (fig. 4). 


Stenophylax carpaticus n. sp. (Tabl. fig. 5, 6, 7, 8). 


nae nigrae; caput in vertice et oecipite, meso- et meta- 
thorax ięs nitentia, Prothorax rufo-flavus, fuseo tuberculatus. Ab- 
domen fusco-nigrum, marginibus posticis segmentorum et juneturis 
lateralibus favo annulatis. Primus artieulus antennarum, frons, ver- 


fasciatae, pterostigmate osa in nonnullis exemplaribus me- 
dio pa owa Alae posticae parte anteriore maiore fusca, parte po- 
steriore minore hyalina, iridiscentes, nervis griseo-fuscis. Ultimus 
artieulus dorsalis abdominis maris nigro tuberculatus, marginibus 
exterioribus fłavidis, medio nigro, apice suleato. Ungues anales ma- 
ris late divergentes, brunneo nitentes, apieibus dentatis. Pedes ge- 
nitales maris breves, eonici, flavidi, parte basali fiavo pilosa, apice 
nudo, Wea brunneo, in latere interiore exciso. Penis tenuis, j 
elavatus, ad basim fissus, apicibus laevibus. Appendices praeanales 
Rniaić divergentes, triangulare res, fłavidae, apicibus acuminatis. , 
dada corp. 4/11 mm, © 13 mm, exp. al. 4'30—31 mm, 
In Montibus Carpaticis Orientalibus sub cacuminibus: Chomiak 

ad Tatarów, rowacz in Worochta et in regione alpina Czarno- 
horae in altitudine 800—1400 m s. m. apud fontes 12 VI- 6 vIż |. 


Członek pierwszy różków, wierzch i tył głowy, śród- i zatu- 
łowie połyskująco czarne. Dalsze członki różków, grubych i ni- | 
znacznie ByzsadarY ża ku końcowi, śniado-czarne. króciutko czarno | 
uwłosione. Głaszezki czarne, na spodzie żółtawe, końcowy członek 


= ty ezarnemi, złocisto uwłosionemi brodawkami. Bro- 
POPRZ narośle na przedtułowiu i i przy nasadzie przednich skrzy- © 
deł żółto-śniade, złocisto uwłosione. Odwłok śniado-czarny, na tyl- 
nych brzegach i na „SOYKA wocasayiei członków żółtawo obrze- © 

— em części nasadow wej bioder i = 


RY SENPREE ONE EE 05030441 7446079. BECK TE ALS A qe — Poego pozd? ON: go arcy 


Zi WEPAROTN OSA ERĘE IGN ZECOWE WYK ASK M OE ŻE PB Z R 
Kiko mój Spe" SERENO 


NOWE GATUNKI OWADÓW CHRÓŚCIKOWATYCH 137 


na „mniejszej, tytiej „prawie przeźroczyste, mieniące się tęczowo. 
Ostatni członek grzbietny odwłoku u samca pokryty czarnemi bro- 


na końcu brózdowato zagłębiony, u samiey żółto-śniady, nagi, na 
końcowym brzegu łukowato wykro jony. Kleszcze płodowe samca 
szeroko rozbieżne, brunatno połyskujące, z rzadka uwłosione, na 
końcach uzębione. Odnóża płodowe samea stożkowate, płowo- żółte, 
długimi włoskami porosłe, z wierzchołkiem ostrokończystym. nagim, 
zaczernionym, wewnątrz wyciętym. Prącie cienkie, pałeczkowate, 
aż do podstawy rozcięte, na końcach gładkie. Górne przysadki sa- 
micy od siebie SDA ady yŚ* z RNIYS końcami. 
ugość ciała 4 11 mm, 

Rozpięcie skrzydeł 4 30— 31 mm, Q 32—37 mm. Spo- 
strzegany rzadko we wschodnich Karpatach pod szczytami Cho- 
miaka koło Tatarowa i Rebrowacza koło Worochty, jako też w krai- 
nie alpejskiej na Czarnohorze, wyłącznie Bes przy źró 
w miejseach świerkami zacienionych, w wysoko ód” około 800 
do 1400 m n. p. m. od 12-go czerwca do 6-go pali Usiada na. 
pniach drzew nizko koło wody, albo na krzewach lub gałęziach 


"zwisających, wzlatuje do światła age aaa i krąży około szezy- 


tów drzew lub gałęzi poniżej sterezących. Jest święśały, lata tylko 
przez krótką chwilę, poczem zapada do kryjówek. Spotykałem go 
razem latającego z Peltostomis brunnea Klap. 


Anisogamus aequalis Klap. forma typica. 
4 Corpus nigrum, ultimo segmento abdominis fłavo. 
ae anticae ochraceae, apieibus fusco nebulosis. 
= posticae ma, SBE fusco nebulosis. 
Alae antice ochraceae 
. al. 22 mm. 
Śniegi aequalis Klap. var. mapa 
q/ Corpus us nigrum, ultimo segmento abdominis nigro. 
Alae anticae brunneae, apicibus nigro infumatis, ad nervos 
utrimque nigro fasciatae. 
Alae posticae RAE nigrescentes, margine anteriore et 
rpa nigro nebulosis. 


138 JÓZEF DZIĘDZIELEWICZ 


© Alae anticae posia 

Exp. al. 17—20 m 

Odmiana AA ac różni się od typowej formy Anisoga- 
mus aequalis u samea ciałem ciemniej czarnem z końcową obrącz- 
ką całą tak samo czarną, przedniemi skrzydłami brassinami, na 
końcach czarno zakopconemi, z żyłkami z obu stron czarno 
gowanemi, u samicy skrzydłami przedniemi blado- "żółto ubarwio- 
nemi i znacznie krótszem rozpięciem skrzydeł, skutkiem czego sa- 
mice tej odmiany wyglądają jak kusoskrzydłe. 

miana ta pojawia się w me gromadkach na Czarnoho- 

rze w wysokości i od 1300—1700 m n. p. m. przy potokach i źró- 
dłach w czasie od połowy sierpnia aaa łowę września. Samce 
latają w świetle słonecznem i okrążają drzewa świerkowe lub krze- 
wy kosodrzewu, na których usiadają, samice zaś ukrywają się 
w gęstwinach nizkiej roślinności lub między głazami na brzegach 
wody i poszukując źródeł, przy których najebykoioj składają jaja, 
wydostają się do znacznej wysokości. 


Objaśnienie tablicy. 

Acrophylax vernalis n. sp. 
> 1. Koniee odwłoku g' widziany z tyłu. (Apex abdominis * a parte po- 
wise 2. KqaH odwłoku © widziany z tyłu. (Apex abdominis a parte po- 


stii 
: dia ret skrzydeł G yta alaram d'). 
4. Kosz gąsienicy. (Sac ae). 
Stenophylax carpaticus nu. sp. 
_5. Koniee odwłoku 9 widziany z boku. (Apex abdominis +* a latere visas). 
6. Przysadki pł eg sktónie z tyłu. (Appendices anales g' arte 
postica p 


= płodowe. (Ungues anales). — P. g. Odnóże płodowe. (Pes 
PANA P. Prącie (Penis). 
: 7. Koniee odwłoku © rygzj z wierzchu. pesa gą abdominis 9 desuper visus). 
8. Utena zadan oe GT). 


A 


SECARA PEER. 


Sprawozd. Kom. fizyogr. T. 


J, Dziędzielewicz. 


XLVI. Dz. II, 


NOEGO GEE GG EG AO GÓRE OB i an a Sy 55 zu (z 


Spis motyli 
zebranych w powiecie stryjskim 
, podał 
Jul. br. Brunicki. 


Część IV. 


Spis niniejszy uzupełnia trzy poprzednie, prostuje omyłki 
w nich zawarte i podaje nowe rodziny: Pyralidae, Pterophoridae 
i Ryta 

unków poprzednio podanych goa należy Ephyra An- 
nulata En której numer porządkowy kęs ) dałem nowej Aci- 
dalia Rubiginata Hufn. Obeenie liczba gatunków znalezionych w po- 


wiecie oe wynosi 1020. 
_ Spis ejszy obejmuje również notatki dane mi przez p. F. 


p Lr Selinata, gowtjewna Plantaginia ab. pp cza oka 


Francillana, Conckylia Udana, > May ye WK = 


140 JULIAN BRUNICKI 


leucana, O. Oblongana ab. Adelana, Steganoptycha Diniana, Semasia 
Pupillana. Epiblema Grandaevana, E. Semifuscana ab. Sciurana, Pa- 
mene Argyrana, Ancylis Selenana, Dichrorampha Agilana. 


UZUPEŁNIENIE CZĘŚCI I, II i lil. 


Pieridae. 


Pieris Schrk. 


6. Rapae L. Między typowymi okazami znalazłem także nale- 
żące do przejściowych "Ari ku ab. 4! leucotera Stef. generacyi 
wiosennej. 


BS 


1. Napi ar. Bryoniae Ochs. Okaz 4 wsreć trochę zla- 
tany złowił p.  Sebillo na wspólnej wycieczce do Skolego, w e 
potoku Pawłów, około 500 m n. p. m, dnia 9 czerwca 1911 


Leptidia Billb. 
9. Sinapis L. v. diniensis B. Okazy czysto białe, z plamą na-- 
rożnikową ostro zaokrągloną, wybitnie czarną i poprzecinaną żył- 
kami białemi: Podhorce, brzeg lasu 1 VII 1910, ogród 30 VII 
1910; Łotatniki, łąki leśne 15 do 20 m, 1911, zawsze równocze- © 
śnie mną typo wą letnią. 
Araschnia Hb. | 
Levana ab. Porima O. (169 a). P. Sehille wychowa! z ar 
188... 


ad 


24. 
sienie znalezionych w ooo lesty się PRoo.P 5 VII 


jeg 680. Phoebe Knock (as akóżesi ją w lesie WEóickó 
na ngrwądh dość wilgotnej w w parowie, ka; 24 VI 1911; zdaje 
| 1 bardzo lokalnie tylko ąca. P. Schille zło złowić Srę 


lene ab. | Fre. (204). Znacekie ńiekijesk Gadka | 
zy. Skazani pasje aż to = era wykie 


SPIS MOTYLI | 141 


Erebia Dalm. 


40. Aethiops Esp. (296). W Łotatnikach w lesie na łączkach 

29 VII 1911 pożobidnia świeżo wylęgłe, piękne okazy, ale bardzo 
nieliczne. 

42. Ligea ab. coeca Kolisko. Między typowymi okazami formy 

głównej oraz aberracyi Adyte Hb. w Libochorze na Groniu i in- 


- nych iakack leśnych 25 VII 1911. Ma przepaski typowe, ale oczka 


na nich zupełnie zmalałe, do punkcików zredukowane. Jest mniej- 
sza od formy głównej, mniej więcej tej wielkości jak Adyte. Ozna- 
czył p. prof. Rebel 


Epinephele Hb. 
49. Jurtina ab. © pallens Th. Mieg. Między normalnemi QQ 
złowione w Strzałkowie, przez p. Schillego 415 VIII na łąkach, 
dwie o bardzo jasnych plamach przednich skrzydeł 


Coenonympha Hb. 


681. Arcania L. (433). W Łotatnikach na suchej łące leśnej 
14 VI 1911 złowiony prawie świeżo wylęgły f'; zresztą nigdy i ni- 
gdzie | tu a znaleziony. 

1. Iphis ab. Carpathica Horm. (1427 a) W Hołowecku na 
pa 11 VIII 1911 złowiony okaz bardzo araifnejy do typowej 
formy karpackiej; oznaczony przez p. prof. Rebela. 


Lycaena F. 
682. Bellargus Rott. (613). Podhorce, na łączce na owej pa- 
górka między polami w pobliżu lasu, 3 VI, 4 17 VI 1 
Sphingidae. 
Deiłephila O. 


94, mę zwą L. (749). W części I podałem kaj. silnie 
zabarwione jako prawdopodobnie zbliżone do ab. Paralias 


> SE są to jednak okazy należące do ab. rubescens Garb. 


 Lemoniidae. 
- Lemonia Hb. 


783. Dumi L. (1620). Bardzo piękną Q znalazł p. Schille 
wz zie w Strzałkowie 13 x 1911 i ma od niej sporą ilość udze- 


wycl jajek. o 


ł 


142 JULIAN BRUNICKI 


Noctuidae. 
Trifinae. 
Agrotis O. 


* 684. Dahlii Hb. (1203). i tagali: przy lampie, 10 VIII 
1911; „okaz dość zlatany, oznaczył rof. dr. Rebel. 
184. 


p pro 
4. Tritici var. (ab.) Aquilina Hb. (1375) Podhorce, przy © 


| iśj, 17 VIII 1910; oznaczył p. prof. dr. Rebel. 


Miana Steph. 
„626. Captiuncyla Tr. (1571). Kilkanaście okazów, dość roz- 
je ubarwionych, znalazłem na wycieczce do Libochory na łącz- 
ksi kwiecistych pod szczytem Magóry 25 VII 1911. Spłoszone 
ałbó l się, by po paru metrach lotu siąść znowu i tak się od razu 
w trawę, iż kilka EN z kryjówki dymem tytuniowym 
zausiałaji z trudem „wykurza 


Hadena Schrk. 


685. Gemina Hb. (1712). Złowioną w jednym tylko okazie 

w Podhorcach przy lampie 5 VI 1911 oznaczył p. prof. dr. Rebel. 

* 686. Pabulatricula Brahm. (1717). Złowiłem przy lampie 

w wrogi ggg 16 VII 1911 okaz bardzo piękny, prawie świeżo 
Wylęg 


Senta Steph. 
VII 1910 
Calamia Hb. 


631. "op Hb. (1928). Przy lampie 4 bokacach ksi | 


łem > ką 1011 4,p o długości przedniego 


dła niespełna 14 mm, podczas gdy normalne moje okazy zp say a 


skrzydła na 20—22 mm długie; całość również odpowiednio 
| arwą skrzydełek przednich nie różni się od moich pow 2 
Fowl ka kówainać ma wzdłuż żsłek silnie zaczernione. P. prof. Rebel, 


| | a=" y okaz, pokazywał mi w zbiorach 
> papę SA Muzeum w Wiednia zbliżone barwą, lecz większe okazy 


687. Maritima Tausch. (1906). Podhorce, przy lampie 3 


* 


FOMEI CE "ga OT PETRA WTC 


- ż%g 


SPIS <BR 143 


głodu, gdy zwarzone mrozem pędy trzciny stawowej odrastały 
przy największym wysiłku korzeni, w których ona żyje. 
| Qrthosia O. 


688. Helvola L. (2125). Otrzymałem kilka okazów złowionych 
w X 1911 przez p. Gołdę w Łotatnikach na przynętę jabłkową 
w lesie; między nimi dwa okazy należące do jakiejś odmiany wię- 
cej jednostajnie czerwonej. 


Quadrifinae. 
Plusia O. 

* 689. Variabilis Piller (2530). W pop w lesie wilgo- 
tnym w dolinie Orawy znalazłem 20 VI1 na Thalictrum aqui- 
legifolium oprzęd z A ez, która 3 VII 1911 wydała wspaniały 
okaz tej ćmy, znajdowanej też na Bukowinie. 

Catephia O. 

690. Ałchymista Schiff. (2662). Podhorce, przy lampie 20 VII 
1911, bardzo weześnie po zachodzie słońca, prawie jeszcze o zmroku, 
okaz świeżo wylęgły. 

Hypeninae. 
Zanelognatha Ld. 
645. Emortualis Schift. (2781). W r. 1911 złowiłem 
pie w Podhorcach kilka okazów, a mianowicie 17 V, 25 za 21 
1 29 VIII. 


Tholomiges Ld. 
691. Pewalie Móc (2831). ię big bardzo być rzadką 


_ w okolicy, posiadam bowi go prady wa liche okazy, złowione abe 
- lampie 23 VII 1910 


1909 i 20 VI 


Geometridae. 
Acięniinae: > 
2. Pułaa R (91 1 Na 51 leśny * górskich, w Sko- 
lem na a Ordy 15 VI 1908, na * Parlorym 9 VI 1911, w Hre- 
benowie 29 V 1910. 


144 JULIAN BRUNICKI 


Acidalia Tr. 
651. Rubiginata Hufn. (3053). Podhorce, przy lampie 6 
VIII 1911. 
Ephyra Dup. 

Annulata Schultze (3111) należy skreślić, Zd p. Ai Rebel 
oznaczył znaleziony okaz jako odmianę z silni itnie ozna- 
ezonemi przepaskami i t. d. należącą do Poadalória dł"! Numer jej 
dałem gatunk. Acid. Rubiginata. 


Larentiinae. 
Lygris Hb. 
693. Reticulata Thnbg. (3287). Podhorce, ogród 14 VII 1911. 


Larentia Tr. 


426. Variata v. Obeliscata Hb. (3506 e). Podhorce, przy lam- 
pie 14 VI 1911. 
85. Suffumata v. Minna Butl. (3367 b). Do tej odmiany na- 
ać mój okaz z 16 VIII 1908, o którym pisałem w części III 
pisu. Oznaczył p. prof. Rebel. 


Tephroclystia Hb. 

664. Abietaria Góze (3538). Prócz podanego okazu z Hrebe- 
nowa mam złowione w Bereżnicy, w eb 3 VI1911, oraz w Pod- 
horcach w: lampie 29 IV i 26 VI1 

4. Imsigniata Hb. (3541). W Podkoresch przy lampie zło- 

wione ax okazy 29 IV 1911. Ma być wogóle rzadka i bardzo lo- 

Ina, ©0 tłumaczy, iż dopiero teraz w kraju znaleziona została. 

695. Selinata HS. (3572). Jedyny okaz, jaki posiadam, zło- 

wiony przy lampie w Podhorcach 14 VI 1911, oznaczył p. prof. 
Rebel. Bardzo rza 


486. Innotata v. Tamarisciata Frr. si a). Podhorce, przy 
lampie 27 V 1911. 


_Boarmiinae. 

- Stegania Dup. 
e ei o Bóępóno mb. Ach algo ykaanogo m częśc II isu 
s okazy, ło zaj w Podhorcach zma 
: s 1816, o oraz 26 VI 1911 1911. | | 
| Pe. peilinia o a i a 
zad i, ab. Striaria Hb. (3712). Pori l 16 V 1908. 


SPIS MOTYLI 145 


Hybernia Hb. 


696. Rupicapraria Hb. (3704). Podhorce, w lesie 29 III 1911. 
Boarmia Tr. 
697. Consonaria Hb. (3906). Skole pod Korczankami na zrę- 
bie G.Y 1911. 
Arctiidae. 
Arctiinae. 


Parasemia Hb. 


* 576. osy zee ab. KHlegans Rótz. (4177). W lecie 1911, 
zwłaszcza w pierwszej połowie VI, znajdowaliśmy prawie wyłącznie 
tę odmianę 4, mianowicie w lesie w  Łotatnikach (często), nie 
mniej w całej okolicy; są one bardzo podobne do ną a 
Shaw, opisanej w części II Spisu; rysunek biały na skrzydłach 
przednich jeszcze bardziej zwężony, przepaski białe na tylnych 
skrzydłach zupełnie wązkie, bez czarnych plam. 


Psychidae. 
Psychidea Rbr. 


* 678. Bombycella Sehift. (4517). Złowiona w Podhorea 
w rzadkim wilgotnym lesie, podszytym sitnikami, dnia 12 VI 1911. 


Fumea Stph. 


* 698. gro saa” APM Podhorce, w ogrodzie, VII 1911; 
korajęaj p. prof. Rebe 


CZĘŚĆ IV. 
Pyralidae. 
Galleriinae. 
_ Aphomia Hb. 


0. -SWciilla"h=(0y Sia lanipik W: Pódkosóa ch częsta, z 
kle e 26 VI a końcem VII; złowiłem ją raz już 17 V 1908; 
QQ przeważają przy lampie. © 
= Kom. fizyogr. T. XLVI. Dział II. 10 


4 
> k 


ERRDESOWEM PRERACZOWST ANO DRY 


30 gi 
32 


146 JULIAN BRUNICKI 


Galleria F. 
100. Mellonella L. (11). Przy lampie, dość rzadkie, ponieważ 
niema w okolicy większych a zaniedbanych pasiek, a tem mniej 
ś dzikich pszezół, u których page ij gąsienice. Najwcześniejszą 
mam z 24 VII 1909, potem z 


Crambinae. 
(rambus F. 
101. Paludellus Hb. (17). Przy lampie w Podhorcach, 2 VII 
1907, |sążrórewi jednak od połowy VII do połowy VIII. 
Acts oagtesooiny Schiff. (42). Przeważnie przy da w Pod- 
* horcach, na łąkach i w lesie: pospolity w pierwszej poło- 
wie VIII. 


703. Geniculeus Hw. (58). Mam tylko jeden dość zlatany okaz, 
złowiłem go w Podhorcach przy lampie 12 VIII 1911. ŚJ 
704. Salinellus Tutt (55) Złowiony przy lampie w Podhor- 

cach 11 VII 1906; oznaczył prof. Klemensiewiez, potwierdził dr. Re- 
bel; gatunek wen do fauny okolie nadmorskich i wilgotno sł- 
nych; 5 okaz wcale i 
105. Poliellus Tr. - (58). Przy lampie 22 IX 1906, jeden okaz. 

dość zlatany; należy do fauny okolie suchszych, zwłaszcza 30- | 
snowycn. o 
| 106. Tristellus F. (61). W Podhoreach i wszędzie pospolity: 
przylatuje bardzo licznie do lampy, prócz tego spotykam go na po- | 
lach i łąkae „odj w drugiej połowie VIII z odmianami: 


| aa Fuseelinellus -Śtph (61 0), 


e; Śelasefiua Hb. 63). Podhorce, przy lampie częsty między 
3 dont sa” Ró 4 
|. |. 108. Perlellus Se. (68). Bardzo częsty przy lampie i na łąkach (© 
 tutejszyc ch. pół znś w drugiej gate VII; złowilem go raz przy 

_ lampie już 3 VII 1910; w Korostowie na "łące nad Orawą znale- 

siny 5 VII 1909. Ró wnocześnie z nim i równie częsty jest: a 


|... v. % ab. Warringtone a 
„709: Margaritllus E ae (9). Rudki; „mam go z Podhorzecj 
Je Je” = my 14 26 VIL. z lasu w Be-- 

2 wsć koi k 2 suchej ki leśnej w Łotatnikach z 29 


"Cx (81). -Dylko. w iokólicach (górskich; w. p. 
e 18 VII 1903; w Libochorze na łące pod Ma-- 
skowiakach "przy. laląnia AYIA „1006; najk 


Spis 1 MOTYLI 147 
czniej tamże „a „ce bass i a górskich łączkach leśnych 
24i A VII 19 

112. Ponallua: 1: (83). "Podhoroś; przy lampie 6 VIII 1905 


ię VIII ws) razem tylko dwa okazy, co dość dziwne, bo gą- 
ca órego tu nie brak, zwłaszcza na tor- 
j ie. 


T iż ili ky (81). MA tę gre przy lampie kilkakro- 
pojed 10 i 26 VII 1906, 26 VII 1907, 
10 ITI 1810, 25 5 YI i 27 VII 011; także jeden okaz z Łotatnik, 

na łące leśnej suchej 15 VII 1911 

113. Verellus Zk. (98). Przy lampie w Podhorcach czasem 
na liczne; między 26 VI a 22 VII, choć mam go też z 7 
VI 1909. 
114. Falsellus Schiff. (99). wę A przy lampie w Podhorcach, 
od drugiej połowy VII po koniec 
115. Hortuellus Hb. (111). w "Podiiżieśżji przy lampie od po- 
łowy VI przez VII, czasem jeszcze w VIII; w Bereżnicy w lesie 
4 XII 1906, w Ławocznem 17 VI 1907, w Skolem 9 VI 1908. 
716. Cudsiedlas L. (114). Częsty w Podhorcach przy lampie 
0 


SRB Swe Hb. Mh I Dość częsty w Rodnżzack przy 
Ą lampie w VI i z pocz. VII; raz na brzegu lasu już 19 V. Prócz 
| tego w Łotatnikach na łące leśnej 7 VI 1911, w Skolem na Kor- 
i czankach 17 VI 19058, w Ławocznem na łące 17 VI 1907, w Li- 
bochorze na Bukowinkach przy lampie 19 VII 1909. 
718. Pratellus L. (119). Jeden z 20 e ioriaikt py lampie, 
w polu, na łąkach, u brzegu lasów i t. d. mi a 258 VI; 
znajdywany również w całej okolicy, w. Skolen na > dróskakikaci 
7 VII 1907, w Hrebenowie 29 V 1910. 
719. Silvellus Hb. (123). Zdaje się bardzo rzadki, bo mam 
(_ tylko dwa mp złowione przy lampie w Podhorcach 31 VII 1906 
+ > .191 $ 
» 220.  dleśóciłue Hb. (124). W Podhorcach przy lampie w VI 
Hi; w okolicy Skolego zdaje m być częstszy, znala- 


złem go w Jamelnicy na stoku nad rzeką Stryjem 5 VI 1907; 
w Skolem na Korczankach 17 VI 1908; w yta ay na. zębach 

_ Suche ś 19 VII. 1910; w Skolem na łącuce nad potokiem Pawłów 

_ 9'VF 1911; w Hołowecku na suchych łąkach i p 11 "VI. 
1911; w Łotatnikach na łące leśnej 15 VII „da 

120. Pascueli lus L (125).,W Podhorcach przy lampie w dru- 

giej połowie VI, przez VIE „do początku vĘ e na łące leśnej 
w Łotatnikach 15 PII 1 

122. Uliginosellus ż. (6 Ziowiony przez p. prof. a 


148 JULIAN BRUNICKI 


siewicza 5 VII 1906 w Podhorcach na łące podmokłej; znajduje 
się w jego zbiorze i już przez niego wykazany w szóstym przy- 
czynku. Podaję go dla kompletu. 


Platytes Gn. 
123. Alpinellus Hb. (147). Jedyny mój wcale ładny okaz zło- 
VIII 


wiłem przy lampie w Podhorcach 14 1907; należy właściwie 
do fauny okolie icndz ch 


Chilo Zk. 


124. Cicatricellus Hb. (161). W Podhorcach przy lampie £ 
16 VIII I908, QQ 7 VIII 1909 i 25 VI 1911. Nie podany do- 
tychczas w Galie cyl. 

125. zje prtnczj Hb. W Podhorcach przy lampie 4 18 VI 
1907 Q 4 VII 1 


Schoenobiinae. 


Sehoenobius Dup. 


126. Gigantellus Kg (188). Podhoree, przy lampie, 4 13 
VI.1907,.$.3 VIN 1 

721. pd Thnbę, (188). Częsty przy lampie; zwykle 
w VI, lecz sporad ycznie też w drugiej połowie V, w VII i VIIL 


Donacaula Meyr. 
128. Mucronellus Schiff. (191). Rzadki; złowiłem przy lampie 
w i Podiorewak >? f 4 VII 1908 a QQ 15 i 29 VI oraz 9 VII 1907. 
Phycitinae. 
- Homoeosoma Curt. 
„+ 229. Nebulella op gc W Podhorcach przy lampie częsta, 
zwłaszcza między 23 V ńeem VI; od końca VII do 


potem 
drugiej połowy owzjakowo raz „rzy 7 IX 1910. Także 
u Sea" lasu złowiona 9.VLL 
30. 


Ni 


- „ (250). "| odhorcach 
ma kapie 20138 I 1906, 3VII 40107 między: 13 a 27 VIE 1911: 


a. -Bphostia Gu. | 
zony prawdopodbnie z (Ai 


"= | ANIEEZTY ZPR PATENT Z 


R. ab ca ta ra ada: ycia it arikt azs Wioli, „Ak AA a CE w ok A GE AE KG GC GE c orz ec wa cii rc Gl EG GGGGE 


SPIS MOTYLI 149 


Gąsienica żyje w oprzędach między deskami a belkami stropów 
i t. d.; rozmnażając się nieraz w niezliczone masy i zanieczyszcza- 
jąc dotkliwie mąkę, wyrządza szkody nieobliezalne. Otrzymałem 
oprzędy z gąsienicami z pewnego młyna w powiecie, gdzie już raz 
zmusiła właściciela do przeróbek i zmian kosztem dziesiątek tysięcy 
koron. Jedna wylęgła się w dniu 18 X 1911, dalsze mam obeenie 


jako zimujące kozi bry ma dwa pokolenia rocznie; lęgnie 


się pierwszy r. drugi zaś raz w sierpniu. 

132. Elutella. Hb. 1283). Przy lampie w Podhorcach wcale czę- 

sta, przeważnie od połowy do końca VII i w pierwszej połowie VIII. 
Heterographis Rag. 

138. Oblitelła Z. (370). W Podhorcach dość często przy lam- 
pie,ale pojedyńczo: 10 V 1910, 3 VII 1910, 4—30 VIII, 2 IX 1911. 
Alispa Z. 

134. Angustella Hb. rh Przy lampie w Podhoreach poje- 
dyńczo w VI i znowu w 

Pempelia Hb. 

136. Dilutelła Hb. (416). Mam tylko jeden okaz, łowiony 
przy lampie w Podhoreach 2 VII 1910, oznaczony przez p. prof. 
Rebela. 

136. Ornatella Sehift. (425). Tuehla, na łąkach Kobylea 11 
YEL DIL 

Hyphantidinm Seott. 


731. Terebrella Zk. (429). W Podhorcach przy lampie 18 VI 
1908 i 11 VIII 1907. Gąsienica żyje w "mp ow, pont 


szyszkach. 


Euzophera Z. 


38. Cinerosella Z. (454). W Podhorcach, przy lampie 17 v 
1911; Patil bsszę oznaczył prof. Rebel. 
"739. ją Hein. (463). W Podhorcach, przy lampie, 


a pojedyńcze akizj i "gora zwykle mieezy 13 a 27 VII; w lesie 
ow Podhorcach 4 ka 


odspisa: z. 
* 140. Efractella_ Z. (465) Dwa okazy złowione w Podhorcach 
Rebel. 


aa py zg 256 VE i 20 VII 1911 > prof. 


150 JULIAN BRUNICKI 


Nyetegretis Z. 


141. Achatinella Hb. (466). W Podhoreach, przy lampie 6112 
VII 1906. A 


Hypochalcia Hb. 


2. Ahenella Hb. (498). W Podhorcach, przy 1 TOPY AS 
6 a 15 "VI, na łące suchej: blizko lasu 3 VI i 12 VI 1 


Salebria Z. 


> 43. Betulae Góze (608). Podhorce, przy lampie 11 IX 1909 
"R 25 VI 1911. 
k 742. Cimgilella Z. (609). W Podhoreach przy lampie dość 
e ię wagi y 6a29 VIII, prócz tego pojedyńczo 11 VI 1907i19 
IX 190% 
145. Formosa Hw. (624) W Podhorcach przy lampie w VIII, 
a. 


747. Semirubella Se. ( (645). si przy ię w Podhor- 
cach w VII, zwłaszcza od połowy do poezątku VIII. KRówno- 
cześnie bywa też 


v. Żele Hb. (645 a). 


Nephopteryx Z. 
* 148. Gregella Ev. (650). Posiadam tylko jeden okaz, złowiony 
Rek. lampie w Podhorcach x. VII 1910, oznaczony przez p. prof. 
bela. dość świeży i typowy. 
149. Hostilis Stph. (663). Paa „Szęst łowiony przy lampie 
= końea VI; wyjątkowo jeszcze 


150. Bhenella Zk. (663). Przy lampie w tera zwykle 

od połowy VI do 10 VII; w r. 1910 wyjątkowo już , 
| 751. Similella Zk. (671). Posiadam tylko dwa dość liche okazy, 

złowione przy lampie w Podhorcach 3 i 7 VI 191 
a 152. Albicilla. HS. (672). Bardzo jo przy pa w Pod-- 

horcach od końca dd rz* BE NE znalazłem go także 


16; oai od (kośes: a W pra VIE do po 


| SPIS MOTYLI | 151 


czątku VIII, chociaż. łowiłem je jeszcze 29 Sy ej 1911 a nawet 5 
IX 1902. Ubarwienia dość stałego, natom wielkości bardzo 


zmiennej, 
Phycita Rag. 
754. Spissicella F. (709). Zdaje się rzadka, mam rare dwa 
asy złowione przy lampie w Podhorcach 16 VIII 1 i 29 
Il 1910. „* 


Aerobasis Z. 
150. Zelleri Rag. (731). Nie rzadka przy lampie w Podhor- 
cach, między 20 VI a 27 VII 
>. Consociella Hb. (741). W Podhorcach przy lampie nie 
rzadka, w VII, zwłaszcza ku końcowi; p. Schille wychował ją li- 
cznie z kasek: żyjących na dębie; lęgły mu się od 29 VI do 17 VII. 


Rhodopaea Gu. 
150. Suavella Zk. (157). Posiadam tylko dwa okazy, złowione 
w Podhorcach przy lampie 27 VII 1911, oznaczone przez p. prof. 
Reb ela. 
Głyptoteles Z. 


158. Leucacrinella Z. kat Podhorce, przy lampie 28 VII 
1908 w jednym tylko okaz 


Myelois Hb. Ę 
159. Cribrella Kb. (166). W Podhorcach przy łampie nie czę- 
_ sta, w końeu VI, w ciągu VII, raz nawet w końcu VILI, ale zaw- 
sze pojedyńczo. 
p. * 760. Ceratoniae Z. (181). Należy do fauny południowej Eu- 
_.. ropy, gdzie jej gąsienica żyje przeważnie w owocach rożka (Cera- 
- tonia Si, and z którymi dostaje się w dalekie nawet strony. Mój 
okaz wyehowany z gąsienicy poz: w suchej 
| nia rzekomo umiał" wylągł 16 VII 1911; w sjesyśie 
| lata w = dwisajii VIII i [X. 
| | Cryptoblabes Z. 
ga Hw. (794). Mam tylko jeden |" złowiony tu 


9 % 2 Lodialia R - (795). Dwa Dwa okazy, |. przy lam 
j 19 i i EJ VI 1911, „ oznaczył p. prof. m do poprzedniej = 


152 JULIAN BRUNICKI 


eleni różni się nieco szerszymi paskami na skrzydłach, odmienną 
krzywizną przepaski, bledszą czerwonością tła i 


Endotrichinae. 
Endotricha Z. 
163. Flammealis Schiff. s Posiadam tylko jeden okaz tej 


ćmy, zresztą podobna "= nie rzadkiej, złowiony w ogrodzie 
= Podkoah | 28 VII 1 


Pyralinae. 
Aglossa Latr. 
_ 164. Pinguinalis L. (825). Pospolita, zwłaszcza miejscami 
w domach i t. d. Mam ją łowioną w Podhorcach przy lampie it. 
d. między końcem VI a początkiem VIII; z Ławocznego z 30 VI 
1906; w Hrebenowie w mieszkaniach Mirdzo pospolita, lecz w oka- 
VIL 


zach dość małych, w połowie 


Pyralis L. 


165. Farinalis L. (836). W młynach nie rzadka; łowię ją przy 
lampie zwykle w VII i pierwszej połowie VIII, mam jednak okazy 
z 24 IV i5 VI. | 


Hereulia Wilk. 
166. owo L. (845). Przy lampie w Podhorcach 29 V, 
9 X, zwykł le jednak najliezniej w VII i pojedyńczo w VIII. 

Hydrocampinae.. A 
Nymphula Schrk. | 4 
* 167. Stagnata Don. (912). Posiadam trzy bardzo ładne okazy 

pge | przy lampie w  Podkorcach, a to dwa f'4f z 10 VI 1910 

> z5 VIII 


168. Nymphacata L. (913). Bardzo passę przy lampie w Pod- - 
horeach w |= Vi pora" o potem w VIII a nawet je- © 


SPIS MOTYLI 153 


Cataelysta Hb. 
170. Lemnata L. (922). Przy lampie w Podhorcach oraz w sto- 


sownym czasie nad wieczorem u brzegu wód, gdzie rośnie tatarak 
(Acorus Calamus), 3 Js z początkiem VII, do końca VII. 


Perinephila Hb. 


101. Lancealis Schiff. (939). Dosyć rzadka; mam okazy zło- 
wione w Podhoreach przy RE i u brzegu lasu, z 20 V, 31 V, 


3 VI, 15 VI, nawet z 9 VII 1 


Psammotis Hb. 


142. Pulveralis Hb. (941). Posiadam tylko jeden okaz z Pod- 
horzec, złowiony przy lampie. 27 VII 1909. Gąsienica, żyjąca na. 
miętach, miałaby tu gr śg podostatkiem. 

103. Hyalinalis Hb. (942), W Skolem na Korczankach, na 
łące leśnej 7 VII 1907 i w Hołoweeku na łąkach i ugorach 11 

1911 trzy okazy, w Libochorze na Bukowinkach 24 V-DPE 
W nizinie nigdzie nie spółykaśy 


Eurrhypara Hb. 
174. Urticata L.. (943). W zaroślach ogrodów i lasów nie rzad 


ka, także przy lampie z końcem V i w pierwózej połowie VI, po- 
jedyńczo jeszcze w pierwszej połowie VII. 


Scopariinae. 
Seoparia Hw. 


175. Centuriella Schiff. (946). W Podhorcach przy lampie zło- 
wiłem raz tylko jeden okaz 23 VI 1909; natomiast w Skolem znaj- 
__ dywałem je raraycnjć 9 VL a w Hrebenowie na zrębie Suchy 30 
__V 1910 wpadłszy w czasie rójki w stosowne miejsca, wypłaszałem 
z ha zg setki A ów Ą samych tylko qq, dość rozmaitego — 


"116. dAmbigualis Tr. (949). Bardzo pospolita, zarówno na do- 
łach jak w rozmaitych miejscach w SEowacykay Mam jes Uh 
= sj wan okazy nawet z drugiej pe wj 
717. Imgratella L. (953). Częsta, z 

len ga uk aeżai 


154 i JULIAN BRUNICKI 


118. Sudetica Z. (965). Mam jeden okaz z łąk w Hołowecku, 
złowiony 11 VII 1911, bardzo silnie zlatany 

719. Laetella Z. (973). W Bodioskiah przy lampie nie rzadka 
od dt; VI do połowy VII, wyjątkowo raz 26 VII 1909. 

180. Truncicolella Stt. (974). Przy lampie w Podhoreach czę- 
sto łowiona, zwykle w końeu VII, przez VIII, wyjątkowo w IX, 
raz nawet 24 III 1906; prócz tego w lesie w Bereżnicy 12 i 26 
VII 1906. 


181. Crataegella Hb. (975). Przy lampie w Podhoreach w VII, 
także w ogrodzie 23 VII 1909; w Libochorze na łące Bukowinki 
19 VII 1909. 

182. Frequentella Stt. | de Jedyny okaz złowiony przy lam- 
(3 w Podhorcach 7 VII 1 


Pyraustinae. 
Agrotera Schrk. 


183. Nemoralis Se. (984). oresw piana w OPIECE u brze- 
gów lasów, w Podhorcach, Strzałkowie, Bereżnicy i t. d. zwykle 
około i2 do 24 V o zmierzchu. 


Sylepta Hb. 
_184. Ruralis Se. obaj ae fria w zaroślach leśnych i przy 
w VII do początku VIII. Gąsieniczki żyją w sprzędzonych 


lampię 
Hiściach pokrzywy. 
Evergestis Hb. 


185. Straminalis Hb. (1027). W ag c przy lampie 0) 
jedyńczo w połowie VI, z końcem VIII; Ba cji u brzegu la- 
su w 3, ima pól na kwiatach Bezele, 


cannabinum 
bardzo li okazy. W Hrebenowie na brzegach Aeg 18GI89VH 
1910. dodać z okazów złowionych przy lampie ma wszystkie e skrzy- a 
obrzeżon 


dla ciemno i szeroko 
% 


le. a 
86. Aenealis koęano Pasa ds „Podhoreach przy ękaa | 


© omopha Hb. 


ża alla * Schiff. (1039). 'Pospolita rzy lampie w Pod- 
ge „Piwa w "końca VII ip wag Vill, y, lampie także 


EYE WY PERCPZSPENAC A „21 


SPI8 MOTYTI jA 155 


neta Hb. 


VIE i 6 'V. w Skolem siać Biowóm VIE wyja SYKI 
|. 189. Śficticalis L. ( a EG głównie przy Mieapić, pra- 
wie przez całe lato, gdyż m 5 VI 1905, z VII i VIII li- 
cznie, z 2 X 1910. Tak samo = ża w zaroślach w Strzałkowie, 
Wierczanach i t. d. ateseóicyągi ię dość zmienne, raz więcej oliw- 
kowe, raz raczej rdzaw 


Diasemia Gn. 

190. Litterata Sc. (1068). Bardzo częsta przy lampie, oraz 
zmierzchem u brzegów leśnych, z końcem V do połowy VI i po- 
nownie w VIII, czasem już w ostatnich dniach VII. 

Mecyna Gn. 
Polygonalis v. et ab. Gilvata F. (1073 a). Posiadam je- 
dyny sę z Podhorzec, złowiony przy lampie 17 VIII 1907. 
Cynaeda Hb. 


92. Dentalis Schiff. (1089). Rzadka, mam ją tylko z Podho- 
rzec, 321 przy lampie 8—9 VII 1904, 21 VII 1903, 24 IX 1905. 


Pionaea Gn. 
193. Pradalię Hb. (1136). Przy lampie w pmarci w V 
i w drugiej e VIII; raz także 14 VII 190 
194. Fdraie B Hb. (1146). W Podhorcach pry, tj ec, i w ogro- 
| dzie, raz li VI. zresztą w pierwszej połowie VII i w połowie VIII. 
ao 79 Ferigals Hb. (1151) Przy lampie w Podhorcach z koń- 
a | cm VII i VIII rzadko, w IX i w pierwszej połowie X bardzo 


Ś 196. P. runalis Sehiff. (1156). Przy lampie w Podkorcaeh 
w VII i do połowy VIII dość często, raz nawet już 10 VI. Gą- 
' sienica żyje na Salix Caprea; wychowane okazy lęgły się 
iw pora EB 
a 197. PR le „ (1163). Nie rzadko przy lampie z końcem y 
ód : (w początk u VI, znowu w końca VII i do połowy 
a: 198. Rubiginalis Hb. (1166). dar lampie, w ogrodzie i na 
s kod Żona w Podhoreach wcale często w VIII, ezasami 
KA Numeralis Hb. (67) ia: złowiłem ja w Podhor- 


156 JULIAN BRUNICKI 


cach w Wd i przy lampie 21 VI 1909, 7 VII 1904 i 6 
VIII 19 

300 Nebulalis Hb. (1171). Forma górska, której nigdy w ni- 
zinach nie złowiłem; mam ją z łąki leśnej na "Korczankach w Sko- 
lem z 7 VII 1907 i z 17 VI 1908, również z Libochory, roźz: 
na e ROA na Groniu i pod Magórą 24—25 VII 191 

1. Decrepitalis Hb. (1172). Również górska forma, p 

na zrębach, w Hrebenowie na Suchym 30 V 1910 i w Libochorze 
na Łysaku 26 VII 1911. 

802. Olivalis Schiff. SE 10 Ją Podkorcach przy lampie dwu- 
krotnie 7 VII 1904 i 10 VI 1 


Pyrausta Schrk. 


803. Fuscalis Schift. (1188). Bardzo częsta; łowię ją przy lam- 
pie, u brzegu lasu, w lesie i t. d. począwszy od 30 IV, w drugiej 
połowie V i z początkiem VI, w drugiej połowie VIII i pierwszej 
IX. W okolicy Skolego ATA ją 911% VI, w Hrebenowie 29 
Vvl1 gprópe 

i 04. Sambucalis Schiff. (1191). W Podhorcach przy lampie 5 
VI 1908, 0 lasu 16 V, 4 i 10 VI, 1 VIII; w lesie bere- 
wagę: 23 EA 


AR s JRE SANS 
EEC M RZ JW EC WSSE. PSA IE: „ah ż 


ipinalis Sehift (1232). Forma górska i prawdopodobnie 
lokalna: Żowióc je na Kindracie w Tuchli, na łące i w sąsiednim | 
lasku. 19 VII 1909. w obrębie potoku Pawłów w Skolem 26 VI 
1909, w Libochorze na Magórze 5 VII 1905 i 25 VII 1911, rów- 
nież na Łysaku i na Groniu woj VII 1911. Szezególniejsza, iż ło- 
wiłem | ognie więcej QQ niż fd. 
Cespitalis Schift. (1241) W Podhorcach wszędzie pospo- 
lita, w , dada w ogrodzie, na łąkach i przy lampie, pojedyńczo z po- 
 ezątkiem V i w VI. licznie od połowy VIII przez początek 2 
Rs, 809. Porphyralis Sehiff. (1248). Ria zdaje się, add gór: a 
„ala 5 Śro ery gs zin wprost W aeów wypalonych brze- 
a gów. astwi e nad ziemią lotem błyskawicy iybaje 
- W. Hrebenowie ge Sielska 30 V i 19 VII 1910, w Libochorze na > 
| ysaku i: 0 pika Na "Na Bahnach 26 VII 1911, w Łotatnikach 
> "810. Falcatalis Gn. (i I ED Posiadam tylko w Skolem łowione 
kozy , a to z Korezanek 7 1907 i z Pawłowa z 26 VI 1 1909. 


SPIS MOTYLI 157 


811. bed pe L. (1251). Wszędzie na kwiecistych łąkach, 
w dzień ezęsta, zarówno forma główna jak i odm miany; łowię ją 
w Podhorcach i okolicy w V, ale zdarza się też i w VII, wraz 
z formą letnią: | 

—- gen. aest. Chermesinalis Gn. (1251 a) od końca VI do po- 
SEA: do drugiej połowy Okazy większe niż 
formy głównej, mienia esy wnieą czerwonego, z przepaskami 
i pom cokolwiek szer 

v. et ab. Ostrinalis Hb. (1251 b). Stosunkowo bardzo rzadka, 
złomem ją przy lampie w połowie VII. Znacznie p o wiele 
"36 ma plamki jasne, prawie siarczysto żółte 

Aurata Se. (1253). Na łąkach przy lasach w ZRAZIĆ R 
w aSGh dniach VII | hę początku VIII; raz tylko przy lam 
pie złowiona 21 VIII 19 

813. Nigrata Se. (1260). Na łączkach leśnych w trawie, 
w Podhorcach 9 V 1906, w Jamelnicy 14 V 1906, w Skolem na 
,Korezankach 25 V 1908. 

814 Uingulata L. (1262). W Podhorcach przy lampie w końcu 

i w pierwszych dniach VIII. 

815. Funebris Stróm. (1273). W lasach na łączkach i w za- 
roślach. Podhorce, 4 VI 1908, Bereżnica 5 VI 1909, Skole: Czu- 
dyłów, 14 VII 1908, w Poe ro okazach; Łotatniki, las, 7 
VI 1911, kilka okazów 


Pterophoridae. 
Oxyptilus Z. 


816. Piłosellae Z. (1315). Posiadam tylko jeden okaz z Libo- 
chory, złowiony na łące Bukowinki 19 VII 1909; oznaczył go p. 
Schiile, oznaczenie sprawdził p. prof. Rebel. 
17. Hieracii Z. (1316). Hołoweeko, na łące 11 VII 1911, Ło- 

uaRp: śr suchej łące leśnej 15 i 29 VII 1911. 

8. Ericetorum Z. (1318). W Łotatnikach na asza łąkach 
leśnych 2 VII 1911 przed wieczorem bardzo 

9. Parvidactylus Hw. (1322). Tylko w AB Skolego 
zkidicóy: Na Czudyłowie 15 VI 1908; na mokrej łące blizko 
stacyi kolei w Hrebenowie 18 VII 1910; w Kodostosiie na łące 

żer Butywlą 8 VIII 1910. 


RO» Hb. 


158 JULIAN BRUNICKI 


szczętnie wszystko zmoczyła; więcej nie udało mi się znaleźć. Jestto 


nadzwyczajna rzadkość, m gwar gi 7 do fauny obcej, bo sla- 
wońskiej, okolice Pesztu i t. en okaz pozostał w nadwornem 
Muzeum wiedeńskiem atak nie ja go z tej ezęści monarchii. 
Gonodacty la Schif. (1332), W Podhorecach przy lampie 
6 VIII 1905 i 5 IX 1 1909; w lesie w Bereżnicy 4 VII 1906; na 
łąkach leśnych w Łotótnikach 15 VII 1911; w Skolem, w Pawło- 
wym 9 VI 1911. 
822. Nemoralis Z. (13386). Tylko jeden okaz z Podhorzec, zło- 
wiony 6 VIII 1904. 


823. Tesseradactyla L. (1337. W Skolem, w Pawłowie, 9 


VI 1911. 
824. Acanthodactyla wy "e W Podhorcach przy lampie 
13, 14 VIII, 15 i 30 IX 1 


Alneita Wlsghm. 


825. Pentadactyla L. (1548). W Podhoreach 14 i 27 VII 1903 | 


Ę przez p. pa jj złowione w ogrodzie w Strzałkowie 2 okazy 
Ba 14 VIII 1911. Zresztą nigdy nie spotkana. 

"826: oradaniyja L. (1365). Skole: Korbskuki: na łące leśnej 
VH 1907; na Czudyłowie 16 VI 1908; w Hrebenowie u brze 

i lasu 18 VII 1910; w Korostowie nad Butywlą 8 VIII 1910; w do- 


Pselnophorus Waligr. 


827. Brachydactylus Tr. (1372). Mam tylko jeden okaz ze Sko- 
lego, złowiony nad Pawłowym 26 VI : 909,  ozpaksóny przez pana 


> owi: a m przez p. ją 


828  Piaoddza FU (578 W Pohoreach 9 VII 1904 
> "= jeden okaz. 


W Łotatnikach na: ice ena 


, SPIS MOTYLI 159. 


25 VII, 4 i 25 VIII, w lesie 4 VII 1906. Oznaczenie stwierdził 
p. prof. hz 
831 


] ; g 

833. Osteodactylus Z. (1396). W Podhoreach w lesie 12 i 26 
VI; w Bereżnicy 12 VII 1906; w Skolem na Czudyłowie 13 VI 
1908, nad Pawłowym 26 VI 1909. 


Stenoptilia Hb. 


834. Bipunctidactyla Hw. (1406). W Podhorcach przy lampie. 
"zuj "say w ciągu 
Plagiodactyla Stt. (1406 a). Wierczany, na łące ku 
Tatarsku 1 VIL1 
5. Greskadaeheji Tr. (1412) W Podhorcach m P> 4 VII 
1906 i 23 VI 1907, w Łotatnikach w lesie 24 VI 1 
m 836. Pterodactyla L. (1414) W Podhorcach asie, la ampie 23 
VI i w ciągu VII; w ogrodzie 23 VI; w Strzałkowie 27 V 1911 
w Hołowecku na łące 11 VII 1911 


Orneodidae. 
837. Grammodactyla Z. (1434), saa" okaz e. w Hre- 
benowie na zrębie Suchy nad wieczorem 30 V 0; następne. 
w Podhorcach przy lampie 16 IX i 9 X 1910; ć Skdlem pod 


Korczanką na zrębie 5 VI 1911 i na łące leśnej na Dobrzanach 
15 V 1921. 


Tortricidae. 
Tortricinae. 
Aealla Hb. 


ka aogniaeea var. ze F. (1440). W lesie Goa 
rza m, 22 VII 7 1 23 VI, :22 X. W ogóle dosyć 


"889. Umbrana Hb. (1444). Tylko jeden okaz, złowiony 11 


> E XI 1907. | 
, Fastiana_L. (1446). W Podhorcach przy lampie 10—16 
XI, „potzpnie 15—26 IV. Nie rzadka też w lasach, tak samo jej 


160 JULIAN BRUNICKI 


ab. Coronana Thnbg. (1446 a), wychowana z gąsienicy 
aalowej na łozinie (Salic viminalis), wylęgła się 8 VII 1911. 
— ab. Auiumnana Stph. (1446 f). gr =" w Podhorcach 
9 XilL V, w lesie w Strzałkowie 19 X 1 
* 841. Mirtana Hb. (1451). Przy os w daa, 2 XI 
1905, w lesie 29 III i 22 IV 1911; w lesie w Bereżniey 22 IV 1911. 
842. Logiana Schift. ab. Germarana Froel. (14562 a). Podhorce 
prze lampie 6 i 12 VII 1906. 
* 843 ? Hippophaeana Heyd. (1453 ?). Okaz złowiony 19IV 
1911 w Bereżniey oznaczył p. prof. Rebel jako, być może, nale- 
żący tutaj, choć nie jest wykluczone, iż jest anormalnym okazem 
A. Mia 
844. Niveana F. (1459). W lasach na pniach brzóz i osik pra- 


wie pospolita od końca III do drugiej połowy IV; do lampy mało 


kiedy przylatuje. 
— v. Scotana Stph. (1459 a). Okaz złowiony w lesie w Pod- 
węg 29 III 1911 jest formą przejściową. 
45. Lipsiana Schiff. (1461) W Podhoreach przy lampie 30 
VI, 5 JX 19 X. w o) w lesie 26 IV 1909. 
F. (1464). W Podhoreach przy lampie 26 VII, 
25 VIII, 8 Ry 1 
847. Schalleriana F. (1469). W Podhorcach w lesie 7—14 
VIII 1911. 


- 848.  Bogani Pr (1473). Bardzo pospolita przy lampie 
di w lesie z SĘ 15—26 IV; w lecie: 39—11 VII i 16 IX, w je- 
sieni rzadsza: 19 X. Razem spotyka się równie pospolitą formę: 
— v. fp cika Hb. GAR; a); także 30 VI i 2 VII. 
— v. Selasana HS. (1473 e) jest rzadsza, mam ją tylko z po- 
- łowy z złowioną przy lampie z lasu 30 III i 18 IV. Oprócz ty- 


u. 

"849. saa HS. (1476). Mam tylko dwa okazy z Pod- 
horzec: złowiony przy lampie 19 VII 1908 i wychowany z gąsie- 
niey, znalezionej na brzozie, który wylągł się 27 VI 1909. 
| 850. Holmiana L. (1419). W Podhorcach, przy lampie 27 VII 

HI VIII, w ogrodzie a Z Vv 
. Contaminana 


v. Cuiana Hb, (1480). Mam a. jeden 


> z. . z » Podkorzec kaisśtenć przy lampie 30 VIII 1 


2 _Diehelia Gn. | 
a F. (1494). Podhorce, w lesie 7 VIII 1911. 


APW DZIE WIA 


SPIS MOTYLI 161: 


Capua Stph. 

853. Reticułana Hb. (1503). Posiadam tylko dwa okazy, zło- 
wione w Podhorcach przy lampie 3 VII 1910 i 13 VII 1911. 

avillaceana Hb. (1504). Wszędzie bardzo pospolita; > 
wię ją w Podhorcach przy lampie I i 30 VI, w lesie i o 
w ciągu VI, raz już 15 V 1910, w Strzałkowie nawet już 7 v 
1910; w Kruszelnicy, Skolem na Korczankach i w Hrebenowie na 
Suchym w ostatnich dniach V. 


OQenophthira Dup. 


855 Pilleriana Schiff. (1505). Podhorce, przy lampie 21 VII 
1909 i 16 VII 1911. Oznaczył p. Schille, potwierdził oznaczenie 
p. prof. Rebel 


Cacoecia Hb. 


856. Piceana L. (1506). W Skolem w Pawłowym 28 VI 1909, 
w Podhorcach przy lampie 21 VI 1909 i 13 VI 1011, same O©Q, 
których dokładne oznaczenie potwierdził p. prof. Rebel. Wobee zu- 
pełnego tutaj braku sosen w lasach gąsienica prawdopodobnie żyje 
na jałowcu, lub może na innych szpilkowye 
857. Podana Se. (1507). Bardzo ezęsta przy lampie, w lesie, 
ogrodzie i t. d. w Podhoreach i okolicy, przeważnie od r wy VI 
przez VII, rzadsza w pierwszej połowie VIIL 
v. Sauberiana Srh. (1507 a), o  okbsydelicichi prawie zupeł- 
nie joan rek. zupełnie ciemnych, przyleciała mi do lampy 
dwukrotnie 27 VII 1909 i 10 IX 1906. 
858. Crataegana Hb. (1512). Rzadka, mam okazy tylko z Pod- 
horzec, łowione przy lampie. 25 VI 1911 — dwie pary — i 
z 13 VI 1908, oraz złowionego w ogrodzie 17 VI 1911. ; 
a |. 859. Xylosteana L.. (1513). Częsta, przy jące w ogrodzie, 
| niemniej zebrana jako <a z rozmaitych drzew i krzewów, 
| łatwa py sople Pora lotu przypada na draga, poł połowę VE 
_ A pierwsze dnie VII; połowie VII już rzadka i 
860. Re, Ę: (1514). Łowiona przy lampie w 5 Podkożensk, 
w lesie, również w weeżewky w końeu VI i na początku VII, wy- 
jątkowo w drugiej połowi 
ś 861. R. Hb. (1515). Dosyć rzadka; mam ją z Podho- 
| rzec, łowi: ampie, przeważnie w drugiej połowie VI, wy- 
: jątkowo raz a 7 VJ 1910, 1910, oraz wieza z RY znalezionej i wy- 
|: chowanej na Qaprea, 23 V 1909. 
-862. Semialbana Grn. (1518). Dość. rzadka; mam tylko 4 okazy 
- łowione w Podhoreach u brzegu lasu 1 VII 1910, w lesie 13 VII 
| pa przy lampie 3 VII 1910 i w lesie w Bereżniey 4 VII — 
ri Dział Il. 


162 JULIAN BRUNICKI 


* 863. Costana F. (1520). Posiadam jeden okaz złowiony przy 
lampie w Podhorcach 27 VII 1909, oznaczony przez prof. Rebela. 
64. Histrionana Froel. (1523). Bardzo rzadka, gdyż nie mamy 
tu licznych młodych lasów świerkowych; złowiona w Bereżnicy 
w lesie 25 VII 1906 i w Podborcach przy lampie 3 VII 1910, 
- oraz 18 VII 1908. 
865. Musculana Hb. (1525). Częsta i oba fota mam 
ją złowioną w Podhoreach, przy lampie i u brzegów lasu, od 
jod do końca V; również z końca VI i pieówój połowy VII 
1911 z Jamielnicy, z łąk leśnych 13 V 1910, z Korczanek Skol- 
skich 23 V 1908, ze zrębu Suchy w Hrebenowie z 30 V 1910. 
866 Aeriferana HS. (1527). W  Podhorcach przy lampie © 
i w lesie lub na seter feią jr 20—25 VI, 20 VII, przeważnie 
jednak w pierwszej połowie VIII. 
867. Lecheana L. L. (1533). W Podhorcach w lesie i ogrodzie, 
właszcza na żywopłotach do dy w pierwszej połowie VI. - 
z gąsienicy grabiną karmion 


Pandemis Hb. 


868. Corylana F. (1538). Bardzo częsta przy lampie, w lasach © 
i t. d. w połowie VI i od końca VII do początku IX. y gąsienicy 
wychowane mam też, żyły na dębie, iwie, brzozie i t. d. > 
. Bibeana Hb. (1540). Bardzo częsta, zarówno przy lampie - 
jak w ogrodzie i w lesie, przeważnie w drugiej połowie i 3 
nownie w VIII, czasem też w IX. Także w Skolem na Korczan- 
17 VI 1908 i w ią ley ków na łąkach 20 VII 1910. Równo- 
cześnie i dość często lata jej form 
v. Cerasana Hb. (1540 a), bas jednak tylko w Pod- 
horeach i bliższej woda. z okolie górskich jej nie posiadam. 
870. Cinnamomeana Tr. (1541). Dość rzadka; mam ją z Pod- 
Ronse, łowioną przy lampie 23 VI 1909, w ogrodzie i lula „= > 
[ także z Czudyłowa w Skolem 14 VII 1908. 


_ 8171. Heparana Schif. (1547) Pospolita przy lampie, w k 
dzie i w lesie w Podhorcach i bliższej okolicy przez VII, VIII do do; 
pcząjice IX. Z gąsienicy znalezionej w ogrodzie na Spiraea (od- 

ogrodowa. Van Houttei et) wystowalem też Rany okaz, który 
Ś wylągł 4 + 403 1910. 


Y ZE ate: ż a "Balla L. 
a sra. „ae EE (1562). W lasach paaaó Pióra częsta, 
w niektóre wę pospolita od połowy do końca V, czasem jeszcze 
do pierwszych dni VI. Zdarzają się okazy ciemniejsze, ma = : 
dnak nie można ! jeszcze "mó. do ab. Subfasciana Stph. A 


- SPIS MOTYLI 163 


Tortrix Meyr. 


873. Forskaleana L. (1564). Mam wyłącznie hiąż z Podho- 

rzec, łowione przy lampie w końcu VII, t2 VIII i t IX. 
874. 1 niana L. (1568). W Podhorcach Uobadić tylko 
308. me przy lampie 16 VII 1907 i w ogrodzie 6 VII 1911; 
k nigdy nie znalazłem; dopiero w eyes 1911 natrafiłem 


okazy w drugiej połowie VI. Jeżeli na miejscu wybił się odpo- 
wiednio do ilości uzyskanych z tych kilkunastu oprzędów, to mu- 
siały ich tam być liczne setki. 

875. Conwayana F. (1569). Raz jedyny złowiłem w Podhorcach 
w ogrodzie okaz tej zwójki: 11 VII 1908. 

876. Virżdana L. (1542). W Podhorcach nie rzadka od dru- 
giej połowy VI do pierwszych dni VII. 

877. Paleana Hb. (1585). W Podhorcach i okolicy nie rzadka, 
bywa przy KU: da na An i brzegach lasów, zwłaszcza w dru- 
giej wyceńoj VI; łowiłem ją pod Magórą 5 VII 1906. 

878. Rogana o Chi (1592). W ogrodzie w Podhoreach 12 VII 
1911, okaz oznaczony przez p. prof. ŚR ebela; prócz tego dwa ze 
Skolego. z pod Korczanek 17 VI 1908, nieco wątpliwe. 

879. Rusticana Tr. (1597). Mam okazy złowione | lampie 
w Podhorcach 15 VIII 1911, w ogrodzie 17 V 1911, w Skolem 
na łące 15 V i w lesie w Orawie 18 V I001. . 

880. Dumetana Tr. (1600. W Podhorcach a. ia sg 19 
VII, na brzegu lasu 22 Ka 1910, w Wierezanac łęgach nad- 
rzecznych 22 VIII 191 

881. Diversana Hb. (1601). W Podhorcach przy lampie dosyć 
częsta, raz już 7, zresztą od połowy VI do początku VII. Posiadam 
też okazy formy transitana Gn., mającej tło dełek przednich 
brązowo myszate (nie żółte lub szarawo brązowo żółte) z Egan a 
. arwagą barwy z rdzawej), a to z Podhorzee z 21 i ! 
VI 1906 


fCnephasia Curt. 


882. Osseana Se. (1605). Posiadam tylko jeden okaz, słowiady 
przy lampie w Podhorcach 25 VI 1911 i jeden z lasu w Bereżnicy 
m4 VII 1906; w okolicy górskiej Skolego natomiast jest miejscami 


- w. stosownej porze nader pospolita, wprost utrudnia łowienie, ta- 
kiemi masami łąko 


'wa się przy czerpaniu z kwiatów łąkowych. Przy- 
latuje rownież bardzo łatwo do lampy, nawet pokojowej. Mam li- 


5. amie okazy z dru mgiej połowy VI i pierwszej 
| 883. 


BE na Ol. (1607). Nie częsta; mam ją z Pod 
0. łąki i z a. „par między 12 a 23 VI, z łąki ara w R. 
A a 11= 


164 JULIAN BRUNICKI 


lem pod Korczankami z 7 VII 1907 i z doliny Orawy w Koro- 
stowie z 26 VI 1911. 

84. Wahlbomiana L. (1622). Wszędzie pospolita, eo najmniej 
zaś częsta. W Podhorcach przy ele do lampy; znajduję ją także 
"w ogrodzie, w lesie, na łące i t. d. w ciągu całego kysz: lata, 
od końca V do drugiej a VII, w VIII już rzadka. Bardzo 
zmienna zwójka. Znalazłem też: 

v. Alticolana HS. (1622 a) w dolinie Orawy w Korosto- 
wie 20 0 VI "911. Jest to forma górska, latająca wraz z główną. 

. Virgaureana Tr. (1622 b). Forma znacznie mniejsza, 
częsta, ale nie tak pospolita ao główna; mam ją tylko z Podho- 
rzec, przeważnie z VI i pierwszej połow 
i Kennel w swem dziele o zwójkach ARNI 1) oma- 
wia kwestyę form tej zwójki i zwraca uwagę, iż poszezególne 
formy tak przechodzą jedna w drugą, iż takie są mieszaniny 

i drobne różnice a podobieństwa przeróżne, iż yn zwa 
ópisać „wszystkich form i nadać choćby typowy zwy, tem bar- 
dziej, iż największy znawca nie jest często w mośżśicigóń kowieńdiać 

nia, gdzie właściwie należy pewną formę ulokować 
885. Incertana Tr. (1624). W Podhorcach zwykle przy lampie, 
19 VII i 13 VIII u brzegów lasu 1 VII 1910. Mam też — o ile 
można Rzy oc na danym okazie stwierdzić — jeden okaz: 
. Minorana HS. (1624 a) z Podhorzee, złowiony przy 
kapo: 27 VII 1909. Prof. Robel nie jest p absolutnie pewny 
co do przynależności tego okazu do v. Minorana HS. 


Cheimatophila Stph. 


886. Tortricella Hb. (1638). W lasach liściastych na wiosnę 


nadzwyczaj j pospolita; przylatuje również do lampy. W kódkorem" 
i wstnyżć p. 19 TU a 18 IV. : 


Exapate Hb. > 
elatella Cl. (1641). W Podhorcach przy pia do 


> wiłem jednego a 10 XI 1907; PI opaski z lepem na © (e 


brumała, uzyskałem kilkanaście tej zwójki na = A 
ż błoniach w sadzie w Podhorcach okolo 10 1 190 i 
-Anisotaenia Stph. 


OK Posiadam odeń okaz 2a Skleo 
mi 7 VII 1907 na łące leśnej. 


. 4) Dr. + Kaańii, Die palaarkischea 1 Tortriciden, , Seiart, Seo 
baracka * „=———— 1908, 1910. 


SPIS MOTYLI 165 


Conchylinae. 
Lozopera Stpb. 
* 889. Francillana F. (1646). W Strzałkowie w debrze leśnej 
aa dj VII 1911 i następnie oznaczył p. Schille. Nowa dla fauny 


"890. Flagellana Dup. (1652). W Podhoreach przy lampie 27 
VII 1900: 
Conchylis Ld. 


891. Dubitana Hb. (1658). W Podhorcach przy lampie i w le- 
sie, również na łąkach, raz 13 V 1911, zresztą około 10—15 VI. 
W Skolem nad Pawłowym 20 V 1910, w Korostowie w dolinie 
Butywli na łączee 8 VIII 1910. 

892. Posterana Z. Anis Raz tylko złowiona w Podhoreach 
przy a. 13371 

Mussehliana T: (1677). Częsta przy lampie i w lasach 

Pak: w Bereżnicy złowiłem ją raz in copula wieczorem 26 
V_1910, zresztą pojedyńczo 4—12 VI i liczniej w drugiej połowie 
VII, a zwłaszcza w VIII. 

* 894. Udana Gn. (1679) Mam tylko jeden okaz, złowiony 
u brzegu lasu w Podhorcach 24 V 1909, oznaczony przez p. prof. 
Rebela. Zdaje się nowa dla fauny. 

895. Ambiguella Hb. (1706), W Podhoreach przy lampie 5 VI 
1909, u brzegu lasu 10 VI 1909, w Łukawicy Górnej w lesie 11 
VI 1909. 


896. Aleella Schulze ( 1743). Posiadam tylko dwa okazy ze 
Skolego,' złowione 9 VI 1907 i 9 VI 1911 

897. Hartmanniana Cl. (1744). W iwa i na łąkach eśzych 
w Podhorcach i w Łotatnikach nie rzadka, mam ją z 8,11, 25 V 


z 10, 17, 22, 24 VI; w Libochorze na a złowiłem ją sa zrę- > , - 


> bach. mi VIE 19 11. 


> kwi Góraj w lesie, więc już u samego postała. ie 11 VI 
>— następnie ze Skolego, z „pie: Pawłowa i z Korczanek, 
i z Korostowa z łąk zarosłych drzewami nad Orawą, wszystkie o » 


> , ące w Podhorcach 10 VI 1910 


wione między 5 a VL ds 
899. Kuhlweiniana F. de Jedyny mój okaz złowiłem na 
. Badiana Hb. (1749). pisząc w lesie, na kak takie 
przy kaj prze ażnie. w drugiej 
Jednak dra” ok cazy z 7 i 9 VIII 1911. 
901. Cnicana: Dlbd. (1150). W Podkeeczch w lesie. 23 Vv 1910 


; > - vr'isóa ate sogi T VII ważkie w.  Korostowie na us nad *Oamą 5 


i ku końcowi V; mam 


166 JULIAN BRUNICKI 


902. Smeathmanniana F. (1760). W Podhorcach w ogrodzie 
i przy lampie około połowy VIII, w Hrebenowie na łąkach su- 
chych stoczystych n a Hrebenoweu 31 V 1910. 

903. Ractae, Wek. (1771). W Podhorcach przy lampie 3 
i 18 VII. 

904. Roseana Hw. (1773). W Podhorcach przy lampie 19 
VII 1908. 

905. Epilinana Z. (1779). Nie rzadka w Podhorcach, przy lam- 
pie przeważnie w drugi ej pore , potem w połowie i z końcem 
VII do pierwszej połow 

906. Cilielła Hb. (12 84) W Podhorcach i w okolicy częsta, 
| prawie pospolita, przylatuje do lampy, znachodzi się w lesie, w ogro- 

dzie i t. d. w połowie V, przeważnie jednak w drugiej połowie VII 
II 


Euxanthis Meyr. 
907. Hamana L. (1800). W Podhorcach w trawie nad rowem 
14 VII 1906, przy lampie 24 VI i 9 VII; zdaje się nie częsta. 
908. Zoegana. L. (1802). Dość częsta u brzegu lasu, w zaro- 
/ślach trawiastych i t. p. w Podhorcach i Wierczanach. Przeważnie 
w ciągu VII, pojedyńczo jeszcze w 


Hysterosia Stph. 


| * 909. Inopiana Hw. (1839). Tę bardzo piękną a dla Kraju | 
nową zwójkę, złowiłem w jednym okazie w lesie w Podhorcach 


18 VIE 1911. 


ż Olethreutinae. 
Evetria Hb. 


910. Facaa Z. (1848). „dostaję Ary okaz, zlowiony 


przy au w Podhorcach 25 VI 191 11. 
911. ołana HS. (| 


| riana b (1866) Ww „Podorcach, nie ś waka 
m» M L (1867) W Podhoreach 20 Vir 1911, 


AP NOWO BE EANIRZYSN OWE TRE” 


SPIS MOTYLI i 167 


914. Inundana Schiff. (1859). W Podhorcach przy lampie 19 
VII 1908. 

915. Semtfasciana Hw. (1860). W Podhorcach i w okoliey 

w lasach, także przy lampie, od końca VII do pierwszych dni VIII. 

916. Capreana Hb. (1864) Przeważnie jaóąża lampie, także 

ie w Podhorcach, przeważnie w ciągu VI, pójedyńczo 


917. Corticana Hb. (1865) W Podhorcach głównie przy lam- 
r także w lesie, niemniej w okolicy w lasach, w drugiej połowie 
VIII. 
, 


918. Betuletana Hw. (1866). Przy lampie bardzo częsta, także 
w lasach w drugiej połowie VII i w ; wychowałem okaz 
z gąsienicy, a: na Salix Caprea i na brzozach; lęgły się 
w czasie norma 

19. Saeódwć "Hb. (1871). W lesie w Łukawiey Górnej zło- 
wił p. Schille 11 VI 1909; on ją też oznaczył, a Oznaczenie po- 
twierdził p. prof. Rebel. 

920. Pruniana Hb. (1873) W Podhorcach częsta wszędzie, 
w ostatnich dniach V i w pierwszych VI. 

921. Ochroleucana Hb. (1874). W Podhorcach częsta, w ciągu 

VI i znowu od połowy VIII do końca IX. W innych iefkatach 
motyli krajowych nie znalazłem jej. 
22. Dimidiana Sodof. (1875). W Podhorcach przy lampie 31 
VII 1906 i w Łotatnikach na łące leśnej 29 VII 1911 

923. Oblongana Hw. (1877). W  Podhorcach przy lampie 
w VI, VII i IX. W Strzałkowie na mokrej łące 6 VIII 1909; wy- 


jowej: 
— ab. Adełana Rbl. (1877 a) o "e mod zaciem- 


i mam okazy z V, VIi VIII w okolicy owione, k 3 | 


z Hrebeiowa okaz złowiony JTYT 910. 
|. 924. Gentiana Hb. (1878). W Wierczanach w łęgach, także Ź 
wychowana lieznie z suchych główek wej A szezeci: SO ful 


), której u nas nie brak; łowiona w wane okazy 


lęgły . w VI. Znalazłem też okaz w głowa cu us łące 11 
VII 191 
0865. b gąpze F. (1886). W Podhórezch wszędzie nie rzadka, 


a łowiona w VII i VIII; wychowana z gąsieniczek znalezionych na: 


= 


ę > pozy nieco a 


168 JULIAN BRUNICKI 


927. Rufana Se. (1899). W Podhorcach przy lampie częsta 
zwykle w drugiej połowie VII i przez VIII; mam jeden okaz 
906 | 


z29 V1 
i mo łąkach od końca V do połow 
929 


7. 
Branderiana L. (1902). W lesie w aPodbytazch i A u 


lampie pojedyńcze dat wą ie V do początku VII; w Koro- 
mowie. w dolinie 


wy 911. 
30. Metallicana b. ( 1905) Przy lampie w Podhorcach © 


w kie połowie do 21 VIII. pojedyńczo i rzadko. 
931 


Micana Hb. (1916). wm: A» Żako RE AREA | 


i w zaroślach od drugiej pory VI d 


Bukowinkach 20 także na łące s Magórą i na ike: "i a 


| góra * 25 VII 1911 i t. d. 


2. Rivulana Se. (1918) Wszędzie częsta, zwłaszcza w zaro- » 
ślach p, ik nad potokami, także przy lampie, od połowy VI © 


przez VII; w okolicy Skolczo rzadsza; mam tylko okaz z dobój 
Orawy z 20 VI 1911 
933. 


Lod Pi Alwe ie 


szeza w zaroślach i na łączkach, przeważnie z końcem VII i do 


połowy VIII 


935. Lacunana Dup. (1922) Nader pospolita, tak przy lampie 
=: wszędzie w okolicy Podhorzee, w lasach. w zaroślach nad © 
rzeką Stryjem, w ogrodach, zwykle w końcu V, z początkiem VI © 
i w połowie VII. Bywa także często koło Skolego, w tym samym 


czasie w VI. 


V 1910. 


937. Bipunctana F. (1933). Zwójka górska, częsta stosunkowo © 
na łączkach porosłych świerkami i jodłami obgryzanemi przez by- 
dło; mam ją z p pieżkicjica 16 VI z Skolego złowioną na Czudy- 
łowie 16 VI, z Hrebenowa z 20 VIL z Libochory, gdziem ją łowił Ę 


na. Pzewiężack /Magórą 24—26 VII 191 


Sa dłewwiwe: Tr. (1941) Mam ją z pe okręgu: z Pod-- 


horzee, adna w 2h dająca w Jesie $. ją | | Imnpi e, rów 


928. Striana Schiif. (1901). Wad r elka pa trawnikach 


Hb. (1921). Rzadka, w Podhorcach w lesie zwła- * 


„p oraBaakiię Frr. (1919). W Podhorcach i okoliey po- 


936. Lucivagana Z. (1925). W Podhoreach u brzegu lasu 23 


SPIS MOTYLI 169 


941. Awtigiana Hb. (1945). Bardzo ezęsta przy isyóćć w le- 
sie w Podhorcach, także w Wierczanach w łozach nadrzecznych, 
z końcem VII i w początkach VIII, raz jeszcze 2 IX. 


Lobesia Gn. 
942. Permiatana Hb. (1963). aż house w ogrodzie 
i u brzegów lasu w początku i w połow ereżnicy wie- 


czorem 25 V 1910 in eopula, w Świleń na |pkack leśnych Pa- 
włowa 20 V 1910 i 9 VI 1911. w Hrebenowie na Hrebenoweu 31 


" Cymolomia Ld. 


943. ży Rtzb. (1964), WW Podhorcach przy lampie 
12 VIi 20 VII 1 


Exartema OClem. 


944. Latifasciana Hw. (1965). W Podhorcach w może 
i przy sce 17 VI, 80 VI, oraz w drugiej połowie VII. 


Steganoptycha Stph. 

945. Simplana F. (1969). W Podhorecach przy lampie 10 VI 

1911 jeden okaz, a nie powinnaby być rzadka, mające tu wszędzie 

rozległe lasy mieszane z osiezyną, na której gąsieniczka żyje. 

. Nigromaculana Hw. (1972). W Podhorcach i okolicy 

w lasach i przy lampie, w drugiej połowie VII i w VIII, zwłaszcza 

z początku. 

947. Ramella L. (1974). w Podhorcach „Pes wapie 12 i 14 

VIII 1906. 


par cÓłe 5 > 
Corticana Hb (1978). W pakeo=k. „a w lesi 6, 
w. ogrodzie i przy lampie, w VII a z zwłaszcza w pierwszych 


*950- | itrna HS. (1982). Na „Bakowinkach w Libochorze 


_okazie zyj m 911; ć 


M 1910, - w Berenicy » w lesie 5 VI 1909, w Ławocznem na © be 


*948. Diniana Gn. (1977). Zwójka nowa dla faun SPA o 


170 JULIAN BRUNICKI 


w czasie rójki przy świerkach 17 VI 1907, również 30 VI 1906, 
w Libochorze na Bukowinkach 19 VII 1909. 

952. Kricetana HS. (1990). W Bereżnicy, w lesie, 25 V 1910, 
znaleziona i oznaczona przez p. Schillego. Gąsieniczka żyje na osice, 
ma "e tu dość pożywienia 

Ag m? ki Hw. po Na łące leśnej w Łotatnikach, 
ASY i oznaczył p. prof. R 

Quadrana Hb. (1997), Wazędzio rzadka, mam ją w po- 
ira, okazach z Podhorzec, złowioną przy lampie 30 IV 
i w lesie 1i V, z Łotatnik z 12 V 1911, z Jamielnicy z 14 V 1906. 

955. Subsequana Hw. (1998). W Bereżnicy w lesie na jodle 
podczas rójki w dzień bardzo liezna 26 IV 1909 i tegoż samego 
dnia i w tym samym dziale lasu w r. 1911. ę 

956. Cruciana L. (2003). W Podhorcach 3—21 VI, w Hoło- 
weeku na łące 11 VII, w Libochorze na Łysaku 26 VII 1911; 

z gąsieniczek prze sgióc na Salix Caprea łatwa de wychowania. 


e 
P: 


Gypsonoma Meyr. 


951. Incarnana (2010). W Podhorcach w ogrodzie, u brzegów 
lasu, również w całej okolicy częsta, gdzie tylko iwa (Salice C- | 
prea) rośnie. Łowię ją z końcem VI, w VII, nawet 8 IX. Wycho-  . 
wałem także z gałązek ród , przywiezionych. z Ławocznego; lęgły A 
się z początkiem VI 191 3 

958. Neglectana wą (2011) W Podhorcach i okolicy częsta 
w VII i VIII; w Libochorze złowiłem ją w lesie świerkowym pod 
Magórą 20 VII "1909. 


Asthenia Meyr. 


959. ać Hb. (2012). W Podhorcach w ogrodzie 30 TY 
1311, w Bereżnicy w lesie na jodłach razem ze 8 cha Sub- 
Hw. 26 Tv 1909, w "iz na hęńciwy lasu przy go- 

91 1. 


Bactra Stpb. 


960. Łacana Bk (2017). Częsta. przy lampie. i w fak . 
od końca V 4 „esej połowy VIi w ciągu VIII. Wraz z formą || 


era 

> — gen. |. Nigrowitana Stph. (2017 a), zarówno w VII 
- * VIII, a i w VI. Mam ją Hrebenowa złowioną 1 VI 1910. 

. t. Furfurana Hw. (2020). Częsta i zmienna, w Podhorcach 

- łowię ją w „ lesie i przy spe jag era, pa 

„w Skólem slomiem. ją ua Kerenakach 25 1908 


SPIS MOTYLI 171 


Semasia HS. 


962. Hypericana Hb. (2022). Wszędzie pospolita; bowie ją czę- 
sto przy lampie, w psiaki na łąkach leśnych, w ogrodzie i t. d., 
od połowy VI do końca VII i znowu w końcu VIII do połowy że 
Ww Skołem złowiłem ją ą 26 VI, w Hrebenowie 18 VII, w Korosto- 
wie w dolinie Ron7 20 VI, w Libochorze na łące pod szczytem 
Magóry 20 V 
| 963. Użkwiani Sehlag. a Posiadam tylko jednego 4, 
złowionego przy lampie 21 VII 1 
* 964. PR tpillana Gl. (2042). Nie znajduję j jej w żadnym do- 
pnym mi spisie motyli krajowych. Posiadam natomiast kilka oka- 
zów, łowionych w Wierczanach nad rzeką Stryjem w kępach po- 
rosłych gęsto piołunem (Artemisia absinthium); w łodygach bowiem 
i korzeniach piołunu żyje gąsienica tej zwójki. Złowiłem ją też 
raz w Podhoreach przy lampie. Lata tu od połowy VII do począ- 
tku VIII. Siedzącej na piołunie e otw odróżnić od gałązki 
i liści rośliny, tak barwą do się dostosowała. 
. Aspidiscana Hb. (2049). Tylko w ;akókj dość rzadka, 
mam parę okazów z Bereżniecy; także w Łotatnikach znaleźliśmy 
. Sehillem liczne parki około stogi: maja. Czas lotu dość kró- 
ki, może dlatego rzadko łowiona 


Notocelia Meyr. 


966. Uddmanniana L. (2055). W Podhorcach i w Bereżnicy 
w lesie, także przy lampie w Podhorcach, od końca VI do po- 


łowy 

967. Sufusana Z. (2060). Ww Podhoreach > lampie, w ogro- 
dzie, w lesie łowiona -raipaząć ba 22 VI. ezęściej ku końcowi 
tego okresu. ; 


Epiblema Hb. i ERA ma . 
NOE Grawdacyena Pije pa Zdaje się być Mika 


na zrębie || 30 V 1910. Zwó rójka ogromna (największa z eu- 
_ ropejskich), żyjąca jako gąsienica w korzeniach Tuesilaga i Peta- 
_ sites, któ wyra tam właśnie nie brak. aa 

.  śce. 86R (2086). W Podhoreach „przy lampie i w oko- 
 neooaliki sód 


oślach px w drugiej. połowie 
- VII i początku VIII, rza: sza natomiast w pierwszej generacyi, la- 

mej w końcu A: iz: początki 
"970. Expallidana Hw. _ (8088). w Podkoreach przy lampie 


172 JULIAN BRUNICKI 


w końcu VII; w MERA 17 kę pie 1909; w lesie w Łotatnikach © 

od połowy do końca VII 191 

„931. ZARA Tr (2099). W uk io przy lampie, © 

w ogrodzie i w lesie od połowy VI do BP II; w Skolem 9 

VI, w Korostowie w dolinie Orawy 26 VI 19 

972. Tedella CI. (2111). Wszędzie, gdzie A świerki, pospolita 

i szkody wyrządzająca; żyje jako gąsieniezka nie tylko na świer- © 

kach zwykłych, ale i na rozmaitych obcych, nawet na Picea pun- 

gens, mającej szpilki nader twarde. W Podhorcach i okolicy lata © 

w drugiej połowie V, raz złowiłem ją także 9 VII 1907; w oko- © 

liey pięc: spotykam ją bardzo często w tym samym czasie. 
"Prorimana HS. (2112). Bardzo podobna do poprzedniej, 

AR, pa mam jeden okaz z Podhorzee z 4 VI 1910i drugi. 
ze Skolego z 1 1907. ś 
974. Abeiióni Don. (2118). Posiadam tylko dwa okazy © 

z lasu w Podhorcach, złowione 10 i 23 VI 1908. A 

975. Nisella Cl. (2119). Bardzo częsta przy lampie w Podhor- 

cach, w lesie, niemniej w całej okoliey, od końca VII do początku 

IX; równocześnie z nią lata ydy jej forma: 3 

ab. Decorana Hb. 

976. Penkleriana F. Gi) W Podhorcach PERY OPER. w SĘ 


s OPTY: żyje widocznie w baziach olchy górskiej. 
. Solandriana L. (2125). Posiadam tylko okazy formy: 
Sinuana Hb. (2125 a), łowione przy lampie w Podhor- 
cach 11 VII 1905, 23 KI 1908, 13 VIII 1906 i 4 IX 1906. - 
978. Semifuscana Stph. (2126). Posiadam tylko: 
— ab. Ściurana HS. (2126 a), złowioną w Podhorcach pray 
a 5 5 VIII Ast oznaczoną przez prof. Rebela. Forma ta nowa 
dla fauny krajo 
979. „Soria Hb. (2127) W Podhorcach przy ajie 10 
i 30 IX, 2—9 X; także w lesie Paa 32 X I91L. 

980. priori Hw. (2129). W całym okręgu | pospolita: 
przy lampie w Podhorcach. w smi i t. d., koło Seen w Hrebe-- 
nowie, Kruszelnicy i t. d. w V i SĘ raz złowiłem jedną przy lam- 
= 4 VIII 1910. 

981. Immundana s A W. Bodlicach, przy lapie 
końca VII do końea VIII. 


o "983.  Tipmictanó. F. (2138). jet ama ię w > Podhoreach dość 
8 rad mam jen EIA owajke. gakazżea VII. j 


- SPIS MOTYLI 173 


984. Pflugiana Hw. (2143). Przy lampie w Podhoreach 22 V 
1906, 21 VILi 7 VIII 1909. w Bereżnicy w lesie 25 V 1910. 
985. Luetuosana Dup. (2144). Posiadam jeden okaz z Podho- 
rzec, złowiony przy lampie 25 VII 1906; jest to Q), oznaczona 
przez p. dr. Klemensiewicza. 
: . Brumnichiana Froel. (2150). Miejscami prawie pospolita, 
pe są wielkie zarośla wilgotne. złożone z Petasites, Tussi 
i Lappa; w Podhorcach i Bereżnicy w lesie łowiłem je w drugiej 
połowie V i w VI, w Jamelnicy. Kruszelniey na łączkach leśnych 
14 i 24 V, w Korostowie na łące nad Orawą 5 VII. a 20 VI 1911 
zastałem je bardzo licznie w Skolem na Pawłowym 9 VI 1911 in 
copula. 
987. Turbidana Tr. (2153). Forma górska, nigdzie na dołach 
nie znaleziona, zwykle lata równocześnie z poprzednią; mam ją ze 
Skolego, łowioną nad Pawłowym 9 VI 1911, i z doliny Orawy 
w Korostowie, z 5 VII 1909 i z 20 VI 1911. Dosyć zmienna eo 
do ubarwienia. 


6Grapholitha Hein. 


988. Woeberiana Schiff. (2151). Posiadam świeżo wylęgły okaz, 
sieć 4 przez p. Sebillego na ścianie leśnictwa w Strzałkowie 18 
VI 1910 


2187) datynt mój. raj P> 
Podhoreach 25 V 1911, jest ©. oznaczoną ą przez © 


3. Comp "a ER (2194). w Podbareach na | łączkach 
0 w ogrodzie, w w lesie a zwłaszcza u brzegu lasu 3 i lęg 
> "miej około óceaj VIII; w Ławocznem na łące 29 V 1909. 
a dać Posiadam > aa kai 


174 JULIAN BRUNICKI 


ab. Aurantiana Koll. (2222 a), złowioną na linii w lesie 
w Sieżalkówić 5 VIII 1909; oznaczył ją p. prof. Rebel. 


Pamene Hb. 


* 995. Argyrana Hb. (2226). W lesie w AT złowiony 
jedyny okaz 15 IV 1910 W p. prof. Rebel. 

996. Spłendidulana Gn. (2228) W Bereżnicy w lesie 15 V 
1909 i w Hrebenowie na zrębach Suchy 30 V 1910 

991. W Z. (2231). W  Podhorcach przy lampie 
rzadka — 26 IV, 2 V,i 12 VI 1911 — łatwa jednak miejscami 
do gad ah z galasówek dębowych, zebranych po pierwszych 
aluiejmych mrozach a następnie powoli pędzonych; lęgną się 
w 

7.998. _egiana Z. (2244). Posiadam tylko: 

ab. Honorana HS. (2244 a) z lasu w Podhorcach, złowioną 

22 VII 50 


999. Flerana Z. (2249). Po lasach w. Bereżnicy 25 V 1910, 
w Łotatnikach 7 VI 1911; także z gąsieniezki znalezionej na Sa- 
| lie (2) wylęgła się 10 VI 1910. 
ak 1000. Germmana Hb. (2252). W Podhorcach w szkółce 16 V, 
o > przy lampie 17 V, na łące leśnej w Łotatnikach 7 VI 1911, także 
osiki z galasówek wylęgły się 25 V 1909. 


Tmetocera Ld. 


1001. Otelłóna F. (2255). Pospolita przy lampie w Podhor- 
cach, w ogrodzie, w lesie także w całej okolicy; od połowy 
z małemi przerwami do połowy VIII. Między okazami normalnymi 
ai ą się: * 
> v. Lariciana Hein. [2261 a). Mam je łowione lampie 
49 I Mii 37 VI k ! kef. 


Carpocapsa Tr. | 
1002. Pomonella L. (2257) Znany szkodnik owoców; gąsieni- 
czka żyje przeważnie w jabłkach, czasem i w gruszkach; przyla- 
| tuje do lampy: IEVĘ Liga SVR" 
1003. Grossana H w. 208) . lampie w Podhoreach, ale 
NE. 


apwigza hr między 29 VI a 
> ozkediee Ek (2259 Gaia | idą jo w Podkor- 
> ugaś: 24 VI, owlescdii do „at ry VAL m 


* Aiege Hb. o o 
ae NOA 


> 1910, w "Limy Gx rni 


SPIS MOTYLI 115 


1006. Lundana F. (2264). Weale częsta w lasach, w ogrodzie, 
rzadko przy lampie; łowiłem ją w A zwłaszcza w pierwszej poło- 
wie, od połowy II do połowy VI 

1007. Siculana Hb. (2267). W Podkóżcwe i okolicy nie rzadka 
w lasach, przy di nie częsta; mam ją z V; w połowie VII 
w — 0 zai 

>renieią Gn. (2269). Posiadam tylko jeden okaz, przez 
5<PoE "Rebola oznaczony, złowiony przy lampie w Podhorcach 4 


Vi 1910 

1009. Comptana Froel. (2270). W lesie w Bereżnicy 25 V 
1910 i 3 VI 1911. 

1010. Unguicella L. (2271). Posiadam jeden okaz bardzo zni- 
szczony, złowiony na łące w Ławocznem 29 V 1909, oznaczony 
przez p. prof. Rebela. 

1011. Biarcuana Stph. (2273). Posiadam tylko jeden okaz 
z lasu w „Bereżni icy, złowiony 25 V 

. Diminutana Hw. (2276). Częsta i i rozpowszechniona; mam 

je z wę w Podhorcach, Bereżnicy, Łotatnikach, Łukawicy Górnej, 

łowione przeważnie między 24 Va 11 VI, wyjątkowo 15 VII 1911; 

- w okolicach Skolego zniółastoia ją w Hrebenowie na Suchym 30 
VI 1910, w Korostowie ha łące nad Orawą 

1013. Mitterbacheriana Sch. (2271). w lasach dębowych nie 

8 


rzadka, ya ie też do lampy; w V i do połowy VI, także 
VIL Lęgn się łutwo z gąsieniezek znalezionych na liściach dę- 
bowych. 


1014. Laetana F. (2280). Przy lampie w Podhorcach 5 VI 
1909, zresztą w lasach w Podhorcach, w Strzałkowie, Bereżniey, 
Łukawicy Górnej, przeważnie w drugiej połowie VI. 


Dichrorampha Gn. 


1016. Petiverella L. (2284). W Podhorcach u eaóe ima o 
' na suchych łąkach, w ogrodzie nie rzadka, najłatwiej czerpie sięją 
iloś - - zo. 


1 następną po trawach. Lata w małej ilości w połowie V —. 
czątkiem VI; ezęsta w drugiej generacyi w końcu VI i w. | 
1016. Alpinana Ta (2285). W tych samych miejscach, eo po- 

', przednia, mam ją także z łąk leśnych w Łotatnikach i z lasu 
, w Łukawicy Górnej; kipi okaz z 11 VI 1909, zresztą w drugiej 
ky 


| wie 


1017. Simpłiciana Hw. (2288). Jedyny okaz, jaki posiadam, 
złowiłem 25 VII 1911 na Magórze w Liboe bochorze: oznaczył go P- 
»rof. L. 


A * 1018. Agilana Tgstr. (2289). Nowa dla fauny krajowej; po- 
- siadam jeden okaz złowiony 7 VI 1911 w Łotatnikach na łące le- 
dze, mpnianac i Lnażę P > Soria 


JULIAN BRUNICKI 


SE Lipoptycha Ld. 


1019. Saturnana Gn. (2307). W Skolem na Pawłowym 9 VL. 
Ę 1911 i z Libochorze na Bukowinkach 24 VII 1911; oba okazy 


PZA Plumbana Se. (2309). W Podhorcach i w śkalkóy w la > 
i Sash i ma ląkach ni rzadka, a to z końcem V i początkiem VI; 

w Skolem na ką, Owatyłanie 16 VI, w Pawłowym 9 VI, w Hre- p 

ą - betori na Hrebenowe cu 31 V i w Hołowecku na łąkach 11 A 


RZE 


sw 
> 
a 


RE 
BER, 


Przyczynek do znajomości grzybów 
powiatu lwowskiego 
podali 
Antoni Wróblewski i Tadeusz Biborski. 


Podając niniejszem spis 57 gatunków z okolie Lwowa, zebra- 
nych przez A. Wróblewskiego, przypuszczamy, że pomimo jego 
szezupłości, dorzucamy cegiełkę do znajomości grzybów ce 
Zawiera on 16 gatunkow nowych dla Galieyi (oznaczonych *). Przy 
tej sposobności dziękujemy serdecznie dr. Kazimierzowi Rouppertowi 

ego życzliwość i rady, z których przy Aaaa tego spisu 
korzystaliśmy. 


We Lwowie w kwietniu 1912. 


Piśmiennictwo: 
*. Krupa ARE sę mykologiczne, przeważnie z okolie Lwowa i Tatr. 
Kosmos, Lwów 
3: Zapiski mykologiczne z okolie Lwowa i | Podtatrza, A zad j 
Kom. aabnikk y = Um. w Krakowie 1888 r. 
pa J. ale jpeg przeważnie z poi Lwowa i Karpat 
styjakich. Spraw. Kosa. pci za m. w Krakowie 
pi M.: Mycotheca polonica [, LI, III. Kama Lwów 1909, MO 
. Rouppert K.: Mejeak w. siajawiekeł grzybów Galicyi i Bakowiny. 
Kosmos, Lwów 1 1911. 


p ycemyceter 


. Oomycetes. 


7 « 1. Poronówpira żarasitice Tal. na Mathiola annua: Wu ika Ka- 
a piłaóska. ży X 191ł i na  Sisymbrium officinale: „"- Kapitańska 
| NET 

| Spraw. dza 4 PISA s. =. 13 


178 A. WRÓBLEWSKI I T. BIBORSKI 


AE „yna De BY. na * Melilotus sp.: Wulka Kapitań- 


ska 29 X 1 
Basidiomycetes. 
Ustilagineae. 
3. Ustilago e dzka Tul. na Głyceria aquatica: Wulka Ka- 
pitańska 30 X 1911 


Uredinales. 


4. Uromyces Genistae-tinctoriae (Pers.) Fuck. III na Genista sp. 
i na = migricans: Hołosko Małe 25 X 1911. 
„U ur Schroet. III na Medicago falcata: Wulka Kapi- 
ki 21 X 191 
6. U. AE Aja, Link. III na Phaseolus multifiorus: 
Wulka Kapitańska 25 X 1 
1. U. Fabae (Pers.) sza III na Vicia villosa: Wulka Ka- 
> 1 XI 1911 ina Ficia faba: Wulka Kapitańska 25 X 1911. 
U. Rumicis (Bchum.) ba pzę k i III na Rumex hydrolapa- 
thum: Walka O: 20 XI 1 
9. "gra Schroet. IL i TIL na Rumez Acetosa: Wulka Ka- 
pitańska 1 XI 191 
an 10. Puccinia rmóderżć (Sehum.) Wint. III na Stellaria Holo- 
2002 lont p Małe 25 X 1911. 
RI  zzprch. zyA wale III na Pimpinella Sacifraga: 
Walka Koęsiażaka 12 XI 
LE > Link. TL na Gałium Mollugo: Wulka Kapi- 
iz ixii 
13. P. 4b. Abainiki DO. III na Artemisia vulgaris. Wulka Ka- 
pitańska 1 XI 1911. 


; 15. P. Glechomatis BOG IE'i I na Glechoma  hederacea: 

a Wulka Kapitańska 13 XI 1911. 

BA. 16. P. Polygoni-amphibii Pers. 1 i III na Polygonum amphi- 

o as „walka Kapitańska JO A I91L 

iska 12 XT1oli A. et S. III na me Convolvulus: Wulka 

apitań 2 191 

> 18. P Carieia (Sukum.) Kobok Mi Pad: owe sp.: H 

ai łosko Małe. 26 X weg i Akr2 Kapitańska 17 X IME 
; 19. KAŻ iron 'f. sp. na Avena sativa: Wulka Ka- 

| Pp |» iska r Rpwaja na. | Hordzum sativum III: Wulka Kapitańska 

a. ? 3 Ca Agropyrum repens III: Wulka ASTZ. 

» 1911 ca 


ę ©. piłańska : XI 1911. 
* 33. nfos 


PRZYCZYNEK DO ZNAJOMOŚCI GRZYBÓW 179 


. P. eoronata Corda na Festuca gigantea III: Wulka Kapi- 
a 19 X 1911 i na Hordeum satioum II i III: Wulka Kapi- 
kge |: XI 1911. 
. Phragmitis ( «ryz boa III na Phragmites commu- 
nis: Yralka Kapitańska 6 XII 
22. Phragmidium Rubi (Paca) "int III na Rubus sp.: Hoło- 
sko Małe 1 XI 1911. 
23. Cronartium ribicolum Dietr. III na Ribes nigrum: Wulka 
Kapitańska 29 X 1911. 
24. wne > de By na Petasites o/ficinalis: Wal- 
ka ge 30X1 
Melampsora iiawia sę: ogr I na Euphorbia 
zie óćć Wulka Kapitańska 30 X 1 
26. grotę Rostr. II i UI : na psu: tremula: Hoło- 
sko Małe 25 X 1 


Hymenomycetes. 


21. Schizophyllum commune Fries. na suchych konarach Salix 
sp.: Wulka Kapitańska 28 XII 1911 


Ascomycetes. 


Protodiscineae. 


28. Taphrina Alni incanae Kiihn na kotkach © Alm incana: | 
Wulka Kapitańska 15 X 1911. 


Pyrenomycetes. > 
29. Sphaerotheca Humuli DC tę otocznie na Geranium pra- 


tense: Wulka Kapitańska 1 XI 1911 . 
— b) var korę 20 (Sehlech.) na Tarazacum o/feinale: Wulka 


- Kapitańska 29 X 191 
30. 


Erysiphe Pi, 


DC. Otocznie na Pol, ygonum aoiculare: s 
- Walka Kapitańska 3 SSirai . i na Teafolium sp.: Walka w. > 


1E Cichoriacearum Qtocznie na Symphytum tubero- 


i a sum: Walka A 15 X 1911. 


laviceps |od uśiąj Fries na Lolium perenne. Wulka Ka- 
ja essa Fuckl. na Fagus silbatica. Wulka 


A Kapitańska (drzewo z " Brzuchowie) 2 II 1912. 
> > 34. Diatrype S 
„> pitańska 28 II 1912. 


(Hoffm.) na Fagus silvatica: Wulka Ka- 


12% 


. = 23 A 1911. 


180 A. WRÓBLEWSKI I T. BIBORSKI 


35. Vulsa translucens (de Not.) na Pirus communis: Wulka 
ży wy” 12 I 1912. 
V. ambiens (Pers.) na Pirus malus: Wulka Kapitańska 20 


XII 1911 ' 

*3.. iposjczja” Nitschke na Salix Caprea: Wulka Kapi- 
tańska 29 X 1 

38. Hi wzór multiforme (Fries) na Alnus incana: Wulka 


Y 
Kapitańska 29 X 1911. 


Fungi imperfecti. 
Sphaeropsidales. 


* 39. Phoma Hippocastani "= na Aesculus Hippocastanum 
Walka Kapitańska 14 XI 1911 
40. P. um Thiim. na Pirus communis: Wulka Kapitań 
ska 10 q 1912. | 
P. nebulosa (Pers.) Mont. na Solanum lycopersicum: W ul- 
ka Kapiodkcka 25 I 1912. > 
* 42. P. amplior Sace. et Rom. na Urtica urens: Wulka Kapi 
tańska 25 I 1912. 
* 43. Cytospora cerasicola Saee. na Cerasus avium: Wulka Ka 
pitańska 20 XII 1911 
* 44, 


mierospora esz, Rabenh. na Pirus communis: Wul. 
ka Kapitańska 40T1 

* 45, €. =, " (Fries) Sace. na Pirus communis: Wulk 
KU 10 I 1912 i na Pirus malus: Wulka Kapitańska 23 


* 46. C. capitata Saec. et Schulz na Pirus malus: Wniż 
Kapitańska 20 XII 1911-1 25 I 1912. 
47. C. mierostoma Sace. na Prunus sp.: Wulka ET 
1 A asd 
* 48 (. Capreae Fuekl. (=C. Schweinitzii Sacc.) na Salix Ca- 
| prea: py Kapitańska 20 X 1911. 
iplodia  Pseudo-diplodia Fuekl. na Pirus 
acha Kapitańska 10 I 1912 i na Pirus malus: Wulka "Ea 
a 


* BO. a po Lev. na Salix Caprea: Wulka Kapitańska 
„»a0: XI per i na Salie sp. (na starym koszyku): Wulka Kapitań- 


1912. 
* 51. D. Malorum Fuck. na  Pirus communis: Wulka Kapitań- 


a. Diplodina Atriplicie Vesterg r. na Atripler hortensis 
| Walka PKoptaka X 1911. : 


PRZYCZYNEK DO ZNAJOMOŚCI GRZYBÓW 181 


psis Almni C. et Ell. na 4lnus incana: Wulka 
Kapitaiska 3 II 1 
* 54. S. Mali , (West) Sace. na Pirus Malus: Wulka Kapitań- 


ska 4; I 1912. 
porium Karstenii Sace. sBydóG a; Bia, c 
munis: Wulka Kapitańska 10 I i 23 I 1912. 


Hyphomycetes. 


56. Owvularia obligua Lind. (Cooke) na Rumexr Hydrolapathum: 
Wulka Kapitańska 29 X 19 
.  Seolecotrichum gęś „ autr. et Raum. na [ris germanica: 
Waulka Kapitańska 19 X 1 


Z Muzeum botanicznego Szkoły politechnicznej we Lwowie. 


Szczątki mamuta (Elephas primige- 
nius Blum. na Podhalu). 
Napisał 
Prof. Dr. Edward Lubicz Niezabitowski. 


(Z dwiema tablicami). 


Jakkolwiek wyżyna nowotarska okazuje na znacznych prze- 
strzeniach potężne złoża glin i iłów dyluwialnych oraz torfowisk 
WE a zatem pokładów sprzyjających zachowaniu szczątków 

wierzęcych, to jednak kości zwierząt z epoki lodowej należą tutaj 

p rzadkości. Jedynie zęby niedźwiedzia jaskiniowego (prawdopo- 

dobnie przyniesione z Tatr) i zęby koni trafiają się w żwirowiskach 

obydwóch Dunajeów, a przy kopaniu torfu niekiedy napotykane 
bywają rogi łosi. 

W r. 1852 (Rocznik Tow. nauk krak. XXI) wspomina Zej- 

_ szner o mamucie (Elephas primigenius), którego „potężny ząb* wy- 
mulił ek Rogoźniczek we wsi Rogoźnik. Po stronie węgier- 
skiej zaś wylicza znalezienia Hoernes w „Bau und Bild der Ebenen 
 Qesterreichs*. ś 

: W ostatnich czasach, zaczęto znajdować przy stacyi kolejo- 

_ wej w Nowym Targu, na gruntach cegielni należącej do p. Józefa 

'_ Rajskiego, burmistrza n owotarskiego, luźne kości mamuta; o. 

ILE AA wiidcieżeja . otrzymałem je do opracowania. Kości te 
sa wane bywają w warstwie siwego iłu, leżącej pod. pokładem 
> Sj gliny y dylowialncj pay na. 3— m, a zawierającym często 

- żyłki wi u. O ile szczątków doty: , 


Kaa "kości te należą do jekrago osobnika, a rozrzucone 
mo widocznie przez wodę, a może i przez drapieżne ają 
- na szej pr Można przypuszczać, że o ile roboty 
w tej stronie będą > prowadzone, to jeszcze . podobac 
—. się > - 


A 


jiki 


SZCZĄTKI MAMUTA NA PODHALU 183 


Kręg szyjny szósty. 


Z kręgu tego zachował się tylko niewielki odłamek prawego 
łuku wraz z wyrostkiem stawowym przednim i tylnym. Powierz- 
chnia stawowa wyrostka przedniego jest kształtu nieregularnie ko- 
łistego i ma w średnicy 50 mm. Powierzchnia stawowa tylnego 
wyrostka stawowego, eliptyczna, jest 50 mm długa i 43 mm szeroka. 


Pierwszy kręg piersiowy. 


Kręg ten zachował się niemal w całości, gdyż tylko przednia 
i tylna warstwa trzonu odpadły, a koniec lewego wyrost rze- 
eznego i sam szczyt wyrostka ościstego są nieco uszkodzone. Ź trzo- 
nu utrzymała się więc tylko diafyza, podezas gdy obydwie epifyzy, 
które widocznie jeszeze nie były zrośnięte z trzonem (co dowodzi 
stosunkowo młodego jeszeze wieku osobnika), odpadły. Zachowana 
część górnej ściany trzonu liczy w osi kręgosłupa 38 mm, w w 
miarze poprzecznym 100 mm. Sama ściana górna, lekko tylko 
ieco 


bokach ścięta z każdej strony dwoma powierzchniami stawowemi 
dla główek pierwszego i drugiego żebra. Powierzchnia zawarta 
synth niemi, sześcioboezna, wypukla się nieeo w linii środkowej 
osi kręgosłupa pa. Długość zachowanej części ściany dolnej wynosi 
ynie podłużnym 55, w wymiarze poprzecznym 195 mm. 
Krawędź yw śpi p zp na dla sote 
pierwszej pary żeber liczy 95 mm; kraw podł a zy po- 
-— wierzchniami Gwóui dla główek drugiej, kz żeber, 110 mm; 
- oddalenie pomiędzy punktami, w których sehodzą się powierzchnie 
| stawowe przednie i tylne, 138 mm. Powierzchnia stawowa 
główki pierwszego żebra, nerkowata, o krawędzi tylnej dosyć sil- 
nie łukowato wyciętej, liczy w osi kręgosłupa 32, w osi poprze- 
cznej 53 mm. Powierzchnia stawowa dla główki drugiego żebra, 
prawie kolista, o wyciętej przedniej krawędzi, mierzy wadłań 43, 
M poprzek 53 ap Ściana sag w nęraztentioh swej części pochy-_ 


.  lona ku górze i ku przodowi, jest w wymiarze sagittalnym długa 


a 130 > w kd zw pra (Awaria) na 185 mm. 


184 DR. EDWARD LUBICZ NIEZABITOWSKI 


W yrostek ościsty liczy w części utrzymanej 280 mm 
(całkowita długość musiała wynosić około 310 mm). Ma on, jak 
zwyczajnie, kształt pryzmatu, Es Taa od tyłu płytkim rowkiem, 
w */3 > lekko ku tylow w/s górnej nieco ku przodowi 


słupa 34. w osi poprzecznej 62 mm. W wysokości 75 mm ponad 
sklepieniem Joramen vertebrale, wynosi jego „wymiar przednio-tylny 
30 mm, szerokość ściany tylnej 22 mm, ściany prawej 38, lewej 
30 mm. Przednie wyrostki stiwówa mierzą od nasady do 
prrodniej krawędzi 38 mm. Powierzchnie stawowe ich, koliste, mają 
36 mm w Średnier. Największe oddalenie ich "krawędz zi ze- 
pwędaężi wynosi 190 mm, oddalenie najmniejsze krawędzi we- 


. 


ka aięj i 40 szeroka, praw a 35 mm wysoka i 45 szeroka. Nujwięk 


n j dla 
are . żebra 15 mm. Powierzchnia ka wyrostków 

poprzecznych jest lekko wklęsła, tylna płaska, zewnętrzna górna 
ja ią lekko Skauta pasalenia zk wyrostka, A? ze- 


wnoramiennego, któego dstawa iez 100, ramiona 80, Ary 
sem + sa 


R m Zestawienie - wymiarów + (w pailkmeścack): 
kraea > 


SZCZĄTKI MAMUTA NA PODHALU 185 


Wysokość trzonu |. 5 "WWaA NG 120 
Szerokość ojej „arryi ANA WALNE 155 
tyl 185 
Długość pow. staw. dle. główki 1 l-go aka 32 
Szerokość „ : 53. 
ee ow, staw. dla główki 2-go żebra . 43 
Szerokość 53 
ac o, PO": staw. przednich wyrostków stawowych 36. 
ze: 36 
pam A "oddalenie ty ch powierzchni od siebie . . 120 
Długość pow. staw. tylnych o stawowych 30 —35 
Szerokość 40— 45 
Najmniejsze oddalenie tylnych wyrost. staw. od siebie 80 
Długość spo" REPO 40 
Szerokość ich nasad SBS nh 110 
Długość pow. swa na nich położonych ; DO 
Szerokość " pa A radzą 40 
Żebro. 


W tem samem miejscu znaleziono również jedno z dalszych 
żeber, być może piąte lub szóste. Okaz jest nieco uszkodzony, brak 
mu bowiem końca i kawałka główki. Długość gag częśeł 
(mierzona po obwodzie zewnętrznym łaku) wynosi 1 aj- 
większy wymiar poprzeczny w 1/, przedniej długości Aasoć 10, 
przednio-tylny 20 mm. Wymiar poprzeczny główki liczy 50 gą 
a średnica jej powierzchni stawowej przedniej 60 mm. Żebro 
jest silnie spłaszezone w kierunku od przodu do tyłu, a w Ga 
górnej posiada z obydwóch stron silne wgłębienia, tak że grubość 
jego w tem miejscu jest bardzo mała, podobnie, jak to widzimy 
w opisie i na rysunku podanym e Fr. Toulę: „Ein Mammutfund von. 
Wilsdorf bei Bodenbach in Bohmen*. (Jahrb. d. k. k. Geol. Reichs- 
anstalt 1908, tom 58, zeszyt 2). W !/, końcowej długości tego że- 
bra można zauważyć ślad rowka, przebiegającego od wewnątrz. 
ku pwieńsz aż | a NIpswojneeco się zupelnie od popej długości. 


Os cariiałe: primum (trapezium = multangulum maius) 
dextrum. 


186 DR. EDWARD LUBICZ NIEZABITOWSKI h. 


po stronie zewnętrznej pod kątem około 225% z powierzchnią sta- 
wową dla carpale Il-um. Ta ostatnia posiada kształt romboidu 
o kącie tylnym nieco ku zewnątrz wyciągniętym 1 spada. skośnie 
od przodu i wewnątrz ku tyłowi i na zewnątrz. Krawędź jej tylna 
liczy 50, wewnętrzna 30, zewnętrzna 50 mm. Wszystkie trzy są 
prostolinijne, podczas gdy krawędź przednia, długa na 40 mm, jest 
iekko łukowato ku przodowi wypukła. Sama powierzchnia jest lekko 
wklęsła w kierunku poprzecznym. Ściana dolna tej kości jest w ca- 
łości zajęta przez niemal zupełnie płaską z: stawową, 
służącą do połączenia z metacarpale I-um. Kształtem przypomina ta 
powierzchnia trójkąt różnoboczny o zaokrąglonych narożach. Wy- 
miar jej poprzeczny wynosi 85, przednio-tyln 48 mm. Ściana 
przednia kształtu trapezu ma w swej części wewnętrznej dosyć 
silne wglębienie, nie dochodzące do podstawy. Powierzchnia jej 
nierówna, liczy 8() mm największej wysokości i tyleż największej 
szerokości. Ściana zewnętrzna ma również kształt trapezu, którego 
/krótsza podstawa stanowi tjlnę krawędź. Powierzchnia tej ściany, 
w dolnej części nierównomiernie wypukła, okazuje w części górnej 
i Pim tala powierzchnię stawową dla metacarpale Il-um, - 
ugą a 30 mm szeroką, płaską, week od przodu 
kaka od tyłowi i na zewnątrz i przecinającą się w górze i od 
tyłu z powierzchnią stawową dla carpale II-um. Tylna powierzchnia 
dla os carpale I um jest nierówna, nieregularnie pogięta, o ez to 
ujściach „foramina nutritiva*. Ma ona kształt prostokąta, 90 
długiego i 40 mm wysokiego, o krawędzi zewnętrznej dosyć stad, 
w pośrodku wyciętej. 


Wymiary (w milimetrach): 


Największa wysokość . . . . . 80 
Wymiar przednio-tylny  . 50 
Obwód poprzeczny 215 


. . . . . . 


Gw raj Ra == os fibulare). 


= 


SZCZĄTKI MAMUTA NA PODHALU 181 


tylnej i iz się łukowato na zewnątrz. Krawędź zewnętrzna, około 
mm długa, prosta, okazuje przy swym tylnym końcu lekkie łu- 
kowate śwpcięnia Powierzchnia sama, płaska w części = ż 
wypukła w ezęści tylnej, spada pochyło ku tyłowi i na zewn 
Powierzchnia stawowa zewnętrzna półkolista, cięciwą ka 
przodowi i na wewnątrz skierowana. Długość tej cięciwy wynosi 
105, szerokość powierzchni 70 mm. Część przednia krawędzi łuko- 
watej tej powierzchni jest wyniesiona, poczem opada mniej więcej 
w połówie swej długości i dalej leży poziomo. Sulcus całcaneus, głę- 
boki na 30 mm, nie tworzy w tylnej swej części takiej szczeliny, 
jaką widzimy między tylnemi częściami powierzchni stawowye 


jest ona w ezęści środkowej, a na przodzie ponad powierzchnią 
stawową dla cuboideum okazuje gładką powierzchnię niezbyt wielką 
kształtu półkolistego. W tylnej trzeciej Grojię tej brózdy są wido- 
czne trzy duże foramina nutritiwa. Powierzchnia stawowa 
dla os cuboideum, kształtu nerkowatego, zagina się w dolnej części 
ku przodowi, ale nie dochodzi do kraw. ędzi trzonu, który wysuwa 
się przed nią na 20 mm. Wymiar jej poprzeczny liczy 75, sagittaln 
mm. Powierzchnia stawowa dla strzałki (fibula) jest moeno 
odzona. Przednia k krawędź w wewnętrzna powierzchni stawowej 
dla kości skokowej, przecina się pod kątem wypukłym z półksię- 
życowatą powierzchnią stawową dla os centrałe, Ż0 mm w wymiarze 
sagittalnym, a 55 w poprzecznym liezącą. Powierzchnia ta prze- 
biega od tyłu i góry do przodu i dołu. Najmniejsze oddalenie jej 
od powierzchni stawowej dla aładwa wynosi 12 mm Wyrostek 
„e zed jest 85 mm długi (mierzony po górnej powierzchnij i 90 


Wymiary (w milimetrach). 


Długość największa p wadzi BAZAWN ORK NA 220 
Dłu części górnej od pow. staw. do tuber. całe 60 
Wymiar poprzeczny tuberositatis calcan ; 90 
Największy wymiar sagittalny wyrostka piętowego  . . 140 
Największy wymiar trzonu w okolicy pow. staw 160 
Długość absolutna wyrestka piętowego i 100 


Jaaa Pietraszkiewicza, sekretarza anić z. 


Od p 
w Kaa Targu, otrzymałem do zbadania ząb trz 
ky proso rzed wd kilka laty w żwirowiskach Danajca ad wór 


sofa z tego względu ciekawy, Ż wia 


188 DR. EDWARD LUBICZ NIEŻABITOWSKI 


w budowie nieprawidłowość, polegającą na zagięciu tylnej części | 
korony (Tortuositdt), która to gatta ć była już zresztą opi- | 
sana przez eit damsa w pracy p. t. „Monograph on the 
w wę fossil Elephants*, „str. 121 i przez Dra H. Pohliga w rozpra- 

e p. t. Dentition und Kraniologie des Elephas antiquus i t. d. str. | 
157-159. Krótki opis tego zębu podaję me ej. 


Ząb trzonowy drugi stały szczęki górnej strony prawej. 
(Dens molaris permanens secundus mazillae deztrae). 


Ząb ten jest dosyć dobrze zachowany, gdyż tylko szkliwo 
płytek odpadło miejscami, podobnie jak i korzenie przednie. Po- | 
wierzchnia korony jego okazuje 13 płytek, z których 6—7 pierw- | 
szych ma prawidłowe poprzeczne położenie, podezas gdy płytki dal- 
sze krajem wewnętrznym kierują się ku wewnątrz i rozkładające 
się wachlarzowato, dotykają wewnętrznego boku korony w okolicy 
B—7 płytki. Z tego powodu absolutna długość korony wynosi 
tylko 170 mm, podczas gdy wymiar zewnętrznego brzegu korony 
od pierwszej do ostatniej płytki wynosi 250 mm. Największa sze- | 
rokość korony w okoliey płytki trzeciej wynosi 85 mm, naj mniej- | 
sza szerokość w okoliey płytki trzynastej jka części skręconej). 50 mm. 
Płytki są ustawione ukośnie od tyłu i góry ku przodowi i dołowi 
a płytka pierwsza jest w swej części wewnętrznej haozwiloiia. Gru- 
bość płytek środkowych wynosi w pośrodku około 10 mm, przy. 
kraju $ mm: grubość rozdzielających je warstw cementu wynosi 
około 6 mm 


Wzór tego zęba byłby więe następujący: 
i m5 dexter = x 13 x — 26 X 85 X 80. 
Na przestrzeni 100 mm znajduje się około 1 płytek. 


PEREZ OZANNENZE 


Objaśnienie tablic. 
RD. EEL. | 
ierwszy kręg piersiowy mamuta, widzia z przodu. 
z resisk (piąte lub szóste). * k 
3. Os primum strony a: od wewnątrz, 
ME "Ta sama kość widziana od zewn 
| 5. Ta sama kość widziana z dołu. 
* 6. Calcaneus, ważny : z SZ 

05 e. z». sama kość widziana od wewnątrz. 


Tab. aż 


TALAT ab witany z boku. 


zn] 
po 14 
7 a 


Sz 
ti 


> M 
Pom) 
2. 
WARM ZGCYH 

STEGCZ 
ę z ę 


ń 


Ea 
„cy aj 
e 
af 


Spraw. Kom. fizyogr. T. XLVI. Dz. Il. 


Tab. 


E. L. Niezabitowski. 


FPT EJ 


ARE 


Spraw. Kom. fizyogr. I. 


E. L. Niezabitowski. 


XLKI Dz: 12. 


Tab. 


Mato a 
do A słoni zk Polski 


Prof. Dr. Edward 40082 Niezabitowski. 
(Z dwiema tablicami). 


Z pośród słoni kopalnych jedynie szczątki mamuta (klephas 
primigenius Blum.) bywają bardzo psów znajdowane u nas i o nich 
też wspominają liczni autorowie o emnastego wieku począwszy. 
Natomiast szczątki innych zakk: słoni kopalnych należą w na- 
szym kraju do rzadkich. W roku 1883 i 1884 opisał A. Ślósarski 
w tomie trzecim i ezwartym „Pamiętnika fizyograficznego* trzy 
zęby trzonowe gatunku Elephas' antiquus Faleoner, znalezione 
Warszawą. Później, w r. 1903, Dr. Fr. Chłapowski, w pracy „O zna- 
chodzeniu kilku gatunków, względnie odmian słonia w niżu półno- 
<no-niemieckim i polskim* (Rocznik XXX Tow. Przyjaciół Nauk 
Poznańskiego) opisał drugi trzonowy górny i trzeci dolny ząb trzo- 
nowy, pochodzące z Obornik w W. Ks. Poznańskiem, oraz ząb 
trzonowy górny drugi, z okolie Krikowa, znajdujący się w zbio- 


_ rach gabinetu geologicznego w Krakowie, wszystkie należące do 
tego samego gatunku, Elephas antiquus. "Nadto ten ostatni autor 


podaje w swej pracy rysunek mlecznego dolnego trzeciego zęba 
strony b o którym przypuszcza, że może należy do Eł tro- 
gontherii Pohlig. W r. 1909 Dr. Wiktor Kuźniar znalazł i odryso- 


_ wał ząb trzonowy £/. intermedius Jourdan o koronie niemal iden- 


cznej z naszym E/. trogontherii Pohlig (Materyały antropol.-ar- 
ieol. Ak. Um. t. 41). Dotychczas posiadamy więc pewne wiado- 
tunku El. anti u nas tylko z okolie 


> mości o -atunku. Ś 
> Warszawy, Okornik i i Krakowa, o szczątkach El. trogontkerii Pohlig 


tylko jedną i to watpliwą wiadomość z Obornik, a o szczątkach 
Bl. intermedius Jourdan wiadomość z okoliey Krakowa. Może być 


190 DR. EDWARD LUBICZ NIEZABITOWSKI p 


że El. intermedius Jourdan jest w tym wypadku identyczny z ga- 
tunkiem El. trogontherii Pohlig. Wobec więc tak niedokładnej zna- 
jomości rozsiedlenia tych zwierząt na ziemiach Polski może nie 
będzie zbytecznem, że poniżej podam opis kilku zębów do tych ga- 
tunków należących a znalezionych w innych, niż dotychczas znane, 
miejscowościa 


Elephas antiquus Falconer. 
Pierwszy dolny ząb trzonowy stały strony prawej (m,). 


Okaz ten, znajdujący się w arte Muzeum im. hr. Dzie- 
duszyckich we Lwowie. został znalezi w korycie Sanu pod 
Przemyślem w r. 1888 i jest wspaniale poda gdyż tylko je- 
dna lub dwie o. płytki, oraz ostatnia są zniszezone. Najwięk- 

sza długość korony (zarazem i ca ego z ęba) wynosi 160 mm. Naj- 
większa szerokość zęba w okolicy ósmej pł tki wynosi 65 mm 
(samej płytki 60 mm), wysokość korony największa przy płytce 
tniej 80 mm. Powierzchnia korony, jednostajnie starta, w linii 
środkowej lekko wgłębiona, okazuje siedem całkowitych płyta” 
i dwie (pierwszą i ostatnią) uszkodzone. Szkliwo płytek, grube, sil- 
nie pofałdowane, wystaje znacznie ponad powierzchnię tak śr > 
> jakoteż i przedziałek cementu. Same płytki są w p 
zwykle u El. antiquus, silnie rozszerzone, tak że grubość jek 
= wymiarze przednio-tylnym) w tem miejscu wynosi 15, a na kraju 
ylko 10 mm. Z tego też powodu i grubość warstw cementu, roz-- 
dzielających blaszki, wynosi w pośrodku zaledwie b, po krajach zaś 
mm. Z korzeni poj zęba zachował się prawie w całośc 
owałaj, 120 mm długi i ku tyłowi bardzo silnie zagięty. 
zór tego zęba byłby w przybliżeniu amo pó 
My award x8x—1 O» 


A 


as trzonowy drugi (2) staty dolny PNE prawej (m,). 


„= ten, zzajdejący się w mojem posiadaniu, został a yo Ę 
przy kopaniu studni we wsi ma ce pod Sam 


Br WE ŻE ck 1] 


MATERYAŁY DO FAUNY SŁONI KOPALNYCH 19L 


liey dziewiątej płytki około 60, przy przednim końcu mm sze - 
roka. Wysokość korony w okoliey ostatniej zachowanej płytki wy- 
nosi 80 mm. Powierzchnia korony uje zachowanej części 


wane. Sama powierzchnia korony jest w osi podłużnej nieco ku 


prawdopodobieństwem można przypuszczać, że odłamek ten pocho- 
prócz powyżej opisanego zęba dolnego, pochodzącego niewąt- 
pliwie z gat. £/. antiquus, posiadam jeszcze trzy okazy zębów gór- 


u El. antiquus; szkliwo jest dosyć silnie pofałdowane, silniej niż 
u mamuta zwyczajnego, a ilość płytek przypadających na prze- 
| ości 100 mm wynosi zaledwie A (w jednym. 
okazie prawie 7 obnie jak u El. antiquus. Tylko wymiary 
ych bó h ag, ho ci, odpowiad 


Pierwszy stały ząb trzonowy górny strony lewej (u. 
Okaz ten jest nienajgorzej zachowany, bo brak mu tylko 


> | : 
- kilku pr ;dnich płytek. Długość jego wynosi 140 mm, szero ość 


Q mm. Powierzchnia korony, ścięta silnie w kierunku 


ma mewa radktkiemaczy: 1: Pk 


7 mm. Dwie ostatnie płytki składają 


> 1 wynosi j2, na kraju 7. 
__ Się z drobnych areol (dygitacyi). Na przestrzeń 100 mm powierzchni 


192 DR. EDWARD LUBICZ NIRZABITOWSKI 


korony przypada w zębie tym około 6 płytek. Wzór tego zęba 
byłby następujący: 
m4 sin. = x9x — 140 X 70 mm. 


Drugi stały ząb trzonowy górny strony lewej (m5. 


L 


m* sin. = X gf x — 200 (180) pd 80 mm. 


Drugi okaz tegoż zęba górnego strony lewej 


zachował się w postaci odłamu części przedniej, liczącego 2 
170 mm Rog dyck Żyd mm szerokości i 90 mm wysokości. „ Część aż 


s 
mniejsze niż w zębie nonbodieńzy, gdyż „wręg płytki wy- - 
nosi 1 w poźrdka 10, a po krajach kórow, „dry zaś warstw €e- a 


Elephas brosdthaji Pohlig. 
- ząb trzonowy drugi stały dolny (m,) strony prawej. | 
- . W zbiorach p aa im. „re Dzieduszyckich we Lwowie 


się ząb trzonowy g 


Spraw. Kom. fizyogr. T. XLVI. Dz. II 


E. L. Niezabitowski. 


Tab. 


uci c wi G AEG ki GG GGiOS cZA 


MATERYAŁY DO FAUNY SŁONI KOPALNYCH 193 


w okolicy piątej płytki. Wysokość korony w tagi przedniej od 
nasady korzen i wynosi 10. od tyłu około "60 mm. Przednia część 
korony na przestrzeni około 30 mm jest już dpi pozbawiona 
płytek a powierzchnia jej w tem miejseu okazuje tylko wypolero- 
waną zębinę Na powierzchni pozostałej części korony widać dzie- 
sięć płytek, z których pierwsza jest cz ęściowo zniszczona, siódma 
nieprawidłowo ku tyłowi wyciągnięta. ósma w połowie przerwana, 
przytem koniec jej ęści zewnętrznej wyciągnięty ku tyłowi. 
a część wewnętrzna Nadia na dwie areole. Płytka dziewiąta 
jest rozdzielona na czte areole. niacęSaz nie rozmieszczone. 


płytki jet prawie na szerokość pięciu milimetrów zupełnie wypo- 
lerowana. Płytki same są w pośrodku lekko rozszerzone tak, że gru- 
bość ich wynosi w ię „ape aa około osiem, po bokach zaś tylko 
pięć milimetrów. Stąd 1 grubość warstwy cementu rozdzielają- 
cej je wynosi wiadędk pięć, po krajach 10 mm. Szkliwo okrywa- 
jące blaszki ma około dwóch milimetrów grubości i jest par nie- 


silniej zużyt niż od zewnątrz. Korzenie tego zęba są razem zro- 
śnięte na kształt grzebienia i ku tyłowi pyt śe Przednie cienkie, 


_ drobne, tylny silnie rozwinięty, 85 mm długi, ezworoboczny, we- 


wnątrz pusty o ścianach bardzo cienkich i średnicy około 30 mm. 
Wzór tego zęba przedstawiałby się w następujący spose 
x10x — 190 x 85 X (60) mm. 
Na długość 100 mm przypada 6 „aby = jednej 
mów: wraz z Paś warstwą cementu wynosi 15 mm. 


Objaśnienie tablic. 
Sab. V. 
 Falconer. Pierwszy pogoęć ząb p. > Pena 


> 1. Elephas antiquus 
prawej A widziany od zewnątrz. 


en sam ząb, widziany z gó ry. > 
' Faleoner. Drugi (2) stały dolny ząb | trzonowy strony 
prawej, Moc z góry. 
| Tab. VI. 
4. Elephas antiquus Palwócz. Ząb trzonowy trzeci stały górny (m, strony 
lewej, widziany z góry. 
trogontheria Poklię. wczgć „m: w stały dolny (m) Nor 


odc ridainny od zewnątrz. 


sam ząb widziany z góry. 


Spraw. Kom. fizyogr. T. XLVI. Dz. 11. Tab 


E. L  Niezabitowski 


Akademia Umiejętności w Krakowie — Acadómie des Sciences de Cracovie. 


pa Komisyi fizyograficznej, tom 46. — Comptes-rendus 
a Commission de Physiographie, vol. 46*. 


Table des matieres et rćsumćs des Mćmoires. 


I Rapport sur les travaux de la Commission de Physiogra- 
Paa en 1911/12. (Pag. V—XIX).II Liste des membres de la Com- 
n de Physiographie. (Pag. XIX —XXV). III. Rapport sur les 
sdwiiikce et les dópenses de la Commission de Physiographie en 
1911. (Pag. XXV—XXVN). 


Matćriaux pour servir A la Physiographie de la Pologne. 
1. Matćriaux pour servir 4 la Climatologi. || 
Wyniki spostrzeżeń meteorologicznych w 6alicyi w roku 


191 1, zestawione w c. k. Obserwatoryum astronomicznem w Kra- 
kowie. — Meteorologische Beobac htungen in Galizien im 
Kraka 


J. 1911, zasne > von der k. k. Sternwarte in u. A 


(3.1-—45). 


„Gradebieia: w r. 1911. - — Hagelschidgo. in nk 
- gów riadaa (8. 44—54). je s 
Es werden auf S. 4: — 


| Oda = ze 
| osama betrig 663. isten Hagelschlige 
/_ Monaten Juni und ARARAAĘ die au: zedehnte: 
= 18. V Lei . s aj że VII [. notiert. 


(2) 


J. Hawkvsiewicz: Spostrzeżenia pojawów w świecie roślin- 
nym i zwierzęcym „ wykonane w r. 1911 w Ożydowie. — Phyto- 
und zoophdnotogische in Ożydów tm .J. 1911 gemachie 
Beobachtungen. (5. b5—64 

In der Tabelle S. 55 — 60 wird fiir 60 Pfłanzenarten die Zeit 
der Belaubung, des Aufblihens, des Fruchtreifens und des Laub- 


kunft und des Wegzuges, Tab. a: 0. —61), eine Fledermaus, 
eine Eidechse, ein Frosch s: 8 Insekten beobachtet (Zeit des 
ersten Erscheinens, Tab. b—d: S. 62 u. 63 


2. Matćriauc pour servir a la Faune, la Flore et la Góeologie. 
S$. Kikwessiewicz: () nowych i mało znanych” gatunkach 
motyli fauny galicyjskiej. Przyczynek ósmy. — Uber neue und 
pd bekannte Arten » wom: Z ailiopscriśi 


vision man» vom VWerfasser in diesem 8. Beitrag zu seine im 
X ande dieser Berichte erschienenen, gleichbetitelten Flunpt 
urbeit | ekaslicii. Die Einleitung enthalt unter anderem eine Zu- 


sammenstellung der neuesten. die galizische Schwenikinzośkkóć 
betreffenden Literatur. Viele morphologische Beobachtungen ver- 
: lea "zi das systematisch geordnete Verzeichnis der Arten. 
Als neu fiir die Fauna Galien ns werden 122 Formen (fast 
auszchlieblich Abarten) angegeben, davon folgende 15 neu beschrie- 
ben und benannt 
 Smerinthus Populi. L. ab. Rectilineata. Alarum anter. strigis 
subrectis. > 
|... Deilephila Galii Rott. ab. Maculifera. Piącia olivacea ante lim- 
bum cinereum alarum anter. in eellula 2 maculam luteam ineludenti. 
Cerura bifida Hb. ab. Obscurefasciata. swggko um anter. fascia 
ia maculaque anteapicali nigrescentibus. 

ymantria Dispar L. ab. Destrigata. Alae- anter. strigis tan- 
rgine sabe0 et interno bene s eeterum a 
AC zptera Tremulifolia Hb. ab. Fulves Dilutior, 
o scens, jęPR pól Gi GA strigis obsoletis, korala. modia nebula 'albi- 
ganfi cireumdata. 
| Lemonia Dumi. L. ab. + Luteornata. Alarum anter. ść : 


(3) 


. aa dilatata, alarum poster. basis luteo dense pulverulenta, fascia 
tea perlata usque ad limbum diffusa 
oecia Qucubali Fuessl. = Conjuncta. Pasz] anter. macu- 


lis ambabus in eosta subdorsali confłuentibu 
Brachionycha  Nubecułosa - Pep, ny Suffusca.. _Malto obseurior, 
acóccens: 


|. Frachea Atriplicis L. ab. Deviridata. Alis anter. violaceo gri- 
seis, non viridi mixtis. 
Heliothis Ononis F. ab. Lugubris. Alis poster. nigris, solum 
macula centrali (ovata) lurido-alba, ceteris fere extinetis 
Plusia Zosimi Hb. ab. Brunieckii. Alarum anter. plaga meta|- 
lica eupreo-aurea 
Euclidia Mi Cl. ab. Insulata. Alae anter. lobo plagae fuscae 
in angulum posteriorem verso, in celluła 2 late albo interrupto. 
Pechipogon Barbalis QL. ab. Anomałalis. Alarum anter. striga 
transversa anteriore acute fracta, vertice anguli wrze mediam 
attingenti. 
* Polyploca Flavicornis pa ab. Confluens. Alae anter. maeulis 
-. ambabus magnis, = uenti 
- Arctia Caj a L. ab. Sao Differt ab ab. Confłuenti Reb. 
lore aurantiaco alarum posteriorum. 


oo: Zapiski cy Suedąpooktzpi z okolie Zalesz- 
czyk. — Champignons, recueillis aux environs de Za- 
penny (Pag. 21—20). 

champignons qui font Fobjet de eette ćnumćration ont ótć 

recueiłlis par Pauteur qui a eu Voecasion de faire de nombreuses 

 exeursions sur les deux rives du Dniestr, aux alentours de Za- 

. leszczyki. (es champignons spe la plupart sont des parasites. 

Lauteur ćnamere 100 especes 


CHLICKI : Sprawozdanie z badań siałogieżkych wzdłaż 
kolet Lwów Siajanóg > Bericht itber die geologische» ser 
"st chungen łangs der Fisenbahnlinie Lwów. Stojanón > 
8 28 - 34). j 
Es werden natarliche Entblofungen. kiinstliche Einschnitte Pa 
e: ben 


_. Vorgefundene Sllngewangih n gehóren zwei Forialicnóni der i 
L > (Senon, ep und Mukronatenkreide) und dem Di-- 


an a WR ZEGRZE dz dE GHEE RA =P id 0 PT EAWPYSTCSNYCSE ERY 
i soki PR ZR EAZA R NRY RO ME( WEI 


ów grane Tone mit Sandeinlage-- 


rungen, o Flugsande u i 
> — Die obcrańe: Schicht Firzać der Humus, dessen Beschatfenhcie 
A von der usa ae i6Ł - : 


flum an. In dem letzteren lassen sich drei folgende Stufen aus- 
she den: tyęweęyyć zad |= durch Umarbeitung der Kreide | 
By (Gesc 


(4) 


A. J. Zmopa: Androsace septentrionalis L. var. sessilifiora 
nov. var. (5. 35—38, Taf. I). 

Diese neue Yarietat wurde auf Kalkfelsen in der Umgebung 
von Krakau (Krzemionki) entdeckt. Ausgesat, blieb die Pflanze in 
zweijahriger Kultur auch in veranderten Lebensbedingungen voll- 
standig konstant; auch anatomisch ist sie von der typisch en Ptłanze 
verschieden. Die PANEBORĄ lautet: Flores sessiles vel fere sessiles, 
eapitulum eon gestum i apice caulis formantes; caulis humilior, 
saepe nullus vel slad: f. acaulis. Floret medio m. Aprili. 


H. ZapaŁowicz: Ze strefy roślinności pi rent VI. — Aus 
dem Gebiete der Karpatenjliora, V1. 39—471). 

Verf. besuchte im Sommer (1911) AT westlichen aksa der 
są Hora, dann den Cibles, einen grofen Teil der Rodna 

u. s. w. und schlieblich den siebenbiirgischen (kóchataś:) "Teil 
s Kelemen-Gebirges. In dem vorliegenden Berichte. der vor 
allem eine pfanzengeographische Ergiinzang des von ihm heraus- 
gegebenen „Conspectus Florae Galiciae* bildet wird unter ge” 
rem eine neue Schwingelart: Festuca Hackeliana angefiihrt, 
Verf. am Corongisu der Rodnaer Alpen fand und im Anhange pa 
III. Bandes seines Conspectus beschrieben hat. 


A. J. Żwuva: Rośliny zebrane na Żmudzi przez Prof. Dra 
E. Janczew cj — Gef/iipflanzen Samogitiens, gesam- 


melt von Prof. Dr. E. Janczewski. (5. 48—79). 
/erf. zahlt 512 'Arten, nebst vielen WVarietaten und Formen 
„ die von Prof. Dr. E. Janczewski in Samogitien (zumeist 


in 1. Blinstrabiszki) gesammelt wurden und in dem Herbar der phy- 
_ ._ slographischen Kommission aufbewahrt werden. Von den Arten sind 
2.13% na fiir Samogitien. In der Einleitung wird die wichti ; 
>. Li | e EP PR Oharakteristik und Einteilung s ŚR 


loristi hen 


| die von. SERIA fer „angegebenen Peera 
a oai m: AA odj Ile. 


dieses le: tztere debie. schon. seit 
gen durchóorchi masło Als neue Ar: 


6) 


Ascochyła Bieniaszi n. sp. (S. 96, Fig. 1) i Blaittern von 

|. Delphinium ozysepalum tą Czerwone Wierchy), 

toria Ribis Desm. /. tat f. (S. s Fig. 2) (Tatra: 
Kościelisko) auf Biatucnia von Ribes - słoiki hi und 
8 aeronaemella Kulczyńskiana n. sp. (3. 94, Fig. 8) auf Hut- 
A amg (Tatra: Lejowa-Tal, Hruby Regiel). 
e Das Verzeichnis enthal: im ganzen 253 Arten: hievon 162 
A aus der Tatra, 149 aus den Beskiden (darunter 138 Arten aus der 
_.__ Umgebung von Wieliczka). 


A. Kasronv: ppsa do mykołogii A, izy! R ci 
serasow zur Pilzflora Weipraujlans. (5. 10 
e Verfasserin zihlt 168 Mvxomyceten- Sapa Bihatoi auf. 
„IS von Dr. B. amysłowski tells im Gouvern. Witebsk, 
teils im Grouv. Mohylew und teils im Gouv. Smoleńsk gesammelt 
_ wurden. 
| Die genannten Gregenden, ausgenommen das Gouv. Smoleńsk. 
Ę wurden in mykologischer Hinsicht bisher noch nicht untersucht. 
> _ Bemerkenswert ist das Vorkommen von (Oidium alphitoides 
„ - et Maubl. schon im Jahre 1911 so weit im Osten Europas. 
| Auch ist es interessant, daB die bisher nur aus West- und Mittel- 
europa bekannten Arten: Mucor kiemalis Vehmer und Zygorhynchus 
Moelleri Vuill. ebenfalls hier gefanden wurden. 


Porassxi: Mięczaki okolie Nałęczowa w Królestwie 
> Polskieją. - Mollusques, recuetllis aux environs de Na- 
d 


A _ L/'auteur diseute brievement Vetat dans lequel se trouve ae- 
__ tuellement notre connaissance de la faune malacologique du Royau- 
_ me de Pologne; il donne ensuite une liste des mollusques quil_ 
recueillis aux environs de Nałęczów (gouv. de Lublin). Ga 
 eontient 61 espóces et 8 varićtós appartenant pour ła plupart 
k faune typique de FEurope centrale. 13 especes et 6 varietós con- 
 Stituent quisition nouvelle pour la faune du zc - ka 
sont otaienaać: ai po az Mil. H. petrone > 
Punctum pygmaeum ie pulchella Mill. var. mah Oak 
H. ezcentrica Ster ki, „muscorum Mull. £ pratensis Cl.. P. eden- 
a dutiver tigo Drap., P. pusilla Mall. 
P, CI. cana Held, Limnaea 


Sj . > 3 ogne, =5 FMA jet ie 


(6) 


F. ScmiuLe: Materyały do fauny owadów krajow ry II. — 
Materialien zur Insektenfa auna casa II (S. 123 —13%) 
I Lepidoptera. Auf Torfmooren in der Umgebung von 
Nowy Targ A dwyywać wurden zolegonich, JR auf o 123 


genden werden angegeben:. Psyche viciella Schift. Bemików  (Podź 
horce), śpudówj sob Hirsutella Hb., Zuzanówka bei Żurawno, und 
Fumea Casta Pail., Łotatniki bei Podhorce. 

IL. (iwa anoptera. Die auf S$. 124—126 aufgezahlten Thy- 
sanopteren-Arten wurden gróftenteils im Bezirk Stryj (Podhorce, 


Wseztawy, Jt. ków, Bereźnie. Kol aowwić ca — „Śowyjerskreij «oni 
in den Ost. und Westkarpaten [Skole, Jaremcze. — Krynica, Za- 
kopane]; Żurawno) gesammelten Collembolen sind: Cystioceras SEM- 
nacanthus ©. B., Achorutes lorieatus ©. B.. Lepidocyrtus albicans Reu- 
ter, L. insignis Reuter. Bourletiella sulphurea C. pa u. var. sticta 
B., Sminthurus luteus Lubb. var. pruinosa C. B. neu fiir Galizien. 
„.Psocidae. Es werden 14, vdriióaakd: in Ostgalizien 
gesammelte Arten aufgezahlt; neu fiir Geliaień sind darunter: 
ripsocus alboguttatus Dalman und Mesopsocus unipunctatus Miill. 


Dz aty aiektsedj, Nowe gatnnki owadów EE 
(gueiopieaj, zebrane we aj tone Karpatach w ciągu lata 
311. — Neue Trichopteren-Arten, gesammelt in den Ost- 
knezicion im Sommer 1911. (S. 132—138. Taf. ID). 
'erf. beschreibt zwei neue, in und um Czarnohora in den 
 Ostkarpaten entdeckte Arten aus der ań der Limnophilide 
nan mlich: ylar vernalis n. sp. und tenophylaz Gda n. 
sp. (Diagnosen in iataniechew Sprache s. ar 134 und 136). Der 
ibung von Acrophylac vernalis werden die wichtigsten U 
a wogięczg der bereits bękannten Arten dieser Gattur 
auer und A. czarnohoricus gy eh Made i 


(7) 


pidopteren, indem er die neu gesammelten resp. bestimmten Ma- 
- krolepidopteren-Arten auffiihrt und die bis Ende 188 gesammelten 


Pyraliden, Pterophoriden und Tortrieciden aufz 
len friiher angegebenen Arten ist Kołyeć Annulata 


on den 

- Schultz zu streichen; dagegen sind neu fiir Galicja 39 Arten und 

-  Formen. nimlich i auf S$. 139 unten und S$. 140 oben aufge- 
ziih 


lten. 


A. WRóBLewski und T. Brsonski: Przyczynek do znajomo- 
ści grzybów powiatu lwowskiego. Beitrag zur Kenntnis 
der Pilzjlora des Lemberger Bezirkes. (5. 117—181). 

Die Verf. zahlen 57 Pilzarten aus der Umgebung von Lem- 
berg auf; darunter sind 16 Arten (in dem Verzeichnis mit * be- 
zeichnet) neu fir Galizien. 


E. LuBicz NiezaBrrowski: Szezątki mamuta (Elephas primige- 
nius Blum.) na Podhalu. — Mammaut-Uberreste in Podhale. 
*owdijęki Taf. III un d IV) 

wma der im Norden der Tatra gelegenen Hochebene von Nowy 
4 m Seehohe) wurde von Mammautiiberresten bis zur letz- 


* ten 2 nur ein Backenzahn gefunden. Erst vor kurzem stieb 


man dort in der Tiefe von 4—5 m im grauen diluvialen Lehm 
auf einige Knochen von einem ziemlich jungen Individuum. Bis 
jetzt sind dort folgende Knochen gefunden worden: 1) ein Stiiek 
es sechsten Halswirbels, 2) der erste Brustwirbel, 3) eine. (die 5. 
oder 6.) Rippe, 4) Os carpale primum dextrum, 5) Caleaneus sini- 
ster. Der Verfasser gibt eine genaue e Beschreibung dieser Knoe 


an und fiigt noch die Beschreibung eines abnormen zweiten oil. 

O waj Molaren (m5) hinzu, welcher an einer anderen Stelle in dieser 
|. Gregend gefunden worden ist. Die Dimensionen dieser oi 

sind folgende: > 


Der żechste Halswirbel. 
Der a messer ike Gelenkfiiche der jóriica. Zyg- 


_._ apophyse - BO mm. 
je Breite der Gelenkftiche der hinteren Zygapopkyse są p. 
e a 
sam. s Der erste Brustwirbel. e 

Be des Wirbels se po 20 R 5 

She . des Wikelkazpto 6 0 

der vorderen Flache des  Wiebelkarpo 1160 >. 

interen |" ABG 2 

fur das 1. patyka 0 a2 7 

o Ame sz da. 


R m". % 


(8) 


Die Breite der Fazette fir das II. Rippenkópfchen 53 mm. 

Die Liinge der Grelenkfiichen der vorderen Zyga- 

Die , <śware der Gelenkfiichen der vorderen Zyga- 
NoGEBO 5 00 0500 BA noi 

Die pytania wania dieser Grelenkflichen von- 
einan 120 $ 

Die Lange dor Gelenkfiichen der hinteren Zyga- 


EZ EWA DNA an 

Die Breite der Grelenkfiichen der hinteren Zyga 
pophyse 40—45 , 

Die Piólaste Fntfornang dieser Gelenkfachen von- 
__. _ einander Ś a. A, ź 
-_ Die Lange der Diapophysen KO SSA u4 EJ 5 
- Die de ihrer Basis „ UH10 i 
- Die Lange der Gelenkfiichen der > +, 5D ż 
Die Breite PaK 40 * 


ak A SA primum. 4 
| Die gróbte Hohe Z LE 80 mm. 


opoazi mem 8 
A - pie von pa usb > AA” 
Die Breite der Grelenkfliche sej Os. ae. se. OB 


. 

= 
n 

ie Liinge , » n - 30 no 

Die powi > Ś a <aiSR se 40 s 

e Lange „ "A 21 40 e 
6 re Liinge (von vorn nach aa > kisia ME " 
Die Bn ze der 68 enkfłache fitr Os AA IL 30 a 
1 


(9) 


wał Pep obere Molar (m3). 
eser Zahn wurde im Flusse Czarny Dunajec gefunden. Er 
ist sbnorm - sein zy etsia Ende zeigt okwlich eine tortuose 


Umbiegu 


E. Lwvsicz NiezaBirowski: Materyały do fauny słoni kopal- 
: nych Polski. — Materialien zur Fauna der fossilen Kle- 
fanten zBęjosną ei. (B. 189—193, Taf. V und V 
AuBer den Knochen und Zahnen des Mammuts, welche fast 
iiberall kblsnich vorkommen, findet man die Uberreste der ande- 
ren quaterniren Elefanten in Polen nur sehr selten. Von Blephas 
an z. B. hat Ślósarski drei Molaren aus der Um mgebung 
von Warschau und Dr. Chłapowski zwei Molaren von Obor- 
niki im GroGherzogtum Posen und 1 Molar aus der Umgebung 
von Krakau beschrieben. In der vorliegenden Arbeit beschreibt der 
Verfasser zuerst zwei Mandibularzihne von Elephas antiquus. Der 
erste von diesen Zahnen ist ein prachtig erhaltenes Exemplar des 
m,, welches im Flusse San bei Przemyśl aufgefunden wurde und 
1 jetzt im Graflich Dzieduszyckischen Museum in Lemberg be- 
et. Die >> dieses Zahnes wire folgende: 
, dexter x 8x — 180 X 656 mm 
Das BE 'Sttek bildet ein unvollstindig erhaltener m;; es 
wurde in Sąsiadowiee bei Sambor ausgegraben. 
ierauf beschreibt der Verfasser noch drei jozin wiąz 
digte obere Molaren m*. m5, m5, welehe in einigen n, 
_ dem stark gefalteten Email, de in der Mitte deutlich anwcd ii 
a und ihrer geringen Anzahl (6 auf der 100 mm że 
e 
u 


2 


 Flaehe der Krone) mit den Zihnen des Elephas antiquus iiber- 
_€instimmen, sich aber durch ihre geringere GróBe mehr den Mam- 
_" mutzahnen nihern. Diese drei Zahne, welche samtlich in der Um. 

gegend von Tarnów in Galizi en gefunden wurden. gehóren also 
—asóiyej kleineren Individuen von Elephas ni „grad kas. orzeaj - 


Endlich gibt der _Verfasser noch die Bese 'breibung" eines Ja; > 
has Pohlig, weleher in Sławuta in Volhynien 
gofazden "|. und sich in den sa des Griflich Jzie- 8 
; jawa Museums in Lemberg befin et. Die Formel dieses : 

wire folgende: o 


m=xl0x— 190 x 86 mm. 


oraz 


- Materyały do. fzyogrfi kr 


p 
* 


"Tom czterdziesty siódmy. a) 


AKADENIA UMIEJĘTNOŚCI W KRAKOWIE, 


SPRAWOZDANIE 
KOMISYT FIZYOGRAFICZNEJ 


obejmujące 
pogląd na czynności dokonane w ciągu roku 1912 


oraz 


Materyały do fizyografii kraju 


Tom czterdziesty siódmy, 


(Z 8-ma tablicami). 


, SKŁAD snie W KSIĘGARNI SPÓŁKI WYDAWNICZEJ POLSKIEJ. 
| 1913. 


SPIS RZECZY. 


Sprawozdania. 


Str. 
Przegląd czynności Komisyi fizyograficznej m_n" w ciągu 
roku 1912/13 . > 5 . 
1L. Spis członków Kaniezi "pa skalówiekiej. +23 Roo ARENA 
TIL Obrót funduszów Komisyi fizyograficznej w r. 1912. . . . . . XXV 


Materyały do fizyografii kraju. 


Dział I. 


| giczną W r. | 1912. 


niki spostrzeżeń wyremgwnki w Galicyi wn 1912, m eakGGi 
w ce. k. Obserwato astronomieznem w Krakowie 5 wożono. 3. 
wr IMS... |- , s 45 e 


- 


ia pów AA świecie roślinnym i zwierzęcym, wykonane 
- > 


E. L. Niezabitowski: Z życia płomykówki (Strix fHammea L.) . 
S. sji dskcóf O nowych i mało znanych gatunkach soóji 
auny galieyjskiej, przyczynek dziewiąty cj: k 
W. Poliński Przyczynki do wiadomości o KARNE iwona 
i płazów krajowych  . 
; A, zda Przyczynek do BRR PAOÓK PRS 
: Sprostowanie . 


. - . 


I. 


Przegląd czynności Komisyi fizyograficznej akade- 
mickiej w ciągu roku 1912/13. 


Komisya fizyograficzna wydała w r. 1912 46-ty tom swych 
Sprawozdań. Wydawnietwo Atlasu geologicznego Galieyi postąpiło 
©0 tyle, że wydrukowano na czysto mapy wykonane przez ś. p. 
Prof. D-ra W. Uhliga: Nowy Targ-Zakopane, Szczawnica i Tatry 
i wydano trzy mapy Prof. Dra W. Teisseyrego: Haliez - Kałusz, 
Komarno -Rudki i Żydaczów -Stryj, jako pierwszą część zeszytu 
22-go, na razie bez tekstu. Starania Komisyi o przyspieszenie wy- 
dania drugiej części tego zeszytu, złożonej z map: Bóbrka-Mikoła- 
jów, Rohatyn i Przemyślany, pozostały, niestety, bez skutku. Jak 
wspomniano w zeszłorocznem sprawozdaniu, autor 24-go zeszytu 
Atlasu, Prof. W. Uhlig zmarł, nie zdążywszy napisać tekstu; uło- 
żenie krótkiego objaśnienia map, w skład tego zeszytu rchodzą 
cych, poleciła Sekcya geologiczna Komisyi fizyograficznej D-rowi 
w. Kuźniarowi. Także ta praca uległa pewnej zwłoce, Dr. Kuźniar | 
postanowił bowiem w wanien a uwzględnić rezultaty tegorocznych 
adań, podjętych w h. 

> w ciągu roku 1912/13 odbyły się trzy posiedzenia Komisyi 
fizyograficznej, w dniach 13-ym grudnia 1912 r., l2-ym marca 
| aa czerwca 1913 r.; przedmiotem ich były, oprócz programu 


zn rzony. a 
posiedzeniu w dniu. lż-ym marca b. r. A> i - 


o | = wta 
1 


VI 


Sprawozdania z czynności Sekcyj. 


a) Sekcya meteorologiczna. 


W roku 1912-ym przysyłało do Sekcyi meteorologicznej Ko-- 
misyi fizyograficznej swe spostrzeżenia meteorologiczne ogółem 20 
stacyj, z których jedna była własnością Sekceyi przyrodniczej To-- 
warzystwa Tatrzańskiego w Zakopanem. W tej liczbie 13 stacyj 
było barometrycznych. W stosunku do roku 1911 liczba stacyj | 
wzrosła o jedną. Mianowicie przy końcu miesiąca listopada założył 
stacyę termometryczną w Korzenicy p. Edmund Stawowczyk. 
tychezasową staeyę termometryczną w Krośnie uzupełniono przez 
posłanie jej barometru. 

Sprawozdanie o opadach gradowych nadesłało podobnie jak 
lat Rona Towarzystwo Wzajemnych Ubezpieczeń w Krakowie, 
spostrzeżeń zaś fenologicznych dostarczył p. Julian Hawrysiewi 
z Ożydowa. 

Przewodniczącym Sekeyi na r. 1918 wybrany został Prof 

Dr. M. Rudzki. 


b) Sekcya geologiczna. 


Sekcya geologiezna udzieliła zasiłków na badania pp. W. Goet- 
lowi, prof. J. Jaroszowi, St. Małkowskiemu. D-rowi Z. Rozenowi. 
D-rowi B. Rydzewskiemu, S. Weignerowi i B. Wigilewowi. aj 
| ) on: p. Goetla miały na celu dokończenie badań nad 
RZL pi dolno-tatrzańskim. Zajął on profile i i adnej 


. górmotatrzańskiego polciaja-t przez prof. W. Ublieu, Strążysk 
_ Olezyskiej i w pasie od tej ostatniej doliwy po Palenieę w 
o > Tatrach. Pracę utrudniał bardzo zły s : 


VII 


wersytecie wiedeńskim. Po uzupełnieniu tej rozprawy w półroczu 
zimowem 1913/14 wynikami zamierzonych badań tegorocznych, 
p. Goetel przedstawi Komisyi ostateczne sprawozdanie ze swych 
poszukiwań i zwróci do Muzeum wypożyczone mu materyały pa- 
leontologieczne oznaczone i pomnożone. 

Prof. Jarosz uzupełniał spostrzeżenia w polu i zbierał ma- 
teryały do dokładniejszego podziału stratygraficznego wapienia wę- 
glowego w W. X. Krakowskiem; praca ta ukończona zostanie 
prawdopodobnie w roku bieżącym; w najbliższym zaś ezasie przed- 
stawi p. Jarosz Sekcyi dalszy ciąg swej monografii węglowych 

_ trylobitów krakowskich, Po do Rozpraw Wydziału ma- 
tematyezno-przyrodniczego Ak. 

P. Małkowskiemu poleciła kan badanie wydm. Na wy- 
<ieezkach odbytych w okolice Krakowa stwierdził on pokrewieństwo 
typu wydm krakowskich z wydmami Niżu północnego a w okolicy 
Szezakowy wykrył proces tworzenia się obecnie nasypów piaszczy- 
_ stych o wybitnych cechach wydm parabolieznych. Celem porówna- 
nia wydm Królestwa Polskiego i Galiecyi z podobnymi utworami 
badanymi już przez specyalistów, zwiedził p. Małkowski obszar 
wydmowy między Wisłą i Notecią w W. X. Poznańskiem i prze- 
szedł pomorskie wybrzeża Bałtyku między Wuszczą (Stolpmiinde) 
i Lebą. Uzupełniał też p. Małkowski swoje spostrzeżenia nad wy- 
dmami w dolinie dolnego Bugu, o których wiadomość zamieścił 
w Kosmosie z r. 1912 p. t. Wydmy piaszezyste okolie Sadownego, 
a obecnie zajmuje się zbadaniem pod względem a ai 
materyałów tworzących wydmy. 

- PP. Dr. B. Rydzewski i s Małkowski udali się w sierpniu 
1912 na Żmajdź w celu dopełnienia zbiorów Komisyi fizyogra- 
ficznej skamielinami powszechnie znanej formacyi jurajskiej w Po-- 
nach i okoliey. Gościny i pomocy udzielił im tam ks. Jurski, 
proboszcz w Popielanach, który też uzyskany materyał wzbogacił 

mi przez siebie zebranymi. — P. Małkowski zebrał nadto dla 

j są skamieliny jurajskie w Łukowie. 
P woazE Apis w dalszym ciągu zjawiska krasowe > 


Rółedo podjętego w r. 1911, pracę p. t. Formacya solna w Kosowie. 


e gieznej. Redakcyę zamierzonych publikaeyj objął Komitet złożon 


trzeba jeszeze będzie kilku wycieczek w okolice Janowa i Często- 
chowy, które p. Weigner wykonać zamierza z początkiem lata b. r. 

P. Wigilew znalazł i zebrał skamieliny neokomskie w dzie- 
więciu punktach położonych między doliną Chochołowską i Małą 
Łąką w Tatrach. Zamierzonemu uzupełnieniu i poprawieniu odpo- 
wiedniej części w mapie geologicznej Prof. W. Uhliga stanęło na 
przeszkodzie bardzo słotne lato i wczesna zima. 

Dr. Rozen nie skorzystał z zasiłku przyznanego mu na bada- 
nie złóż kruszeowych, był bowiem zajęty badaniami złóż Ra 
poleconemi mu przez Ministerstwo Oświaty. 

Prof. Dr. W. Friedberg złożył Sekcyi, wywiązując się z za- 


obee naglącej potrzeby nowego poprawnego wydania mapy 
geologicznej W. X. Krakowskiego, po zupełnem wyczerpaniu mapy 
wykonanej przez ś. p. Dra S. Zaręcznego i zamieszczonej w trze- 
m zeszycie Atlasu geologicznego Galieyi, Sekeya geologiczna 
przystąpiła do reambulacyi terenu celem rewizyi dotychczasowych 
_0 nim wiadomości i uzupełnienia lub poprawienia ich na podstawie 
nowych spostrzeżeń. Praca ta, sabweneyonowana z funduszu Atlasu © 
geologicznego, odbywać się będzie pod kierunkiem Sekcyi geolo- 


z pp. Prof. Dra J. Morozewicza. Prof. Dra M. Raciborskiego, Prof. 
Dra E. Romera i Prof. Dra W. Szajnochy. Zadanie rozdzielono 
pomiędzy kilku Bronie mianowieie pp.: Prof. J. Jarosza 
(wapień węglowy), S. Weignera (tryas), Dra K. Wójcika (jura), 
| Dra W. Kuźniara (kred, mioceen, dyluwium) i i Dra J. Smoleńskiego 
, | Ulesktaspy i morfologia). Wszyscy ci panowie rozpoczęli już pracę 
- w roku ubiegłym, równocześnie zaś kończono rozpoczęte w r. 191 


z 


wodniczącym Sekcyi na rok 1913 Prof. Dra J. Morozewicza, a de- 
legatem do Zarządu muzealnego Dra W. Kużźniara. 


c) Sekcya botaniczna. 


Sekcya botaniczna udzieliła zasiłków na badania florystyczne 
kraju pp. W. Augustynowiczowi, D-rowi W. Szaferowi, T. Wil- 
 czyńskiemu, A. Żmudzie i p. Dr. J. Wołoszyńskiej. 

P. W. Augustynowicz zajął się porostami tatrzańskimi prze- 
ważnie w polskiej części Tatr; po stronie węgierskiej większą ilość 
okazów zebrał tylko w dolinie Koprowej. Wykaz zebranych ga- 
tunków w ilości około 100 i zgromadzony zbiór przyrzekł p. Au- 
i saa złożyć Sekcyi w ciągu marca b. r. 

W. Szafer, podjąwszy zbadanie flory kwiatowej kotliny 
sandomierskiej, zwiedził części powiatów: mieleckiego, kolbuszow- 
skiego, niskiego i przeworskiego, zwracając uwagę przedewszyst- 
kiem na formacye leśne dawnej Puszezy Sandomierskiej. Praca 
ta potrwa dwa do trzech lat, w ciągu których Dr. Szafer spodziewa 
ę uzyskać materyał wystarczający do zestawienia mapy botani- 
©zno-leśnej dla Sade części wy mienionsł POSECZY: Gromadził 


| onieknos z pa pk dia w niej zakk cie- 
wych pod względem rozmieszczenia oeogrAfEnega, Fay s Rene 
flory galicyjskiej. » 
P. T. Wilczyński, któremu Sekeya aa zebranie i _opra- 

ie flory gipsów pokuekich, zmuszony był złym stanem zdro- > 
wi i koda R zaj dE natomiast do „ao? > 


x 


nowiła przeto uzupełnić je w roku bieżącym i spodziewa się, że 
podjętą pracę wykończy z początkiem roku 1914. 

P. A. Żmuda w dalszym ciągu swych poszukiwań florystycz- 
nych w Krakowskiem i w Tatrach ograniczył się w zakresie ro- 
ślin kwiatowych do rodzajów trudniejszych; dostarczyły one pewnej 
ilości rzadszych lub ciekawych pod względem geograficznym form 
i gatunków. Specyalną zaś uwagę poświęcił p. Żmuda mchom, 
zwłaszcza w Tatrach, gdzie w jaskiniach odkrył cały szereg ga- 
tunków, częścią nowych dla Polski lub Tatr, częścią u nas zresztą 
bardzo rzadkich a zastąpionych na tych"oryginalnych stanowiskach 
przez bardzo różne od typu formy (np. Thamnium alopecurum var. 
cavernarum). Osobliwe warunki w jaskiniach umożebniły widocznie 
istnienie tam niektórym gatunkom, rozmieszczonym głównie w Euro- 
pie południowej i zachodniej, a utrzymującym się u nas tylko na 
wora stanowiskach (jak np. Eurhynchium speciosum koło 

a w Jaszczurówee). — Z materyałów zebranych w r. 1912 
slsżył p. Żmuda trzeci i znaczną część czwartego zeszytu wyda- 

 wnietwa „Bryotheca Polonica* oraz uzyskał kilka numerów de 
zbioru SRRE Poloniea exsiccata*. 

. 8. Waśniewskiego otrzymała Sekcy a wiadomość, że 
> poPas materyałów zebranych na jej polecenie w r. 1911 
- w Królestwie Polskiem ukończy w lipeu b. r. ż 
_,..._ Rozpoczętą w roku 1903 rewizyą roślin kwiatowych w ziel- 
- niku krajowym Komisyi fizyograficznej prowadził Dr. H. Zapało- 
_ wicz dalej i rezultaty jej ogłaszał w swym Przeglądzie krytycznym 
roślinności Galicyi, wydawanym w Rozprawach Akademii Um. © 


i ewskiego IiE Biborskiego Przyczynek do zn 
powiatu ladami: i s A. J. Zaódy Zocęecaź 


xt 


d) Sekcya zoologiczna. 


Z polecenia Sekcyi zoologicznej zajmowali się badaniami fau- 
nistycznemi pp. A. Lityński, S$. Minkiewicz i Dr. L. Sitowski. 

Zdaniem pp. Lityńskiego i Minkiewicza były poszukiwania 
faunistyczne w jeziorach tatrzańskich; pierwszy z nieh zajął się 
specyalnie rzędem wiosełczaków, drugi pozostałymi działami fauny 
oraz uzupełnieniem swych dawniejszych badań nad stosunkami 
rozrodczymi widłonogów i wiosełezaków, przyczem stwierdził, że 
te ostatnie rozmnażają się w wyżej położonych jeziorach monvey- 
klicznie. Pewną część wycieczek odbyli pp. Lityński i Minkiewiez 
wspólnie. 

Liczba stawów i młak zwiedzonych przez p. Minkiewicza 
w czasie od połowy lipea do początku października, tudzież w pierw- 
' szych dniach marca wynosi 45; znaczna ich część była badana po 
kilka razy; poszukiwania, rozszerzone tym razem na 27 nie bada- 
nych przedtem przez p. Minkiewicza stawów węgierskich, powięk- 
_ szyły liczbę poznanych z Tatr gatunków o 15, z tych 3 są pra- 
_ wdopodobnie jeszcze nieopisane; przybyło też dużo nowych stano- 
wisk. Z dotychczasowych poszukiwań wynika, że fauna jezior ta- 
 trzańskich zbliża się swym charakterem do fauny północnej w wyż- 
szym stopniu niż fauna jezior alpejskich. 
i P. Lityński zajął się przedewszystkiem fauną stawów wysoko 
położonych, zbiorników podgórskich po południowej stronie Tatr 


KZ nie mogły być w całości wyczerpane z powodu wysoce dżdży- 
sej pe w lecie i tak wczesnych mrozów w jesieni, że już w po- 


yk zyły. się pa Liezba = „szoa p. ee stawów 
1 30. 


ków w. 


jezior zachodnio-tatrzańskich. Plany tak jego jak i p. Minkiewi- 


ie września nawet jeziora położone w średnich wysokościach > 


> Di L Sónakiwno poleciła Sekcya kadać aska ż sa ię » > > 
„osi oraz zebranie okazów tych zwierząt dla Muzeum 


XII 


Jraga caryocatacies), będący przykładem typowego flawizmu, niezna- 
nego dotychczas u tego gatunku. P. Sitowski obserwował też prze- 
lot ptaków wzdłuż koryta Dunajca w Pieninach w ezasie ich peryo- 
dycznych wędrówek. Z ssawców zwracał uwagę przedewszystkiem 
na drobne gatunki: niedoperze, owadożerce, gryzonie. Badania Dra 
Sitowskiego są w toku i dostarczą niewątpliwie materyału do opra- 
cowania pienińskiej fauny ssawców i ptaków. 
P. J. Bayger, wywiązując się z zadania podjętego w r. 1911, 
zestawił dla Muzeum fizyograficznego pierwszą część zbioru kra- | 
jowych gadów i płazów, obejmującą około 50 okazów. Uzupełnie- 
niem tego zbioru zajmie się p. Bayger w roku bieżącym. 
Opracowanie materyałów dyluwialnych, zebranych w latach 
1910 i 1911 w grotach tatrzańskich przez Dra E. Kiernika, jest 
« toku- i rezultat jego Sekeya spodziewa się otrzymać w pierwszej 
p roku bieżącego. 
P. W. Kownacki PORA był porzucić polecone mu w roku 
1910 badanie wijów podolskich i zamierza otrzymany wówczas za- 
siłek zużyć na zebranie materyału w innych okolicach. 

Do wydania w Sprawozdaniach Komisyi otrzymała Sakeyć 
jako rezultat poszukiwań podjętych bez pomocy z jej strony 
p. Bar. J. Bruniekiego: Spis motyli zebranych w powiecie stryjskim, 
> część IV i V (ostatnia), tudzież notatkę Prof. Dra E. Niezabitow- 
ż. skiego p. t. Z życia płomykówki. > 
|. Przewedniczącym Sekcyi na r. 1913 pa został mę 
> Dr. W. «ssepo py o do a» mae prof. Dr. M. 


jĘ XIII 


Komitetowi, złożonemu z pp. Prof. Dra J. Grzybowskiego, Prof. 

Dra J. Morozewieza, Prof. Dra M. Raciborskiego, Prof. Dra M. Sie- 

dleekiego oraz członków Zarządu muzealnego, rozpatrzenie, jaki cel 

Muzeum fizyograficzne ma mieć w przyszłości, tudzież przedsta- 
 wienie wniosków co do przeznaczenia i urządzenia ubikacyj ma- 
zealnych, wreszcie co do personału muzealnego. Zadanie to zostało 
w przeważnej części spełnione; obmyślenie urządzenia Muzeum, 
wymagające dłuższego czasu, jest w toku. 

Z działów Muzeum w najkorzystniejszem położeniu eo do po- 
 rządkowania znajduje się zielnik, do niego bowiem najmniej dosta- 
 wało się materyałów surowych, wymagających, przed uporządko- 
waniem, opracowania. W tym dziale spisuje się i zaopatruje zna- 
_ kami muzealnymi nowe nabytki po największej części bezpośrednio 
po ich otrzymaniu, a usuwa równocześnie, o ile ezas na to pozwala, 
dawne zaległości. 

W dziale zoologicznym m. i. uzupełniono inwentarz kręgow- 
=: w zbiorze entomologiczn ym uporządkowano według nowego 
systemu i spisano trzy wielkie zbiory chrząszcezów ś. p. Rybińskiego 
(razem numerów. muzealnych 12.400) oraz kilka pomniejszych. Po- 
ezyniono przygotowania do uzupełnienia inwentarza zoologicznego 
w dalszych działach zwierząt bezkręgowych. 
Ze zbiorów Komisyi wydano do użytku naukowego ka 

"24a polonica Drowi Odhnerowi w Upsali i dwie karbońskie 
y z Tenczynka p. S. Weignerowi. Z materyałów wydanych po- 
dnio wróciły do Muzeum gąbki jurajskie z W. X. Krakow- 
go wypożyczone Prof. Drowi J. Siemiradzkiemu i część mię- © 
ów mioceńskich oddanych do opracowania lub żaba gc Prof. 
wi W. Friedbergowi. 


j wsgg a osiem = jar Bellert i sięrzztywch 0 - 


Pracami muzealnemi zajmowali się w roku ubiegłym Maka - > i 
W. Kulczyński, stypendyści Akademii Um. pp. J. Popek ; 


Zbiory Komisyi fizyograficznej. 


Do Muzeum Komisyi fizyograficznej przybyły od dnia 2-go- 
marca 1912 do d. 24-go lutego 1913 r.: 


A) Zbiory złożone prze: spółpracowników, którym Komisya udzieliła 
zasiłków na badanie kraju: 


1. Dwa okazy ssawców i 18 okazów ptaków, wypchane, złożone 

przez Dra L. Sitowskiego. 

_'_ 2. Zbiór przylżeńeów i szezeciogonek, złożony przez F. Sokillego. 
. py” Zbiór skamielin jurajskich z Popielan i Łukowa, złożony przez 

: pp. St. Małkowskiego i Dra B. Rydzewskiego 

4. 16 gatunków ślimaków mioceńskich , złożone pca Prof. Dra 

=. Friedberga. 


.B) Dary. 


— 
. 


Biały okaz wiewiórki z Rachina, dar p. Inż. Świda SJ 
w Rachinie za pośrednietwem Prof. J. Śnieżka. 

Ardea cinerea z Poręby Wielkiej, dar p. S. Stobieekiego. 
Helops Rossii z Abbazii, dar p. J. Popka. 

 Olpastkie glabromaculatus z Krakowa, dar p. J. Popka. 

- Endromis versieolora z Podłęża, dar p. Inż. S. Stobieckiego. 

_6. Pień i gałęzie jesionu zniszezonego przez boni z Krako 

| dar Ekonomatu m. Kr 
o Pień dębu wydobytego z z kóbie Wisły w Dbiu, dar 

|, matu m. Krakowa. 

"Zbiór pośle z Karpat pokusko-narmarskik, „A p Dra a. 


daj py 


. 


XV 


14. Skamieliny i okazy petrograficzne z okolic Jaremeza, Delatyna 
i Nadwórny, dar p. M. Drewki. 
15. Część czaszki nosorożca z Kuryłówki i trzy kości mamuta 
> z pod Jarosławia, dar p. Inż. Stan. Tychoniewicza w Stryju. 
16. Skamieliny jurajskie z Popielan, dar X. Jurskiego, proboszcza 
w Popielanaeh. 
17. Profil wiercenia w Kurdwanowie, dar p. Inż. Włodz. Dziakie- 
, wieza. 
18. Dwa okazy gipsu z Piasków Wielkich, dar p. St. Inż. F. Ve- 
ń tulaniego. 
19. Sferosyderyt iłowy z Górnej Wsi pod Myślenicami, dar p. Inż- 
| S$. Stobieckiego. 
20. Dra J. Sznabla i Dra H. Dziedzickiego: Die Anthomyiden, dar 
autorów 
o 41. Fr Sokilisże: Materialien zu einer Thysanopteren- und Collem- 
bolen-Fauna Galiziens, dar autora. 
17 dzieł i broszur helmintologicznych, dar p. Prof. M. Kowa- 
lewskiego w Dublanach. 
J. Paczoskiego: Dikij Hersonskij winograd (Vitis silvestris 
Gmel.), dar autora. 
J Paczoskiego: Materyały do fłory Bessarabii i Zamietkii o florie 
Dnieprowskago ujezda Tawriezeskoj guberni, dar autora. 
IEF Żmudy : Rośliny zebrane na Żmudzi przez Prof. Dra E. 
Janezewskiego i Androsace septentrionalis var. sessilifłora n. 
_war., dar autora. 


| 26. Dra B. (ya; ptopickan o Flora Krynicy i jej okolie, dar p. A 


Fo ak Zmu 

27 a W. Fredbetya: Mięczaki mioceńskie Ziem Polskich, część 
- I: Ślimaki, zeszyt 2-gi, dar Zarządu Muzeum im. hr. Dziedu- 
| | szyckich we Lwowie. 

Dra J. Grzybowskiego : Granica wschodnia Krakowskiego z Za- 
głębia węglowego, dar autora. 

B. Koto: On ak from wię, Manshuria, dar. 


Romera: > Atlas googmsficzny, dar autora. b 
JI der 1 an den Stationen II. „a s 
ng i im Jabre ana dż G. Liudeling, dar E. done kiego 


cznego w Berlinie. 


32. Wochenberichte iiber die Schneebeobachtungen im ósterreichi- 
schen Elbegebiete und im bóhmischen Donau- und Oderge- 
biete fir den Winter 1911/12, dar e. k. Hydrograficznego 
Oddziału w Pradze. a 

. Jahrbiicher der K.k. Zentralanstalt fiir Meteorologie und Geo- 

dynamik, rocznik z r. 1910, i Hundertjahrige wahre Tages-- 

mittel der Temperatur in Wien von 1775 bis 1874, przez 

K. Jelinka, dar e. k. Centralnego Zakładu dla meteorologii 

i geodynamiki w Wiedniu. 
Neunundachtzigster Jahresbericht der Sehlesischen Gesellschaft 

fiir vaterlindische Cultur, 2 tomy, dar Śląskiego Towarzystwa 
| dla kultury krajowej. 

536 S. Stobieek iego: W sprawie krajowego muzeum przyrodniezego, 

część II: Program muzeum i projekt regulaminu EGER 

_ dar autora. 


R 


. 


Przekrój pnia eisu z Tatr. 

o» naczyniowe z Ziem Polskich i ościennych, zakupione 
od Prof. Sagorskiege w Almrich. 

 Myentheca Germanica, = 32 i 33, zakuróone od H. Sy- 

| 1 dowa w Berlinie. a 

a Radni : Species des H ymómoptóres d'Europe et. d'Algórie, ze- 
© «yty Mi 12. 

. Bestimn | gstobellen der  saropiishen Ooleopieren, ze 


xvii 


12. A. Fritsch und U. Schlónbach: Cephalopoden der bóhbmischen 
Kreideformation. 

18. Matćriaux pour la palćontołogie suisse ou reeueil de monogra- 

phies sur les fossiles du Jura et des Alpes publić par F. T. 

Pietet, serya 1—6. 

"14. J. Krejći, A. Frić und E. Bayer: Studien im Grebiete der bóhmi- 

, schen Kreideformation. 

15. G. P. Deshayes: Description des animaux sans vertóbres de- 

| eouverts dans le bassin de Paris. 

_16. M. Cossmann: Catalogue illustrć de coquilles fossiles de I'60cene 

des environs de Paris faisant suite aux travaux paleontolo- 
giques de G.-P. Deshayes. 

17. J. Popeseu-Voitesti: Abnormale Erscheinungen bei Nummuliten. 

18. J. Popeseu-Voitesti : Contributiuni la studiul geologie si paleon- 

tologie al regiunii muscelelor dintre riurile Dambovita gi Olt 

i Contribution A Vótude stratigraphique du Nummulitique de 

z la depression Getique. 

19. Binkhorst van den Binkhorst: Monographie des Gastóropodes 

©... de la ceraie supćrieure du Duchć de Limbourg. 

20. M. Cossmann et G. Pissaro: Faune ćocenique du Cotentin. 

BL e. : Deseription de eoquilles fossiles des environs de 


22. A ARA Essais de palćoneonchologie comparee. 

> zał Sowerby: The mineral conchology of Great a niapusz with general 
' _ index and supplement. 

24. D'Archiae et J. Haime: Description des animaux fossiles du 
__ groupe nummulitique ete. de lInde. © 
6 sekcyj mapy fotograficznej Monarchii NTPRPWZOR KE > 


D Podlitacye Akademii Umiejętności 


RVIII 


Zarząd i skład Komisyi fizyograficznej. 


W osobie ś. p. Prof. Dra Augusta Witkowskiego, zmarłego 
z niepowetowaną szkodą dla nauki polskiej w dniu Ż1-ym stycznia 
1913 r., Komisya fizyograficzna straciła swego przewodniczącego. 
Przewodnictwo Komisyi objął następnie Dyrektor Wydziału mate- 
matyczno- przyrodniczego Akademii Umiejętności, R. Dw. Prof. Dr. 
E. Janczewski i sprawował je aż do posiedzenia Komisyi w dniu: 
12-ym marca 1913 r., na którem przewodniczącym Komisyi wy-- 
brano podpisanego.—W Zarządzie Komisyi zaszła nadto ta zmiana, 
że przewodniczącym Sekcyi botanieznej, po zrzeczeniu się tej godności 
przez R. Dw. Prof. Dra E. Janczewskiego, wybrano Prof. Dra M. 
Raciborskiego. 

Do grona Komisyi przybyli: p. Dr. Flora Lilienfeldówna we. 
Lwowie i pp. Czesław Łopuski w Nagawezynie, Dr. Henryk Wielo- 
wieyski, Prof. Zygmunt Woycieki we Lwowie, Antoni Wróblewski 
w Wierbiążu Niżnym, Antoni J. Żmuda. 

Z członków Komisyi zmarli w roku ubiegłym Profesor Uni- 
wersytetu w Odessie Dr. Franciszek Kamieński i Dr. Jan Sznabl 
w Warszawie. 


Przewodniezący Komisyi fizyograficznej 
Emil Godlewski. 


Spis członków K isyi fizyog: 


t Członkowie miejscowi: 
Prof. nadzw. Uniw. sez > b 


XIX 


W. Brzeziński Józef, Rządca pola doświadczalnego Stud. roln. 
Uniw. Jagiell. 
„ Bujwid Odo, Prof. Uniw. Jagiell. 
Dr. Cybulski Napoleon, Prof. Uniw. Jag., Członek ezynny 
> - Akad. Umiej. 
„ Dziewulski Władysław, Adjunkt Obserwatoryum astro- 
nomicznego. 
'„ Garbowski Tadeusz, Profesor Uniw. Jagiell. 
„ Godlewski Emil. Prof. Uniw. Jagiell, Członek czynny 
Akad. Umiej., Przewodniczący Komisyi fizyograficznej. 
„ Godlewski Emil młodszy, Prof. nadzw. Uniw. Jag., Czło- 
nek korespondent Akad. Umiej. 
„ Goliński Stanisław, Krajowy Instruktor ogrodnictwa. 
|» Grzybowski Józef, Profesor nadzw. Uniw. Jag., Sekretarz 
Sekcyil zdane 
"W. Gustawicz Bronisław, em. Dyrektor Szkoły realnej. 
|» Gutwiński Roman, Prof. Gimnazyum IV, Nekzekara Sek- 
oe cyi botanieznej. 
- Dr. Hoyer Henryk, Prof. Uniw. Jagiell.. Członek korespondent 
» Akademii Umiej. 
| „ Janczewski Edward, Prof. Uniw. Jag., Członek czynny 
> Akad. Umiej. 
W. Jastrzębski Ferdynand, c.k. Starszy Radea górniczy. 
Dr Jentys Stefan, Prof. Uniw. Jagiell. 
/„ Kiernik Eugeniusz, Asystent Uniw. ai 
a Klecki Waleryan, Prof. Uniw. Jagiell. 
/„ Kreutz Stefan, Docent Uniwersytetu Jagiell. 
= Kulczyński Władysław, b. Prof. gimnazyum św. „ Jacka, 
Docent Uniwersytetu Jagiell.. Członek czynny - ai 
Umiej, Przewodniczący Sekcyi ko erów > 
s Komisyi fizyograficznej. j >. 
s Kuźniar Wiktor. 


Józ żę py Uniw. oazy Członek ASA 2 


Dr. Olszewski Karol, Prof. Uniw. Jagiell, Członek czynny 
adem. Omięj. 
W. Pawlica Władysław, Demonstrator Uniw. Jagiell. 
Dr. Poliński Władysław. 
„ Raciborski Maryan, Prof. Uniw. Jagiel., Członek korespozdjii 
Akad. Umiej., Przewodniczący Sekeyi botanicznej. 
W. Rogóyski Kazimierz, Prof. Uniw. Jagiell. 
Dr. Rostafiński Józef, Prof. Uniw. Jagiell.. Członek czynny 
Akad. Umiej. 
„ Rothert Karol Władysław, b. Prof. Uniw. w Odessie 
: |. Qzłonek korespondent Akad. Umiej. 
$ Rosyewei Kazimierz, Asystent Uniw. Jagiell. 
 Rozen Zygmunt, Asystent Uniwersytetu Jagiell. 
'„ Rudzki Mauryey, Prof. Uniw. Jagiell., Członek koresp. 
Akademii Umiej., Przewodn. Sekeyi meteorologicznej. 
„ Rydzewski Bronisław. : 
W. Ryzner Józef, Asystent Obserwatoryum astronomieznego. 
Dr. Sawieki Ludomir, Docent Uniwersytetu Jagiellońskiego. 
„ Siedlecki Michał, Prof. Uniwers. Jagiell., Członek koresp 
Akademii Umiej. 
"W. Sikorski Tadeusz, Prof. Uniw. Jagiell. 
- Dr. Sitowski Ludwik, Asystent Uaiwówęjka Jagiell. 
Smoleński Jerzy, Docent Uniwersytetu Jagiell. 
w. Smreczyński Stanisław, Prof. Szkoły realnej I. 
» Stach Jan, Profesor Gimnazyum IIl-go. 
„ Stobieecki Stefan, Inżynier Wydziału Krajowego. 
) „Dr Szajnocha Władysław, Prof. Uniw. Jagiell., Członek 
Bia, respondent Akademii Umiej. : 
Śnieżek Ja Jan, w m gz erę, Sekretarz 


> > im spi . e. k. Radca górniczy. 
>  Weigner Stanisław. | 2 
Herkulan, Profesor Akademii Asia: « 


k, Do 


xXI 


.Wójeik Kazimierz, Docent Uniw. Jagiell. 
W. Żmuda Antoni J., Asystent Uniw. Jagiell. 


2. Członkowie zamiejscowi. 


W. Adametz Leopold, Prof. Akad. roln. w Wiedniu. 
„ Angermann Klaudyusz, Inżynier w Jaśle. 
„ Bartonee Franciszek, e. k. Radea górniczy, w Haju 
(Freiheitsau) na Śląsku austr. 
„ Batyecki Andrzej, Nauczyciel w Starym Samborze. 
„ Bayger Jan, Nauczyciel Szkoły wydziałowej im. Miekiewi- 
cza we Leo 
„ Blauth Jan, Starszy Inżynier Wydz. Kraj. Doeent Szkoły 
politechn. we Lwowie. 
Dr. Bośniacki Zygmunt, w San Giuliano pod Pisą. 
W. baron Brunieki Julian, w Podhorcach obok Stryja. 
„ Bryk Andrzej, Kierownik szkoły w Chyrowie. 
.Chłapowski Franciszek, te tgnogei Wydz. przyr. 
w Tow. Przyj. nauk w sPoscnić 
/ , Chramiec Andrzej, w Zaka 
/„ Dębski Bronisław Antoni, w Wólee Przybojewskiej (p. 


>. Zakroczym). 

_W. Drobniak Franciszek,  APBRESŃ Dyrektor Grwarectwa będ 
glowego w Brzeszczach. 
Habdank Dunikowski Emil, Prof. Uniw. we Lwówia 
W. Dziedzieki Henryk, w Warszawie: 

» Dziędzielewicz Sisi em. e. k. Radca Sądu kraj we Lwowie. 
- Bi ed . : Ń - 


XXII 


W. Holobek Jan, e. k. Starszy Radca górniczy, w Wiedniu. 
Dr. Hryniewieceki Bolesław, Wieedyrektor Ogrodu botan. 
w Dorpacie. | 

W. Jacobi Leopold, Nauczyciel w Pilźnie. 
„ Jarosz Jan, Profesor gimnazyalny w Podgórzu. 
W. Karpiński Franciszek, Profesor Szkoły politechnicznej 
we Lwowie. 
„ Kędzior Andrzej. Dyrektor Krajowego Biura meliódzyaa 
nego we luwowie. 
Dr. Klemensiewiez Stanisław, Dyrektor e. k. Gimnazyum 


w N. Sączu. |. 
W. Kobryn Mikołaj, Dyrektor szkoły w Jarosławiu. 
„ Kontkiewiez Stanisław, Dyrektor kopalni w Dąbrowie. 
„ Kornella Andrzej, Inżynier Wydz. Kraj. we Lwowie. 
„ Koroniewiez Piotr, w Warszawie. 
Dr. Kosiński Ignacy, w Chojnowie. 
„ Kowalewski Mieczysław, Profesor Akademii rolniczej 
w Dublanach. 
W. | o=śrosk Hugo, e. k. Starszy Inspektor górniezy, w Ja- 
worznie. 
Dr. „iegęńdei Bolesław, Kierownik stacyi geologicznej v w Bo- 


= Krzemioniewski Seweryn, Profesor Akademii rolniczej 
> w Dublanach. 
e W. kaszka: Jan, w Warszawie. 
h Dr. A es tapę: Henryk, w Kijowie. 


„. Nijpifektówaą. Piózśj we ka.) 


XXI 


Niezabitowski Edward, Prof. gimnazyalny w Nowym 
Targu. 
„ Niedźwiedzki, em. Profesor Szkoły politechnicznej we 
Lwowie, Członek ezynny Akademii Umiej. 
Dr. Nowak Jan, we Lwowie. 
„ Nowakowski Leon, Prof. Szkoły rolniczej w Czernichowie. 
W. Nowosielski Franeiszek, Dyrektor Szkoły real. w Sta- 
nisławowie. 
Dr. Nusbaum-Hilarowiez Józef, Profesor Uniwersytetu we 
Lwowie, Członek korespondent Akademii Umiej. 
„ Olszewski Stanisław, Inżynier górniczy we Lwowie. 
/W. Orłowski Józef, w Łuczyńczyku (p. Niemiercze). 
„ Paczoski Józef, Kierownik Muzeum przyrodniczego w Cher- 


sonie. 

„ Piestrak Feliks, Inżynier górniczy w Wieliczce. 

Dr. Piwowar Adam, w Ząbkowicach. 

, Pokorny Wilhelm, we Lwowie. 

Mikułowski-Pomorski Józef, Prof. Akademii rolniczej 

w Dublanach. 

W. Poźniak Wiktor, e. k. Starszy Inżynier we Lwowie. 

» Proszyński Konstanty, w Ustroniu (pow. słucki). 

Dr. Radziszewski Bronisław, em. Prof. Uniw. we Lwowie, 

ź Członek czynny Akad. Umiej. 

„ Rehman Antoni. em. Prof. Uniw. we Lwowie. 

„ Rogala Władysław, we Lwowie. 

, met Kugeniusz, Prof. Szkoły handlowej, Doceni Uni 
wersytetu we Lwowie. > 

ehille Fryderyk, w Podhorcach obok Stryja. a > 

* pagitpnwit. Antoni, Inżynier, Dyrektor Galiejskich: de 

a ych Zakładów w Sierszy. a. 

ómiradaki Józef, Prof. Uniw. we Lwowie. 

| ki To /masz, c. k. Starszy Inżynier we Lwowie. 2 

i Stanisław, keime Wyższej Sakoły agi > 


Leon, Prof. Szkoły politechnicznej we Lwo- e 
nier Oak me 


W. Sztoleman Jan, w Warszawie. 

„ Szule Kazimierz, Profesor adj. Akademii rolniczej w Da 
blanach. 

Dr. Teisseyre Wawrzyniec, Profesor Uniw. we Lwowie. 

„ Trzebiński Józef, w Śmile (gub. kijowska). 

W. Udziela Seweryn, Inspektor szkół ludowych w Podgórzu. 

„ Vetulani Franciszek, Starszy Inżynier Wydziału Krajo-- 
wego we Lwowie. 

, Weyberg Zygmunt, Profesor Uniwersytetu we Lwowie. 

„ Windakiewiez Edward, Zarządca górniczy w Stebniku. 

Dr. =: śniowski Tadeusz, Profesor Szkoły politechnicznej we 

- Lwowie. 


> Wołoszyńska Jadwiga we Lwowie. | 

W. Sea Zygmunt, Profesor Uniwersytetu we Lwowie. 
Wróblewski Antoni, wp rd: Instruktor ogrodn. w Wier- 

a biążu Niżnym. 

n Paste cdn Jan, we Wrocławiu. 

„ Zaborski Józef, Kiejowińć szkoły w Horodence. R 

e Zajączkowski Józef, Profesor gimnazyalny w Sanoku 

Załęski Edmund, w Górce Narodowej. 

Dr. Zapałowiez Hugo, Członek ŚL. zyysitm Akademii Umie 


a IIL 


Dochody: 


2. Zasiłek pp. Dr. B. jewana i S. Małkowskiemu na ze- 
branie skamielin w Popielanac. 


AJ 


ww.X. Krakowskiem 
b Zasiłek p. B. Więiienepi na a zebranie i | arocoenie skamielin 
neokomskich w T. 
Zasiłek 


tomski na badaj wydm a a + 
aleontologieznych 
Zaśać na pomoce przy badaniach  dylawiam 


= pozrsąj Prof. J. Jaroszowi na saać więiekć. ada 
„ Krakowskiem 


+4. Zasiłek Drowi 4 saa na ma złóż kraszeowych 


erni na dalsze badanie zjawisk | 


XXV 


Obrót funduszów Komisyi fizyograficznej w r. 1912. 


1. Zasiłek z funduszów Akademii Umiejętności . . . . . . . 15000-00 K 
2. Pozostałość z roku 1911-go . . - + WEZ 
3. Honoraryum za pracę w scówapah Prana Umiśj., ofia- 
rowane przez Prof. Dra W. Rotherta na zakupno As, 
florystycznej. . 15000 „ 
4. Ofiarowane przez Bar. J. Branickiego kotoracyam za „i mo- 
wi EA ocz spakówać 4. GR aja 111:00 „ 
Suma dochodów . . 1749770 K 
Wydatki: 
I Koszt wydźwnićtwa Sprawozdań. . . , . : « € « . .„ .  3866'28 „ 
11. Potrzeby Sekeyj: 
a) Sekcya meteorologiczna: 
1. Opracowanie materyałów ENanAkoaKW i korekta druków 48000 
2. Remuneracye za robienie spostrzeżeń me teorologieznych <a e „„ „ 28700 
8. Zasiłek stacyi meteorologicznej sęk m Towarzy- 
stwa T kiego w Zakopanem . . 3 m e 10000 ,, 
4. Zakupno i naprawa narzędzi . | ak 3: 6 RAR 36 15806 „,, 
solo portórya, posłeós . - 1 10-05 CR 0), 11440 , 
b) Sekcya geologiczna: 
1. Zasiłek p. W. Goetlowi na badania w Tatrach . . - . . 20000 ,, 


e) Sekcya zoologiczna: 
1. Zasiłek p. A. Lityńskiemu na badanie wa Daphnidae 


w Tatrach . RE: 

2. Zasił»k D-rowi 1 Sio Gełkieć na zódseić ssawców i ptaków 
w Pieninach A= E 50000 „, 

3. Zasiłek p. S. iiskiawówówi 3 na po» Koda. WOS 
pozwie... 0 050k e Bobo +02 » 

|  Sekcya botaniczna: 

1. Zasiłek p. A. Żmudzie na dalsze badania w interesie „Flory 

Pokkiaja 8 300'00 „ 


Zasiłek Domi w. "Szaforowi 1 na gosboaniezno śkadaśić „e 


zas 


szezy $ 
Zasiłek | p T  Wiktyńskianu na  goobotaiczno SEM gi- 
 pokuckich. 


Zaaił k D-rowi J. Wołoskiej na opracowanie rodsiay Pe- 
ridiniaceae KE 


Materyały 
do fizyografii krajowej. 


” Dział 1. 
Materyały do klimatografii Galicyi 


zebrane przez Sekcyę meteorologiczną 
w roku 1912. 


4 , ; nych na stacyi w Zakopanem według mrp at Campbella. 


Wyniki spostrzeżeń meteorologicznych w Galicyi w roku 1942 
zestawione w c. k. Obserwatoryum astronomicznem w Krakowie. 


Z podanego w dalszym ciągu zestawienia widać, że liczba 
stacyi, które w ciągu roku 1912 nadsyłały swe spostrzeżenia do Sekcyi 
meteor. Komisyi fizyograficznej, wynosiła ogółem 20. Pomiędzy niemi 
jedna mianowicie w Zakopanem była własnością Sekeyi przyrodniczej 
Towarzystwa Tatrzańskiego. W stosunku do roku 1911 zaszła ta 
zmiana, że stacya w Zywceu z niewiadomego powodu przesta 
z końcem lipca nadsyłać swe spostrzeżenia; przy końcu zaś mie- 
 sląca listopada założył nową stacyę termometryczną w Korzeniey 
pan Edmund Stawowczyk. Wreszcie dotychczasowej stacyi termo- 
metrycznej w Krośnie dodano barometr. 

Z początkiem roku 1912 starano się zaprowadzić notowanie 


z wynikiem o tyle niepomyślnym, że niektóre stacye zostały nadal 
przy czasie środkowo europejskim. Należą do nich: Żywiee i Smel- 
nik ad Baligród. Następujące stacye: Myślenice, Tarnów, Szczerzec, 
Lwów i Dublany notowały spostrzeżenia zawsze według czasu miej 


wd: 
Bo a 


Podane w tablicach poprawki barometrów pochodzą z porównań baome 


| ew ik fm 
5 Wszystkim, którzy przyczynili się do zebrania zawartych 
- a tomie spostrzeżeń, składam najgorętsze podziękowanie. 


0 Kraków, w kwietniu 1913. 


Żywiec. Obserwator: P. Jan Bóhm, starszy werkmistrz. 
h > Ciśnienie powietrza 
A 
1912 3 Ę | | Koż.| Mini- 
pĄ | ć ; axi- | . Mani- | > 
SE £ | 2 | 9 rednie mó | Dnia | mam | Dnia 
| 
Styczeń 7.2,9,1732.5 | 731.6 | 731.8 | 732.0 | 745.7 | 18 | 7015 7 
Luty W |..220.| A79 +8) 39.4 | 17 19.5 4 
Marzec % 29.4 | 28.8 | 29.0 | 29.1 | 39.8 ; 26 17.7 19 
Kwiecień Z 30.2 1.802.) 303 |..30.2 | „38,6 21 16.0 
Maj „ | 289 | 289 | 290 | 28.9 | 384 329 | 16 | | 
Czerwiee A 29.1 | 28.7 | 29.1 | 29.0 | 34 28 211 1 
Lipiee ż 380.5 | 304 | 30.6 | 367 12 23.0 121i 22 > 
Sierpień p , 
rze « : 
Październik | , | A 
Listopad * | 
Grudzień " | | | 
ok i | | | 
| | | 
UWAGA: Barometr L. J. Kappeller Nr. 991; ot — 0.5 mm. 
Obserwowano według czasu środkowo-europejskieg 
2 Ilość dni ż. ż 
i 5 Opad < opaldkińi Ilość dni z 
cSADRE DZE] | Maxi- | ŁEAGE_|_ | żaj 
= l < LI EE | szej 
> ka M isl poTAC U KIGGNABE | 


"B 
X = 360 52' od F. = 19" 12" od G-.; py —490 41” H.— 3564 m. 
Temperatura powietrza 
ż] 4 | 9 p 28 9] Maximum | Dnia | Minimum | Dnia 
— 8.6| — 38.0 |— 68 | — 63 | + 7.2 — 24.4 13 
— 0.5 | + 3.4 |++ 02 | +- 08 108 | 819 | —246 4 
+83| 8 4.4 5.2 17.6 27 — 42 16 
3.0| (84 | 45 5.1 15.8 21 — 72 13 
. 89| 150 |: 9%]. 10.7 24.2 21 PFA) 38 
15.0] 21.3 | 146| 164 | 296 8 10.2 | 4i18 
14.5| 218 | 155| 168 | 278 29 9.6 5 
| | | | 
P | | | 
Podział wiatrów 
| N NE E SE s SW w | NW | cisze 
Ę 9 | 15 sj $ | © 3% £ |-M_] 
: LL 2 2 1 — 47 6 18 5 
er. 0 z 4 3 47 6 % | B= 
30. 8 8 m 1 22 13 | 12 zad 
16.7, 60) .6 5 5 29 16 8 |.” 
>| mo) £ 4.6 s|M |M + | 12 


6 
Wadowice. Obserwator: P. Leon Guńkiewicz, prof. gimn. 
ay Ciśnienie powietrza 
EJ 
1912 E) E j | j Foowioji 
53 7 2 | 9 |Średnie| Ma- Dnia | . | Dnia 
= | | ximum nimaum 
Styczeń 7, 2, 9.| 738.4 | 738.0 B 7.8 [788.1 752.4 | 19 |706.3| 7 
Laty „ | 330 | 38.1 | 333 | 331 | 446) 22 | 113) 3 
arze Ę 35.2 | 349 | 34.9 | 35.0 | 45.4 | 26 | 23.4 | 19 
Kwiecień ćmi 8R 36.2 | 36.2 | 36.2 | 46.4 | 17 | 21.9) 9 
j „ | 35.1 | 349 | 34.8 | 349 | 46.0) 9 | 274| 16 
Czerwiec „ | 35.0 | 847 | 34.7 | 848) 418 | 28 | 26.2 14 
iee „ | 36.9 | 36.4 | 364 | 36.6) 42.8 | 12 | 28.2 | 22 
Sierpień „ | 342 | 340) 34.0 | 341 | 40.2 | 24.4 | 27 
Wrzesi „ | 88.3 | 38.3 | 383 | 38.3 | 469 |28i29| 26.5 | 15 
Październik | „ | 38.6 | 38.4 | 38.9 | 38.6) 504 | 5 | 88] 2 
Listopad » 36.1 | 36.0 | 36.2 | 36.1 | 48.1 28 | 13.4] 12 
Grudzień „ | 389 | 39.1 | 392 | 391 | 166) 8 | %.2 27 
k „ [736.3 (786.2 = |786.2 | 752.4 ia] 706.3 | 7/1 
, UWAGA: Barometr L. J. Kappeller Nr. 1062; r ai 0.0 mm. 
_. Obserwowano według czasu miejscowego od 1. l. 1912. 
SE Opad ina Ilość dni z 
pap EJ: Baci | OE Je | 
3i |= szoa |zuzyje jaja j= jj 
Styczeń 74 | 120) 77 | 7 6| 2 moj-|-) 15] | 
| Luty | 483 | 104 i 0 9k4)-|-|S/tg 3 
a 78 | 265 | 55 sit łe) ——|-I2R 3 
7 a | 12 | o |8|—|-|-|1] 
25 12 | 8 |- | —|--|-| 2] 
3% 60 BE_| 62 | —) BP 
22 g p 9 epp 6 — Ja a. 
420.6 5]-|-|-|-1 3 
26] 2) 216/--/-|-—| 2] 
Pe] b) £]8)-|-|1) 8 
27/jvi|] 124 | 107 [34 18) — | 5|%8| 


« 
A= 370 10' od F.x= 19%30' od G.; p== 49953 H.-= 388 m. 
Temperatura powietrza 
7 2 O BU Maslnimi. Bale | PAM | Daia 
LT, ka M6 too BAŁ BĄ>| sle 71B 26 — 198 13 
206 4:88 te 07.) -+ 12 11.1 — 160 | 4i5 
L 43 8.9 5.5 6.0 16.9 27 < S$ 15 
4.3 8.8 5.1 5.8 17.0 = RB 13 
11.3 | 15.6 | 10.7 12.1 25.3 2 + 25 1 
17.0 | 218 |. 16.5 18.0 26.8 12 11.5 17 
16.9 | 23.0 | 16.8 18.4 30.2 29 11.8 16 
15.9 | 20.3 | 15.1 16.6 29.0 2 3.7 23 
8.0 | 115 8.6 9.2 16.8 5 1.6 30 
; 4.5 8.4 5.5 6.0 17.3 2 ah 5 
] 1.4 3.3 15 19 10.2 27 s SR 24 
1.5 43 2.3 2, 11.6 29 — 8h 7 
6.4 | 105 6.8 7.6 30.2 | 29/VII | —19.8 13/1 
R. 
Podział wiatrów 
| | | | 
N NE E | SE | s. | SW | w NW | cisze 
0 — 8 24 24 12 25 zaj — = 
6 8 8 22 10 19 9 5 pa 
a 5 Ra 23 27 25 4 8 a 
— 19 9 15 4 22 15 6.7 
„ 8 11 12 5 g 29 9 13 = 
"w 3 11 7 17 35 12 1 = 
58 gE 11 14 8 28 —. 12 = 
a k 9 17 3 36 23 1 A 
BB |. 3 - 9 25 12 14 56 
RI. las. %.| Z | w 3 8 — 
RI B.B. 0 23 27 l 2 a | 
w w lim | rm jes | le | | - £ 


8 


Czernichów. Obserwator: P. L. Nowakowski, prof. szkoł. roln. 
| 5 Ciśnienie powietrza 
> G 
1912 |5EĘ m 
2 Goa: | Maxi- .. | Mini- - 
|'o2 7 2 9 Średnie) „p | DNIA | mam | PS 
Styczeń 7,2, 9.] 748.3 | 747.6 | 747.6 |747.8 | 764.2 | 19 | 717.2 7 
Laty 5 43.0 | 42.9 | 43.2 | 430 | 545 | 17 23.7 3 
Marzec » 44.7 | 44.1 | 443 | 44.4 | 55.2 | 26 33.2 | 19 
Kwiecień SA 46.1 | 45.7 | 46.2 | 46.0 | 549 | 17 28.8 9 
Maj — ai. s A pe „adi Aż, że 
Gaw P> PAS) MBIO- | 00] 20] „aj p 
Lipiec » | 458) 462) — uż a m 
Sierpień 7,2, 7.] 42.7 | 42.5 |*)42.6 ) 426 | 49.8 | 22 35.1 | 26 
Wrzesień 2. 47.2 | 46 — — mk — 
Październik |7, 2, 9.| 48.1 | 47.5 |*)47.9 | 47.8 61.7 1 5 31.3 2 
Listopad *, 455 45.8 | 45.5 | 08.8 | 28 23.4 | 12 
Grudzień **) ś 48.5 | 48.5 | 48.8 | 48.6 | 56.9 8 36.0 | 27 
Rok AE ai si — A AE wi 


s) Obserwowano o (7* p. m. 


i, bo nie obserwowano dnia 25 i 26. 
Obserwowano według czasu miejscowego od 1. 1, 1912. 


|lfauowoSś | Gnuw 


33 Opad spada Ilość dni z | 
1912 EE EE 
e) Maxi- + | >OQBI 0 = |58]| 
GS |" |mam |" | | mm |” ||| |sE| 
3) s fu |-|- |=] 
e|mt2z)-3-)| 4 
14 10 17/1/-|/2 
1%.) 087)1)-|2 
SIME-|6-1 2 
1% | 18 |-| 5|— | 4] 
15 > 9 Rkuszęcj | 2 | — pm 
| 16 |- |—|— | 5 
14 | 18 | 3|-|— i 
18 | 9 [138 |—|— | *| 
im) SP) 16) 


As= 837421" 


od F. = 19041' od G.; y = 49059" H. = 223 m. 


Temperatura powietrza 


7 2 9 4 (7.3,9.9] Maximum | Dnia | Minimum Dnia 
1 
— 83 | — 48 | — 71| — 68 -- 5.0 3 — 21.0 20 
— 16 | + 3.0 | — 0.6| + 0.1 10.2 27 — 19.0 4 
— 41 9.4 | -- 5.4 6.1 17.0 27 — 30 18 
4.8 9.8 5. 6.1 17.8 28 — 30 13 
; 17.5 22.3 — ję JE — n> Ke 
17.7 22.7 — - — 
15.0 20.8 | *)17.0 17.6 27.0 2 -- 10.5 24 
8.7 12.2 m kz m 4 a = 
4.0 9.0 | *) 5.1 6.0 17.4 2 — 45 27 
0.9 3.2 1.2 1.8 8.4 11 — 4.2 24 
0.7 3.8 17 2.1 10.0 15 — 56 yĄ 
*) Obserwowano o 7h p. m. 
UWAGA: Barometr S. Plósl; poprawka: — 4.1 mm. 
Podział wiatrów 
po | | | | 
N NE E | sE | 8.| SW |--W | NW | cisze 
| | | 
51 4 Ę 
61 — | 48 | 
w pos |Rf 
38 43.4.0% 
18 2 mf 
8 | — |) wi 
53 38 26 | 


10 


Myślenice. Obserwator: P. Fr. Nowak, prof. gimn. 
RE) Ciśnienie powietrza 
z a 
Iot2 pRE | ś 
5 E: 7 2 | 9  |IŚrednie R mula | | DWG 
| =) | ximum nimu 
Styczeń 7,2,9.] 37.6 | 736.7 | 7370 | 73744 | 752.6 | 18 | 704.9 7 
Luty R 313) 31.2 | 318) 314 | 420 17 10.5 3 
Marzec M as8%*.| 32.9 | 338.2 | 33.2 | 43.8 18 215 19 
Kwiecień s 34.4 | 34.2 | 34.4 | 34.3 | 43.9 23 19.0 3 
Maj 5 398 | 82.7 | 38.2 | 33.0 | 440 9 25.4 16 
Czerwiec s 33.8 | 326 | 330 | 338.0 | 89.3 | 28 23.5 | 14 
_ Lipiee 4 34.7 | 34.2 | 345 | 345 | 41.2 12 25.9 | 22 
Sierpień s 328) 319 | 32.3 | 52.2 | 361 29 22.4 27 
Wrzesień % 35.9 | 35.7 | 36.3 | 36.0 | 44.8 29 25.1 15 
Październik „ | 366 | 36.0 | 36.7 | 36,4 | 49.4 5 22.6 2 
Listopad - 342 | 33. 320 | 342 | 470 23 1Ł7 12 
Grudzień A 37.2 | 37.0 | 37.6 | 373 | 464 + 23.6 27 
Rok „ |734.5 | 734.1 p 784.4 |752.6 | 18/1 | 704.9 | 7/1 


/ UWAG AGA: Barometr L. J. sm Nr. 1084; poprawka: -- 0.1 mm. 
według 


Obserwowano stale w czasu miejscowego. 

+ © La l , 
-AF| Opad p >: Ilość dni z || 

2 % Ś z opadem ——El 
1912 85 | | I | IE 

SA | Maxi-| _ .. | >01|>>10 1 + IBM] 

z Suma Da |S= "> = |. 
<h 8 4 | p. Ę mm | mm x zna Ed 


|larwrvw 


KOTESTNN 


11 


K== 31937 od F.x= 19957 ad (; p==4050 HB. = Jłk2n. 


£ $> Wilgotność 
Temperatura powietrza SĄ kdo Nawy 
eż 
7 2 J EP EA dnia nimum | aula EE z 2 | 9 | Ź 
SĘ WE 
— 8.7|— 44|— 7.0/— 6.8/-- 8.1) 25 |—218/ 17 2.5 82.7 | 74.6 80.0 79.1 
— 0.3||- 40|-- 10/-- 14] 126) 9 |—182) 5 4.3 [83.9 72.4 81.8 79.4] 
— 37. 88 4.9 5.6] 16.7) 27 |— 39) 15 5.3 [82.8 67.0 81.2 | 77.0 
32| 84 4.5 5.2| 16.7) 27 |— 5.2) 18 5.1 | 82.2 | 63. 1,80.6 75.3] 
9.8| 150) 10.0] 11.2) 23.6) 21 |+ 16 1 7.5 | 78.2 | 61.9 | 81.6) 78. 
15.6] 21.2] 15.3) 16.8] 28.2 8 85| 17 |11.2]81.7 62.6 85.5 76. 


116| 5 |118]88.0 62.2 90.4 80.2] 
9.2] 24 |10.5|85.3 66.1 87.2 79.5]. 
0.6) 30 | 7.4|93.7 79.4 92.0 88.4] 
ź 5.8 |87.3 70.9 83.5 80.6 
— 37) % | 41]828 |75.9|80.5 | 79.7 
| ; 0 — B9| 8 -| 45 |824|76.0 | 79.0) 79.1] 
55| 10.1] 6.2] 7.0| 28.4/29/VII|— 21.8] 17/1 | 6.7 |84.3 (69.3 83.6! 79.1] 


i 

o 

so 

| 

> 

DO 

[= 

© 

— 

[= 

W 
Św e 

www» go 

| 

% 

H>= 

> 


Podział wiatrów | Temperatura 
| BIEN | « |średniejśrednie|absolu-| absolu- 
| N |NE) E  $E| S |ŚW| W |NWj £ | ma- | mi- jtnema- dnia |tne mi- dnia 
4 j | © |ximum nimum |ximum)/ nimum | 
BP |-118)-9] 1) 10) 81) 20) 14) —|-- 20|-112-- 9.8) 26 |-21.7] 17 
| (3) 4)-5/| 1) 0.30%) 9 -+- 53|- 18] 381) 8 |-%08 
18/6] 9) £| 7) 4] 23) 8) —| 1044 25) 175) 27 |— 43 16 
pz 8) 1 8/1782) 6| —€ 107) 09 176) 88 |-- 88 8 BE 
138/6)-3)--| wj t6| 84) ia) —| 173| 68] 246) 81 |- 07 2. 
|1]n| 4|—| 17) 16) 27) 13) 1] 235| 124) 294) 8 |+-69 18 | 
15] 6] 2)j 18) (5/51) 6) — | 28.2) 180) 284) 29 9.6 16. 
i KB) 2518 8/4) 5 118, 278) 2 75 24 
M6 -|.3 33 | 58| 160| 6 |— 0429130 
| 4| 1) 0| 26! 16) - 28| 187] 2 |- 89 27 
|. 8/8) 28! 97) 14) — 08 9.2] 27 |- +40 2% 
|| 8] B| 29! 19) 26) 1| 122) 29 |— 641 
61) 19 198 238 317 | -- 35) 29.4) 8/VI |—21.7) 17]! 


12 


Zakopane. Obserwator: Sekcya Przyrodnicza Tow. Tatrz. 
„B Ciśnienie powietrza 
R 
1912 zE | | | » SRB 
cz | |6 „ | Ma- | R - : > 
2 7 | 2 9 jPrednie | sima Dnia nimum Dnia > 
Styczeń 7,2,9.|688.7 | 688.2 688.4 688.4 | 702.5 | 18 |660.4 | 7 > 
Luty „ | 8Ł5| 846 | 85.0 | 84.7 |695.5 | 17 |6625 | 3 
Marzec $. 1-840 7 | 87.0 | 86.9 |697.3 | 26 |676.7 | 19 
Kwiecień » | 87.6 | 87.7 | 87.9 | 87.7 |696.2 | 238 |6746) 9 
j 7.7 | 875 | 87.9 | 87.7 | 696.6 9 |68 16 
Czerwiec „ | 887 | 88% | 88.8 | 887 |694.4 | 28 |680.5 | 14 | 
Lipiec » | 90.3 | 90.2 | 90.5 | 90.3 |696,.0 1 
Sierpień ś 88.2 | 88.2 | 88.5 | 88.3 |6936 18, » 679.0 
rzesień „ | 90.1 | 90.3 | 90.7 | 90.4 |698.1 | |680. 15 
| Październik | „ | 90.8 | 904 91.0 7 | 7015 p |678.3 
Listopad » | 87.9 | 87.8 88.3 | 88.0 |699.2 | 23 |666.6 | 12 
Grudzień „ | 9.2] 91.2 | 91.8 | 91.4 |697,8 | 4i5 |679.5 | 27 
„ |688.6 | 688.4 688.8 | 688.6 (702.5 | aa (860.4 71 
j I | 


UWAGA: Barometr L. J. Kappeller Nr. = poprawka: niewyznaczona. 
Obserwowano według czasu miejscowego od 1. I. 1912. 


: z 2 > 1l ć dni PE 4 iz 
|"E Opad n<spóżaki Ilość dni 
1912 |3i i | EE 
us | M: - 1>Qt |> 1.0 | z8 
| SE | Suma „Gra Dnia | = *|R|a | F|_a 
ŚŚ uma | „um | ni dł | = „A | 54 > |55 


13 


XA==37057' od F.=19037' od Gz; p-=49*18' H. — 838 m. 


; © M Wilgotność 
Temperatura powietrza 23 8. stery 
7 2 | 3 wę 4 simica | 2588 nimam | dnia E gs] 7 2 9 | z 
| | | i | | 
—118/— 38|—10.2]— 9.0|-- 7.9] 2% |— 26.2] 12 | 2.3 [87.5 |71.3|88.3 | 824] 
- 26-+ 2.0— 1.4/— 0.9 10.9 9 |-3%% + 3.5 | 80.3 | 67.9 | 80.3 | 76.2 
00) 6.1)- 1.3/|- 2.2] 15.0) 27 |— 8.0) 16 4.1 | 82.0 | 61.9 | 81.0 ) 75.0 
+ 10| 46 0.9 19) 13.6] 28 |- 94 13 3.9 | 77.2 | 63.0 | 79.2 | 73.1 
7.8) 12.6 6.9 8.6 20.0] 13 |— 1.8 5.8 | 68.9 53.3 | 79.0 67.1 
13.5] 17.6] 12.0) 13.8) 24.8 -- 56.3) 17 8.6 | 74.5 | 57.1 (83.2 | 71.6 


114) 16.2) 11.1) 12.4) 242 


8 
13.9] 18.2] 12.1) 14.1) 249) 29 
5 
40 74 4.4 5.0) 12.2 5 
2 


" |-fal 24ś|- 17|— oe 87) 29 |—129| 5 | 3.7/|79.7|73.8)81.0| 78.2 
H ZY 75|-L wę da 4.0| 24.9 |29/VII — 25.2) 12/1 | 5.2 |80.7 | 65.5 |82.9 76.4 


1 Podział wiatrów | Temperatura 
Gi | g |średnie średniejabsolu- |  absola-| 
N |NE| E|SE) S |SW| W NW | z | ma- i- |tnema-| dnia tnemi- dnia 
| 9 |ximam nimam |ximam | „nimam 
4 2]-6) 29) 9! 16) 1) 21|- 17|—14.2- 7.9! 2 —265 12 
1 11m] 9) 23) 6) 234 34|- 62] 127] 8 |-242 6 
2 tj 2a) 9.) 22) = | as] 70)- 20-152) 27 |— 92 16 
W 3| 6| 65| 28] 4) 24] 68|- 3.2] 145] 28 |—187] 14 | 
6 2] 14) 6) 20) 7| 27] 13.9/+- 31) 211/18121— 61) 2. 
2 1) i8j 6.| 13) 6| 29] 198). 78] 252) 8 +20 1 
10 2) 14 — | 2) 8! 36) 194) 84 254) 29 382 16 
| 8| —| —| 16/13 | 28] 1) 26] 18.1) 69] 26.0] 5 | 1.2) 30 
r'4 6r 34, 6) 12] 16) aj Baj 88): 24 145) 1 |-- 27, 29 
| 5)- 1-14) 9| 17) 1) 387Ę 77)-— 19] 184) 2 |— 95 37 | 
2-1] 18 9]|17) «| 29] 21)- 68, 84, 27 |—140 9 | 
| 1-—] 19) 11 | 17) to) 29] 89|- BO) 90] 29 |—-146 5 | 
45 21 155 98 |214| 44 [335] 91/— 0.8] 25.4 29/VII — 26.5) 1231 


14 


Obserwowan 


UWAGA: Barometr > 13 


o według czasu miejscowego 


Kappeller Nr. 


Bochnia. Obserwator: P. Jan Chudzik, tercyan gimn. 
AE Ciśnienie powietrza 
LJ 
1912 |5E | 
5 H KŚ usho 12 0 krata pg, Dnia Mi Dnia 
G | ximam nimum 
| Styczeń 7, 2, 9.| 741.7 | 7413 713 741.4 | 756 1 8-:| 740% |_17 
Luty 36.1 | 36.3 | 36.7 | 364 | 47.4 |17i22) 16.0) 3 
Marzec * 38.3 | 37.9 | 38.1 | 38.1 | 47.1 1.|%%) 08 
Kwiecień ś 38.9 | 38.9 | 38.9 | 38.9 | 47.6 | 23 | 243| 9 
Maj 37.8 | 37.5 | 37.9 | 37.7 | 47,8 9 | 30.9 | 26 
Czerwiec A 375 | 37.3 | 37.5 | 37.4 | 418 | 28 | 28.38| 14. 
ipi * 39.7 | 39.3 | 39.5 | 39.5 | 45.9 | 12 | 31.1 
Sierpień 3 36.9 | 36.8 | 36.9 | 36.9 | 42.2 4 | 370%) 37 
Wrzesień 5 40.0 | 40.1 | 40.3 | 401 | 47.8] 29 | 29.1 | 15 
Październik % 41.7 | 412 | 41.7 | 415 | 540 b | 2%) 2 
Listopad a 38.9 | 39.0 | 39.4 | 39.1 | 50.6 | 23 | 16.6| 12 
Gradzi A 41.8 | 41.7 | 42.2 | 419 | 50.2 5 | 285] 37 
Rok „ |739.1 | 738.9 | 739.2 | 739.1 | 756.1 | 18/1 |710.4 ) 7/1 


992; oj ic 0.0 mm. 
- 1912. 


od 1 


H 4 Ę 
jez że SZ DA RSE ZE ż : 
Pia 4 didzzie Wa cae IPEN ZA ZBOWOY DZO I ALA i DOE AE TOLA RA DA O DO PCA, W PW EOKA ZET zo ZORRO CHORZY. 


Ri ZZA 


1912 


Średnie ZA- 


chmurzenie 


Opad 


Ilość dni 
z opadem 


| 
Suma | 
| | 


Masi- | 
mum 


3 


0.1 | >10 
mm mm 


Ilość dni z 


Baa 
W I 


15 
15 
19 
14 
15 
14 
14 
1 
26 
15 
20 
20 
204 


0 abyą wo Ewo Ba 


CWA 


EET 


|wasawaonw | | 
pk 


| 


Ę 


iż 


A==3896' od F.=20026' od G.; g = 4958 H. == 326 m. 


Temperatura powietrza 


p: | 2 | 9 Ł [7.2,9,9] Maximum | Dnia Minimum Dnia 
—741 | —50 | —59 | —60 +52 5 — 19.7 19 
06 | +,38-|--06| --08 9.2 27 —.fą1 4 
+ 4.1 8.4 5.5 5.9 16.0 27 — 16 15 

3.6 8.2 5.5 5.7 16.7 28 — 24% | 4118 

3.9 15.0 | 1141 11.8 28.7 21 + 16 1 

15.6 20.9 | 16.4 17.3 27.0 8 10.0 18 

16.0 | 21.7 7.2 18.0 28.3 29 12.8 6 

14.1 18.9 | 15.3 15.9 26.3 2 10.6 24 

7.6 11.3 88 9.1 15.4 1ib 1.8 30 

4.5 8.3 5.4 5.9 17.3 2 — KI 27 

0.8 3.2 1.3 1.7 7.8 12 — 26 24 

1.5 3.5 19 2.2 10.8 29 — 3 7 

5.8 9.8 6.9 7.4 28.3 29/VII | —197 | 194 

| | 
Podział wiatrów 
| | Ę 

N NE  E SE | „8 | SW w | sw | ż 

5 — 2 1 — + | — 51 

2 4 R — | 1 16 39 — | 258 

6 — 5 4 3 12 34 —— | 38 

9 3 6 MAZ 7 42 ZS... 
pok 2 4 =] 3 5 58 1 19 
|- 4 2 6 2 2 3 48 — 22 
"8 1. | 3:07 2 43 3 35 
|. R 2 — 3 1 7 60 — 18 
+ |). 1 1 mia — — sk GR 2 26 
- 11 + 2 1, 527 z. 7 «4 BoE SE — | 20 
1-80 +5 5 — 3 +) % — 37 
EE BEI M 34 70 | 534 10 | 337 


16 


Szczawnica. Obserwator: P. W. Wojakowski, ogrodnik. 
„> Ciśnienie powietrza 
ZJ 
tt2 |3Ę ; 
5 5 9  |Średnie 1% | Dnia |. |= | Dnia 
> E STEÓNIE imam| 7% |nimum 
Styczeń 721.9 | 722.0 | 731.4 | 18 |712.0 
Luty 19.3 | 19.0 | 23.7 | 17 | 06.7 
Marzec 20.2 | 20.1 | 24.8 6 17.0 
Kwiecień 20.6 | 20.6 | 28.7 | 17 | 15.5 
j 20.0 | 19.8 | 23.0 6 17.0 
Czerwiec 20.6 | 20.2 | 22.7 |27i28| 16.5 4 
Lipiec 21.2 | 20.9 | 24.3 112113, 16.7 |20i 22 
Sierpień 20.1 | 19.8 | 23.5 2 16.6 
Wrzesień 21.5 | 214 | 26.2 9 17.1 
Październik | 21.9 | 218 | 27.4| 5 | 166 
istopad » 21.2 | 210 | 26.5 |) 23 1156 |'1 
Grudzień F 22.2 | 22.1 | 25.9 17.5 71 
720.9 | 720.7 | 731.4 | 18/1 |706.7 | 3/11 
UWAGA: Baro J. Kappeller Nr. 765; zyje — 0.2 mm. 
- Obserwowano według « ezasu miejscowego od 1. 1. 1912. 
m2 Ilość dni ś A 
mj Opad ś tad Ilość dni z 
1912 zĘ | | las 
ZE Maxi-| „ . | >0.1 | >10 „| Bell 
2 8 = . mm | mm ę i bę oma EE 


anuwuok| nl wl 


NE SE KE MOEORSZA NZ SĘ 


|) i 1 m s | > 


| 
| 
17 
A=x 3806' od F.==209.26''od G.; p =49*58 H. — 226% 
Temperatura powietrza 
| | La A | | 
r) 2 «pi BD | r (7,2, 9.9] Maximum | Dnia | Minimum | Dnia 
| | | | 
—9.8 | — 89 | — 73 | —70 -+ 6.2 25 — 20.4 15 
—16 | +28 | —06 0.0 10.3 9 — 17.6 + 
-+ 2.0 8.1 | 3.8 | +44 15.3 27 — bk 15 
1.7 7.5 3.6 4.1 16.3 28 — 6.2 14 
8.0 15.2 9.6 10.6 20.7 21i22 — B 2 
13.4 19.8 14.2 15.4 27.6 8 + 83 1i18 
13.8 20.7 14.7 16.0 25.3 30 9.4 6 
12.0 18.6 13.1 14.2 25.5 5 6.2 13 
6.3 10.0 7.2 TŁ 14.4 1i14 — 16 29 
2.9 49 4.5 5.0 15.7 2 — b2 27 
1.2 2.0 | —04 0.0 7.3 1 — 83 = 
*=1.5 18 | —0.7 | —0.2 r 16 — 114 7 
+39 9.2 |--51| --58 27.6 SWI | —204 | 15jl 
Podział wiatrów 
N NE E SE 8 | sw .| w | NW | cisze 
| | | BĘ 
18 PARE | 2 3 6 | 24 z 12 
15 8 26 —- 6 2 śKeWB OF 1 e 
|| 16 3 12 2 7 8 | 26 4 15 
m | «|, 1 3 4 -|-% sp | 8 8 
26 3 8 1 7 3 22 7 17 | 
j+- ż 16 R. UE 3x) 33 6 15 | 
„ZŁ | — 8... % | 8 1 18 6 27 
8. | mę |. Bu | — 1 k48 38 6 14 
m | e | jgał —s 6 ać koo sbodh cE iz 04.. 
joe) a kaj «m | 57 bus opooj i6.|.02. 
3900038 86 4: |) © |o2a 28 | 10 w | 
NS-| R BMu| © | b ojróć ckBry Miga 
16%. | 40: |-166.:] 16 70 ł "M cpOGW=> 9 | 14% 
j. Kom, fe a | 2 


Krynica Obserwator: P. Tomasz Kubicki. 
BE Ciśnienie któe 
"a ż 
1912 |ZĘ | | | rę" Eoj 
m | a- | Mi- * 
CE 7 | 2 | 9 ni o, Dnia |stmam Dnia 
| | | | 
Styczeń _ |7,2,9.|710.2 | 709.0 |709.9 | 709.7 |725.9 | 19 |680.2 |. 7 
Luty 5 05.9 05.9 | 06.2 | 06.0 | 16.9 | 17 | 83.6 |. 3 
Marzec » | 07.6 | 07.1 | 07.6 | 074 | 16.9 | 26 | 97.8 | 19 
Kwiecień $ 08.7 | 08.0 | 08.7 | 08.5 | 17.5 23 94.1 4 
Maj „ | 07.9 | 07.2 | 08.0 | 07.7 | 17.2) 9 | 9985) 16 
Czerwiec „ | 08.4 | 08.1 | 08.5 | 08.3 | 13.2 | 28 | 99.7 | 14 
Lipiec » | 09.9 | 09.5 | 09.8 | 09.7 | 17.6 | 13 ,701.6;, 22 
Sierpień » | 07.9 | 07.4 | 08.1 | 07.8 | 13.7 | 29 | 00.6 | 27 
Wrzesień » | 087 | 09.6 | 10.3 | 09.9 | 18.7 | 29 |6994) 8 
Październik | „ | 10.9 | 10.3 | 10.8 | 10.7 | 22.3| 65 | 97.1 | -24 
Listopad » | 079 | 07.8 | 08.4 | 08.0 | 19.8 | 23 ; 87.0 | 12 
radzi „» | 114) 118) 118 | 115 | 186) 4 |7016| 16 
k » |708.9 | 708.4 |709.0 | 708.8 [725.9 | 19/1 [680.2 | 7/1 
UWAGA: — 1.3 mm 


Barometr L. J. Kappeller Nr. 1259; AK" 0 
Obserwowano według czasu miejscowego od ź. 912. 


trem 6-10 


EF Opad p Ilość dni z 
BĘ. z opadem 

1912 T55 Z 

E E | Suma | Mai Dnia | =01 | 21.0] x |a|» | 
| Styczeń 6.6 46.0 111 15 WEN —1—I-—7 2 
b 15 12 9—1—/-] 1) 
15 11 4|—|-|-I3R 
15 15: 9 —|-FR 
16 14 [— —|-4 1] 

14 |- — |-—- | — 


JikwaokSiioBa 


XA =38087' od .F. = 20057! od G.; p = 49025' H. — 586 m. 


Temperatura powietrza 
7 9 | 9 | Średnia F h | Dni Min; Dni 
p | + (7, 2, 9, 8 aximum | nia inimum | nia 
| 
—111 | —62 | —97 | —92 | +81 | % |-—28B | +46 
— 28 | +-01 | — 25 | —19 ck] 098 —230 | 4 
+-13 | - 57 |-+-24 | -+-28 | 195 | 27 — GB | «46 
1.2 5. RR] | 86 | 3654 0 — 84% | 12 
r0|-ś68 | a.) (920 | 186 | (M. | ub) £ 
12.1 | 189 | 138.2 | 144 | 245 8 -+- 7% | 2:47 
13.0 , 19.6 13.2 148 | 23.5 30 79 16 
308 | -17%1 | fra.) (88 24.6 2 39 13 
58 86 6.0 66 | 131 14 — 13 | 80 
2.2 5.6 3.2 SĘ | -1B4 2 — 8610187 
e-19|- 02 |-16_] — 12 | 6% 1 —110 | +4 
| 26)—04] wo.) 17 | 68 16. | -.157 | ik 
+ 29 | +73 | --386 | +44 | -246 | 2/VIII | — 26,8 | 15)! 
| | | | 
Podział wiatrów 
| | | El 
N NE E SE_| .8: | SW | W | NW | cisze 
| | | : 
7 1 © ek | — 58: £ 
8 4 s 27 „a 29 | 
8 1 2 22 8 48 | 
+ — 1 23 1 32 
zi 1 — 24 — | = 
4. | 2 1 17 -B9 | 
4 4 — 14 — 57 
> 6 2 1 21 1 52 
3 601 1 — ©8804 2 37 | 
8 +85 | gm | z, 15 1 49 | 
E Mat 2 1 25 8 aj tk | 
tk 81 c: 718 6 | 246 12 544) 


KJ 


:) 
) 
di 
j 

; 


Z SR OSK ODA PCC GE IN POP MURTER 


Tarnów. Obserwator: P. T. Niedźwiedź, sł. teol. 
„B Ciśnienie powietrza 
3 
192 |3E GRE PO 
5 3 ka poza) Dnia | ae) Dnia 
Styczeń 7,1,9] — + | — | s | weg Ę pr A 
Luty me ża Krk %%| m sk AL w. 
Marzec 5 — — |©— RE = Fr A, 
Kwiecień > e s A bó „e ko „83 s „2 
Czerwiec — | — | — || — | — | — | = | — 
. iec M RAFA i KE | ki Sdk SPA: wok kak. pzm 
Sierpień * — | — = | — — | — Fa PO 
rzesie ś — | m | — = — + :4 = 
Październik | ,„ ©] dsk M i „h „" A 
we Bo | |a| | —| — do hrs 
Gradzień sw) pac|| oe] aaa] — Je 55 
Rok % m | — | — — — mać = Z 
| | 
Obserwowano stale według czasu miejscowego. 
E Opad u ad wad Ilość dni s 
1912 | 3 1-4 ] | i j | | |s = 
BĘ | Suma | "% | Dnia =: |= 5 a |=|E2] 
kad uć | | mm | mm | z 
Styczeń 6.3 | 42.8 | 110 | 7 | 16 9 [12 — —| 3 
 Laty 76 | 785 | 185323) 0 13 13 BI —po= |= 
Marzec 6.0 | 68.6 | 19.0 | 6 | 19 | 10 | 2] —| —| 1 
Kwiecień | 6.3 | 66.6 | 243) 2 |] 4 — maż 
daj WB) 22. —| 4 1) 
M8) 37 |—| 4 4 
22.2 | 23 |mj P 2 
30.2 | 8 |—-| — m 
372 | 6 | —| -| -| £ 
1088) 6 '5|—|-|—]- 
46 6 5 —| rake 
80 | 11 || —| —| SE 
| ev] „aj1aj 2|N2 


| 21 
| A ==389 40” „od F. == 3190 od Gi; p==009 1 H. — 220mm 
Temperatura powietrza 
7 1 p (1.9, 5 ) Maximum Dnia Minimum | Dnia 
— 76|—4Ł | 68] 6400) 260 686 — 19.2 19 
— 03/31 |-- 05 | 09 | 10.4 8 — 15.6 5 
+ 43 89] 5 59 | 16.2 27 — TĘ 15 
4.1 88 50 5.7 161 | 28 ZRONED 
10.6, 159 | 10.8 120 | 2Łż!|: 293 "13 1 
16.4| 22.0 | 169 | 18.1 28.8 | 8 10.4 18 
16.5| 22.6 | 17,3 184 | 283 | 29 12.6 5 
15.5| 19.7 | 153 165 | 284 | 2 10.3 23 
8.1| 119 9.1 86 | 160 | 1 3.0 30 
46 81 5.2 SB | ZOE 3 noc BĘ 27 
SXF t8 17 | -ugócks £ ak 4 
1.1 120036 1.7 2,0 11.0 15 —. GE 7 
6.2| 10.3 6.8 7.5 28.8 | 8/VI — 19.2 19/1 
Podział wiatrów 
| | | 
N NE E | SE | 8 | Św | w | NW | cisze 
| | | | AE | 
— m 6 ą ż 3 16 7 he 
— 1 8 SE 3 14 14 12 40 
—BLi6 1 2 4 14 21 7 39 
1.8 9 4 2 10 21 16 23 
— 2 4 3 1 12 10 23 38 
1 1 7 a e 8 23 iz 6-86 
31874 2 śi 4 11 1 52 
a 4 o; 2 12 7 27 3 +86 
2: z 4 = że 2 | 34 5 44 
"=" de | 2 2 5 4 6 — 59 
BR] RZA 4 3 6 JM 8 po 08 
ARP. $ 1 4 = | dd.) locag 2 50 
Pe "| 66 42 16.| % 96 | 228 90 532 


Krosno. Obserwator: P. P. Kalinowski, prof. szk. real. 
„5 Ciśnienie powietrza 
3 
19812 13E | | | po 
5 Kia £ abcd |Srotuie A” | Dnia | Mie | pnia 
i | | ;ximum |nimum. 
Styczeń _ |7,1,9. 739.6 | 7332 739.3 739.4 | 755.6 | 19 |708.7 |*.7 
Luty lóG | 340) 345 |-34.7 | 384 |-469.| 17 1.127 08 
Marzec „ | 363 | 36.1 | 86.3 | 36.2 | 468 18 | 262 | 19 
Kwiecień „-| 36%] 36.2 | 86.2 | 36.2 | 46.5.) 23 |-222.| 19 
i „ -| 36.4| 349 | 35.4 | 351 | 469) 9 | 26.2 | 26 
Czerwiec » | 35.0) 347 | 34.7 | 34.8 | 40.8| 28 |-266 | 14 
Lipiec R 36.9 | 36.6 | 36.5 | 36.6 | 42.9 | 12 28.8 | 22 
Sierpień „ | 349) 347 | 348 | 348 | 414) 29 | 238 | 27 
Wrzesień » | 37.6] 37.7 | .38.0 | 37.8 | 47.5. 29 |:27.0 | 45 
Październik | „ | 39.7 | 39.09.39.3 | 39.3 | 51.6) b |.269 |. 2 
Listopad „ | 364| 366 | 368 | 366 | 473| 7 | 147 | 12 
Gradzień „ | 39.5) 3944 40.0 | 39.6 | 47.1 618 | 26.3 | 27 
Rak FE, 7968. 786.6 | 736.8 | onie 19/1 p 7[I 
! | 
UWAGA: Barometr L. J. Kappeller Nr. 993; poprawka: niewyznaczona. 
Obserwowano według czasu miejscowego od 1. 1. 1912. 
s3 Opad awa Ilość dni z 
1912 BE ] Tj OE GG) 125 
CE Suma MAX | pnją z z *|Gie| SNH 
Styczeń 6.6 |:39.4 | 89 | 2 | 142) 8 14. mm] RI EB 
28 1802) 0 | 17.| ts $9)—-|-| 51-98 
6.8 | 75.4 | 19,6 6 1a | 16 ] 4) 1; 1) $, 38 
Kwiecień | 60 | 790 | 213 | 2 | 12 | 8 | 7| —| 1|—|18] 
j 61 £:8L2 | 162 | 16 | 14) 14 |-| 8) 1) 51-73 
Czerwiec B4 6G7|66| 2 | sa! 89-21) 3) 38 
Lipiec 4 1.741 |$07)| m | 6) 68 I-| thi-| Ż198 
ierpi 62 j4024 | 82 | 8 | 18.) ta |-| 2)—) 81-74 
Wazzesieś „| 85 |1047 | 292 | 2 | 26 | 18 |- —|-| 5) 5) 
Październik | 81 | 72.5 | 142 | 8 | 16 | 10 | 2) —|—-/105 8 
8 | 27 |.686)| 182 | a | 18) 8 lio) 1|-| 1] 1 
54.8 | 205 «=P 1. 
3.2 |8/Vulij 1 


== 399.26' od F. == 21246! od G.;.9 249%41' Hi->-2761n: 
aa powietrza 
] | | 
WODNE zaozac „Śre sdni PETR Dnia toi Dnia 
| | 217,1,9] | | | 
| | | 
RO |-—47 |A| 57 | +39 | 6 |—204%| sa7 
|-—12 |+-18 | —07) —02 | 82 | 9 | —190) 4 
|+3.2 | 79 |--46| 51 16.5 37- | — 88| 5368 
3.2 8.5 45| 52 17.4 m. | = 30 |rok 
3.3 | 15.4 0. 110 22.3 | 22 | + 03 | 2 
15.8 | 21.7 | 15.8.| .173 8610,80 98] 208 
15.4 | 22.0 | 15.8] 17.2 326 | 30. | -1B| 4 
13.5 | 19.8 | 13.9] 15.3 28.0 316 8.5 13 
8 | -1%4 8.1 8.8 163 | 6 — 04 29 
3.6 7.5 4.1 4.8 13.4 | 3i30 | —105 27 
0.1 27 | 05 1.0 9.6 — 46 4 
—05 15 | 03 0.4 6.3 16 — 02 
+52 | 96| 58 6.6 28.8 | 8/VI | —204 | 17]1 
I | 
Podział wiatrów 
| | | g 
N NE E ŚR || „Mi || ŚW LOW Ó| Kw | ż 
| | | | | 
11 5 5 8 27 5 2 2 |-.$ 
1 6 + 5 32 8 7 24 4 
— 10 1 10 20 11 1 33 7 
17 8 1 10 14 3 | £. 
10 7 + 3 21 16 Juot 28 9 
3 3 + 9 27 12 — 27 9 
17 15 2 1 7 6 5 26 | 15 
3 4 3 2 32 10 14 6 1 10 
7 18 1 4 14 S$ 6 6 
12 12 2 2 24 E) 6 12 14 
|» m 12 9 15 22 4.18 7 4 .£ 
$: 2 7 1 32 9 25 3 12 
96: | 06 4 51 | 251 184 | 116 | 227 | 100 


24 
Smolnik ad Baligród. Obserwator: P. W. Szymański, naucz. miejsc. 
= w = - x I i 
BJ. Oiśnienie powietrza | j 
CIJ | 
1912 3 a | s | |. | | 
5 | | Ma- |. | | 
sa | Średnie |ximum | Dnia katy Bic 
Styczeń 7,2,9.| — BA RER Fi | + ZE = = 
uty 2/1,9.] — — | — S0.E. wł A m x 
Marzec 5 i — | — pa LĄ as s | Misj 
Kwiecień 5 m = JATR= BA. md RA MOJNĘ SZ 
J LJ ad: z. | jacy m | ky: iq; e prz 
Czerwiec k mk sa 6 si | AE: EM że AE 
ipiee A. AE se — yz.| 4 SPM zn 
Sierpień » — ar Żwa Sa wś SR 5 sz 
ień % am k. — ER 4 EŃ 2 = 
bo ud. | b dn | ka | 20] 05 = Bi 
Listopad s — > ak) e. p Na = — 
Grudzień « — a - EW Li A | sm ko 
k . 03.30.32] Lada 1. aB —.| EE4 
| | 
| | 
Obserwowano według czasu środkowo: europejskiego. 
BLE Opad „ść i Ilość dni z 
o 
1912 SE EOTOĄ IAS 
56 ls |Maxi-| „|. | >04 |>>10 | zal EE 
ga pna | got kpo= *.| Re = | B 
U i [| CH mó 
Styczeń — |] 540) 73 22 16 e |-— | — = 


25 


Xx—=39 47' od F.=2297' od G.; p = 49016 H. — 527 m. 


Temperatura powietrza 
7 | 1 | 9 | Średnia p PARĘ Dnia | anóknejm | Dnia 
| | +[7,1,9,9]| | | | 
| | 
— 10.9 | *)—6.6| — 9.4] — 91 | +35 25 — 32.9 14 
= 19) + 02 | — 20) — 14 8.5 9 — 32.0 4 
+ 22 6.2 | -- 26) -- 3,4 14.1 27 — 60 16 
2.7 6.4 2.5 3.5 14.3 28 m GB 13 
8.9| 13.3 7.8 9.4 21.5 22 — 08 1 
159] 20.2 | 135| 15.8 28.3 8 ++ 8.8 18 
15.5| 21.1 | 129| 15.6 26.3 30 8.2 16 
14.0| 18.7 | 12.1 14.2 27.1 7 6.8 12 
7.0 9.4 6.7 7.5 17.6 2 0.0 29 
3.3 6.2 35 4.1 12.6 2 — 10.3 27 
— 11 LOT. GK — 104 7. 12 zoKŁR 4 
— 18 G4] — 16 — [tt 4.2 30 — 11.3 7 
-- 45 — |—$40 — 28.3 8/VI — 32.9 14/1 
*) W styczniu obserwowano o: 7, 2, 9. 
Podział wiatrów 
| | | | 
N NE E | SE 3 SW W | NW | cisze 
ł 
|| 36 — 3 Lh 38 — 9 — 6 
|-%. |: 10 aj 8 21 e 5 9 4 s 
4.) -2 — 3 24 a |. 3 2 17 
22 9 2 1 25 11 z 1 19 
:0-)|-3 9 ił 13 ż 5 3 10 
sa 2 1 3 38 11 5 — 22 
3 8.)-8 1 3 9 12 — 2 3 
"M ]- 6 ze 5 40 Fi — — ać 
"ME |-%$- |: 8 1 43 mk. 4 — 12 
m |-2 IT 22) 7 50 5 3 3 © 


Jarosław. Obserwator: P. Jan Koim, prof. gimn. 
pó Ciśnienie powietrza 
1912 śĘ | | 

o © a ż Mi- 

o23]| 7 | 2 | 85 Średnia simam Dnia simum | Dnia 
| | | 
| 
Styczeń 7,2,85.|743.5 | 743.0 | 742.9 743.1 |760.7 | 19 |7151 | 7 
Luty „.|3ŚB8| 37.81.3888 | 981. GOR|-17-4 1721:-8 
Marzec * 40.4:| 39.9 | 39.9 | 40.0 | 49.2 18 30.5 19 
Kwiecień ź 40.0 | 39.7 | 40.1 | 39:9 | 50:9 23 24.7 g 
Maj GEM — — — | = — — — ca 
Czerwiec * 39.2 | 39.1 | 39.3 | 39.2 | 44,1 | 28 | 314 | 14 
Lipiec » | 40.5, 39.9) 40.0 | 40:1 | 4G8 12 31.5 21 
Sierpień | 378| 373: 87.2 | 87.4 | 45.0 19 27.5 27 
Wrzesień osa 41.6 | 41.7 | 41.7 ) 41.7 | 52.3 | 29 30.3 16 
Październik 5 43.6 | 43.2 | 434 | 434 | 55.8 5 30.2 2 
Listopad s 414) 410 | 41.1 | 41.1 | 53.7 23 23.1 12 
Grudzień p 44.0 | 44.1 | 443) 441 | 526 5 33.4 16 
” c= >> SR: Szu PO |- — FS Raz: 
| | 


UWAGA: Barometr Jos. Jaborka Nr. 404; poprawka: -|- 1,5 mm. 
_ Obserwowano według czasu miejscowego od 1. 1. 1912. 


Ilość dni 


3.2 ssać 

= Ej Opad Ś opadem Ilość dni z 
1912 ZĘ i i 

= Maxi- | » k | j AKI | 

Ż5 Sama | „um | Dnia = = xiI.Ia|s= ge | 


|owokoSo| Rao» 


|Bowwokilao5u. 


27 


X == 400 21' od F. = 22041" od G.; p==5001' H. = 214 m. 


Temperatura powietrza 
Bo | |. Srednia | | 4 MBR 
7 | 2 .|, 85 |:(7,2,8,5,| Maximum| Dnia | Minimum Dnia 
| | |*18. 5 | 
— 92 | — 52 |— 78) — 75 | -- 62 25 — 223 19 
— 28 |+| 1561-18] 143 7.8 9 — 19.6 5 
429 |. 8414-34) -| 45 1 26 a 16 
28 | - 47 S$. | 42 14.7 | 30128 | — 88 |:-;48 
15.9 | 227 | 149 17.1 28.9 6 + 83 18 
164 |- 231 | 17.7 18.7 30.9 30 12.1 4 
145 | 200 | 155 164 | 28.0 6 103 30 
8.5 |- 12.0 8.6 9.4 17.8 2 35 29 
3.9 8.5 4.5 54 | 169 2 — GB 27 
— 0.1 4,1 0.4 18) 2118 1 58 24 
-- 0.1 3.6 0.8 | 13 | 9.2 M. P=— 78 12 
| ARM MASY DER 2 
| | | 
i Podział wiatrów 
EWĘ q 7 | 
N.- | NE E | sk | .8o [SW .-.W | NW | cisze 
i | | i | 
|= 8 3 9 — — pad 
20 BA = 4 6 6 so | 
16 3 4 18 — 3 |.A%] 
| |B|] 8 BE Z — = Ado £ 
a c | 5 18 | 9 3 38 
|| 8] 8.1 10 22 2 8 20 
8.1.6... = 8 || + (8 sqn. 43. 
4]... = AIM + —|089 
M =. ae | 8: 2 6 «26 


28 


Korzenica. Obserwator: P. Edmund Stawowczyk, leśniczy. 
SE Ciśnienie powietrza 
© 2 ż Ma- A z Ę 
S3 Średnie |. | DNIA mum 27% 
Styczeń — EE — dn jA Bi dać ae 
Laty — aa a — < pa „ć — 
Marzec —_ = 2 a ża oż BA A 
Kwiecień — i paść zb A SĄ A z 
Maj — mn — <w R A R — 
Czerwiec — BR 2 si pe” _ 2a jk 
Lipiec — — — a — a — a 
Sierpień a3 = o Ka że ZB <żż JĄ 
Wrzesień — — — a aj = A AA 
Październik — aż a ca Pe”, sd a. a: 
Listopad — s a A żż3 AG ów BE 
Grudzień = śż => ią a <a SE 
Rok — p p = Am „E pa s 
Obserwowano stale według czasu miejscowego. 
, o M > : 
CI) Ilość dni żź - 
= 8 Opad z opadem Ilość dni z 
1912 |-25 | ! ceł 
28 |Maxi-| „_. ]>>0.1/|>>10 EJ 
3 | ma | mam | Dnia |, | |* |F|= |= |sE| 


29 


A =40*37' od F. = 22057' od G.; p—=50* 03.5 H. = 215 m. 


Temperatura powietrza 


2d | | 
7 Z 9 , (7.2, 9,9] "a Dnia Minimum | 


] 
0.3 2.8 0.7 11 7.2 23 —72 8i12 


Podziął wiatrów 


| | | 
N NE E SE i | BW W | NW | cisze 
j 


m — zm 
— .weeszcg T ma 
PA m — 
je — a 
om = m 
aż ma pa 
ja Rae a 
mam ż pi 


o 
s 
IBII 


30 


Szczerzec k. Niemirowa. 


Obserwator: P. K. Kruseństern, ob. ziemski. 


>5 Ciśnienie powietrza 
192 |ZĘ | a 
ŚŹ]| 7 | 2 | 9. Średnie m Dnia |_| Dnia 
| | | 

Styczeń | 731.7. | 731.4 |7 731.4 | 7543-| 19 |7018| 7 
Luty 25.3 | 25.9 | 25.7 | 379 | 17 | 064| 3 
Marzec 29.3 | 28.8 29.0 | 39.1.| 26 | 20.0 | 19 
Kwiecień 290 28.7 28.9 | 39.6-. 17 |-14.7| 9 
Maj 29.1 | 28.8 29.0 | 387. 9 | 181 | 26 
Czerwiec 29.0 | 7 28.8 | 882, 7 |-20.5 | 42 
Lipiec 29.9 29.4 29.6 | 349] 12 | 22.1 | 22 
Sierpień 28.4 28.0 28.2 | 34.5 | 30 | 17.8 | 27 
Wrzesień 31.6 | 31.3 31.5 | 482 | 22 | 203) 3 
ierni „ | 384) 329 38.2 | 445| 6 |-19.8)| 2 
Listopad „ | 306 | 30.3 30.5 | 403 | 28 | 11.7 | 12 
Guudzień „ | 322) 38.2 32.2 | 395 | 718 | 18.8 | '156 
Rok 730.0 R 729.8 754.3 19/1 | 701.8 | 7/1 


UWAGA: Barometr L. J. Kappeller Nr. 1325; e" — 0.3 mm. 
Obserwowano stale wedłu, 


w 


ug czasu miejscowego. 


HH Opad > Ilość dni z 
1912 EE EFR 
73 | 255) 106) 3 6 4 | 6| — | - 
42 74.1| 125 | 27 10 10 |4|—|-| 2 
8. 56.8) 245) 9 | 9 | ;9 14|1/—|— 
5 640| 21.6 9 9 706/—)]—)/— 
66.8) 20.2 | 37 | 15 10 || £)— | — 
562] 115) £ | it.) 10 |--| 8|(— |— 
454! 18.6 | 20 3 9 |—|-—|— | — 
109.1 | 54.0 | 10 8 8.|-—| 1|— | — 
946) 18.0 | 17 | 19. | 17 | - |-|-| 2] 
MO.40) s | 9.) 7 1/—1— |— 
240)..50) 0 | 9.| 8 |9|-—]—1— 1 
660|115.5 | 15 | 12 | 10] 7|—|-—) 2] : 


31 


A=41014' od F. = 23034 od G.; p=5006.5 H. =315m. 


Temperatura powietrza 


TZ | | 
7 | 2 | 9 | ni (7.2,9,9) Maximum | Dnia | Minimum | Dnia 
| | | | | 
—79 |—61 | —78-| —74 | --62-| % — 215 19 
—19 | 4-08 | —09 | —07 12.4 9 — 21.0 5 
+ 3.9 6.6 | -|42 | --47 13.2 5 = $0 14 
3.8 8.1 40| 50 18.5 28 — 35 | 4if4 
10.3 | 14.7 9.0 | 10.8 25.0 22 + 20 1 
| 174 | 215 | 15.8 | 176 27.5 8 9.4 | 17118 
| 178 | (218 | 164 | 180 27.7 30 88 | 4% 
| 17.3 | 20.5 | 14.7 | 168 27.9 6 10.3 12 
| 85 |-167 | 00.) 6E | -1B0 4 30 | 29130 
| 4.0 6.3 39 | 45 15.4 2 — 60 | 27 
| 0.0 S6..-0%| 68 50 | 11518 | — 8Ó |-14988 
—03 17 | 05 | 06 5.2 26 wia6 podł 
| +6.1 9.0 56 | 6.6 279 | 6/VIH | —215 | 191 
3 ł 


Podział wiatrów 


| N NE | E | SE | a | EW W | NW | cisze 
e. | 
in 7. | 18 1 12 8 23 10 4 14 
k Ra.) 5 2 7 3 34 10 8 16 
| « 10 4 15 3 25 15 3 14 
12 17 13 1 4 8 8 14:48 
a 6 8 4 4 ż | 8 18 1 18 
| 372 14 s 4 5 23 12 1 21 
. "R |) -6 Z) € 4 10 9. 21 9 
OO AA-_1.1 3 14" 5 31 19 4 ih 16 
© Pe]. zał © || - |od Jmb ch |1024-18 
; |= A1- | -4- | $2' 8 6 6 14 8 9 
mA | -8-108- 7 $ | 38 6 2 13 
SHM ara 4 ; s s | Ga 28 5 7 
+ |16 | © | so | se: |-308 | 169 | 91 | 168 | 


Obserwator: P. Jan ŚSkibiński, wożny sal. 


Obserwowano według czasu miejscowego od 1. I. 1912. 


| „o Ciśnienie powietrza 
Aa 
1012 -|-3E — —— 

5 | | boijistiiwi- |... |Jalnt | > 

o E | | kcaczei juwsą | Dnia | R | Dnia 

| | | | | | | 
| | | 

Styczeń ma] | — „a AA RS A A. s> 
Laty = — | = "Pi = 24 JE gia 
Marzec — | — Sal A ZP. „AE SE mad 
Kwiecień = | — ża = = BU m — 
aj " m | PT A, wazy ", Me sky 8 
Czerwiec % x zż — NEA LE sM aa: sm 
Lipiec » aj p „D kk akt EA Ak >» 
ierpień 5 sa a AE 2, ża s Ż4 >- 
Wrzesień 3 RE — a (dą ME sA e — 
k ż OK » - Ak ża ż" a po 
Listopad 2 — | — OM uż e. za M, a 
i * Wo oaz] ma | aś óla 2a ryt ko” bóg 
* p. = A 2 ią Gab kad sk 


JEJ Opad ja Ilość dni z 
812 |g$ |Maxi- | | | EF 
RZ: Suma | gm | Daia = --3Ę) x|iE|a = |: | 
60 | 34 | 37 9 8859)--1— 
6.6 | 103 | 20 | 12 | 10 ]|6—|— | — 
| 5.1 BB: mlm) BW t|-— 
RZ | śmo) 2 | m | 18587|—|— |— 
45 84) 16 | 6 | 6 |— | — | — | — 
ś3ł zkRialm|iwi-|<k- |= 
s] 46 210 | 23 | 14 | 12 |-— |—|— | — 
135 1] m. SEL 64— | -29— | — 
„| 8 120) 6 7) 4 |4|-—/—)5]- 
Fe. 15) 58] 6 | 6]8|—-|-|-| 
| 51 "BŁO | 2/rv |146 | 126 |34 | — |— | 3) 


XA =41040' od F.=2400' od G.; p =48058' H. = 450 m. 


Temperatura powietrza 


5 > | | 
7 | 2 | 9 p (7.2, s) M simm Dnia | Minimum | Dnia 
| 
=94 |-44 1478) —7% | 8404 0 —274 15 
-13 22.1--19) —03 84 | 8430 |; -+973R 4 
+ 2.9 8.0 |+28 | +41 140 27 — 48 17 
3.3 8.6 28.| 44 18 8 28 — 42 14 
10.0 | 15.7 85 | 10.7 26.0 22 0.0 1 
149 | 218 | 146) 165 29.0 7 8.0 1 
15.9 | 21.7 | 139| 164 27.8 30 110 | bii2 
145 | 216 | 138| 15.9 30.4 6 9.0 
9.6 | 119 89 9.8 19.0 A 3.2 19 
4.0 7.6 4.2 5.0 16.8 3 +41 28 
— 0.9 2.5 | — 0.3 0.2 10.4 1 + .6B 29 
— 0.6 8.2 | +01 0.7 11.0 24 — 13.6 8 
+52 | 100 | 50 6.3 30.4 | G6/VIMI | —27.4 | 15JI 


Podział wiatrów 


r; i ł ł 

N NE E SE | s | sw | w | NW E 

j | l 
10 7 9 9 —„4004 só | 6 1:2 | 
— — 9 14 2 5 34 6 FE | 
6 2 10 21 2 5 17 4 26 
1 16 11 2 2 2 24 ;7 )adBcf 
1 16 4 2 6 20 10 6 | 
3 11 11 5 1 6 2 J.B%'Ę 
dm 13 13 2 10 16 8 es | 
ze 13 12 — 3 8 3 | 88 
3 | 1 1 8 pay" 
5 49 8 1-745 1527 
1 330 4. 28. 
= ję i 4 4 | 338 


Lwów. Obserwator: Zakład fizyczny Uniw. 
> Ciśnienie powietrza 
af 
1912 3 Ę | rz 
m © | | a- z 
SE 9 Średnie mu ja Dnia 
j 
Styczeń 735.5 | 758.4 | k 
Luty 31.0 | 42.2 3 
Marzec 32.9 | 41.7 | 19 
Kwiecień 32.6 | 44.2 3 
j 31.8 | 42.6 26 
Czerwiec 32.2 | 37.0 14 
„ipiec 38.8 | 39.6 22 
Sierpień 31.7 | 38.8 27 
Wrzesień 344 | 448 16. 
Październik 36.5 | 48.7 2 
Listopad 341 | 46.7 | 12 
Gru 36.1 | 448 15 
Rok (783.5 | 753.4 | 7/ 
UWAGA: Barometr L. J. Kappeller Nr. 1284; pop 
Obserwowano stale według czasu miejscowego. 
Ilość dni 
z opadem 


1912 


Średnie za- 
chmurzenie 


>01 | >10 


mm . mm 


| 


lln. wia- 
LiNE 


wol mw w w w m | 


A =41041' od F. =2401' od G.; p==490%50' H. — 307.6m. 


30 


Temperatura powietrza RE pęd arsz 
» | r. | | kę au EE | > | | = 
- | Y „A gł: ximum| 7% |airoanej spad CE 3 | 3 | Ę 
— 78|— 54|— 7.2|— 69|+-57| 8 |-212|] 19 | 26[843 |76.9|91.6| 84.3 
— 21 + 0.9|— 1.3|— 10) 85) 9 |-17.3| 4 | 3.8 [86.3 | 76.7 | 84.8 | 82.3 
H+ 35| 76) 47-541) 142) 27 |- 08] 1s | 5.6]90.6 |72.9 86.0) 83.2 
35| 80| 47| 52] 170) 28 |— 341) 14 | 4.9|803 |59,3 | 78.7) 72.8 
9.9] 15.6] 11.0] 11.9) 249| 22 |+- 20) 1 | 7.2]743 51.6 76.3 67.4 
16.8| 222) 170) 182) 291) 8 9.6] 17 |11.6]79.0 58.1 82.6) 73.2] 
16.2) 21.7] 17.1) 18.0) 281) 29 11.8] 5 |11.4]80.9 59.1 81.2 73 7 
145| 20.9] 15.2] 16.4) 282) 6 9.6, 30 |11.0|85.2 60.5 87.0, 77.6 
86| 118] 94| 9.8] 192) 3 2.8] 29 | 8.1|93.6 79.1 92.0) 88.2 
31| 70) 47) 49] 170) 2 |- 9.0) 28 | 5.6|88.4 74.3 87,4 83.4 
05| 26| 07) 141) 103] 1 |- 29| 2 | 4.2|86.1 |79.4 86.1 | 83.9 
0.2 23 10) 1t1| 68| 30 |- 8.0] 12 | 4.4]88.2 82,6 |87.2| 86.0 
56 96, 64 zĄ 29 | SPV! owa 19/1 | 6.7 |84.7 69.2 (85.1 | 79.7 
Podział wiatrów | Temperatura 
| | 0] | | - pz średnie |absolu- . ja olu- - 
N |NE, E)SE| S |SW| W |NW| 2 ma- | mi- a dnia |tne mi-| dnia 
oboflha kmh | [nimam | 
14) — | 17) 10) 28) 6) 12 śk sól 6% 6.4| 26 |--221| 19 
| —|16| 6) 26 13) M) 2h) 15]- 58 90739 |-MAĄ 8 
524] 6] 14] 10) 18] 3] 8.6/+ 29] 144) 27 |— 16) 16 
6] 65 1; ist: £] 0) 7 96]: 17./129) 38 |- £0 1% 
2/11] 3| 24: 9) 18) 9] 170) 7.3) 254) 22 06.2 | 
38111 10] 15) 5) 18| 13] 234) 12.9] 292) 8 72.10 |. 
l 8l'9l 7| 6) 2) 19] 16) 23.0) 134) 28.2) 29 977.68 
1148) 6) Bal 24] 6) 175 a17].131).288).: © JA] 30 | 
Pali 8) izka! aj 7) 128). 76] 307) 3 2.8, 29 | 
1%) | sej Bl20/ a) GI 72); 20.170) 3 .|- 99 88 
>) olaej vj m! $| Gi gł At)+- OB 107)- 2 |- 234 3% 8 
2) 8) 6] a) 80:16! 20] 9] 32|- Li) 20) 15 |- 88.18 
42|148| 91 | 245 130 161] 94] 10.7. 3.7] 29.2) 8/VI |—22.1, 19/1 | 


Dublany. Obserwator: P. Kazimierz Szule, prof. akad. rol. 


„E Ciśnienie powietrza 
CE 
1912 |ZĘ | | | a 
58] 7 aj B_ |.» bm SRA Duiaj 55 
Styczeń _ |,2,9.|739.8 |739.5 |739.6 |739.6 | 758.4 | 19 | 709.5 
s 6 | 34.7 | 853 | 34.9 | 462 | 17 | 134 | 
Marzec „ | 36.9 | 36.8 | 36.8 | 36.8 | 45 13 | 29.0) 
Kwiecień A 364 | 36.4 | 36.6 | 365) 479 | 23 | 23.0 | 
j „ | 359 | 35.4 | 35.7 | 36.7 | 46.3| 9 | 25.9 | 
PRA k 36.3 | 36.8 | 36.9 | 36.0 | 40.8 74 30E! 
gpiów „ |s7z4| 369 | 371 | 371 | 434| 1a | 291] 
Sierpień „ | 35.7 | 36.3 | 85.6 | 365 | 425 | 30 | 25.6 | 
Wrzesień 3 38.1 | 38.3 | 38.6 | 38.3 | 49.3 | 29 | 26.6 | 1 
Paździemik | „ | 407 | 40.3 | 406 | 405 | 529) 6 | 285 | 
Listop „ | 380 | 37.9 | 384 | 38.4 | 50.4 | 23 | 20.2 | 1 
Grudzień » | 399 | 308 | 899 | 481 | 5 | 272 | 
Rok „ |7375 |787.3 | 737.5 | 737.4 | 758.4 | 19/1 | 709.5 | 
! | | | | 


UWAGA: Barometr L. J. Kappeller Nr. aa: ja z 0.0 mm. 
„ Obserwowano stale pac, ezasu miejse 


22 Opad ość <ai tość dni s 
z z opadem 

rz i | 

SE |sga laxi- | pia |-Z71| 210 

<< 8 mum > mm mm Ie] + 


| Styczeń 76 | 300 | 5.6 
| Luty 7.7 | 442 | 6.9 
Marzec 8.2 | 744 | 14.4 
Kwiecień | 68 |115.1 | 39.6 


A=41045' od FH. =2405' od G.; 9 


= 49054' H. == 255 m. 


Temperatura powietrza zg era 
| średnia| 5 ak k ż3 | | = 
7 2 | 9 cĘ gj) zimam dnia nimum dnia EE 72 | 9 | ż 
| i 
— 90|— 5.7|-— sa nA 63] 2% |-270| 19 | 23|697|749 |710|719 
— 81-- 03|— 18— 16 66) 27 |—248 5 | 3.5 [78.6 | 76.7 (80.2 | 786 
H- 34) 7.2 44-- 48) 137) 27 |— 1.4) 14 | 5.5 [89.6 | 74.9 | 85.3 | 88.3 
30] 79) 44 49] 166) 28 |-— 386 14 | 5.0|82.9 |646 81.8 | 76.4 
9.5] 16.4 10.3] 11.4, 244) 22 |-- 16] 1 | 7.2|76.2/54.0 76.2 68.8] 
16.1] 22.0) 165) 17.8] 282) 8 8.7] 17 |115 |80.6 | 60.0 80.6 | 73.8 
15.4) 22.0] 16.4) 17.6] 28.0| 29 | 10.6, 5 |113]83.9/59.3 |81.8 | 75.0 
13.8] 21.2) 15.0| 16.2) 295) 6 6.9] 30 |10.5]85.2 |57.8 82.0 75.0 
8.2] 11.9] 9.2] 9.6 201) 3 1.6, 29 | 7.8]90.2 | 77.1 |88.5 | 85.3 
26) 67) 42) 44 170| 2 |—106/ 28 | 55|[87.7 (74.9 |864|830 
00) 24) 02) 0.7) 103] 1 |- 63] 2% | 41|84780.2/862|88,4 
m 04] 20 03] 06 69) 30 |—184| 7 | 41 |802/824/882/819 
+ 49 9.4-- 59) 6.6 sz 8/VI p 19/1 | 6.5 825 69.7 | 81.8 | 78.0 
i | | 14 
Podział wiatrów Temperatura 
8: | | | g |Fredniejśredniejabsolua-| absoln- | 
|N |NE| E (SE) S |sw)W NW) CH | | mi- ma-| dnia |tne mi- dnia 
| | | |P ni nimam 
2 8) 32] 12 
1 841] 11 
2/| £| 34) 9 
—ba |-87) %0 
2) 56 | 4%) 17 
2| 2| 38) 14 
—| 8 | 18] 14 
4) 4) 4) 4 
18R/86) 6 
„8 BEST) i 
/ł 8/22 | 8t| 12) 
| 21| 69 397 131 


38 


Stanisławów. Obserwator: P. Józef Zaborski, kier. szkoły. 


5 Ciśnienie powietrza 
3 
142 | o bodso dig ne] 
a | 4 s) axi- . 1N1- Ą 
347 2 | 9 | mum | Dnia | ak | Dnia 
| | 
Styczeń 7,2,9.] — Je <A „Ś zĘ -k aka „R 
- | Luty = >. s aż AE Br E> E-. a 
Marzec * — — — ża == ed m — 
Kwiecień > — 8 żż = SE śśk: 2. 8 
Czerwiec » smę| 2d 8 sj s ż 
Lipiec > — = BĘ Aż pa M ar > 
Sierpień A Em iż — » s „kd sj EB” 
Wrzesień A — — RE SA s ś$ pe = 
Październik ż m s ki ad ż» m$ R: <a 
Listopad > — sa — Aż pi „iść ZE a 
Grudzień > x >> a — 2 al. „i jak 
(| Rok E ś8 „aś si źć „Ę „e — 
Ę | 
| 


Obserwowano według czasu miejscowego od 1. IL. 1912. 


+ o za Gós 
SĘ Opad kęesó ti Ilość dni z 
o S 
1337 Ft | | | LEJ 
SB | Maxi-| s | 5QI|>L0 z 
) i Roraj. j Zam == ż 18 
|E= Suma | PONAR | Dnia = gE A EE | m ż 


39 


3 = 42023 od F. = 24043' od G.; p = 480/55 H. — (około) 250 m 


Temperatura powietrza | 

7 2 | sh 7,2,9.9 Maximum | Dnia |Minimam | Dnia 
—90 | -59 | —76 | —75 + 3.2 3126 — 24.3 21 
—27 | -+-08 | —1.7 | —13 7.2 27 17.0 4 
-+- 3.7 75 | 4.7 | +-5.2 12.3 — 01 14 
4.1 9.3 4.9 5.8 19.4 27128 | — 20 4 
10.6 17.1 11.8 12.8 29.0 13 1 
16.6 23.1 17.5 18.7 30.1 8 10.2 ? 

16.6 22.6 17.2 18.4 29.1 30 13.2 4i5 
15.4 22.1 16.0 17.4 30.1 6 12.0 30 
10.5 12.7 10.7 11.2 20.4 2 61 20 
3.6 7.5 4.6 5.1 18.2 3 — 11.2 28 
0.7 3.2 1.2 1.6 10.1 14 — 34% 5 
0.3 3.2 1.2 1.5 10.0 16 — 738 5 
5.9 10.3 6.7 7.4 30.1 8/VIi — 24.3 21/1 

6/VIII 
Podział wiatrów 
N NE E | SE s SW W | NW | cisze 

26 1 32 > 

62 —- 3 — 

33 1 8: |= 

© jo'ż 10 | że 
«sm | 4 M | i 

BB .)2 p IB oto" 

| 34 S$ 0; 0 = 

uoB JRE 6 — 

8 pe? ma 


Ożydów. Obserwator: P. Julian Hawrysiewicz, naucz. miejse. 


SĘ Cisnienie powietrza 
sszę l 4 3 MS | | aioiack Ma- | | m | 
55 | | |Średnie num, Dnia |simom| Dnia 
iwagj | | 
Styczeń BZDJ i] = — 2 | 
mad Je se] - 
M „ — | — | — jj = 
Kwiecień s ROS der 1 aa | ba 
Maj „ sie x — " | się 
| Gomaka , > = Rż zwa 30 
Lipiec . sg ae z agi | = 
Sierpień » sg, ka = oną, 
rzesień Bo |doa | sa: | 
Październik = sM p > s „a 
Listopad „ — — ma maa 
Gee $. | «| —- wa A 
Rok = = — — = | dis 
| | 


Obserwowano według czasu miejscowego od | 1. 1912. 


a zjopngje 
ni 
8= Opad Paś dn 
o z opadem 
NS 
<= a 
2E| | Maxi: | =01| 
"BE sama | VEF | Dia | Z 2 
RZNEJ Signa | mm | mmo 


t 
ł 
jj 
U 


x 


m 
br 


41 


X ==42029' od F.-=24949' od GŁ; p = 49*58' H. — 239 m. 


Temperatura powietrza 


| KE WEP? 

7 2 | 9 | Ą (7.2,9,9] Maximum | Dnia | Minimum | Dnia 
—732 | -37 | —64 | —59 —5.5 25 — 21.5 18 
—17 | +19 | —09 —04 11.2 9 — 16.6 4 
+40 SA |-48|-+-|-54 13.8 26 0.0 15 

4.2 8.7 5.0 | 5.7 17.4 3 — Bl 4 

10.6 16.3 10.5 12.0 26.2 23 + 24 2 

17.1 23.6 16.3 18.3 30.8 9 9.8 17 

16.5 23.2 15.9 re8 28.4 29 11.6 
15.3 22.1 15.5 IZT 30.1 5 10.4 30 

9.7 13.1 10.1 10.7 23.3 2 4.2 21 

4.1 ra 4.9 5.5 18.1 2 — 78 28 

1.0 3.4 0.9 15 10.8 1 — 26 2t 

0.4 2.9 15 1.6 7.5 23 — 10.4 12 

6.2 10.6 6.5 | 7.4 30.8 9/VI — 21.5 18/1 

Podział wiatrów 
| | | | 
N NE | SE 8 ŚW | W | KW | cisze 
| "hi | | 
2 24 12 35.) 8 
5 22 22 6 2 
7 86 | 8 cpoG wuj | 
3 18 17 5... RE 
3 28 | 24 6 R: 
3 12 3 3. | 
1 14 25 6 | oh 
Z. KB e OE = sę 
af „87 0AR CKB + 
| 'a6 :.26 cjo0B GB 2 bi 
s8 kr$8 b Bok 2. UB 
80 kB wo chr i6 508 


Jagielnica. Obserwator: Krajowa szkoła rolnicza. 


EJ Ciśnienie powietrza 
Ę 
wrz [St GRE x. A 
w i | Ó > aX1- | . MIni- | „M 
o2 | | Średnie) mam | Dnia mum | Dnia 
| | | 
Styczeń ZES 20] + 40% £: = jeż Pr: 
Luty z | 35 ui a ae ża 
Marzec * — | — > dzi s: s z4 
Kwiecień sĄ | — dom | m] —d — ja— 
j " kęs | og Fi Ri = zag) nóż 
Czerwiec * — | — — ża m że M 
Lipiec s — | — - ża » z o 
Sierpień z 10 AA | — SĘ 0 
rzesi: » — | — BE s | => ce ze 
Pa ar. 1 s] do. | zu] «gaj — goa 
z: | | 
Grudzień 7 RB | z 8 a s 
Rok >| 039 a |ap| zaj doł. 
| | doża 
Obserwowano według czasu miejscowego od 1. I. 1912. 
LAC ; > m” 
SĘ Opad R a Ilość dni z 
PR z opadem 
ZEŁ. |Maxi-| „ . | =01| >10 | 
kas Sum D m | cz radi 
| ie > mom | © gadka x|E | - 


A= 43925' od F. <= 250 45 od G-; g == 48056" H. = 314 m. 


"Temperatura powietrza 


BĘ | | | | 
ę 2 8 | r (7.2,9, 9] Maximum | Dnia | Minimum | Dnia 
—95|— 70 |-90| 86 | 80) % —2844 | 21 
— 87| — 06 |— 27 | — 84 46 | 19 — 180 | 4 
+ 2.7 | + 6.2 |+ 4.0 | 4-42 12071 59 — 05 17 
3.1 JĄ; 5.0 5.0 164 | 29 — 86 14 
9.8| 15.2 | 11.0 11.8 218 | 18 + 06 | 1 
120| 22.5 | 17.4 18.6 80) 3% fito) 49 
174| 22.8 | 16. 18.3 WIE | 13.0 | Żi6 
Bor z | "62 17.3 87 10%| % 
98] 137 | 10.0 10.9 22.0 1i2 380 | 29 
85 40 3.5 4.1 20.0 2 KA | 38 
—03| 25| 04 08 - „jaUłóa BEE YR=" "Gai. 
|-02| 15 0.3 0.5 64 | 16 8.0 7 
08) 23] 61 7 28.0 | I4/VI | —244 | 21/I 
Podział wiatrów 
| | | j | | 
0 | NE k | ak s | sw | w | NW | cisze 
| | s | | 
24 2 E — 44 3 15 
29 1 1 5 25 3 23 
12 11 11 „a 25 8 | 8£ 
14 32 6 5 8) W -Tap ME 
14 — i4 |'— 29 6 29 
£ 45 33 |-— 54, 86 — e M 
15 508 4 —oPoW 6 | m0 
6,5% 0 |) £ 15 15 | PB 
3 R 15 820] (20008 29 $ POZO 
5 06 | w | 80) 2.00 | 08 
"© |. kom ł.2 JOf6 | — | 5% 
a aaa a IR | 
w | 8  % | a |= | 276 


Ilość godzin ze słońcem jasno Świecącem według Campbelra. 


Ę 
E 


GOBPÓOGOJOENAKWWE 


pm 


Kwie- 
cień 


Gradobicia w r. 1912. 


Na podstawie wykazu, dostarczonego uprzejmie przez Towarzystwo Wzą. 
 jemnych Ubezpieczeń w Krakowie, zestawiono poniżej gradobicia w Galicyi 
E w r. 1912. w porządku chronologicznym. 


Data Gmina Powiat sądowy | Data | Gmina | Powiat sądowy | 
3 | | B 
|| | 
|A8[V | Głęboka | Biecz 27/V | Kleszczów | Liszki 
h „ Bystra | Gorlice | Poznanka gniła | Skałat 
Niegłowice asło 29/V  Strze Biecz 
Oleszyce Lubaczów | Mokrzyska Brzesko 
Sie Wieliczka | Lubla Frysztak 
[V | Sołowa Gliniany | Polna | Grybów 
JA ów Tarnobrzeg | Sieklowa dolna Jasło 
Poruczyu Brzeżany | Szerzyny ja 
Surochów Jarosław | Kleszczów Liszki 
Bilcze | ; | Dąbrowica 
Oleksińce |Borszczów | Domacyn, 
dagny Janów Dymitrów ! 
raków «a Siedleszczan Tarnobr 
Zabierz j5raków Fonte sięgać a 
for jej Krzeszowice korygiód 
ryspinó Wola gołego 
_ Liszki Liszki Klikowa ę, 
Piekary Kobierzyn  gTarnów. 
Nastasów Mikaulińee  Świerczków j 
Derewni Mosty wielkie Hadle szklarskie | Tyczyn 
Lisia góra Tarnów | 2/VI | Graboszyce | Zator 
Wiśniowczyk  Wiśniowczyk | 3/VI | Jaworów basssże 
ie ' Grzymałó - || Trościaniec [) 
_ Kraków _' | Wola mielecka Mielec © 
Mosty wielkie | 4/VI | Bilitówka ą. zymałów 
Podkamień a  Nakwasza ła. 
Przemyśl Podkamień po” 
' skałat Drohiezówka br > 
oszyłowce © Bo 


Data Gmina Powiat sądowy | Data Gmina 
4/VI | Popowce Tłuste 11/VI | Krotoszyn Winniki 
órze Załośce ubowniea Wojniłów 
7[VI | Poruczyn Brzeżany Szczytowe e8z: 
Witkowice Kraków Czerniechowce 
8/VI | Buczkowice iała Młynowce 
ba wyżna Jordanów Urłów 
9;/VI ki 12/VI | Muszkarów 
Przyborów |Brzesko j Uhryń zort 
Dąbrówka Kal sowięte d 
Stanisław dolny ) a daj 14/V1 | Chochoniów Balusowoć 
Huta komorowska Kolbuszowa Konkolniki | 
Prądnik czerwo. Kraków Bilcze || 
Suchawola Ró Lubaczów Oleksińce Borssczzyą 
ing in Niemirów Gaje dytkowieckie | Brody 
szkowiczki Dobropole 
Nehryb. Śówie |Baczacz 
Pikulice Przemyśl Laskowce 
Walawa Mogielnica Budzanów 
Wyszatyce Wierzbowiee | 
Hucisko jaworniekie | Przeworsk i 


agowa 


Kolbuszowa 
Krościenko 


|Borszczów 
Brody 


Trofanówka 
ończaki nowe 


 Czernelica 
Kolanki 


anki 
Kopaczyńce 
Michaleze 


47 


Gmina Powiat sądowy | Data | Gmina Powiat sądowy 
4J14/VI | Mstów > 14/VI | Hałuszczyńce 
x Słupia |Limanowa Żerebki bokcdói |Skałat 
Gawłuszowice oz. l 
Gliny małe Tuław Sniatyn 
Kliszów Załacze Czeremosz j 
Krzemienica Stanisławów 
Młodochów Borki tegoz 
Ostrówek Mielee enysó 
Rożniat wezttóów mazow. 
Sadkówa góra 
Wojsław Józefówka 
Wola zdakowska Kipiaczka 
Zaduszniki asówka | 
Baworów Kupczyńce | farnopol 
Czartorya osowce | 
rabo Romanówka | 
Krzywki Rusianówka | 
Ładyczyn s ń | 
Łuka wielka "M Stupki | 
Mikalińee waren Ajansogki | 
Nastasó Toustoług | 
Skomorochy Zagrobela | 
Smolank Puaźniki | Tłumacz 
Suszczyn opowe | 
Zastawie Szutromińce | Tłaste 
Hawryłówka » A Szypow | 
leżni |Nadwórna Teklówka | 
5 rnadówka | | 
rasymów Boryczówka i 
Jakóbówka Brykula nowa IE | 
Niezwiska Obertyn Brykula | 
bertyn Chmielówka | 
Piotrów Hamnis| | 
Zuków Krowinka | (EAZA 
Nowosiółka » Łoszniów Trem 8 
Sławentyn Podhajce ałuże. ; 
Kaczanówka Podhajczyki Justyn 
Supranówka +Podwołoczyska doc 
Hubin usów 
Kościelniki VWarwaryńce 
śmie! awie 
" Zazdrość 
Wiśniow szyk 


Gmina Powiat sądowy | Data Gmina Powiat 
14/VI | Demycze 22/VI | Nowosiółka kostiuk, | Zaleszezyki 
TSZCzÓWw Zabłotów Młynowce orów 
Chlebiezyn polny 23/VI Chłopy Komarno 
Myszków j Palikrowy Ę 
Nowosiółka kostiuk. | /Zaleszezyki odów Zborów 
Szezytowce 26/VI | Bezejów Bełz 
Milno 28/VI | Szezepł (o 
Reniów Załośee Radeza Stanisławów 
Seretee OE - 
Czerniechowce 30/VI | Chrz < 
Czumale Gaya ba 
Kretowce Złotkowice Mościska 
Nowiki Zbaraż 1/VII | Jezierzany l ww 
| Romanowe sioło Łanowce p. Gz 
Zarudzie Horoszowa hre pe. 
Zbaraż miasto Uście biskupie |poa" 
Łuka Złoczów Nastasów | Mikulińce 
_ Bieniaszowice Szutromińce Tłuste 
( Teklówk 
Go jorzyce Kołodróbka 
_ Miechowice wielkie Myszków | zyki 
Nieciecza Szezytowce palone 
Otfinów Winiatyńce 


klej otfinowska 


o 

Litiatyn 

Mieczyszczów 
otoczany 


49 


f [i i 
Gmina | Powiat sądowy | Data | Gmina | Powiat sądowy 
| | | 
2[V1l | Romanówka | 10/VII| Kozice | Lwów 
Stupki | (Tarnopol Strusów | Trembowla 
| Tarnopol J 11/VIL| Boleń 
| | Puźniki Bosutów 
| Śoiegsórwzg ad Tłumacz |Ttamacz Dziekanowice Kraków 
| | Lubocza | 
e | > sęayl M |reanowia Węgrzce | 
CE Zazdrość wo” | Krosno 
Dupliska | Mielec 
| Dźwiniacz Zaleszczyki Mialżóco | 
| Żezaw Myszkowice | ,Mikalińce 
| Gonto Załośce Nastasów | 
| Berezowica mała | Pieńkowce | 
Iwanczany Zbaraż Skoryki | 4Nowe-sioło 
| Kobyla | Szelpaki 
| Płuchów bocaż Dorofiówka | Podwołoczyska | 
yków jz "=" Obelnica | Roha 
Pobereże | Żurawno Trzcianą | Wiśniez 
Urłów | Zborów Roznoszyńce | Zbaraż 
B/VII | Świstelniki | Bursztyn 12/VII | Głęboczek | Borszezów 
|. Malehowice | orue | 
| Sanocz |wiżankowice o: |Brzeżany 
ń Liszki Jan 
» onty Olesko Słobódka janowska |Badzanów 
Podkamień  Podkamień Ottyniowice Chodorów 
Sokolniki Tarnobrzeg Bieniawa 
Rana  |ffamom SA  |ruen 
Bełzee e otniki 
Pietrycze |złoczów _ 
Biesiadki Brzesko niawa 
ank arosław ió 
Bohatk Wiśniowczyk ikowi 
Trościani Załośce i 
Bi jen 
lów 
Machliniec h sginżetzag Piskorowice 
Faj ółkiew Sokal 
[Vu | zamóć Mikulińce Podsadki 
4 o lesko Porszna 
ów Pus 


; LjvII | 


Konkolniki 
Kozłów 
rośnie stary 


| rszczów 
Przewodów 


Data Gmina Powiat sądowy | Data | Gmina 
| li 
Chmielowa | Tłuste 3/VII | Nawojowa -Sącz 
Przedbórz | Kolbuszowa Sokolniki Tarnobrzeg 
Chochoniów | Bołszowee | cisko Zółkiew 
Czernica Podkamień 6/VIII| Bobrek , 
Trembowla | Libiąż wielki mie 
Kobyłany Dukla | Nienadowa Dubiecko 
Jezierzany Buczacz rody 
Laskowce Budzanów Dąbrówka 
Zabińce Kopyczyńce Izdebnik 
Kowalówka Leńcze górne Kalwarya 
ć |Monasterzyska Przytkówice 
Nadwórna Stryszów 
h Zebrzydowice 
|Podhajce Bronowice małe 
Tarnów Chełm 
Wojnicz Kraków , 
| nów Mydlniki pnie o 
Auizeka ąska 
Tremkowia Zielonki 
| Vi : wiee 
Kakakowice Rud gia 
Przeworsk pe» (Li ski 
Kamionka Woła lacka Mościska 
ż Krzywaczka mice 
Wola radziszowska |Mty - 


'Radziechów 


Skole 


51 


| „| 
Gmina | Powiat sądowy | Data | Gmina Powiat sądowy 
Bohorodczany stare | 16/VILI Radcza Ea 
, Piwnika 7 | |Bohorodczany ł Ubarniki |stanisławów 
Witryłów | Brzozów Stupki Tarnopol 
zo. wieś | Bukowsko ryczówka Trembowla 
Budomierz | Krakowiec Czumałe | 
Kółkowieć | Mościska Dobrowody 
Smolin | Niemirów Iwanczan 
Kupiatycze ę MB R ryc (baraż 
|ęNiżankowice > 
nkow: | owiki 
Szeszerowice | Sądowa Wisznia Roznoszyńce 
ści Mad cer Młynowee 
Kowenice Urłów zborów 
dka | Sieniawa Zarudzie | 
= | Bieniów 
| Zawi po niszyn 
kotwiioł EA ż Chilczyce 
Starun p Golopócy 
Polana braz sól Kałtów Złoczów 
Stohynie | Laekie 
, Królówka eo wielkie 
Leszczy Now: 
Łąkta dolna | Wiśni 0! area A 
Łąkta górna 3 udzgcsta Błyszczywody Zółkiew 
Sobolów | 17/VIII Dżarków Obertyn 
Trzeiana Podhorce Olesko 
Waniów £4 sów Ą 
Góry luszowskie Chrzanów Zadubrowce |śniatym 
Kaln | Kozowa araeń i „Zółkiew 
Krzywaczka Myślenice 18/VIIL P Olesko 
wsie odhajee Zet Klackiówki | Skałat 
Potylicz wa ruska Romanó 
Hatowice kal | Stupki ena 
lasowa Tachów 21/VIII Konkolniki 
Łąkta dolna | Wiśniez Słobódka konkoln. || o"ce 
ilamowi ' Kęty cha Halicz 
Podhorce , Olesko hmielowa Tłuste 
śnica | ymno 27/VII1 Sarnki dolne 
Chmielówka | Trembowla Sarnki £ i 
, Wierzchnia | sz Nowe sioło Żarowie 
| Spas | ionka (VIII Stańkowa 
i 1/VIII| Kończaki nowe ialca 
Chlebowa > 
1/IX | Grzymałów | ongakó. 
| Hlessczawa |rrembowia - 
wcze 
Wołkowee ad Bor- | Borszczów 


Ustrzyki a 
Jasło + 


Strzyżów 


52 


Z powyższego zestawienia widać, że wszystkich gmin do- 
tkniętych gradobiciem w roku 1912. było 6738 w 129. powiatach. 
Ilość ta rozkłada się na poszczególne miesiące w następujący spo- 
sób: w maju nawiedza gradobicie 49 gmin, przyczem dnia 29. GF 
wypada największa liczba gradobić mianowicie w 18. gminach; 
miesiąc czerwiec posiada największą liczbę gradobić mianowicie 
216, z których najwięcej mianowicie w 173. gminach zdarzyło się 
dnia 14; w lipeu zanotowano 178 a najliezniejsze dnia 2. w 401. 
4 gminach ; miesiąc sierpień miał grad w 161. gminach, największe 

| dnia 6. i 16. w 37. gminach ; wreszcie we wrześniu zanotowano 

9 przypadków gradobicia. Miesiącem więc obfitującym w najwięk- 

szą ilość gradobić był czerwiec. Pierwsze gradobicie zanotowano 

/ dnia 13. maja a ostatnie 17. września. W porównaniu z rokiem 

p: rok 1912 był znacznie uboższy pod względem ilości 
lobić. 


Zważywszy, że w 77. gminach notowano grad dwukrotnie, 
w 19. trzykrotnie, w 4. ezterokrotnie a w 2. pięciokrotnie, widzimy, 

= różnych gmin, nawiedzonych gradem, było 538. 
__ Największe pod względem rozległości gradobicie zdarzyło się 


10 gmin. w pozostałych powiatach obejmowało gradobicie mniej 
niż: dzi 10 gmin, 


Spostrzeżenia 
pojawów w świecie roślinnym i zwierzęcym, 
wykonane w r. 1912 w Ożydowie 


przez 
Juliana Hawrysiewicza. 


GRON RANENA ANA 


Pojawy w świecie roślinnym. 


j | | 
* A zyć . ,.. . | kwitnie- | dojrzewa-| opadanie 
Nazwisko rośliny listnienie Śik toi poon P liści 

i 


Ru. ossularia 24. III 328.IV [LM VIE 35. x 
_ Gemeine weta 
Akacya ! 
Robtnia Pseudo-Acacta 30.) 8% poż 20. X 
Wilde Akazie 


Bez czarny 
Sambucus nigra 6. IV 12 v1 |28 YMM) 0 
Gemeiner Hollunder 


||. 8. IV ŚŁY |). > | xx] 


Syringa 
, Flieder 


Borówka czern | 
. Myróiliwa  |uv |maj = 
, Gemaine Heidelbcere po pa 


Cornus mas 
Gelber Hartriegel 


_ Viola odorata 
Wohlriechendes Veilchen 


Nazwisko rośliny istnienie. ałkewć ke zrosini | *P aj 
Brzoza biała | | 
Betula alba LV 12. V — | 193 
Weisse Birke | 
| 
Chmiel | 
Humulus Lupulus RY Z.VX | IGVM | 18. X 
Gemeiner Hopfen | 
Czeremcha (kocierpka) 
Prunus Padus 10. IV 5. V — — 
Gemeine Traubenkirsche 
Dąb szypułkowy | 
cus pedunculata 8 V m | — JARE 
Stieleiche | | 
| 
zwyczajny | 
sesstlifiora 18. V a | = 24. X 
Steineieke 
Dereń właściwy 
c 16.1V | 26. sII | 10.IX | 20. x 


|= 
aegus ocyacan 
Śanczpni Weissdorn 


2. VI 


8. IX 


> Gemeine Erbse 


| kwitnie- | |dcsewa | opadanie 
stnienie > | > 
Nazwisko rośliny li nió |nie «wosa! Bień 


Jarząb pospolity | | | 
Sorbus aucuparia 26,1V | AV |G YJ X 
Gemeine Eberesche | 


Jaskier ziarnopłon | 
Ranunculus Ficaria — 16. TY = | ». 
Scharbockskraut | 


iladel 
Gemeiner Pfeifenstranch 


Ja | 
Phi phus coronarius 24. IV BZYL ;| — | 19 

| 

| 


Jesion | 
Fracinus excelstor 308V | | 
| Gemeine Esche | 


Jęczmień jary 
ordeum vulgare aestivum 
Sommergerste 


Kalina | 
Viburnum Opulus ŻY 30. V | 18. [X 2. X 
Gem. Schneeballstrauch | 


ZWTZETENE ZZ 


an dziki 
Aesculus Hippocastanum GRAŚ 15.7 
Rosskastanie 


Klon z sa = 


Spitablatteriger . Ahorn ł 


„ 


se, Carum Carvi gi 
__ | Gemeiner Kiimmel 


Kminek z, 


"gh ceni leg 
żar a ——e 


Nazwisko rośliny 


pór Śr eee | 


| 


listnienie 
ow | 


opadanie 
liści 


Kukurudza 
Zea Mays 
Tirkisehes Korn 


SE | 5 VIII 


Len siewny 
Linum usitatissimum 
Gremeiner Lein 


26 VYkn 1— 


Leszczyna 
Coryllus 


Gremeine Haselnnss 


ui Ba ae 
nade tterige Linde 


30. TV 


406 3.-1K.| 


38 IV KK YEEWI ca | 


Marchew pospolita 
Daucus Carota 
(paszki  Mobrriibe 


| Morwa biała 
' Morus alba 
_ Weisse Maulbeere 


"cyz 
Narcissus poćticus 
 Rotrandige Narcisse 


Nazwisko rośliny otnienio ud Fa "YE 
Pierwiosnka większa 
Primula elatior — mW AB E 
Hohe Primel 
udowe lekarska , 
Paeonia officina anga 27. III 6. VI — 30. X 
Dkać: psd 
Podbiał ospoli 
Ha „zoeh — 15. IV — a 
| 'Hafattig 
Porzeczka 
Ribes r RY 5 V 4. VII 30. x 
Gremeine Johannisbeere 
_ Poziomka see 
Fragaria 10. IV 132. V 14. VI ak 
Wilde śe ty 
Przyłuszczak trojanek 
Hepatica triloba — 4. III — — 
Dreilappiges Leberkraut 
paco ozima 
riticum vulgare hibernum 12. NI 20. VEq 27. VIL z 
Atena 
Róża dzika 
Rosa canina 20. IV 10. VI — 18. X 
Hundsrose 
Róża ogrodow 
_ Rosa centifolia 22.1V | 16-VE — —- 
Gartenrose 


Nazwisko rośliny 


listnienie | 


kwitnie- 
nie 


dojrzewa- 
nie owocu 


Trześń ą 


nus avium 
Siisse Kirsche 


2. W 


14. V 


16. Y1 


Trzmielina 


vonymus europaeus 
Gemeiner Spindelbaum 


29. TV 


Wawrzynek (wilcze łyko) 
Da Mezer 


Gemeiner Seidelbast 


25. III 


ciokrzew 
Lonicera Xylosteum 
Gemeine Heckenkirsche 


I Winograd winorodny 
Vitis vinifera 


Gemeiner Woinstock 


Ii6 VI 


10. IX 


- Wiśnia 


s Cer 
W eiechsel 


Pojawy w świecie zwierzęcym. 


a) Ptaki. 


Nazwisko ptaka Czas przylotu | Czas odłotu 


Bekas Krzyk | 
Śceolopax gallinago 20. III | 18. £ 
Gemeine Sumpfschnepfe | 


| 

Bekas słonka | 
Ścoi waj rusticola 16. III | sk 

Waldschnepfe | 


Bocian biały 
Ciconia alba 24. III 28. VIII 
Weisser Storch 


aa 
"p eristatus 2. IEL 1.IX 
o 


k 
Upupa epops 8. IV — 
Wiedehopf 


Anser cinereus 17. II 29. x 


Nazwisko ptaka 


Czas przylotu 


Kukułka 
Cuculus canorus 
Kuekuk 


21. IV 


Kwiczoł drozdak 
sh Asie 
Krammetsvogel 


Pliszka biała 
Motacilla alba 
feisse Bachstelze 


23. Ill 


Pliszka żółta 
Motacilia fiava 
Wiesenbachstelze 


25. III 


| 
k 
Ę 
i 
k 
| 
| 


PORA GER Fi URS 


ZO RACENĘ gó SE rdr 


b) Ssa.k 1. 


Nazwisko ssaka 


Czas pierwszego pojawu 


wez myszatek 
Vespertilio murinus 
Gemeine Fledermaus 


> Płazy. 


Nazwisko płazu 


Czas pierwszego pojawu 


Jaszczurka zwinka 
La gilis 18. IV 
Eidechse 
Żaba jadłówka i 
Rana esculenta 16. IV 


W asserfrosch 


d) Owady. 


Bielinek kapustniak 


Nazwisko owadu 


Czas pierwszego pojawu 


Aporia C' 
„Baamcieling 


ris Brassicae 26. IV 
Kohlweissiing 
Chrabąszcz ; 
> vulgaris 8. V 
aa za 
_ Niestrzęp owiec 
fabccać 15. IV 


Nazwisko owadu Czas pierwszego pojawu 
Pasikonik zielony ; 
Loeusta viridissima 19. IV h 

Griine Baum-Heuschrecke 
ne” sowy 

: c IM 
dogi a 

| Rusałka Pawik 
» Vanessa Jo AW 


Pfauenauge 


> w tutejszej okolicy zwy yk w drugiej połowie kwietnia drzewa 
leśne i k: owocowe „zaczynają się zielenić ; tymczasem w roku bież 


63 


nastąpiło znaczne ochłodzenie a przez to i cała wegetacya drzew 
wstrzymała się prawie do końca kwietnia. 

Wczesne przymrozki przy końcu października b. r. spowo- 
dowały rychłe opadanie liści u drzew tak, że przy końeu paździer- 
nika wszystkie drzewa i krzaki zostały ogołoeone zupełnie z liści. 


Julian Hawrysiewicz. 


* 


w 
Ka 
Ko 


AE 
ŻA 


'. . Czaszka nosorożca włochatego (Rhi- 
_'. noceros antiquitatis Blum.) ze Zło- 
tego Potoka. 

Podał 
Prof. Dr. Edward Lubicz Niezabitowski. 

ę (Tablica 1). 


W czasie opracowywania nosorożca staruńskiego dowiedziałem 
się od Prof. Dr. H. Hoyera, że w Muzeum hr. Branickich w War- 


- Prof. A. Wagi, który o niej pomieścił wzmiankę w „Bibliotece 
> koty mj (Cz. I, str. 204, 1853 r.. O czaszce tej "wspo mina 
też i A. Ślósarski w pracy swej „Zwierzęta zaginie (dylaw ale) | 


— fizyograficznego za rok 1884, mówiąc, że wszelkie jego starania, 
aby So 2 ooo obejrzeć, nie Soo? PROeĆ re- 


em się listownie do p. Jana Sztolemana, d rektora 
zposbań z Pa o przesłanie tej czzzki do zew 
yekich, celem opracowania i porównania j jej z oka- 


„pdg ta okazuje niektóre 
dwukrotnie w literatu- 


4 DR. EDWARD LUBICZ NIRZABITOWSKI 


Głowa ta jest stosunkowo dobrze zachowana, bo oprócz szczęk 
dolnych brak w niej tylko dwóch zębów przedtrzonowych (2-go 
i 8-go) po obydwóch stronach, oraz małego, szezątkowego 2-go zęba 
siecznego po stronie lewej, które to wszystkie zęby, zdaje się, do- 
piero przy wydobywaniu czaszki z ziemi wypadły. Pozatem w nie- 
których tylko miejscach znajdują się otarcia i mniejsze uszkodze- 
nia na grzebieniu potylicowym, na szczytach processus porytea 
dalis i posttympanicus, oraz na kościach międzyszezękowyc Ze 
głowa ta należała do nosorożea włochatego, o tem można się .prze- 
konać już na pierwszy rzut oka z jej charaktery stycznego kształtu, 
a świadczą też o tem niezbicie następujące szczegóły: Przedewszy- 
stkiem przegroda nosowa jest w całości skostniała; grzebień poty 
licowy wysunięty jest daleko poza wyrostki stawowe kości potyli- 
eowej; przedni kąt oczodołu leży nad ostatnim zębem trzonowym; 
anie krawędź podniebienia twardego leży ku przodowi czaszki, 
przed połową jej długości; stosunek długości RAGE otworu 
pia do długości czaszki zie paddrak a długości 
0:100; sto- 


Kość potylieowa (Os occipitis) i otwór potylieowy czaszki 
z Potoka są niemal zupełnie podobne pod względem kształtu do 
tychże ze aka. różnią się zaś od nich tylko tem, że zagłębienie 
środkowe na łusce kości potylieowej nie „jest przedzielone wzdłuż 
grzebieniastą wyniosłością, jak to ma miejsce w okazie ze Staruni. 


ie pr 
Szwy jej  zańkiy już zupełni 
bardzo zniszezone. 


CZASZKA NOSOROŻCA WŁOCHATEGO 5 


Kość międzyceiemieniowa (0s interparietałe) jest niewy- 
różniona. Kość czołowa (os /frontis) posiada wszystkie szwy już 
zrośnięte i niewidoczne. Nasada rogu ezołowego jest tutaj więcej 
uwydatniona niż w okazie staruńskim a w swych częściach bo- 
: cznych okryta paciorkowatemi guzkami. 

K 


j ośel łzowe (ossa lacrymalia) okazują tak samo, jak w oka- 
zie ze Staruni, na swym brzegu oczo owym wyrostek stożkowaty, 
25 mm długości, a 18 mm średnicy mający, nieco ku wewnątrz 


wygięty i rowkiem na 15 mm „ać od aa oczodołowego 
kości czołowej oddzielony. 


pó ij tóre to saa w czaszce ze Staruni są jeż iecidoodi. 
Szew poliezkowo-szezękowy tworzy po wewnętrznej stronie kości 
Iza kawe) od przodu kąt ostry, wierzchołkiem do tyłu skierowany. 
Część szwu tworząca dolne ramię tego kąta biegnie ku przodowi 
no ponad ostatnim zębem trzonowym:; ponad jego częścią prze- 
dnią przechodzi na powierzchnię zewnętrzną kości policzkowej i za- 
ginająe aj, pod kątem prostym do góry. idzie dalej aż do spotka- 
nia się z kością łzową. W dalszym ciągu przechodzi ten szew 
a w szew oddzielający kość łzową od kości szczęki górnej, biegnący 
łukiem (wypukłością ku przodowi skierowanym) ku górze i do 
przodu. 

Kośei nosowe (ossa nasalia), pozrastane już bez śladu szwów 
tak ze sobą jak i z sąsiedniemi kośćmi, kończą się od. P> u pro- 
stolinijną Rówalsa, sęsiągaiia w pośrodku długości lekką wypu- 
kłość guzkowatą. Nasada rogu nosowego okazuje w linii środko- 
wej niewielką grzebieniastą pśster najwyraźniejszą w części 
przedniej i tylnej: niknącą w pośrodku długości. Powierzchnia „e 
_ sadowa dla rogu nosowego, pokryta jest, zwłaszcza w częściac 
> bocznych drobnymi guzkami. 

> rzegroda nosowa (septum narium) sara a z Po- 
całkowicie skostniała i przedstawia jednostajną płytę kostną, 
ści przedniej do 40, w tylnej do 10 mm grubą. Kości Ba 
niebienne (osa palatina) skarnja, na ASPA swej z częścią pod- 
_niebienną ! Sos "RANĄ o seine 


l 


zegrodą yw ak ez górnemi 
nie 


nosorożca  oaczzać "e 


kańci. innych 


Uzębienie. > ae 


coby je 


6 DR. EDWARD LUBICZ NIEZABITOWSKI 


zj . 


nie można też z o powodu stwierdzić, czy i z tej strony szcząt- 
kowy ten ząb ky: również rozwinięty. Po zębie przedtrzonowym 
pierwszym nie pozostał już w szezęce żaden ślad, eo przemawia 
za tem. że wypadł on już bardzo dawno. 

Dołek zębowy (alveola) drugiego lewego zęba siecz- 
nego przedstawia się w postaci lejkowatej jamki, 6 mm średnicy, 
a 5 mm głębokości ka 

Ząb przedtrzonowy ezwarty stały (praemolaris IV-tus 
permanens) strony lewej ma przedni narożnik (parastyłe) odłupany. 
Wysokość jego korony po stronie zewnętrznej wynosi 43 mm, dłu- 
gość i ość korony w górze po 37 mm. Na powierzchni ko- 
rony widać zatokę przednią (prefossette), 25 mm długą a 10 mm 
szeroką, oddzieloną od dołka środkowego (medtfossetie) 1 mm dłu- 
giego i 10 mm szerokiego, oraz dołek tylni (postfosselte) 10 mm 

i 15 mm szeroki. W tymże zębie strony prawej „cristać i „cro- 
chetć nie są W kóriej. części z sobą zrośnięte, wskutek czego do- 
łek Sodkowy (7 mm długi i 12mm szeroki) łączy się wązką szcze- 
liną z zatoką przednią (25 mm długą i 12 mm szeroką). Dołek 
tylny w tym zębie liczy 11 mm a długości i 18 mm szerokości. 


Męski sy? trzonowy stały (dens molaris prince jas 


4 jeszcze stosunkowo ma o zużyty. Korona jego lie 
60 mm: 


kowy jest połączony Aya 
fossette), 50 


przednią. Zatoka tylna (post d 
kątna, tej na w tylnej ścianie ie w 


CZASZKA NOSOROŻCA WŁOCHATEGO 1 


Kostki słuchowe. 


rzy dokładnem badaniu czaszki ze Złotego Potoka udało mi 
się ek jeszcze w prawym otworze usznym jedną z kostek słu- 
chowych a mianowicie kowadełko (malleus). Przypomina ono 
w zupełności kowadełko nosorożea staruńskiego, którego opis po- 
dałem w tymczasowej notatce, p. t. „Die Uberreste des in Staru- 
nia in einer Erdwachsgrube mit Haut und Weichteilen dak 
th. antiquitatis Blum. (Bull. de FAcad. des se. de Cracovie, Avril 
1911, str. 250) Niestety i ta kostka jest nieco uszkodzona i to 
w ten sam zupełnie we» „ak podobna jej kostka ze Staruni, t. j. 
odłamane w niej zostały t. „lamina* i „processus gracilis*, wi- 
docznie bardzo delikatne. Główka tej kostki, pół wałkowatego 
kształtu, podzielona jest na swej tylnej powierzchni sagittalną bró- 
zdą na część wewnętrzną szerszą i część zewnętrzną węższą, sto- 


aa graniasta, na : adca Seko do s i wewnątrz mda. od — 
- wadaswj "Pona od tyłu wypakia. 


| Czaszka nosorożca ze Złotego Potoka należała do owłaska » 
' starszego „nosorożec staruński, do osobnika, można po- 


gali , = typa KE krót. 
ezaszkami. nosorożca was a 


8 DR. EDWARD LUBICZ NIEZABITOWSKI 


Okazy ae i drugiego typu napotykają się w tych samych 
okolicach i poza wymiarami zresztą anatomieznie międz sobą się 
nie zóknią, Na licznych czaszkach, jakie miałem sposobność oglą- 
dać w różnych muzeach europejskich, zauważyłem tylko jeden cie- 
kawy szezegół pod tym względem, a mianowicie, że całkowicie 
skostniałą przegrodę nosową o wiele częściej można napotkać w czasz- 
kach krótkich niż długich. Czy jednak w tym wypadku ma się 
o czynienia z faktem stałym, ezy też z rzypadkowym zbiegiem 

okoliczności, na razie powiedzieć nie mogę. Bądź co bądź, wszystko 
przemawia za tem, że długo-, względnie krótkogłowość nosorożca 
włochatego była nie jakąś cechą rasową, ale poprostu cechą płciową. 
zy długo owość była właściwością płci żeńskiej a krótkogłowość 

płei męskiej, czy też odwrotnie, obecnie jeszcze się nie da stwierdzić. 
ogół, czaszka ze Złotego Potoka stanowi pod niektórymi 

wzg ędami Noa” eż czaszki aan reneiygaa kilku 


Staruni są już zrośnięte, są jeszeze zupełnie dobrze widoczne w zna- 

€znie starszym okazie z Potoka Złotego. Wreszcie, z czaszki znale- 
zionej w „Złotym Potoku wnosić można, że szczątkowe zęby sieczne 
trafiały się u nosorożca włochatego częściej, niż dawniej sądzono. 
Na zakończenie tej notatki podaję poniżej tablicę wymiarów 
powyżej opisanej czaszki. 


ry czaszki. 


| a Czaszk Czaszka 
> - a p away ze Staruni 
1 ajriękaa dlugość | 120mm 800 mm 


170 
210 


310 


0a 


szerokość kości: adds dy . 228 
a wych 
, szerokość na łukach j jarzaa 


8. Szerokość grzebienia potylieznego u góry 
9. | 3 potylicy powyżej otworu usz- 


i 10. Odległość pomiędzy dolnymi końchuni * wy- 

j rostków stawowych (condyli occipitales) 

. Odległość pomiędzy górnymi końcam 
wyrostków stawowych (zewnątrz) |. 

. Oddalenie końca kośei nosowych od guta 
czołowego ein: cyrklem) . 

„. Oddalenie guz owego od szczytu 
A: kości potylieznej nę 


m  -— 
DO 


| 
DG 


. 


ph 
ot 


yrklem 
4. Siókokość biedą u góry 
0. w poś środku . 
16. u potylieznego 
17. Oddalenie part A kok joe procezaus 
postglenoidales —. 
18. Wysokość otworu potylicz 
19. Oddalenie końca kości zwija od grze- 
ś bienia 0 aiz 
20. poeci: e wyrostka stawowego od przed- 
brzegu oczodołu (m. cyrklem) 


ego ź 
21. Oddalenie przedniego brzegu oczodołu od 


brzegu j ; 
: 22. Oddalenie tylnego brzegu jamy nosowej 
3 od końca kości nosowych 
PODA Oddalenie tylnego brzegu jamy nosowej 
kości międzyszezękowej  . 
24. Odaenie Adm a" od zębów 


25. Oddalenie pe zęba prz rzedtrzono- 


A 26. oodaianię pomiędzy wyrostkiem staw 
a końcem kości i akiwe, 
> 21. Oddalenie grzebienia | ęwai od 


BOrO iegu o = 


eznym |: a "końcem o. 


wego od końca kości międzyszezękowej 


e grzebienia pożylidmiego. od naj- 
dziej na ga wysuniętej pRazył 


lenie a enia a, ptyioznogo od na- 
" grokeniem pani 


CZASZKA NOSOROŹCA WŁOCHATEGO 


Czaszka 
ze Złotego Potoka 
200 mm 
230 
24 , 
145 , 
360 , 
350 „ 
200 , 
210 , 
50 , 
140 , 
60 , 
720 , 
380 , 
145 , 
200 , 
380 .. 
290 , 
? 
630 , 
330 g 
180 „ 


aszk 
ze Staruni 
200 mm 
240 , 
86 , 
100 -5 
3820 , 
480 , 
200 „ 
210 
806 
140 , 
90 , 
TW 
380 , 
120 , 
140 , 
200 „ 
so , 
160 „ 
| : 
| > 


10 DR. EDWARD LUBICZ NIRZABITOWSKI 


Czaszka Czaszka 
ze Złotego Potoku ze Staruni 
31. Oddalenie pomiędzy najbardziej na ze: 
ka wy A częścią kości jarzmo- 

przednim krajem oezodołu 
32. Oddlenic” ów. processus postglenoidalis 
tylnego brzegu wyrostka stawowego : 


00 mm 200 mm 


no 


(condylus ? 20; 3 
0. R Odległość brzegu szczęki górnej od guza a 
czołowego (m. tasiemką) kówiewii AQOC + 320; 5 
sama odległość, mierzona cyrklem |. 220 R 220 > 
30. Najmniejsza szerokość kości WEAR a 
kowej . . 0 4 30. ; 
36. Szerokość szczęk górnych - w okolicy pm, 160. 5 400. « 
31. . i S60.- s2-.200 4 
ć 38. Długość otworu podniebieniowego ; 130 :« 80 „ 


jo zaa i międzyszcz zękow wej ać 
» ego brzegu kości "0 ace 305 3 ” 
40. Oddalenie tylnego kraja kości podniebie- : 
e niowej od. dolnego b brzegu otworu poty- 

lie iecznego "+08 doi hace ia 340 , 390 > 


Objaśnienie tablicy. 


i A | ja 
: . 
Ę | dk 


Spraw. Kom. fizyogr. T. XLVII. Dz. Il. 


Tal 


Edward Lubicz Niezabitowski. 


j 


z. 


CZASZKA NOSOROŻCA WŁOCHATEGO 11 


unter sogar einige, die in dem Exemplar von Starunia nicht mehr 

sichtbar waren (Sutura zygomatico-macillaris, sut. zygom.-lacrymalis). 

In seiner Notiz vergleicht num der Verfasser diesen Schadel mit 
| dem von Starunia in bezug auf die Gestalt der einzelnen Knochen, 
ihrer Nihte u. s. w. 

Aus dieser Vergleichung geht hervor, dab der Schadel von 
Złoty Potok einem kurzkópfigen, dagegen der vom Starunia einem 
langkópfigen Individuum gehórte. Ob aber die kurzkópfigen Indi- 
viduen dieser Art des minnlichen Geschlechtes und die langkóp- 
figen des weiblichen Geschlechtes waren oder umgekehrt, laGt sich 
jetzt noch nicht entscheiden. 
| ieser Notiz schliebt der Verfasser eine vergleichende Mafi- 
' Tabelle der beiden Schidel und 6 photographische Aufnahmen an. 


| 
| 


Opracował 


Zoocecidia roślin krajowych 


Antoni J. Żmuda 


_ Nauka o naroślach wywołanych na roślinach przez zwierzęta, 
 zooeecidiologia, tak l 


ni a > wymiana sia a iada j 
nie miatów przez zwierzęta, 


- musi w wypadku 

w przez zwierzęta dla swych. sałów narośli na roślinach, 

j po ma: Fazech ża uznany za szkodliwy dla 
ylko zoolog, ale i bx 


a przedewszystkiem pato 


kawy je) bej przez mo 
defo 


odyfikae ye | 
ów, zaa: o. 
nieą, jak to | 


a 


(PoSaBzapy oe" 


ZOOCECIDIA 13 


eidiologii, długie lata trwające niezdecydowanie, czy przedmiot ten 
należy do zoologów czy botaników, następnie brak do ostatnich lat 


oza dawnemi A, Wachtla i Jabłońskiego z lat sześć- 
dziesiątych) i nowszej Niezabitowskiego*) z r. 1904, spotykamy 
w naszej literaturze tylko przygodne wzmianki o naroślach w pra- 
each zoologicznych. Wspomniana praca Dra Niezabitowskiego obej- 
muje 110 narośli wyłącznie z owa sądzę, że spis miniejszy, 
ołejmujący przeszło 150 narośli, w tem 80*/ę (znaczonych w tekscie * 
w wymienionych pracach nie dro, nie będzie balastem dla 
naszej literatury zoocecidiologicznej. 
rzeważną część anych narośli zbierałem w roku bieżącym 


do opracowania od Prof. M. Rabóskikcić Skedcemii: A pi PEL. 
it. d., oznaczają umiejscowienie narośli na roślinie, a więc pierw- 
sze: aerocecidium łodygi, drugie: pleurocecidium liścia i t.p.; bliż- 
sze objaśnienia tych skróceń znajdują się we 40 „ie gni pracy 
Dra Niezabitowskiego, nie będę więe ich tu powt: 

Wykaz narośli ułożyłem mi. gatunków roślin, idąe za 
Houardem; liczba zamieszczona po literze H. na końcu opisu ozna- 
czą numer porządkowy narośli w dziele Houarda. Przy początko- 
wem oznaczaniu posługiwałem się bardzo praktyczną książką 

Rossa, p. t.: Die Pfanzengallen Mittel- und Nordeuropas. Jena 
1911. — Żooc. Pol. n... oznacza liczbę porządkową w wydane 


J 
pierwszej części zielnika narośli polskieb, p. t.: Zoocecidia Poloniae 
> o. Lwów 1 


1912. 
tem miejscu składam głębokie podziękowanie Prof. M. Ra- 


e. ciborskiemu za użyczenie do opracowania zbioru Dra A. Zalew- 


moe w Lioozak PRROSK rad zbiorów Sde 


wad Kamie AC 


Galicyi. "se. Kom. Ski, t. Ra 0 M 


14 ANTONI J. ŻMUDA 


Musci. 
Dicranum seoparium (L.) Hedwig. 
Ace. ł. Narośl tworzy rozdęty na wierzchołku oj pączek; 
wewnątrz wśród rozszerzonych liści liczne roztocze. H. 2 
"Tatry: Kościelisko, VIII. 12. * 1. Tylenchus ae Bast.). 
Stereodon eupressiforme (L.) Wrnstf. 


Ae. ł. Jak poprz. H. 54. 
"Tatry: Dolina Kościeliska, VIII. 12. * 2. Tylenchus sp. 


Pteridophyta. 
Athyrium filix femina Kth. 


Pl. li. Górna ezęść, niekiedy cała blaszka liścia poskręcana; 
listki Pony, na nich drobne gąsieniczki muchówki. H.63. — 
Zoe. Polon. n. 

Tatry: Miętusia, > Vvn._ 12. * 3. Anthomyia signata Brischke. 


Pteridium aquilinum (L.) Kuhn. 


PL li. Listki podwinięte na spodnią stronę i odbarwione; pod 
| zawinięciem gąsieniczka muchówki. H. 69. 
Bielany, IX. 1910. *4. Dasyneura (Perrisia) pteridicola Kieft. 


Gymnospermae. 
Pinus silvestris L. 


SPL Na młodych gałązkach jednostronne, do 2 em średniey, 
| Aa pokryte wapóiec Różny przez śpie wią H. zo a 
sk 4. VI 09. > 


bą w dol ;, komory między - 
j SSNkajĄka się, | uiwieraj ją. mszyce I bez- 
potem brudno-czerwone. Narośl po- 
j ; jeżeli to miało miej 


ZOOCEQCIDIA 15 


ta usycha, a ponieważ cecidium występuje zwykle masowo. więe 
usycha całe drzewo. Leśnicy przypisują zwykle winę porostom, któ- 


rymi potem całe drzewo się wa i nie zwracają zwykle uwagi 
na narośle mszyce. Narośle AR zwykle rok po roku, prócz 
świeżych tegorocznych spostrzega się zwykle zeszłoroczne, da- 


ostrze 
wniejsze na gałązkach przeważnie uschłych. H. 94. — Zooe. Po- 
lon. n. 2 aib. 
Tatry: Dolina Kościeliska, jeden z naj i z o Pddichę 
świerków; 20. VII.12. Kraków. A > X.i2. Kr.: Śmiech 
koło Płocka, 31. VII. 95, zb. A. Zal 

góra skaawaj strobilobius Kalt. 


Picea sitchensis Trautv. 


Ac. ł Jak poprz. SĄ Polon. n. 2 e. 
Kraków, Ogród botan., 7. IX. 12. * 7. Cnapkalodes strobilobius Kalt. 


Picea excelsa Lk. 


Pl. li. Gałązki, najczęściej niedaleko bocznego rozgałęzienia, 
z naroślą szyszkowatą, 2—3 em długą, umieszezoną jednostronnie, 
nie dookoła gałązki, utworzoną ze zrosłych z sobą, rozszerzonych 
szpilek. Narośl za młodu sino-zielona, stara barwy ciemno-orzecho- 
wej; brzeg otworów pokryty włoskami. W komorach żółtawe 
mszyce. H. 101. — Zooe. Połon. n. 
Tatry: Dol. Kościeliska, 29. VIL 12. 8. ema (Adelges) abietis Kalt. 


Picea alba Ait. 
'PLE. Jak poprz. H. 105. — Zooe. Polon. n. 4 


|. Kraków, Ogród botan., 7. X. 12. * 9. Chermes abietie Kalt. 


„Haaiperue eommunis L. 
>, Ae.Ł Na końcach Ż. (ego zj wiieciónowate daóżi, ś 
do 12, mm głazie, powstałe ze zrośnięcia dwu okółków pij 

| i ok 


fizkogo u nasady: znacznie rozszerzone, ota- 


ANTONI J. ŻMUDA 


Monocotyledones. 
Phleum Boehmeri Wibel. 
Plewki znacznie powiększone, wydłużone w wore- 


Ace. 
czek, w kwkódji słupek wydłużony, a pręciki zanikłe. Nematod. 
H. 182. 


Skaia Kmity, 22. VI. 09. * 12. Tylenchus phalaridis Steinb. 


Poa nemoralis L. 


E abcde muchówki. H. 264 — Zooe. Polon. n 


Tatry: Miętusia, 24. VII. 12; NEA JL. das 12. Sikornik 
pod Krakowem, VIL„11. Zofiówka pod Lwowem, VI. 87, zb. A. Za- 


lewski. Królestwo: Parzeń nad Skrwą w Płockim, VII. 84, zb. 
A. Zalewski. 13. Mayetiola poae Bose. 


Carex eontigua Hoppe. 


Ae. kw. Woreczki w kwiecie wydłużone, walcowate, ku szczy- 
mi gwęśone, do 8 mm długie, żółtawo białe; wewnątrz pomarań- 
ezowa gąsienica muchówki. H. 362. 


Skała Kmity, 22. VI. 09. * 14. Dasyneura (Perrisia) eska: Mead. 


Iluncus lampocarpos Ehrhb. 
Aere. Boezna gałąź, kwiatostan w całości lub w części z: zamie- 


> porz 19. IX. 10. Królestwo: Pilaży w sapoRoem. 1880, 


| zb. 


. 4. FP. Bamlay Kr: 
- Modes „ąę Dubiele w. 


ZOOCECIDIA 17 


nięte, z kraja czerwono zabarwione, całe pomarszczone, miejscami 
silnie owłosione. Przylistki podobnie zniekształcone. Roztocz. H. 486. 


Koło Lwowa; zb. A Zalewski. * 16. Eriophyes dispar Nal. 


PL Ł Gałązki na długości 2—3 em wrzecionowato zgrubiałe; 
zgrubienie średnicy 1—15 em; w rdzeniu długa komora wielkiej, 
żółtawej gąsienicy chrząszcza. H. 489. 


Ludwinów, VL 12. 17. Saperda populnea L. 


PL li. Na górnej stronie liścia, najczęściej na nerwach, za- 
zwyczaj zpeugęeweji kulisto-jajowate, cienkościenne, jednokomorowe, 
różowawe, do 3 mm długie narośle, bardzo mało zwężone ku na- 
sadzie, z otworem "szotliiiowatyim na > stronie liścia; we- 
wnątrz żółtawa gąsienica muchówki. H. 5 


Ludwinów, 7. VII. 12. 18. poor głobuli Riibs. 


Pl. li. Na spodniej stronie liścia, najczęściej na nerwach lub 

obok nich, pojedynczo lub gromadnie, kulistawe, grubościenne, żół- 

tawe narośle do 4 mm w średnicy; wewnątrz w pojedynczej ko- 

morze gąsienica muchówki. Otwór na górnej powierzchni liścia, na 

wystającej obok nerwu wyniosłości, z szezelinowatym otworem na 
szczycie, otoczonym ciemniejszym wałkiem. H. 508. 


Ludwinów, 7. VII 12. * 19. Harmandia cavernosa Riibs. 


Pl. li. Na powierzchni liścia (górnej lub sobei lekkie, po- 
marszczone wypukłości średnicy 5—8 mm; na stronie przeciwnej 
A wiadające im kępy zp E lub ezerwonawych włosów, 
BA. wśród których liczne roztocze. H. 514. 

Bielany, 20. IX. 12. 20. Phyllocoptes populi Nal. 


Salix fragilis L. 
Pl li Główny nerw liścia wrzecionowato zgrubiały na | prze* 
strzeni | —2 em; zgrubienie nierówne, jaśniejsze od ay liścia, 


Ludwinów, 52 4%..42 *3t osa testaceipes Zadd. 
PL li. Na obu stronach liścia silnie wystające, ar tto 


do 1 em długie, a a 07 em szerokie narośle, o bardzo: ! 
czystej ścianie. Wewnątrz w ciasnej bardzo komorze e ae 


| od Ogrodem  botan., 15 5 lee LVL = 
. Zalews ki. Kr: koeąś w Rypiiskiem; zb. A. Zalewski. 
|. *22. Pontania prorima Lepel. Gem mima kreci 


hig wewnątrz gąsieniezka błonkówki. H. każ — _— > 


18 ANTONI J. ŻMUDA 


Salix alba L. 


Ac. i PL Ł i K. Jak H. 664. — HR. 610. 
Kr.: Pod Warszawą i Płoek, 18. V. 95; zb. A. Zalewski. ; 
23. Eriophyidarum sp.? (Phyllocoptes parvus Nal.?). > 


Salix (triandra) amygdalina L. 


PLł i li. Całe pędy zmienione w zbite lub mniej albo więcej 
luźne A sóięck do 20 em i więcej w średnicy. Gałązki anormalnie 
owłosione, o międzywęźlach skróconych, zgrubiałych; liście zanikłe, 


łuskowate, bardzo liczne. „Czarcia miotła* wierzby. Roztocze. 

H. 664. — Zooc. Pol. n. 

Ludwinów, 22. IX. 12. * 24. Phyllocoptes sp. 
PLli. Jak H. 590. — H. 673. — Zooe. Pol. n. 9. 

Ludwinów, 22. IX. 12. * 25. Cryptocampus testaceipes Zadd. 

PLli Jak H. 595. — H. 676. — Zooe. Pol. n. 10. 

Ludwinów, 22. IX. 12. * 26. Pontania prorima Lepel. 


Salix purpurea L. 
Ae. Jak H. 664. — H. 679. 
Kr.: Gostyńskie; zb. A. Zalewski. 
* 27. Eriophyidarum sp.? (Phyllocoptes parvus Nal.?). 


Ac. kw. Kotka męska w dolnej części znacznie zgru ubiałaz 
w oesie pręciki wydłużone i zgrubiałe, pokryte gęsto bies M. 
(imi włosami. Przykwiatki skrócone, rozszerzone. Poma | 
ezowe gąsieniczki muchówki. H. 681. 
Kr.: zest w > gii zb. 5 Zalewski 
* 28. Rhab RAA heterobia H. Lów. 


oo wę Ł Na wierzchołku pędu śmie znacznie skrócone; 
| jajowato lub nerkowato rozszerzone liście tworzą zbitą ap 
o średniey 3 em. Liście w niej, w przeciwieństwie do wycyć auto 
. silnie owłosione, może wskutek p. szefem obee r niech 
Ś roztocza. Muchówka. H. 684 


Na brzegu liścia nieliczne, nagie, odstające, żóltawo” 
cia w zeora jak przy. ssa ponieważ ajeekij 
iścia. H. 100. 


* ZOOCECIDIA 19 


Pl. li. Cecidium podobne do eo, ale zawinięcia, eia- 
sne. drobne, purpurowo zabarwione i liczne, e» falisto pomar- 
szezony kraj liścia. H. 703. — Zooe. Pol. tE 
Ludwinów, 22. IX. 12. ję R Eriophyidarum sp, 

Pl. li. Z obu stron liścia wystaje podługowate cecidium kształtu 
bobowatego, do 2 em długie, o powierzchni „pisakej, lśniącej, we- 
wnątrz puste, zajmujące calą szerokość blaszki od nerwu środko- 
wego do brzegu i nieraz ją rozdzierające. oGdAa zielonawa gą- 
sienica błonkówki. H. 705. — Zooe. Pol. n. 12. 

Ludwinów, 7. VIL 12. Kr.: Słupno ed Płockiem, VII. 88; zb. A Za- 
lewski. * 32. Pontania vesicator. Bremi. 

Pl. li. Na spodniej stronie liścia, najczęściej w okolicy głó- 
wnego nerwu, pojedynczo lub gromadnie narośle kulistawe, do 
8 mm średnicy, jednokoinorowe, nagie, czerwonawe lub żólte; na 


głową. H. 708. 
Ludwinów, 7. VIL 12. 
* 38. Pontania salicis Christ. (Nematus gallarum Hartig). 


Salix Japonica (Thunb.?) hortorum.. 
PL li Jak H. 705. — Zooe. Pol. n. 13. 
Kraków: Ogród botan., 18. IX. 12. * 34. Pontania vesicator Bremi. 
Salix caprea L. 


Pl. li. Na powierzchni liścia, najczęściej w blizkości. nerwów, 
wystaje na obie strony liścia kulistawa narośl, o średniey a. 5 rę 
żółtawa lub czerwonawa, owłosiona, jednokomorowa, z 
otworem na krzyk stronie liścia. Wewnątrz biaława do młodu) 
gąsieniczka muchówki. H. 812. — Zooe. Pol. n. 14. 


Tatry: Miętusia, 24. VII. 12. 35. Oligotrophus capreae Winn. 
i Salix Silesiaca Willd. 
> "PL i. Jak poprz. H. 868. — Zooe. Pol. n. 16. 
Ty Wyżnia > 31. VII 12. * 36. wodo capreae Wina. 
Salix ASA L. 


„Pi. aka a. 708. 2 Łooe- Pol. n. 16. 
RaReSJIA 9 0 seda |Poniania salce Chit 


20 AN'TONI J., ŹMUDA 


Salix retieulata L. 
Ac. kw. Słupki żeńskich kotek rozdęte, mowa p 


stawe, czerwonawo zabarwione, szersze niż dłuższe, do 4 m 
015. 


rókić. Muchówka. H. 10 


Tatry: Giewont, 5. VIII. 12. * 38. Cecidomyidarum sp. 
Pl li. Jak H. 708. H. 1019. — Zooe. Pol. n. 17. 
Tatry: Giewont, 5. VIII. 12. * 39. Pontania salicis Christ. 


Salix spee.? (pentandra L.?). 
Ace. i PL ł i li. Jak H. 664. 
Królestwo: Puławy w Lubelskiem, 1880, zb. F. Berdau. 
* 40. Phyllocoptes sp. 


ga Carpinus betulus L. 

PI. li. Zgrubienia nerwu środkowego na spodniej stronie liścia 
w miejscach, gdzie z nerwem głównym schodzą się boczne, przy- 
czem blaszka przegięta brzegami ku górze. Otwór cecidium po- 


wstaje równolegle do nerwu głównego przez rozejście się skórki. 
Muchówka. H. 1045. — Zooe. Pol. n. 19. 


Panieńskie Skały. 29. IX. 12. 
"31. Oligótropiua belce, carpini F. Lów. 


Alnus glutinosa Gaertn. 
>, PŁB. Jak HR: 1188. —- H. 1128. 
/. Kr.: Sikórz w Płockiem, VIII. 88, zb. A. Zalewski. Kr.: Las Na- 
> wierzycki | w śś ciechanowskim (Plock), * VIL 95; zb. A. Za- 
- lewski. 42. Eriophyes laevis Nal 


o "Aiia ineana DO. 
„BLE Stale im tylko liście pędów rocznych. Liść za- 
ięty 


, brzegami ku górze i i pomarszczony w dolnej części; nerw 
niej: stronie mniej lub Hażnja dir ojmea w IM 


ZOOCECIDIA 21 


otwór prowadzący do pokrytego — wnętrza, RA" 
otoczony nieregularnym wałkiem. H. 1138. — Zooe. Pol. n. 20. 
Tatry: Kościelisko, 23. VIL 12. * 44. Eriophyes pi Nal. 
Pl. li. Na Haczn. stronie liścia w kątach nerwów lub po- 
między nerwami nieregularne, najczęściej podługowate, do 1 em 
długie kępki oai iałych, lśniących, później brunatnych 
włosków, z główką pora nieregularnemi wia oodetnaw: Między 
włoskami roztocze. H. 1189. — Zooe. Pol. n. 21. 
Tatry: Kościelisko, 23. VII. 12. * 45. Eriophyes brevitarsus Fockeu. 


Alnus glutinosa Gaertn. X incana DQ. 


Pl. li. Na spodniej stronie liścia pomiędzy nerwami z rzadka 
podługowate, do 1'5 em długie kępy rdzawych, zk. lub 
maczużkowatych włosów. Między włosami roztocze. H. 

Wyszyna koło Lwowa; zb. A. Zalewski. 
* 46. Eriophyes brevitarsus Foekeu. 


przk silvatica L. 


ra 


2 Okolice Lwowa: Pohulanka, 21. V. 94; ASA 1. VI. 99i ja 


. A. Zalewski. 47. Mikiola (Hormomyia) fagi Hartig. 


6. EL Na górnej „powierzchni liścia liczne wałeczkowate, około 
2 mm wysokie narośle, przeważnie odpadające po dojrzeniu; na | 

_ spodniej stronie odpowiadają im płasko stożkowate wyniosłości, 

2% ciemnym punktem na szczycie, w którego środku PMI otwór. 
Forma gąsieniezka muchówki. H. 1153. 


cie Skały, 6. x 12. 48. Otigotropkua PASEK Hartig. h 


ma powierzchnię ciasno zawinięty, brunatno zabarwiony. 
a 80 edge: | . ste ŚW jaga których roztocze. 
A. u a. 


my, 6. x 12 


czaków, 18. VI. 99; zb. A. Zalewski. Kr: Łysogóry w Kieleckiem, © . 


PL li. Brzeg liścia w górnej e części na znacznej przestrzeni a... - 
za- 


22 ANTONI J. ŻMUDA 


Quercus robur L. 


e. ow. Miseczka żołędzi zmieniona w narośl o licznych stożko- 
watych lub skrzydełkowych wyniosłościach, początkowo zielonawa, 
„ewy cią brunatniejąca i twardniejąca. Na dnie komory narośl we- 
wnętrzna do.3 mm długa, z gąsienicą błonkówki. H. 1180. 
„żowiRij 18. IX. 12. 50. Cynips quercus całycis Burgs. 


Ac. ł. Pęd roczny, maczugowato nabrzmiały, nabrzmienie do 
2 em długie, a I em grube, pokryte zbłiżonymi do siebie liśćmi, 
w wierzchołku otwarte, wewnątrz puste. z drugą komorą na dnie, 
zawierającą gąsienicę błonkówki. H. 1205. 
Kobierzyn, 3. X. 12. 51. Andricus inflator Hartig. 


PI li. Brzeg liścia w zatokach ku górze podwinięty. rurko- 
wato skręcony, żółtawo lub czerwonawo zabarwiony, wewnątrz za- 
FY jedna lub więcej pomarańczowych gąsieniczek muchówki. 

1307. 
Panieńskie Skały, 18. VI. 09. 52. Macrodipłosis volvens Kieff. 


PL l. Z wierzchu liścia rdzawe plamy, na spodniej stronie 
s pukło-tarczowate narośle do 3 mm średnicy, I mm wysokie, 
=. 8 spa płaską komorą wewnątrz; ściana bardzo gruba, pokryta na 
pawia powierzchni gęsto, p onoenio ułożonymi, lśniąco- bron- 

zowymi przytulonymi włosami. Błonków . 1340. 
Kr.: Hostynne w Hrubieszowskiem. VII. 11; zb. St. Waśniewski. 
53. N euroterus numismatis Oliv. 


PL. li. Kulistawa narośl o średnicy 4—6 mm wystaje 1 na obie 
strony kaaka: kogo, jej a soczyste, z wierzchu nagie, od we- 
Watra owłosione lub na komorze narośl wewnętrzna o śre- 

ey 2 mm z gąsienieą Modkówki Liść, ożywi gdy narośli na 

_ nim więcej, pomarszczony i poskręcany. H. | 
i Kobierzyn, 3. X. 12. Kr.: Bławczyno w peócii sb. A. ZE 
leoski. 54. Andricus curvator. Hartig. 


Ulmus ads L. 
BL. l Na górnej stronie liścia workowate, jajowate, nieco 

zy o , nagie, do 15 mm wysokie narośle żółtawo-czerwonawe. 

ma spodniej eh liścia. Wewnątrz liczne mszyce. arośl 
dy tym się. H . 2048. — Zooe. Pol. n. 22. 

e > %. ała oiącyd: ulmi De ada 


- Var. „ia Ebrh. 
kle Lomi zmarniałego, dzólnie 
 workowata, o 


oczek: 


ZOOCECIDIA 23 


do 5 em, blado-zielona lub różowawa, o powierzchni zbrózdowanej, 
ok z i owłosionej. Otwory, prowadzące do wnętrza zawiera- 
ącego mszyce, kształtu szczelin o zaschłych aji żlej brzegach. 
„pac ap Aria i zamarciu ulega bardzo często cały . H. 2051. 

Ludwinów, 7. VII. 12. Kr.: Gostyńskie; zb. A. usiana 
* 56. Schizoneura lanuginosa Hartig. 


Ulmus pedunculata Foug. 


li. Na górnej stronie liścia drobne, o średniey do 2 mm, 

kalistawo. u nasady zwężone, żółtawe narośle z wierzchu owłosione. 

twór owłosiony na spodniej stronie liścia. Wewnątrz roztocze. 
20506. — Zooe. Pol. n. 28. 


Ludwinów, 9. VIL 12. 57. Kriophyes brevipunctatus Nal. 
Pl. li. W dolnej części kia na górnej powierzchni. najczę- 
ściej w kątach nerwów, workowata, eienkościenna, spłaszczona, 


w wierzchołku zębato wycięta Śśróśl dó $ mm wysoka, barwy żół- 
tawo-czerwonej; otwór do wnętrza wypełnionego mszycami na ostrej 
krawędzi narośli. H. 2057. 

Ludwinów, 11. VIL 12. „Kr: Ździembórz w Lipnowskiem; zb. A. Za- 
lewski. * 58. Colopha (Schizoneura) compressa Kóch. 


PL li. Blaszka liścia, często tylko w połowie, zawinięta i roz- 
dęta. charakterystycznie pokarbowana, o nerwach silnie wystają- 
cych, biaława. Wewnątrz walca, wytworzonego przez zawinięty liść, 
liczne mszyce. H. 2059. 

Tatry: Pm 28. VIIL 12. * D9. Schizoneura ulmi L.. 


Urtiea urens L. 


Ae. ł. Wierzehołki rozgałęzień z liśćmi pomarszezonymi a po- 5 
zwijanymi, odbarwionymi; na nich sb H. 2094. 


_Kapelanka, 22. IX. 12. Baj ae: urticae Fabr. 


Urtica dioica L. 


o PL ka. Na liściach, najczęściej w ieh dolnej części koło oło 
ogonka, także na kwiatostanach kulistawe lub nieregularne, bia- i 

-. ławe, fioletowo nabiegłe, jednokomorowe | narośle A średniey bal mm, 

_mięsistawe. u góry z aaw m otworem. | ewnątrz biała gą- 
__ smienieca muchówki. H. 2095. "> a n. 24. | 
> Rem Bak zaa Sia sh AR. 


234 ANTONI J. ŹMUDA 


Thesium alpinum L. 
Aere. Listki okwiatu zzieleniale i powiększone, słupek zgru- 
biały. Liście i gałązki poskręcane. H. 2107. 
Tatry: Dol. Białego, 12. VIII 12. * 62. Eriophyes anihonomus Nal. 


'Thesium intermedium Schrad. 


Aere. Jak poprz. H. 2111. 
ies Twardowskiego, VI. 1911. * 63. Eriophyes anthonomus Nal. 


Połygonum bistorta L. 
Pl.li. Brzegi liści korzeniowych potrójnie lekko zawinięte, od- 
ione, z czerwonawemi plamami, lekko pomarszczone. Wewnątrz 
zawinięcia pomarańczowe, beznożne gąsieniczki muchówki 
Tatry: Wielka Świstówka nad Miętusią, stoki Kobylarza, 31. VII. 12. 
: * 64. Dasyneura (Perrisia) persicariae L. 


Atriplex patulum L. 


Pl. h. Blaszka liścia brzegiem ku górze rurkowato zawinięta, 
nieco zgrubiała i wybladła. H. 2197. 
Podgórze, 20. IL: 12 * 65. Aphis atriplicis L. 


Silene acaulis L. 
e siedzą żółta wo-czerwone ge 

„a. . Pol. m; 26. 
me" Wielka PASKI ar A Wea 31. VII. 12. > 
- | R-"© | (Perrisia) alpina F. Lim. 


 Stellaria graminca L 


ZOOCECIDIA 25 


l em szerokie narośle. 2" żółtawymi liśćmi liczne mszyce. 
H. 2336. — Zooe. Pol. 
BW Twardowskiego, 17 vh 12. * 68. Aphis cerastii Kalt. 


Ae. kw. i ł. Kwiatostan w kątach łopatkowato rozrosłych, po- 
większonych górnych liści zbity, kulistawy o średnicy około 2 em. 
Kwiaty o działkach, płatkach i słupku zzieleniałych, znacznie po- 
większonych, o pręcikach zanikłych. W tak zmienionych kwiato- 
stanach duże, płaskie, zielonawe mszyce. H. 2335. — Zooc. Pol. n. 27. 
Tatry: Dol. Kościeliska, 25. VII. 12. Pieniny: Krościenko, 10. VII. 12, 
zb. Dr. F. Lilienfeldówna. * 69. Trioza cerastii F. Low. 


Aeonitum napellus L. 
Pl.li. Na dolnej powierzchni liścia js bardzo nieznaczne 
-€ | teiawiy brunatnawe, szerokości 05—1 mm. Na brzegu, gdzie 
więcej, liść zamiera. Błonkówka. siE "naj Pol. n. 18. 
Tatry: Wyżnia Miętusia, 31. VII. 12. 
* 10. Monophadnus monticola Hart. (?) 


Raphanistram lampsana Gaertn. 


Pl. k. Z boku korzenia lub na szyjee jedno lub wielokomo- 
rowa, mięsista narośl do 15 em średnicy. Wewnątrz biaława gą- 
sieniezka chrząszeza. H. 2629. — Zooe. Pol. n. 29. 
"wee, koło Nowego Targu. 30. VI. 12. zb. aż city Zakł. 
11. Ceuthorrhynchus pleurostigma Marsh. 


Roripa silvestris Besser. 
>. e. Na wierzchołkach łodygi lub kocźtiych: eń białe, 
tapneś Solowe, gąbczaste, kulistawe narośle o średniej do 1 em, 
a_ krótkich szypułkach wystają zanikłe często kwiaty. 
- w ady żółta gąsieniczka muchówki. H. 2648. 
- Kraków: ; Orzegraki, 7. VII. 12. Pohulanka pod Lwowem, 12. VL 98, 
zb. A. KB; Chełmi ca sł hook eywatiycć 256. VL 95, zb. 
A. Zale sry Dasyneura sis ymbrii Schrank. 


A "Erysimum Rdreskaidw a s > 
> Me. kw. — zzieleniałe na wydłażonych szypuł szypułkach; słupki e. 
ago wydłużone, zgrubiałe, silnie o włosione. Roztocz nieznany na 


. E- 


Pe A. Zalewski. 


es  drabae Nal. e) a 


26 ANTONI J. ŻMUDA 


Ribes Gayanum Spach. var. villosum Jancz. Ą 
Pl. li. Na górnej powierzchni liścia półkulistawe, nieco pochy- 
lone, żółtawe wydęcia, o średniey do 1:5 em; w odpow wiadających 
im na spodniej stronie liścia zagłębieniach liczne mszyce. — Zooe. 
30. 


POl0. 
Kraków, Ogród botan., 18. IX. 12. * 14, Myzus ribis L. 


Ribes Warszewiezii Jancz. 


Pl.li. Jak poprz. — Zooe. Pol. n. 31. 
Kraków, Ogród botan., 20. VII. 12. * 75. Myzus ribis L. 


Ribes vulgare Lmk. 


Pl. li. Jak poprz., ale wydęcia purpurowo zabarwione. 
Ludwinów pod Krakowem, 20. VI. 12. * 76. Myzus ribis L.. 


Spiraea salicifolia Host. 

Pl. li. Szczytowe liście rocznych pędów mają jeden lub oba. 
brzegi zawinięte pod spód. przyczem zwykle cały liść sztywniejszy, 
odbarwiony i raz spiralnie skręcony. o yti bezskrzydłe, zielo-- 
nawe mszyce. H. 2822. — Z Pol. n. 32. 

Tatry: Kościelisko, koło leśniczówki, 23. VR 1% 
"=. psuja ulmariae Sehrank. 


Ulmaria sei śm Gilib. 


 stożkowata, biało z otworem na szczycie, na sp 
Wewnątrz. baławi: poza muchówki. 39. 

p——" Witów, ma, 24.VII. 12. Racilcteko, las dębowy, 2. 2:VIL.10. 
s 18. Dasyneura (Perrisia) m". Brem1. 


"Sonbns anenparia I 


ych. roztocze. Fu. 2913. — - Zoe. Pol. 


rade 


> . . 
SSWANAM O sŁ= 


kiosiościeci: 


|= miska O 3 O OWOCNE R PA b | 9 
$ - * - Ą 


ZOOCECIDIA 27 


Crataegus monogyna Jacq. var. intermedia A. et Gr. 


Ac. ł. (i PL [i.). Liście na wierzchołku pędu skupione w ją 
żyezkę, wstrzymane w rozwoju, zmienione i pomarszczone, pokryt 
podobnie jak liście je wierzchołkiem pędu, tak na górnej sórdnie 
blaszki, jak i na ogonku nitkowatemi lub główkowatemi wypukło- 
ściami. Wewnątrz różyczek liści liczne gąsienice muchówki. H. 2942. 
Podgórze (miasto), koło stacyi kolejowej obficie. 

* 80. Dasyneura (Perrisia) Crataegi Winn. 


Crataegus oxyacantha L 


PL K. Pojedyncze liście najezęściej w środku silnie wydęte; 
żółtawo-czerwonawe wydęcie zagina brzegi ają mę spodniej stro- 
nie; w zagłębieniu mszyce. H. 2953. — Zooe n. 34. 
Kraków, Ogród botan., 18, IX. 12. * 81. pa jassy Koch. 


Potentilla reptans L. 

Pl.ł. i li. W dolnej części ogonka Kiciewiogo (rzadko łodygi) 
pojedynczo. lub po kilka kulistawych, jednokomorowych. purpuro- 
wych rozdęć, o średniey do 3 mm, często zlanych w jedną wielką 
narośli w każdem gąsienica błonków . B06L. 


Podgórze, 16. IX. 12. * 82. Xańwikońa potentillae Retz. 
Potentilla silvestris Necker. 

I ł. Łodyga u ana silnie nabrzmiała. Cecidium wielo- 
krotne, 1 em długie, do 0'7 em szerokie, purpurowe, słabo owło- - 
sione; w każdej - gąsieniezka błonkówki. H. 3064. s. 
Podtatrze: Witów, 24. VII. 12. * 83. Xestophanes renikarsie Thoma. m 

Rosa tomentosa Sm.? a 
PL. Blaszka liścia łyżkowato brzegami ku „górze podwinięta, 


ska zgrubiała, czerwono zabarwiona; w zawinięciu gąsieniczka. 


| Kleo pa: w kalelacie, 1880, zb. F. Berdau. 


poc ada jen rosarum : 


Rosa canina p” 


* Blre. = tach liści zk bocżnytki młodych pzd pędch na ogonku i 
"= spodni skzonie bloa » zki liścia kulistawe narośle o >>> do 


8. ANTONI J. ŻMUDA 


5 em, zdrewniałe, wielokomorowe, pokryte z wierzchu długimi, nitko- 
w. ać kg czerwon. z* włosami. W każdej z komór siedzi gąsie- 

niezka błonkówki. H. 3187. 
Ukraina: Słoboda w ska Białej Cerkwi, VIII. 12, zb. E. Be- 
rezowska. 85. Rhodites rosae L. 


Rosa spec.? 
tw Jak a> 
Kr.: Puławy, 1880, jk F. Berdau. 86. Rhodites rosae L. 
Rosa chinensis Jacq. X virginica Mill. 
FER Brzegi listków zawinięte aż po sam nerw; w zawinięciu 
zielonawa gąsieniezka błonkówki. — Zooe. Pol. n. 35. 
Kraków, Ogród botan., 18. IX. 12. * 87. Blennocampa pusilla Klug. 


Prunnus cerasus L. 
Pl. l. Liść waty, sayjcjpewą często zwinięty w rurkę 
i sotni na n m mszyce. H. 33 - 
. 2. VIL. ta. * 88. Myzus cerasi- Fabr. 


Prunus padus L. 


PL K Liście o pomarszezone; na spodniej stronie 
_ mnóstwo mszyc. H. 3318. — Zooe. Pol. 


n. 


= ipodsinj Gl) 
wysłane dlogimi "włoskami. Roz 


ZOOOECIDIA 29 


Ac. ł. Liście na końcach gałązek poskupiane w zbite główki 

o średniey około 1 cm; listki w niej zgrubiałe, rozszerzone, gęsto, 

biało kutnerowato owłosione. Wewnątrz różowawa gąsieniczka mu- 
chówki. H. 3369 

* 92. Dasyneura (Perrisia) genisticola F. Lów, 


Cytisus rnthenieus Fischer. 


| Na kge sky auc cecidia postaci kulistawych 

dA dów o » ście v ]1—2 em, utworzone ze zbitych, silnie, anormal- 
nie owłosionych si liści, pdsky kwiatków I kwiatów. Wewnątrz 

5 narośli gąsienica muchówki 

(..._ Pobulanka pod Lwowem, 21. V. 94, zb. A. Zalewski. 

* 93. Cecidomyidarum sp.? 


Trifoliam repens L. 


ba ,. Ae kw. Kwiatostanem baldaszek, nie główka; szypułki kwia- 
| tów długie do 25 em. kwiaty aiolckióła, działki kielicha wydłu- 


* żone, liściaste. korona zanikła. Roztoez? H. 3560. — Zooe. Pol. n. 38. 
5 Zakrzówek, iOTYL io. 94. Eriophyes sp.? 


Lotus cornieulatus L. 
Ace. kw. Kwiaty silnie nabrzmiałe, nie otwierają się; AWCE 
i korona czerwonawo zabarwione, rozdęte i zgrubiałe; za iałe 
również u nasady nitki pręcików, a słupek znacznie powięks ony. 
Gąsienica muchówki. H. 14. 
- Kraków, wikt botan., 21. VII. 1909, zb. Dr. K. Roappórt 
* gb. Contarinia loti De Geer. 


PL. li. Listki miejscami zgrubiałe, tamże żółtawe lub gą > 
| kasa me» Miętus 2. VIII. 12. * 96, Eriophyes euaspis Nal. 
Geranium sanguineum E 


je na wierzchołkach pędów pskapiaoe w „oki. s 
ieh- p dacia > poki 


Kr: Brzegi zadać koło 
*97.. ri ; > 


| nawe, brzegami ku górze podwinięte i silniej owłosione. H. 3620. 


30 ANTONI ŻMUDA 


Euphorbia cyparissias L. 
Ac.ł Na węg pędu liście skupione w kulistawą różyczkę 
o średnicy 1—2 em. jajowato rozszerzone i purpurowo zabarwione. 
Wewnątrz RM pomarańczowa gąsieniezka muchówki. H. 3883. 
Lwów, 19. VI. 99 i Zniesienie pod Iiwowem, 18. VI. 99; zb. 
A. Zalewski. Kr.: Powiśle Dobrzyńskie, 12.IX.97, zb. A. Zalewski. 
98. Dasyneura (Perrisia) capitigena Bremi. 


Euonymus Europaea L. 
Pl.li. Liście, najezęściej na młodszych pędach, pozwijane lub 
powydymane i pomarszczone, na nich mszyce. 3959. 
Ludwinów, nad Wilgą, 25. VI. 12. 99. Aphis eunonymi Fabr. 


Acer psendoplatanus L. 
Pl. li. Nieznaczne, do 15 em szerokie wypuklenia barwy 


żółto zielonej na górnej powierzchni liścia. Na spodniej WA 
często w e nerwów mela ej szerokości 27 włosków, 


_brze opracowana; może oznaczenie gatunku mylne. H. 

Zooe. Pol. n 

zaeć Mała AA w reglu, 22. VII. 12. 

* 100. Eriophyes pseudoplatani Corti. . 
PL. li. Na górnej powierzchni liścia liczne maczugowate, do 

4 mm długie, pu purpurowo zabarwione narośle; otwór narośli na spo- 

s _dniej stronie liścia, wnętrze | ookóóny dł SASS białawymi włoskami. 

_ H. 3978. — ŻZooe. Pol. n. 40. 

Bielany, la. 29. m 12. Be pod Lwowem, 18. vYL %, zb. 

Zalews 101. Krio riophyes macrorrhynchus k z 


sko rzadziej na dob 


ay. Ę gó dem: de a 6 mm szerokie kępy 
ych, żółtawo- brunatnych, Forsa Po 
sów; da aiaa n - roztocze. 8: 5% 2 


ZOOCKCIDIA 31 


Tilia grandifolia Ehrb. 


Pl. li. Na spodniej stronie liścia pomiędzy nerwami początkowo bia- 
ławe. póloiej brunatne, nieregularne, do 15cm średniey mające kępy 
gęsto stojących, nitkowatych, łukowato zgiętych, lśniących włosków; 
wśród nich roztocze. H. 4129. — Zooe. .n. 41. 

Kraków, Ogród botan., 18. IX. 12. 
* 108. Eriophyes tiliae Pagenst. var. liosoma Nal. 
PL li. Jak H. 4129, ale na górnej powierzchni liścia eiemno 
zielone wydęcia, odpowiadające kępkom włosów na spodniej stronie. 
Lwów, 3. VII. 99. zb. A. Zalewski. 
* 104. Eriophyes tiliae Pag. var. liosoma Nal. 


lli. Na górnej powierzchni liścia liczne rożkowate, u szezytu 
zakrzywione, do 1 cm wysokie, brunatno czerwone, owłosione na- 


* wią z odstającymi od ścian, nitkowatymi, zaostrzonymi włosami. 
1 

Lwów, 15. V i 38. VII. 99, zb. A. Zalewski. Kr.: Chełmiea-Zbyt- 
kowo W tójećwikiów: zb. A. Zalewski. * 105. Eriophyes tiliae Pagen. 


Viola silvestris Lmk. 

Ac. Ł Liście młodych pędów, najezęściej w kątach lisci, zgru- 
białe. ku górze brzegami zawinięte, skupione w zbite pęki; wśród. 
nich kwiaty zmienione; słupek znacznie powiększony. silnie owło- 
siony, podobnie jak część liści wchodzących w skład narośli, tak, 
że prawdopodobnie w utworzeniu narośli brały udział i roztocze, 
eo trudno sprawdzić na suchym materyale. H. 4283. |. 
Kr.: Dzierzążno w m api (Płoek). zb. A. Zalewski. ; 

* 106. Dasyneura (Perrisia) af] finis_ Kieft. | 
i 107. Eriophyidarum sp.? i 


Viola twieolor PTA „Str. > 
z przylistkami silnie. PARA aa i zgraiae, » i 


So 4 4 Ke 
|| na wierzchołkach pędów w zbite kulistawe masy; w 
ż żółto- 


* zzieleniałe. H. 


ich 
pomarańczowe eąsieniezki muchówki. Z. zwykle 
H. 4293. 


Kobierzyn, . 4. VL IE + 108. Dasyneure (Beria) wielae F. ów. 


32 ANTONI J. ŹMUDA 


Epilobium palustre L. 


Pl.li. Liście na wierzchołkach pędów mają brzegi podwinięte 
na spodnią stronę liścia, powierzchnia ich anormalnie rdzawo owło- 
siona. Roztocz (?) nieznany z tego gatunku. 

Kr.: Lipianki w Gostyńskiem, VII. 89, zb. A. Zalewski. 
* 109. Kriophyidarum sp.? 


Chaerophyllum aromaticum L. 


Pl. li. Młode liście wstrzymane w rozwoju, powydymane, po- 
arszezońe, na brzegu falisto poskręcane; w zawinięciach białe 
sieniezki muchówki. H. 4386. 


Ludwinów, 9. VIL 12. * 110. Macrołabis corrugans F. Lów. 


Falcaria Rivini Host. 
PL k Liście pomarszczone i poskręcane; brzeg wę wnięcatk fali- 
sto kędzierzawy. Piewik H 4430 
Kr. Dobrzyń nad Drwęcą, 19. VI. 95, zb. A. Zalewski. 
* 111. Aphrophora spumaria L. 


Pimpinella saxifraga L. 


PL li. Listki liści odziomkowych porozeinane w liczne, czer- 


 wonawo lub żółto zabarwione, zgrubiałe. silnie poskręcane odeinki 
Roztocz. Zooe. Pol. n. 42. 


H. 4449, — 


 „ARadry: Kończysta Turnia nad Misusiąć 2. VIII. 12. Kr.: Halinka 
m m Dąbrowskiem na p. brz. Wisły. 25. 25. IX. 94, zb. A. Zalewski. 


> * 112, Eriophyes peucedani ' 
A nej mm a ssetaki, Bółkowo-zielone, płaskie 


24. vi. 12. = + "118. Trioza yar F. 


WRÓT RAY ZAW 


A ueikozacnca lean PZ WCTEPOJENRRY OE DACIE 


SWOZRPRIZ OIN 
NZNNSSNYO STW 


lós o. zowska. sekwo: Puławy w Kubelskiem, 1380, zb. F. 


ZOOCECIDIA | 33 


Łysimachia vulgaris L. 
i Ac. ł. Wierzchołek pędu pagan h międzywęźla oe 
gie Śri kimi w rozwoju, silnie owłosione, zwinięte i pom 
z licznymi wyrostkami; kwiaty zzieleniałe, powstałe z nich 
liście 8 alefiemrwańę, jak zwykłe. H. 4617. 
Pychowiee, 20. VI. 12. Kr.: Korzelew w Rypińskiem, zb. A. Za- 
ki. 115. Eriophyes laticinctus Nal. 


Fraxinus excelsior L. 


Acre. Całe kwiatostany przekształcone w brunatne, pozrastane 

masy o średnicy do 1'5 em, przyczem tak oś główna kwiatostanu, 

. boezne i szypułki kwiatów w górnych częściach silnie sta- 
śmione. H. 4636. 


Podgórze, 14. VI. 12. * 116. Eriophyes frarinivorus Nal. 


Syringa vulgaris L. 

Ac. p. Miotłowate skupienia pędów. Pączki różowo zabarwione 
(w jesieni), PoIEJ sczerniałe, nierozwijające się, powiększone, listki 
w nich łuskowate. Roztocz. Choroba ogarnia całe krzewy, zdaleka 
łatwe do poznania po wielkiej ilości poskupianych gałązek zwła- 
szcza w jesieni. H. 4660. 
Ludwinów, IV. 1911. Kraków, na ementarzu bardzo obficie, deny 12. 
cm cmentarz, obficie, 1. XL 12. * 117. Eriophyes Loewi Nal. 


S<aiósa officinale L. 
Ac. ln. Kay pozam zzieleniałe, w dolnej części na- 
| zia e, korona zzieleniała, w "= sil- 
nie Haro z zenia ze wzównokę HB. 4730. «© ; | 
Ukraina: Lubcza w okolicy Białej Cerkwi, VIII. 12, zb. =  „Bere- , 


sz ay > 
| Eehium Ydgirót. z” 

+ a PA „Kwiat zeiewceiac silnie, anormalnie jo GAAĄ 
| zbitych kwi wiatostanach. Roztocz. H. 4744. 


© Kom tar 7. DYM. Doa 


+ 119. i pia ochii Can. : > 5. 
3 


34 ANTONI J. ŻMUDA 


Glechoma hederacea L. 

Pl.li. Na górnej powierzchni liścia narośle rożkowate lub wo- 
reczkowate, do 4 mm długie, odstająco owłosione, z białą gąsie- 
niezką muchówki wewnątrz; narośle po dojrzeniu ilpadłają Taj 
wraz z częścią liścia, służącą im pierwotnie za podstawę, przez co 
w liściach powstają okrągławe otwory. H. 4809. 

Kr.: Lucień w Gostyńskiem, zb. A. Zalewski. 
* 120. Oligotrophus bursarius Bremi. 


Salvia pratensis L. 


Pl. li. Na dolnej stronie liścia w talerzykowatych zagłębie- 
niach masy (kępy) białawych, później brunatnych, pojedynczych 
lub rozgałęzionych włosów; odpowiadające zagłębieniom wydęcia 
na stronie górnej, owłosione podobnie, ale znacznie słabiej. Roztocz. 
_H. 487 


Kr.: Płock, wzgórza Powiśla, VIII. 93, zb. A. Zalewski. 
* 121. Kriophyes salviae Nal. 


nada ody gih L. 


białym kutnerem w kulistawe masy o Okiiky 05—15 em; w ich 
wnętrzu roztocze. H. 4901. 


_Kr.: Kobierniki w Płoekiem, VIII. 88, zb. A. Zalewski. . 
* 122. Eriophyes origani Nalżje 


Thymus serpyllum L. 


Ace. Ł Silnie biało owłosione liście tworzą na końcach pędów ; 
' _ luźne, mniej lub więcej rozwarte różyezki. Roztocz. H. 4920. 
 ueeciim * 123. Eriophyes. Thomasi Nal. 


Thymus Psy Fr. 


- Ac. Ł Liście na wierze] 
ow one 


ZOOCECIDIA 35 


Thymus Carpatiens Ćelak. 
Ac. Ł Jak poprz. — Zooe. Pol. n. 44. 
Tatry: Turnia Eljaszowa nad Miętisią. 2: VIIE' 12. 
* 125. Janetiella thymicola Kieff. 


Linaria vulgaris L. 


PL Ł Łodyga w połowie długości rozdęta w trzy narośle tuż 
ponad sobą leżące, zlewające się w jedną, jednokomorowe, o gru- 
bych ścianach. Wewnątrz gąsienice chrząszcza. H. 5033. 
Lwów-Łyczaków, 1. VI. 99, zb. A. Zalewski. 

* 126. Gymnetron thapsicola Germ. (może i inny gatunek). 


Veronica chamaedrys Fr. 

Ac. ł. Liście na wierzchołkach pędu sroki, bardzo dłu- 
gimi włosami pokryte, skupione w sowie, w której wnętrzu żyją 
pomarańczowe gąsienieczki muchówki. 5080. 

- "Tatry: Dol. Kościeliska, 25. VIL 12. Zna Blinstrubiszki w gub. 
kowieńskiej, pow. rosieński, 2. VIII. 11, zb. Prof. E. Janczewski. 
Iiwów, 20. VI. 99, oraz Krzywczyce pod pytana 16. VIII. 95; 
zb. A. Zalewski. Kr.: Chełmica pod Smolarnią w Lipniekiem, zb. 
A. Zalewski. 127. Dasyneura (Perrisia) veronicae Vallot. 


Veronica officinalis L. 
Ae. kw. Kwiaty zzieleniałe, poskupiane, ich szypułki skró- 
cone, przez co całe kwiatostany zbite w podługowate masy. Roz- 
toez. H. 5086. 


Kr.:  Brwilno w Płcekiem, zb. A. Zalewski. 
* 128. Eriophyes anceps Nal. 
Veronica montana L. 
AAC Ł Jak H. 5080. — H. 5091. 


> Kr.: i anka w Dąbrowskiem, zb. A. Zalewski. 

a * 129, Dasyneura obu wos cca 
„ Euphrasia brevipila Gr. et G. a 
' zanikłe lub zzieleniałe, zbi 5 dak | 


lub „aka silnie o. skupienia; liście ówkioś zdeformo- 
ane, p ze H. BL s 


36 ANTONI J. ŻMUDA 


Plantago maior L. 


PL li. Blaszka liścia skróeona, w wierzchołku zaokrąglona, 
w jednem lub więcej miejscach wzdęta i pomarszczona; we w dę- 
ciach na spodniej stronie mszyce. H. 5163 
Kr: Okoliea Płocka, V. 85, zb. A. Zalewski. 
* 131. Aphis myosotidis Koch. 


Galiam mollugo L. 


Ac. kw. Kwiaty zzieleniałe, zbite z powodu skrócenia szypu- 
w kulistawe kupki; słupki znacznie zgrubiałe i sezerniałe. 


osaedkgy . 5206 
Jaryna Koło Lwowa, 29. VI. 97, zb. A Zalewski. 
* 132. Aphis galii Kalt. 


Galium Schultesii Vest. 


wawe, gą J 
pcwkkaii wprost na n. MU ątrz > 
rośli żłtawo- pomarańczowa gąsieniezka Bachówki HB. 52358. = 

 Zooe. Pol. n. 45. A 


Tatry: Dol. Koprowa, 8. VIII. 12. ę- 
115 wyma (Perrisia) galii H. Lów. 


a + w | paliarii pędu rozdęty * w narośl śl gruszkowate 
> em s bg łat le ger | mą ley owłosio 


ZOOCRCIDIA 37 
Sambucus nigra L. 
Pl.li. Listki, najczęściej na końcach pędów, brzegami ku gó- 
rze zawinięte, zwykle zabarwione. Roztocz. H. 5333. — Zooc. Pol. 
n. 47. 


Kraków, Ogród botan., 18. IX. 12. * 136. Epitrimerus trilobius Nal. 


Lonieera xylostenm L. 


PRZEZE "1 


Pl.li. Liście na końeach rocznych pędów pomarszczone i po- 
wydymane, żółto-zielone, a brzegach na dół zawiniętych; tylko 
wierzchołki liśei wolne od wzdęć i pomarszczeń. W zawinięciach 
liśei wśród igysch kutneru nieliczne skrzydlate mszyce. H.5372. — 
Zooe. Pol. n. 48. 

Tatry: Sn w PR” 20. VIL 12. 
1317. Pemphigus (Prociphilus) zylostei de Geer. 


Lonieera Tatarica L. 
Pl li. Połowa liścia odbarwiona, zawinięta ku dołowi i po- 
marszezona, na liściu mszyce. H. 5381. 
Kraków, Ogród botan., 9.VII.12. * 138. Siphocoryne lonicerae Sieb. 


j 

| . Campanala glomerata L. 

Ae. kw. o" zzieleniałe, kwiatostan znacznie wydłużony. 
Roztoez. H. 
= ŚSóeliooficke" na Kujawach, VII. 09, zb. Dr. K. Rouppert. 

* 130. EE Schmardai Nal. 


Campanula trachelium L. 
dra. Kwiaty w cał „m kwiatostanie zzieleniałe i  sbite w nie- 


pozwijane, z sma i pomarszezone, anormalnie silnie p 
tu i ówdzie z wyrostkami. Roztocz. H. 5496. 

 Ra> Słupno w Płoekiem, IX. 87, pe po Zalewski. Kr.: Kobierniki, 
054 PGAĘ 40. Eriophyea s Schmardai Nal. 


_Campanula rapunculoides L. 

„den Jak poprz. — H. >» 
ona Bi kc i. Lwów, w. A gorsi 
* 141 Eri 


skiem (Plock), 1. sm 
Wa 


WOZU 


regularne skupienia. powstałe z kwiatowych ezęści drobne, 


38 ANTONI J. ŻMUDA 
Ry RER rotundifolia L. 


c. ow. 
rona zanikłe. Często słupki przy równoczesnem skróceniu = 
kwiatowych zrastają się z liść tak, że liść wygląda zgrubiały 
w dolnej części. Wewnątrz szo! żółtawa gąsieniezka. H. 5510. 
Tatry: Turnia Eljaszowa nad zone, 2 > VHL 12 

142. Miarus campanulae L. 


Phyteuma orbieulare L. 


Ac. kw. Korona kulistawo rozdęta, nieotwierająca się, pokryta 
WówRĄŚCE nitkowatymi pogi iętymi włosami, wewnątrz beznożne, po- 
marańczowe  gąsieniczki muchówki. Zwykle wszystkie kwiaty 


= 


w główce porozdymane. H. 5544. 
Tatry: Wielka Świstówka nad Miętusią, 31. VII. 12. 
* 143. Dasyneura (Perrisia) phyteumatis F. Lów. 


Lencanthemum vulgare Lmk. 


Pl.li. Na spodniej stronie liści drobne wypakienia, wywołane 
przez mszyce. H. 5738. 


Tatry: Kościelisko, 29. VII. 12. * 144. Trioza chrysanthemi F. Lów. 


Artemisia Aina L. 


- Krzemionki, 24. IX. 12. * 145. Biopalomyia a artemisiae 2 


pika. kw. Listki okryw zm nie wydłużone, poesaę I Ada 
skręcane, kwiaty również zzieleniałe lub zanikłe. Roztoez 

sa 'H. 5781. 

1 e Kr: Zaduszniki gli 0 Świątkowizmą w Lipnowskiem, zb. A. Zalewski. 

> 146. waiyiicęśi kz 


|. nyckodzce 4 kątów liści, częściej same 


s m a poma 
—. r 1 oe . Pol. a. i 


ZOOCECIDIA 39 


Hieracium vulgatum Fr. 


PL ł Łodyga w dowolnem miejseu. najczęściej u nasady, 
między liśćmi odziomkowymi silnie zgrubiała, gęsto włosami po- 
gw zgrubienie wielokomorowe, wywołane przez błonkówkę. 
H. 6165. 

s, Lejowa dol., 22. VII. 12. Pohulanka pod Lwowem, 18. VI. 93, 
zb. A. Zalewski. 148. Aulacidea hieracii Bouche. 


Pl. łŁ Jak poprz., ale narośl na granicy łodygi i korzenia, 
pod +. liści odziomkowych. kulistawa, o średnicy 1 em, 
owłos 
Ax: Ek w Gostyńskiem. zb. A. Zalewski. 

* 149. Aulacidea hieracii Bouchć. 


PL. li. Blaszka liści odziomkowych słabo zgrubiała, ku górze 
zawinięta i lekko pomarszczona. We ewnątrz zawinięcia duże, zielo- 
nawe mszyce. H. 6173. — Zooe. Pol. n. 50 ex p. 

"Tatry: Lejowa dol., 22. VII. 12. * 150. Macrosiphum hieracii Kalt. 


Hieracium murorum L. 


Pl. li. Jak poprz. — Zooc. Pol. n. 50 ex p. 
Tatry: Lejowa dol. 22. VII. 12. * 151. Macrosiphum hieracii Kalt. 


Pl. Ł Łodyga wraz z rozgałęzieniami kwiatostanu rozdęta 
w jedną kulistawo-jajowatą, około 2 em w średnicy mającą, silnie 
adstająco owłosioną gaudi wielokomorową. Z powierzchni narośli 
wyrastają zmarniałe kwiaty na pogorgę dwa a W komorach 
narośli gąsienice maści H. 6169. 
Rz: „u w Płockiem, IX. 87, zb. A. Zalewski. 
152. Aulacidea hieraci Bouchć. 


Z Instytutu botanicznego Uniwersytetu Jagiellońskiego. 


a RESUME. 


ANTONI J. ŻMUDA 


40 


Polnische Zoocecidien. 


| a r Verf. gibt ein zac Pfłanzenarten geordnetes (Reihen- 
o. fago « Houard: Catalogue ełówa tique des Zoocócidies de 
urope et 


et du Bassin Moditer ) Verzeichnis von 152 auf 


und von 

A. Zalewski i in rożuckiedawóć de 
von den einzelnen 

er Pfłan- 


zma Polen a Die 
j Ś sarna sich Umbild przeze 
ala Poloniae 


EPRTRZSNONE 


R OSTENERY SEZ Ć oóztiwilÓ R GORNĘ 


) niektórych rzadszych roślinach niżu galicyjskiego 
W. Szafer. 


(Z tablicami II i LID, 


florystyczną ryty Kotliną Sandomierską +. fir wyli- 
ezam formy roślinne w zew odrębnych ca W grupie pierw- 


szej zajmuję się pkPegikaj, gatunkami roś stycznymi 
dla Kotliny Sandor 


» nierskiej, z się gym tylko jedna 
Uva ursi) : anachodzi się także po wschodniej stronie 

SĄ kami, których brak na doi igra 5a 
i pace i Aka kawa m siedm cie wych 
cznego Sz czenia gatunków, ae. ni- 


432 W. SZAFER 


A) Kotlina Sandomierska. 


1. Osmunda regalis L. 


uszcza Sandomierska; powiat mielecki. Torfowisko wyżynne 
„Gwożździec* w borze sosnowym w Woysławiu. Obok rosną: Dro- 
sera rotundifolia, Molinia coerulea, Aspidium Thelypteris, Banuncu- 
lus fiammula, Lysimachia vulgaris, Ledum palustre i t. d. — VIL 1911, 


Paproć ta wydana została w prof. M. Raciborskiego „Rośli 
nach Ś oi pd Nr > Koy ine 1911, kę _998). sy woździec* 


tylko w paru Liwa Puszczy ód aa, — zresztą niema 
jej w Galicyi. Ponieważ torfowisko w woysławskim lesie, gdzie 
Osmunda rosła w kilkudziesięciu okazałych ' egzemplarzach, zostało 


przez melioracyę odwodnione, przeto grozi tutaj tej pięknej paproci 
zupełna zagłada. W bieżącym roku (1912) znalazłem już wiele oka- 
zów obumarłych, reszta żyjąca do dzisiaj skupia się nad małym 
stawkiem torfowym. Fotografia (Tab. I[, fig. 1) przedstawia jeden 
z bujniejszych aa do dziś okazów; najwyższe dochodziły 
13/, m wysokości 


2. * Kochia arenaria Rth. 


Puszcza Sandomierska: Wola Zarczycka k. Leżajskiem. 
Na ke re piaszczystej obok Azalłea pontica. VIII. 1912. 


Stanowisko gat. Kochia arenaria w Woli Zarczyckiej, zasłu- 
guje na szczególniejszą mide nie tylko dlatego, że jest będe 
w Galicyi, ale szczególnie dla swego sąsiedztwa z najpiękniejszy Ne 

e. 


BET EL, giajas naszej fory, z Azaleą pontyjską *). 


— dziełem przypadku, że e Kochia arenaria w 


re po epoce lodowej razem przywalęowały m 
ko Ras" Azetą, z 


O ROŚLINACH NIŻU GALICYJSKIKGO 43 


wschodu, z północnej krawędzi Wołynia, gdzie, jako w ostoi, prze- 
trwać musiały okres epoki lodowej, która zawładnęła zarówno ni- 
żem sandomierskim, jak i kotliną Polesia. Bieg poprzecznych, sze- 
rokich dolin dyluwialnych Tanwi i Wieprza, przerzynających wpo- 
przek wał Roztocza i Podam część wyżyny Lubelskiej, wska- 
zuje — być może — drogę, którą wtargnęły z północnego wschodu 
te gatunki uda wraz z aids boru sosnowego. Przypuszczenie 
to popiera fakt charakterystycznego rozmieszczenia paru ciekawych 
roślin zachodnich (n. p. Drosera intermedia, Scirpus radicans i t. d.), 
których placówki wschodnie, oderwane od głównego zasiągu, leżą 
właśnie na tej linii i wskazują wyraźnie szlak ich wędrówki. Przy- 
puścić więc można na wspomnianej linii: Kotlina nadanie 
przez Tanew lub Wieprz w dorzecze Bugu i dalej ku wschodowi 
półnoeną krawędzią Wołynia, p odafea. 
alnych wędrówek roślin, którędy dokonały się wzajemne wymiany 
gatunków pomiędzy Polesiem południowem a Kotliną Sandomierską. 

gólnym swym zasiągiem obejmuje (ochia arenaria połu- 
dniową | i południowo- zachodnią część środkowej Europy, wschodnią 
Europę środkową po Krym i pysesoi > półnoe sięga ona rzad- 
kiemi stanowiskami (ezy nie rozszerza się dziś, wędrując na półnoe 
z biegiem większych rzek?) na niż kowski (Mińsk). W Królestwie 
Jest na Mazowszu (koło Siennicy, Waga 1829) i rzadko nad Wi- 
słą 1), dalej jest na Polesiu, w Rosyi południowo - wschodniej i na 
Syberyi. Jest więc Kochia arenaria niewątpliwie rośliną starą, która 
Już w trzeciorzędzie posiadać musiała znaczny zasiąg. 


3. Aretostaphylos Uva ursi Spr. 


/Paszcza Sandomierska, w powiatach: mieleckim, tarnobrze- 

skim. niskim i ko Ibuszowskim;: w suchych borach sosnowych. 
(Tab. IIL fg. 5). 

Arctostaphylos Uva ursi należy do najbardziej chara arakterysty- 

_. eznych roślin w resztkaceh Puszezy Sandomierskiej, występując 

_ sporadycznie w całym jej obszarze „APE Są tu miejsca 

(n. p. lasy w Szydłoweu, na agar ć pw. zatr zz i kolbu- 


teren przez płożących się po zi ów, jĘ 
_'._ tymi wypiera inne rośliny, przedewnzynikio zaś wrzosy i bru- 
© sznice. Zastanawia, że żaden z botaników, shają eoggijucia 


_ noenego kąta Galicyi, nie zwrócił uwagi na tę roślinę. 
Poza a laka mierską rośnie Arctostaphylos kie w Pu- 
pr” Niepołomskiej i na niżu półnoeno-wsehodnim, w powiatach: 
ć im, skany m". żółkiewskim, lwowskim — zg 


| m A kz | ma JA 1872, sr. 178. 


44 W. SZAFER 


dzie jednak w pojedynczych stanowiskach. Odosobnione od zasiągu 
niżowego stanowiska posiada ta krzewinka także w Karpatach. 


4. Drosera intermedia Hay. 


Puszcza Sandomierska; mokra łąka torfiasta pod borem sosno- 
wym w Majdanie Kołbuszowskim. Rośnie w towarzystwie Drosera 


rotundifolia L. 


Piękne okazy tej rośliny o bardzo charakterystycznie, łuko- 
wato w spodzie wznoszących się, niewysokich głąbikach i liściach 
otw olejać pray zbiegających klinowato w ogonek, posiadam 
w zielniku już o 1905 (zb. 5 lipca). 

Say r ją w pda dzańw Kolbuszowskim jest dla tego nader 
rzadkiego u nas gatunku rosiezki, ' stanowiskiem skrajnie wscho- 
dniem na terytoryum Galicyi. T. Schube *) zalicza go do tych ga- 
tunków nych, których granica A przechodzi przez 
Śląsk" "Tę linię zasiągu głównego wyznacza na Śląsku mniej więcej 

ka Prosna. szerokości W roeławia linia ta przechodzi w kie- 
raask południowy. zdążając ku >widniecy Poza tym głównym za- 
siągiem znaczy Schube na mapce Śląska kilka odosobnionych od 
zasiągu głównego stanowisk tej rośliny na wschód od Prosny, 
z których ostatnie na wschodzie znachodzi się na półn.-wschód od 
Pszezyny, niedaleko granicy galicyjskiej SObwięccik): Stanowisko 
majdańskie przesuwa placówkę wschodnią dla tego gatunku ro- 
siezki o 180 km na wschód (liczące od. Oświęcima), a zarazem 
stanowi łącznik dla dalszych, oderwanych od głównego zasiągu 
stanowisk tej zachodniej rośliny, która Czernichowem i Ki- 
jowem posiada swe ostatnie, wschodnie placówki 2). Stanowisko 


Jastrzębowskiego pomiędzy Janowem a Biłgorajem w Królestwie 


Polskiem jest stanowiskiem pośredniem pomiędzy Majdanem Kol- 
buszowskim w Galieyi z jednej, a Qzernichowem na Wołyniu 
s bę strony. 


2 że w zachodnio - południowej części 
o otacego (SKA e) 


les +3 1901, str. 27. 
Z. Piera Rossii A | str. az 


W rzadkich i KENIA stanowiskach poem waga Dro-- 


Sebabo: Beitize zur Kenntnis der Verbreitung der + Geaipnaso ; 


7 ges, jra EP. 


O ROŚLINACH NIŻU GALICYJSKIEGO 45 


Piękny ten fiołek o uderzająco dużych kwiatach jest formą 
północno-zachodnią. która na wschód sięga po Roztocze Liwowsko- 
"Tomaszowskie, osiągając pod Iiwowem (Holoskot) skrajnie wscho- 
dnią placówkę na terytoryum Galicyi *. Natomiast szlakiem pół- 
nocnej krawędzi Wołynia dochodzi aż p Żytomierz i Kijów, 
stwierdzając, analogicznie z gat. Drosera intermedia, powinowactwo 
florystyczne Kotliny Sandomierskiej z półnoeną połacią Wołynia, 


6. Scirpus radicans Schk. 


W ssAoRsIEĄ części Galievi był ten gatunek zbierany w la- 
tach haj Km dzy 2) epic Koło, Dębniki, Piekary) 
a przez Grzegorz 60-tych latach pod Tarnowem (Grabó wka, 
Gibkńska) Witt 4) d 1824) podł ę go także z Żurawnik pod Lwo- 
wem. Data ta wydaje mi się niepewną tak ze względu na ogólny 
charakter fłory lwowskiej, jak też z uwagi na to, że żaden z li- 
| cznych następców Wittmana w badaniu flory okolie Lwowa daty 
| tej nie potwierdził. — Stosunkowo najpospolitszy dla krajów su- 
E. deekich, dosięga ten gatunek na | gb Bałkanu, na wschód 
zaś sięga w Syberyę aż do Amuru, trzymając się zwykle biegów 
większych rzek. Na obszarze Kiółódtwi Polskiego znaleziono go 
tylko nad OWY kujawskiemi, oraz pod Częstochową 5, Cha- 
akterystyczne rozerwanie zasiągu tej rośliny na zachodni (z ośrod- 
kiem w Śud detach) i na wschodni (azyatycki) r się 3 oe 
podobnie w czasie ab lodowej. Obosobnionemi placówka 
© „wsaejyęg każym się te zasiągi ze sobą. Czy te p sreza 
kami | dylu wialnego 


g: 'W zbiorach Kai i fzyogr. są okazy galicyjakie lko z NE 
saa (p. = sry Popa. ks ki str. Leś 


066 
cz k ces. król To Tow. nak. Srkowakeg 1824, str. 218. 
ada Poł: 


zasiągu, czy też są pochodzenia | później 


 dochoaba 1, 1858, we 154. A. Grze- 


. 46 Ww. SZAFER 


B) Wołyń galicyjski. 


1. * Salix nigricans Sm. 


Powiat sokalski; nów na „Kopytowcu*. Torfowisko ni- 
zinne o podłożu wapienn m (margiel kredowy), w towarzystwie 
Salix cinerea, owa, pu mi rea, rosmarinifolia, (Bah fra €U8, 
Pimguicula vulgaris, Pedicularis Sceptrum Carolinum i t. d 


Jeden krzak o bardzo charakterystycznym wyg padne (Tab. IL 
fot. 3 kia oznaczenia potwierdził prof. E. Wołosz RAR 
wisko 


prof. E. Wułissczak gt AR w naturze i pack nad obfitym 
materyałem, zebranym w Tatrach przez Rej oraz przez B. Ko- 
tulę 7  Berdaua (1860) stanowiska na Babiej Górze nikt nie po- 

„również nikt nie potwierdził prawdziwości dat Knappa 
ala Beskidu Zachodniego 3), ani też daty cha (1859) dla gnia- 
zda górskie ego Rareu na Bukowinie. Wszystkie te akt daty. na- 
leży uważać jak sądzę — za mylne. Stanowisko Berdaua 
(1859) *) w AE AZ pod Krakowem "mA mogło okazów 
uprawianych. 

Najbliższe A S. migricans znajdują się z jednej 
strony na Wołyniu (Kijów) i na Polesiu Wołyńskiem, z drugiej 
strony w Królestwie Polskiem 5), na Śląska, w W. Ks. Poznańskiem, 
oraz w Kay s opach i na Litwi 


i-Sehneider: Pień der Ooatmlkarpaci. 1891, str. 459. 
żem fiber W: enbastarde. Ostr. Botan. 


-MORROCĘ 7 TWORIE POREOCZOWIE ZPO PNE SNE CZY PACINO NPR EZ ZR RZBAŁORERAE 
sj + „pes BAZE ź 


O ROŚLINACH NIŻU GALICYJSKIECO 47 


2. Salix Lapponum L. 


Powiat sokalski; torfowisko „Kopytowiec* koło Poturzycy. 
VIII. 1911. 


Wierzba ta odkryta została na „Kopytowcu* w latach 60-tych 
u. w. przez hr. Włodzimierza zieduszyc ego. zs wiado- 
mość o tem ciekawem znalezieniu podał w r. 1870 A. Rehmann !). 
Melioracye wykonane w ostatnich dziesiątkach lat na „Kopytoweuć 
zmieniły bardzo pierwotny charakter jego fłory, która — wnoszące 
ze szczątków jej w stanie dzisiejszym — musiała być nader cie- 
kawa. W r. 1911 udało mi się, po długiem szukaniu, odnaleść 
" okaz S. Lapponum, ostatni z całych zarośli, które niegdyś 

rzba ta miała tworzyć na „Kopytoweu*. Być może, iż stara- 
niem hr. Pawła Dzieduszyckiego okaz ten zostanie ochroniony od 
grożącej mu zagłady. 

1 ajbliższe stanowisko tej wierzby znajduje się w Królestwie 

Polskiem pomiędzy = Kryniee a Krasnymbrodem, gdzie odkrył 

ją Jastrzębowski ». W Polsce niżowej znamy ten gatunek ej 
z nielicznych stanowisk na Polesiu wołyńskiem; aś jes 
gatunek wysokogórski, rosnący w Tatrach i Karpatach Wschodnich. 

Śoowiakó wierzby lapońskiej na niżu polskim uważać na- 
leży za przeżytki z epoki lodowej 3). 


. 


1) A. Rehmann: O formacyach roślinnych w Galicyi; a) Obwód żółkiewski. 
mamond. Kom. fizyogr. IV, 229. 
| Rostafi 


48 W. SZAPER 


ŚĆ Ashiilca asiicitaliz Kema. 


(= 4. cartilaginea Led.). 


Powiat sokalski: Borek Poturzycki. W łozach nad Bugiem, 
w eń gie Ekuphorbia lucida, tworzy większe skupienia. 


VIIL 1912 


Ciekawy ten gatunek, po raz pierwszy stwierdzony dla flory 
Galicyi, obejmuje swym zasiągiem Rosyę rez Litwę, część 


ląsk wkracza tylko w północnej jego części), w aiz RCA połu- 
dniowo- wschodnim obejmuje Wołyń, Krym, Kaukaz, Bessarabię, 
i Siedmiogród 
W: u nas śledzić wzajemny stosunek zasiągów gatun- 
pe" A. salicifolia i A. Ptarmica L., jako form systematycznie 
do siebie zbliżonych, które — jak się zdaje — w wielu 
miejscach wykluczają się nawzajem. 


4. Potentilla fallacina Blocki. 


Powiat sokalski: Skomorochy. Sucha halawa na rumoszu 
Obok rosną: Muscari comosum, Linum fłavum, Anthemis tinctoria 
Stachys germanica, S. recta i t. d. — VIIL. 1912. 


Seine tn gatunek z grupy P. Rectae w ke dotych- 
anowisk Podola galieyjskiego i z okolic Lwowa 
(Błocki! uj past aka zachodnią granicę swego rozmieszczenia. 
Stanowisko: w Skomorochach rozszerza dotychczas znany „zasiąg tej 
RSMY na Wołyń galicyjski, 


_5. Hierochloć odorata Wskl. (- Żorealie Schrad.) 


zarośla na wapiennej Skałce 
ja dg W wagony ie wa 


O ROŚLINACH NIŻU GALICYJSKIEGO 49 


» : k ą 0 
polskiej, znaną z gali jekego ; gie udniowo - i pioseg Podola 
kę A 


wad odkrył Błocki w Siedliskach pod Rawą Ruską). Kró- 
lestwie, W. Ks. Poznańskiem i na Pomorzu nie jest rzadkością. 


| 4. Croeus Henftelianus Herb. 


z. 
jo 
Sj 
© 
ź 
3 
8 
kz 
Zu 
7 
— 
=) 
5 
Ź 
k” 
s 
G 
|= zg 
P 
o 
Ni 
© 
E 
5 
© 
g 
N 
N 
4 
7 


osy gpg Hepatica triloba, Carex digitata, C. montana, Fragaria 
vesca 1 t. 


) Na ciekawą tę roślinę, już wczesną wiosną, zaraz po ustąpie- 
niu śniegów Lame? kęję aa, znaczne partye leśne swymi fioletowymi 
kielichami, zwrócił uwagę już w latach 60-tych ub. w. hr. Wło- 
dzimierz Dzieduszycki rj okazy zielnikowe, z tego czasu po- 
chodzące, znajdują się dziś jeszcze w zbiorach Muzeum im. Dzie- 
Wołynia 6 we Lwowie. aoc — o na niżu 
lnie ieyjskiego stanowią półn niżoewego za- 
kiej ra roślin p Piezsi |esew sk ( 
Krzemieadi 5: Podole | ioyjskie (pow. bor borszezowski) łączy się 
ta półnoena wyspa niżowa zasiągiem w Karpatach wschodnie 
gdzie u górnej a. adw Crocus Heuffelianus należy do naj- 
charakterystyczniejszych składników flory wiosennej. Obszerna ko- 
łonia niżowa tej rośliny w powiatach półnoeno- wschodniej Galieyi, 
dzięki korzystnym warunkom miejscowym do dziś oko, do- 
trzeć mogła tutaj z Karpat tylko w okresie czasu o innym klima- 
cie (epoka lodowa), w którym mogły elementy i wą, żagycci 


PRYDZ RZIED ENY AI PRE ZK EZEŃOWAE ROC PRAĘ BÓR W SÓ 


| ywać wędrówki, posuwając się Ę niżu na pół- 
noe. Maks i ssmydiętnne i Heuelicnuś na Podola są 


ię | usp b 6. we. 18. | o 
Zapałowi owi” Pr eglą zie* I, 1906, str. 45, nie.  podjo żadnego | 
stanowiska s | 

*) Sehmalhausen: Flora Rosii T. 1, ste 166. 
kszć Kom. mp Ę męża Dział II. . 


x 


50 W. SZAFER 


Objaśnienie tablic II i III. 


1. Osmunda regalis L. na torfowisku „Gwoździec* w Woysławiu, pow. 
mielecki. 

2. Azalea pontica L. w Woli Zarczyekiej pod Leżajskiem 

3. Azalea pontica L. w Woli Św yckiej pod Leżajskiem. Fotografia przed- 
stawia całą „wyspę* Azalei pontyjski 

alic nigricans Sm. na Wotowiku w Poturzycy, pow. sokalski. 
ostaphylos uva ursi Spr. w borze sosnowym w Szydłowcu, pow. 

mielecki. 

6. Sctrpus radicans Schk. „ies ag: „e » wryśingi pędów opadających 
łukowato ku ziemi. Borowa nad Wisłoką, pow ecki. 


Resume. 
Uber einige seltenere Pflanzen des galizischen Tieflandes. 


Eine sehr wichtige pflanzengeographische Grenze innerhalb 
des galizischen Tiefiandes bildet der Hiigelzug ILiwów- Tomaszów, 
i ie 


chen res- 
sant, die pflanzengeographischen Unterschiede zewn und jenseits 
der genannten Grenze niiher zu betrachten, um auch die feineren 
Unterschiede in der Zusammensetzung von ORL > 
ni 


zwei Rowi Arend 
A. arten des westlichen Zeno (innerhalb der 
Grenzen des ehemaligen Sandomirer Urwalde 
B. Pfanzenarten des nord - Óstlichen ce BR BĄ po als ein 
Teil des | pp erat Pfanzenbezirkes zu betrachten 
In der j% ppe werden besprochen: nh R 
termedia, 


was vielleicht in 


4 m bagi wire mit der aka zie von spe | 


Spraw. Kom. fizyogr. 


r. 


XLVIII Dz 


£E. 


«t«afbzg "M "46010,] 


«boży "uoy "bm 


"III '4%L ISA IAA 


ia SAM 
W ś: 


k 


O ROŚLINACH NIŻU GALIOYJSKIEGO 51 


Ra |ęzgpeaezj die den Austausch von Pfłanzenarten zwi- 

esen zwei so weit voneinander entfernten Grebieten er- 
móglichten. Diese Vermutung findet in gewisser Hinsicht Bestati- 
gung in der sonderbaren Verbreitung von: Azalea pontica, Kochia 
|arenaria (als Begleitpfłanze der ersteren), Tiola uliginosa, era 
k sowie manchen anderen deren vereinzelte 


intermedia, Pfianzen, 
 Standorte 'gerade an der angegebenen Wanderlinie liegen. 


Spis motyli 
zebranych w powiecie stryjskim 
podał 
Jul. bar. Brunicki. 


Część V. 
Spis ten uzupełnia poprzednie, prostuje omyłki i podaje wsz st- 
kie dalsze rodziny aż Fa Mik ropterygidów włącznie. ste 3 
O ile mogłem stwierdzić, należy w części spisu IV-ej skreślić 
Pterophorus Inulae, gdyż po dokładnem zbadaniu dobrze ad 
nych, świeżo łowionych okazów okazało się, że jest to Pier. Car- 
phodactylus Hb. przedtem niewykazany wcale. Tak samo skreślam 
— „ Sinapis ab. Sart. ha Ruhl. 


siędzia pi wez geje ja | sań : 1135, na razie - na- 


= i opisu, które układa p. Dr. > 
(|. Jako nowe dla fauny podaję: mea Lorquiniana, Pamene 
Fimbriana, Gelechia Tricolorella, m. Lutu lentella, X. Arun- 


SPIS MOTYLI BE) 


dinetella, X. sp., Anacampsis Albipalpella, me Daphnella, Scythris 
Palus ustris, Elachista Głleichenella, E. Cinereopunctella, E. Dimicatella, 
Incurvaria Trimacułella. 

Ponieważ możliwe jest, iż kogoś interesować będzie rozdział 
na rodziny i t. d. zdobyczy moich i p. Schillego w powiecie stryj- 
skim, przeto podaję poniżej zestawienie systematyczne i jak najdo- 
kładniejsze; obejmuje ono PA gatunki i odmiany, te ostatnie 
w dwóch szeregach: aberracyi i drugim waryacyi, łącznie z poko- 
leniami (generacyami). 


rame Gatunki _ Odmiany 


Papilionidae > j: 3 
ZMWE «o oa0ŻT0 5 "10 3 
Nymphalidae 
Nympkalinie , ... 8 ' " "IE 38 _E 
Satytinke |. 02. 7 17 6 4 
Frycinida6 . 0. 1 62 1 1 
Lycnenidae . . + . . . 6 24 6 3 
Hesperiidae . . . . . . JE 
Opkinydaa , © 12 >. 12 16 5 1 
Notodontidae . . . . . 15 2. 
Lymantriidae . . . . . 7 g 5 
Lasiocampidae > 12 13 7 1 
Endromidae . ... « 1 1 
Lokówiidać «0,5050 £0 1 
Saturniidae . - << 2 
Drepanidae . «% dk 6 3 
oetuidae : 
Aeronyctinae +6 15 3.2 
znkaa6 00: 66 2% 38 + 
> 1 
R ' SE 2 1 
A — 2 
1 - 
Pa. 25 2 
JG : 111 20 6 
e 75 Z 
m% w» 
7 4 4 1 
s 13 a 1 
8 13. 2 
a R 2 
5 2 : 
> 6 4 : 
2 =. e 
met, (ik e". 
Sen AE 3 sm 


ię i Rodzaje Gatunki Odmiany 

- Pyralidae: 

zalleriinae . . . . 

J inae Ka "ów 

3choenobiinae . . 

hycitinae . . . . 
ichin: 


ma 
CS-FOW-OWYWIW 


rd ką FH o (5 — 


> -f s: ały Hydro pinae x 
e 1 


= 


S3E LSEonunduSw 
W 


ŚwE 
a 


> OB NO 


. 
M0 EGW PEM 
je 2) 


ra I 
LO 


RB FEG 5-5 


Bominm MU Mn 


mom b 


= 


ob Si 


23] 


SPIS MOTYLI 55 


iwisaicęjzc? 


sę zz Śo o OPO EGAA 


UZUPEŁNIENIE CZĘŚCI I, II, Ill i IV. 


Pieridae. 
Pieris Schrk. 


5. Brassicae L. (45) gen. vernalis Chariclea Stph. Mniejszy 
od zwykłego, w lecie latającego motyla; narożniki skrzydeł przed- 
nich więcej szare, spód tylnych skrzydeł ciemniejszy; stosunkowo 
bardzo rzadki. Podhorce, brzeg lasu 6 VI 1912. 


Leptidia Billb. 
9. Sinapis L. (81). Podaną w spisie z r. 1909, część II ab. 
Sartha Rukl należy skreślić. 
Nymbphalidae. 
Nymbphalinae. 
Limenitis F. 
14. Populi L. (136) ab. £' tremułae Esp. P. Gołda złowił w le- 


sie w Łotatnikach 8 VII 1912 nieco zlatany okaz, prawie zupełnie 
typowy. 


Araschnia Hb. 
24. e ab. Porima O. (169 a). P. Schille znalazł w lesie 
Strzałkowie całe gniazdo gąsienie, z których wylęgły się 5—7 
VII 1910 awk okazy. 
Argynnis F. 
31. Euphrosyne L. (208). W r. 1912 znajdywały się ezęsto 
: ua o powiększonych lub nawet częściowo zlanych plamach czar: © 
| na powierzchni górnej skrzydeł; tworzą one ——. formy 
2 Przejściowo do ab. melanotica Spul. 


Sphingidae. 
'Hemaris Dalm. 


_1021. Bebe Z. (774). W Łotatnikach na łące wśród lasu, 

Ą ostu, spowitych siecią pajęczą, znalazłem 24 VI 1911 
o (wy sem zniszczony, zupełnie wyssany, suchy. W Hre- 
>= Hrebenowe eu »ssrcai nad wsią, do słońca wygrzewa- 
ł praw. siękaa złowiłem 19 VI 1912. 


56 JULIAN BRUNICKI 


Noctuidae. 
Acronyctinae. 
Aeronycta O. 


158. Strigosa F. st Bryophiloides Horm. (1084 a) agicza, 

przy kapa 2 21 VI L 
60. Psź (1090) wa BYR: gad Odmiana odznączsjąca się 
znacznem zaciemnieniem pasa nętrznym gu przednich 


skrzydeł, tu dobóńa częsta. połowe ks gy 20 VII-Ż1 VIII 1911. 


Trifinae. 
Agrotis O. 


183. Exclamationis L. (1849) ab. Obsoleta Tutt oe plamach na 
przednich skrzydłach niewyraźnych. Podhorce, przy lampie 18 VII 
1912 w 2 okazach. Mam też dwa okazy zbliżone eokolwiek do ab. 
Rufescens Tutt o bardzo wybitnych liniach i rysunku na skrzydłach 
przednich, jeden złowiony w Strzałkowie przez p. Schillego 13 VII 
1911, drugi przeze mnie w Podhorcach przy lampie 20 VII 1912. 


Mamestra Hb. 
_1022. Splendens Hb. (1463) Podhorce; okaz złowiony przy 
lampie 2 VII 1910 oznaczył p. Sehille; potwierdził oznaczenie p. 
prof. Rebel. Motyl bardzo rzadki i miejscowo ograniezony. 
Hadena Schrk. 
o emina Hb. ab. Remissa Tr. (M2 a). Podhoree przy 
api 1 18 IT'S 1912. | 
kooióa Bieiah 
8. 1023. pr mi GB - Schile sł jedną w ec «u 
miga « aż 26 LV. 43 z" sa 
224). w chowane z sera pa | 


ż 1024 a ks Rbr. 22. 
ny ch w VIIE 1911 na = mę um w og e w Pod 


SPIS MOTYLI 57 


Hypeninae. 

Bomolocha Hb. 
| 378. Fontis Thnb. ab. 4! Terricularis Hb. (2804 a). P Hre- 
benowie w lasku przy potoku pod Hrebenoweem 16 VI 1 

Geometridae. 
Acidaliinae. 
Acidalia Tr. 
4 Taraka > Stph. (3072). W Rosje na Matachowie 
| , 15 VII 1 
e Larentiinae. 
Ortholitha Hb. 


026. 6. Bi ipunctaria Schift. (3174). W Podhorcach przy lampie 
19 VIII 1912. Ma należeć do fauny gruntów wapnistye ch, w bliższej 
okoliey tu nie często PE, i tem tłumaczę, iż dopiero tego 
roku pierwszy okaz złowiłem 


! a. Lygris Hb. 
693. Reticulata Thnbg. (3287). W Tuchli tuż ża leśniczówką 
m Kiczerkach, w pobliżu potoku złowiłem 15 VII 1912 dwa okazy. 


Larentia Tr. 


1027. Olivata Bkh. (3332). Tachla, Kiczera, 15 VII 1912, 
prawie równocześnie z Lygris Reticulata. 
> 4450. Rivata Hb. ab. Maculata Rbl. (3436). Strzałków, na łące 
_ pod lasem, bardzo mokrej, 4 VIII 1912. Oznaczył prof. Dr. Rebel. 
- Forma przejściowa do ab. Macułata i tak do niej zbliżona, iż we- 
dlug oznaczenia p. Rebla zupełnie do niej należy. Złowił i ma 
w ja swym P. Schille. 


Tephroclystia Ak. 
028. Lariciata Frr. l hekjęć ostat okaz wylągł się 9 V 
> 1912 w "pokoju, mz boduję gąsienice; następne złowione przy 
lampie 2 V esie 9 VI, w lesie łotatniekim 10 VI, w Hre- 
eo aja Śnókym 18 18 VI 19i2. Wszystkie oznaczył prof. dr. Rebel. 
R a Ała Dh (080) W I  oentet imocene?” i 


58 JULIAN BRUNICKI 


1030. Succenturiata L. v. ? Subfulvata Hw. (3600 e). Pod- 
horee, przy lampie 25 VI 1912; oznaczył prof. Dr. Rebel. 

1031. Tmmundata Z. (3624). Podhorce, ogród, 4 VI 1912; 
brzeg lasu, 6 VI 1912; próez tego bardzo piękną wielką © zło- 
wioną w V 1912 dałem dla Muzeum nadwornego wiedeńskie 

r. Reblowi, który mi pów mie oznaczył wszystkie Tephroelystie 
i bardzo wiele innych motyli. 


Arctiidae. 
Lithosiinae. 
Miltochrista Hb. 


584. Miniata Forst. (1266) ab. Crocea Bign. Bardzo typowy E, 
złowiony przy lampie w Podhorcach 18. VII 1912; aberracya ta 
znacza się zupełnym iem linii czerwonych na przednich 
skrzydłach; eała powierzchnia jest żółta z czarnemi typowemi liniami. 


Psychidae. 
Psyche Sehrk. 


1032. TVicielła Sehif. (4483). W lasach okolicznych znajduję n 
ki koszyczki gąsienie w VI corocznie; owadów nie znalazłem, - 
ani też nie udało mi się ich wychować. 


Fumea Stph. 


> _ 1088. Betulina Z. (4529). Znalezioną 3 VII w lesie strzałkow- 
A skim na brzozie oznaczył prof. Dr. Rebel jako © tego gatunku. 


Sone 


2 1034. Myopaefo Bkk. (Abo) W Podhorcach, w pokoju 
| na = zastałem ż "AT 1912 bardzo piękny, świeży okaz. - 


_ Pyralidae. 
> | Platytes Gr. - a j> 
ne ia » Bb. b. (147). W roku 1912 złowiłem przy Z: 

„ mianowieie 24 VI i 11 VIIL- ! 


SPIS MOTYLI 59 


Phycitinae. 
Salebria Z. 


1035. Faecellu Z. (641). W Podhorecach przy lampie 18 VII 
i 14 VIII 1912 złowione okazy oznaczył prof. Rebel. 


Pterophoridae. 
Pterophorus Geoffr. 


832. Inulae K. (1393) należy skreślić, gdyż prof. Dr. Rebet 
stwierdził na dobrze utrzymanych okazach, iż nie są to Inulae, lecz: 
Carphodactylus Hb. (1394). Wszystkie daty co do miejsce. 
i dni znalezienia podane w SŚpisie IV na str. 159, przy Inulae, od- 
noszą się do Carphodactylus. W r. 1912 łowiłem je kilkakrotnie 
około poezątku VIII. Podhorce 21 VI (Sehille). 
1036. Microdactylus Hb. (1397). Podhorce, na brzegu lasu. 
6 VI, Łotatniki, w lesie 10 VI 1912; oznaczył prof. Dr. Rebel. 


Tortricidae. 
Tortricinae. 
Acalla Hb. 
ana Tr. var. Selasana HS. (1473 e). Z kaze) 
rzozy 22 


848. Ferrug 
znalezionej m p. pekao w sprzędzonych liściach b. 
ay yć lesie bereżniekim wylęgła się 6 VII 1912. Oznaczył prof. 


czony na podstawie dziełka Kennela (Tablica VI, fig. 1). 


Caeoecia Hb. 


__866. *Piceana Ł. (1506). a złowił p. Schille w lesie w Ło- 
 . VII 1912. i 
-_ Sorbiana Hb. | aęai jauć Vylęgły się p. Sehillemu z gąsie- 
o, w 'wie w lesie, 18 VI 1912, a mianowicie 
a 


_ dębu. 
| Costana +. ; (820 P. Schilie z złowił 6 vr 1912 ek 


60 JULIAN BRUNICKI 


Pandemis Hb. 


869. Ribeana Hb. v. Cerasana Hb. (1540 a). P. Schille hodo- 
wał ją z gąsienie znajdywanych na liściach najrozmaitszych roślin 
w lesie w Strzałkowie, i tak na Salix Caprea 5 VI 1911, na Be- 
tuła alba 16 VI i dwa okazy na Quercus 21 VI 1911 


Tortrix Meyr. 


8. Bi a ta (1570). Podhorce, u brzegu lasu, nad 
ainiaaz: ka 16 VI 191 
877. Paleana Hb. v. TRU Frohl. (1585 b). P. Sehille znaj- 
duje ją często w lesie w Strzałkowie (31 V, 12, 18 i 21 NA, 
5 VIII 3: 
879. Rusticana Tr. (1597). Na łące w Bereżniey 7 VI 1912. 


Cnephasia Curt. 


na L. v. Derivana Lah. (1622 e) P. Schille 
znalazł ją w a Rok: im w potoku przy leśnictwie, 5 VII 
1911; oznaczył prof. Dr. Rebel. 


Conchylinae. x" 
Conchylis Ld. 

1039. Pałlidana Z. (1662). Złowioną w lesie łotatniekim 10 VI 
1912 oznaczył prof. Dr. Rebel. : 
1040. Nosa Hw. (1671). W lesie Brzezina w Bereżniey, opo- 

> erę rolniczej, złowił p. Sebille 24 V 1910. Oznaczył prof. 

r. Rehe 
moj Kindermanniana Tr. (1753). Bereżnica, w lesie 1 VIII 1912. 
a: wek. (177 1). panie las 25 V 1910; ozna- 
| m prot Dr. Rebel 


02 - Baxanthis Meyr. | a 
= 1042, Fulvana FR. (1803). Nowy ten dla giń krajowej ć 
o złowiłem w jednym okazie na łące na Hrebenoweu 19 a. 

UO p P- aa) oznaczenie B= prof. 


sa — JR: j oda w r. _1912 złowiłem dwa : A 
w Podhoreach reach 10 VII i 2 VIIL Risen > aęem | 


SPIS MOTYLI 6 


Olethreutinae. 
Olethreutes Hb. 


912. Schreberiana L. (1856). Dwa okazy wychował p. Schille- 
z gąsienic znalezionych w sprzędzonych liściach czeremchy ( us 
Padus) w lesie strzałkowskim; wylęgły się 31 V 1912. 

920. Pruniana Hb. v. Pruneticołana Z. (1873). W łęgu w Wier- 
ezanach 7 VI 1912, wraz z bardzo licznymi okazami zwykłej formy 
zr Oznaczył prof. Rebel. Jest ona znacznie bledsza od formy 

ówn 

1043. Nigricostana Hw. (1887). Złowił 6 VI 1911 w lesie- 
(rislkfgą p. Schille, oznaczył prof. Dr. Rebel. W zbiorze p. 

1044. Palustrana Z. (1910). Przy lampie 10 VH 1912. 

1045. Cespitana Hb. (1927). Podhorce, przy lampie, 20 VII 
1912; SPY prof. Dr. Rebel. 


Steganoptycha Stpb. 

1046. żę Dgl. (1980). Podhorce, brzeg lasu 16 VI 1912;. 
Strzałków, las, 16 X 1 909 i 23 VI 1911; las Bereżnica 28 VI 19115 
łowił p. chile. 

950. Rufimitrana HS (1982). Przy lampie w Podhoreach zło-- 
. kosi 2 VIII 1912 dwa okazy; oznaczył je prof. Dr. Rebel. 


3. 6ypsonoma Meyr. 

|, 957. Imcarnana Hw. (2010). Przy dakladieske porównaniu 
z okazami świeżymi okazało się. że okazy o. w Spisie IV na. 
str. 170, jako Incarnana, należą do nadępacj s . Neglectana Dup. 
Prawdziwe G. awe mam tylko . w śgródsie paań 
skm 1 i 13 VII 191 


Semasia HS. 


963. Aemiulana Schlag. (2031). W lesie bereżniekim złowiłem: 
: VIII 1912 lamy, okaz; oznaczył go prof. el. 


ws Notocelia Meyr. — 
. 1047. taridtika Hb. ( 2063). Na wspólnej wycieczce na po- 

ch Strzałkowa i Bereżnicy z p. Schillem z iśmy gasienice- 
iściach dzikiej męGóć |. nich naraz p. Sehille mo- 
ctóre > - 1912. 


62 JULIAN BRUNICKI 


Epiblema Hb. 


974. Subocellana Don. (2118). Prócz wykazanych już dwóch 

err p między nieoznaczonymi okazy z następujących 

„brzeg lasu, 31 V, 4—10 VI 1909, 4, 12, 17 VI 

1912; Skolo-Pawłów 26 VI 1909; Bereżnica, las, 24 W 1910; Hre- 
benów, na Suchym, 30 V 1910. 

1048. Bilunana (Hw. 2128). P. Schille złowił ten gatunek 
w lesie w Strzałkowie 18 VI 1911. 

985. Luctuosana Dup. (2144). Prócz wykazanego mam jeszcze 
okazy z następujących miejsc: Podhoree, brzeg lasu, 26 V 1912; 
Wierczany, łęg, 7 VI 1912; Łotatniki, las, 10 VI 191 1; Bereżnica 
las, 25 V 1910; Strzałków, las, 20 Vv 1911, 20 V— 10 VI 1912. 


Grapholitha Hein. 


990. Servillana Dup. (2173) należy skreślić; okazy do tego 
„gatunku zaliczone, dość sosie nie dadzą się z zupełną pe- 
wnością szpera fu: Numer jego otrzymuje: 

990. na Froel. (2171), ba, śl w Łotatnikach w lesie 
8 VII 1912. oznaczona przez p Schillego; oznaczenie potwierdził 
zk sid E 
49. Duplicana Zett. (2204). Podhorce, las, 9 VI 1912. 


Pamene Hb. 


* 1050. Fimbriana Hw. (2225). P. Schille wyhodował ten ga- 
tunek z narośli na dębie, wywołanych przez galasówkę Cynips 
Gemmae, znalezionych w1aii strzałkowskim; z gąsienie trzymanych 
w ciepłym stos lęgły się motylki węg I BP i 21 IF 1911. 
Z se samych narośli uzys 


1909 i 28 TT 191 911. 


pał a= jk wylegty się 19 II 


SPIS MOTYLI 63 


Aneylis Hb. 
1052. Uncana Hb. (2272). Bereżnica, las 4 VI 1912. 


Rhopobota Zd. 


1053. Naevana Hb. (2281). Warzzak przy lampie 20 VII 1912 
jeden okaz; oznaczył go prof. Rebe 


Dichrorampha Gn. 


1054. a". HS. (2300). Libochora, na  Matachowie, 
15 VII 191 


3 CZĘŚĆ V. 
| e Glyphipterygidae. 


Choreutinae. 
Simaethis Leach. 


1055. Pariana A (2315). Posiadam tylko dwa okazy, jeden 
złowiony w Podhoreach w lesie, 22 VII 1910, drugi, zdaje się, 
świeżo wylęgły, Pasini, w mchu leśnym 25 x 1910, w okresie 
nader ciepłym i pogodnym 

1056. Fabriciana L. (2318). Nader pospolity motylek, zwła- 
szezą w zaroślach pokrzywy po lasach; w znajdywałem 
go n. p. 17 V i 13 VIII 1910, 4—22 VI i 13 VIII 1906, 19 VIII 
1912, w Strzałkowie 6 VI i 9 VIII 1910, w Hrebenowie na Su- 


na Magórze/ 19 
1911, na Nażakowie” 15 VII 1 


Glyphipteryginae. 
Glyphipteryx Hb. 

. Bergstraesserella F. (2323). tatni a łączce 
nej wilgotnej w wązkim ŁA wie 7 VI uru w Hrobenowie na 
u a wcu 19 VI 1912. 

___ 1058. Thrasonella Se. (2326). W Skolem na Pawłowym 
_ 1909, w Strzałkowie na. ugó, łące 6 VI 1911 i6 VI 1912, 
- 5, Podkorcach przy lampie 12 VI 1911, w Korostowie w doli 


64 JULIAN BRUNICKI 


1059. Forsterella F. (2384). Mam tylko dwa okazy, z ogrodu 
w Podhorcach 30 V 1909 i z lasu strzałkowskiego 28 V 1912. 
P. Śchille złowił trzy okazy w lesie Strzałków 6 i 8 VI. 


Douglasiinae. . 
Tinagma Z. 5 
1060 Perdicellum Z. ae Jedyny okaz złowiony w Hrebe- | 
nowie na Hrebenowcu 31 1910. 
var. Matutinellum Z. (2887 a). Złowiony w Skolem na Pawło- 
wym 26 VI | 


Yponomeutidae. 
yponemeutinae. 
Yponomeuta Latr. | 
1061. Vigintipunctatus Retz Eo Jedyny okaz złowiony 
przy lampie w Podhorcach 11 VIII 7 
1062. Płumbellus Sehifft. (2807). Szale nierzadki, zwłaszcza 
przy lampie w Podhoreach 13—23 VII i 11—16 VIII 1906, 27 VII, 
30 VIII 1907, 26 VII 1908, w ogrodzie 31 VII 1911, na brzegu i 
lasu 22 VIE 4910, 24 VIIi 1 VII 1912. A 
1063 Padellus L. (2359). _Polkiiiin tylko jeden okaz, złowiony 
-_ przy lampie 28 VII 1908. 
1064. Malinellus Z. (2363) W Hrebenowie we wsi na licznych 
młodych jabłonkach widziałem całe masy oprzędów w VI 1910; 
_ przywiezionego gniazda wylęgły mi się motylki 29 VI 19 10. 
Próez tego znalazłem oprzęd w Podhoreach na Evonymus europaea, 
z którego okazy MNA się esi 8a 10 VH 1911. 
1065. Cognatellus ) W Pedhorcach przy lampie 
 " UBVHR pad kc VII 1907, 28 Vi 1908, tar KSIĄ 9 VII 1907; 
MN pogo ezionej w oprzędzie na Evonymus 15 VII 1910, na 
_ ja _B AA 1912. 
onymellus L. . (2366). raz rzy lampie, 23 VII | 
1906, 28 WI1908, w tie 7 Yi 19 o ę, 


Zorka W ATE ZEE AE, | koaoasca 


R RaZ „Swammerdamia Hb. - 

o, m Heroldeila m" _(2869). w Podhorcach przy lampie > 
_1068. Pyrella ViIL. (2374). W. Podhoreach y lampie częsta, 
1906, 16—27 | VHI 1908, 10: "1909 20 vis Sił > 


 Hrebenowie na  Hrebenowe » gie dzikie j błonie zę] 
ierzadke, 30 VI 1910. 5 a 


SPIS MOTYLI 65 


Argyresthiinae. 
Argyresthia Hb. 


1069. Mendica Hw. (2397). Wychowałem trzy okazy z gąsie- 
nie żywionych liśćmi wierzby Sałic Caprea; okaz wy lągł się 12 VI; 
złowiłem ją też w ogrodzie w Podhorcach 21 VI 1909i 22 VI 1912. 
1070. Spiniella Z. (2402). W Podhorcach w lesie łowione 7 VIII 
1911, sę A aj lasu 18 VIII 1912, w Bereżnicy w lesie 1 VIII 1912. 
071. Albistria Hw. (2403). W Podhorcach w ogrodzie 11 VII 
1908, 48 VII 1912, u brzegu lasu 26 VII 1912. 
1072. Ephippella F. (2404). W Podhorcach w ogrodzie 6—11 
VII 1908, 11 VIII 1912, w lesie i u brzegu lasu I VII 1910, 
17 VI 1911, 5 VIE 1912, 
e 1073. Witidella F. (2405). Podhorce, w szkółce, 2 VII 1908. 
1072. Retinella Z. (2414). Libochora, Bukowinki 15 VII 1912. 
1075. Fundella F. (2415). Skole, Pawłów. 9 VI 1911; Pod- 
horce, w lesie 17 VI 1911; Hrebenów, Suchy 18 VI 1912. 
a 1076. Cornella F. (2416). Podhorce, w ogrodzie 6—21 VIII 
"1908, ę VII 1910, w lesie 135 VII 1911 i 5 VII 1912. 
077. gorę Hb. (2419). Sj esta w lesie i u brzegów 
lasu te VI, 22 VI, 6 VII 1912, przy lampie 26 VI 1911; z gąsie- 
_ niey Ab edia na Salix Caprea lęgła się 30 V 1911, z gąsieniey 
znalezionej w Ławocznem na Sałiz ? wylęgła się 9 VI 1811. 
1078. Goedartella L. (2420). Bardzo częsta w Podhoreach 7 
ampie 20 VII 1908, 24 VII. 5 VIII 1909, w lesie 2 
 wm7 1912, 19 VIII 1912, w Strzałkowie na łące 9 VIII mit 
- w Bereżnicy 12 VIII 1906, w Tuchli na Kiczerze 15 VII 1912. 
- Przestrzeń zajęta barwą złotą j est dość zmienna, mam m. i. okaz © 
wi rd w Jesio w Podhoreach 1 1 YIII AIR, sach 10 VII OT "Rad 


k 
Ę 


M SPOWWODI SAP N OSA AR 0: 


w SA 03) 8 VII md i na łące leśnej w óasokach 28 VII 
1911; obydwa okazy oznaczył prof. Schille oznaczenie SOGI 
_ prof. a p: 

> Tiluminatella Z. (2431). W Frobeńowie. na Hrebe 

9 vi 19i2, „ a> na Bukowinkach i w Tuchli na kez 
rze 15 VII 1 


| - Plutellidae. - 
-__" Plutellinae. 

ŚR - Plutella Sehrk. . 
> 1082. Prrociolla L. (2444 Częsta, po brzegach AR AIRA, 
W Podhorcach 31 V 1909, 11—24 V, 5 VI p. VII sis 
fizycgr. T. XLVI. m 


66 JULIAN BRUNICKI 


1083. Maculipennis Curt. (2447). Pospolita wszędzie, zwłaszeza 
w ogrodach; Podhorce 21 VII 1909, 21 WII 1911, przy lampie 
5 VII, 10 0 XI 1907, 30 IX 1907; Bereżnica 1 VIII 1912, Libo- 
chora: Zwór Ż1 V 1912. 


Cerostoma Latz. 


1084. Tittella L. (2451). Podhorce, przy lampie 27 VII, 3—23 
VIII 1909, w ogrodzie 6 VII 1911; Ooroknieś: las 1 VIII 1912. 

1085. Radiatella Don. AT Częsta; Podhorce, PZ lampie 
7 VII 1906, 2 XI 1905, 28 VIII 1911; łąka i brzeg lasu, 30 VII 
1911, 26 vil 1912, las 30 I 1909, 14 IV 1910; datki, łąka 
w lesie 15 VII 1011; Bereżnica, łąka leśna 27 VI 1941, 3VI I 1912. 

ee „Paręntkesela L. (2467) Podhoree. w lesie 1 VII 1910 
i 7 VII 1911. Strzałków, las 16 VII (Schille). 

1087. * biedla L. (2471). Mam tylko jeden okaz złowiony 
w lesie strzałkowskim 16 X 1909 przez p. Sehillego. 
1088. Lucella F. (2472). Jedyny okaz, który posiadam, wy- 
chowałem z gąsienicy ognie zeji w lesie podhoreekim na dębie 
szypułkowym; wyłągł się 1 VII 1 

1089. Asperella L. (2475) Przy lampie w Podhorcach 10 XI 
1907, 20 IV 1908, 24 VII 1909. 29 III 1911, w lesie 22 X 1911. 
"1090. Nemorella L. (2479). W Hrebenowie 19 i 20 VII 1910; 
po Rytoseenię z (ots ugpejecch w Ławocznem nad 


_ Orthote taeliinae. 


1908. Sparganella Th m b. _(2486). wi „> da ola » 
1910 przy AK sienctęwy wio go p Sehille, k 


SPIS MOTYLI 67 


Gelechiidae. 
Gelechiinae. 
Metzneria Z. 


pi a key Z. (2487). Podhorce, przy lampie 14 VII 
| 1906, 32 IX I 909; Łotatniki. las, 8 VII 1912. 

» 1095. Niwobiiydła Z (2503). Podhorce, przy lampie 24 VIE 
s 1909, 17 VIII 1910, na brzegu lasu 26 VII 1912. 


Chelaria Hw. 


1096. Hiibnerella Den. „ode Podhorce, łąka, 4 IX 1906; 
las. 7 VIII 1911, 1 VIII 1912 


aa cod Hein. 


1098. Decrepidella HS. (2511). Podhorce, przy lampie 28 VII 
1907; Hrebenów, w lesie świerkowym, 20 VII 1909. 
"1099. Senectella Z. (2520). Podhorce, w lesie 13 VII 1911, 
,.. w ogrodzie 5 VIII 1911, przy lampie 20 VII 1912. 
„e — vy. Obscurella Hein. (2520 a). Okaz złowiony w Podhorcach 
imy lampie 15 VII 1910 oznaczył prof. Dr. Rebel. 


a> A 


a Z. i z ąsienie dak w je 
Sa „m | p. Schille 


1104. Distinetetla Z. pną po 32) 18 VII 1906. : 
w = HS. (2562) W Podhorcach przy lampie nie 
zadka 2 1906, 5—9 VIII 1907, 28 VII 1908, 3 VI, 
5 VII sa | j4 I ' 1912; Bereżnica, las, 1 VIII 1912. ; 
| BE 06. Paleta Tr. a” Podhorce, przy lampie 27 VIII 1908, Pa 


Be Olesna. l a Bracę: 20 
pomięmać? dna ab Poda 3 ds, z x _1906, 12 > vi 


. byirnal iS . Podhorce, brzeg lasu, 25 V 1911. sę 


68 JULIAN BRUNICKI 


1911; ogród, 18 = s 1 VII 1912; przy lampie 20 VII 1912; 
Bereżnica. las, 9 1911. 

110. Sealella Só (2615). Podhorce. w lesie na dębach 9 VI 
1912; "Łotatniki w lesie na dębach 10 VI 1912. 

1111. Luctuella Hb. (2620). W Hrebenowie, w lesie świer- 
kowym 20 VII 1909; oznaczył p. Schille, potwierdził oznaczenie 
prof. NE sę. Ma być wogóle gatunkiem nader rza 

EA W (2652). Bereżnica, las, 3 VI 1911; Pod- 

horee, ród 22 VI1 
1113. Murinella HS. ai ). W Hołoweeku na łące 11 VII 1911. 
1114. Halonella HS (2686). foiygójw w ogrodzie 26 V 1910, 


GAYE na mj sy łące 18 VII 1910. 
Hiibueri Hw. (2698). Podkoroć. w lesie 13 VII 1911, 
1 19. VII 1912 


1116. Knaggsiella Stt. (2699). Bereżnica, w lesie 9 VIII 1911. 
1117. Maculea Hw. (2750). Bereżniea, las 9, VIII 1911, 1 VIII 

1912; AWR, brzeg lasu, 19 VIII a Ao p rof. Dr. Rebel. 
1118. Tricolorella Hw. (2705). Podhorce, w łk 5—-13 VII, 

Ar 1911, 26 VII—1 RC A> BRAŁ las, 9 VIII 1911; 
Tuebla, w Kiczerze 15 VII 1 
1119. Maculiferella Dgl. 4 008) Podhoree, las, 22 IV 1911. 
1120. Junetella Dgl. (2711). Bardzo częsta; Podhorce, w lesie 

21 VII 1906, 12 V 1909, 7 VIII 1911, 25 VII 1912; DPFJ lampie 

25 IV, 2 X 1909; w Strzałkowie na jące 9.VIII 19 

1121. Humeralis Z. (2749). Podhorce, w takoja 2 I 1912: 


Skole, na Pawłowym 20 V 1910; Hrebenów 29 V 1910, na Hrebe- 
nóweu 19 VI 1912; Bereżnica, las, 3—27 VI 1911, 4 VI 1912; 
Łotatniki, las, 10 VI 1912; Łukawica Wyżna, las, 11 VI 1909; 
Podhorce, w ogrodzie 2 VII 1910, w lesie 17 V i 17 VI 1911. 
"1128. Notatella Hb. (2755). Łukawica Wyżna. w lesie 11 VI 
... 1909; Bereżnica, w lesie 25 V 1910; Łotatniki, w lesie 12 V 1911; 
e raw w lesie 35—9 VI. 7 VII 1912; Koziowa, u brzegów lasu 
a TSR Tripardla > (2751). Borełnica, w lesie 4 VI I9I2 
o . i gr > 
|. sk dake Hb. (2761). Przeważnie lęgły się z narośli 
Zdakówka DA ynips Gemmae ze wa 3 VI 1912; prócz tego © 
SAUOMA w Podkoreach 95 VI 1910 i. u z. ż 


> Gosia a. (arti). ar | złowio: ą w Pod- 
m w lesie i u | brzegów tegoż 10 VII gay ka 1908 „Lvl 
w lesie st za: wskim 12 VIII 1909 s: 


SPIS MOTYLI om 


1127. Tripunctella Schifi. (2774). Wszędzie pospolita. Mam ją 
z Bereżnicy złowioną 2 VIII 1909 i 20 V 1910, z Podhorzec z 5 VI 
1911 1 1 VII 1912, z Libochory na Bukowinkach 19 VII 1909. 
z Hrebenowa 19 VII 1910 i 19 VI 1912 it d. 


Tachyptilia Hein. 


1128. Populela CI. lak Pospolita w lasach i zaroślach osi- 
kowych, gdzie też w stosownej porze łatwo znaleźć można gąsie- 
nieczki. zwykle smiędoy RR, listkami, sprzędzonymi płasko na 
sobie. W Podhoreach przy lampie łowiona 11 VII 19056, 22—27 
VII, 13 VIII 1906, 7—12 VIII 1811, 4 VII 1912. W lesie zbie- 
rałem j 4 w tym samym czasie. Z gąsienicy wychowałem 12 VII 
1908, 27 VI 1911. Raz znalazłem gąsienieę w lesie w Łotatnikach, 
cp zie osik nie brak, między listkami spik wy by a8! się 

3 VIII 1911. Jako motyl bardzo zmienna eo do ba i rysunku. 


Aeanthophila Hein. 


1129. Alacella Dup. ać pzy mam jedną złowioną przy 
lampie w Podhorcach 28 908, drugą z lasu w Bereżnicy 
"s 2 VAE 1912. 


ja Xystophora Hein. 


* 1130. Lutulentella Z. (2799). Mam dwa dość zlatane okazy, 

e oznaczył p. Schille. złowione w Podhorcach, je przy lam- 
: 7 V 1911, drugi na łące 2 VI mę x: 

" MEL Arudinetell | mę agpiaiaj w ei VI 
1909 i w_ Korostowie linie Butywli 


"1133. Atrella Hw. (2820). 
2 . 1910 i przy lampie 27 VII 
1134. Unieolorella Dup. (2821). W Sk: 
ibochorze na Bukowinkach 12 VII 
zę w Hrebenowi 
"e lada 


JULIAN BRUNICKI 


Anacampsis Hein. 

1137. Prywiłowakz Hb. (2835). W Podhorcach w ogrodzie 17 VI 
3I3vILT 

uj 138: Alpityiiia HS. pęka W lesie w Strzałkowie 9 VI 1909. 

1139. Forticella -g ista W Podhorcach w lesie 5 VII 1911. 

1140. Ligulella Z. (2841) Zdaniem Dra S. Klemensiewicza?) 

i age rj stanowezo różny od poprzedniego, wbrew twierdzeniu Stau- 

re ąj i Re Mam ją z Podhorzec, złowioną na łące 12 VI 1911, 

u lasu 3 VI 1910, w lesie 7 VII 1912; z Skolego na Czu- 

dyłowić 16 VI 1908, z Hrebónowa na Horebenoweu 19 VI 1912. 


Recurvaria HS. 


1141. (Posta CI. że W Podhoreach w ogrodzie 51 VII 
ze. i przy we 39VH 1 


A Stenolechia Meyr. 
1142. Gemmella L. (2887). W Strzałkowie w lesie 6 VIII 1909. 


- Chrysopora Clem. 
. soda Hb. » lag dei zac Ace gr” ki Podhor-- 
brzegu las 


»ę = 2 lee 7 VIII 1911 
| 44. Hermannella F. *(2896).. w korek 27 *V'1909. 


p Brachmia Ms | * 
145. Triannulella HS. dla w Libochorze na ące pod 
20 VII 1909. 


SPIS MOTYLI 71 


tylki licznie między 3 a 14 VI 1911; RT zowiłema je przy 
lampie w Podhorcach 27 VII 1909 i 19 VII 1 


Ypsolophus Z. 
1149. Ustulellus F. (2951). W Podhorcach w ogrodzie 21 VI 


L, 1909, 17 V 1910, u brzegu lasu 26 V 1912, przy lampie 26 VIII 
p 1911; w lesie strzałkowskim 6 VI 1911, w lesie w Łukawicy Gór- 
j nej 11 1909. 

: 1150. Fasciellus Hb. (2952). Podhorce, przy lampie 5 VI 1909; 
; w Bereżnicy w lesie 24 V 1910, 4 okazy. 

| ada Waasżibawia L. (2067). W ogrodzie przy leśniczówee 


1911 Na fw przywiezionym w V 1911 z Orawy był też je- 


| 
den taki oprzęd, między ga no: niebardzo widoczny; z niego 
wylągł się okaz 3 VIII 1911 
Sophronia Hb. 
ke straj Hb. (2982). Na łące leśnej w Łotatnikach 
15 VI l 
| | Blastobasinae. 
> 6! Endrosis Hb. 


(|. |. 1158. Lacteella Schiff. Śr Pospolita wszędzie; łowilem ją 

- w. Podhorcach PE lampie 26 VI 1906, 5 VIII 1907, 28 VII 1908, 

31 da 1909, 4 XI 1910, w ogrodzie 13 VII, w lesie 26 VII 1912; 

chor e z PA jącej w hubie (Połyporus), przywiezio- 
wj s VI [19003 złowiłem w AToWOSYG na Suchym "30 v 


Oecopt dni 


> 4 Dasystoma Qurt. A 
% 01154. 8, licella Hb oh _W lesie w Strzałkowie złowił p. 
a. e w © goadnie 2 2 retó zsze ję a sztuk v w czasie e jegeę 

i wSkinakidke Z. 


0 uEIóRiPlrepweslie Hb. (3132) Podhoręa wdesie 27.X 1ŚLI. 
. 1156. ią Ę (3133). Nierzadka w Podhorcach, w lesie 
1907, 27 I Aa 12 V 1909 + 16 IV 1912; w ogrodzie. 


72 JULIAN BRUNICKI 


9V ię 19 III 1910; z gąsieniey wychowana Q wylęgła się 
13 III 1910. 


Semioseopis Hb. 


1157. Anella Hb. (3134). W Podhorcach przy lampie 24—28 | 
III 1906, 16 IV 1908, w lesie 30 III 1909. Pospolita. 3 

1 trigulana F. (3136). W Podhorcach przy lampie 24 III, 
16 IV 1906, 30 III 14—18 IV 1909, 29 III 1911, 24 III 1912; 4 
w lesie w Strzałkowie 18 TV 1909. 

1159. Avellanella Hb. (3136), W lasach nie rzadka; w Pod- 
horcach na brzozowych pniach 30 IM, 14 IV 1909, 29 III 1911, 
przy lampie 9 IV 1909. 


Epigraphia Stph. 


1160. Steinkellneriana Schiff. (3138). Podhorce, las, 2 V 1910, 
22 W 1911, 29 III 1911; Strzałków, las, 18 IV 1909 eż Skole, 
na ART 6 Y 1911. 


Psecadia Hb. 
1161. Pusiella Roemer (3142). Częsta, na niektórych zrębach 
| nawet BRE W ssppiażią w przy lampie 6 VIII 1905, 15 VII 
_ 1904, 4—10 VIII 20.3 ać? 1906, 9 VII w: w lesie VII „ł 
_ 1908; w NAbiów « poły ih ie w pokoju 18 VII 1910. śś 
a '1162, Bipunctella F. (3143). Podhorce, przy lampie 12—26 
VIII 1911, 2 VIII 1912, ! > 
|. 1163. Funerella F. Miejscami pospolita, n. p. w Pod- 
__ horcach w lesie 26 V 1907, £-10 VI 1909. > 30 V 1911, 22—26 k 
2 1912, przy lampie 8 V 1904, 4 VIII 1906, 16 VIII 1907,21VI | 
- VIM 1911. W Skolem na Ozudy! łowie 16 VI 1908, na 
.Pawtowym 20 V 1910, w Hrebenowie na z 30 V 1910. 
. De l gr la 6 w opadać przy lampie 
19 


SPIS MOTYLI | 33 


1169. Carduella Hb: (3209). Libochora, Zwór 21 V 1912; Be- 
reżnica, las, 4 VI 1912; oznaczył prof. Dr. Rebel, ponieważ jednak 
me nie są zupełnie Świeże przeto oznaczenie nie jest absolutnie 


©1120. Ocellana F. (3224). Podhorce, przy lampie 16 IV 1906, 
18 IV 1909, 3 IV 1911, w lesie 5 V 1907. Z gąsienicy znalezionej 
na łozinie ( Sali vitellina) lęgły się okazy między 6 a 30 VIH 1910. 

1171. Alstroemeriana CI. (3226). W Podhorcach przy lampie 
25 IV 190 e 


ża a: - SZR A....3 
jk = RODOS 


1172. Conterminella Z. (3230). Podhorce, przy lampie 30 VII 
1908, 8 VII 1910, 18 VII 1912. Z gąsienie znajdywanych na 
nd EASY lęgły się motylki 1 VII 1909, 25 VI 1910, 5 VII 1912. 
1173. Impurella Tr. (3231). W Redjęrccb przy lampie 11 V 
1910, w Bereżnicy w lesie 25 V 19 
1174. Applana F. (3233) wii w tym rodzaju „A Pod- 
horcach przy lampie 6 VI-—27 VII, 8 X 1907, 3 IX 1908, 9—25 
VW 1909, 9—22 X 1909. 21 VIII 1910, 1 IV 1911 23 IV 1912, 
1 X 1912. W ogrodzie w ao liczne okazy 27 XII 1910. 
"_ 'Tuehla, Melnyczne, 18 V 1 
1175. Selini Hein. (323). Podhorce, przy lampie 7 VIII 1909; 
eigaye kk ja Sehille, oznaczenie potwierdził prof. Dr. Rebel. 
Ę 117 6. Pimpine llae Z. (3264). Libochora, na Zworze 21 V 1912; 
Fo oznaczył prof. 
ja: 1177. Olerella z (3287). Podhorce, las 23 IV 1911, przy lam- 
pie 22 IV 1911. 
z any M óRoOa Hb. śą Fodhorecj z» wi kk PREĄENĘ 
1179. Nervosa Hw. ). Nie e, przy li 
IV 1907. 6 VI 1907, 12 VII 1906, 14 V 1907, 24 iV, 9 x 
1309, 4 IV, 9 VII 1910, 3 IV 1911, 235 [V 1912. W pokoju 2 I 
1911, 30 I 1912, w lesie 23 —24 IV 1911; w Staikow ie w 4 anać 
23 Vnr 191 11. 


Anchinia Hb. 


| +'1180, Dophneja Hb, (3316). Pierwsze okazy złowiłem w Ta- 
ski w ! Kiezerze 24 VII 1911 i Libochorze na zrębie Łysaku 25 VII 


* ym nice znalezione 15 Vir 1912 na (Zegna w 
Libochorze | 


> 181. Cisłalis se, RON p. Sehijle. znalasł w Strzałkówie — 
ie na Di złe, z >. MELA RA mo- 


74 JULIAN BRUNICKI 


Hypercallia Stph. 


1182. Citrinalis Se. (3322). Hrebenów, na Suchym, na łączce 
leśnej 19 VII 1910; w Podhorcach przy lampie 18 VII 1911; 
w Liboehorze na Groniu na łące 25 VII 1911; w Hołowecku na 
łące 11 VII 1911, w Łotatnikach na łące leśnej 8 VII 1912. 


Harpella Schrk. 


1183. Forficella Se. (3329). W CJ w lesie 4 VII 1906, 
w Podhorcach 2 VIII, w ogrodzie 8 VIII, w Strzałkowie w lesie 
30 VI, 6 i 16 VII 1912. 


Borkhanusenia Hb. 


1184. Timctella Hb. (3340). Podhorce, przy bnepie 1 VI 1908, 
0 VIII 1910. w lesie 25 V 1911, 6—9 VI 1912; Bereżnica, las 
5 l 1910, 3 VI 1911, 4 VI 1912; Skole, Pawłów. 9 VI 1911. 
" 1185. Unitella Hb. (3341). Podhorce, w trawach w lesie 14 VII 
NA 7 MA 1912, na brzegu lasu 22 VII 1910; Bereżnica, las, 
1186: p pat Hb. (3350. stety las; 2 VI 1909; 
Swżałków 23 V 1910; Hrebenów, brz u 18 VII a> na 
Hrebenoweu 19 YI. 1912; Libochora, na 2 rze 25 VII 1 
- 1187. Stipella L. (3364). Hrebenów, na asiekawóć 4: VI 
1912; oznaczył prof. Dr. 
1188. Śimalelła Hb. (3367). Skole, Czudyłów 16 VI 1908; 
ARR 9 VI 1909; Libochora, na Gróniw w lesie 25 VII 1911, ń 
że pwęwac 15 VII 1912. w Hrebenowie 1 VI 1910, na Suchym 
1189. Cinnamomea Z. (3369). Strzałków, w lesie 3 VI 1909. 
1190. Minutella L. (3382). Paa przy lampie 31 V 1906, 
29 VI 1912, u brzegu papi VI 1909, 8 VI 1910, 1 kisi 
| "ARM znalezionej na łan” ówient się mt 15 191 . 
5 1191. Boze yta L. (3394). w lęgi i | cy n a 
> dębu 4 VI, w Podhor oęośnyy "rot gy na e. lipowej 8 vr 1912. o 
- | 1192. Procerella Schift. (34 00). Podh parafię igi st 
1907, ASO ONACA 10 ogrodzie 8 II 1909, Tyl 


SPIS MOTYLI 


Epermenia Hb. 


1194. llligerella Hb. (3406). Podhoree, w ogrodzie 17 VI 1910. 
6 VII 1911, u brzegu lasu 1 VII 1910, 6 VII 1911; ez'1. znalezio- 
nej na Aegopodium * podagraria w lesie strzałkowskim 5 i 6 VI 
(Schille). 


Seythris Hb. 


1195. Obscurella Se. (3419). W Hrebenowie na Suchym 19 
"VII 1910. 

* 1196. Pałustris Z. (3474). W Strzałkowie na mokrej łące 
pod lasem 6 VI 1911, w Podhorcach przy lampie 25 VI 19i1; 
ay prof. Rebel. 

3 1197. Laminella HS. (3477). Podhoree, w lesie 4 VI 1908, 
przy > 25 VI 1911; w Łotatnikach w lesie 24 VI 1911. 
1198. Cuspidella Schift. (3487). W Łotatnikach w lesie na 


1199. Noricalla 1 Z. (3522). w Hrebenowie na Suchym na sta- 
'm pniu kilka sztuk 19 NI ba, Na tym samym zrębie w VI 
912 znajdowałem masami sp one wierzchołkowe liście pędów 
ilobium; z nich wówwa się jara sztuk 17 VII 1912. 


Momphinae. 
Catapleetiea Wlsghm. 


1200. ee och Z. PER „Podhorce, p | Lai 3 


16 JULIAN BRUNICKI 


Cyphophora HS. 


1205. Idaei Z. (3569). W Korostowie w dolinie Orawy 20 VI : 
1911, w Skolem na Pawłowym 9 VI 1911, w Hrebenowie na Su- 
chym 18 VI 1912 cztery okazy. 


Blastodacna Wek. 


1206. Hellerella Dup. (3573). W Podhorcach przy lampie 
19 VII 1908. 
1207. Rhamniella Z. (3575). Podhorce, u brzegu lasu 14 VIII 1911. 


Mompha Hb. 


1108. Conturbatella Hb. (3576). W Hrebenowie na mokrej 
łące 18 VII 1910. 

1109. Propinquella Stt. (3578). W Hrebenowie w lesie świer- 
węch rd 20 VII 1909, z ętegyjkę 19 VII 1910; w Podhore 
> +26 VH 1 


1210. Tadzdia Stph. "(8579 W lesie w Bereżniey 12 VII 1906, 

'w Podhorcach u brzegu lasu 26 VII 1912. 
1211. Decorella Stph. (3580). W domu w Podhorcach 3 IIL 

_ 1909, act lampie 25 VI 1911 

| 2. Subbistrigella Hw. (3582). Podhorce, w ogrodzie w próch- 


* nie 4 SE 1911. 


1213. Fulvescens Hw. ( (3586). Podhoree. w lesie 22 IV 1911 
| oznaczył p. Schille, stwierdził oznaczenie prof. Dr. Rebel. 
- Psacaphora HS. 


„1214. Schranckella Hb. lwąch W lesie w Skiawukowią 6 vfr 
na Magórze w Libocho 26 VII 1911; oznaczył Dr. Rebel. 


| Coleophorinae. 


SPIS MOTYLI IT 


1217. Lutipennella Z. (3640). W Tuchli na Kindracie na łące 
19 VII 1909. Koło leśnietwa w Strzałkowie 5 VII 1911 (Sekille), 
1218. Limosipennella Dup. (3641). W Podhorcach przy lampie 
10 VI 1910; oznaczył prof. Dr. Rebel. 
1219. Olivacella Stt. (3645). W Podhoreach w ogrodzie 14 VII 
1911, w lesie 1 VIII 1912, z Me 1912; oznaczył p. Schille, po- 
twierdził oznaczenie prof. Dr. 
1220. Cornuta Stt. (3647). W iRókociikh przy lampie 25 VI 
1911, bę ogrodzie 7 VII 1912. 
1221. Gryphipennella fraz (3648). Podhoree, w lesie 20 VI 
1909, u a lasu 4 V 1910; w Korostowie w dolinie Orawy 
20 VI 1 1911 
1222. Orbitella Z. (3652). W Podhorcach w ogrodzie 23 VII 
1909, A Hrebenowie na R 30 V 1910. 
| 1223. Viminetella Z. (3654). W Strzałkowie w lesie 15 V 
1909, * V i910, w Podhorcach w ogrodzie 12 V 1912. 
1224. Binderella Kol. (366 1). Podhorce, przy lampie 20 VII 1912. 
"R 1225. Fuscedinella Z. (3663). W Podhorcach w ogrodzie 21 
1911 
1226. „Nigrieella Stph. (3664). Podhorce. w sadach i w szkółce; 
woreczki nieraz bardzo liczne na liściach jabłoni w V i VI; mo- 
| > lęgną się 27 VII 1909, 20—28 VI 1911. Przy lampie "Rod: 
 horcach 20 VII 1912, u brzegu lasu 26 VII 1912. 
__ 1227. Ahenella Hein. (8667). Podhorce, przy lampie 26 V 1911; | 
w Wierczanach w łęgu 22 1911: 
- 228 Albitarsella Z. (3672). W Podhoreach aty II I7:VL. 
i 1919, w Hrebenowie na Hrebenowcu i9 VI 191 
ud 1229. Alcyonipennella Koll. (3674). W |... przy lam- 
| pie 3 VI 1909. 26 siewki IX 1910. 20 VII 1912, w ogrodzie 29 
1910. w Strzałko łące 6 VI 19i2. > 
1230. Frischella L (3676). W Bodhocsch w lesie 4 VI, na łące 
_ 2 VI 1911, przy lampie 2 VII 1 
1231. Deauratella Z. (3679). * lesie łotatniekim 24 vI 1911. 
1282. Lizella Z. (3685). Łotatniki. na łące leśnej 15 VII 1911. 
AR 1238. Conspieuella Z. (3786). W szkółee w Podhorcach 16 
> 6 1234. "Fibicella Hb. kate Ww Podhoreach przy lampie 6. R 
da VII 1906. 9 9 VII 190 


*: a Bb. (37 99). W  Podhorcach h przy je 
22 1906,19—6 VIA911, w ogrodzie 16 VT 1910, 14—30 VII 1911. 


VI 190, = dówaczć "Il 1913. 
- nad Se: 24 W 1907;  Łotatniki, w lesie 12 V 


W Podhoreach przy lampie s 
1. Murinipennella Dup. ( (3840). Kraszelniea, w łące leśnej > - : 
torostów, w dle Owy. 20 VII o e 


18 JULIAN BRUNICKI 


1911; Skole, na Pawłowym 9 VI 1911; Bereżnica, las 3 VI 1911, 
1 VIII 1912; Łotatniki, las 12 V 1911; Podhorce, w a Arn 5 VIII 
1911, przy lampie 18 VII 1912; Strzałków, łąka, 6 VI 1911. 


Elachistinae. 
Elachista Tr. 


1239. Quadrella Hb. (3921). Nie rzadka; w Łukawicy Górnej 
w lesie 11 VI 1909, w Podhoreach w lesie 26 IV 1909, w Hre- 
benowie na mokrej łące pod lasem 18 VII 1910, na Suchym 18 VI 
1912, na Hrebenoweu 19 VI 1912. w Libochorze na Matachowie 
15 wo bę 
40. Magnifieella Tgstr. (3927). W Podhorcach u brzegów 
lasu 23 VII 191 
* 1241. Gleiehcie lla F. (3929). W > w lesie 3 VI 1911. 
1242. Abifrontella Hb. (3932). ebenów, na Hrebenoweu 
31 V 1910; Łotatniki, w lesie 10 VI 1963, Podhoree, w ogrodzie 
22 VI ma. 
2 lla Hw. (3935). Podhorce, przy lampie 
27 VI 1009; > akłaica, w lesie 25 V 1910; oznaczył prof. Dr. Rebel. 
1244. 'Luticomella Z. (3936). Pod horce, przy lampie 10 VII 
1912; Ao prof. Dr. Ro bel 
. Monticola Wek. ei Podhorce, przy lampie 3 VIII 
1909; stac adi Dr. 


pia p2A8 Mirsk 26 VI 1 ; las w Strzałkowie 9 VIII 1909. 
1249. Esxactella HS. (3054). Podhorce, RR 12 VI; Strzałków, > 


1909. 
1250. Humilis Z. (3066), Podhorce, przy lampie 8 VIII 1911. 
912. 


1861. B zułtiana Frey (3969). Podhorce 5 VII 1 - 
1252. Bifasciella Tr, (3974). Hrebenów, na Hrębenowe 9 VI 
912; | na Matacho' 15 VII 1912 pzm na 


ilnie kskówa Z E i oświetlonych ses szyje okazy uwijają się 
a toś 


= 
aa; 'Rbl. ( Jerh. d. PCE 100). 
VIE 1908; opek. Dr. Rebel. 

Hrebenó' zza fa pot boa 


SPIS MOTYLI 19 


w ogrodzie 5 VI 1911; Skole, na Dobrzanach, łąki leśne, 15 V 
1911; oznaczył prof. Dr. Rebel 
1257. Rudectella Stt. (4010). Kruszelniea, brzeg rzeki Stryja 


1909. 
1258. Argentella CI. brpóc Boa, przy lampie 26 V 1906; 
Libochora, na Bukowinkach 19 1909. 


Seirtopoda Wck. 
1259. Sałltatricedla F. (4037). Podhorce, przy lampie 11 V 1910. 


Gracilariidae. 
Gracilariinae. 
Gracilaria Z. 
1260. Alchimiella Se. (4040). W lasach dębowych nierzadka; 
w Podhoreach przy lampie 3 VIII 1906, 7 VIII 1908, 4 VIII 1910, 
12 VI 1911, w ogrodzie 26 V 1910, 10 V 1911, u brzegu lasu 
23—25 V 1910. w Boróaiy w lesie 3 VI 1911, w Łotatnikach 
12 V 1911. 
1261. Stigmatella F. (4044). Częsta; nieraz w pokoju w zimie 
do lampy w Z zimująe po kąta Podhorce, przy lampie 


" 10—22 IX. 15 X 1906, 10 X 1907.13 XII 1907, w pokoju 11 IX, 
|. 2X 1909, 16 X 1910, 20 VII 1912. 


1262. Falconipennella Hb. (4050). Podhorce, w lesie 22 IV, 


| „mię lai. os Strzałków, s .maesó vm 1909. 


80 JULIAN BRUNICKI 


1270. Auroguttella Stph. (4071). Podhoree, w ogrodzie 14 VIII 
1910, = Ara: 12 VII 19 

p Schleich. (4077). W lesie strzałkowskim 
Tv 1912 złowił p. Schi 


Coriscium Z. 


1272. Brongniardellum F. (4082). Podhorce, przy lampie 19 X 

1906, 16 XI 1909, w pokoju 27 XII 1911; z Po żyjącej 

w liściach dębu w. micsih powierzchownych, do pęcherza podo- 

bnych. łatwy do wychowania; okazy lęgły mi się 14 IV, 26 

135 VII 1910. Jeżeli masowo występuje, może szkody wyrządzać 
w szkółkach i młodnikach dębowych 


Ornix Z. 


1273. Guttea Hw. (4086). AA w ogrodzie 20 V 1909, 

18 V 1910, w lesie bereżnickim 24 1910. 
1274. 4. Insperatella Niek. (4089). h gąsieniey, pyjacaj może na. 
jałoweu, okaz wylągł się, po przezimowaniu, 13 IV 1910 
1275. Car pinella Frey (4096). Podhoree, u brzegu lasu 15 V 1912. 
1276. Avellanella (4098). Z gąsienie znalezionej na Co- 
a 16 kó ce 16 V, u brzegu. 


Aaa 4 V 1910, w lesie 29 IV 1911: w Bereżniey w slóde 3 vI 1913. 


„1277. Sażęcoym Z. He Podhorce i Bereżnica; dwa okazy © 
e w 


- 
> Scoticella Stt. (4101). Podhorce, w ogrodzie 30 TV 19 > 
Lithocolletinae. 
Lithocolletis. Ad 
> 1279. Roboris Z. (4108). Z gąsienie skaza na Tekie lęgł: i 
= bea 16 wa 1910 i „. Vv 1912; w lesie w Łotatn zach 


Ś5Ź A otella Dup Z gąsienie a. znalenicnys na dę- 
2 ge wią okazy 10 VII 1906 i 20 TV 1910, z gąsienie na brzo- 
zie goi a 25 IW 1910; w Podhoreach w lesie 2 kaka. 26 kip 


128. 281. „Std Hw (tn. Podhorce; z | gąsienie żyjących. na 
des wylęgły się tylki 14 


ZA 18 wę 


SPIS MOTYLI st 


1288. Tenella Z. (4116). Podhorce, w lesie 2 V 1910. w ogro- 
dzie i na brzegu lasu 19 V 1911; z skargi -. na grabie 
wylągł się okaz 18 III 1912, po przezimow. 

1284. TC Z. (4118). Podhorce, w ; Mai 5 V, na brzegu 
lasu 15 V 1 

1285. Striguiatella Z. (4120). W Podhoreach, w lesie olcho- 
wym (Alnus imcana niema tu wcale, najbliższe są w Bereżnicy) 
2 V 1910; Skole, na Pawłowym 20 V 1910. 

1286. Lautella Z. (4122) Z gąsienicy znalezionej na dębie 
wylęgła się 21 VII 1906. 

1281. Ulmifalicla Hb. (4125). Podhorce, w lesie 10 V 1909, 
w ogrodzie 29 VI 1910; z gąsienicy na dębie (?!) 20 IV 1910. 

1288. Dubitella HS. (4136). Podhorce, u brzegu lasu 4 V 1910. 

1289. Cydoniella F. (4140). Podhorce, u brzegu lasu 4 V 1910. 

1290. Spinicolella Z. (4142). Podhorce, w ogrodzie 26 V 1909. 
1291. eeg F. (4144) Podhorce, w ogrodzie 14 VIII 
1908, 10 V i 

ków „Fugi Z. (4149). Podhorce, w ogrodzie 20 V 1909, 
>"A01VT w lesie i na brzegu lasu 29 IV 1911, 15 V, 1 VIIL 
"1882. towedheń las 1 VII 1912; |. na Suchym 18 VI 
- 1912; „Korostów, dolina Butywli 8 VIII 1 
- 1293. Carpinicolella Stt. (4151). naka z gąsienie żyją- 
a na grabie lęgły się 2, 6, AĘ. 2 II 1909; liście były zebrane 
w ogrodzie w Podho skęg: teraz tego gatunku nie spotykam. | 
> 1294. Querciflidla Ż . (4164). Podhorce. przy lampie 27 VIII 
R 1910, w dyski: % IV 1911; = me 


gu u 15 V 

„oelichiella Z. (HST) Strzałków, w lesie 12 vt 1809; - 
złoże olehowym 2—21 191 0. : 
m Swe w odkarach, bez ei seje 


AU 


Tischeria Z. 


reh, masomo | 


JULIAN BRUNICKI 


Lyonetiidae. 
Lyonetiinae. 
Lyonetia Hb. 


1300. Cierkella L. (4217). Znajduję nieraz mnóstwo min na 
liściach „oma w szkółce i sadzie, ale motylków nie posiadam. 


Phyllocnistinae. 

Phylloenistis Z. 
301. Su/fusella Z. (4224). Podhorce, w szkółce 16 VII 1909, 

11 Vi, w lesie 23 VII, 30 X 1910, 26 VII 1 

o + 1302 2. Saligna Z. (4226). Podhorce, w lesie 20 VI 1908, w ogro-- 
_ dzie 8 IX 1909, 20 IV 1911, przy lampie 6 VIII 1912. 

e Cemiostoma Z. 

-_1808. Susinella HS. (4227). Podhorce, w lesie 1 VIII 1912. 


Bueeulatrix Z. 
1304. Thoracella Thnbg. (4238). Podhoree, w pokojach domu 

(45 V_ 1908, 14 II 1908, 18 II 1911. Strzałków, las 18 VI 1 

> : eacy „żyjacej w naroślach galasówki Cynips gemmae, po je 

-_ spiesz 15 III 


7130. Ciderella Ż. (4239). Hrobenów, na Hrebenoweu 18 VI. 
1912; oznaczył prof. Dr. Rebel. 
1306. Ub śe Z. (4241). Podhorce, przy lampie 6 VIII 1912. 
PY EM ady ua  lrewwakediyyć | 
10; z ore w naroślach galasówki Cynips gemmae lęgły się 
okazy, po przyspieszonyn żer Odin 1910: i 19 i 19 TI a. 


SPIS MOTYLI 83 


Nepticulidae. 
Neptiecula Z. 


1313. Pomella Vaughan (4289). Miny, znalezione na jabłoni 
w Strzałkowie i Podho dari oznaczył prof. Rebel tak samo jak 
i miny następujących t ech gatunków. | 

1314. Rujfcapitella Hw. (4294). Miny na dębie Quercus pe- 
dunculata. 

1315. Malella Stt. (4378) Miny na jabłon 

1316. Floslactella Hw. (4390). Miny na poasaapę (Corylus 
avellana). 
a RA Argyropeza Z. (4490) W Koziowej u brzegu lasu 


Talaeporiidae. 


Tałaeporia Hb. 


1318. Tubułosa Retz. (4423). W lesie w Podhorcach znajduję 
nieraz woreczki na pniach osik (Populus tremula) w V; z nich 
EV się motylki 9 VI i 7 VII 1908; w Jamelnicy nad brzegiem 
ki Stryj złowiłem okaz 13 V 1910. 


Solenobia Z. 

e 1319. Triquetrella F. (4439) W Tuchli- znalazłem na dates 
 madwęglonym pniaku 15 > 1912 woreczek, k tóry prof. Dr. Rebel 
oznaczył jako należący d - paw m (eeg 3 m - 


xTańelitae. 
- SYZ 

„520. Tacoalia = NOA W. Strzałkowie na ścianie = 
znajdował p. Sc wielokrotnie, 27—28 


JULIAN BRUNICKI 


R ina oai Z. (4480). W Podhorcach przy ia, pie 17 VI 
elo zimotrwałych astrów jesiennych 
1 


a H 4484 ). Podhorce, w pokoju 17 X 1910, 
2 XII. 1910, przy lampie 19 X 1909, 30 X 19 
1324. Granitella Tr. (4486). Si" w lesie 13 V 1912, dwa 
„okazy oznaczone przez a” Dra Rebla. 


Roeslerstammia Z. 
1325. Erzlebella F. (4490). Podhorce, na łące 7 V 1906, w le- 
„sie 22 VI 1906, 26 V 1907, przy lampie 15 V, 6 VI, 5 VII 1907, 
"Te age 7 VIII 1908; wogóle nie rzadka. 
326. Pronubella Spy wonią Podhoree, w lesie 26 V 1907; 
© Strzałków, w lesie 7 V 1 
Lypusinae. 
r... opu Z. 
wę: 1320. Manila F. (4495). Skole, na Czudyłowie 10 VI 1908; 
na Dobrzanach, na łące leśnej. okaz pije z świerka 15 V 1911; 
Brólenówy na Hrobenoweu 31 V 1910; Bereżnica 4 VI 1912. 
n aaa 
» 54 ! 'Teichobia HS. . 
_ 1388. Verhuellella Stt. (4496). Bereżnica, w v lesie 5 VIII 1910. 


SPIS MOTYLI 85 


1332. Monachella Hb. (4536). Podhoree, przy lampie 14 VIII 
1905, 14 VIII 1906, 6 VI, 4 VIII, 26 IX 1 1907, 21—27 VIII 1908, 
13 VII 1911, 2—8 VIII 1912; w lesie i u brzegu lasu 4 VII 1908, 
25 V 1911. Wogóle bardzo are ej spotykany mól. 

1333. „gp ażtoet Hb. (4537) Podhorce, przy lampie 20 VIII 
1906, 28 VII, 4—12 VIII 1908, 20 VII 1908, 5 vL1 1909, 18 VIII 
1911, 2 VIII 912; w domu 26 III 1912; w Bereżnicy w lesie 
12 VII 1 


Trichophaga Rag. 


1334. Tapetzella L. (45389). W Podhoreach w domu z gąsienie 
żyjących w starem pierzu 19 VI 1909; w pokoju 3 i "ałę 
przy lampie 21 VI 1906, 3 VII 1910; w ogrodzie 4 VI 1 


Tinea Z. 


1385. Fulvimitrella Sodof. (4540). gs w pokoju 26 V 
1910; EC" dale na Kindracie 15 VII 1912. 
. Arcella F. (4543) Podhorce, u a brzegu lasu 12 VIII 
1906, 126 VII 1912; w Sia” 21 VE 1909, 8 VI I9gIQ, 1 VM 
1912, PY lampie 28 VII 1907. 

1337. Parasitella Hb. (4545). Podhoree, IA = 4 VI 
_ 1906, 15 VI 1912; Strzałków, w leśnictwie 29 V 1 
1338. Arcuatella Stt. (45489). Z huby ( Palo) aaa 
_z Hrebenowa wylęgły się „motylki 28 VI, 10 VII, 5 VIII 1910; 
w Skolem na łące leśnej 15 V 1911. 
"..__ 1889. Granella L. (4555). iw Z i wszędzie spotykany 
_mól; mam go z Podhorzec, łowionego w pokoju przy lampie, na. 
> oknie, na ścianie it. p. z 19 IX 1910. 24 ni 1909, 31 IX 1910, 


uk lesie 4 VI i 13 VII 1911; w Hrebenowie u podnóża Suchego | 
_ wypłaszałem go 18 VI 1912, w dla ża dość chłodny dzień, z po- 
na bukowych, złożonych na stosach; lieznie lągł się z gąsieniczek 
żyjąc 0.3 - p. w hubie Połyporus 30 IX 1910, w naroślach Cynips 

mm 7 VI 1911, w sprowadzonych owocach ( vesca 


Cloacella Hw. (4566). abzewezy z gąsieniczek żyją- 
ie Polyporus, przywiezione, z gór, lęgły się 15 V 1908. 
; łowionv też przy ew, w Podhoreach 21 VI 1909; 
wie na Hrebenowcu 19 yt. 1912, ra. Ma- 
W I 1912. 


ów, 


8 VII-2 pa 


nie HS. 4514). Podhorce, w ogrodzie 2 VII re | 
0) i = NĄ 1911; Pod- A 


86 JULIAN BRUNICKI 


1343. Fuscipunciella Hw. (4583). Podhorce, przy lampie 5 V, 
28 VII 1907, 5 V 1910, 20 VII, 21 VIII 1911, 13 At 1912. w domu 
8 V 1911, w ogrodzie 13 VII 1912, w Hrebenowie na mokre rej 
łące pod lasem 13 V 1912; Libochora, na Bekowójikach 15 VII 1912. 
Pellionella L. (4584). Powszechnie znany szkodnik tka- 
nin wełnianych i it. d. W Podhorcach przy lampie 1—14 VI 1906, 
5 VI 1908, 18 VI 1909, 25 VI 1911; 21 VII 1912; Bereżnica, 
w ogrodzie 30 VII 1911. 
1345. Lapella Hb. (4596). Podhorce, przy lampie 10—12 IX 
1906, 1 VI 1908, Ad VII 1911, 7 VI 1912; u brzegu lasu 25 V, 
w lesie 13 VII 1 
1346. Simi dircia Hw. (4597). Podhoree, przy lampie 12 VI 1911. 


Tineola HS. 


1347. Biselliella Hummel (4624). Podhorce, przy lampie 4 VI 
"_ 1907, 26 IX 1909, w zbiorze motyli 11 VII 1908, z gąsienicy na 
> Salice Caprea () 3 VI 1911; w Skolem na Pawłowym 8,VĘ ;19L1. 


Ineurvaria Hw. 


- 1348. Flavimitrella Hb. (4651). Podhorce, w lesie 12 VI 1911. 

||| /* 1349. Trimaculella AS. (4653). Ten nowy dla fauny krajo- 

wej gatunek złowiłem w jednym pięknym okazie w Hrebenowie 

na benowcu 19 VI 1912. 

|. | 1860. Praelatella Schiff. (4655). W Tuchli na Kindracie w lesie 
świerkowym 10 VII 1909, w Hrebenowie na Hrebenowcu 19 VI 1912. - 
"1351. Rubiella Bjerkander (4657). W Podhorcach w lesie i na 

ai lasu 3 VI 1910, 4 VI 1911; w Bereżnicy w lesie 3 VL 
1911; w Podhorcach przy lampie 5 VI 1911. 

1352. Intermediella Hein. (4667). Podhorce, w lesie 10 VI 1908. 
1368.. o Tr. (4668). Podhorce, w lesie 20 VI 1909; 

lesie 24 1 6 VIII 1909. 


strzałkowsk 
1354. upella Sch Sch „A61 + 3% na Pawło 20 V 19105 
> pa mg ou wym > 


dracie zaa VIE: pęd kg kie polbow ! I 
355. Mucallla F. (4674). Strzałków, 18 V 1908 
rece, w 8Vv.1 ZARY ze ma 1dV LAS, 16 VI 1912; 


SPIS MOTYLI 87 


1912, przy lampie (bardzo rzadko nadlatuje) 15 V 1907; w Strzał- 
kowie w lesie 18 V 1909, 7 V 1910; Bereżnica, w lesie 9 VADIL 

1354. Pilulella Hb. (4685). W Podhorcach i bliższej okolicy 
bardzo rzadka; raz u brzegu lasu 18 V 1911; w Bereżnicy w lesie 
25 V 1910. 3 VI 1911; Korostów, u brzegu lasu 14 V 1910, 
zwłaszcza przy krzakach na łąkach wilgotnych, 25 VI 1909; Skole, 


ostatni okaz oznaczył sa Dr. Rebe 


Adelinae. 
Nemotois Hb. 


1358. Metallicus Poda ej Podhorce 4 VIII 1905 4; Skole, 
na ją” 14 VII 1 | 
1309. Raddaćllus Hb. (ASA) oem w łęgu 13 VII 1909 RE 
1360. Cupriacellus Hb. (4696). Strzałków, w lesie 31 
1909 gf; Podhorce, przy lampie 27 VII 1911 d; : Wieś, Ma 
9 VIII 1909 
1361. Fasciellus F. (4704). Bereżnica, las 4 VII 1906; Łota- 
tniki, łąka leśna 29 VII 1911 4'4. Strzałków, ogród 29 VI 1911 
(Sehille) e). 
1362. Fiolellus Z. (4106). Prawie pospolity. po rzadkich, A woj 
> ch lasach, w Podhorcach 14 VII 1903, 5 VII— 
"b 1904, At. Vit 1905, w Strzałkowie 12 VIII 1909, w b 
- fatuikach 24 VI—15 VII 1911, w kli, lag 12—25 VII 1906. 
_1 VIII 1912. W Hrebenowie na mokre ma w" lasem 18 VII 
1909, tamże 18 VII 1910. 


Adela ia. 


> 1363. Viridella Se. (4113). Prawie pospolita |= zwła- > 
szeza na jasnych łączkach pośród lasów; w Podhorcach 9 V 1906, 
w Bereżniey 16 V 1908, w Strzałkowie 7 V 1910, w ogrodzie © 
podhoreckim 12 V 1912, w Skolem na Pawłowym 20 VM 
w w Hrebenowie na Hrebenoweu 19 VI 1912. 
1364. 


Ii 1912; km sado RÓ prof. 


365. „acśją Se. GTID).  Podilocoę, = ogrodzie 13 VI 1909; > > 
na łące nad Orawą 5 VII 1909; Skole, na Pawłowym 
9; KIK na dach 11 VII e: „wale ga na: - 


4ssocżatella Z. (4115). W Skolem na Kosakach 17 u > 
dyłowie w lesie 4 VII 1908, w Libochorze na Ba p. 


88 JULIAN BRUNICKI 


1366. Degeerella L.. (4721). Pospolita po lasach, zwłaszeza, gdzie 

% zarośla pokrzyw it. p. W Podhorcach 11 VI 1903, 17 VI 1904, 
4 VI 5 VII 1906, 13—23 VI 1907, 4 VI 1908, 4 VI 1911, 16—22 
VI 1912; Bereżnica 6 VI--3 VII 1910, 17 VI 1912; Łotatniki 
10 VI 1912; ogród podhoreeki 21 VI 1909; Hołowecko, na łąkach 
11 VII 1911; Libochora, za Matachowie 15 VII 1912; Skole, na 
SRS] 26 VI 1909 i 
Oiksaloimarela Hb. (4726). Podhorce, ogród 1 VI 1911, 
las 9 VI 1911; Skole, Czudyłów 16 VI 1908; Pawłów 9 VI 1911; 
Korostów, w dolinie Orawy 20 VI 1911; Hrebenów, na Hrebe- 
noweu 19 VI i912. 

1368. Fiolella Tr. (4740). Bereżnica, w lesie 12 VII 1906; 
Podhorce, w lesie 3 VII 1910; Hrebenów, na Suchym 30 V 1910; 
Strzałków 5 VII 1911 (Schille). 

"... 1369. Rufimitrella Se. (4741). Podhorce, ogród 30 VI 1910; 
ja — leśna cod oi >yCY 15 V 1911. 

a Z. (a) Bereżnica, w lesie 5 VI 1909. 

_ 1870. Rufrontella Tr. (4744). Podhorce, przy lampie 1 VI 

pea możliwa jeszcze do dokładnego rozpoznania. 


> 1. Leucocerella Se (4747) Podhorce, u brzegu lasu 10 VI 
1909;  Łoaeiki, na łące leśnej 7 VI 1911; Bereżnica 7 VI 1912 


ft 
"1372. Fibulella F. (4748). Podhorce, las, 20 VI 1908; Łota- 
ba las ME 1912; Skole, na Korczankach, na sky 7 VII 1907 


Eriocraniidae. 


Erioerania Z. 
oe o4SIS -prdmentgsynya Bose. Szęjn Podhorce, u sóżga lasu 
4 V 1910; Bereżnica, las 26 IV 191 ; Strzałków, w lesie 7 V 


: 1912 dowi p- Sehille parę okazów. 
0 AR ella ać r. Fastuoscila z. (4152 a). w - 
lasu wać M 191 


ella 2. Ga „Bereżnica, w lesie na mAgE 
brzóz 26 IV 1909. 909, 1Ę 


_Stph. | (4156). Biżnieć, w lesie na zrę- 
tych a. R sd si) tego ia 


SPIS MOTYLI s9 


1378. Aureatella Se. (4165). Dość częsta; Bereżnica, las 5 VI 
1908; Strzałków. las 29 V 1912, kilkanaście sztuk (Schille); Skole, 
na Pawłowym 26 VI 1909, 9 VI 1911; Korostów, nad Orawą 
5 VII 1909; Libochora, wa nad Magórą, 20 VII 1909; Hrebenów, 
na Hrebenowcu 19 VI 1 

1379. Ammanella Hb. (4166). Podhorce, przy lampie 31 V 
1907; Strzałków, w lesie 12 V 1912 (Schille). 

1380. tc Se. (4779). Podhorce, u brzegu lasu 10 VI 
1908, w ogrodzie 26 V 1909, 26 V 1910; Bereżnica, w lesie 5 VI 
1908; Si Skole, na Boakóeza 26 V 1909; Hrebenów na Hrebenoweu 

910. 

1381. Calthella L. (4782). Bereżnica, w lesie 25 V 1910, 16 V 

1908; Strzałków, w lesie 29 V 1912; Podhorce, w lesie 13 V 1909. 


Do nru 1136, str. 69. 


Xystophora Bruniekii Rebel. 


Wielka i bardzo silnie zbudowana. Czarnobrunatne rożki wyra- 

_ źŹnie ząbkowane, dosięgające 3/, długości brzegu ramiennego; sier- 

wate głaszczki żółtawe, mocno brunatnawo przyciemnione, środ- 

cowy i ieh członek gładko łuskami okryty, końcowy tej pap dłu- 

gości, nagi. Głowa i tułów ezarniawobrunatne, nogi jaśniej żółtawe, 

z ciemno | plamione nemi stopami. Odwłok czarniawobranaiy, grzbiet 

trzech pierwszych pierścieni jaśniej bruna 

,... "Tło szerokich. jasno połyskających skrzydeł e) onym srt i 
_tawe, zanikające jednak prawie ws: 

 €zarniawobrunatnemi łuskami tak, że ółiwa piaty dostrzedz się 
właściwie daje tylko ku wierzchołkowi i wzdłuż brzegu pachowego | 
postaci jasnych plam na brzegu ramiennym, względnie obrzeże | 

| _ krańcowego. Na żyłce poprzecznej aa wydatna sdezóy 


rzy *pówdich — gin; rozpię kk 16 mia: 
najstosowniej zamieścić przy Xyst. scordicella Rbl. 
is Prof. Dra Bebela w Verk. ha koci bot. Gosellnch: - > 


JULIAN BRUNICKI 
Resume. 


Verzeichnis der im Bezirke Stryj gesammelten Schmetter- 
Boat linge. V. Teil. 


De Zusammenstellung rervollstindigt die vorhergehenden, 
me pa, 


r Galizien sind zu „adna 4 
, Gelechia Trieolorella, Xystophora Lutulentel 
x Brunickii, Anacampsis Albipalpella, Anchinia Da- 
; Palustria, Elachista Gleichenella, Cinereopun- 


Wydmy piaszczyste okolic Sadownego 
(pow. węgrowski, gub. siedlecka) 
„Góry Bogackie' 
podał 


Stanisław Małkowski. 
(Z tablicami VII i VIII) 


„W roku ubiegłym ogłosiłem w el komunikat, któ- 
stów stodela AE opka i analiza BE Spo wałów FIŚRE: 


| rencie: przystąpi em A A aj Kartowania i s wię tma 


tatem mo- > 


Te Wan kler mieszczą si ię w. następując ych re wirach 
ackie*, KA Suche Jegle*, „Podegi? 
„lok y doga (Morzy yczyn). o 
je< posiadają na południu i i częściowo na e 
ęw 7 dolinę olcia oddzielającej | P; od. „Kazalnie*. 
| „granicę p: ęści 
ar rę 


się o wznoszące się coraz bardziej ku 
O stosunku wydm o 3 glin lodowco- > 
ią 4385" 


92 STANISŁAW MAŁKOWSKI 


O obniżaniu się terenu, zajętego przez opisywane wydmy, ku 
północy (ku dzisiejszej dolinie sda świadczą bagna, występujące 
obficiej w części północnej. (Ob. p 

an. Plan „Gór Seorokielć a przy niniejszej pracy 
jest szkicem oryentacyjnym i jako taki jedynie może być rozpa- 
tr wany. pomocą pokrycia sunku tuszem o różnem rozcień- 
czeniu starałem się uwidocznić do pewnego z stosunki roz- 
mieszczenia wysokości, jakoteż rzeźbę powierzchni w 

Po tem zastrzeżeniu mogę przystąpić do analizy form zano- 

łowy da w planie. 
egłe. Rzuciwszy okiem na plan, spostrzegamy 
od razu dwa wielkie wały, biegnące prawie równolegle do siebie 
w kierunku WNW—ESE i pafięia jakby wspólnymi ramionami 
zgromadzonych na wschodzie łuków wydmowych. Wysokość wzglę- 
dna tych wałów, oceniona na ir zdaje się nie dochodzić nigdzie 
10 m. Grzbiety szerokie, pozbawione większej ilości ze 
„Niecek*, tak > i charakterystycznych w „Kazalnicach* tu 
nie zauważyłem Czemś podobnem są może dwa zagłębienia na 
> północnej (ob. plan), będące, jak mi się zdaje, pozostało- © 
ścią połączen ia tej grzędy z wałem (4B). Połączenie to mogło być 
' przerwane przez posunięcie się owego wału dalej na wschód. W ta- 
' kim razie możnaby również uważać mały walik boczny grzędy po- 
o łudniowej yy pan za analogiczną resztę tego połączenia. Możliwe 
_ jest je ączenie wału poprzecznego AB z grzędą półno- 
' eną zostało zerwane przy udziale wody, gromadzącej się w „Ko-- 
i smaece* i i „Wilczym Jegielku*. 
687 Zbocza opisywanych grzęd bywają z reguły stromsze od pół 
_. moey (a więe znów świadectwo pzetoniik przeobrażani ace 
> wiatry 2 więcej południowe j 
iejseu 


WYDMY PIASZCZYSTE OKOLIC SADOWNKGO 93 


cej wyraźnego nie dostrzegłem. W paru miejscach mamy vbnaże- 
nia piasku i Beno wj lub przerwy, dające się jednak tłumaczyć 


widocznem wspóldziałaniem a. a (droga i t. d.. Pod wzgi 
em wysokości grzęda ta odpowiada zupełnie zachodniej części 
v północnej. 


| Jako przedłużenie w kierunku wschodnim grzędy południowej 
możnaby uważać wydmę (D w jej części o przebiegu południowo- 
- wschodnim. 

Muszę zaznaczyć, że obie opisywane grzędy pokryte są w znacz- 
j części gąszczami zagajników, które utrudniają niezmiernie obser- 
wacyę > zai 
y poprzeczne e "waóaj iii które dla krótkości 
nazywam wprost grzędami albo wałami poprzecznymi, zgromadzone 
są we wschodniej części całego układu wydmow i stano 
ph mi Sai wait) Laiatteje zoóri wałów. _ Cały ten zamniówa 

myka od zach tw 


REA 


B-) 
= 
— 


:. w góra da przy ( 

Grzęda 4B. Wada: ta = względem RE dominuje 

nad całym utworem. Wysokość, zmierzona w punkcie K, wynosi 

około 25 metrów *) ponad bagno, znajdujące się od strony wscho- 

dniej Wyraźnej różnicy w pochyłościach zboczy nie zspmażylem. * 

wschodnie wydają się jednak miejseani bardziej strome od 
dnieh, a z reguły są ostrzej odgraniezone od podłoża niż ż zbo- 
chodnie, które stopniowo, łagodnie przechodzą w. Ponpościóca 

iemi k równe obszary. (Ob. fotografię 1). 

sł AB ad strony północnej, zauważymy ro- | 

a została spa Tag nałożona na 

p 5ł , zy i wschod grzbiet części dolnej. ai 


J siwelocyjaym, żywa e. | 


94 STANISŁAW MAŁKOWSKI 


strony Rymiżiać lub południowo-zachodniej. Na przestrzeni, gdzie 
_ wał ie od zachodu na wschód. występuje bardzo wyraźnie, 
jak wezękóć różnica zboczy, przyczem zbocza północne są o wie 
stromsze. 
Idąc grzbietem ku południowi, możemy z góry obserwować 
jakby wybiegające z pod grzędy AB ku wschodowi, niewysokie 
wały wydmowe, zamykające am łukami bagna i tereny pod- 
mokłe. (Ob. plan i fotografie 2 i 
Zbocza grzędy pokrywają kaniaj lub więcej wgłębione wcię- 
«ia, których formę obecną należy przypisać działaniu wod deszczo- 
wej. paru niewielkich występów wydmy ku zachodowi nie 
spotykamy od tej strony innych urozmaiceń zbocz 
Posuwająe się dalej ku południowi, mijamy obecne po stronie 
wschodniej, uderzające wielkością kę zela je wałów, zagłębie- 
nie T. Powierzchnia wydm w tem miejseu, świeżo pozbawiona 
okrycia i i w niewielkiej tylko oękci pokryta znaczniej pod- 
rosłym z iem Gdy objąć wzrokiem większą przestrzeń. 
Widzi się tu >wiślkuść zieła, dokonanego przez dawne wiatry. Idąc 
dalej | posttu mnoaść AB, w wchodzimy w starsze wosej aa > 1 ię 
im nie jewanie sen nad (ranek się p ami: 
zeglębieniem. io WA odczuwamy 
- Żboez k 


WSE W 


WYDMY PIASZCZYSTE OKOLIC SADOWNEGO 95 


Slianość, powstaje zacięta walka. Wiatr, mająe przewagę. piędź po 
piędzi zdobywa zbocze pokryte roślinnością. Widomym znakiem 
tej walki jest stosunkowo ostra krawędź, odgraniczająca wnętrze 


wyrwy od strony wiatru. Wiatr wywiewa z wnętrza wyrwy piasek 


i 2 


Rycst 


_1 usypuje go żer kę wału poprzecznego (wał poprzeczny wzglę- 

dem zerami hę i 

o. Za przypuszozenióm mojem, że w opisywanem miejscu „Gór 
sBogackich« mamy do czynienia z wyrwami, po emi przez dzia- 

- . wiatrów zachodnich, przemawiają dane zero E ga 


uk Brak większy ck anytypiadzń podanie po 'stronie: „aska. 
j (a więc niemożliwość Adek "i" aira: wpływem wiatrów 


m. * atga are pa 


96 STANISŁAW MAŁKOWSKI 


utworzony został przed najściem grzędy 4B. Przyjąwszy takie 
tlumaczenie stosunków, uwidoczniających się w formach wydmo- 
wych tego miejsca, musimy zgodzić się, że przedłużenia ku zacho- 
chodowi wałów Mi N, które istniały prawdopodobnie przed naj- 
ściem AB, zostały zniesione przez posuwające się piaski grzędy 
AB. Zw ważyć należy, że przypuszczalne przedłużenia tych wałów. 
ku zachodowi wypadają właśnie na środek omawianych wyrw. | 
W teoryi tworzenia się wyrw rozstrzygające znaczenie posia- 
dałyby wyniki obserwacyi procesów, odbywających się dziś. Do- 
póki jak takich spostrzeżeń niema, iądka: ograniczyć się do ma- 


zach na naszych terenach wydmowych. Wyrwa (Windgraben) po- 
pojęta na większą 8 alę, to znaczy, obejmująca szerszą przestrzeń 
iem wydmy parabolieznej. Czę- 


> szk łuków wydmowych wybiegają ku wschodowi pojedyncze 
| 5% dy, wiążące dane wydmy z innemi częściami całego układu. 
_ Dość pospolite występowanie podobnych form pozwala przypuszczać 
gen etyczną zależność między temi nierównocześnie powstałemi czę- 
ściami utworu wydmow wego. Spróbuję zdać sobie sprawę z przy- 
|  ezyn powstawania wyrw. Ażeby wyrwa powstała w pokrytej ro- 
ikócią wydmie, potrzeba obnażenia z roślinności w danem miej- 
seu na pewnej przestrzeni, ałbo osłabienia roślinności, wystarczają 
cego dla uruchomienia piasku przez wiatr. Jeżeli wkroczymy teraz 
myślą w kopał ogą przyczyn, powodujących to zniszczenie lub osła- 
 bienie wegetacyi, zrozumiemy, że ważnym ezynnikiem będzie tutaj 
wysokość zdala wydmy. Gdy wydma jest wyższa, górke 
| o wiele trudniej roślinności opanować jej ruch. Należy 
_sić, biorąc pod uwagę j 


' poszczególne części posu 
raty ma że najbardziej będą 
Wyżnkeę gk one właśnie będą n 


WYDMY PIASZCZYSTE OKOLIC SADOWNEGO 97 


nią młodej wydmy (zdolnej do przysypania starej), pięc więc stać 
się przyczyną owego, jakby rozdzierania swego włas ciała, 

Przypadek dany owych wyrw w Górach Bogackich w zu 
nośei zdaje się odpowiadać powyższemu tłumaczeniu tych zależno- 
ści, ciekawych z punktu widzenia morfologii wydm. 

Jedna z opisywanych wyrw (Ł) posiada w łuku wydmowym 
należącym do niej wgłębienie (0). Jest to więc jakby „wyrwa 
 podwójna*, w zupełności + wędka pod ujęcie sprawy, jaki 
rałem się wyrazić powyż 


_ Wydmy na wschód od grzędy AB. Zgromadzone na w: 
sk grzędy AB» peta możem piec na dwie grupy: 
A y: 
| 1. Część północna, położona na: wicód bagien i moczarów. Wały 
ogół ko pozio I i ledwo zaznaczone „jako nizkie. Ao s 
- m: "Probe ich i z mewa ma. arejioa wc ; 


| wstałe między Ai B należy do czasów tem dosypaniu. 


98 STANISŁAW MAŁKOWSKI | 


Przedewszystkiem zajmę się częścią oznaczoną na planie li- 
terą FK. Część tę wyobraża załączony rysunek (3) Rozróżniamy 
tu wał główny, rozciągnięty w kierunku NW—SE (OP). W po- 
bliżu punktu A wał przerywa się. a właściwie rozdziela się na 
dwa brd Rest okrążające zagłębienie (4). 

trony wschodniej znajduje się łuk MNS, wsparty koń- 
cami o pa główny. Zagłębienie A wraz z wałami, zamykającymi 
je od wschodu, możnaby uważać za wyrwę. W pierwszej jednak 
chwili staje na siej ckch temu wnioskowi „fakt, że łuk MN. > 


młodszy kę R, który pom się w znacznej części ze starym 
wałem OP, posiadającym wyrwę 4. Być może, że wzniesienie po- 


. osuńmy się dałej ku południowi, mijając dziwne zaiste ze | 

| stanowiska teoryi wiatrów wschodnich sploty wałów, a dające się 
łatwo tłumaczyć przybywaniem piasku z zachodu i nio delionó | 
niem go tu przez roślinność. | 
wróćmy uwagę na grzędę DC z jej charakterystycznymi 
występami ku zachodowi. Przebiega ona, jak widzi my z planu, od 
południowego zachodu ku północnemu wschodowi. Możnaby to na- | 
zwać zbliźniaczonemi wydmami parabolicznemi, powstałemi w wale 
Panie” Bada ukośnie (nie prostopadle) do kierunku panujących 
wiatró emy mieli Sg na Agra koty >: eo w puszczy 3 
| 


, . od Kampinos 08). £ 
uważyłem w puszcz Nie ołomskiej (część. 
w » pobliżu wje j ę A . 
d iekawi rdzo ze stanowiska historyi powstawania wydm 
i R, cyna według i mnie należałoby uznać za wielką część 
„partej z za , vtą jednak przez roślinność przed 
poło: żonemi. tuż w pobliżu. wydmami. 
s eałego utworu Gór Bogackich, należy zauważyć, 
a „elkiefać grzędami > 


u. wschodowi. "Wydny, 


ka 
Z 
zł 

Po 


Tab. VII, 


ALVII, Dz, IL 


Sprawozd. Kom. fizyogr. T. 


S. Małkowski. 


ka i WKE sy i 
| —Jegielek_] 


WYDMY PIASZCZYSTE OKOLIC SADOWNEGO 99 


walcząc w swym pochodzie ciągle z roślinnością, musiały niekiedy 2 

tracić swój materyał na rzecz napastników. Rezultatem tego było | 
zostawianie po drodze omawianych wzgórków piaszczystych 

(„Kupsten”), które w braku odpowiedniego terminu w języku pol- 
m możnaby nazwać „wzgórkami szezątkowymi*, 


Objaśnienie fotografij. 


L a AB od aja wschodniej (miejsce połączenia z wydmaą okrąża- 
jacą , „Więzy! udać Ob. plan). 
„ Widok z wielkiej grzędy AB na część bagna „Wilezy Jagielek*, (Ob. nę; 
%. Ą Teren podmokły, zamknięty dookoła wydmami (na wschód od punktu 
plan). 


RESUME. 


-—_ Die Sanddiinen der Gegend von Soy (Gouv. Siedlce): 
ry Bogack 
Der Verfasser amiidag: in der je Arbeit Ra uż sięz > 


nisze seiner aS Peja ję r Sanddiinen in der Umgegend 
| SZA Go. Wer= deren erster Teil" im Pa 


in der Dune OP enstanden, spa- 
| - ekt wurd 


Formacya solna w Kosowie 


podał 
Dr Wilhelm Friedbersg. 
(Z tablicami IV—VI), 


FORMACYA SOLNA W KOSOWIE 101 


Oznaczenie wieku formacyi solnej Galieyi wschodniej byłoby 
tam łatwiejsze, gdzieby warstwy tej formacyi zawierały skamieliny, 
a nadto gdzieby istniały wyżej lub niżej od nich leżące warstwy, 
których wiek dałby się oznaczyć na podstawie skamielin. Znane 
było już od dawna, że w Kosowie piaski i iły leżące nad iłem sol- 
nym zawierają skamieliny, chociaż nikt nie podał jeszcze ani je- 
dnej gatunkowo oznaczonej formy. w kilku laty otrzymałem 
ślimaka Trochus patulus Broee., wydobytego w salinie w wie 
podczas zakładania nowego szybu Ą głabokości 127 m. Ponieważ 
z profilu tego szybu wynika, że wyżej leżące warstwy a także i ił 
wyżej leżący zawierają sól, GC wnioskować wolno, że skamie- 
lina ta pochodzi z warstw 


u sło 
głem dokończyć poszukiwań. Wprawdzie lato ubiegłe nie by 
o wiele korzystniejsze, mimo to zdołałem zbadać najbliższą oko- 
liceę Kosowa i kopalnię. Badania w obrębie „kopalni ułatwił mi p. 
Karol Nigrin, e. k. Starszy Radca górniczy i Naczelnik urzędu sa- 
linarnego, odstąpiwszy mi łaskawie skamieliny przechowywane w za- 
rządzie salinarnym, i p. Henryk Feil, e. k. Komisarz górniczy, 
który był moim przewodnikiem przy zwiedzaniu kopalni i któremu 
zawdzięczam wiele „eennych h wskazówek i informacyj. Obu Panom 
składam na tem miejscu serdeczne podziękowanie. 


Opis Kosowa zacznę od warstw najmłodszych, puszczając 
warstwy czwartorzędu, jako nie mające znaczenia dla n e. 
Już w r. 1883 opisywał prof. Zuber *) warstwy odsłonięte napi Ryb- | 

 nieą i w stromych ścianach Góry Zamkowej, taaa zaj nad ryn- 

kiem; uważał on je za górn ziemno- 
morskie) na podstawie znajdowan „pah w nich -akamielia i i wydzielił 

je. jako „warstwy cerytyowe*. pea yi wydzielił je na 
mapie Atlasu po Sek dA Galieyi i. (cóazyi 2, r. 06805 593 

Erę Wjeżdżając do miasta, widzimy w. północnej stronie rynku | 

| maapi piję ba t. zw. ać 3 pnimągóąy„ś ; ZES na mapie ka- 
s*astralm. 'szezem 


* 


s Qdkrjwki te są cwędoiówo dostępnć 


102 WILHELM FRIEDBERG 


dzo łatwo wietrzejące piaskowce. Zwietrzenie doszło tu miejscami 
do tego stopnia, że olbrzymi kamień leży nieraz jako wielka czapka 
na bardzo wązkim, wysokim i kruchym słu ź sui Rycina 2 na ta- 
blicy IV przedstawia nam jeden z tych słup 
następstwa wśród warstw (alsłoniętyók na Górze Zam- 
kowej nie zdołałem stwierdzić; zdaje się jednakowoż, że ku ŚW, 
a więc ku salinie, mają przewagę łupkowe iły. Bieg warstw jest 
_ wszędzie stały NW —SO (h. 9—95), nachylenie zaś nader strome, 
prawie ia ję ad łatwo dostępnej partyi, t. jj w zachodniej, po- 
łudniowe pod kątem 70%. Ku wschodowi przyjmują warstwy pio- 
ma: reki a zacna zmienia się nachylenie na półaoeno- 
eo przedstawia prof. Zuber w profilu zamieszczonym 
| | oólaiaj swej pracy z; o tamtejszej okolicy. opatów nachylenia 
warstw widać ktaieo już z daleka, patrząc np. z rynku na Górę 
AE eo „a stawia wyraźnie załączona tograów (tabl. IV, 


FORMACYA SOLNA W KOSOWIE 105 


_ Venus sp., ułamki. 
Corbula gibba Olivi, 2 ok 
Dalszy ciąg tych samych warstw ku półnoen. zachodowi wi- 
działem w dolinie potoka Juraszyna. 
nim, jeszcze w obrębie miasteczka, są siwe iły łupkowe 
i warstwy piasków zapadające ku SW. Idąc w górę rzeki, widzimy 
silniej rozwinięte piaski z międzywarstwami drobnego żwiru. który 
zawiera liczne skamieliny, lecz zniszezone, tak że zdołałem zebrać 
tylko: Turritella bicarinata Eichw. (3 ok.) i Arca sp. (1 ok.). 
rywki te są widoczne jeszcze znacznie wyżej w górę 
rzeki; wśród piasków są wtrącone piaskowce, a gdzieniegdzie ol- 
brzymie zaokrąglone bryły piaskowca, odpowiadające bryłom, które 
poznaliśmy na Górze Zamkowej. Bieg warstw jest wszędzie ten sam 
(b. 10), leez nachylenie warstw jest zmienne, albo nader słabe, albo 


by li- - 
Ożna- 


ory. Z 
e tylk R 


104 WILHELM FRIEDBERG 


Ku południowemu zachodowi sięgają te warstwy jeszcze nieco 
dalej, chociaż dla o : brzegów wprost w odkrywkach 
tego śledzić nie mogłem. Zuber *) z znalazł tu warstewkę we bru- 
prez M grubości 10 em, sli soezewkowato wtrąco 

znany utwór piaskoweowo-iłowy należy zaliczyć ze , względu 
na kami eliny w nim zawarte do młodszego miocenu, a w szeze- 
gólmości do tortonienu. Za drugie piętro śródziemnomorskie uważał je 
też prof. Zuber, chociaż nawet w najnowższej publikacyi (Kosmos 
1909) użył dla nich niewłaściwej nazwy „warstw cerytyowych*. 


Dla warstw z ośl i w Kosowie nazwa ta jest także i z aj 
przyczyny nieodpowiednia, ponieważ nie Cerithium jest najczęstszym 


> rodzajem ślimaka, ków Turritella. 


FORMACYA SOŁNA W KOSOWIE 105 


w „pnia partyi są tu piaskowce z pręgami falistemi (ripple- 
marks) na soej stronie warstw; zapadają one ku południowi, 
bieg h. 10—12. 

Prawdopodobnie należą owe piaskowce już do warstw dobro- 
towskich, które odsłonięte są dobrze także wzdłaż lewego brzegu 
Rybnicy pomiędzy opisaną odkrywką iłu solnego, bogatego w gips, 
a wodospadem Huk. Widać tu ezekoladowe i siwe, miejscami zie- 
lone iły łupkowe o biegu h. 7, nachylone ku NNO (h. 2); między 
iłami są także wkłady piaskowców, a gipsu brak w całym tym 
utworze. W dolnej części wodospadu odsłonięte są dobrze wązko- 
prowe siwe, zwięzłe łupki, leżące naprzemian z łupkowymi iłami 

 Płyciastymi piaskowcami, o biegu h. 85, nachylone ku SSW 
b. 14) pod kątem 70%. W yżej leżą w krów ławieach zielo- 
nawe zlepieńce, mające ten sam bieg i to samo nachylenie. Owe zle- 
pieńce sterczą w korycie rzeki i o nie rozbija się woda, tworząe 
niewielki, leez malowniczy wodospad „Hukiem* zwany. Powyżej 
wsparc widoczne są te same piaskowce, które widzieliśmy u stóp 
go; mają one Aeg na górnej stronie warstw i ten sam kieru- 
nek i nachyleni 
prawym brzegu rzeki widać zaraz powyżej woda 
_ łupki menilitowe, które odsłaniają się, odpowiednio do kierunku 
_ Warstw, po przeciwnym, t. j. lewym brzegu znacznie wyżej z bie- 
gi rzeki, mianowicie w miejscu, w którem rzeka skręca się ku 
północy. Są tu łupki iłowe czekoladowej barwy z żółtym nalotem, 
mające ten sam bieg i to samo nachylenie, lecz zapadające pod wu 


za czem przemawiać że pt 
dność w kącie nachylenia oz temi warstwami a war 
stwami dobrotowskiemi. bic jg ek 73) 
_ Nieco powyżej, lecz jeszcze p ojściem rzec i prze > 
, jeżą piaskowce i gruboziarniste brotowskie wrona ; 
a nachylone ku Sw,  odsłaniaj 
owe z £ naa warst 


Fry Gia ję de std de 
1877, str. 96) wspominają 


die, na icz” ri e są to 


106 WILHELM FRIEDBERG 


Ponieważ zadaniem mojem było zbadanie formacyi solnej i jej 
stosunku do warstw wyżej i niżej leżących, przeto na tem kończę 
spó Gegen Kosowa; zwrócić nam się jednakowoż należy do 


nek chodników na trzech wozka które dzisiaj istnieją. Po- 
ziom iż jest obecnie bez znaczenia; najrozleglejszy jest po- 
ziom drugi. Poziom pierwszy leży w głębokości 84 m, drugi 112 m, 
trzeci 1382 m, czwarty 150 m; głębokość mierzona jest od górnego 
poziomu szybu IV, który dzisiaj słaży jako szyb zjazdowy. Wpraw- 
dzie w czasach dawniejszych wydobywano w Kosowie sól kamienną, 
obecnie fóiak otrzymuje się tylko warzonkę. Ługownie bite w czy- 


i swo części ko opalni zamienia się na pasłai 
a (b. 10— 11). Miejscami a Aer: czystą solą ziarni- 
' stą, np. na drugim poziomie koło szybu N. IV; dołączają się jedna- 
piaskowea, jelitowiec, a gdzieniegdzie luźne bryły 
2 . Jedna z nich, będąca zbitym wapieniem typu stramberskiego, 
> c a odcisk ślimaka z rodzaju Natica, zapewne górnojurajskiego 


a gładkich ścianach chodników trudno mierzyć nan 

pokkdów soli, lepiej można to zrobić w miejscach, gdzie sól styka 

_ się z nadkładem lub podkładem. W każdym razie mogłem obser- 
wować zaznaczony już kierunek pokładów soli i nader silne nachy- © 

łenie ku południowi. W szczególności oi rę  aspositm na 

_ horyzoncie drugim w przedłużeniu poprzeczni do Nowego Szybu, 

_ a więc w północnej części kopalni; kiernnek: k był tu ka 9,  adjieć 

/ nie ku h. 15, kąt 750, Na poziomie trzecim w poprzeezni do szybu 
barry ać są wśród pokładów soli piaskowce z apaśokń 


A, rogi one wale b. 9, nachylone są = gr 

_ Na horyzoncie czwartym w poprzeczni Fertse War” 
runku h. 10, nachylone ku SW pod wiełkim ae Re 
ta maż w hę wena a tonjać a= kor © Śobici że 


FORMACYA SOLNA W KOSOWIE 107 


Nadkład można obserwować najlepiej na drugim poziomie. 
W poprzeczni prowadzącej od szybu zjazdowego ku podłużni Em- 
minger w odległości około 60 m od szybu zaczyna się nadkład, któ: 

tworzą tutaj iły łupkowe siwe, a także czerwonawe, ardzo silnie 


pod kątem 70%. Ił łupkowy szary dostarczył po wyszlamowaniu 
otwornie: Głlobigerina bulloides d'Orb. (2 ok.) i Truncatulina ko k 
ok.) Na północnym końeu podłużni Emminger przy zgi 
dnika ku nowemu szybowi widać również nadkład pokładów wl, 
którym są siwe iły i piaskowce o kierunku h. 9, nachylone pod 
kątem 650 ku SW. 
W rzeczywistości jednakowoż rzekomy nadkład pokładów soli 
jest tylko wtrąceniem między głównym pokładem soli a słabszymi, 
które leżą ku NO, o czem poucza nas przekrój otrzymany w cho- 
niku poprowadzonym ku nowemu szybowi. Zaraz u początku tego 
chodnika znaleziono w piaskoweu, będącym rzekomym nadkładem, 


miąższość 
warstwy 


: m jm <glima dzła waka 

35, 25 szary 

Eo, SG yo H Pra IAA z łupkiem i z ara 
» Ben, ił niebiesko-szary z warstwami aaa - 


bóula saoać - piaskowca a „e 
% ody = niebiesko szary se 
jw nej „b ił a. z wąską warstwą pia- : 


108 WILHELM FRIEDBERG 


a głebokość miąższość 


s otworu warstwy 
96 m 9 m ił niebiesko-szary z cienką warstwą pia- 
skowcea 
103, 9 ił niebiesko-szary (golonośny) 
BE 6 ił niebiesko-szary 


n 
41005 , 25 źń twardy piaskowiec 
» ił m, ŚEAUY,. z wązką warstwa pia- 


138 310, ił abiesko a ary 
1425 , 45 , ił niebiesko-szary (solonośny), przerywany 
iaskowcem 


| | zda A 
8 205 ił niebiesko-szary. 


głębokości 127 m, a więc w ile niebiesko-szarym, znale- 
_ziono p Trochus patulus Broce. Ponieważ poniżej tego iłu, 
a ok ze względu na obalenie warstw ponad nim, leży ił niebie- 
: że skamielina ta po- 


e. |» z śe był odcisk ś Trochus patulus Broce., a drugą | 
__ dobrze, nawet o. z — zachowana skorupa małży Cythe- 
rea italica 1) De 


szego ję „tych samych warstw ku połudn. wschodow 
y szukać nad pozie nieco kę na południe od odkry 
oddaleni ż 


icyi solnej, wówczas i 
w ASPA SOK hebretienu prz 


By. 


SZEGO RE: 


Enion 


FORMACYA SOLNA W KOSOWIE 109 


Na poziomie trzecim można również śledzić podkład; są nim 
czerwone, silnie wyprasowane yi łupkowe z gipsem, mające bieg 
b. 9, zapadające bardzo stromo ku h. 14. 

Spągowe warstwy, które plan w kopalni, odsłonięte są 
w dalszym swym przebiegu nad Rybnicą poniżej głównego mostu 
i powyżej niego, a poznaliśmy je już poprzednio. Przeważnie są 
to siwe lub ezerwone iły łaupkowe z warstewkami gipsu, a nie za- 
wierające soli; jednakowoż nie są one widocznie zupełnie od niej 
wolne, o czem przekonuje nas następująca wiadomość, udzielona 


rego 
5 m powyżej Huku, również w prawym pęka rzeki wy Peppa 
się na granicy „zlepieńców dobrotowskich i łupków menilitowych 
solanka, skąd i dzisiaj jeszcze ukradkiem niektórzy mieszkańcy 
biorą surowieę. Obecność starego szybu wskazuje na ślady soli, 
gdyż bez nich nie zakładanoby zapewne szybu; obecność solanki 
pow żej tego miejsca fakt ten potwierdza. R oiowiń jednakowoż 
te miejsca nie leżą w obrębie formacyi solnej, lecz warstw dobro- 
towskich, przeto musimy przyjąć nasunięcie tych ostatnich warstw 
na utwór ap który tu się znajduje, lecz dopiero w pewnej głę- 
bokośei. W każ żdym razie nasunięcie nie jest znaczne, gdyż w na- 


szym spik nie wynosi "mes| niż 100 m. 


We Lwowie, w grudniu 1912 r. 


AO 


PPE 


za: die Salzformation in Kosów. 


"Die bor der Salefórmaticn era SK im a > 
ć dem Ri platz in) kę ę ay: Abbingen 


110 WILHELM FPRIEDBERG 


sehlossen. Nicht selten finden sich Fossilien, wenn auch nur schlecht 
erhaltene, von welchen folgende bestlmmt werden konnten: Irochus 


ege 

8 ABE welehe am Rybnicaflusse in der Nahe der Saline ver- 
folgt werden kónnen. Es sind hier graue und rótliche Tone mit 
Zwischenlagen von faserigem Gips, auch diinnplattige Sandsteine, 
welche fast ie wc gestellt sind, obwohl ein siidliches Einfallen 
beobachtet we nn. Stromaufwiarts gehend, sehen wir diinn- 
plattige Saadatcine mit Wellenfurchen, welche schon wabrscheinlich 
den Dobrotower Sehichten zugezihlt werden miissen, und iiber 1) 
ihnen michtige Banke eines griinlichen Konglomerates, welche im 
Bache einen kleinen Wasserfall „Huk* bilden. Gegen S grenze 
an diese Schichten Menilitsehiefer welehe mk dn sśichł 
konkordant unter die Dobrotower Śchichten einfallen. Die geologi- 
' . sche Kartenskizze (Tafel V) Arnie den geologischen Bau der 
_.._ Umgegend; die geologischen Verhaltnisse der Saline sind in Ta- 
- fel VI zusammengestellt. 
> Der Hauptsalzkórper, welcher abgebaut wird, ist 70 m maehtig 

= streicht im nórdlichen Teile der Grube b. 9, im siidlichen 
_ h. 10—11. Es ist hier fast reines kórniges Salz vorhanden. es 
e kommen aber auch Einlagerungen von Sandstein, Ton und Anhyd- 

rit (Grekrósestei i 


rit ( n) vor. Gegen NO grenzt an die Salzschichten das 
Hangende. welches von den Bergleuten irrtiimlich als Liegendes 


beobachtet werden kónnen. Am Żoiuk ange des Querschlages fand 
man eine 01 m dicke Schicht hellblauen Salzes und etwa 15 m 


goben in. in die versteinerungenfiihrenden Schichten iiber, welche wir 
osów kennen gelernt haben. » 

i nde des. Salzlagers ist im IL u. ARIE Horiesate sake a 
a kier. hau tsżie. ich ema und rótliche, stark au 


© rm dice. (Quersehlag und neuer 
"peoraęwaikóh gefunden : Oytherea i ita- 2 


_ Broce. - LM 
tonien e ten Sehichten 
wójcke 


Spraw. Kom. fizyogr. T. XLVII. Dz. II. Tabl. 1V. 


| 


Fig. 1. Zbocze Góry Zamkowej w Kosowie; widok z rynku. 
(Fotogr. A, Meisner). 


Fig. 2. Piramida na zboczu Góry Zamkowej. 
(Fotogr. A. Meisner), 


LA Friedberg. 


Tab. V 


tortonien (iły, piaski) 
helvetien (form. solna) 


"m pokłady soli 


warstwy dobrotowskie 


łupki menilitowe 


Spraw. Kom. fizyogr. T. XLYTI. De. IL 


SYTUACYA 
KOPALNI I SALINY | 
W KOSOWIE i 


11 poziom 


więzi 

ice 203 PROW 

ama 1V poziom 

wawocnacuneco JTrAMICA pokł. soli 
łł szyb 


sd a 
- "x . til, A. Pruszyński Kraków. 


sa 


A PZEÓŃE 
A 


e; ein 
Haęstiens SABROJÓRA kann. Es ist jedoch auch nicht p. 
zen, daf man in Kosów keine Diskordanz zwischen 
en Schiehten und i unter ihnen liegenden Dobrotower 


Z życia płomykówki (Sźrix flamimea L. 


Notatka biologiczna. 


Podał 
Prof. Dr Edward Lubicz Niezabitowski. 


. Udawanie śmierci jest 


spotykamy się też nierzadko i w innych grupach owadów, wyj 
nana k | 


_ natomiast u zwierząt wyższych, np. ptaków. Brehm podaj 


kolicy 1 o Targu, Białego Dunaj 
ęsto w ie żywym bywa mi | 
na. nić niektóre obserwacye, 


Z ŻYCIA PŁOMYKÓWKI 113 


chu odlatuje. Być może, że przystosowanie to wyrobiło się u pło- 
mykówki pod wpływem tej okoliczności, że płomykówka gnieżdżąe 


się od niepamiętnych czasów po budynkach, narażona jest bardzo 
często na złowienie przez ludzi a udając w powyżej opisany spo- 
sób nieżywą, może z łatwością z rąk im się wyśliznąć. 


Resume. 


Aus dem Lehen der Schleiereule. Eine biologische Notiz. 


Spraw. Kom. fizrogr. T. XLVIL Dział IL. 


O nowych i mało znanych 
gatunkach motyli fauny galicyjskiej. 
Przyczynek dziewiąty. 


Napisał 
Dr Stanisław Klemensiewicz. 


ab 3 ę | 0. Radlager z H. Rebla dlatdoę p Le pidopteren | 
des paliarktischen Faunengebietes; Berlin 1901), z nielicznemi zmia- 
| nami, sprożaa ai najnowszemi badaniami. > 
a oznaczenia komórek i użyłkowania skrzydeł użyto termi- 
gh Fierieh-że szkoł : 
ósmego przyczynku do niniejszej ywe. 
Gać 11) wydano n następująco ważniejsze Aier ania ś św ykasaikć 


skie ki A, Motyle ( 
e e ( 
=kwiia w ok 


O GATUNKACH MOTYLI 115 


Schille F. Materyały do fauny owadów krajowych; II. 
(Sprawozd. Komis. fizyogr. Akad. Umiej. w Krakowie, T. KL 

pi li zebranych w powiecie stryj: 
skim. Część III. (Sprawozd. Komis. fizyogr. Akad. Umiej. w Kra 
kowie. T. XLV; Dział II, zost [64]—[98]). — Część IV. (w tycliże 
Sprawozdaniach, T. XLVI, str. [137]—[17 1). 

w mienionych w *żej pracach, tudzież w niniejszym przy- 
czynku, wykazano łącznie 45 form głównych, oraz 116 aberaeyj 
i odmian motyli, nowych dla fauny galicyjskiej 

Przy oznaczaniu form wątpliwych udzielił mi swej pomocy 
Prof. Dr H. Rebel w Wiedniu, za co Mu na tem miejscu uprzejme 
składam ip srwonii 

W Nowym Sączu, w marcu 1913 r. 


GAR MŚCICE: WB Poz z ET EZ) 


jo) 
r4 
[= 
4 
a 
pr 
"0 
m 
w 
Ry 
a" 
pa. 
w 
og 
AE 
zp 


Pieridae. 


*1. Pieris Napi L. ab. Radiata Róber. Forma wiosenna, biała, 

z wierzchu wadłaż żyłek szeroko szaro naprószona; zdarza się pra- 

wie wyłącznie u samie. Łowiłem ją i hodowałem ex /. w Krakowie 
i Rzeszowie w połowie kwietnia. 


żę 


Hesperiidae. e 
*3. Hoegiria Fritillum Bobr. Rzadka, do niedawna uważana za 
o — wan "m. 
l kaze 


*4. Zyga Ourala L. ge psa deka "R BE 
„ada mescentibus mosięe mazda oi 


116 STANISŁAW KLEMENSIEWICZ 


ik, o "sA odcieniu czerw: onawym, n Reese białawe (allie 
żone do wschodnio sybirskiej var. Canescens oaaJ Generacya le- 
tnia jest u nas z reguły znacznie ciemniejsza, więcej brunatnawo- 
popielata z silniejszą przymi ieszką czerwonawą; plama wierzchol- 
kowa skrzydeł przednich jest również o wiele ciemniejsza, w swej 
części ku nasadzie skrzydła zwróconej częstokroć czarniawa; bia- 
ławe rysy poprzeczne wskutek ciemnego tła jra niej uwydatnione; 
cząrniawa linia falista przed krańcem wyraźniejsza. 
Samca złowiłem w Piwnicznej 6 „iu, samieę w Naści- 
szowej koło Now. Sącza 31-go lipca. 
ra Hufn. ab. Różni się od formy głównej niemal je- 
js ara popielatemi skrzydłami przedniemi, gdyż miejsca, które 
u tamtej mają kolor brunatny, są niewiele od tła ciemniejsze. Je- 
dzą samieę tej jasnej formy wyhodowałem ex /. na wiosnę w Bro- 
dach, drugą w pokoleniu letniem, w Nowym Sączu, w połowie lipca 


nin 1 Noctuidae. 
samaR 4 Trifinae. 
6. Paz Tritici L. ab. Aquilina Hb. W Piwnicznej koło 
_. Now. Sącza w połowie mać wizę Dotychczas była znana tylko z Ga- 
lieyi wschodniej. 
amestra. Dissimilis Knoch ab. Variegata Rbl. Jeden okaz 
tej. pstrej aberacyi Kat i ję s światła lampy w Now. Sączu, 
w połowie maja. 
8. Badca Adusta Esp. Ten rzadki gatunek znaleziono w for- 
mie głównej dotychczas — o ile mi wiadomo — tylko w Jano 
wie *). Jeden egzemplarz wychowałem w Now. Sączu na z. 
ma, maja z 5 EA znalezionej: na Solidago virgaurea; gąsienica zi 


ta F. ab. Gatunek wszędzie Zwy- 


O GATUNKACH MOTYLI 117 


. Xanthia Lutea Stróm. ab. Togata Esp. sin zyc abe 
racya. jrstyweóca ją w Brodach w połowie września 


Gronopterinae. 


*11. Scoliopteryx Libatria L. ab. Sujfusa Tutt. w Nowym Są- 
czu wyhodowałem ex pup. 20-go października bardzo ciemny egzem- 
plarz. Zdarza się to rzadko u tej pospolitej, jednak mało zmiennej 

ki. 


Hypeninae. 

*12. Herminia Derivalis Hb. ab. Pręsonoó m. „Tota infu- 
scata, alis innotatis*. Wszystkie skrzydła mocno brunatno zaciem- 
nione, wskutek czego rysy poprzeczne howcidkyciia, tylko zewnętrzna 
granica kreseczek śro kowych na skrzydłach przednich pozostaje 
żółta; również ciało bardzo ciemne. Jedną samieę tej rzadkiej formy 
wypłoszy łem 8-go sierpnia 1902 r. w Wierchomli nad Popradem. 


Brephidae. 

"15. Brephos Parthenias L. ab. Dealbata m. „Alis non albo 
pietis*. Różni się od form rmy głównej zupełnym brakiem białych 
miejse na wszystkich skrzydłach, co zwłaszcza na st odw 
sap 4 bardzo ada w oczy. Zdaje się, że aberacya ta ześlóóię się 

o u samców. Dwa samce złowiłem w marcu w okolicy Liwowa. 


Geometridae. 
czmemi: 


| wlk. Acidalia Dimidióta Hufn. ab. We więć i wykł m 
«l. 23-go czerwca samicę, o darek tylko e zerowa 


a RAE sa 


118 STANISŁAW KLEMENSIEWICZ 


19. A. Immorata L. ab. Gatunek zmienny. Na wzmiankę za- 
sługują dwa ae. „samce z okoliay dów, znalezione w „połowie 


= oraz js jaaa plamki Adka: są o wiele wyraźniej- 
aniżeli u formy wiosennej. 

23. E. Punctaria L. Rozprzestrzeniona w całym obszarze, 

miejscami częsta (zwłaszcza w lasach dębowych). Pojawia się, po- 

bnie jak poprzednia, w dwóch nieco odmiennych pokoleniach, 

mianowicie w wik i znowu od połowy lipca do początku wrze. 


Gad kolenia wiosennego są u nas po największej części 

ne prószys tych plamek czerwonawych w krańcowem polu 

skrzydch u radna (jesiennej) generacyi są te plamki przeważnie 
całkiem 


e. 
W obrębie tych dwóch sezonowych form, wyróżnia się kilka 

a pedaijych prenii z których następujące trzy wyhodowa- 
a i ac 


*25. E. Punct. ab. ab. Demptaria Fuchs, OrAz 
26. EB, Punct. ab. Naevata Bastelb. 
adto eraeya odznaczająca się mo- 


wzmiankę abera 
| polem środkowem skrzydeł przednich, wyho- 
ę w „dam: wielkim okazie z zimującej poczwarki we 


osórophia Vibicaria Ol. ub. Roseata Ersch. koło Lwowa, 
+28. Il Fi Tibie. ab. -Fasciata Bbl. Razem 2 atari także 


O GATUNKACH MOTYLI 119 


Larentiinae. 


29. Lythria Purpuraria L. Gatunek pod względem ubarwie- 
nia bardzo zmienny. Obok znanych już i nazwanych aberacyj, za- 
sługuje na wy szczególnienie forma, należąca do generacyi wiosen- 
nej (gen. vern. Rotaria F.) o przepaskach purpurowych tak bardzo 
rozszerzonych, iż zajmują, z wyjątkiem moeno ścieśnionego pola 
środkowego i małej przypachowej części nasady skrzydeł przednich, 

tychże powierzchnię. Dwa okazy tej aberacyi złowiłem w oko- 
licy Brodów 21-go kwietnia i 12-g0 maja. Tamże znalazłem 7 i 31-go 
sierpnia dwa egzemplarze generacyi letniej, u których znajdują 
się przeciwnie tylko dwie bardzo wązkie i brzegu achowego nie 
dosięgające przepaski purpurowe (forma przejściowa do ab. Absfi- 
nen 


30. Ortholitha Limitata Se. ab. Z mam okolie nad Popra- 
dem (Stary Sącz, Rytro) posiadam okazy (qi Q), u których wę 
kie trzy pola na skrzydłach okólikisk są jednakowo ciemne, od- 
wbij liniami poprzecznemi, niewiele od tła jaśniejszemi; ró- 
wnież skrzydła tylne są bardzo ciemne. Łowiłem je od końca lipca 
do połowy sierpnia. 

31. Minoa Murinata Se. ab. Cinerearia Sign W okolicy Bro- 
dów na początku czerwca. 

dAnaitis Plagiata L. ab. Interrupta m. „dAłarum anter. 
area media latius interrupta*. 
Pole środkowe skrzydeł przednich między fałdzikiem a żyłką 
, wa śeoroko pezezwóąó a to wslkuńałe metknięcia się ez i trze- 


<iemna aberacya, znaleziona w Brodach przy końcu kwietnia. 


5 
| 


oł przerwane, a to | zienów się ograniezają ących je wstęg > 
n AE u kajid przejściowej m: owo "e w tem zę wódką | 


ć i Ś 


w" doi 


34. Seotosia Rhamnata Schiff. ab. Dwa samee, złowione w pierw- ś a. 


> > None 1 AAAA amg" Lepidopire. 1 etani d. E k. ZACZ mo 


120 STANISŁAW KLEMENSIEWICZ 


zwężone i przecięte białawo wzdłuż fałdzika i żyłki 2-ej. Kilka oka- 
zów, mniej lub więcej typowych, fe ooioya ec l. wraz z formą 


główną w Brodach i we Liwowie, między 13-ym czerwca a 8-ym lipea. 
37. Larentia Dotata L. ab. Deleta Strand. W Piwnicznej 
19-go lipea 


*58. L. Bicolorata Hufn. ab. Completa Rbl. Rzadka forma o cał- 
kowicie niemal ciemnem Aa środkowem skrzydeł przednieb. Je- 
den okaz złowiłem wym Są geta na początku lipca 

*39. ke Schift ab. Nigrofasciata Gumppbg. Kilka oka- 
zów, mniej lub więcej typowych, złowiłem w lasach świerkowych 
koło Starego Sącza (z końcem maja i na początku czerwca), oraz 
w Czarnym Dunajcu (w drugiej generacyi na początku sierpnia). 

40. L. Siterata Hufn. ab. Egzemplarz samicy, złowiony w Bie- 
 lowicach koło Nowego Sącza .w połowie września, różni się od formy 
z zupełnym iem r zawo-brunatnej przymieszki na 
Paa przednich, właściwej temu gatunko 
* 41. L. Taeniata . ab. U zo okazu z Łomnicy nag 


i > szydzi pedsókoń ma mocny Wód odcień 
> 43. L. Suffumata Hb. ab. (et var.) Minna Batl. 


AW. rzadką 
2 y ch 


| sę | Quadrif | ak Thedznić Lampa (= Atrofasciaria a 
rz a wśród form! głównej z naj bitniejsze okazy 
łowiłem w w poet a. =; końe a lipca jg i 


Q GATUNKACH MOTYLI pa 


pk Unidertaria Hw. Należy niezawodnie do grupy form 
- skórą poprzedniego 1). Przeglądając liezne okazy Ferrugaty zbioru 
mego, znalazłem cztery zgodne z „opisem formy Unidentaria, pocho- 

ce z Nowego Sącza (13-go maja i 27-go lipca), Liwowa (31-go 
rosą? + Brodów (26-ge sierpnia). 

. L. Designata Rott. ab. Między kilku okazami, wyhodowa- 
ki ex ovo na wiosnę w Piwnicznej, wylągł się: samczyk o tak 
moeno zwężonej połowie pachowej pola środkowego na skrzydłach 
przednich, że ciemne wstęgi, stanowiące granice tego pola, w tem 
miejscu ze sobą się stykają. 

*49. I. Diłutata Bkh. ab. Christyi Prout. Dość rzadka abera- 
cya. Kilka egzemplarzy znalazłem w lasach liściastych koło B 
dów i Iiwowa między 4-ym października a 10-ym listopada. Forma 
główna c: w okolicach Liwowa pospolita 

0 L. Dilut. ab. Latifasciata Prout. Jedyny okaz złowiłem 

na Pohulanee koło Lwowa 28-go września; bardzo rzad 
| Prócz wymienionych wyżej peracyj zasługuje na wzmiankę 
forma, zbliżona nakreśleniem i połyskiem skrzydeł do ab. Christyż > 
 Proat, jednak różniąca się tłem hazikkoiniawtyopiakckóka:i isilnem na- 
_kreśleniem pola krańcowego skrzydeł przednich; mowa m 
w" Nowym Sączu 9-go października. maa 

> „my egzemplarz (©) (wychowany również z gąsienicy w "ke | 

_kowie 13- 3-go paździe ernika) ma skrzydła przednie jednostajnie bia- 
- wooden ak nie sprószone ciemniej, o licznych brunatnych, = 
Ę dnakowo wydatnych oz falistych. e 
| *51. L. Sociata Bkh. trans. ab. Degenerata Hw. Okaz tri o 

w okolicy Brodów na klęonij łące ok2j sierpnia jest bardzo zbli- a 
made zwy „ej pewawi, ei adj EA 
2. L. . > 


| wpsgęiże 


> Badania Dra Rebla nie pro akózżraa : i Aamiilasa, notę 
Fa "rugat: i Unidentaria Hw. nag imęnynzerych 
p yogr. T. — P- mg. 


132 STANISŁAW KLEMENSIEW [CZ 


głównej bywa białe, a tylko przy samej nasadzie mniej lub więcej 
brunatno naprós zone). Dwie samice tej aberacyi znalazłem, obok 
wielu „zwyczajnych okazów, w zrębach leśnych koło Starego Sącza. 
*53. L. . ab. Interrupta m. „Area media alarum anter. 
albo interrupta*. Pole środkowe skrzydeł przednich wązkie, w ko- 
mórce 1b biało przerwane, Złowiona w dny esa (9) w po: 
łowie czerwca, w tem samem miejseu, co poprzedn 
. Tristata L. ab. Dwa samee z okolicy "Brodów (znale- 
zione przy końcu maja) mają pole środkowe skrzydeł we fałdziku 
nienormalnie zwężone; u jednego z nich jest ono w tem miejscu 
nawet zi e rzerwa 8 
5. L. Albulata Sehif. ab. Mundaia m. „Alarum anteriorum | 
area Sęk praeangusta, e puyi testacea, extrorsum via angulata,, — | 
punetis fuscis non determinata* 
Pole środkowe skrirpieł przednich w kształcie wstęgi jedno- 
stajnie żółtawo-brunatne, bardzo wązkie, ku brzegowi rami iennemu 
rozszerzające się, ograniczone ezysto białemi > poprzecznemi, 
tej Aron niemal szerokości, eo owo pole; (u formy głównej jest 
P> środkowe blizko 2 razy szersze, w połowie nasadowej białawe). 
'wnętrzna granica pola środkowogo i biała wstęga za niem są 
tylko raz raz (w komórce 3) słabo załómane. Najważniejszą cechę sta- 
nowi jędnak zupełny brak shiuskiezysty cznych dla tego gatunku 
©? h kropeczek, które u formy głównej mieszczą się 
na żyłkach po obu stronach pola środkowego 
Tę i908 r." aberacyę wykryłem w iitanej, w połowie 


sm | 
L. Bilineata L. ab. Okaz złowiony 19-go czerwca w Gło- | 
„47 kasa A koło Nowego Sącza odznacza się piękną, czerwonawo © 
mrogynya barwą skrzydeł, czem zbliża się * samca ab. Boha- 
+57. da Silaceata Hb. ab. Deflavata Stgr. W Starym w 
edowana z gąsienicy, żyjącej na Epilobium 
—— L. apa die = Defracta Strand + poto, nter- 


0 GATUNKACH MOTYLI 123 


61. RÓW yiegpydaa Frr. Pf Bra je z drzew w 
sku modrzewiowym koło Starego o. i mem przy = 


maja swieca znalezionych tamże w jesien 
Ę wne Hb. ab. Galleria Dbld. Ka l. we Lwowie. 
W. ki godna jest rzadka forma tego gatunku, u której 


63. 7. saa Brd. W Piwnieznej przy końcu lipca. 
Gatunek rzadki, znany dotychczas tylko z doliny Popradu (Rytro, 
coll. ez le). 

*64. T. Sobrinata Hb. ab. Anglicata H. S$. Między licznymi 
okazami tego zmiennego gatunku, zebranymi głównie w okolicach 
St. Sącza, Rytra i Piwnicznej, znalazło się kilka ka (wyhodowanych 
ex l. między 6 a 31-ym sierpnia), należących do tej jasnej 
aberacyi. 

*6D. T. Pumilata Hb. v. Tempestivata Z. *). Wiele egzemplarzy 
zebrałem na cmentarzu w Brodach, między 15 a 21-ym kwietnia. 

*66 wg ocłystis  Chloerate Mab. ab. Hadenata Fuchs. We 
sean koło śliw, w połowie czerwca, w Rzeszowie er ł. w poło- 
maja. 


Boarmiinae. 


67. Abraxzas Grossulariata L. ab. Ten gatunek pojawia się 


ju poezwa: go ię sia8: 
08. A. Marginata a ab. Gatunek "__|. mA pospo- o 
a = w dwóch po. Za główną Agie Ry stosśyj uważać w: 


m i przy brzegu pachowym) 
sza at żę zajezęciej szeroko zlana z 


me. mój „ana pie my? m Spen. Kom. m. T. XXXIV, ae. A . 


124 STANISŁAW KLEMENSIEWICZ 


brzegiem ramiennym; na skrzydłach tylnych tej formy albo brak 
plam, = jest ich 1—3, ułożonych w poprzek środka skrzy 
ócz tej aberacyi znaleziono w Galicyi dotychczas ab. Pol- 
lutaria Hb. imbata Hormuz. i ab. Nigrofasciata Schóyen. 
i cdrom Pusaria L. ab. Striaria Hb. We Lwowie, w po- 
łowie en zdarza się bardzo rzadko u tego pospolitego gatunku. 
*71. D. Ezanthemata Se. ab. Unicolorata Teich. Wyhodowana 
z gąsienicy w went 
. Emn Autu a Wernb. ab. U dwóch samie z Ry- 
tra zupełny brak prószy inekerę prążek wrwokicia na skrzydłach 
przednich. 
13. Ek. Quercinaria Hufn. ab. >. F. w Brodach ex ł. 
8-go maya okaz bardzo charakterystyczny. 

E. Quercin. ab. Blada, wez lin ółta-samica, o delikatnych 
brantnych are jęz w, zresztą (z wyjątkiem brunatnych 
kropek środkowych na spodzie skrzydeł) pozbawiona obustronnie 
odkiezo ać ię i Are ciemnego. Wyhodowana z gąsienicy 
w Brodach, w połowie lipca 

> *75. Selenia Akiwawik: Esp. ab. „Alarum anteriorum umbra 
media nulla*. Na skrzydłach przednich zupełny brak środkowego 
_ cienia Lat aiopiakci z powodu czego możnaby ją zaznaczyć nazwą: 
rza się przeważnie u samice armioneć | a (gen. 
— Juliaria Hw.). Łowiłem ją i hodowałem ex e Lwowie 
w Rytrze, w lipeu i na początku sierpnia. 

_ 16. S. Tetralunaria Hufn. „forma aestiva generationis vern.* 
We zi »yhe! się u mnie w domu 11-go marca z poczwarki, 
pos w lutym z dworu do ogrzanego pokoju, piękny egzem-> 
o pomi rozmiarem i ubarwieniem najzupełniej podobny do le- > 

niej formy gen. aest. Aestiva Stgr. 7) 

17. Himera Pennaria L. ab. Obscuru A Aign. Kilka okazów ez 1 
Liwowie; motyle lęgły się od końca września do po e. 


wzmiankę owa nadto forma, zdarzająca się przew: 
o bladye 


' L. Gatunek w całej Galicyi rozsie- 
się w licznych gm idę rac ze sobą 
; EE STWA dg =, mem nie dla p 


oan. Dwa. e niezu je: 
> przy koca jar = 


O GATUNKACH MOTYLI 125 


*80. A. Prun. ab. f' zdoła Prout. Również w Rytrze dwa 
egzemplarze prawie całkiem cie 

81. A. Prun. ab. Spongierot pp Unicoloraria Hormuz.). 
Dwa samce er /. we Lwowie, na początku czerwca i ex ovo w Ja- 
nowie, 19-go maja. 

*82. A. Prum. ab. Pallidaria Prout. W Krakowie (na Kopeu 
Kościuszki) 23-g0o czerwca (()), oraz ex ovo w Janowie w połowie 
maja ( j: 

*83. 4. bee un. trans. ab. Bean Stgr. W Brodach przy 
m 


Formie tej możnaby dać nazwę (o iłe jej jeszcze nie ma) a. 
Striolata. 


Na wzmiankę zasługuje spostrzeżenie, zrobione przy sposobno- 
ści hodowli ez ovo gatunku Prunaria. Mianowicie z jaj, złożonych 
przez samicę ab. Sordiata Fuessl.. złowioną w czerwcu w Janowie, 
otrzymałem na drugi rok 5 okazów formy skwóej (244,39) 
5 ab. Sordiata F'uessl. (2 44.3 QQ), 1 ab. zw Lampa (q'), 
_ lab. Pallidaria Prout (q') oraz 1 ab. d Striołat 
a 85. Kpione Advenaria Hb.'ab. U dwóch acón, złowionych 
w maju w okolicach Krakowa i Brodów, jest tylna rysa poprze- 
> ach przednich słabo 


3 296. Hypoplectis Adsp 

licy Brodów, w drugiej lowie gó ej rei 
i 87. Semiot EE: Hb. ab. F ś rma bardzo ciemna  wsku- 
tek = nalotu. brunatnego. w | Nowym 3 „Sączu « parą ik 5 


126 STANISŁAW KLEMENSIEWICZ 


egzemplarze w okolicy Lwowa (na Wulee 23-go marca i w Brzu- 
chowieach ję maja 
H.. Defoliaria Cl. ab. £. Obscura Helfer (=ab. Albida 
Gumppbg) 1, Piękne dwa samce tej rzadkiej aberacyi wyhodowa- 
łem we Lwowie na początku listopada z gąsienie, żyjących na 
grabie. 
91. H. Defol. ab. © > tetióteriiy Rbl. 2), W lasach liściastych 
koło Lwowa, w połowie październi 
. H. Defol. ab. Holmgreni ARA Tylko jeden okaz w tem 
samem miejscu, gdzie poprzednie, 1-go listopada; rzadka. 
*Q3. Phigalia Pedaria FE. ab. TG oraz ctaria Stndfs. Typowy 
egzemplarz znalazłem w okolicy Lwo 
*94. Biston Hirtaria Cl. ab. jj hatoranA Hb. (= Duplicaria 
Stgr.). Kilka sameów, zebranych przy końcu marca i w kwietniu 
w okolicach Krakowa, Iiwowa i Brodów. ma wybitnie zdwojone 
prążki poprzeczne na skrzydłach przednich; należy je przeto zali- 
czyć do tej aberacyi. 
*95. trt. ab. © Terroria Krul. Nieznaczna aberaeya sa- 
icy o poka siwych skrzydłach przednich, na których znaj- 
daj się: lko słabe ślady pręg poprzecznych. Łowiłem je w kra- 
FK m Ogrodzie strzeleckim w kwietniu 
96. Akskdawie Betularia L. ab. Gatunek zmienny, głównie © 
SF pik rozmaitej gęstości czarnego naprószenia. We Lwowie 
i w Brodach hodowałem samce o skrzydłach skąpo naprószonych 
i bardzo słabo ezarno piedaink pt | zwłaszcza tylna rysa poprze- © 


ina a pozzaka sierpnia, aji + 
wege ym FE ab. Z Sólerie Fuchs. Gatanck 
iż nie łatwo znaleźć dwa okazy sobie 

eg, p przerwy dość znacznie pa 


hWOECOE RL ELUZE FDLSĘCZEJE 


3Hz z 


sp= we Lwowie. w połowie 


O GATUNKACH MOTYLI :37 


samie; czasem są jednak do nich najzupełniej podobne. Do abera- 
cyj u nas jeszcze nie znanych należy ad. 4' Ustaria, znaleziona 
w zrębach leśnych koło Starego Sącza w drugiej połowie maja. 
Tamże w wiklinach nad. Popradem złowiłem 8-maja małą sa- 
micę o skrzydłach niemal czysto białych, bardzo słabo brunatno 
sprószonych; na skrzydłach przednich znajduje się tylko prążka 
środkowa i dwie nasadowe, na tylnych tylko aron Spód skrzy- 
deł biały, o jednej tylko wybitnej prędze środkow 
100. Bu upałus Piniarius L. ab. 4! Flavescens B. Whit. U głó- 
wnej formy samców gatunku Piniarius są jasne miejsca (tło) na 
skrzydłach żółtawo-białe, u ab. Flavescens w różnym odeieniu żółte 
czasem nawet rdzawe). 'Ta druga forma jest w Galieyi o wiele 
częstsza; łowiłem ją w lasach sosnowych koło Starego Sącza, Liwowa 
i Brodów w drugiej połowie maja. 
rócz wymienionej aberacyi potworzyły się u sameów tego 
gatunku jeszcze inne, wskutek nadmiernego rozwoju lub naod- 
wrót zaniku żółtej (względnie białawej) barwy tła skrzydeł. W oko- 
licy Starego Sącza złowiłem samca, u którego żółte tło skrzydeł 
jest wskutek ciemnego naprószenia mocno zredukowane; forma ta 
zbliża się przeto do ab. f! Anomalarius Huene. Przeciwnie posia- 
am z Brodów dwa okazy samców, u których jasno-żółty kolor tła 
zajmuje większą część skrzydeł, przyczem jest tylko bardzo słabo 


- formy zwyczajnej intensywniej rdzawo-żółtem tłem skrzydeł i nie- 
wiele od tegoż ciemniejszem nakreśleniem pó ej PA skrzy- 


przednich nie są wcale żółte. Jest to forma w ogóle bardzo j je- 


| ostanie ubarwiona 1). 


101. Thaumnonoma Awm L. ab. Ciemniejsza ak seykia. ; 
Druga rdzawo-brunatn przy brzegu ramiennym skrzydeł 


a a plamka * 
_ przednieh (licząc od nasady trektaj. jest oderwana od grubej czar- 


nej kresy, mieszczącej się na aka poprzecznej, natomiast łączy 
_bru: 


natnym cieniem z m. opką, leżącą u nasady ży: 
gej; wzmiankowana czarna kresa na żyłee Pi 0 nie ra > 
towato załamana. Tę szczególną „aboraeyę (7) RE 


*102. Th. Brunneata Thnb. var. agp gora m. „dAłis obscurio- 
, strigis obsoletis, pli te ectinetis-. Mam w zbiorze wiele 


wa i CESE komin Rpa da Wierehomla 


Z adr ga z RAZ ką pws 


128 STANISŁAW KLEMENSIEWICZ 


OWA skrzydłach i bardzo niewyraźnych lub całkiem 
zanikłych rysach poprzecznych. Pojawia się w drugiej połowig 
czerwca. 

108. Phasiane Clathrata L. ab. Na wzmiankę zasługuje forma 
© nakreśleniu zezozajia, lecz tle skrzydeł ochrowo-żółtawem 
(zbliżona do ab. Cancellaria Hb., która ma skrzydła również żół- 
tawe, lecz znacznie smi brunatne prążki poprzeczne); łowiłem 
ją w lipeu w Gołąbkowicach (koło Now. Sącza) i Szczawnicy, oraz 
hodowałem ex /. na wiosnę w Rzeszowie. 

W Brodach i we Lwowie napotykałem w maju samce czy- 
sto białe o bardzo wązkiem brunatno-czarnem nakreśleniu poprze- 
<znem. 

Nolidae. 


*104. Nola Centonalis Hb. ab. Fasciata Rbl. W Brzuchowicach 
koło Lwowa przy końcu czerwca i w Brodach przy końcu lipca. 


oda 
dei „yo ana Pa. ab. Cienia ara W Bro- 


pa +*107. -Hylophila Prasinana L. ab. Q Flava Spul. We Lwowie 
- wyć chow c z gąsienie w maju dwa samce, cj wypdę 
- piżęt do tej mało znacznej aberacyi żółtawe 


O GATUNKACH MOLYLI 129 


dach dnia 12-go lipea 1). (Dr Rebel, ay go oglądał, donosi, że 
Nadworne Muzeum przyrodnicze w Wiedniu posiada tylko jeden 
uszkodzony egzemplarz tego gatunku 2). 


Zygaenidae. 


"110. Zygaena? Transalpina Esp. v. Astragali Bkb. W : son 
s posiadam stary i nieeo już zniszczony okaz z Klęczan koło N. 
'.__ Sącza (złowiony na początku sierpnia), który Dr Rebel paszętai za 
> Z. Transalpina. v. Astragali. Na razie jest to gatunek wątpliwy dla 
fauny krajowej. 


Psychidae. 


111. Pachytelia Villosella O. Próżny już woreczek (4) zn 

złem w lipeu na skalistych zwałach w Piwnicznej (Dr Kobel d na 
Gatunek ten wykazano w popezeowyoh okazach dotychczas tylko 
z ART aoi i Br 

112. Apterona Greskledla Brd. form. © parthen. Helix Sieb. 
APNEA aka ślimakowato-skręcone woreczki tej pod wzglę- 
dem biologicznym szezególnej formy motyla znajdowałem eo roku 
w czasie wakacyj (w lipeu) w wielkiej ilości przyczepione do skał, 
w Piwnieznej i indziej nad Popradem; z powodu spóźnionej pory 
były jodnak próżne. 

*113. Rebelia Sapho (recte Sappho) Mill. W dolinie Popradu 

i koło Lwowa, w czerweu nie rzadki 3). 


Resume. 


In diesem Beitrage werden vom Vorfasser die Resultate e einer | 
> weiteren Revision seiner S linge, 


kia ” AN 


i SEE ZĘ Pim HS, Poniewa ij 
cech rodza, PAZ — a stanowić 

Ram z moich Że Ró adw nie nie posada, aależałoby ową 
skreślić. de Św tradna |ntoszns o , , jeszcze 


130 STANISŁAW KLEMENSIEWICZ 


vorwiegend der Geometriden, mit besonderer Beriicksichtigung sel- 
tener. sowie fiir die Landesfauna neuer Formen, beziiglich ihrer' 
Verbreitung i im Gebiete, in systematischer Reihenfolge basęwtaclieki 
ln der sób wird auf die neueste einschlagige Literatur hin- 
gewiese. 

kla neu fiir die Fauna Galiziens werden 57 Formen (vor- 
wiegend Aberrationen) angefiihrt, auberdem viele unbenannte Aber- 
rationen beschrieben. 
Von neu benannten Formen wiren hervorzuheben: Pygaera 


rumque nigrescenti*; Herminia valis Hb. ab. Innotatalis. „T 
infuscata, alis innotatisć; Brephos Parthenias ” ab. Dealbata. „Alis 
non albo pietis*; Anaitis Plagiata L. ab. Interrupta. „Area me edia 
alarum anter. late interrupta*; Larent kat Zożytibraca Stgr. ab. 
nigra. „Area media alarum śe okichn nigerrima, area basali po- 
steriorum tota fuseonigra*; L. Albulata Sehifi. ab. Mundata. „Ala- 
' rum anter. area media aequaliter testacea, praeangusta, extrorsum 

vix a mina mnonoma Brun- 


sp Du) ta 

łosia Obtusa H. S. u spik Mill, deren Zugehórigke 

| zur Galtżkę Rebelia, wegen Mangols des Vorderschienenspornes: in 
a gestellt wird. 


k Przyczynki do wiadomości o rozsiedleniu 
' .. geograficznem gadów i płazów krajowych. 


Podał 


Dr. Władysław Poliński. 


E. 
jeg 
>. 


W czasie wycieczek, anita hę badaniu niektórych dzia- 
łów światą zwierzęcego na Ziemiach Polskich, zwracałem niejedno- 
krotnie uwagę, m międzj innemi, na nę herpetologiczną. W róż- 
nych okolicach Królestwa Polakiego. i I 
wałem, a po części zebrałem w niewielkiej Jiezbie okazów ogółem 

NG gatunków i i 2 odmiany gadów oraz 14 gatunków płazów krajo- 
wych. mi. zamieszczam ich ad ję w porządku w 
waż nawet o rozsiedleniu najpospolitszych przeds 

_eieli Kiajowej diem hóepetologicaiej posiadamy tylko wi wiadomości 

_ skąpe, przeto i o tych gatunkach wspomnę pokrótce. Nieco szerzej 
_ natomiast omawiam nowe stanowiska gatunków i odmian, któ 


ipo Nilsa, Bombinałor pachypus Bonap, 
| Tito alódstrie kc, a post waz to Triton montandoni Blugr. 
/,.. / Zaznaczam przytem, że podaję tutaj stanowiska jedynie tych - 
gatunków i odmian gadów i płazów, których okazy miałem 
 bność mieć w ręku i i oznaczyć dokładnie. Spostrzeżenia zaś czy- 
nione z pewnej, chociażby kszęćj odległości, -Sa0Z,BZ p 


ie. k- i a 
* War spomniane t isk jie 1 ą jak mi n 
* a) Ww Królestwie Polskiem: - 
_ Gub. płocka: wieś Zawady w poblia May (pow. mt | 
wieś Wyszyny (pow. ciechanowski, | a. 
Gub. warszawska: Raciążek, Ciechocin „ Słońsk ( | 
R Warszawa i i jej okolice najbliższe ( tów. war pania" 
Grub. lubelska: ahead i okolice (pow. oiejaa 35 
Gub. kielecka: Pieskowa Skała (pow. olkuski); 


132 DR. WŁADYSŁAW POLIŃSKI 


b) W Galieyi zachodniej: 

Kraków i okolice najbliższe (pow. krakowski i podgórski), 

Krzeszowice (pow. chrzanowski), 

(alwarya; Lanckorona (pow. wadowieki), 

Niepołomice (pow. bocheński), 

Iwoniez (pow. krośnieński), 

Babia Góra; Rabka (pow. myślenicki), 

Spiska Magóra, a mianowicie dolina potoku Czercze, lewego 
dopływu Popradu (pow. sądecki), góra Sychla i dolina Ruskiej 
Rzeki (Ruskiej karo Ruskiego Potoku); Pieniny; Podhale — prze- 
ważnie wzdłuż ińea z Ozorsztyna do Nowego Targu; Tatry 
(pow. zdawac gą 


Reptilia. Gady. 


1. Anguis fragilis L. 

- Dość pospolity, chociaż niezbyt liczny w Z awadach. 
Nierzadki w Pieskowej Skale i jej okolicach. 

0 mak RZ „Pienin znam okaz, znaleziony przez Dr. L. Sitowskiego 

_. w żołądku gniewosza (Coronella austriaca Laur.), sehwytanego pod 

R Baikowym , sado Wy 


a. Anguis fragilis L. var. incerta Kryn. 


Ta de rę odmiana padalea należy wraz z formą typową, jak. 
zaznacza E. Niezabitowski (7), do zyski występujących "= wszyst- 
kich dzielnicach Polski. Według A. ies zaj a a Krynicki opi-- 
sał swoją „Anguis incerta* na | h 
i (ó)ty i ko zaycięży w Królestwie 


anę J. Jachno (6) z Puszczy Sand 
ayger (1), a „po nim cy Kicia (14) z Ho- 
rembowli i _ Radwani waniee (pow. sokalski). | 


GADY I PŁAZY KRAJOWE 133 


P. Dziurzyński znalazł też "Mk padalea turkusowego pomiędzy 
Panieńskiemi Skałami a Bielana 
speak — jak to świeżo Zew nił S. Sumiński (12) — zesta- 


szezona na znacznym obsząrze. Według ot ułormacyi ła- 
skawie udzielonej mi przez prof. Wernera w Wiedniu, odmiana 
incerta sięga dość daleko na południe, znana jest bowiem z Budua 
w Dalmaeyi. 

Co się tyczy cech Pa yy wspomnianych okazów z pod 
Krakowa, z nad Przemszy i pod Wieliczki, to pierwszy, 
dług. 29 5 em, giwiada *; ną a 16 plamek niebieskich po le- 
wej stronie, 17 po prawej, 6 koło linii środkowej grzbietu. Drugi, 
mierzący około 29 em, ma 6 plamek po lewej, 8 po prawej, a L 
w pośrodku grzbietu. poż y długości 205 em, ma z lewej 13, 
z prawej strony 15 p mek. Rozkład plamek jest u AA 
trzech okazów Śaó ee dość prawidłowy. Okazy te posiadają 
na ciemieniu jaśniejszą plamkę, która u jednego z nich ma zabar- 
wienie blado-niebieskawe. U okazu z pod Wieliczki, toy © do 
384 cm długości, plamki turkusowe w liczbie prz rozsiane 
są na grzbiecie bardziej eroronaty, zwiad ku tyłowi. 
Otwory słuchowe — eo według Wern ra (17) i poz dm Gaz 
badaczy jest charakterystyczne dla siek okazów tej o a 
dalca — występują dość wyraźnie u paadiah a czterech © omawia- 


nych tu osobników. w 


' 2. Lacerta agilis Wolf. A 
Raciążek; Ciechocinek; okolice Naa” Jeden okaz z ję o 


_ stanciną pod Warszawą, schwytany nad rz. Jeziorką przez PP- Za > - 


-_ borskich (r. 1905 iada. ee ita zielonawo-szare (w alko- © 
> holu), „jołwjae = salamak: zaliczyć się da do odmiany, wyró- | 
 żnion pea aleskiogo (16) jako „ „odm. a*, a pr Jora 


jako kra m. 


eni ach : cję zarjwo ie ad Donjem ak + sk 3. | 


: gy DR. WŁADYSŁAW POLIŃSKI 


Trzech Koron, nad potokiem Pienińskim. W dolinie adłięraccć 
pod borem harklowskim. — W Tatrach. 


2a. Lacerta agilis Wolf. var. erythronota Fitz. 


Jeden okazały egzemplarz schwytany nad rz. dęta w Kon- 
stancinie pod Warszawą przez pp. Zaborskich w 905. 
Jeden okaz w Puszezy Niepołomskiej r. 1913. 


3. Lacerta vivipara Jaeq. 


Jeden duży okaz 4! schwytałem 19/V 1912 r. pod Krako- 
wem w Jugowicach na wil, tnej łączce, porośniętej bujną roślin- 
nością, leżącej tuż obok gościńca z Podgórza do Mogilan, koło mo- 
= Emad strumykiem, w pobliżu odgałęzienia się drogi do Swoszo- 

e. Oddany do zbiorów Komisyi fizyogr. Akad. Umiej. w Krako- 
jr Spód ciała żywego okazu posiadał zabarwienie jaskrawo - po- 
marajiczowe. 

Pieniny — między na Wyżnemi a Średniemi (r. Sz 

I: kaka r. 1 906). 


4. Tropidonotus natriz L. 
Ww Pieskowej j Skale bardzo pospolity; aeg wt liczny na; 
paka zboczach góry zamkowej (r. 1901 i 

,..._ Pod Krakowe m pospolity, zwłaszcza w pobliża stawów dę- 
bniekich, podobnież u stóp skał Twardowskiego od strony Wisły. 
2 woniczu dwa okazy znaleziono tuż obok zabudowań za 
kladowych. 

- _5. Coronella mma Laur. 
| Niepołomskiej w p jej brzegu ulotce, 
schw 1 okaz w r. 1911. 


GADY I PŁAZY KRAJOWE 135 


W Iwoniczu dość pospolita w lasach, nawet w pobliżu zabu- 
dowań zakładowych. 


Ampnhibia. Płazy. 
' Hyla arborea L. 


W Nałęczowie wszędzie nader pospolita; szczególnie liczi 
k w ogrodach prywatnych, parku zakładowym, na Górze Krzyżowej, 
> w wąwozie Łukoszyńskim (r. 1908 i 1910). 
a Pod Krakowem żyje w niewielkiej liczbie w zaroślach nad 
rz. Rudawą, u stóp kopea Kościuszki, na Sikorniku, koło Przego- 
rzał i w innych miejscowościach. 

Pieninach nieliczna (r. 1912). Na Podhalu znaleziona 
w stawku gliniastym pod Maniowami (r. 1912). 


2. Rana esculenta L. 


awach i na łące między Ciechocinkiem i Raciążkiem 
żyje w wielkiej obfitości 
Pod Warszawą wszędz zie po 

pagórkowatych okolścask. PNalęcźiwć żyje niemal wyłą- 
_ e€znie w dużych stawach rybnych w Antopolui ora (r. 1910). 

5 M Pieskowej Skale w stawach pod zamk mes: 
R Pod Krakowem nader pospolita i liczna, zwłaszcza w oni 
- dębniekich. 
|--W Pieninach wyłącznie A w łachach TW i w sta- 

wach regulacyjnych, odciętych od jA s, 19 12). 

> Na Podhalu znalezion Łopu: 


_ kiem Leśnicą na wysok. około 560 m n. z: sm (V- 1912. tą tis) 

* Okazy, znalezione w ;żej wymiakiocyah miejscow s 
posiadają kształty i a dozonienie kika Wyjąte tek stanowi młody o 
osobnik, mierzący niespełna 4 oawyh sięna: > 
w pobliżu ssie dabaiekiek od Krakowem, odznacza 
niezwykłe em ubarwieniem i A dy» skóry. Grzbiet jest wy 
czarniawo-brunatnej z słabym Jeża „oliwkowym, podobnież ko - 
lana a w nieznacznej mierze i przedudzia jaakck * ud i si + — 
całe irena amas: etwa koi rzehnia ud i stóp są 


136 DR. WŁADYSŁAW POLIŃSKI 


odnóży, wymiary modzeli piętowych, przebieg jasnej linii podłuż- 
rk oraz fałdów grzbietowych nie wykazują odstępstw od cech wła- 
ściwych okazom typowym gatunku. 


3. Rana temporaria L. 


Raciążek. Ciechocinek. Warszawa i spij R Nałęczów. ać 
skowa Skała. (Kraków i okolice. Krzeszowice. Kalwarya. Nie 
mice, w puszczy). Pieniny (pospolita i dość Mieśnki Podhale. Tatry. 


4. Rana arvalis Nilss. 


Pod Ciechocinkiem bardzo pospolita (r. 1909). Okazy prze- 
ważnie typowe, o silnie rozwiniętym modzelu piętowym 1 ezęsto- 
kroć bardzo wyraźnym jasnym pasku wzdłuż grzbietu. Ta ostatnia 
cecha widoczna jest już u wielu młodych osobników. arvalis 

w wielkiej obfitości zamieszkuje łąki słynni zarośnięte bujną 
roślinnością, ajezhaęcć rowami i _dołam z wodą, aim Ze 


GADY I PŁAZY KRAJOWE 137 


sry rz. Bystrej przeważa ilościowo nad ropuchą szarą (r. 1908 
Pod Krakowem pospolita i liezna. W dolinie Czernej pod 
Krzeszowicami również nierzadka. 
W Pieninach (V, VII i VIII, 1912 r.) żyje, o ile stwierdzić 
ao, w znacznie większej liczbie niż Bufo vulgaris; do miejse 
ie o zmierzchu spotkać ją tam można niemal eo kilka kroków, 
należy między innemi dolina potoku Sobczanego. 


7. Pelobates fuscus Laur. 


W FRaciążku znalazłem jeden młody okaz w rowie u stóp 
wyniosłości, na której yć miasteczko (VIII, 1909 r.). 

Z okolie Krakowa, mianowicie ze stawów na Dębnikach, znam 
tylko wielkie sharaktózytiyckii kijanki tego gatunku, oraz oso- 
bniki młode, wyhodowane z kijanek w akwaryach. 


8. Bombinator igneus Laur. 


W stawach na nizinie torfiastej między Ciechocinkiem a Ra- 
ciążkiem. 

Pod Warszawą wszędzie w stawach i gliniankach. 

W pagórkowatych okolicach kw ed (wys. 200—230 m 
m. p. m.) wyjątkowo rzadki: znalazłem jedynie kilka młodych oso- 
- kników pod wyw wapiennym w małym a > 


TErakoweny wszędzie siajiwnocheiwej; nierzadko trafiają 
się tu aka o ciemno lub jasno oliwkowo zielonej barwie wonią 
_ ©próez tego różniące się od wizerunku tego gat podanego 

, oią Boulengera (2), tylko nieco | apojfieycad „bar wińcieki spodu 
9. Bombinator pachypus Bonap. 


, Krakowa nie znam si : inag o >. 
że możliwość odnalezienia kumaka a 


atun. s sj Zapoaejsóej Riesky takich psa Sdelożo 


LS pi nie badałem i nie oznaczałem. a> 
już na innem miejseu wspomniałem © zjomiem 


"138 DR. WŁADYSŁAW POLIŃSKI 


| oai ten w Galieyi zachodniej i na Śpiżu jedynie powyżej 


Najbliższym Krakowa punktem, w którym gatunek ten obser- 
wowałem, jest Kalwarya, gdzie nieco powyżej klasztoru na wysok. 
około 450 m n. p. m. złowiłem 7/VII 1911 r. kilka okazów w głę- 
bokim dole z wodą. W Lanekoronie znalazłem gatunek ten oraz 
skrzek jego w dwóch dołach z kot: na zboczach góry zamkowej, 
na wys. 430—450 m n. p. m. Ani w Kalwaryi ani w Lanekoro- 
nie nie widziałem w ciągu Gałódsianiych poszukiwań gatunku 
B. i 
ać zachodniem zboczu g. Sychli, w dolinie Ruskiej Rzeki 
pod Jaworkami, Szlachtową i Szezawnicami wszędzie jest pospobej 

w gliniastych kałużach, rowach i dołach 
W Pieninach miejscami bardzo liczny, np. w dolinie Dunajca. 
w rowach przydrożnych między Czorsztynem a Niedzicą, podożeja 
w rowach i łachach Dunajca koło Śromowiee Wyżnych, Średnich. 
' Niżnych, gdzie jeszcze w ostatnich dniach lipea napotykałem 
niemal wszędzie mnóstwo osobników kopulujących. W samych gó- 
rach najwięcej okazów przebywa w wapnistych i r 2 sp. 
kach i koleinach, w kałużach na drogach lub ścieżk ach. Tylko 
den osobnik ia w czystem i zimnem (850 O.) źródełku. 
a Podbalu znajdywałem kumaka girakie6c w RAS przy- 
! skenkż stawka: ch koło Maniów, Łopusznej i 
a W Tatrach: koło Zakopanego i i Kuźnice, przy drodze do Mor- 
; skiego Oka, na wy „ok. 1200 m n. p. m. (VII, 1908 r.), wreszcie 


10. Sałamandra =acaiosć Laur. 


> "W Twośiówi znalazłem 1 okaz. 
27 Rabki ie re ae. zbierane w r. 1909 


W. Pieninach Nękch: e | zdaza za połckai 
We wsi Bukowinie : „m około 900 m n. p: 


GADY I PŁAZY KRAJOWE 139 


Pod Warszawą zdarza się dość często w gliniankach i mu- 
listych stawkach podmiejskich. 

W okolicach Nałęczowa znalazłem (VIII, IX, 1908 r. i VIII, 
1910 r.) kilka okazów nad rz. Bystrą, koło sadu Janków i w ka- 
mieniołomie w wąwozie Łukoszyńskim, zdala od wody; dorosła sa- 
mica znaleziona w ostatnim z wymienionych punktów, nacecho- 
wana była jednostajnem żółto-pomarańczowem zabarwieniem prawie 
ałego spodu ciała. 

ieskowej Skały znam kilka dorosłych okazów ze zbioru 

pp. Zaborskich w Warszawie. 

Pod Krakowem pospolity chociaż niezbyt liczny w wielu sta- 
wach, zwłaszcza w Dębnikach. 

Va g. Sychli złowiony tuż pod szezytem w stawku na wys. 
ok. 900 m (V, 1912 r.); na Podhalu — w paru stawkach przy- 
drożnych koło Maniów i Łopusznej (V, 1912 r.). 


12. Triton alpestris Laur. 


_ wami 


' Mokrym Stawie Markowym Stawku (1: 


140 DR. WŁADYSŁAW POLIŃSKI 


13. Triton vulgaris L. 


W Warszawie żyje w parku w Łazienkach; w okolicach godź 
miejskich wszędzie rozpowszechniony i o wiele liczniejszy od traszki 
grzebieniastej. 

Pod Nałęczowem znalazłem go w rowach koło rz. Byst 

i pod korą pniaków w wąwozie Pakośzykakiu (VIII, 1910). 
Pieskowej Skale łowiłem liczne kijanki tego oatzEi 
w małych aż zu (r. 1902). 
Pod wem pospolity i liczny w wodach stojących, zwła- 
szcza na Dduibsk. 
Na Podhalu złowiony w torfiastym stawku na skraju har- 
klowskiego boru (V, 1912 r.). 


14. Triton montandoni Blngr. 


Gatunek ten, wykryty przez Montandona pod Sinaia w Ru- > 
rzez Boulengera, odnaleziony został 
hop: lie s 


. 


2. 


s znajdywał 0 paca sni kośjitsi 0. Moana 
koło Szmeksu i „in der Nahe der Meeraugen*. 
w ył Hofmann najdalej na zachód wysunięte stanowiska 
Noyakażze — na Morawa chr pod Ołomuńcem, w pobliż 
Odry i w innych miejs 3C0' 
Nowe dane, 


St. Sumi ej rl owyag SA. um, Br. Wie: 
-w II połowie maja 1912 rż b) pra 
u (4 wódę "epic: zycji wic a 


do KŻ koudazasj ż. 


GADY I PŁAZY KRAJOWE 141 


1) G. Sychla, w pobliżu punktu, gdzie zi się granice 
powiatu nowotarskiego, sądeckiego i węgierska. Jeden okaz znale- 

w towarzystwie Ty. alpestris nad małym doki z wodą 
niedaleko od szezytu góry na wys. ok. 920 m; ta ostatnia okoli- 
czność zasługuje na uwagę wobec tego, że, jak podaje Werner (3), 
Mćhely nie znajdywał traszki karpackiej w Siedmiogrodzie na wy- 
sokości, przekraczającej 800 m. — Kilkanaście okazów, z których 
większość samice, znalezionych zostało w piytciej, brudnej kałuży 
deszczowej, wraz z kumakiem górskim na wys. ok. 900 m. Kilka 
wreszcie osobników w pobliżu tego miejsca, w osiki wraz z Tri- 
ton eristatus i Bombinator pachypus (23/V 1912 r.). 

2) Szczawnica Wyżnia, w dolinie Ruskiej Rzeki; Tr. montan- 
doni żyje tu w okrągłych, mocno zarośniętych dołkach z wod 
obok rzeczki powyżej wymienionej, na wys. ok. 500 m (24/V 1912r.) 

Krościenko nad pęd» gdzie znalazłem jeden okaz 
Tr. montandoni wraz z Tr. a s pod pniakiem w ogrodzie pry- 
watnym na wys. ok. 430 m BIVIII 1912 r.). Oddany do zbiorów 
Zakładu anat. porówn. Uniw. Jagiell. — Przed paru tygodniami 


- (V, 1913 r.) złowił dr. Sitowski dwa samce i ją samieę tego 


gatunku w sadzawee w parku krościeńskim. 

4) Pieniny: Kopia Górka, na wys. 500—520 m; znalazłem 
tu 1 okaz pod korą spróchniałego pniaka, w odległości blizko pół 
_ kilometra od najbliższego strumyka (30/VII 1912 r.). Oddany do 
zbiorów Kom. fizyogr. Akad. Umiej. w Krakowie. 


us Q, pna |" ych gatuaków płazów: a. 


odhale: dwa maleńkie torfiaste stawki na skraju boru > o a 
harklowskiego na wys. ok. 560 m, napełnione, jak się sdaje,prz- , 


Bufo oiridós a (80/V i 1912 we 
0 P. 
ważnie wodą deszczową. Złowione tu y: Tr. montandoni ©, 
= > i zd Tr. vulgaris d' par sal oma lai2 =) i 
> zziołej o zę ' g 
iica między wsią Łopuszną a potokiem Leśn 
rasa s Erpuskej b brakło, natomiast zain się: 
> pasja 


142 DR. WŁADYSŁAW POLIŃSKI 


8) Na Spiżu: Stara Wieś (Szepes Ofalu), gdzie na wys. ok. 
480 m w pobliżu ujścia Rzeki (Rieki) do Dunajea znaleziony zo- 
stał jeden okaz wśród trawy przydrożnej (30/V 1912 r. 

Wykrycie dalszych (5—14) punktów węgierskich i i. polskich 
jest zasługą kol. St. Grartkiewicza, który zebrał w poniżej wymie- 
nionych miejscowościach część spostrzeżonych przez siebie okazów 
i iśc" mi ich do obejrzenia : 

ółnoene eż Spiskiej Magóry, ok. 2 km ku płd. od 
kiosku (Reichwald); okazy złowione w kałuży w pobliżu po- 
toku san Dara na wys. ok. 620 m (V, 1912 

10) Północne stoki Braniska, w dorzeczu Raw Tr. mon- 
tandoni znaleziony w bardzo znacznej ilości wraz z Ty. alpestris 
w kałuży, w odległości ok. wyj km na płd. od Lubowni (V, 1912 r.). 

11) Niżne Tatry: stoki północne, okolice źródlisk jednego 
z pierwszych dopływów Czarnego Wagu. płynącego z okolicy mię- 
- . Andresowo i g. Wapienicą (V, 1912 r.). | 

12) Niżne Tatry: stoki A igi, w pobliżu Czarnego Wagu, 
koło wsi Ciepliczka (V, 1912 
> 13) Na zachodnich Kiaiasśk Tatr, ku zachodowi od O 
- w dolinie Błotnego potoku, - i 

- = FZ: Ora! za 


iogrodzie, ale ró i wspomnianą już powyżej 
), na. jakiej kazthnewe. w r. 1912 Triton montan= 
górze na g. Sychli. 


ionych powyiej ię ponktów, s znalezio 


| 
| 
k 
k 


GADY I PŁAZY KRAJOWE 143 


Uwzględniając odkrycia pale Mehelyego, Dybowskiego, 
Baygera i Hofmanna, oraz zestawiając z niemi omówione tu wy- 
niki poszukiwań faunistycznych, dochodzę do przekonania, że 1) uwa- 


ws TO 


Mapka zapożyczona z rowy A. Rehmana: Ziemie dawnej Polski, cz, I, 

Karpaty. Lwów 1895, tabl. I 
czby oznaczają s PA w r. 1911, 1942 i 1913 stanowiska traszki kar- 

packiej (Triton montandoni) e w tekście). 


ad można Triton montandoni za gatunek, zamiesikający według : > 


całą wielką przestrzeń łuku k 
paekiego i i zapewne jemu tylko — a może i Areń priyżkzni 


| Z 2 dwóch obszarów mean „m. Bayger w gig) 


s Mapkę tę 2 z reni: dzieła p. St, ,Weigner, któremu 


>. na tem en mem o 


144 bR. WŁADYSŁAW POLIŃSKI 
| cennej pracy w r. 1909 podzielił Galicyę pod względem jej faun 
- SPC OGACRAK należy uz obeenie już nietylko obszar 

wschodni ale i płn. zachodni za stałą ojezyznę traszki karpae kiej. 


Z Zakładu anatomii porównawczej Uniwersytetu Jagiellońskiego. 


Literatura. 


m 1) Bayger J. A.: Gady i płazy Galicyi z uwzględnieniem ich geograficznego 
> rozmieszczenia. e. sze mog 
_ 2) Boulenger G. e two ę gy więć io of Bombinator. Proceed. 
of the Zool. Soe. of dA 1886; tabl. I, fig. 
) Brehm A.: Tierleben, IV. Aufl., 4. Bd: (Die PR und Kriechtiere. Neu-- 
/ bearbeitet von Franz Werner. Leipzig u. Wien 
a: 4) Diirigen B.: Deutschlands Amphibien wia Repiilien. Magdeburg 1897. 
a 5) Hoyer H.: O kumaku Broakictce). Kosmos, Lw 
6) Jachno J.: Nieeo o faunie Sandomierskiej ae Só. Kom. fizyogr. 
ge kre 2B 


; ki E L.: Świat zwierzęcy na ziemiach Polski. Encyklopedya 
polska, t. Ą "Kraków (912). 

_8) Nikolskij A. M.: Ewie i ziemnowodnyja sza 
i Imp. Akad, nauk po fiz.-mat. otdiel. t. XVII, nr. 1. St.-Petersb. 


i ć; ż z najnowszych zagadnień zoogeografii skologiowneję 
| ber E. dr.: Herpetologia Europaea. II. Auf. Jena 1912. 
11) Stobiecki 8. kz Do fauny owak, Góry. Spraw. Kom. fizyogr. 


1883 
19. Samiński St: Dzisiejszy A badań nad fauną azów i gadów. K 
 lestwa maz Wszechświat. Warszawa 1913. g 


GADY I PŁAZY KRAJOWE 145 


Contributions a la connaissance de la distribution 
des reptiles et batraciens en Pologne. 


Resume. 


L'auteur ćnumere 6 espćces et 2 varićtós de reptiles ainsi 

e 14 especes de batraciens qu'il a recueillies dans divers en- 
aa du Royaume de Pologne et de la Galicie oecidentale. Parmi 
ces especes et varićtćs, se trouvent quelques-unes qui presentent 
assez d'intćrćt au point de vue de la Zoogóographie, car leur dis- 
tribution en Pologne et dans les pays adjacents n'est pas suffi- 
samment ćlucidće. Ce sont les 2 zai suivantes. 


sonn 
de Wieliezka R a la frontiere arwióć de la Galicie. Cette Va- 
rietć, h ce qu'il parait, est plus commune dans le Royaume de Po- 
logne et en Gralicie quaillenrs, comme le prouve le nombre de lo- 
calitós, ećnumóćrćes par Iauteur, ou elle a ćtć trouvće. 
Rana arvałis Nilss. vit en abondance dans la plaine ma- 
recageuse entre Ciechocinek et Raciążek (Royaume de Pologne, 
gouv. de Varsovie). Dans d'autres parties de la Pologne Tauteur 
_ na recuilli cette espece > 'en nombre tres restreint et en exem- 
płaires moins typiques qu'ha Ciechocinek. 
a 3 binator pachypus Bonap. L'auteur a recueilli cette espece 
dans beaucoup d'endroits de la Galicie oecidentale, mais seulement 


a ea Broz wn wżetą dans un P> gin situć A 1600 m 
wk 


) > 
to! wa ent bać geóga ineonnue dans la AE we 
A a c= Carpathes, y a $t6 dócouverte r semment | 
par Fauteur et quelques-uns de ses collegues. _ 
Te points, au nombre de 14, ou a Śtć tro 6 Tr. 

dispersós dans les in 


0480-1125. m. dóaltitude: mont Sychla (820 m.) 


igo du patyki omontagnes de Pi 
monta r det Brani 


4 une hauteur depassant 400 m. Dans les montagnes de Tatry zi - | 


pare les rć ques 
avec ceux de Boulenger, Mebely, I Dybówaki, Baygor et Hofmann; 
il arrive A la eonelusion que le Tr. montandoni €tre prol 
ment eo. sidórć comme un des habitans typiques > la chaine toute. 
entićre des Carphates. 


Przyczynek do znajomości grzybów 
Pokucia. 


Część L. 


Podał 
Antoni Wróblewski. 


Pod względem roślin kwiatowych i zarodnikowych naczynio- 
wych Pokucie zostało przez cały szereg botaników polskich prawie 
WYDODEJACO zbadane i opiane. wię rzecz się „przedstawia = 


= ji, a zachęcony przez prof. M. Raciborskiego i wa.py( 
= ie w r. 1915 madkicw Komisyi „ Fizyograficznej 
m 


148 ANTONI WRÓBLEWSKI 


Prutu, zarośnięte wierzbami, olehami, kruszyną i wielu innymi. 
krzewami, wśró tórye rozrasta się bujnie bardzo różnorodna 
roślinność, często górska, przywleezona Prutem; dalej Kniażdwór 

z rozległymi a różnorodnymi lasami, ciągnącymi się trójkątem mię-- 
dzy pea Peczeniżynem, Mołodiat nem, Iwanowcami i Pru-- 
tem. Las i przyległe im łąki wyżne posiadają roślinność nad- 
zwyczaj "siak w rodzaje i gatunki, a często i rzadką jak cisy. 
Sisyrinchum, Senecio umbrosus, Cirsium wizen kwit Rochelianus 
i wiele innych. Dość często zaglądałem w ice Peczeniżyna, 
Rungur, Słobody Rungurskiej, Szeparowiec. PinajkEkydóć Słobódki 
Leśnej i Gwoźdźca. Z, dalszych miejseowości zwiedziłem w trzech- 
dniowej wycieczce Luczę, Banię Berezowską wraz ze szez ytami 
między tą ostatnią i Mikuliczynem, mianowicie Rotundułem (916 m), 
Dzemirem (1026 m), Rokietą Małą (1108 m), Rokietą Wielką 
(1114 m), Gorganem (1046 m) i i. W sierpniu 1913 r. zrobiłem 
dwudniową wycieczkę w pasmo czarnohorskie, ciągłe jednak deszcze 
tegoroczne uniemożliwiły wszelkie zbieranie roślin. 

i e w ciągu wymienionego okresu ezasu możność stałego 
zwiedzania Stanowisk, na których zbierałem grzyby. ode) 
'.. pewne ob acye, w szczególności nad rdzami. odnoszące się 
o» ieh wkwormór tia pory występowania i okresu trwania. 
_ mieszezam je w tej myśli, iż mogą one stanowić pewien mzys 
| pa do: grzyboznawstwa w naszym kraju 


kuskańni na badanym o 


| szarze są: kk £ 


o-eupuccinia: P. Poarum S. I na Tussi 
czątków maja do końca czerwca dys o dość i 
w lipeu nie spotkałem tego gatunku nigdzie, a w sierpniu wyst 
1ó silnie it do jesieni; P. coronata, p: coronifi 
Frangula i R. cathartica jak i LI, 
ata minis: ać a kosę py zag 


GRZYBY POKUCIA - 149 


głem pierwszy raz 3-go czerwca w ogromnej ilości, także jeszcze 
niezupełnie rozwiniętą; w 10 dni później liście zajęte zupełnie 
żółkł y, a pod koniec miesiąca nie mogłem „już znaleźć śladu tej 
zy. Wreszcie w trzecim „gatunku, F montana, jest tylko dla formy 
Uredo okres trwania dość krótki; formę tę spostrzegłem 19-go maja 
(wystąpiła zapewne wcześniej); zajęte nią osobniki Centaurea mon- 
tana były zdeformowane, nadmiernie wybiegłe (jak to bywa z Cir- 
sium arvense, zajętem przez Puc. obtegens); nie widziałem wówczas 
śladu teleutospor; przy powtórnem zwiedzeniu stanowiska w dniu 
 29-tym maja już rośliny zajęte uredami były zniszczone, natomiast 
na osobnikach poprzednio zupełnie zdrowych a mających jeszcze 
wygląd naturalny, znalazłem same teleutospory, które zbierałem 
także i w końcu lipca. 
« Określenia dokonałem na miejscu w Kołomyi, mając do roz- 
3 porządzenia mikroskop i dzięki uprzejmości profesorów /óyciekiego 
3 Rowócakiogi oraz dr. J. Wołoszyńskiej potrzebną do opracowania 
ico spisu literaturę i „Exsiecata*; za Ćw |ainyga składam 


mi dódzi 
Materyały składam w Muzeum Komisyi Fizyograficznej Aka- 
<demii Umiejętności, pozostawiając u siebie dublety. 


Literatura. 


-1) Babak dr. F.: Die Fe Bóhmens, koza (Uredinales) Praga, 1908, 
2) Clinton: zato riean Ustilaginene. Nowy Jork, 1904. 

2) Fischer dr. E.: Die  Uredin de a: Berno, 1908. 

4) Hariot P.: Les Uródinóce. Paryż, 1 66 ori 
aż Jaczewski. A.:  Mikołogiczeskaja Bera: Rosji, | : Pe ronos| 


6) ałockonć: Krypt ogamenfłora: F' ungi i imperfecti - 
' 7) Salman E.: A monograph of the Erysiphaceae. asy p 1900. 
8) Schellenberg dr. H. C.: Die Brandpilze der Sehweia. Berno, 
| Sydow H. P.: dk. Uredinearam. kia ASWECi0.. 


150 ANTONI WRÓBLEWSKI 


Synchytriaceae. 


1. Synchytrium Taraxaci DB. et Wor. W liściach Tararacum 
officinale; Kołomyja, na „zarynku*, Kniażdwór, łęgi nad Prutem 
i Kamionki Wielkie, V 1912. 

2. Syn. aureum Schroet. W 4Ajuga repłans, Kamionki Wielkie! 

14 VI 1912; Werbiąż Wyżny, las „Moczar* IX 1 
yn. Anemones DB. et Wor. Anemone nemorosa; Wer- 

biąż Wyżny, las „Moczar V 1913 
Myosotidis Kahn. W liściach i łodygach Myosotis 
śni 1.191 


5. 
ennis; Kniażdwór, na „Spouście”, bardzo rzadko 26 VII 1918. 
mpusa móc A W Musca domestica; Kołomyja, dość 
pospolita. w a awach Vi 1912. 


Peronosporeae. 


ę 


> 1. Cystopus candidus Lóv. Na Barbarea vulgaris, Kniażdwór, 
. aa Prutu tu VI 1912; na Capsella bursa pastoris, Werbiąż Niżny, 
zresztą wszędzi rdzo Rani Ber VI x AS; na Cardamtne Sp. 


le w Brzł okalicy odez 
1 ( rtoflach i i p 


GRZYBY POKUCIA 151 


ranunculoides, Kniażdwór, las py „Spouście* 28 IV 1912; na He- 
patica triloba, Kniażdwór YTY 
14. Pl. densa (Rabh.) Sam Na Euphrasia strieta, Wóckiąż 
Niżny, zarośla nad Prutem, dość pospolita 8 IX 1913. 
15. PI. australis (Spegg.). Na ze sativa, ogrody w okolicy 
Kołomyi, bardzo pospolicie VIII 19 
16. Pl. Epilobii (Rabh.) Schroet. N a EKpilobium parviflorum, Wer- 
biąż Niżny, zarośla nad Prutem VII 1912. 
11. PI. viticola Berl. et de Toni. Na Fitis vinifera, Werbiąż 
Wyżny, ogród dworski VII 1912 
i8. Bremia Lactucae Regel. Na Centaurea nigra, ©. mollis, Qir- 
sium arvense, Lampsana communis i Li tomentosa, Werbiąż Niżny, 
zarośla nad Prutem VI X 1912; na Lactuca muralis, Sonchus olera- 
ceus, Sonchus arvensis, Senecio Fu uchsi, Kniażdwór, lasy X 1912; na 
Senecio jose Werbiąż Niżny, zarośla nad Prutem X 1913. 
eronospora Ficariae Tul. Na Ficaria ranunculoides, Pia- 
dyki, sad potokiem, Załucze, mrp dworski; na Ranunculus repens. 
erbiąż Niżny, Peczeniżyn, Kniażdwór, Szeparowce. Kamionki 
Wielkie i . po rowach przydrożnych, bardzo pospolicie V— 
VII 1912 i 1913. 
20. Por arborescens DB. Na Papaver tny Kołomyja, 
w ogrodach, Kniażdwór, na połach VIII 1912 i 1913. 
21. Per. Corydalis DB. Na Corydalis cava,  Koiaściówi las na 
s3aśpeu$ V 1912. 
> 2. Per. parasitica 'Tul. Na Capsella bursa pastoris, Diplotazis 
'Sp., Rapha Raphanistrum , Werbiąż Niżny V—VIII 1912; na 
Dentaria bulbifera, Kniażdwór, las na „Spouścieć IV 1913. 
23, Per. Alsinarum Gasp. a Cerastium arvense, ATTARSCH 
- na go nad brzegiem Prutu V 1912. | Fade a 
> 24. Per. obovata Bonorden. Na Hlelóndriami noctifiorum, Wa er- 
- biąż Niżny, około strzelnicy VII 1913; na Spergula arvensis, Kniaż- 
dwór, na polach VII 1913. > | 
- Per. conglomerata Fuek. Na Geranium zaa i G. pusił- s. 
lum, Werbiąż Niżny, zarośla nad Prutem V 1912. i o 
> Per. Viciae wyc Na Lathyrus vernus, Lathyrus (Orobus) 
rór, a „Spouścieć V="TI erem Vicia siwe, > 


ora > Na Trifolium pratense, wę: 
| ; bw —- oai 


» NE Potontilae DB. Na . gam orne a 
= niszczy tę pew "aeg o 


152 ANTONI WRÓBLEWSKI 


cisowy V 1913; na Galium Mollugo, Werbiąż Niżny, w zaroślach 
na Prutem 1912. 

30. Per. calotheca var. Aparines DB. ps: sm Aparine, Wer- 
biąż Niżny. w zaroślach nad Prutem VI 1 

31. Per. violacea Berk. Na kwiatach Eo arvensis, Płoszeze, 
na polach przy gościńcu z Kołomyi do Jabłonowa, dość ” pospolicie 


Vil ,* 
2. Por. o ao DB. Na Matricaria chamomilla, Kołomyja; 
nad Rodaka VII 1912 
38. Per. radii DB. Na koronach kwiatów 4Anthemis arvensis, 
 Bepmyia na „zarynku* aid rzadko VII 1912 
a 34. Per. Chlorae DB. Na Erythraea pulchella, Werbiąż Niżny, 
a zarośla nad Prutem bardzo pospolicie IX 1913. 
o s E8F. sped DB. Na Myosotis sp., Werbiąż Niżny, szkółki 
ć powiatowe V 19 
161030, Ear. ne? DB. Na Veronica agrestis, Kołomyja, na „z 
| na Veronica Beccabunga, V. ea, k o/ficinalie, Wer- 
jż Niżny i Werbiąż Wyżny V 1913. 
— 87. Per. sordida Berk. Na Stropkwlaria „aa a nad 
wą VII 1912, Kniażdwór, las na „Spouście* i 
3% Lamii A, Braun. Na ryan jawi Ana Wyśny. 


a) 
RS 


„894.P . aliq F aka Na: Pianiago maior, Werbiąż Niżny, Kniaż- 
zeparowce i wszędzie zo pospolicie V 1912. 
Ę "40. Per. Aya Rabenh. jo  Atriples koriensis, Werbiąż Niżny, ; 
szkółki Rady powiatowej: V 1912 > 
41. Per. Polygoni Thiim. Na Polygonum Conwolvulus, Werbiąż 
Mew, zarośla nad Prutem,IX 1912. 

> . Per. Kuphorbiae Fuek. Na Euphorbia platyphylios. Werkiąś 
w zaroślach nad Prutem bardzo etcś V 1912; Eu- 
vestris.  Kniażdwór, las na „Sj zĄsię 1913. 


AA 


GRZYBY POKUCIA 153 


4 MŁ. Dab. i zasto (Sow.) Tul. W liściach Glyceria fłuitans, 

Pera Niżny, Kniażdwór, na starych wyd Prutu IX 1913. 

Ust. Paniet-glauci (Wall.) Wint. W owocach Seta ria viridis, 

Werbiąż Niżny, ik 25 powiatowej; oslć bę sroda na obsza- 
rze pospolicie VIII 1 

50. Ust. Zeae ( (Beck) Ung. W pręcikach Zea Mays, Kołomyja, 

w ogrodach WYPIC zresztą na obszarze bardzo rzadko spo- 

SE VH;1912. 

1. Ust. Scorzonerae (Alb. et Schw.) Schroet. W koszyczkach 
kwiatowych ŚScorzonera humilis, Szeparowee: dąbrowa przy drodze 
do Słobódki Leśnej, Peezeniżyn: las „Dąbrowa* 26 V 1918. 

52. Ust. violacea (Pers.) Fuek. w pręcikach Melandrium album, 
4a Niżny, zarośla nad Prutem, dość pospolicie VII gadki 
„ Ust. Seetinege (Sow.) Wint. W pne Knautia_arv 
" 


caria, Warbęga Niżny i W. Wyżn y; bardzo Pais, IX 1912 

5D. Sphacelothęca Hydropiperis (Schum.) DB. W owocach Po- 
lygonum mite, Kniażdwór: „Leśnego jama* X 1913. 

56. Cintractia Garicie *(Pers.) Magn. W owocach a moń- 
tana, połonina Rokiety Małej około Bani Berezowskiej VI 1918. 

7. Cintractia Luzulae (Sace.) Clinton. W teki Luzula 
albida, Słobódka Leśna: las „Chorosna* VII 1913; na Luzuła ma- 


gima. Oseredek koło Peczeniżyna IX 1913; na Luzula syleczym E 


 Kniażdwór: las na w oko TM 1913. - 
58. Cintractia Junci (Schw.) Tul. Ww łodygach Juneus ii . 
i _ 1913. ; 


154 ANTONI WRÓBLKWSKI 


kowanie isęiazówyóg nie było badane. Pora pojawiania się: wczesna 
wiosna do czerw 
hściach otkośleśśośójci Cichorium jaw dów: Ni- 
żny. zarośla nad Prutem 8 VI 1918, bardzo pospo 
64. Entyloma Achilleae P. Magn. W liściach Achillea millefo- 
| lium, sza Agi drodze do Ispasa. IX 1912. 
„ Matricariae ad Ww ściach Matricaria inodora, 
Kuisżdw wór, we wsi X 191 
Ent. pay ża et Br.) Schroet. W liściach Chry- 
sosplenium -„Fogdwwwck Peczeniżyn. las „Dąbrowa* V 1918. 
Ranunculi (Bon.) 'Sehroet. W liściach Ranunculus 
cassubicus, Worbiąż Wyżny. las Moezar, Kniażdwór, las cisowy VI 
_1913; Bania Berezowska, połonina Rokiety VII 1913. 
f 68. Ent. Linariae Śchroet. W liściach Linaria vulgaris Wer- 
desa Niżny, zarośla nad Prutem VIII 1912; Kniażdwór IX 1913. 
i 69. Ent. Pieridis Rostr. W liściach „Piers hieracioides, Szepa-- 
> rowce, dąkrowa około leśnietwa VIII 19 
o 0. Ent. mierosporum (Ung.) Bebroc 'W liściach i ogonkach 


VI 1913; na Ranunculus repens, Słoboda Rungurska, Pecze-- 
Kniażdwór, Wer iąż *ożaęh Szeparowce; wogóle wszędzie 
x 


| Coria. 'W liściach e campestre, Wer- 
Krę W VIII 1912 


18. ootikski 4 Ahsioki (Nees) cmacć w Alisma Plantago, 
rowce. w. swa pod lasem VIII 1912. 

„ak Uroeystis Anemones ( (Pers.) Wint. W Anemone 1 a, 
patica  triloba, Kniażdwór, las „ati V 1912; na Ranuncil l 
18, las , „Dąbro ywać "112. 


GRZYBY POKUCIA 155 


rowce, zarośla pod lasem wprost cerkwi VIII 1912: S. I, II, II 
na Silene way Werbiąż Wyżny, las „Moczar vI-Vrll 1913. 

19. Geranii (DC.) Otth. et Wartm. II [II na Geranium 
pratense, Werbiąż Niżny, zarośla nad Prutem VII 1912; na Gera- 
nium silvaticum, Szeparowce, dąbrowa około szkółki leśnej VIII 
1912; na Geranium columbinum, Markówka pod Peczeniżynem, na 
torze kolejowym IX 1912; na Geranium pratense, Ceniawa, ogród 
dworski VI 1913. 

80. Ur. Anthyllidis (Grev.) Schroet. II, III na Anthyllis Vulne- 
raria, Werbiąż Niżny, zarośla na Prutem, bardzo obficie VI 1912. 

Ur. Astragali (Opiz) Saee. II, II n ów see glycy- 

phylłos, 'Werbiąż Niżny, zarośla nad Prutem VIII 1912, Uińce, 
przy drodze do Ispasa IX 1912, Kniażdwór: a jama* VII 
1913, Bania Berezowska, las na Kniażem VI 1 

82. Ur. palłidus Niessl. Na Cytisus sp., Werbiąż Wyżny, las 
Moczar VIII 1913. 

83 nistae -tinctoriae (Pers.) Wint. II, III na Cytisus 
nigricans, Kniażdswóć łąki pod lasem naprzeciwko cmentarza VIII 


84. Ur. Fabae (Pers) DB. S$. I na FTicia sepium, Kuiażdwóć 
„Horodyszcze* VI 1913; na Orobus niger, Kniażdwór „Lipnik* FV 
1912; na Orobus niger, O. vernus, Kniażdwór VII 1912; na Ficia 
Faba, Werbiąż Niżny, Kniażdwór. Sopów i wogóle bardzo pospo- 
lieie VII 1913. 
> 85. Ur. Loti Blytt. II, III na Lotus corniculatus, Werbiąż Ni- 
żny, zarośla nad Prutem VII 1912, Kniażdwór, łęgi nad Prutem 
pLEA 


„Ur. Onobrycida (Desu) ków. IL MI » na Onobrychis s 
a nad Prutem, strzelnica. x ra sę 


156 : ANTONI WRÓBLEWSKI 


92. Ur. Trifolii (Hedw. f.) Lev. II, III na 4 Gi panno- 
am. esa: przy drodze do Jabłonowa VII 19 
Ur. minor Sehroet. II, III na Trifolium sai BAR Kniaż- 
dwór, ja dębowy naprzeciwko cmentarza V— VI 1913, Bania Be- 
rezowska, połonina Rokiety VI 1913 
Ur. Fischeri - kduardi P. Magn. II, III na FPźcia vilłosa, 
Werbiąż Niżny, zarośla nad Prutem. bardzo pospolicie VII 191 2, 
Wa: przy drodze z Kołomyi 913. 
Ur. Alchemiilae (Pers.) Wint. II, III na Alchemilla vulgaris, 
Bania piski połoniny A. Dzemira i Rotunduła VI 1913, 
LŚ ROR pod Howerlą VIII 1 
a . Ur. Valerianae oba) "Fock. S. I, IL II na Valeriana 
o Kniażdwór IV, VI. IX 1912i 1913, Bania  Baręzowaką 
h na Dzemirze, Zaroślak pod zd Ag; 191 
Ur. Ser ophulariae (DQ.) Fuck. I, III na Serophularia no- 
. dosa, Kolad wie las cisowy, Warbiąż: Niżny, zarośla nad Prutem, 
; Bania Paraancka, 7 auascc: i wogóle wszędzie bardzo pospolity 
VEZ 1912 i 
98. Ur. Thapii (Opiz) Bub. I na Verbascum Thapsus, Gwożdziee, 
| soja 14 


GRZYBY POKUCIA 157 


108. Puc. Calthae Link. II, III na Caltha palustris, pe moteei ; 
nad brzegami Szybianki 26 VII 1912, Rungury, błota nad Petri 
czawą VIII 1912, Słoboda Rungurska, przy drodze do. eksiajgę 
potoku VII 1918. Zawojela nad Prutem, połonina Pożyżewska na 
Czarnohorze VIII 1913, Szeparowce, Słobódka Leśna, las „Choro- 
sna* VII 1918, poza tem wogóle bardzo pospolita. 

109. Puc. _Zopfii Wint. LI, III na Caltka pałustris, Kniażdwór, 
poręba leśna nad Szybianką 22 VIII 1912, , Bania Berezowska, mo- 
kre powie na zboczach Dzemira VI 1918. 

Puc. Violae (Schum.) DC. S. I. IL III na Viola siłvatica, 
Ksaddódć lasy kameralne, Peezeniżyn, las „Dąbrowa* V—VII 
1912. Słobódka Leśna, las „Chorosna* 10 VII 1913; na Viola 
odorata, Werbiąż Niżny, zarośla nad Prutem. bardzo pospolita 
V deze” 


. Puc. Arenariae (Schum.) Wint. Na Arenaria serpyllifolia, 
Kołomyi nad Prutem około parku uczniowskiego, VI 1912; m 
Moehringiu trinervia. Kniażdwór, las bukowy kało adbożo jamv* 
V. 2; na Arenaria verna, Słoboda Rungurska, jas gminny przy 
drodze do Bani Berezowskiej VII 1913; na Mełandryum rubrum 
Kniażdwór, las eisowy. Szeparowce, w dębrówach VL VIII 1912: 

na Melandrium rubrum, Słobódka Leśna. las „Chorosna* VI 1913: 
na Stellaria media, Werbiąż Niżny. zarośla nad Prutem VII 1912. 

Puc. Spergulae DO. Na Spergula arvensis, Kniażdwór, 
Szeparowee, pola uprawne, bardzo pospolicie VIII - IX 1913. 

113. Puc. Malvacearum Mont. Na Małva negłecta, Załucze nad 

_ Prutem, ogród dworski VI 1912, Kniażdwór, przy drodze VIII 

1913; na Althaea Śzetedkkci biąż Niżny, w sa piszącego X 1913. 
114. Pu (S Wint. J na Adora Mosch 


aj raza ; 


ać Pruni spinosae Pers. S I ka 446 PAP 
Rbk Niżny, z dig nad. kę 29 44 1912 i zaś zk ca- 


158 ANTONI WRÓBLEWSKI 


Peczeniżyn, las „Dąbrowa*, rzadko W 1912, a 5 mokre 
„m. p lasach. ROR dość pospolicie VI 19 

Puc. 4omroR (Sehum.) Mart. Na PALA Podagraria, 
Werbiąż a, zarośla nad Prutem V 1912, poza tem na całym 
obszarze bardzo pospolita 

120. P. Astrantiae Kalehbr. Na Astrantia major, Kniażdwór, 
łąki podleśne około cerkwi i cmentarza, bardzo częsta VI 1912, 
Sopów, las gminny V 1913. 

121. P. Chaerophylli Purt. II, III na Cheropkyllum me 
Słobódka Leśna, las „Chorosna* VI 1913, Załucze nad Prutem, 
ogród dworski VIII 1913, Sopów, we wsi IX 1913, Werbiąż NE 
żny, =. nad Prutem V 1912 i wogóle bardzo pospolita. 

P. retifera Lindr. II, III na Chaerophyllum bułbosum, 
wg Niżny, zarośla nad Prutem V 1912. Ceniawa, ogród dwor- 
ski VI 1913, zresztą jedna z najpospolitszych rdzy na ćałym 
obszarze. 

123. P. aromatica Bubak. I, II, III na Owa aroma- 
ticum, Werbiąż Niżny, zarośla nad Prutem, V, VII 1912, Kniaż- 
dwór, nad Prutem pod Iwanowceami około leśniczówki VI-X 1 
Bania Berezowska, we wsi VI 1913. Uredo i teleutospory można 
spotkać dość często a aecidia bardzo rzadko. 

_ | 124. P. Falcariae (Pers.) Fuck S. I. na Falcaria Rivini, Gwoż- 
dziee, przy drodze do Słobódki Polnej V 1913, rzadko. 

a a P. Petroselini (DC.) Lindr. II, III na Aethusa Cynapium, 

te. ód d ki VIII 1912. 


Wo zw 
26. P. Oreoselini (Str.) Fuek. II, III na Peucedanum Oreose- 
- "= „Kniakdwóe łąka podleśna koło ementarza, bardzo pospolicie © 


127. P. Athamanthae (DC.) Lindr. II, III na ad Aa Cer- 
wara Kniażdwór, łąka eśna około cmentarza VII 1912. 
128. P. Pimpinellae (S SH Mart. II, III na Pimpinella sanie 
rbiąż Niżn: rr. LTE, TIE na Ś dość rzadko VIII 1912. 
Grev. na Sanicula europaea, 
ór, las na „Spowcie: VT 1913, las Gwwy Aa 1913. 
30. jj kozgyrisę wyg stęda zadh s I, zd JI na 
Doa 


GRZYBY POKUCIA 159 


iścia nie ie kuti ogonka i nie od. zdeformowania; sa 
one długo pokryte przez peridium. Mikroskopowe różnice leżą w ko- 
lorze i w kształcie brodawek szczytowych teleutospor: P. Adocae 
posiada teleutospory jaśniejsze a brodawki okrągłe, niezbyt wydłu- 
żone, podczas gdy u P. ałbescens teleutospory są znacznie ciemniejsze 
a brodawki silnie wydłużone. Dlatego podaję tu powyższy gatunek 
według autorów dawniejszyc 

31. Puc. punctata Link. S. I. II, III na Galium Mollugo, 
Werbiąż Niżny, zarośla nad Prutem V—VII 1912; II. III na Ga- 
hum verum, Werbiąż Wyżny, las „Moczar* VIII 19 912; na G. cru- 
ciata, Szeparowce, parka około leśniczówki VIII; na G. palustre, 
Kniażdwór IX 1913; na G. Ę doi 'Werbiąż Niżny IX 19153. 

Galium v 


zarośla nad Prutem Kniażdwór, Peczeniżyn, Słoboda Rungurska 
V—VIII 1913; na G Mollugo, Werbiąż Niżny, zarośla nad Pru- 
tem VII 19 12; na G. silvaticum, Szeparowce, dąbrowa około 
leśniczówki VIII 1912. Na G. verum bardzo pospolita na całym 
obszarze. 

1338. P. Absinthiż DC. II, III na Artemisia vulgaris, bog» 
Niżny, nad młynówką 25 VII 1912, na zarynku w Kołomyi 25 © 
VII 1912; II na Art. vu = Słoboda Rungurska, około kopalni 

VII 19 sie 


'ezyk, około młyna nad j acc VII 1912, Werbii Aa 

nad Prutem IX 1913, bardzo pospolicie; II na Carduus 

"om Rungurska VII 1913. >> 
135. P. Carlinae Jacky. II, III na Carlina acaulia, Howerla 

w paśmie ezarnohorskiem 16 VII 191 
36. P. monta: 


syg zarosłe wybrzeża Prutu pod Iwanoweami, dość obficie UE 


las , sę zasddetaj II 1912; na Centaurea nigra, pow = e 


34. P. Carduorum Jacky. II, III na a Carduus nutans, aeiria a 


Fuek. II, III na Calawria mollia, kas 


os P. Centaureae Mart. II, III na komie: Da. Pecze- Ś 


160 ANTONI WRÓBLEWSKI 


tum, wir ej zarośla nad Prutem VII 1912, Kołomyja, na 
„zarynku*, Knia żdwór, las cisowy X 1913; na Cirsium eriophorum, 
Sopów, óo stacyi ie a X 1918 i wogóle bardzo pospolita. 

141. Puc. obtegens (Lik.) Tul. S. II, III na Cirsium arvense, Wer- 
biąż Niżny, zarośla nad Prutem V 1912 i wszędzie bardzo po- 
spolita. 
> 142. P. Cirsii Lasch. II. III na Cirsium oleraceum. Werbiąż 
Niżny, zarośla nad Prutem około fabryki zapałek VII 1912. Kniaż- 
dwór, łąka za kościołem VI 1913, Słoboda Rungurska VII 19138, 
Zawojela. dolina Prutu VIII 1913; na Cirsium palustre, Kniażdwór, 
na łące leśnej nad Szybienką VII 1912; na Cisium pauciflorum, 
Zawojela, nad Prutem VIII 1913; na Cirsium erisithales, Szeparowce 

12. 

143. P. Cnici-oleracei Pers. Na Uirsium pauciflorum, Zawojela, 
nad Prutem. dość pospolicie VIII 1913. 

44. P. Urepidis Sehroet. S. I, I[, III na Crepis tectorum, Wer- 
biąż Wyżny, pod lasem „Moczar* V, VII 1913; na Crepis virens, 
Werbiąż Niżny, zarośla około młyna VI 1912. 

145. P. major Diet. S. I, II, III na Crepis paludosa, Pa 
Leśna V 1912. Kniażdwór, dąbrowa naprzeciwko cmenta VIIE 
1912, Peczeniżyn, Rungury, Słoboda Rungurska i wakóta? órdać 
pospolicie. 

46. P. praecox Bubak. II na Crepis biennis, Kniażdwór, po- 
lanka w dąbrowie naprzeciw cmentarza VI 1912. 

144. P. doronicelła Syd. II, II! na Doronicum austriacum, 
Ksiażdwór, las na Rao rwją 27 VII 1912, dolina Prutu około 


| Ardżeluży 15 VIII 1 


. r - size b 


148. P. joma "Niesel Na Doronicum austriacum, Słoboda 

_ Rumgurska, na Ostapiuku VIII 1913, dolina Prutu około Ardże- 

luży: 15 VIII 1913. 

> 149 P. Echinopis DO. II, III na Echinops sphaerocephalus, 
RWIE Niżny, zarośla nad Prutem Vv 1912, Sopów, łąka gminna 


. 150. P. Helianthii Schw. II, III na Helianthus annuus, Wer- 
_.  biąż Niżn żny, > rwa VII 1912, Sopów, przy drodze do Pecze- 


o "P. Heraci (Schum.) Mart. II. HI na Hieracium Piloella, | 
Werbiąż: Niżny, zarośla nad Prutem 25 V 1912; na H. pratense, 
VI 1912. ar VI 1912; na BR, oneosayynia Klrczów Wielki 


'atuota BP. pochowńdi Oud. IL III na. Hypochoeris aeulata, 
 Szeparowee, irda VIII 1913; na Hypochoeris radicata, Kniaż- 
dwór, przy drodze leśnej do Peczeniżyna VII 1912, Kamionki 
p. ka s: | > kar iąnyficwji na Aerzarcg Dze 


GRZYBY POKUCIA 161 


VI 1913; na Hypochóeris uniflora, Bania Berezowska, połonina Ro- 
kiety VI 1913. 

153. P. Lampsanae (Schultz) Fuck. S. I, II, III na Lampsana 
communis, Werbiąż Niżny, zarośla s bd, i wogóle aji 
rozpowszechniony gatunek IV—VI 1 

54. P. Bardanae Cda. II, LIL 1 na , Lappa sp. i Ł. tomentosa, 
z. Niżny, zarośla nad Prutem VII 1yl 

D. P. Leontodontis Jaeky. II. III na Tada hastilis, Wer- 
biąż Niiy, zarośla nad Prutem VI 1912, X 1913; na Leontodon 
autumnalis, r zdj łąka podleśna przy drodze do Słobódki 
Leśnej VII 1912. 

156. P. Mułgedii Syd. II, III na Mulgedium alpinum, Bania 
 Berezowska, w dolinie między Dzemirem e Rokietą VIII 1913, 
Worochta, ŚR Prutu za tartakiem VIII 1913. 

15%. P. Pieridis Hazsl II. III na Picris hieracioides, Kniaż- 
dwór, wszędzie pospolita VII 1912, Ispas, przy drodze z Werbiąża, 
VII 1913. 

158. P. Prenanthis-purpureae (DO.) Lindr. II. III na Prenan- 
thes p moją Rungury, zbocze Waratka, bardzo częsta IX 1912. 

P. Scorzonerae (Scehum.) Jacky. II, III na Scorzonera hu- 
miłis, Motodiatyi las w stronie Kamionek, bardzo rzadko VI 1918. 

160. P. Senecionis Lib. III na Senecio Fuchsii, dolina Prutu 
w Worochcie za tartakiem, dość rzadko VIII 1913. 

I61. P. tinctoriae P. Magn. II III na Serratuła tinctoria, Kniaż- 
dwór, uaZE Szeparowce, na łąkach leśnych, bardzo rozpo- 
pea Vil 1912.- 

162. P. Head aureae żę. Lib. Na  Solidago Virgawrea, Ra 

pity "8 1913;  Kniazdwór, na „Spouście 


16 Mada Rob. IE UL na Sonchus  polneória, Worbiąż 
Niżny. sa nad młynówką VDR 15.2; > 

| 164 P. Taraxaci (Rebent.) Plow. IL III na Tarazucum ofi . 
cinale, Kołomyja, w ogrodach i na polach VII 1912, Werbiąż i 
żny, zarośla nad Prutem X 1913. o 
| || 166. P. Gentianae (Str) Link. S$. I, II. III na dakók 2a- a. 
Bania Berezowska, połonina Dzemira VI 1913. bardzo po - 
s'IĘ i na Gentiana eruciata, Werbiąż Niżny. : mda 
w Li 


| (Alb. et Sekej DC. Na Betonica a nalis. A 
przy drodze pe dubióca wk około Płoszezy VII 1912, Werbiąż R » 
ny, łąka gminna około Sopowa V 1913, Kniażdwór, las br zadaj a 
o ementarza V. 1913, ięk=. między pam a Cueulin m 


VI 1913. 


d  Werbiąż Ni H - > : > 


ZE Glechomalis oz Na Glechoma | - łerac 


162 ANTONI WRÓBLEWSKI 


żny, zarośla nad Prutem IV 1912, Kniażdwór, lasy, bardzo pospo- 
naj VII 1912 i wogóle wszędzie rozpowszechniona. 

168. P. Menthae Pers. S$. I, II, III na Mentha aquatica, Koło- 
myja, nad P rutem, Werbiąż Niżny V VIII 1912, Kniażdwór VII 
1912; na M. arvensis, Werbiąż Niżny, nad Prutem VIII 1912, Sło- 

dka Leśna, pastwisko VI 1913; na Calamintha Clinopodim, 
Kniażdwór, dąbrowa naprzeciwko cmentarza VII 1912. eidia 
bardzo Wałki, wos i uredospory, zwłaszcza na powi A ca 
nadzwyczaj pospo 

F Phlomidis gy: II na Phlomis tuberosa, Gwoździee, 

dworski, rzadko VII I 

» P. nigrescens Kitcb. S. I II, HI na Sałvia verticillata, 
RE Werbiąż Niżny, zarośla nad Prutem, dość poae AE 


11. P. Salviae Ung. Na Sałvia glutinosa (na liściach, ogon- 
kach i i bd ygach), "egyey lasy, bardzo RR VU 1912, Ix 
» 1913, tobi Leśna, las „Chorosna* IX 1913. | 
s, 2. P. Vossi Koern. Na Stachys recta, Kocolówka, na nasypie 
kolejowym około mostu VII 1913. > 
433. P. zm <A adeny Sehlecht. Na Teucrium ( Chamógiejc 
Niż nad P. rutem, dość często VII 1912. 
i 'a montana, Kniażdwór, 
nką 6 Mako rzadko. 
eroniearum DQ. Na Veronica Nkiędfolia, Kniażdwór, 
o aS W ŻE VI 1913. 
176. P. Polygoni A. et S. . sę ya Convolvulus, 
ryja, ogród „Domu ludowego* V 1912, Werbiąż Niżny, zarośla 
Prutem, we wsi przy parkanach bardzo poszakóż pa 1912. 
171. P. Polygoni-amphibii Pers. II, III na pał dej) | 
woździec, na łące przy stacyi kolejowej "1918. 
P. Bistortae ($tr.) DO. II n a lygonm Bistorta, se 
wczyka b / rzadko 


GRZYBY POKUCIA 163 


184. P. Veratri Niessl. IL. III na Veratrum Lobelianum, Sze- 
parowce, na łąkach leśnych VIII 1912, bardzo rzadko. 

185. P. obscura Salo et. II, III na Luzula campestris, Pecze- 
niżyn, las „Dąbrowa* VII 1912, Mołodiatyn, pastwisko gminne 
YI ESI5; na LA p AA Bania Berezowska, połonina r 
VIII i hEWAA a, Werbiąż Wvżny, las x. ix gi 

P. RBLa Eh Wint. IL III na Luzuła zarjako, 
Poedokć dolina Ratuńciewy VII 1913; na Luzuła pźlosa, Maj- 
dan Graniczny, las „Chorosna* 12 VII 1913; na Luzula sp., Pecze- 
niżyn, las „Dąbrowa IX 1918. 

181. P. Caricis szt, Rebent. $. I na Urfica diotca, Ka- 
mionki Wielkie V 1912; II, III na Carex vuigaris, Kamionki 
Wielkie VI 1912; na Carex hirta, Słoboda Rungurska VII 1913. 

188. P. silnatica Schroet. $. I. na Turazacum of ficinale, RE 
bódka Leśna V 1912. Werbiąż Wyżny, las „Moczar* IX 191 
na Doronicum austriacum. Slobódka Leśna, „Chorosnaś V ai 
na Senecio palustris, św. Stanisław V 1912; na Carex brizotdes, Ka- 
mionki Wielkie VII 1912; na Carez pallescens, Kniażdwór VII 
1913; = Carex silvatica, Werbiąż Wyżny, las „Moczar* IX 1913. 

189. P. Opiaii Bubak. S. I na Lactuca murałis, Kniażdwór, 
las na „Spouście* VI 1913 

190. P. arenaricola Piow r. I na Centaurea nigra, Werbiąż 
Niżny, zarośla nad Prutem V 1912; IL III na Carex arenaria 
X 1y | 


aa 191. +. padęję ŚW SRA E. Fisch. I na Leucantkemum ou 
gare, egr kb A, leś a około cmentarza VI 1912. 
RE Plowr. weE na Pedicula: 
krye 


Ki 1913. „5 
„0 wasi J a, T na Parnawsia 
zowska, a= Rokiety VI 1913 
P., Ribesii- Pseudocyperi Kleb. si, HI na dach, Pseut 
Śiką sza Niżny, nad strumieniem około Ró Z 
Lr z 196. 7. Gr VII i aaa 


rosłis a ul Briza media, Secule A> we jąż Niżny, za- 
nad Prutem i WOT ANA y. VII PIS ma ritiei sranie 
dańce, VII 1 e. > 


164 ANTONI WRÓBLEWSKI 


zarośla nad Prutem VI 1912; II, III na Lolium perenne, Werbiąż 
Niżny, bardzo pospolita IX 1913; na Phałaris arundinacea, Wer- 
biąż Niżny, zarośla nad Prutem, VII 1912. 
198. P. agropyrina Erikss. II, III r a Ag 'opyrum Asti Wer- 
biąż Phrżć zarośla nad Prutem VII 19 
P. bromina Erikss. S$. I na sów skala. Werbiąż 
Adi zarośla nad Prutem V 1912; II, III na Bromus mollis, Wer- 
biąż Niżny VI 1912. 
P, triłicina Erikss. II, III na Triticum vulgare, Kujdańce 
VII 1912. 
P. Anthocanthi Fuck. II = ante odoratum, Wer- 
 biąż Wyżay las „Moczar* VIII 1 
202. P. Baryi (Berk. et Br.) Wiat. I, III na Brachypodium 
interp Kniażdwór, Werbiąż Niżny, nad "Prutem bardzo pospo- 
208. P Festucae Plowr. II, III na Festuca ovina, Peczeniżyn, 
yroczypiyj ja 


sa Lagh. II, III na Festucą silvatica, Słoboda 

=> na „Oweipiakuć VII 1913 
> '205. simplex (Koern.) Erikss. et Henn. II, III na Hor- 
wyka Werbiąż Niżny, pola see pospolicie VII 1912. 
/ Melicae (Erikss) Syd. II na a Melica nutans, Werbiąż 


P. Magnusiana Koetn. śm kr na Phragmites communis, 
srbiąż Niżny, rów za prawi nafty, IV i19i2, VIII 191 
208. P. Phragmitis (Seham.) Koern. II, LI na Pty wer 
communis. Werbiąż Niżny, około fabryki zapałek i 
niey VII 1913. 
P. Poarum Niels. S$. I na tępi gniine kiego 
erbąż nym Ah nad Prutem, V 1912; II na ripi, Foresz- 
nad Prutem pod Czarnoh« | 


GRZYBY POKUCIA 165 


215. Phragmidium  Potentillae (Pers.) Wint. II. IT[ na 
tilla argentea i PF. norvegica 3 VIII i 21 VIII 1912, Werbiąż (joe 
216. Ph. Fragariastri (DC.) Scehroet. ŚS. I, II IM na Poten- 
tilla 151 Szeparowce, po dąbrowach bardzo rozpowszechniona, VI 
1912. 


217. Ph. Tormentrlilae Fuek. IL. III na Potentilla silvestris, 
Werbiąż Wovżnv, las „Moczar* 6 VII 1912 i 1913. 
i8. Ph. ge żgżj bae (DC.) Sehroet. III na Sanguisorba minor. 
Gwoździec R 
219. Ph. boi (Schroet.) Wint. I[, III na Rosa canina 
Kniażd wór. VIII 1 2; na Rosa sp. (odmiany ogrodowe), Kolonie, 
w ogrodach wedi edo nk 1912. 
220. Ph. fusiforme Sehroet. (Ph. Rosae alpinae (DQ) Wint). 
II III na Rosa alpina, Słoboda Rungurska, na Ostapinku VII 1913. 
221. Ph. albidum (Kiihn.) Ludw. II. III na Rubus fruticosus, 
o. poręba leśna nad Szybienką VIII 1912. 
2. Ph. Rubi (Pers) Wint. II. III na Rubus sazratilis, Wer- 
biąż me w zaroślach nad Prutem bardzo pospolicie VIII 1912. 
223. Ph. Rubi-Idaei (Pers.) Winter. II. III na Rubus Idaeus, 
Rungury „Dębowy las* VIII 1912. Kniażdwór. „a nad Szybienką 
VIII 1912, Słobódka Leśna „Chorosna* VIII 1 
294. Ph. carbonarium (Schlecht.) Wint. sk, z na Sanguisorba 


_ offieinalis, Kniażdwór, łąka leśna naprzeciw cmentarza VI 1912. 
225. 


Tri iphragmium Filipendulae (Lasch.) Pass. II, III na se. 
1913. 


; a. raea e ję żar Kniażdwór, łąki podleśne, 
jezu 226. 


Tr. Ulma ariae ga Schum.) Link I IF na Spiraeą Ulmaria; 
ielkie 14 VI: II, III Rungury. dolina pod Warat- 
nad 


bw esi R RżeaRis 0 


- 228. P. Epilobii (Pers.) Otth. II. III na Bpdabanm angu fi 
lium, Kniażdwór, Werbiąż ludy Ag Jas ok Słobódka Leśr 
pps OBoróeiaa, da 1912 i 1913: na donaei, | 


_ brzeg tu | 
6 1220 P > dalia (DC.) Tranzsch. II na Agrimania Pupato- 
n, Kn męnłężnęć — „ementarza b” Ba... 


166 ANTONI WRÓBLEWSKI 


łonina Pożyżewska na okap 15 VIII 1913; na V. Pitis Idaea, 
Mikuliczyn: „Gorgan* VI 1 

233. Goeppertianum „(Kul Kleb. III na Vaccinium Vaitis 
Idaea, Rokieta Wielka i Gorgan koło Mikuliczyna VI 1913. 

234. Hyalopsora Pol ypodii_ Dryopieridia (Mong. et Nest.; Ma- 
gnus. II, III na Phegopteris Dryopteris. pypecie las nad Szy- 
pak U na „Spouście*, dość częsta, VI 1 

» 35. Uredinopsis filicina Magnus. II. TI na Phegopteris vul- 

garis, ażeć dolina pod Spiniem, Słoboda Rungurska. na Osta 
pinku VIII 1913. AZ Prutu od Worochty do Howerli, wszędzie 
pospolicie 15 VIII 1 

236. U. St ay A Stórm. II, IM na Struthiopteris ger- 
manica, Rungury. dolina pod Spiniem, bardzo pospolita, VIII 1912. 
"237. Milesina vogesiaca Syd. II na Aspidium lobatum, Kniaż- 
_ dwór, las nad Szybianką bardzo pospolicie IX 1913. Gatunek ten 
' po raz pierwszy został zebrany w Wogezach i opisanv przez Sv- 
> dowa w r. 1910 w „Mycotheca Germanica* (Fase. XVIII-XIX). 

+238. M. Scolopendrii ( Fuek.) Jaap mąż na Aspidinm dila- 

tatum sowy matrix). Kniażdwór Bania, lasv nad Szybianką, IX 1913. 
239. M carpatira n. sp. Na Aspidium zwać 

pki uredo na dolnej stronie na plamach. z początku wi- 

brunatnych, w zezonych gromadkach, kro-- 


10 , n Ę 
bnemi brodawkam 4026 == — Z 16.  feleatnepor 
* Kniażdwór, Rav dowe nad Szybianką IX 1918. 

felampsora Helioscopiae (Pers.) Cast. II, NE Ewphorbia 
, Werbiąż 1 km U 1912; na haj siloatica, powa 


GRZYBY POKUCIA 167 8 


dwór, na „Spouście* bardzo obficie V 1912; II, III na Salix Ró 
ęgie -- Niżny X 1913. 

. M. Galanthi- fragilis Kleb. I na Galanthus nivalis, Kniaż- 
dwór, „4 na Ługach V 1912; II, III na Salice fragilis, Werbiąż 
Niżny VI 1912 A 1918. 

249. Evonymi -Capraearum Kleb. I na Evonymus europaea, 
Werbiąż Niżny, zarośla nad Prutem bardzo pospolicie V 1912. 

250. M. Magnusiana Wagn. I na Corydalis sołida, Kniażdwór, 
las na Pa 1912. 

25 Rostrupi Wagn I na Mercurialis perennis, Kniażdwór, 
las na Rare Y 192 

252. M. Lai popniina Kleb. II, III na Populus nigra, Wer- 

biąż Niżny. przy drodze do Peczeniżyna X 1 

258. Joe a. (Pers.) Kleb. II. III na Be 

a pube i B. alba. Kluczów Wielki VIII 1912; na Betuła 
Sia slobódka Leśna: >> esej VII 1913. 

4. M. Carpini (Nees.). II. III na Carpinus betułus. Kniaż- 
dwór, „s nad Szybianką na Bani, bardzo rzadko IX 1913. 

5. Melampsorella Caryophullacearum (DC.) Schroet. I na Abies 

pea Iwanowce VI 1913. Słobódka Leśna: „Chorosna* VII 
1913; IL III na Stellaria graminea. Rungury: „Spińć VIN 1912; 
na Sł nemorum i St. media, Werbiąż Niżny, zarośla nad Pratem 


- YI 1913. 


|. _ 256. M. Symphyti (DC.) Bubśk. II. tai na Symphytum eorda- 
_ tum, Kniażdwór, las na „Spouścieś V 1 a 

oosacnyk Coleosporium Ć we mę» Wasi ę III na m s 
zacem Zaroślak sle ti werlą 15 Vi VIII 1913. | 


vI 19 1912. 
260. Ć. Campamilae ( SP; ge Na Campanile 
„Chorosna* VI 
1. 0. Doronii Nomysdowski. KU 


168 ANTONI WRÓBLEWSKI 


. ©. Senecionis (Pers.) Fr. II, III na Senecio nemoren 
S. umbrosus i S. vulgaris, Werbiąż Niżny, zarośla nad Prutem VIII 
1912 i X 1915. 
267. C. Soncht (Pers.) Lev. p na Sonchus oleraceus, Werbiąż 
Niżny. zarośla nad Prutem VII 
268. (. Soncht var. Telakice Thóm. N.. BE zę sA a, speciosa, 
Rungurv: „Dębowy las* bardzo pospolicie VIII 1 
© Tussilaginis (Pers.) Kleb. II na Zadniego Farfara, 
Kniażdwór. Wer rbiąż Niżny i wogóle bardzo pospolicie VII 1912. 
210. Ochrospora Sorbi (Qud.) Diet. S. I na Anemone nemo- 
rosa, Werbiąż Niżny. Peczeniżyn, Kniażdwór i wogóle bardzo po- 
spolicie; II, III na Spiraea Aruncus, Tłumaczyk: las „Chorosna 
"VI 1913; na Sorbus aucuparia, Kniażdwór, las nad Szybianką 
VIII > a 
Cronartium asclepiadeum (Wild.) F'r. ej na Vincetowicum 
ynie | SEÓRYM dąbrowa „Lipnik* VII 19 
; tianeum "Thtim. II III na Geniiona asclepiadea, 
. aaRirr Spiń, VIII 1912, Kniażdwór „Leśnego jama* VHI 1912 
oz Berezowska: zbocze Dzemira, 1913. 
|. 273. ©. ribicołum Dietr. III na Ribes nigrum, Kołomyja, w ogro- 
; dach VIII 19i2. 
| 274. Owen as ję die w wadi II, cĘ z Apt 


słoń (D sea 3 sj II, TMB  Pirola A Kniaż- 
„Spouścieć VI 1912, łobódka Leśna: łas Chorosna © 


5. Schroeteriaster | ków (Schroet.) Magn. IL. III na Rumez 

, Bamia Berezowska, Rokieta Wielka VUE 1913, pre? 

Howerlą 15 VIII "1913 

217. Aecidium china Ces. Na Circaea lutetian 
e kęlagy: Szeparowce: dąbro 


Ka wianki - 
wa około eśnierówki YI 1918. 
ibes. Kniaż- 


GRZYBY FÓKUCIA 169 


i biąż „Niżny V 19135; na R. Grossułaria, Kniażdwór. las na „Spoa- 
8 ście* V 19183 
| 286. C. Leucoi-verni n. sp. Na Leucojum vernum 
Kupki zarodników na dolnej stronie liścia wydłużone lub 

w okółku, na szerokich, jasno-zielonych plamach, rozlewające się, 
dość zbite; zarodniki okrągłe lub lekko owalne, o błonie przejrzy- 
stej, grubej, gęsto pokrytej okrągłemi brodawkami, treść wewnętrzna 
jasno-żólta, 18— 22 = 13— 
Szeparowce, dąbrowa około szkółki leśnej, bardzo rzadko 
i V>1915: | 
i 287. Uredo Pirolae (Gmel.) Wint. Na Pirola secunda, Pecze- 
niżyn, las rei aa V 1913; na P. unifłora, Kniażdwór, na „Spou- 

: 1913 
ę 


ścieś VI 1 


Basidiomycetes. 


288. Ezrobasidium Vaecinii „(Fuek.) Woron. Na Vaccinium Myr- 
tillus, Bania Berezowska, na górnej granicy lasu na Rokiecie VI 
1913; na VF. uliginosum, Worochta, torfowisko wyżne VIII = 
na V. Vitis Idaea, Mikuliczyn na szezycie „Gorgana* VI 19 


Ascomycetes. 


289. Protomyces pachydermus Thum. W liściach Tararacum 
z po we NBA w sientstych zaroślach nad Prutem 
1912. i > 


290. P. macrosporus Ung. W ściach, Ae 
| Wosbiąż Niżny, zarośla nad Prutem VI 1 w» 
- oascus Tosquinetii ada” cadk, Na p aż g ut. ka | 
Werbiąż Niżny, zarośla nad Prutem 
| E. aria Sud. Sa Banda alba, Slbiaka Leśna © 
1913, JAR Berezowska: „Dzemir* VI, Kniażdwór: „Oser ;„dok* 
VIII 1913. | ę 
"293. EB. Carpini Rostr. Na Carpinus Betulus, Werbiąż Wyżny: . 
las „Moczar*, VI 1913, Kniażdwór: „Wileza jama* 
34 5. * Pruni. Fuck. Na owocach | Padus, Kołomyja, 
ul. Kąpielowej VI gop. na oto domestica, 
zie szkolnym, VII 1 
Pe. zek. Na ds. Prunus Ceram, 


206. E orm (Bt Fuck. Na Jiciach Persica vulgaris 
wę wabaktogecię a 
ute 


0 ANTONI WRÓBŁUWSKI 


298. T. Betulae (Fuek.) Joh. Na liściach Betula ałba, Werbiąż 
Niżny, zarośla nad Prutem, bardzo pospolicie VI 2; 
299. T. aurea (Pers.) Fr. Na liściach Populus nigra, Werbiąż 
Niżny, SSJ nad Prutem VI 1912. 
300. T. Ulmi (Fuek.) wh Na liśeiach Ućemus campestris, 
Gwoździec, las dworski VI 1912. 
1. Magnusiella Potentillae (Farl.) Sad. Na Potentilla silvestris, 
"._ Słoboda Rungurska 28 VI 1913. 
| 302. phaerotheca Humuli (DQ.) Burr. Otocznie na San 
serba officinalis, Kniażdwór, VII 1912; na ietww lupulus, Wer- 
biąż Niżny, zarośla nad Prutem 12 VIII 1 
3. Sph. „Castagnei* Led. Otoeznie na oda, palustris, Sze- 
parowce, w lesie l 
504. Sph. mors uvae (Sehw.) Berk. et Curt. Otocznie na Kibes 
- Grossularia, Kołomyja VI 1912; bardzo rozpowszechniona we wszyst- 
_ kich ogródkach, lecz prawie wyłącznie na osobnikach szezepionvch 
"na złotej porzeczce; Kniażd wór. las na „Spouście*, na dzikich oka- 
zach bardzo pospolicie VII 1913 
"386. sry Aceris (DC) Saec. Otocznie na Arer campestre 
: rs s, Załucze, nad Prutem, ogród dworski VII 1912. 
30 Salicis iedlsco bojąc Otocznie na Salix purpurea, Wer- 
śla nad Prutem VIII 191: 


DC) Trev. Otocznie na Astra- 
; zarośla nad Prutem VIII 1912. 
onymi (DO.) Sace. Otocznie na Ss oc europaea, 
ad Prutem. ogród dworski VIII 1912: 
309. M. Alni (Wall) Otocznie na Betula pubescens, Szepa- 

w lesie VIII 1912 i 
0. Fagacyć Polygoni DC. Otocznie na Delphinium hybri- - 
adue Prutem, ogród dworski VIII 1913; na Hesperis 

mete nad młvnów III 1912: na Lat 


GRZYBY POKUCIA SZL 


głomerata, Werbiąż Niżny. zarośla nad Prutem Ra 1912; na Hol- 
cus lanatus, Słobódka Leśna: las „Chorosna* VI 1 
311. Claviceps purpurea (Fr.) Selerotia na et cercale, Wer- 
s: Niżny, na polach VII 1912; na Festuca sp. Kniażdwór 
913. 
318. CI. mierocephala (Wall.. Selerotia na Agrostis vulgaris 
i Calamagr aż Epigeios. Werbiąż Niżny, zarośla nad Prutem IX 1913. 
319 małea pora Fr. Na Gerawium Robertianum, Run - 
gury, las na _Spiniu, VR 1 
320. St. Mespili zka = Pirus communis, Werbiąż Niżny, 
w szkółee drzewek owocowych Kady powiatowej VIII 1912; wy- 
alei znaczne szkody na dziezkach gruszek przeznaczonych do 
|| 
321; Pra fimbr iata (Pers.). Na Carpinus Betulus, Kniaż- 
dwór: zew o jama*, bardzo pospolicie 91 ; 
322. M. Coryli (Batseh.). Na Csrylus Avellana, Peczeniży n, las 
Dimińa: IX 1912. 
323. Rhytisma acerinum o Worki na Acer pseudopłatanus, 
Kniażdwór, las ceopty, IV 19 
. Rh. punetałum ( Radę "Na Acer campestre, Kniażdwór, za- 
rośla okoła leśniczówki VIII 1912. 
325. Rh. salicinum (Pers.). Na Salir Capraea, Kniażdwór, las 
na „Spouście* i na S. cinerea, to samo stanowisko IV 1912 i VIH 
191: 


28 "826. Rh. Urticae (Fr.). PE na Urtica dioica, Szeparowce, © 
Tłamaczyk: w dąbrowie VII 1 > 
321. Dothidella betulina ( 


Fi A) Sace Na Betula Aaięgiy Sze- - 


Fa ANTONI WRÓBLEWSKI 


335. Phoma anaxea Speg. Na żywych łodygach Onobrychis 
sativa, Werbiąż Niżny VI 1913. 
336. Ph. subordinaria Desm. Na ż ywych sęp PG 
wych Plantago lanceolata, Ostrowiee, skałki gipsowe VI 1 
337. Ph. Trachelii Allesch. Na suchych AE „Gampamia 
Trachelium. Werbiąż Niżny, zarośla nad Prutem III 1913. 
338. Ph. putator Sace. Na suchych gałęziach Populus nigra, 
Werbiąż Niżny, przy drodze do Peezeniżyna IV 1913. 
339. Ph. alnea (Nitsch.) Sacc. Na Alnus glutinosa, Werbiąż 
Niżny, zarośla nad Prutem IV 1913. 
340. Ph. lirellata wę Na Lythrum Salicaria, Werbiąż Niżny, 
zarośla nad Prutem 1913 
341. Corni Fuck. Na suchych taa Cornus sang guinea, 
_ Werbiąż Niżny, zarośla nad Prutem V 1 
. Macrophoma parca (B. et Be) Berl. et kły Na Abies 
| Nordmanniana. Kołomyja, w ogrodzie miejskim III 1 ; 
ow 343. M. Taxi (Berk.) Berl. et Vogl. Na liściach Ta baccata, 
- Kniażdwór, las cisowy na „Spouście* III 1913. 
posphaeria subtilis (Fr.) Sace. Na drewiia Corylus Avel- 
a, óchiąć Niżny. zarośla nad Prutem III 1913. 
345. Asteroma Padi Grev. Na liściach Prunus Padus, Kniaż- 
912. 


dwór, las na Ługach VI 1 
"346. Śi Cesażii DB. Na Oidium na Ballota nigra, ka 
ż cą VIII 1912. 


347. Placosphaeria ża. punchiforimis (Fuck) Sace. Na Asperula odo- 
ata, Kaa oóe las „ać sj VIII 1 
348. Fusicoccum u ay. : zul. at Vogl. Na suchych 
łęziach Corylus a | Werbiąż Niżny V 1913. 
- 349. Cytospora Corni West. Na suchych gałęziach Cormis 

desa Niżny, zarośla nad Poka V 1013. 

Cyt. Frazimi Póty | kge ori poż ye Frasinus 
naee Poeta mie: 


GRZYBY POÓKUCIA 1 18 


358. Darluca hypocreoides (Fuek.). Na formie uredo Melampsory 
żyjącej na Salix purpurea, Werbiąż Niżny, nad Prutem VIII 1912. 

359. Septoria Anemones Desm. Na Anemone ranunculoides, Wer- 
biąż srok „zarośla nad Prutem V 1912 

60. S. Chelidonii Desm. Na Chelidonium majus, Werbiąż W.y- 
: żny, V 1918. 
| p 361. S. Ficariae Desm. Na HKicaria ranunculoides, Werbiąż 
p Niżny, zarośla nad Prutem V 1912. 

362. Ś. poet Desm. Na Hepatica triloba, Werbiąż Wyżny, 
las Moczar IV 1912 

363. 8. Cerastii Rob. et Desm. Na Cerastium sp., Kołomyja, 
w zaroślach nad Prutem V 1912. 

364. S. dimera Sace. Na Silene nutans, Mołodiatyn, pastwisko 

41913. 


5. S. Astragali Desm. Na oe owy glycyphyllos, Werbiąż 
Niżny, zarośla nad Prutem VII 191 
366. S. Crataegi Kickx. Na Cralagna monogyna, Werbiąż Ni- 
żny, zarośla nad Prutem, VII 191 
S. Gei Rob. et Desm. Na Greum siłvaticum, Szeparowcee, 
odejdą” około leśniczówki VI 1913. 
368. S. pźricola Desm. Na Pirus pati Kołomyja, w ogro- 
dach i wogóle na obszarze pospolicie VII 191 
| 369. S. Tormentillae Desm. et Rob. Na „Potentlla silvestris, 
_ Kniażdwór, dąbrowa naprzeciw cmentarza VII p 
370. S. Rubi West. Na Rubus saxatilis, "da Niżny, za- 
rośla nad Prutem Aż 1912. 
. A Stow Na 4 n Podagraria, Werbiąż 
dzo Bp. w. "wia 4 
um sativun | Werbiąż ąż 


a: 


12. 8.  Póroschok D Doe. Na Petr 1m 

Niżny, w ogrodach IX 1912. - s 

- 378. Ś. cornicola Desm. Na Cornus sanguinea, U Yerbiąż Niżny e 

i wogóle bardzo pospolicie VI 1912. 

| || _/374. S. Brissaceana Sace. et Letendr. Na Lętkrum Salicaria, 
ozbiąż Niżny. zarosla nad Prutem VI 19:13. 

| 870. S. Eupatorii Rob. et Desm. Na Eupatorium camnabinum, 

Werbiąż agżś zarośla nad Prutem VI 1912. 
376. 8. socia Pass. Na Leucanthemum vulgare, Werbiąż Niżny, > 

"aa V 1913. 5 

71. 8. scabiosieola Desm. Na Seabiosa suceisa. Werbiąż Niżny 


, 


żonis „West. Na Senecio  nemorensie, . za > 


3( a Y |RDRRO West. | 
d Prutem stać - m ra YLI 


174 ANTONI WRÓBLEWSKI 


381. S. Lamii Pass. Na Lamium album, Werbiąż Niżny, przy 
drodze do Peczeniżyna V 1 

382, 0. Stachydis Rob. et Desm. Na Stachys silvatica, Kniaż- 
dwór. na „Spouście* VI 1918. 

383 8. Convolvuli Desm. Na Convolvulus arvensis, Werbiąż Wy- 
żny, e Lueczką V 1913. 

384. O. errżeĆ RA Sace. Na Euphorbra silvatica, Kniażdwór, 
na „Spouście* VI 1 

85. Ś. Spi Desm. Na Połygonum Persicaria, Kuj- 
dańce, przy drodze do Kniażdworu VII 1912. 

386. S. Orchidearum West. Na Listera ovata, Berezów Wyżny, 
połonina 2 VIII 1913; na Orchis maculata, Peczeniżyn, las 
Dąbrowa 

387. S. Gladiok a: Na Gladżołus imbricatus, Kamionki 
około korci VI 1 

388. 0. Scillae West. iż Scilla bifolia, Werbiąż Niżny, za- 
rośla nad Prutem V 1912. 

89. S. caricinella SPA et Roum. Na Carex silvatica, Kniaż- 
dwór, w dąbrowach VI 1912. 

390. Bromi Sace. Na Bromus mollis, Werbiąż Niżny, za- 
rośla sg Prutem V 1912. 

S. Ca gwia; 21 (Lib.) Sace. Na Calamagrostis epigeios, 
oe Niżny, z rośla nad Prutem VI 1912. 
3 ramineum ty: Na Poa annua, Werbiąż Niżny, za- 
rośla nad Prutem VI 19 
3. Rhabdospora Sri Bresv. et Sace. Na liściach Sa- 
„akacja | nij Werbiąż Niżny VII 1912. 
R. epidermidis Fautr. Na gałązkach Viburnum Lantana, 
ogótwsę Niżny, zarośla na Prutem V 1913 

3956. Stagnospora Trifolii Fautr. Na Trifolium montanum, Ba- 
nia Berezowska: Rokieta VI 1913 

396. Sphaeropsis Mali (West.) Saec. Na Pirus malus. Werbiąż 
Niżny, w szkółce drzewek owocowych Rady powiatowej IV 1913. 

397. Sph. Lantanae P. Brem. Na Viburnum Laniana, Werbiąż 
Niżny. zarośla nad Prutem VI 1913. 

398 Sph. Visci (Sollm.) Sace. Na Viscum (album?), Iwanowee, 
ojjąąge al V 1913, zb. T. Wilczyński. 

9. Diplodia Crataegi West. i Hendersonia sp. Na gałęziach 
saa monogyna, Werbiąż Niżny, nad Prutem IV 1913. 
400. Dip. Rubi Fr. var. An ldaei Brun. Na Rubus Idaeus, 
kolona! ja, w ogrodach, IV 1 
1. Dip. Frangulae pri Na Rhamnus Frangula, Werbiąż 
a FAA nad Prutem V 1913. 
402. Dip. Coryli Fuek. Na Corylus Avellana, Werbiąż Niżny, 
zarośla nad Prutem V 1913. 


GRZYBY POKUCIA 175 


403. Camaros porium Robiniae ( West.) Sace. Na Robinia pseudo- 
acacia, Kołomyja, na Nadwórniańskiem III 1912 
Dinentasporium graminum Lóv. Na kłosach Lolium perenne, 
dza Niżny 121915 
5. Gleosporium T. z Qud. Na Tilia sp., Kniażdwór, w lesie 
około cmentarza 1912 
G. Cytisi Bork. et Br. Na Cytisus alpinus, Kołomyja. ogród 
miejski VIII 1912. 
407. G. Syringae Allesch. Ną Syringa vulgaris, Kołomyja, 
w ogrodach VII 1913. 
408. G. Kibis (Lib.) Mont. et Desm. Na Ribes Grossularia 
i R. rubrum, Kołomyja, w ogrodach bardzo pospolicie VI 1913. 
409. G. campestre Passer. Na Acer campestre, Kniażdwór, las 
na „Spouście* V1 1912. 
410. G. pruinosum Baum. Na Veronica agrestis, Werbiąż Ni- 
żny ra 1913. 
G. Robe: 'gei Desm. Na Carpinus Betulus, Werbiąż Niżny, 
w gakółoc powiatowej IX 19145. 
412. Tremulae ser nieg Na Populus Tremula, Kniaż- 
dwór: „; Leśnego jama* VIII 1 
3. Naeomospora ni pafoycaa (Bon.) Sace. Na Rubus sazratilis, 
Wesbiąj Niżny, zarośla nad Prutem V 1918. 
414. Melanconium juglandinum Kunze. Na Juglans regia, Wer- 
biąż ię? ogród dworski VI 19i2. 
415. Marsonia gi Br. et Cav. Na RBosa centifolia, Kołomyja 
w oe: vi 1 
416. M. ińacóka Sace. ata Fautreyana Sace. Na Kvony- 
mus europaea, Werbiąż Niżny VI 1 
417. M. Populi (Lib.) Sace. Na 3 icyć alba, Okrzesińce, za- 
rośla nad Prutem VI 1912. 
418. Septogleum Ulmi (Fr.. Na Ulmus campestris, Werbiąż 
weż przy drodze, obficie IX 1913. 
419. Monochaetia compta Saec. var. ramicola Berl. et Bress. 
Na Rosa canina, Werbiąż Niżny, nad Prutem V 1913. 
Cylindi osporium Ranunculi an Na Ranunculus repens, 
Werbiąż Niżny. dość pospolicie V 1913. 
421. Cylindrosporium powo Bresad. Na Heracleum sibiri- 
cum, Kluczów Wielki VIII 19 
422. Mierostroma pocia (Ber.) Lindau. Na Jugłans regia, 
_ Kołomvja. w ogrodach VIII 1912, Debesławce, w ogrodzie szkol- 
nym VI 1915. 


423. Cercosporella inconspicua (Wint.. Na Lilium martagon, 
Kniażdwór, las cisowy 1913. 

424, Cer cosporella Virgaureae R: Na Solidago Virgaurea, 
Kołomyja, w zaroślach około młyna VII 1912. 


176 ANTONI WRÓBLŹWSKI 


425. Oidium Chrysanthemi Rab. Na Chrysanthemum indicum, 
odężskh Niżny, w ogródku piszącego X 1913. 
O. quercinum (non Thiim.). Na Quercus pedunculata, Gwoż- 
dziec, ŚL 1912 i wogóle bardzo rozpowszechnione. 
421. Aspergillus candidus (Pers... Na Russula sp. Rungury: 
na Spiniu VIII 1 
4 s mósą AA Saee. Na Ranunculus carpaticus, Tłu- 
wiwęóeć las „Chorosna* 1 
O. Stellariae wagą Na Stelłaria nemorum, Kniażdwór, 
las na:  zSpuści” VI 191 
Arge Karst Na Primula elatior, Gwożździee, w le- 
sie wada VI 2 
431. O. kapiospore pg. Na Alchemilla vulgaris, Werbiąż 
Wyż żny, las „Moezar* V 1913. 
432. 0. bistortae * uek.) Na Polygonum Bistorta, Werbiąż 
Wyżny, las „Moczar* V 19 > 
433. Trichothecium domesticum Fr. Na źle zasuszonych rośli- 
bot Uk ss Niżny u piszącego VIII 1913. A: 
aa 434. Fusoma Veratri Allesch. Na Veratrum Lobelianum, Iwa-_ A 
' nowce. las V 1913, + 
- 05 Roe. SRD. Ramularia stkizboónyć Fuek. Na Cochlearia Armoracia, 
a Kolomyja, w ogrodach VII 1 a 
m * a R. lactea Wesa, Na Viola SP, Gwoździec, las dworski, A 


431. R. iome i West. m comm iediźiiinm, Załucze 
Prutem em, ogród dworski ut 1912. | 
; R. Wimteri Thiim Na Ononis hircina, Werbiąż Niżny, 
w zaroślach nad Prutem IX 1913. 
> moutana Speg. Na Kpilobium angustifolium Werbiąż 
af g R las Moezar V 1913. ; k z. Ś 

440. R. Spiraeae Arunci fre: Allesch. Na pi 
Slobódka pęd og las he; orosna 191 ; 


GRZYBY FOKUCA. o am — 


>. 448. R. Doronici ref Na Doronicum iweżriowi, "Słobódka | 
' Leśna: „Chorosna* VII 1 a. 
449. R. Lampsanae ada Saec. Na Lampsana communis, a 
Werbiąż Niżny, nad Prutem VI 1912 śś 
450. R. Tararaci Karst. Na Tarazacum of fieinale, Kołomyja, 
nad młynówką VII 1912. 5 
451. R. całcea (Desm.). Na Głlechoma hederacea, Werbiąż: Ni- - 
żny, zarośla nad Prutem V 1912 o. 
. R. cylindroides Saee. Na Pulmonaria | paójsz Werbiąż 
Niżny, VI 1912, Ceniawa, ogród dworski, VI 1 > 
453. R. farinosa (Bon.). pa Ser:  ytum Riek Werbiąż 
Niżny, zarośla nad Prutem VI 191 : 
| 454. R. Anagallidis Lindr. Na Veronica agrestis, Werbiąż Ni- 
a syf se AUR tg: : o 
Ę 455. R. decipiens Ell. et Ever. Na Bumez sp, Werbiąż Niżny, 
ae * m Prutem 'V 1912. 
R. Urticae Ces. Na Urtica dioica, Kniażdwór, na „Spou- 
i 4 TIL 1912. 


457. Gyroceras Plantaginis (Corda). a Planiago lanceołata, 
Werbiąż Niżny. wów? x nad Prutem 

458. Fusicładium depressum (Berk. * Be) Na x" stł- 
vestris, Mołodiatyn. Kniażdwór, Werbiąż Niżny VI 1912. 

459. F. Aronici Sacc. Na Doronicum austriacum, Rungury, 
w lesie na Spiniu VIII 1912. 

460. F. dendriticum (Wall). Na Pirus malus, Kołomyja, w ogro- 
dach bardzo pospolicie VIII 1912 

461. Cladosporium Paeoniae Pass. Na żywych liściach Paeonia 
officinalis, Załucze egg F . tem, w ie dw 'orskim vM Jl 

462. Ć. | ris, Werbiąż Ray, > 


strzelniea VII 1912. 
_ 468. ©. herbarum (Pers.). Na a Cyplńkiai, Werbiąż o 
Niżny, zarośla nad Prutem VI 191 i 5 
464. Closterosporium wożpkakie (Lóv.). Na Prunus ( ud, . 
na całem Pokuciu bardzo pospolicie VI 1914. | 
» 465. CI. glomerulosum Sace. Na szpilkach Juniperus communis, 
Werbiąż Niżny. zarośla nad Prutem V 1913. 
| 466. Napicladium arundinaceum Z: ab Phragmites COMMU- - 
nis, Kniażdwór. na łące za kościołem VI 1 
461. Heterosporium echinatum Cook. Na Diasikee caryophyllus 
„pl, Kołomyja, w ogrodach 1912. 
| H. gramineum Rostr. Na Dactylis glomerata, Werbiąż Ni- 
adnies 20 VI 1912. 
169. o ospora Violae Sace. Na Piola odorata, Werbiąż Ni- 
roślach nad Prutem VI 1912. 
. „deparewidaa ( rpa R Sambucus nigra, Werbiąż Ni- 
 nąd nąd Prutem VII 1 
"x 


178 ANTONI WRÓBLEWSKI 


471. Graphium pallescens gier wę Cerastium arvense, Wer- 
biąż Niżny. ||| nad Prutem VI 1 
Sphacelia typhinu (Pers.). Na wia typhina, Werbiąż 
Niżny, zarośla nad Prutem VI 19 
473. Vołutella Busi pex Na liściach Bucus sempervirens, 
Kołomyja, w ogrodach AA =. 
4i4. Fusarium Loli W. G. Smith. Na Lolium perenne, Wer- 
biąż Say, bardzo pożpdlikić IX 1913. 


la i dac ot i 
©5 


Bremióre partie. z. > 

| Resume. 

a. /__ Dans eette note Fauteur ćnumere 474 espóces de champignons © 

>. I partie de see orientale), parmi les- 
rites ci 


espóces nouvelles. d 
) Batyloma Cichorśi n. sp. kaj 
aunatres ou brunatres, tres 


1913. 
 82/(239). Miłesina carpatica n. sp. Sores h uredo hype pbyles, 
sur des iaches au commencement brun PORE. olo bran fon 

3; ou lain en Śl a dągicia avee un Latirz: